Spora część mojego życia to tzw. seria fortunnych zdarzeń. Chciałem zostać lekarzem, a zostałem fizykiem. Pojechałem zwiedzać Wiedeń, a poznałem żonę. Chciałem robić doktorat i wyjechałem na prawie 4 lata do największego centrum naukowego w Europie. Chcieliśmy powiększyć rodzinę i urodziły się bliźniaki. W końcu wróciliśmy z emigracji, żebym mógł zostać naukowcem, a zostałem dziennikarzem. Nazywam się Tomasz Rożek. Z wykształcenia jestem fizykiem a z zawodu dziennikarzem naukowym. Kieruję działem naukowym w tygodniku Gość Niedzielny. Współpracuję lub współpracowałem z wieloma mediami m.in.: z redakcjami: Pytanie na Śniadanie, Teleexpress, Dzień Dobry TVN; Wiedzą i Życiem, magazynem National Geographic, Gazetą Wyborczą, Rzeczpospolitą, magazynem Focus. Byłem autorem oraz prowadzącym program Sonda2 w TVP2. Wspóltworzyłem programy radiowe: „Pytania z kosmosu” oraz Klub Trójki. Piszę nie tylko dla periodyków. Moja pierwsza książka „Nauka – po prostu. Wywiady z wybitnymi” (2011, Demart) została uznana za najlepszą książkę popularno-naukową sezonu 2010-2011. W 2012 roku napisałem „Nauka – to lubię. Od ziarnka piasku do gwiazd” (WAB). W 2014 roku ukazała się moja książka „Kosmos” (WAB). W 2015 roku ukazał się „Człowiek” (WAB). To dwie części pop-naukowej trylogii. W trzeciej części opiszę mikrokosmos. Prowadzę pop-naukowego vbloga Nauka. To lubię i facebookowy fanpage Nauka.To lubię. A od teraz także podcast. Jestem obecny w dyskusjach na Twiterze oraz Instagramie. Jestem szczęśliwym tatą bliźniaków Zuzi i Janka, oraz mężem Ani. Mieszkamy na Śląsku.
Jak energetyki wpływają na młodzież?
Według badań ok. 70% nastolatków spożywa energetyki. Dlaczego właśnie ich objął zakaz sprzedaży napojów energetycznych? Co takiego szkodliwego jest w energetykach? W tym odcinku spodziewajcie się naukowej analizy tego przepisu. Co ciekawe, w tym problemie nie chodzi tylko o kofeinę. Posłuchajcie!
2/2/2024 • 11 minutes, 18 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie - Sukces japońskiej sondy SLIM
Japonia "stanęła" na Księżycu. Sukcesem zakończyło się lądowanie sondy SLIM na powierzchni Srebrnego Globu. Tym samym Japonia stała się piątym krajem, któremu udało się wylądować na powierzchni naszego naturalnego satelity. Nie obyło się bez problemów, natomiast szczęśliwie nie wpłynęły one na powodzenie misji. Sonda wylądowała ekstremalnie blisko wytypowanego miejsca. Ta precyzja, w perspektywie planów wobec Księżyca, jest naprawdę ważna. Dlaczego? Jakie miejsce w wyścigu kosmicznym ma Japonia? Po co kontynuujemy misje kosmiczne? Posłuchajcie sami.
1/31/2024 • 23 minutes, 8 seconds
Czy prace domowe są dzieciom potrzebne?
Zadania domowe często nie są powtórką materiału z lekcji, tylko polegają na nadrabianiu tego czego nauczyciel nie zdążył zrobić na lekcji. Z danych PISA dla Polski wynika że czas spędzony na odrabianiu zadań domowych wynosi średnio 1,7h dziennie, godzinę i 40 minut. Czy to dobrze, że zostaną zlikwidowane? Moim zdaniem nie. Posłuchajcie.
1/25/2024 • 10 minutes, 54 seconds
Jak AI zmienia leczenie?
Gdy zastanawiam się nad tym, gdzie sztuczna inteligencja najszybciej spowoduje rewolucję, czy gdzie będzie ta największa rewolucja i najszybciej wydaje mi się, że będzie to medycyna. A gdy do tego dodam medycynę spersonalizowaną, terapie celowe, terapie genetyczne, to nagle zaczynam się zastanawiać, kim dzisiaj powinien być farmaceuta?
W odpowiedzi na to pytanie pomoże mi mój gość: Łukasz Hak, dyrektor działu medycznego firmy Johnson and Johnson Innovative Medicine. Jeśli interesuje Was rozwój możliwości, jakie stwarza AI, koniecznie posłuchajcie tego odcinka podcastu. Dowiecie się też, na czym polega medycyna spersonalizowana oraz jak już wykorzystujemy AI w leczeniu.
#współpraca
1/22/2024 • 40 minutes, 57 seconds
Co dalej z atomem?
Zmiana lokalizacji elektrowni jądrowej, to moim zdaniem katastrofa dla całego programu jądrowego w Polsce. Tak jak dzisiaj mamy kilkuletnie opóźnienie, tak przy zmianie lokalizacji dojdzie przynajmniej kolejnych kilka lat. Ile? Przy zmianie lokalizacji i technologii opóźnienie może wynieść 5 - 6 lat, ale gdy doda się do tego opóźnienie już istniejące, jesteśmy blisko dekady. Do tego trzeba będzie wydać sporo milionów, które już raz zostały wydane. A to tylko 15 km dalej...
1/19/2024 • 7 minutes, 54 seconds
Lek na wszystko?
Semaglutyd okrzyknięto cudownym specyfikiem, który odchudza bez diety i ćwiczeń. Szum, który powstał wokół niego dobrze ilustruje opinia jednego z lekarzy, że: „poza Viagrą i botoksem nie było innego leku, który tak szybko wszedł do języka współczesnej kultury”. Skąd ten fenomen? Czy to “cudowny” lek?
1/16/2024 • 10 minutes, 31 seconds
Koci problem
Naukowcy nie znają innego ssaka, który żywiłby się aż tak wieloma gatunkami zwierząt. Zje w zasadzie wszystko co jest mięsem. W jego jadłospisie znajduje się ponad 2 tysiące gatunków innych stworzeń – ptaki, gady, inne ssaki, owady i płazy. O kim mowa? O… kocie. Im więcej kotów na wolności tym rzadziej doświadczamy tego, co w przyrodzie jest najpiękniejsze, czyli różnorodności, bioróżnorodności, wielości form i bogactwa. I o tym opowiem Wam w dzisiejszym odcinku.
1/12/2024 • 8 minutes, 17 seconds
Najważniejsze naukowe wydarzenia 2023 roku
2023 rok dobiega końca, czas więc na podsumowanie. W naukowym świecie działo się naprawdę dużo. Starałem się na bieżąco w swoich materiałach informować Was o najważniejszych wydarzeniach. Teraz czas na podsumowanie. Jaki był 2023 rok na świecie pod kątem naukowym? Zapraszam do słuchania.
12/30/2023 • 25 minutes, 22 seconds
Czeka nas wodorowa rewolucja?
Polska jest 3. w Unii Europejskiej i 5. na świecie największym producentem wodoru. To czyni nas naprawdę ważnym graczem na rynku wodoru – nawet w skali globalnej. Ale? W dzisiejszym odcinku opowiem Wam o rewolucji wodorowej i wątpliwościach z nią związanych.
12/28/2023 • 8 minutes, 35 seconds
Czy nowy minister zrobi porządek na polskich uczelniach?
