Bi juman baro ra, aw yɛrɛ lo ye aw diyaɲɛ babuw sugandi, aw ye a laɲini ka famuyali sɔrɔ Farafinna ni Italie jamana ka lajɛrɛ tɛmɛnen kan.  O kɔ, aw seginna ka kuma CAN karidefinaliw kan, kɛrɛnkɛrɛnkɛrɛnnenya ra Mali ni Côte d'Ivoire ka ɲɔngɔndan.Aw k'o aw jɔɔrɔlen don jamana filaw ni ka kɔrɔmadonbagaw ko ra.Dɔ fana ye ɲinigali ci an ma sangasow wurukuli ko ra an fɛ Manden, aw segin na fana k'aw ka fɛlaw fɔ a kan. 

Dakar, Sénégal faaba la, Grand Yoff sigida kɔnɔ ,Sangaso dɔ binna Khar Yalla cin kɔnɔ kunu. Mɔgɔ joginiw hakɛ bi taga 12 la ani mɔgɔ 7 fagara.  O kunnafoni sɛmɛntiyara marabagaw fɛ.Nin waati in na, sowurukutuliw bɛ mɔgɔ caman jɔrɛ, k'a sababu kɛ nin t'a siɲɛ fɔlɔ, lagosili caman bi ta ka sotigiw, solɔbagaw ani ɲɛmaaw sɛgɛrɛ, nka jɛlɛmali ti donna kow ra.Aw y'o famuya cogo di ?

Mali sɛgɛnw ye CAN ''quart de finale'' sira sɔrɔ, Burkina Faso ka etalonw cili kɔ celu 2 ani 1. O kɛra Amadou Gon Coulibaly ntonlantan kɛnɛ kan Khorogo kunu. Ninsɔndiyaba Mali ntonlantan kulu kɔkɔrɔmadonbagaw fɛ.   Barinako wɛrɛ, Afrique du Sud ye Maroc ka jaraw gosi ko senbɔ CAN na, Ntɛnɛlon, Cap-Vert ye Mauritanie ci celu 1 ani fu. Balinako  kura wɛrɛ kɛra CAN 2023 la min bɛ ka kɛ Côte d’Ivoire. Sénégal bɔli kɔfɛ ntɛnɛdon, a labɛnbaga jamana fɛ, Maroc ta tugura o kɔ. Marokokaw cira cɛlu 2 ni 0 Afrique du Sud fɛ taratadon. Nka fɔlɔ, Mali dɛ yɛ Burukina Faso ci cɛlu 2 ni 1. Kabako caman kɛra kabini CAN in daminɛna. Nigéria, la Côte d'Ivoire, le Mali, La Guinée, l'Afrique du sud, le Cap-vert, RD Congo, kafara Angola kan, olu lo ye quarts de finale sira sɔrɔ, aw ye "huitième de finale" tɛmɛ cogow ye di. 

Côte d'Ivoire ka samaw polonpalan na, o gosi Nigéria fɛ celu 1 ani 0, ka tila ka ci Guinée Equatoriale fɛ celu 4 ani 0, Maroc jamana nana o bɔ bolo la ka Namibie gosi, nka o ma ban, kunu o ye see sɔrɔ Sénégal kan ''tire au but'' la ni celu 5 ani 4.  Nin ye Samanw tagali ye ''Quart de finale'' la. Ɲɔngɔnkunbɛn ni tɛmɛnen kɔ, Jaamaba lo bɔra k'u  ko ka Nisɔndia Korogho, Abidjan, an Côte d'Ivoire fan cama na. Burkina Faso fana mɔgɔw ye o ka ninsɔndiya yira. Aw ye kunu ka "quarts de finale" tagaliɲɔngɔndan ye cogo di, aw ye an jabi WathsApp kan +221 76 644 12 79. 

Burkina Faso, Mali ani Niger sɔrasi fanga marabaaw y'a latigɛ k'u senbɔ farafinna tɔnba CEDEAO kɔnɔ. Jamana 3 ninnu ye dantigɛli kelen de kɛ n'i k'u kalan u ka foroba jaabaranisow kɔnɔ nɛgɛ kaɲɛ 13 wagati bi.  Burkina, o kalan na marabaajɛkulu ka kumalasela Jean-Emmanuel OUEDRAOGO fɛ RTB sanfɛ.Burkina, Mali ni Niger sɔrasi fanga marabaaw ka latigɛ talen ka bɔ CEDEAO tɔn kɔnɔ, o kɔlɔlɔ tan tɛ. A kɔlɔlɔ belebele yɛrɛ bɛ sɔn ka lase jamanadenw gwansanw de ma.Dr. Laye BAMBA sariyadɔnbaga ni kalanfa ye Abidjan Félix Houphout Boigny sanfɛ kalanso la. Ale ko jamana 3 ninnu kɔnɔ kɔlɔlɔw bɛna sɔrɔ sɔrɔko fanfɛ, baaraɲɔgɔnya ani yɛrɛ fana o jamanadenw sigili gɛlɛyako CEDEAO jamana tɔw kɔnɔ. An bɛna aw ka fɛlaw damani lamɛn, an ni aw dɔ bi na ɲɔngɔnsɔrɔ nɛgɛjuru sira fɛ fana, aw ka bi ɲinikaliw o bi na jabi jamanaw cɛ sariya lɔnikɛla Jean François Marie CAMARA fɛ ka bɔ Mali ra.