W polskiej nauce niestety promowani są nie ci najzdolniejsi, ale ci, którzy potrafią kombinować. O co chodzi? O patologiczne praktyki związane z listą punktowanych czasopism naukowych. Nowy minister ogłosił, że chce jak najszybciej zrobić z nią porządek. Co ja o tym myślę?
12/19/2023 • 10 minutes, 23 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 15.12.2023 (o szczycie klimatycznym)
Szczyt klimatyczny COP 28 przyniósł dużo emocji, kontrowersji i trochę zawiedzionych nadziei. Strony zgodziły się co do potrzeby stopniowego odejścia od wykorzystania paliw kopalnych w systemach energetycznych. Co to dla nas wszystkich oznacza? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
12/15/2023 • 28 minutes, 31 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 15.12.2023 (o szczycie klimatycznym)
Szczyt klimatyczny COP 28 przyniósł dużo emocji, kontrowersji i trochę zawiedzionych nadziei. Strony zgodziły się co do potrzeby stopniowego odejścia od wykorzystania paliw kopalnych w systemach energetycznych. Co to dla nas wszystkich oznacza? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
12/15/2023 • 28 minutes, 31 seconds
Szpiegowanie przez EU, tworzenie organizmów - ROŻEK z CHROBOKIEM #2
Czas na kolejny odcinek z nowego formatu ROŻEK z CHROBOKIEM! Tym razem z Mateuszem rozmawiam o nowej platformie NASA+, o tym, jak możemy być szpiegowani w Europie, jak graficy bronią się przed AI i o supermocach drożdży.
12/14/2023 • 20 minutes, 5 seconds
Dlaczego wszechświat się rozszerza?
Dlaczego wszechświat się rozszerza? Niestety wciąż na to pytanie nie mamy jasnej odpowiedzi. Możemy tylko spekulować, że chodzi o ciemną energię. Jak to się dzieje? I czy będzie się tak działo już zawsze? O tym w dzisiejszym podcaście.
11/30/2023 • 6 minutes, 52 seconds
Starship poleciał, a Rosjanom znów coś pociekło - Co na orbitach piszczy #002
Zapraszam Was do wysłuchania drugiego raportu kosmicznego, którego niekwestionowaną gwiazdą będzie oczywiście Starship. Właśnie obejrzeliśmy jego drugi lot, a ja postaram się Wam pokazać, dlaczego to tak duży sukces. To jednak nie wszystko. Po omówieniu widowiska, którym uraczyło nas SpaceX, opowiem Wam też o kilku innych ciekawych wydarzeniach, które miały miejsce się w przeciągu ostatnich tygodni.
11/26/2023 • 21 minutes, 42 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 24.11.2023 (Kuratoria w USA walczą z social mediami)
Kuratoria w różnych częściach USA pozwały właścicieli Meta, Google’a, Snapchata i TikToka, zarzucając im spowodowanie chorób psychicznych wśród dzieci i młodzieży. Firmy oczywiście zaprzeczają zarzutom, wskazując na to, jakie pozytywy wypływają z użytkowania ich aplikacji. Co na ten temat sądzić? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
11/24/2023 • 29 minutes, 31 seconds
Czy wkrótce elektroodpady nas zaleją?
Każdego roku na całym świecie przybywa ok. 60 ton elektroodpadów. Jest to więc poważny problem dla naszego środowiska. Najlepszym rozwiązaniem byłby recykling tego typu odpadów. Możemy z nich bowiem odzyskać wiele cennych surowców – nie tylko srebro, złoto i miedź.
11/23/2023 • 7 minutes, 51 seconds
Odpowiadam Dawidowi Myśliwcowi z Naukowego Bełkotu
Ostatnio Dawid Myśliwiec na swoim kanale powiedział, że nie czuje się bezpiecznie na YouTubie. Oto moja odpowiedź. Przepraszam za wulgaryzmy. Mam nadzieję, że nikt nie poczuje się urażony. Chciałem jednak zobrazować powagę problemu hejtu w sieci i pokazać Wam to, z czym twórcy internetowi mierzą się codziennie.
11/16/2023 • 13 minutes, 53 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 10.11.2023 (o zmodyfikowanych genetycznie drożdżach)
Konsorcjum naukowe z kilku krajów stworzyło drożdże, których materiał genetyczny jest w połowie syntetyczny. Komórki syntetyczne rozwijają się tak samo jak te naturalne. Co to może dla nas oznaczać? Dlaczego w ogóle mielibyśmy się przejmować drożdżami? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
11/10/2023 • 20 minutes, 35 seconds
Bezdech senny - czy jest się czego bać?
Na bezdech senny cierpi kilka milionów Polaków. Jest to naprawdę niebezpieczna przypadłość. Jakie może mieć konsekwencje? Skąd bierze się bezdech senny? Jak się przed nim uchronić? O tym w dzisiejszym odcinku.
11/9/2023 • 6 minutes, 33 seconds
Czy światło ulega sile grawitacji? O "Pytaniach z Księżyca"
Czy wiesz, dlaczego zasłona prysznicowa klei się do ciała? Albo jak to jest, że mucha chodzi po suficie i nie spada? Na te i innych przeciekawych 78 pytań odpowiadam w mojej najnowszej książce „Pytania z księżyca”. W tym odcinku znajdziecie przedsmak tego, o czym w niej przeczytacie.
11/2/2023 • 9 minutes, 56 seconds
Tak zaoszczędzisz na benzynie
Paliwo warto oszczędzać nie tylko ze względów finansowych, ale też ekologicznych. Jak to zrobić? Kiedy samochód najwięcej spala? W tym odcinku poznasz sposoby, dzięki którym zaoszczędzisz paliwo.
10/26/2023 • 6 minutes, 4 seconds
Moje zdanie o Pandora Gate
Pandora Gate – tym tematem żyje obecnie polski internet. Polscy youtuberzy wykorzystywali swoją pozycję w internecie do wątpliwych moralnie, nieobyczajnych i przestępczych zachowań względem dzieci. Co ja o tym sądzę? Jakie możemy z tego wyciągnąć wnioski? Oto kilka słów ode mnie w tej sprawie.
10/19/2023 • 7 minutes, 30 seconds
Sztuczna inteligencja namiesza w wyborach?
Za kilka dni bardzo ważne wydarzenie w naszym kraju – wybory parlamentarne. A jak do tego wszystkiego ma się sztuczna inteligencja? Okazuje się, że może sporo namieszać. Czy technologia może pogrzebać demokrację?
10/12/2023 • 8 minutes, 4 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 6.10.2023 (o sztucznej inteligencji)
Co nowego słychać w świecie sztucznej inteligencji? Wciąż otrzymujemy nowe informacje na temat tego, czego udało się dokonać za pomocą tej technologii. Na przykład kilka dni temu świat okrążyła wiadomość o tym, że w Szwajcarii przy pomocy AI przeprowadzono operację, dzięki której sparaliżowany człowiek zaczął poruszać kończynami. O tym i o innych nowościach w temacie […]
10/6/2023 • 22 minutes, 10 seconds
Czy policja będzie wiedziała, jak jeździsz?
Co zapisują czarne skrzynki w samochodach? Pewnie słyszeliście o strasznym wypadku na autostradzie A1. Brał w nim udział samochód, którego kierowca poruszał się z prędkością 253 km/h. Skąd to wiadomo? Świadkowie? Ślady hamowania? Ocena zniszczeń? Nie. Czarna skrzynka. Samochody także mają, a w zasadzie miewają czarne skrzynki, które zapisują dość sporo informacji.
10/5/2023 • 6 minutes, 12 seconds
Co nam daje światło? O optoelektronice rozmawiam z prof. Andrzejem Wysmołkiem
W dzisiejszym odcinku naszego podcastu rozmawiamy o… świetle. Czy tak naprawdę z fizycznego punktu widzenia istnieje coś ważniejszego? Wydaje mi się, że nie. Jakie foton ma właściwości? Jak zachowuje się w próżni? Czy „czuje” czas? Jak my to wszystko wykorzystujemy w optoelektronice? O tym rozmawiam z fizykiem – profesorem Andrzejem Wysmołkiem z Uniwersytetu Warszawskiego. Podcast […]
10/3/2023 • 36 minutes, 2 seconds
Rożek z Chrobokiem #1
Razem z Mateuszem Chrobokiem zrobimy dla Was przegląd nowinek naukowych i technologicznych. Będzie miło, sympatycznie, merytorycznie i z humorem :) O tak, humoru zdecydowanie nie zabraknie. Dziś o darmowym alkoholu w Las Vegas, humorystycznych odpowiednikach Nobli, UFO, pająkach zombie 🧟 i wpływie aktywności seksualnej dużych ławic ryb na mieszanie się wody w oceanie.
9/27/2023 • 25 minutes, 18 seconds
3xR, czyli Rożek u Rosiaka w Raporcie - o Kanale Panamskim
Kanał Panamski to sztuczny kanał wodny długości ponad 80 km, szalenie ważny dla biznesu morskiego na całym świecie. Susze sprawiły, że niedawno jego przepustowość znów się ograniczyła. Czy jest on nieprzygotowany na suszę i niższy poziom wody? Dlaczego dochodzi tam do problemów? Posłuchajcie.
9/26/2023 • 18 minutes, 1 second
W tym AI jest już lepsze od lekarzy
Sztuczna inteligencja rozwija się w tak ekspresowym tempie, że nie trzeba już gdybać „czy” zastąpi kiedyś lekarza, ale „kiedy”. Przyszłość dzieje się na naszych oczach, a odpowiadają za nią między innymi polscy badacze. Zespół naukowców pracujących w Nowym Jorku opracował najlepszy na świecie algorytm służący do diagnostyki raka piersi u kobiet. Dziś przedstawię Wam ich w ramach kolejnej odsłony cyklu „Innowatorzy”. Partnerem technologicznym cyklu: „Innowatorzy” jest PLL LOT.
9/21/2023 • 10 minutes, 27 seconds
Te przedziwne rośliny Cię zaskoczą!
Zazwyczaj rośliny kojarzą nam się z tym, że są zielone, mają liście i ładnie pachną. Dzisiaj chcę Wam jednak przedstawić te, które zupełnie odbiegają od takiego opisu. Zapraszam Was na mój subiektywny przegląd najdziwniejszych roślin na świecie.
9/14/2023 • 4 minutes, 13 seconds
Zamieszanie ze Starshipem i raport za sierpień 2023 – Co na orbitach piszczy #001
Jesteście ciekawi, co działo się w kosmosie w wakacje? Zapraszam Was na pierwszy odcinek z naszej nowej serii: Co na orbitach piszczy. Opowiadam w nim między innymi o nowościach w sprawie Starship od SpaceX, planach Polaka na Księżycu i międzynarodowym wyścigu na Srebrny Glob, którego byliśmy świadkami w ostatnich miesiącach. Zapraszam do słuchania.
9/13/2023 • 17 minutes, 54 seconds
Mój ranking najdziwniejszych zwierząt
Ziemia pełna jest przeróżnych istot. Jedne powodują nasz zachwyt, inne znowu sprawiają, że na naszym ciele pojawia się gęsia skórka. A co ze zwierzętami, powiedziałbym, nietypowymi? W dzisiejszym odcinku mówię o najdziwniejszych (oczywiście moim zdaniem) zwierzętach na świecie.
9/7/2023 • 5 minutes, 56 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 1.09.2023 (o indyjskim programie kosmicznym)
Indie stały się niedawno czwartym państwem na świecie, które umieściło na Księżycu swoje urządzenie. Właśnie dlatego w rozmowie z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata tym razem porozmawiamy o indyjskim programie kosmicznym. Skąd on się wziął? Od kiedy istnieje? Dlaczego Hindusi chcą odkrywać kosmos?
9/1/2023 • 21 minutes, 41 seconds
Czy elektryki palą się częściej niż samochody spalinowe?
W przestrzeni publicznej możemy usłyszeć wiele mitów na temat samochodów elektrycznych. Zazwyczaj są one powtarzane przez ich przeciwników. A jak jest naprawdę? Czy samochody elektryczne palą się częściej i bardziej niż spalinowe? Czy faktycznie do ich gaszenia potrzeba hektolitrów wody?
8/31/2023 • 9 minutes, 7 seconds
Jak wykorzystać AI w edukacji? LIVE
Już niedługo rozpoczyna się nowy rok szkolny. To idealny czas na rozmowę o nowościach w świecie sztucznej inteligencji. Zapraszamy Was na kolejny LIVE z serii „Rewolucja AI”. Tym razem z Mateuszem Chrobokiem będziemy rozmawiać o AI w kontekście edukacji. Czy odegra ważną rolę w najbliższej przyszłości? Jak może zostać wykorzystana? Do czego może się przydać […]
8/30/2023 • 1 hour, 28 minutes, 34 seconds
Kolejna rosyjska porażka w kosmosie
Kolejna kosmiczna porażka Rosji. Lądownik Łuna25 rozbił się o powierzchnię Księżyca. Miało być spektakularnie – wyszło jak zwykle. Co tam się dokładnie stało? Co było przyczyną niepowodzenia? I dlaczego moim zdaniem Rosja już na Księżyc nie wróci?
8/24/2023 • 6 minutes, 45 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 18.08.2023 (o nadprzewodnikach)
Naukowcy z uniwersytetu koreańskiego dokonali przełomowego odkrycia i otrzymali materiał nadprzewodzący, który nie wymaga niskich temperatur. Jaki będzie to miało wpływ na współczesne technologie? Czy rzeczywiście dokonano przełomu, czy to po prostu oszustwo? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
8/18/2023 • 18 minutes, 55 seconds
Polacy polecą na Księżyc
Polacy na Księżycu? Brzmi jak marzenie. Okazuje się jednak, że jest to całkiem możliwe! Jakiś czas temu Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) zakończyła konsultacje będące wstępem do nie jednej, a nawet kilku misji. Ich celem miałby być właśnie Księżyc. O co dokładnie chodzi?
8/17/2023 • 9 minutes, 41 seconds
Stwardnienie rozsiane - fakty i mity
Stwardnienie rozsiane to nieuleczalna choroba neurologiczna, która wpływa na funkcjonowanie całego organizmu człowieka. Mimo że w Polsce mierzy się z nią ok. 46 tys. osób, to okazuje się, że wciąż wiemy o niej niewiele. Dzisiaj chcę rozprawić się z kilkoma mitami na temat tej choroby, które pewnie mogliście słyszeć. Zapraszam. #współpraca #Novartis PL2307115385
8/10/2023 • 17 minutes, 13 seconds
Japończycy wypuszczają do Pacyfiku radioaktywną wodę
Japończycy chcą wypuścić do Pacyfiku prawie 1,5 miliona m3 radioaktywnej wody z uszkodzonej elektrowni w Fukushimie. Budzi to ogromne kontrowersje, szczególnie w Korei i Japonii. Dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej Rafael Grossi twierdzi jednak, że planowany zrzut wody jest zgodny ze wszystkimi standardami i procedurami bezpieczeństwa, a jego wpływ radiologiczny na ludzi i środowisko […]
8/1/2023 • 7 minutes, 15 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 28.07.2023 (Neuralink Elona Muska)
Firma Neuralink Elona Muska dostała pozwolenie na testy na ludziach. Chodzi o wszczepianie chipów do mózgu, które między innymi ma pomagać osobom z niepełnosprawnościami. Jak ma to działać? Dlaczego projekt wiąże się z wieloma kontrowersjami? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
7/28/2023 • 23 minutes, 26 seconds
Czy sztuczna inteligencja jest etyczna?