Foli ye musow ta ye, i ko kalo kalo juma laban, bi fana an bɛ kuma to musow de ka bolo kan. Bi kɛnɛ bɛ an lase Cote d’Ivoire ka kuma farafinna ka ndonlantan ɲɔgɔndanba CAN tako 34 de kan. Yala, ni, ɲɔgɔn kunbɛ in yelen bɛ cogo di musow fɛ ?Ndonlan kadi aw minnu ye aw ye ɲɔgɔndan in dabɔ ko n'a dabɔli ye cogo di ?Min ye ndonlantan kuluw ye olu fana yanga bɛ di ?Aw ye balinako minnu jateminɛ kɛnɛ in na ka ta se aw yɛrɛ jigi bɛ ndonlantan kulu min kan ko a bɛna se ka segin ni jɔnjɔn ye ?An b' aw lamɛn nin bɛ de kan sisan sisan.Wasa ka kɛnɛ in sankɔrɔtan ani lamɛbaga musow ni ndonlan kunubagaw muso caman bɛna ɲɔgɔn sɔrɔ.

Aw y'a famu an bɛ Cote d'Ivoire bi ka kuma farafinna ndnolantan ɲɔgɔndanba CAN kulu ɲɔgɔnkunbɛn kuncɛli de kan.O ko lawaleyala kunu jamana dɔw ka ɲɔgɔnkunbɛn na. I ko Tunisie ani Algérie, olu min ye so sira ta kunu. O waati kelen na ninsɔndiya belebele tun ye Cote d'Ivoire samaw de ta ye, bawo Maroc ka sebaya kɛra sababu ye ka "8eme de finale" Sira dayɛlɛ olu ye.Yala aw ye nin kow nin dɔ wɛrɛw bɛɛ ye cogo di?"Phase de poule" in balinakow ka taa se aw bɛ ka min makɔnɔ CAN in ɲɔgɔn tɔ la, an b'aw lamɛn ni bɛ Kkan sisan sisan.Aw ka bi ɲiningaliw, olu bɛna jabi an ye Djibril kaba de fɛ ka bɔ Bamako ndonlantan kunnafonidila dɔ ye.

Mali la, kalo saba u ka courant ko minisiri, Bintou Camara ka jalakilikanw kɔ ka ɲɛsin courant cakɛda EDM baarakɛlaw ma,  kiritigɛlaw ye tigɛ da baarada in ɲɛmɔgɔ caman kan. Sɛgɛ-sɛgɛliw kɔ, a dɔw bilala ka taa kaso la . U cɛma, jamana in courant ko minisiri kɔrɔ, Seydou Lamine Traore yɛrɛ b'a la, ka taa se EDM Directeur kɔrɔ fila n'a koɲɛbɔla wɛrɛw ma.Mɔgɔ nunu jalakilen bɛ yurukuyuruku, yɛrɛsako kɛ , taji suɲɛ, ani foroba nafolo dunkojugu de la, n'u ka kiri ma kɛ fɔlɔ. Mali donnatɛmɛfanga ɲɛmaa, Colonnel Assimi Goita ye layidu di ko, ko in bɛna se fɔ a danna.Yala aw y'o ko ye cogo di ?Ni minɛni nunu bɛ se ka  yɛlɛmadon Mali courantikɛ banbanlila wa ? Aw ka bi ɲinigaliw jaabira Mariam KONE de fɛ ka bɔ Bamako, kunafonidila don min jijalen bɛ courantikɛ kɛlɛli la Mali la.

O kɛra a ka novembre kalo tɛmɛnen sebaya kɔ. O sɛnfɛ jamanaɲɛmaa in, Joseph Boakai ye layidu lakuraya ko a bɛna yurukuryuku ni fantanya kɛlɛ.  Wasa ka ŋaniya ɲumaya jira kɛ o ko la, Joseph Boakai masɔn a ka kalenkandi ka kɛ ɲɛnajɛba ye. A ka fɔ la waarilatiɲɛ kuma tɛmɛn na Liberia. A ye tile kɛmɛ de di a yɛrɛ ma wasa jateminɛ ka se ka fɔlɔ ka bɔli a ka mara cokoya kan.Yala aw y'o ko ye cogo di ?Yani o tile kɛmɛ in cɛ, aw yɛrɛ bolo Josehp Bouakai ka baara fɔlɔ ka kan ka kɛ jumɛn de ye ? Liberia yɛrɛ mako bɛ yɛlɛma jumɛnw de la aw ka yetala George Weah ka mara kɔ ? Aw y'aw fɛlaw ci an ka nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79.