Sztuczna inteligencja niewątpliwie wpływa na szybszy rozwój wielu technologii, ale sposób, w jaki jej używamy, oraz jakie algorytmy i dane są wykorzystywane, mogą mieć znaczący wpływ na kwestie etyczne. Właśnie dlatego na naszym kolejnym spotkaniu LIVE z serii „Rewolucja AI” razem z Mateuszem Chrobokiem rozmawiamy o wyzwaniach etycznych, jakie się wiążą ze sztuczną inteligencją.
7/27/2023 • 1 hour, 16 minutes, 39 seconds
Jak powstaje bomba atomowa?
Ze wzoru E = mc2 można wyliczyć energię eksplozji bomby jądrowej. Ile energii potrzeba, żeby praktycznie zmieść z powierzchni ziemi tak duże miasto jak Hiroszima? Z jakiej ilości masy ta energia pochodziła?
7/25/2023 • 5 minutes
Czym jest stwardnienie rozsiane? Rozmowa ze specjalistką
Do dzisiejszego odcinka podcastu zaprosiłem dr n. med. Kamilę Żur-Wyrozumską – immunolog kliniczną, neurolog. Porozmawiamy o stwardnieniu rozsianym – przewlekłej chorobie neurologicznej, która dotyka ok. 51 tys. Polaków. Czym właściwie jest ta choroba? Czy jest na nią skuteczne lekarstwo? Zapraszam do wysłuchania naszej rozmowy. PL2307240127 #współpracapłatna #novartis
7/24/2023 • 26 minutes, 39 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 21.07.2023 (o upałach w Europie)
Niezwykłe upały nawiedzają Europę. Temperatury przekraczają wszelkie granice, są wyższe niż kiedykolwiek do tej pory. W Turcji dochodzą do prawie 50 stopni Celsjusza. Czym to jest spowodowane? Czy mamy się czego bać? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
7/21/2023 • 21 minutes, 3 seconds
Jak powstała bomba atomowa?
Bomba jądrowa to potężne dzieło nauki, ale także zagrożenie dla ludzkości, które pochłonęło już wiele istnień. Jaka była historia jej powstania? Kto po raz pierwszy zdetonował bombę atomową? Tego dowiecie się z dzisiejszego odcinka.
7/20/2023 • 9 minutes, 51 seconds
Elon Musk zaczyna badania na ludziach - Neuralink
Neuralink – firma Elona Muska – kilka tygodni temu otrzymała pozwolenie na badania na ludziach. Chodzi o chipy wszczepiane do mózgu, które miałyby komunikować się z maszynami. Czy to bezpieczne i etyczne? Co o tym sądzicie?
7/13/2023 • 8 minutes, 6 seconds
Czy czekolada może Cię zabić?
Paracelus mówił „Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną”. Okazuje się, że trująca może być nawet… woda i czekolada, a to, co czyni je szkodliwymi, to po prostu ich dawka. Jakie jeszcze produkty i substancje, z których korzystamy na co dzień, mogą być truciznami i w jakich dawkach? Posłuchaj
7/6/2023 • 5 minutes, 36 seconds
Świat biologiczny sobie bez nas poradzi, a czy my bez niego?
Biosfera, którą tworzą wszystkie organizmy żywe zasiedlające różnorodne ekosystemy, pozostaje w swoistej równowadze. W momencie gdy ta równowaga jest zaburzona, natura stara się ją wyregulować. Nie zawsze z pozytywnym skutkiem. Przykładem zaburzenia równowagi jest wymieranie gatunków. W przeszłości na Ziemi było już 5 wielkich wymierań. Ostatnie jest bardzo charakterystyczne, bo to podczas niego wyginęły dinozaury. […]
6/30/2023 • 21 minutes, 29 seconds
Fizyka kwantowa w służbie kryptografii
Od niepamiętnych czasów próbujemy szyfrować wysyłane wiadomości. Niejednokrotnie zależały od tego losy świata, np. w konfliktów zbrojnych. Kiedyś do szyfrowania informacji używano prostych szyfrów mono- lub polialfabetycznych. Dzisiaj wykorzystujemy do tego… fizykę kwantową. Jak to działa? Posłuchaj.
6/29/2023 • 7 minutes, 46 seconds
Condor - nowa szansa na eksplorację Marsa
Mamy nadzieję, że już za kilka lat na Marsie wyląduje kolejny dron – Condor. Będzie to następca helikoptera Ingenuity, który jest tak lubiany i znany przez znawców i fanów kosmosu. Jak będzie wyglądał? Jakie będzie miał „umiejętności”? I ile to wszystko będzie kosztowało? O tym opowie nam Artur Chmielewski z NASA JPL, który zajmuje się […]
6/28/2023 • 13 minutes, 23 seconds
Nowy dron wyląduje na Marsie? Rozmowa z Arturem Chmielewskim
O Marsie wciąż wiemy niewiele. Szansą na jego lepsze poznanie jest Condor – nowy dron NASA JPL, nad którym właśnie trwają prace. Jak wyglądają kulisy takiego projektu? O tym rozmawiam z jego opiekunem – Arturem Chmielewskim – naszym człowiekiem w NASA JPL.
6/21/2023 • 23 minutes, 26 seconds
Czy podróże w kosmos są etyczne?
O kosmosie rozmawiamy zazwyczaj w zakresie nowych odkryć czy rozwoju technologicznego. Dziś podejdźmy do tematu z innej strony. Czy podróże kosmiczne są etyczne? Jakie zagrożenia w tym zakresie mogą nas czekać? Czy do osiedlenia się ludzi w kosmosie konieczna będzie modyfikacja genetyczna człowieka? O tym rozmawiamy z Konradem Szocikiem, bioetykiem, który prowadzi badania na Uniwersytecie […]
6/15/2023 • 12 minutes, 34 seconds
Czy Europa ma szansę na podbój kosmosu?
Kilka tygodni temu rada doradców ESA (do której należę) opublikowała raport na temat nowych strategii rozwoju technologii kosmicznych i podboju kosmosu przez Europę. Jakie wyzwania stoją przed Europą? Jakie kroki jako Polska powinniśmy podjąć?
6/1/2023 • 14 minutes, 40 seconds
Po co nam lasery?
Lasery wykorzystujemy dziś w wielu dziedzinach życia. Trudno wyobrazić sobie bez nich współczesną medycynę, przemysł i naukę. Do czego są wykorzystywane? Jak naukowo wytłumaczyć ich działanie? O tym w dzisiejszym podcaście.
5/25/2023 • 9 minutes, 17 seconds
Science-fiction a współczesna nauka
Czy międzygwiezdne podróże, które znamy z filmów science-fiction, są możliwe w rzeczywistości? Czy da się je naukowo wytłumaczyć? Zobacz, co na temat technologii wykorzystywanych w najbardziej znanych kosmicznych filmach i serialach mówi współczesna fizyka.
5/18/2023 • 22 minutes, 10 seconds
Czy AI wygryzie artystów? Sztuczna inteligencja a sztuka
AI jako artysta radzi sobie doskonale. Tworzy chociażby zjawiskowe obrazy i fotografie, które wygrywają konkursy dla profesjonalistów. O sztucznej inteligencji i szeroko pojętej sztuce, rozmawiam z Mateuszem Chrobokiem podczas kolejnego LIVE’a z serii „Rewolucja AI”. Poruszamy nie tylko kwestię obrazów, ale też muzyki i dyskutujemy o sytuacji scenarzystów.