Ninsɔndiya ye ne de ta ye k'aw lasɔrɔ nin waati in na, an bɛ bi dɔgɔkun dayɛlɛ ni Sénégal ye, yen sariya sunba kɔlɔsili kulu "conseil contitutionnel" ye yamaruya di cɛbɔ 20 de ma nin dɔgɔkun furancɛ in na wasa ka se ka talikɛ fevrier kalo tile 25 nata  jamanaɲɛmayakalata la. Cɛbɔ 20 minnu cɛma fanga ka mɔgɔ kanbɔlen bɛ a la fangasina taw fana bɛ a la nka mɔgɔ fila togo yebaliya a ko la  o de kuma bɛ Dakar nin waati in na.O mɔgɔw ye fangasina Ousmane Sonko ani Karim Wade ye. Ni Ousmane Sonko ta ma kɛ balinako ye dɔw kɔni bɛ ka u dabaliba ka kɛɲɛ ni Karim Wade yebaliya cɛbɔw cɛ ma.Aw dun, yala aw y'a ko ye ?Minnu ni cɛbɔya in ka kan olu bɛ tɛmɛna aw bolo wa ?Cɛbɔ 20 ni de ye o  fana ciɲɛfɔlɔ ye Sénégal, yala mun dun bɛ ka mɔgɔw girin jamanaɲɛmaya jɔyɔrɔ kan?

Aw ye a kanu ka famuyali sɔrɔ ɲinan  ka CAN lahala dɔw kan, o siratigɛ, an bi farikoloɲanaguɛ kunnafonidila Diakaria CAMARA lasɔrɔ ka bɔ Korogho, dugu Côte d'Ivoire jamana na, a bina aw lafamuya.  Ka fara o kan aw kumana kunnafonidilaw ka gɛlɛyaw kan nin wagati ni na Laguinée, an ni kunnafonidila Abdoulaye CISSE biɛna masaala n' aw ye o kan.Aw caman segin na baɲunmakɛtɔn OXFAM ka dantigɛli kan o min kɔnɔ, a ye a laɲini sɔrɔbatigiw ka salen sara cogow ka filɛ, bawu diɲɛngulɛyaw ye dɔ fara nafolotigiw ka nafolo kan ka taga fɛ, o tuma kelen ni na dɔ bi farara fana fantaw ka setanya kan ka taga fɛ. An bɛna aw lasɔrɔ nɛgɛjuru sira fɛ o babu kan. 

Gundonla kunnafoni dɔ min poyi ra kasɔrɔ marabagaw ka laɲini tun tɛ. Burkina Faso jamana na, lonnatɛmɛnfanga y'a lase bataki dɔ kɔnɔ, ko jatigɛwalekɛlɛli hukumu na, kɛlɛbolo mako bɛ kɛnɛyabaarakɛlaw ra, o hukumu na, kɛnɛyako minisiriso ye a lase ko bi na kɛnɛya baarakɛla siviliw kɛlɛdagaw ra diyagoyara walasa o ka taga dɛmɛn di sorasiw ma furakɛli ko ra.  Aw ye nin latigɛ in ye cogo di?A y' aw ka fɛlaw ci an ma Wathssap kan: +221 76 644 12 79.Kɛnɛ in kan, an bɛna aw fɛlaw lamɛn, ani aw dɔ bɛna masaala nɛgɛjuru sira fɛ, an ma se k'aw ka mɔgɔ weelelen lasɔrɔ walasa a k'aw ka ɲinikaliw jabi.

Ka kɔn diɲɛ sɔrɔbatigiw ka san lajɛba ɲɛ Davos,  OXFAM baɲumakɛtɔn ye jalaki ɲɛsin sɔrɔbatigiw ma u ka salon sara cogo kama.  OXFAM  baɲumankɛtɔn in ka fɔla diɲɛ waribatigiw ka sɔrɔ bi wara la cogomin na, kɛnyɛrɛye baarakɛlaw ka sɔrɔ bɛ ka jigi o cogo kelen in na, ka taga a fɛ. Dakuru ɲɛnkelen, tumamina dɔ bɛ fara ra fara la waribatigiw ka sɔrɔ kan ka taga a fɛ, dɔ bi fara la sentanw ka fantanya kan fana ka taga a fɛ.

Tchad jamanaɲɛmɔgɔkalafiliw bolodalen lon ɲinan san laban in na. Yan'o cɛ fanga politikitɔn kɔrɔ Idriss Deby ka fanga waati,  MPS ye jamanaɲɛmɔgɔ kɔrɔ in dencɛ ani lonnnatɛmɛfanga ɲɛmɔgɔ Mahamat Idriss Deby Itno de sugandi sibiri i ko politikiton in ka cɛbɔ ye. Hali n'a y'a sɔrɔ ko fangasina caman tɛ ka sɔn ka kuma a ko kan, UDP politikitɔn ɲɛmɔgɔ Max Kemkoye kɔni y'a  ka ninsɔngoya yira.