5/15/2023 • 1 hour, 40 minutes, 24 seconds
Czy potrzebujemy dziś nauki? Rozmowa z prof. Andrzejem Draganem
Czy rozwój nauki ma sens? Jaka korzyść z niego płynie dla przeciętnego człowieka? O tym, o polskiej edukacji i CERN-ie rozmawiam z jedną z najbardziej popularnych postaci polskiej sceny naukowej, prof. Andrzejem Draganem – fizykiem kwantowym, pracownikiem Wydziału fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu w Singapurze.
5/11/2023 • 32 minutes, 34 seconds
Jak Polacy z Miami wspierają światową medycynę - Orphinic Scientific
Orphinic Scientific to firma, której misją jest wspieranie rozwoju najbardziej zaawansowanych technologii medycznych. Pomaga naukowcom z całego świata w realizacji swoich pomysłów i badań. Przede wszystkim to jednak zespół ekspertów z pasją, którzy chcą tworzyć zmianę w świecie. Posłuchaj, co na ten temat mówi Adam Kruszewski – prezes Orphinic.
5/4/2023 • 11 minutes, 7 seconds
Czy sztuczna inteligencja stanowi dla nas zagrożenie?
Kontynuujemy cykl naszych rozmów LIVE o sztucznej inteligencji, w ramach serii „Rewolucja AI”. Tym razem z Mateuszem Chrobokiem przyjrzymy się jej pod kątem bezpieczeństwa i zagrożeń. Porozmawiamy o nadużyciach i manipulacjach, o łatwości wprowadzania w błąd i ryzyku, że będziemy aż za bardzo polegać na AI. Zastanowimy się też, czy sztuczna inteligencja zagraża naszej prywatności […]
4/27/2023 • 1 hour, 54 minutes, 7 seconds
Co nauka mówi o UFO?
Temat UFO, czyli niezidentyfikowanych obiektów latających, od lat pozostaje kontrowersyjny i wciąż wzbudza duże zainteresowanie wśród badaczy i entuzjastów związanych z tematyką pozaziemską. Pomimo wielu teorii na temat pochodzenia UFO, wciąż nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć, czym te obiekty są i jakie jest ich pochodzenie. Co na ten temat mówi nauka?
4/20/2023 • 11 minutes, 23 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 14.04.2023 (o misji JUICE)
Europejska Agencja Kosmiczna odwołała start sondy JUICE z powodu warunków pogodowych. Celem tej misji jest badanie księżyców Jowisza – głównie Europy, Ganimedesa i Kallisto. Jaki jest plan lotu sondy? Jakich informacji możemy się dowiedzieć dzięki tym badaniom? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
4/14/2023 • 21 minutes, 2 seconds
Czy AI zastąpi lekarzy? Sztuczna inteligencja w medycynie
Sztuczna inteligencja w światowej medycynie nie jest nowością. Od lat wspiera procesy terapeutyczne, diagnostyczne czy naukowo-badawcze. Jakie są jej możliwości? Czy może zastąpić lekarza? O tym z Mateuszem Chrobokiem – specjalistą od sztucznej inteligencji – rozmawiam podczas drugiego live’a z serii „Rewolucja AI”.
4/5/2023 • 1 hour, 47 minutes, 31 seconds
Te odkrycia naukowe powstały przez przypadek
Trudno przecenić pracę naukowców, którzy podporządkowują się pewnym regułom i ogólnie panującym w nauce zasadom. Okazuje się jednak, że to przypadkowi zawdzięczamy sporo odkryć, które mocno wpłynęły na ludzkość, a nawet zrewolucjonizowały wiele obszarów życia. W tym podcaście opowiem właśnie o tych odkryciach, które powstały przez przypadek. Materiał powstał na podstawie tego wpisu: Najciekawsze przypadkowe […]
3/30/2023 • 7 minutes, 31 seconds
3xR, czyli Rożek u Rosiaka w Raporcie - O sztucznej inteligencji
O sztucznej inteligencji można by rozmawiać co tydzień i zawsze mówić o nowościach w tym temacie. Na czym polega różnica między rozwojem technologii a algorytmów? Dlaczego w AI ten proces przebiega tak szybko? Posłuchajcie.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że depresja jest czwartą najpoważniejszą chorobą na świecie. Depresja to także przyczyna większości samobójstw. Na całym świecie choruje na tę chorobę blisko 350 milionów ludzi, w Polsce – 4 miliony. Jakie są przyczyny depresji? Zapraszam na rozmowę z profesor Joanną Śliwowską – biolożką, neurobiolożką. Jeśli czujesz, że potrzebujesz pomocy – […]
3/24/2023 • 35 minutes, 54 seconds
Czy miłość może zmienić DNA?
W dzisiejszym podcaście udowodnię Wam, że miłość i biochemia mają bardzo bliską relację. No właśnie, bo z naukowego punktu widzenia podstawą relacji między ludźmi są liczne reakcje na podłożu biochemicznym. Brzmi interesująco? Zapraszam do wysłuchania podcastu.
3/23/2023 • 6 minutes, 51 seconds
Rosyjskie problemy w kosmodromie Bajkonur
Rosja i Kazachstan dawno, dawno temu zawiązały współpracę przy tzw. programie Baiterek. Pierwsi mieli wnieść do tej spółki nowocześniejsze i bardziej ekologiczne rakiety Angara, a drudzy Bajkonur z całą infrastrukturą. Na ten moment rosyjskie misje kosmiczne są zablokowane przez Kazachstan ze względu na dług, a rosyjska infrastruktura kosmiczna (ta naziemna) została zarekwirowana. Choć tak naprawdę […]
3/16/2023 • 6 minutes, 47 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – O oceanach i bioróżnorodności
Po latach negocjacji zawarto porozumienie o morskich wodach międzynarodowych. Wodach, które zajmują mniej więcej połowę naszej planety. Co można tam robić? Co będzie podlegało ochronie? Dlaczego w tym wszystkim tak ważny jest temat bioróżnorodność? Posłuchajcie o tym, ale też o powodach, dla których tak mało wiemy o oceanach.
3/11/2023 • 18 minutes, 10 seconds
Raport C40 - dlaczego budzi tyle emocji?
Słyszeliście, że chcą nam zabronić jeść mięso, jeździć prywatnymi samochodami, korzystać z samolotów oraz kupować więcej niż kilka sztuk ubrań w roku? Okazuje się, że w szumie, jaki powstał wokół raportu C40, jest bardzo dużo dezinformacji i kłamstw.
3/9/2023 • 10 minutes, 3 seconds
Co dalej z AI? Rozmowa z Mateuszem Chrobokiem
Rewolucja związana ze sztuczną inteligencją dzieje się na naszych oczach. Świat przyszłości to już teraźniejszość. Sztuczna inteligencja ma szerokie zastosowanie. Sprawdza się w edukacji, medycynie, branży rozrywkowej czy bezpieczeństwie. Bez wątpienia to temat rzeka.
3/2/2023 • 1 hour, 28 minutes, 23 seconds
USA zestrzeliło balony szpiegowskie!
W ostatnich dniach świat obiegła informacja o tym, że USA strzela do szpiegowskich balonów unoszących się nad krajem. Co wiemy na temat tej sytuacji? Czy na pewno chodziło o balony szpiegowskie? Dlaczego takie narzędzie jest lepsze od szpiegujących satelitów? I czy faktycznie tak łatwo je zestrzelić? O tym dowiesz się z tego materiału.
2/23/2023 • 9 minutes, 11 seconds
<strong>Wpływ warzyw i owoców na funkcjonowanie mózgu</strong>
Warzywa i owoce najczęściej kojarzone są z błonnikiem, który pomaga w regulowaniu pracy jelit. Ale czy wiedzieliście, że mogą mieć również pozytywny wpływ na funkcjonowanie mózgu? Naukowcy bacznie przyglądają się warzywom i owocom także pod tym kątem. Na tapet wzięli już m.in. sok buraczany czy sok z wiśni. Co odkryli? O tym właśnie nagrałem nowy podcast. Posłuchajcie go, a poznacie nie tylko wyniki ciekawych badań naukowych, ale też dowiecie się, czym naprawdę są warzywa owocowe i dlaczego możemy powiedzieć, że warzywa i owoce to nasi odlegli krewni.
Sfinansowano ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw. Organizator Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków.
#współpracareklamowa #apetytnapolskie #sok #szklankasoku #warzywaiowoce #5porcji #5porcjiwarzywiowocow #5porcjizdrowia #1szklankaporcjawarzywlubowocow
2/22/2023 • 11 minutes, 57 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – O przywracaniu do życia dodo (17.02.2023)
Czy można dziś przywrócić do życia dodo – gatunek uznany za wymarły, którego ostatni osobnik zginął ok. 300 lat temu? Czy uda nam się wskrzesić zwierzęta, których nie ma już na Ziemi? Czy nauka pozwala nam robić to już dziś? Posłuchajcie.
2/21/2023 • 22 minutes, 57 seconds
Wykolejenie pociągu z chemikaliami w Ohio
Kilkanaście dni temu w małym miasteczku w USA wykoleił się pociąg przewożące niebezpieczne chemikalia. Wagony przewróciły się i eksplodowały, a do ekosystemu przedostały się groźne dla życia i zdrowia związki chemiczne, co sprawiło, że mieszkańcy okolicy musieli się ewakuować...
Cała sytuacja wygląda jak z filmu akcji - tym bardziej dziwne jest, że kilkanaście miesięcy wcześniej w okolicy zdarzenia kręcono film, który do złudzenia przypominał sytuację, która miała miejsce właśnie teraz...
2/20/2023 • 9 minutes, 23 seconds
Jak mróz wpływa na zasięg aut elektrycznych?
Dlaczego zimą zasięg samochodów elektrycznych spada? Dzieje się tak, ponieważ z niska temperatura zmniejsza pojemność akumulatora, a dodatkowo jadący samochód pobiera więcej energii elektrycznej. Czy da się w jakiś sposób wydłużyć zasięg samochodu elektrycznego? W Internecie znajdziesz wiele porad, ale niestety większość z nich jest bezużyteczna. Czy to znaczy, że faktycznie zimą nie opłaca się […]
2/16/2023 • 6 minutes, 45 seconds
Czy dało się uniknąć trzęsienia ziemi w Turcji?
Od naukowców oczekuje się precyzji we wskazaniu nie tylko miejsca, ale także czasu oraz siły trzęsienia ziemi. To z całą pewnością przerasta nasze obecne możliwości. Dzisiaj można przewidzieć duże trzęsienie ziemi z dokładnością do kilku miesięcy, a miejsce epicentrum do kilkuset kilometrów. Dlaczego trzęsienie ziemi, które właśnie nawiedziło Turcję, ma tak katastrofalne skutki?
2/7/2023 • 5 minutes, 58 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – O podboju kosmosu i technologiach kosmicznych (20.01.2023)
Dlaczego rakiety startują z kosmodromu w Gujanie Francuskiej? Jak Europa radzi sobie w kosmosie? Czy podbój przestrzeni kosmicznej to tylko wielkie wyczyny, jak lądowanie na Marsie i Księżycu? Jak na co dzień korzystamy z technologii kosmicznych? O tym m.in. rozmawiam z Dariuszem Rosiakiem. Wszystkich fanów kosmosu i tego co się w nim dzieje, zapraszam do słuchania.
1/20/2023 • 25 minutes, 56 seconds
Jak rozmawiać z dzieckiem o ekologii?
Niektóre ze zmian klimatu i środowiska, jeśli nie uda nam się ich powstrzymać albo przynajmniej wyhamować, odczujemy najmocniej dopiero za kilkadziesiąt lat, kiedy na „scenę” wejdą nasze dzieci - aktualnie uczące się w przedszkolach i szkołach podstawowych. To tylko jeden z powodów, dla których edukacja ekologiczna najmłodszych jest ważna. Jak rozmawiać z dziećmi o tak istotnym temacie? Jak uczyć najmłodszych ekoemaptii? Posłuchajcie!
Podcast nagrałem we współpracy z programem edukacyjnym „Kubusiowi Przyjaciele Natury”, który już od 15 lat pomaga edukować dzieci w zakresie dbania o środowisko i naturę.
1/19/2023 • 11 minutes, 52 seconds
Co kryje przed nami chińska stacja kosmiczna?
Chińska stacja kosmiczna o szumnej nazwie Tiangong, czyli Niebiański Pałac jest w tej chwili drugim obok Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) miejscem w kosmosie umożliwiającym człowiekowi długotrwałe przebywanie, przeżycie i prowadzenie badań naukowych. Czy Amerykanie mają się czego bać? Co dalej z Międzynarodową Stacją Kosmiczną (ISS)?
Jak ona wygląda? Jakie badania się na niej odbywają i co w najbliższych latach planują Chińczycy? Tego się dowiesz z dzisiejszego podcastu.
1/11/2023 • 9 minutes, 32 seconds
Naukowe podsumowanie 2022 roku
W ciągu ostatnich 12 miesięcy w świecie naukowym działo się naprawdę dużo. Naukowcy odkryli gigantyczne bakterie (widoczne gołym okiem), znaleźli wirusa, który może mieć związek z powstawaniem stwardnienia rozsianego, a także przetestowano metody zmieniania trajektorii obiektów kosmicznych. O tych i 7 innych przełomowych momentach 2022 roku, wybranych przez magazyn Science, opowiem Wam w tym podcaście (ostatnim w 2022 roku).
Źródło informacji: https://www.science.org/content/article/breakthrough-2022#section_breakthrough
12/30/2022 • 15 minutes, 38 seconds
<strong>Naukowcy z całego świata przyjeżdżają do Polski </strong>
Czym jest PASIFIC? Wbrew pozorom, nie jest to ocean, a program stypendialny, prowadzony przez Polską Akademię Nauk. Dzięki niemu, swoje badania w Polsce prowadzą naukowcy z Europy, Ameryki Południowej, Ameryki Północnej, Azji oraz Australii. O PASIFIC’u rozmawiam z Bogną Hryniszyn, dyrektorką biura Doskonałości Naukowej Polskiej Akademii Nauk oraz Matthiasem Roickiem, beneficjentem programu, który właśnie dzięki stypendium, rozwija swoje badania w Polsce.
Projekt współfinansowany ze środków przeznaczonych na program finansowania badań naukowych i innowacji UE "Horyzont 2020" na podstawie umowy Nr 847639 o dofinansowanie „działań "Marie Skłodowska-Curie" oraz ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki.
12/28/2022 • 24 minutes, 57 seconds
Dlaczego warto być wolontariuszem?