Conakry, Kaloum tajimarayɔrɔ ye tasumakasara la mɔgɔ 13 tora a la, mɔgɔ 178 mandiminan, kabi o wagati Kalhoum tajimarayɔrɔ ka baaraw lɔra, wa a kɛra sababu ye ka taji ni "essence" sɔngɔ gɛlɛya La Guinée dugu caman kɔnɔ, o sira kelen na, sanfɛnw fana sɔngɔ tun gɛlɛya la. Nka ɲɛman ka cɛsiri ni diɲɛ jamana ka dɛmɛ fɛ, a ko bi ka laɲanabɔ dɔni dɔni, kunu yɛrɛ "essence littre" miliyɔn 33 sera Laguinée, faaba la.Yalɔn, tasumakasara ni ye gɛlɛya jumɛn lo nanti aw fɛ, a ko bi cogo di ni wagati ni na, aw ye o ɲinigaliw jabi an ye WhatsApp  kan : +221766441279

Kunu CAN labɛn ni ndonlantantɔnw ka sebaya babu kɔ, bi aw kuma na aw yɛrɛ ka lahala lo kan CAN tumana, minnu bi CAN kanu, ndonlantan filɛ yɛrɛ mandi minnu ye, o ka cɛ bi na kɛ di CAN ni tumana, an balimusolaka minnu caman tɛ ndonlantan fɛ, olu fana bɛna ɲinan ka CAN latɛmɛn cogodi. Minnu ɲanili sugu min bi kɛ cɛw ka CAN tumana o kelen ni ti kɛ musow ta tumana, aw ye aw ka fɛlaw ci o barow lo kan, aw ye ɲinikaliw fana tengun an na, bi tuguna, an seginna ka ci sama Djibril KABA, farikoloɲanaguɛ kunafonidila lo, a bi na aw ka ɲinikaliw jabi.

Farafinna, ndonlantannaw ka ɲɔgɔndanba bɛna daminɛn, sibirilon zanwiyekalo tile 13 Côte d'Ivoire jamana na.  Jamana caman ka ndonlantannaw ni o kɔkɔrɔmadonbagaw sera Côte d'Ivoire jamana na ka ban.Aw ye ɲinan ka labɛn ye cogodi...An ka manden jamanaw, Mali, Burkina Faso, Laguinée, Cote d'Ivoire, Sénégal, Gambie, ani dɔ wɛrɛw fana bɛ Côte d'Ivoire ɲinan ka jɔnjɔn nɔnfɛ. Aw ye dolantantɔn ninnu ka sebayara ye cogodi, aw bi se ka mun fɔ ɲinan ka CAN labɛn kan, aw ye aw ka fɛlaw ci an ma wathsap kan +221 76 644 12 79...Bi aw ka ɲinikaliw bi na jabi farikoloɲanaguɛ kunafonidila Djibril KABA fɛ ka bɔ Mali ra....

Niger , fiɲɛnminɛ waati ''Liberté Provisoire'' dira jamanaɲɛmɔgɔ kɔrɔ Mohamed Bazoum dencɛ ma. A yɛrɛ sera ka lataga Togo jamana na, kabi kunu. Sɔrasiw ka kitiso Niamey, o kititigɛla min ka baara ɲɛnsinnen lon sɛgɛsɛgɛlikow ma, o ye bolonɔbila kɛ Salem Mohamed Bazoum bilalisɛbɛn kan. Sinfin lo, wa a si bi San 22 na, a tun nɔminɛnen lon n'a bangebagaw ye jamana ɲɛmɔgɔyaso ra kabi Juillet kalo tile 26 fangadafiri tuman na. Kumaɲɔgɔnya caman le kɛra soronalidonlaw ni Niger marabaga kuraw cɛ yanni sifin in ka nin fiɲɛnminɛn waati sɔrɔ. Togo jamana yɛrɛ ye talikɛ o kumaɲɔngɔnyaw ra,  Niger lonnatɛmɛfanga marabagaw ka nin latigɛ in bɛ se ka famuya cogodi, nin bina kɛ sababu ye ka funteni nɔgɔya CEDEAO ni Niger lonnatɛmɛfanga cɛ, wa?

Kunu, Ntɛnɛn janvier kalo tile seegin (8), nin y’a donnen ye Israel ni Hamas ka kɛlɛ kalo naani nan de kɔnɔ. Etats-Unis kɔkankominisiri Antony BLINKEN y’a lase kunu ko fan fila ninnu cɛ kɛlɛ bɛna sɔn ka walagakata ka se mara in jamana wɛrɛw kan. A y’o fɔ a ka kɛlɛ lasa taama sen de fɛ k’a to Qatar jamana de kan. Kɔkanko minisiri in  min ka jamana ye Israel dɛmɛnbagafɔlɔ ye politiki ni sɔrasiya sira fɛ, a y’a yira fana ko wajibi don Israel ka Palestine jamanadenw lakana minnu Gaza kɔnɔ.Ka fara o kan,  kɛlɛ don min bɛ se ka walangata nin ka lakanabaliya tɔ juguya ani gɛlɛya juguw. Antony Blinken ye nin de fɔ Qatar kunnafonidilaw ɲɛma, k’a to yen marabagajɛkulu ɲɛmɔgɔ kɛrɛ fɛ.Antony Blinken  ye tagama kɛ, Jordanie ni Qatar, o yɔrɔ kɔ, Antony BLINKEN sera Abou Dabi karilon wulada fɛ wa a ma sera Arabie Saoudite kunu ntɛnɛn fana a ka kɛlɛlasa taama in hukumun kɔnɔ.

Saheli  kɛlɛbolow ka fili ka siviliw gosi ni pankurun kelennabila dɔrɔniw ye, a  fili sugu ninnu bi se ka famuya cogo di, an ye o ɲinikali lo tengun aw ra bi kuma bi aw bolo kɛnɛ kan. 

Bii, aw y’a ɲini ka segin an ka dɔgɔkun in babu min kan kosɛbɛ, o ye Tchad fangasina belebele kɔrɔ Succès Masra kɛli de ye marabagajɛkuluɲɛmɔgɔ ye. U ka donnatɛmɛnfanga ɲɛmɔgɔ Mahamat Idriss Déby ka danaya kɔnɔ. Aw y’a kanu fana ka kuma la Guinée ka tajimarayɔrɔ jenini kɔ gɛlɛyaw kan. Aw cayara kosɛbɛ k’aw hakilinaw sama an ma nin babuw de kan, an ka whatsapp nɛkɛjurusira ye 00221 76 644 12 79. 

O kɛra jamana in marabagaw ka laɲini kɔnɔ.  U ka nin san caman baaraw kɔ, bɛn sinsinli walew la, Mali ni banbagaciw cɛ, fɔ ka taga se adamadenya dɛmɛnw ma togodaw la ani jamana in fan caman fɛ,Yali mun de tora aw hakilila Minusma kan ?Wali aw ye bɛn ani lakana bolofara in ka tagali ye cogo di ka bɔ Mali la, san 10 baara kɔ ?Aw cayara kosɛbɛ k’aw hakilinaw ci o kan, an ka watsapp nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79. Wasa k’aw ka bi ɲinigaliw jaabi, an ye weele bila Jabir TOURE de ma ka bɔ Fransi, nka Mali jamanaden don, lakanakow dɔnbaga don, kɛrɛnkɛrɛnenyala diɲɛ tɔnba ONU ka lakanabolofaraw.

Bamananw ko ten, k’i y'a mɛn i ɲɔgɔn gɔngɔn duuru-la tɛ, i sen fila de bɛ dugu ma. Wa, n’i y’a mɛn i ɲɔgɔn kunnafonidila tɛ, lamɛnbaga jɔnjɔnw de b'i la fana. O siratigɛ la, an ka sanga ni waati bɛ foli ni waleɲumandɔnw kɔ, an ka san-kura foliw b'a ye.

Yasa k’an da don babuw la, minnu b’u ka baaraw sankɔrɔta ani ka dɔ fara u ka cɛsiriw kan.  O siratigɛ la bi, jɛmukan kɛrɛnkɛrɛnnen bɛ na kuma musow jɔyɔrɔ de kan u ka sigidaw yiriwali la an ka jamanaw kɔnɔ. Politiki, sɛnɛ, bagan mara, jago olu n’u ɲɔgɔn caman. U ka can bi kosɛbɛ muso minnu bɛ k’u jɔyɔrɔw fa o yiriwali baaraw la. Nka, yali degun jumɛn b’u kan o siraw kan ? U jɔyɔrɔw yɛrɛ bɛ hakɛ jumɛn na bi ? Mun de kelen ka kan ka kɛ yasa ka dɔ fara u ka baaraw yanga kan halibi ?Wasa ka ni ɲinigaliw jaabi, an ye weele bila musow ma ka bɔ Manden jaman caman kan. Aw y’A hakilinaw ci an ka watshapp nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79. 

Desanburu kalo in tile 20, RD Congo kalatala miliyɔn 44 de tun weelelen don kalatasow kɔnɔ ka t’u ɲɛnatɔmɔ cɛbɔw la. Nka, gɛlɛyaw kama, I n'a fɔ kalata-minanw laseli jamana fan dɔw fɛ. RD Congo kalatakoɲɛnɛbɔ kulu  labanna ka tile kelen fara a kan. Dɔw yɛrɛ ko tile fila jamana in fan dɔw fɛ. Yala aw fɛla ye mun ye RD Congo ka jamanakuntigikalata, wasadenkalata ani mɛrikalata nunu tɛmɛn cogow kan ? Yali a ko y'aw ɲɛ-minɛ wa ?Aw cayara kosɛbɛ, k'aw hakilinaw ci an ma nin babu de kan, an ka watsapp nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79. An ye mɔgɔ min weele kana aw ka bi ɲinigaliw jaabi,  o ye Ngolo DIARRA de ye ka bɔ Mali la, politikikow dɔnbaga don. 

Dɔgɔkun tɛmɛnen kɔnɔ Mali ale ni Algérie cɛ futenin boɲana kosɛbɛ, k’a sababu kɛ CMA banbagaci-kulu mɔgɔw ani Imam Mouhamoud Dicko weeleli ye jamana in marabagaw fɛ ka taga kuma Alger bɛn laɲini sɛbɛn ko kan. O min ma bɛn Mali marabagaw ma. Ɲɔgɔn jaabiw dantigɛli sɛbɛnw kɔnɔ fɔ ka taga se fan fila ka lasigidenw weeleli ma ka segin so fɔlɔ yani ɲɛ-jɔn-jɔn ka sɔrɔ a ko la.Yali aw ye ni ko ye cogo di ? Famuya jumɛn de bɛ sɔrɔ nin ɲɔgɔn sama-samaw la Mali ni Algérie cɛ, ale min ye Algɛr bɛn laɲini sɛbɛn koɲɛnɛbɔli soronalidonbaga ye ?Aw cayara kosɛbɛ k'aw hakilinaw ci an ka watsapp nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79. An ye mɔgɔ min weele kana aw ka bi ɲinigaliw jaabi  o ye Jean- François Marie CAMARA de ye ka bɔ Mali la. Jamanaw ni ɲɔgɔncɛ politikikow dɔnbaga don. 