Zastanawiasz się czy wolontariat to coś dla Ciebie? Nie dowiesz się, jeśli nie spróbujesz - o tym przekonuje Kamil Oleszkiewicz, gość mojego podcastu. Kamil jest studentem, wychowawcą w świetlicy środowiskowej, ambasadorem Unijnego Dialogu Młodzieżowego Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych. Wziął udział w lokalnym projekcie Europejskiego Korpusu Solidarności, a także sam był inicjatorem i pomysłodawcą kilku następnych projektów tego typu. Rozmawiamy o tym, jak wygląda i co może nam dać wolontariat oraz czym jest Europejski Korpus Solidarności.
Podcast powstał we współpracy z Europejskim Korpusem Solidarności.
12/19/2022 • 22 minutes, 51 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie - 16.12.2022 (o fuzji jądrowej)
Tym żyjemy od kliku dni - Amerykanie dokonali fuzji jądrowej, która wytworzyła więcej energii, niż zużyła. To przełomowy moment, bo w przyszłości może to być kolejne, tanie i bezemisyjne źródło energii. Co to jest? Dlaczego trudno ją przeprowadzić? Posłuchajcie.
12/16/2022 • 17 minutes, 39 seconds
Jak odkryć tajemnice ludzkiego oka?
Wbrew pozorom wcale nie jest łatwo badać oko. Jego dotykanie jest wykluczone, badanie USG co prawda jest możliwe, ale niestety nie jest zbyt dokładne. Jest to związane nie tylko z wykorzystaną technologią, ale też prawami fizyki. A teraz wyobrażacie sobie metodę, dzięki której bezinwazyjnie można badać środek oka z taką dokładnością, jaką uzyskuje się zwykle […]
12/15/2022 • 7 minutes, 24 seconds
Mądre i piękne - rola ilustracji w książkach dla dzieci
Wartka, wciągająca akcja i piękne obrazki to bardzo prosty przepis na sukces książki. Zaczynając pracę nad swoją nową książką „Jak działa człowiek?” wiedziałem, że bez dobrego ilustratora się nie obejdzie. Potrzebowałem kogoś, kto stworzy grafiki, które nie tylko zaczarują młodego czytelnika, ale też wytłumaczą mu procesy, jakie zachodzą w jego ciele. Dopowiedzą to, czego nie […]
12/7/2022 • 14 minutes, 49 seconds
Tego o Koperniku nie wiedziałeś!
Był lekarzem, prawnikiem i managerem. A obserwacja Kosmosu? No cóż, zajmował się nią po godzinach. Można powiedzieć, że tak jak niektórzy z Was kupują teleskop i latem obserwują niebo, takim właśnie obserwatorem amatorem był Mikołaj Kopernik. Znany jest z tego, że ruszył Ziemię, a zatrzymał Słońce. Miał rację, ale bardziej jako filozof niż matematyk. Miał […]
12/6/2022 • 9 minutes, 53 seconds
Czy Uniwersytet Yale bardzo różni się od polskich uczelni?
Uniwersytety w Yale to jedna z topowych uczelni na świecie. Tu spotykają się najtęższe umysły. Na jednego naukowca przypada średnio jeden student. Dla porównania na polskim uniwersytecie na jednego naukowca przypada przynajmniej 10 studentów. Jak dostać się do Yale? Czym ten uniwersytet różni się od typowej uczelni w Polsce? O tym, wraz z dr. Maciejem […]
12/2/2022 • 10 minutes, 25 seconds
Jak wspólne czytanie kształtuje mózg dziecka? - rozmowa z prof. Markiem Kaczmarzykiem
Zdarzenia, o których czytamy, zmieniają nasz mózg mniej więcej tak, jakbyśmy sami uczestniczyli w konkretnej sytuacji. I nie są to domysły czy podejrzenia, ale naukowe fakty. Dzieci poprzez czytanie nabywają różnorodne kompetencje i doświadczenia, bez konieczności zdobywania ich w realnym życiu. Istotne jest nie tylko czytanie, ale i aktywne słuchanie, a do niego dochodzi nawet […]
11/30/2022 • 24 minutes, 16 seconds
Tomasz Rożek i Sławosz Uznański LIVE
Sławosz Uznański jest rezerwowym astronautą ESA. W każdej chwili może dołączyć do korpusu podstawowego i trenować z innymi astronautami. Jak dostać się do ESA? Jak wyglądała rekrutacja? Co to znaczy być rezerwie? O tym możecie posłuchać w pierwszej części zapisu LIVE ze Sławoszem. W drugiej części opowiadam nieco więcej o przygotowaniu astronautów i odpowiadam na […]
11/30/2022 • 1 hour, 15 minutes, 55 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 26.11.2022
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) wybrała 17 nowych astronautów. 9 mężczyzn i 8 kobiet. Zostali wybrani spośród ponad 22 tysięcy kandydatów. Jak wygląda taka rekrutacja? Jak się wybiera astronautów? Jakie cechy, umiejętności i wykształcenie musi mieć astronauta? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
11/26/2022 • 25 minutes, 33 seconds
Książka – gwarantowany przepis na sukces
Liczne badania naukowe wskazują, że dzięki przeżywaniu historii opisanych w książkach, czytanie uwrażliwia, uczy empatii czy kształtuje pozytywne relacje. Czy może być drogą do życiowego sukcesu? Podczas moich rozmów z naukowcami, gdy pytam ich o to, dlaczego zdecydowali się na taką ścieżkę kariery, wielu z nich wspomina właśnie książkę przeczytaną w dzieciństwie. Znajdziemy liczne badania, […]
11/25/2022 • 23 minutes, 17 seconds
Ważne pytania o elektrownie jądrowe
Jak to się dzieje, że jedne materiały są rozszczepialne, a inne nie? Co może być paliwem do elektrowni jądrowej? Co się dalej dzieje z paliwem, które zostanie już zużyte w elektrowni? Te trzy pytania często pojawiają się, gdy poruszam temat energii jądrowej. Odpowiem Wam na nie właśnie w dzisiejszym materiale. Zapraszam!
11/24/2022 • 10 minutes, 28 seconds
Człowiek na Marsie i marszcząca się w wodzie skóra
Czy ludzie żyjący na Marsie zaczęliby się różnić od tych, którzy pozostali na Ziemi? Dlaczego to takie nieprzyjemne, gdy przygryziemy kawałek folii aluminiowej? Dlaczego skóra palców marszczy się pod wodą? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w dzisiejszym odcinku. Wyjątkowym, bo tworzonym razem z Wami – odpowiadam w nim na Wasze pytania o człowieka.
11/17/2022 • 11 minutes, 7 seconds
8 miliardów ludzi - czy to za dużo?
Dziś rano urodził się 8 miliardowy człowiek. Gdy ja się urodziłem, na Ziemi żyło ok. 4 mld ludzi. Wzrost jest bardzo szybki, ale już wiadomo, że na kolejny miliard poczekamy dłużej. Czy nie jest nas za dużo?
11/15/2022 • 4 minutes, 53 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 11.11.2022
W Szarm el-Szejk właśnie odbywa się Konferencja Stron. Jest to spotkanie kilkudziesięciu tysięcy polityków, aktywistów i naukowców, którzy rozmawiają na temat wpływu człowieka na klimat i sposobów jego ograniczania. Jak wygląda takie spotkanie? Czy w ogóle ma ono sens? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
11/11/2022 • 27 minutes, 45 seconds
Polskie dzieci tyją najszybciej w Europie
Szacuje się, że za kilka lat na świecie będzie ponad 250 milionów dzieci w wieku 5 do 17 lat zmagających się z nadwagą i otyłością. W tej chwili otyłość i nadwaga dotykają 10% dzieci na świecie, przy czym w krajach wysoko rozwiniętych ten wskaźnik jest wyższy. W samej Europie z nadwagą lub otyłością mierzy się […]
11/10/2022 • 9 minutes, 48 seconds
Cyborgizacja człowieka - jak będzie wyglądała nasza przyszłość?