Aw ka laɲiniw kɔnɔ, an bɛ na segin an ka nin dɔgɔkun babu dɔw kan, kɛrɛnkɛrɛnyala, kuma kannabilaliko Mali la, la Guinée ka tasuma kasara, tungalatagalaw tɔgɔla don kɛrɛnkɛrɛnnen fɔ ka taga se aw yɛrɛ ka babu kura laɲininen ma n’o ye Imam Mouhamoud Dicko ni CMA banbagaciw bisimilali ye Algerie marabagaw fɛ ka kuma Mali kan. Aw cayara kosɛbɛ, k'aw hakilinaw ci nunu de kan , an ka watsapp nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79. An ye weele bila mɔgɔ min ma kana aw ka ɲinigaliw jaabi  o ye Bouka Niare de ye ka bɔ Fransi, nka mali jamanaden don. 

Nin waati labanw na, bɔlɔlɔkan lasɔminikɛlaw, jamanadenw tɔgɔla-tɔn ɲɛmɔgɔw, kunnafonidilaw, fɔ ka taga se dinɛlaselaw ma, olu caman de bɛ ka minɛ ka don kaso la, wali ka t’u ɲiniga u dalakan la  k’a sababu k’u hakilinaw fɔli ye jamana mara cogo ani a kɔnɔ gɛlɛyaw kan.  Yali, kuma kanabilali hakɛ min bɛ Mali jamanadenw bolo o laban bɛ na bɔsi u  la wa ? Aw ye nin ko ye cogo di ?                    Ani, hakilina jumɛnw b’aw la nin babu kan ?Aw cayara kɔsɔbɛ, k’aw ka jaabiw ci an ma, an ka watsapp nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79. An ka bi jɛmukan mɔgɔ weelelEn ye Aboubacar COULIBALY de ye ka bɔ Mali la, hadamadenw ka hakɛ kow dɔnbaga don.

Kabi ntɛnɛ don, o kɛra sababu ye  ka ciyɛniba don jamana in  kɔnɔ. Mɔgɔ dɔw yɛrɛ bɔnɛ na u niin na a ko sen fɛ, nin ka caman fana  sɛbɛkɔrɔ jogin. Tasuma sɔrasiw, jamanadenw, kɛrɛfɛ jamanaw fɔ ka taga se kɔkan jamanaw ma, bɛɛ de wulilen don k’i jɔ yasa k’a ko ɲɛkɔrɔtigɛ ani ka dɛmɛnw lase kasaratɔw ma. Yali aw ye tasuma in kunbɛn fɛɛrɛ ye cogo di ? Mun de ka kan ka kɛ yasa ka nin kasara sugu bali don nataw la anw ka jamanaw kɔnɔ ? Yali aw fana ka jamanaw taji mara yɔrɔw ka suru dugu kɔnɔnan la wa ? Aw cayara k’aw hakilinaw sama an ma an ka whatsApp nɛkɛjurusira fɛ 00221 76 644 12 79 kan.

Kalatala mɔgɔ miliyɔn 44 ɲɔgɔn de weelelen don kalatasow kɔnɔ ka t’u ɲɛnata cɛbɔ 19 cɛla minnu la ŋanaw ye Martin Fayulu, Dr Denis Mukwege, Moize Katumbi a n'u ka nin wagati jamanakuntigi, Félix Tshiesekedi. Nga, ɲɔgɔn sama-samaw fana bɛ kalata in ko labɛnw dugu ma. Fangasina dɔw fara la jamanadenw tɔgɔla tɔn caman kan, olu bɛ ka jalakiliw kɛ ko majɛ caman de yera kalata in labɛnni la. Kɛrɛnkɛrɛnyala, kalata sɛbɛnw sɔrɔli gɛlɛya, kalatalaw tɔgɔw nɔrɔli sumayali u ka kalatasow da la. Wali, kalata minanw yɛrɛ kɛbaliya ka yɔrɔ caman lasɔrɔ. O siratigɛ la, yali RD Congo jamanakuntigi bɔta, Felix Tchessekedi bɛ na se ka kalata jɛlen ni tilennen labɛn wa ? Yala aw ye nin kow ye cogo di ? Wasa k'aw ka bi  ɲinigaliw jaabi an ye weele bila Ngolo  DIARRA de ma ka bɔ Mali la. Jamanaw ni ɲɔgɔncɛ politikikow dɔnbaga don.

O sababu la, kuma b’aw bolo jɛmukan babu ye tali kɛ o de kan bi desanburu kalo tile 18. Don o don, kibaruyaw bɛ sɔrɔ ko Farafinna ka sifin hakɛ in nin tora ji la, wali minnu tununa cɛncɛnkungow kan wali kɔkɔjiw sanfɛ n’u somɔgɔw ma kibaruya fosi don u kan fɔ bi.Diɲɛ tɔnba ONU yɛrɛ y’a lase septembre kalo tɛmɛnen ko, Farafinna ka sifin ba fila ni kɛmɛ duuru de niin tanyana Erɔpu sira kan kɔkɔjiw kan. Olu cɛla, cɛw, musow ani denmisɛniw .Nka, o bɛ na ta halisa Farafinna sifinw minnu ye gun in guloma n’a sininɲɛsigi ye, olu kɛmɛ yirika de bɛ ka sira ta hali bi.Mun kelen de bɛ na n’o ye ? Marabagaw ni denmasaw ni sifinw yɛrɛ  jɔyɔrɔ ka kan ka kɛ mun de ye nin ko la ? Wasa ka nin ɲinigaliw jaabi an ye weele sama Somah DOUMBIA de ma ka bɔ Mali la. AJDM Association Jeunesse et Developement du Mali, o baɲumankɛtɔn ɲɛmɔgɔ don. U ka baaraw fanba ɲɛsiNnen don tunkalatagalaw dɛmɛni de ma kosɛbɛ.

O siratigɛ de la, aw y’a laɲini ka caya an ka kuma Senegal fangasina, Ousmane SONKO tɔgɔ dɔnni laɲini de kan kalatasɛbɛ na. O latigɛ min tara kunu Dakar kiriso fɛ. O kɔ, aw kumana RFI Mandenkan ka baaraw bugunyali san saba de kan, fɔ ka taga se CEDEAO ka ɲangiliw toli latigɛ kan Niger jamana kan u ka Abuja lajɛ senfɛ. Aw ka ɲinigaliw jaabira Maké Dagnogo de fɛ, kunnfonidila don ka bɔ Senegal jamana la, kɛrɛnkɛrɛnenya la Tamba mara la.

Awɔ, san saba kunnafonilakikaw, laseliw ani jɛmukanw sugu caman lase aw ma, kalan,  kɛnɛya, sɔrɔko, lamini, seko ni donko, farikoloɲɛnajɛ, fɔ ka taga se musow tɔgɔla kɛnɛ ma.  Nunu bɛɛ be  ka lase aw ma don o don aw yɛrɛ ka kanw la. Yala nin san saba kɔnɔ RFI Mandenkan ka o jɛmunkanw ye nafa jumɛn lase aw ma ? Aw hakilina ye mun ye o jɛmukanw tagabolo kan ? Aw ka hakilinaw n'aw ka ɲinigaliw bɛɛ jaabira RFI Mandenkan kunnafonikow ɲɛmɔgɔ Sory IBRAHIM fɛ.

Bi, Araba an ka jɛmukan baabu bɛ taa n’an ye Faransi de ka kuma tungarankew minɛ sariya dɔ taliko kan yen. Nin y’a dɔgɔkun dama dɔ ye faransi politikiɲɛmɔgɔ hakilinanw tilalen don o sariya dɔ tali ko la min bɛ tali kɛ tungarankew minɛ cogo, u ka baarakɛ sɛbɛn ko fɔ ka taa se Faransi jamanadenyasɛbɛn sɔrɔ cogow ma o dunanw fɛ.. O sariya min bɛ kɛ sababu ye ka nɔgɔya don tungalataala baarakɛlaw ka ko la, nka a bɛ gɛlɛyaba lase u ma yɔrɔ dɔw fana la jaangi sɛbɛn ɲininaw olu n’u ɲɔgɔn caman… Yala aw ye faransi politigimaw ka nin ɲɔgɔn sama-sama in ye cogo di.

Bi tarata, kuma dira aw ma farikoloɲanajɛ de kan, kɛrɛnkɛrɛnnenya la Farafinna-ndonlan-koɲɛnɛbɔ-kulu CAF ka san 2023 jɔnjɔn diw. N’an k’a ma ko CAF AWARDS. Kunu, o jɔnjɔndiw tun ɲɛnɛjɛ bɛ sen na Marakech, MarOc jamana kan. Farafina ka tolanatana ŋana saba de tun bɛ ɲɔgɔna wasa ka sanu-tolan jɔnjɔn saraba cɛ, Nigeria ni Naple ka Victor OSIMEN ye…. Maroc ni Paris Saint-Germain ka Achraf HAKIMI… fɔ ka taa se Egypte ni Liverpool tolantan kulu ka Mohamed SALAH ma....Nka CAF ka san 2023 Ballon d’OR saraba cɛ baga kɛra Nigeria ka Victor OSIMHEN de ye .Yala aw ye nin kibaaruya in kumbɛn cogo di?Aw fana ni farafinna-ndonlan-koɲɛnɛbɔ-kulu ka hakilinan tun ye kelen ye wa… Jateminɛ jumɛnw b’aw bolo nin ko kan

Bi ntɛnɛ kuma bɛ aw bolo jɛmukan b’anw la sɛnsɛn ka se Niger jamana de kan. Kunu, farafinna tilebinyanfantɔnba CEDEO tun bɛ lajɛ la Abuja Nigeria faaba la. O min sen fɛ, tɔn in y’a latigɛ ka Niger ka ɲangiliw to a kan nin ka sira dayɛlɛ olu juru makayalila ni jamana in marabaga kuraw sɔnna tɔn in ka laɲini dɔw ma.  Yala, aw ye nin ko faamuya cogo diAw yɛrɛ fɛla ye mun ye CEDEAO ka nin latigɛkan ka sanga ni a ka latigɛ kɔrɔw ye Niger fanga dafri sɔrtasiw kama… Wasa ka nin ɲinigaliw n’an ka jɛmukan kanumbagaw taw de jaabi an ye weele bila Satigui KONE ma kabɔ Cote d'Ivoire jamana kan. Politigikow dɔnbabaŋana don.