Nasze ciało nieustannie traci, ale i produkuje nowe komórki. Dzięki temu na przykład co 7 lat mamy praktycznie zupełnie nową skórę. Choć proces jej zrzucania nie jest tak spektakularny jak w przypadku węży, to nasze obumarłe komórki widzimy każdego dnia. To właśnie one stanowią dużą część kurzu, jaki osiada na meblach w mieszkaniu. Tempo reprodukcji […]
11/7/2022 • 9 minutes, 27 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 5.11.2022
Polska rozpoczyna proces budowania elektrowni atomowych. Jest to proces skomplikowany i długotrwały. Jak wyglądają kulisy powstawania elektrowni atomowych? Jak się je buduje i czego do tego potrzeba? Jak dużo kosztuje taka budowa? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
11/5/2022 • 27 minutes, 10 seconds
Czy istnieje idealny sposób pozyskania energii?
Zużywamy coraz więcej energii i ten trend raczej się nie zmieni. I może wcale nie musi, o ile będziemy produkowali energię w sposób, który ma możliwie najmniejszy wpływ na środowisko naturalne. Czy istnieje jej idealne źródło? Który ze znanych nam sposobów na produkcję energii jest najbardziej zielony?
10/27/2022 • 9 minutes, 58 seconds
Calmsie – cyfrowy lek na depresję?
Cyfrowy terapeutyk ma wspierać zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Powstał, aby pomóc w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Za cyfrowym lekiem nie stoi żaden wielki koncern farmaceutyczny, a młodzi Polacy ze startupu Calmsie. Jak działa lek? Czy jest bezpieczny? Czy zastąpi lekarza? Poznajcie startup Calmsie – twórców pierwszego na świecie cyfrowego terapeutyka dla dzieci i […]
10/25/2022 • 11 minutes, 59 seconds
Czym jest układ krążenia?
Dziś – 21 października – obchodzimy Dzień Owoców i Warzyw. Święto zainicjowano w Nowej Zelandii celem zwiększenia świadomości na temat znaczenia jedzenia owoców i warzyw dla zdrowia oraz witalności. W końcu lepiej zapobiegać niż leczyć. Szczególnie w kontekście chorób układu krążenia, które są główną przyczyną zgonów na świecie. Światowe statystyki wskazują niemal 18 mln zgonów […]
10/21/2022 • 13 minutes, 53 seconds
Po co nam Strefy Czystego Transportu?
Strefy Czystego Transportu to sposób na poprawę jakości powietrza w miastach i co za tym idzie również na poprawę zdrowia mieszkańców. Ich wprowadzenie może się jednak wiązać z pewnymi niedogodnościami… A dokładnie z zakazem wjazdu niektórych samochodów. Co na temat Stref warto wiedzieć?
10/20/2022 • 6 minutes, 11 seconds
Czy warto kupić tabletki z jodem na promieniowanie?
Z rezerwy strategicznej przeniesiono do magazynów powiatowych kilkadziesiąt milionów dawek tabletek jodu. Czy jest się czym martwić? Czy warto na własną rękę organizować preparaty z jodem? Czy warto zażywać je już teraz?
10/18/2022 • 8 minutes, 49 seconds
3xR, czyli Rosiak pyta Rożka w Raporcie – 14.10.2022
Jedna z sond NASA uderzyła w planetoidę Dimorphos. Odbyło się to w ramach misji DART. Sonda zdołała zmienić kurs planetoidy, a to oznacza, że po raz pierwszy ludzkość zmieniła trajektorię ciała niebieskiego. Jakie ma to dla nas znaczenie? O tym usłyszycie podczas mojej rozmowy z Dariuszem Rosiakiem w jego programie Raport o stanie świata.
10/14/2022 • 17 minutes, 2 seconds
Jak łatwo oszczędzić prąd w domu?
Rosnące ceny energii oraz problemy z surowcami to gorący temat, o którym niemal codziennie słyszymy w mediach. Jak zmieścić się w rządowym limicie tańszego prądu? Jak łatwo oszczędzić prąd w domu? O tym w dzisiejszym materiale.
10/13/2022 • 11 minutes, 15 seconds
Smog w mieście – czego jeszcze o nim nie wiesz?
W Stanach Zjednoczonych na jednego mieszkańca przypada niemal 0.9 samochodu. W Kanadzie prawie 0,8 samochodu. W Polsce wynik ten jest bardzo zbliżony właśnie do Kanady. Jak transport samochodowy wpływa na jakość powietrza? Czy problemem jest wyłącznie emisja spalin?
10/7/2022 • 7 minutes, 43 seconds
Nord Stream – czy grozi nam niebezpieczeństwo?
Z uszkodzonych (wysadzonych) rur gazociągu Nord Stream przestał uwalniać się gaz. To czas na pierwsze podsumowania oraz na zejście pod wodę i sprawdzenie, co na dnie Bałtyku zaszło. W tym materiale podsumuję, co wiemy po pierwszym tygodniu od tego zdarzenia.
10/5/2022 • 7 minutes, 9 seconds
Dlaczego możemy nazywać Śląsk zagłębiem technologii?
Około 100 lat temu Śląsk był bardzo nowoczesnym i innowacyjnym miejscem nie tylko na mapie Europy, ale w przypadku wielu technologii także na mapie świata. To tam ściągały najbardziej innowacyjne głowy. Na Śląsku testowano i stosowano technologie, które dopiero lata później instalowano w innych miejscach. A jak wygląda to dziś? Śląska Aglomeracja bardzo szybko się […]
9/29/2022 • 9 minutes, 26 seconds
Co się stało z Nord Stream? Najnowsze informacje
27 września 2022 roku doszło do rozszczelnienia dwóch rur tworzących gazociąg Nord Stream i z obydwu instalacji zaczął wydobywać się metan. Nie ma i najpewniej nigdy nie będzie niezbitych dowodów na to, kto je zniszczył — bo w przypadek nikt nie wierzy. Co więc wydarzyło się na Bałtyku?
9/28/2022 • 10 minutes, 50 seconds
Jaka jest wytrzymałość ludzkiego ciała?
Ten odcinek powstał w odpowiedzi na Wasze pytania, które zadawaliście ostatnio na moich mediach społecznościowych. Czy wiesz, co się dzieje z ludzkim organizmem na dużej wysokości nad poziomem morza? Ile może znieść człowiek wysoko w górach? Jak objawia się choroba wysokościowa i jak sobie z nią radzić? O tym i wielu innych rzeczach posłuchasz w […]
9/22/2022 • 7 minutes, 33 seconds
Jak mierzyć wysokość szczytów?
Czy zastanawialiście się kiedyś, jak mierzyć wysokość szczytów? Albo skąd w ogóle wiadomo, że doszliśmy na sam wierzchołek góry, skoro często widoczność jest bardzo ograniczona przez warunki pogodowe. O tym opowiem w tym odcinku. Posłuchaj też: Po co wchodzimy zimą na wysokie szczyty? Rozmowa z Reżyserem i Konsultantem filmu „Broad Peak”
9/15/2022 • 8 minutes, 57 seconds
Po co wchodzimy zimą na wysokie szczyty? Rozmowa z Reżyserem i Konsultantem filmu „Broad Peak”
Historia polskiego himalaizmu pełna jest ciekawych, poruszających opowieści. W 1988 roku Maciej Berbeka dotarł - jak mu się wydawało - na szczyt Broad Peak. Tak naprawdę był na przedwierzchołku Rocky Summit, a do celu zabrakło mu kilkadziesiąt minut marszu granią.