Aw seginna babu minnu kan kɔsɔbɛ olu dɔ ye Burkina Faso ni Niger ka bɔli ye "G5 sahel" jɛkulu kɔnɔ o min kɛra dɔgɔkun tɛmɛnnen .O kɛrɛfɛ Mali kalata kɔlɔci kulu "Modél Mali" ye weele min kɛ ko jamanaɲɛmaakalata ka boloda teliya aw ye aw hakilinanw sama o fana kan. An b'aw ka fɛlaw lamɛn ninnu ni dɔ wɛrɛw kan sisan sisan. Aw ka bi ɲinigaliw, olu dɔw bɛna jabi an ye Jonas Apolinaire Kaboré fɛ ka bɔ Burkina Faso kunnafonidiso, a tɔ labanw olu bɛna jabi Modibo Mao Macalou fɛ ka bɔ Bamako ale ye sɔrɔko dɔnbaga ye . 

A sera tɛn waati ka fɔ Mali jamanaɲɛmayakalata kɛliko la, ni tɛ ne ka kuma ye, jamana in kalata kɔlɔci kulu dɔ yɛrɛ de ka jateminɛ ye nin ye.  "Modele Mali" min bɛ ka jamanadenw togolatɔn 30 ɲɔgɔn fara ɲɔgɔnkan ale ko ni baara dɔw sabatira ko kalata in bɛ se ka kɛ yani juin kalo nata cɛ, yala aw ye o ko ye di ? o ye aw fana hakilina ye ?Aw yɛrɛ bolo waati jumɛn de mabɛnnedon donnatɛmɛfanga bani ko la Mali la? An bɛ aw fɛlaw lamɛn sisan sisan aw ye olu minnu sama an ka nɛkɛjurusira 00221766441279 kan.Aw ka bi ɲinigaliw olu bina jabi an ye Mamadou Samaké de fɛ ka bɔ Bamako, ale ye kalata kɔlɔcila min bɛ "Modèle Mali" kulu kɔnɔ.

Bi araba an  bɛ kumalabila aw ye Guinée Bissau politikimankan kura de kan.O min sababuya la Oumaru Embalo Sissoko ye wasabulon ci kokura ntɛnɛndon. Jamanaɲɛmaa  in ka latikɛ sinsin bɛ a ka fɔ la sɔrasiw yɛrɛdama cɛ kariɲanna de kan dɔgɔkun tɛmɛnen minisiri fila ka labilali kɔ la.Oumoura Emballo SISSOKO ko fangadafiriwalew de tun dɔgɔlen bɛ o ko kɔ fɛ a bɛ ka wassablɔn mɔgɔ yɛrɛ jalaki jamana yɔkɔyɔla jukɔrɔmadoni na yala aw ye o ko ye di ?Fan wɛrɛfɛ fangasina ko ni ye fɛrɛ dron de ye jamana ɲɛma in bɔlɔ wassa ka a fanga kologuiriya bawo a ka wassadɛn tun mancan wassablon kura inakɔnɔ.Aw dun yala aw ye a ko famu tokodi ?Mɔgɔ ka kan ka jɔrɔ ni guinee Bissau ye ni sirakan wa ?Aw yɛrɛ ɲɛbɛ fɛrɛ jumɛnw de la , wassa jamana in ka bɔ ni wati bɛ basigibaliya kɔnɔ ?An bɛ aw ka hakilinaw lamɛn sisan sisan. Aw ka bi ɲinigaliw olu bina jabi an ye Drissa Cissé de fɛ ka bɔ Conakry kunafonidala ani politikiko donbagado.

Bi tarata decembre kalo tile 5 ye san 10 ye Nelson Mandela fatura k'a si to san 95 la. O hukumu kɔnɔ an bɛ kuma Afrique du Sud farafin jamanaɲɛma fɔlɔ in ka tariku tolɛn de kan bi kɛrɛnkrɛnɛnnen yala a ka hakilinan. Olu  minnu tun sinsinnen bɛ jɔsɛn ba saba kan , ni o ye kilénéya, damakɛɲɛni ani ciyawoloma kɛlɛli ye .Yala ni hakilinaw yangabɛ di an bɔlɔ bi ??San10 kɔ, aw yɛrɛ bɔlɔ farafina bɛ ka missaliyata san 1993 bɛn jonjon tabga naga in kan wa? An bɛ aw ka hakilinaw lamɛn sisan sisan , aw ka bi ɲinigaliw olu bina jabi cheick ibra Faye de fɛ ka bɔ Bamako bɛ jɛkulu kɔnɔ min jiyalɛn bɛ Nelson     Mandela ka hakilinaw sankɔrɔtanina ni an ko a ma ko Mouvement des jeunes Mandibariste. 

An ni ninsɔndiya de bɛ ni dɔgɔkun kura in dadon aw ye.Bi an bɛ kuma Niger ni Burkina Faso ka nin dɔgɔkun furacɛ dantigɛli de kan o muin na u y'a jira k'u y'u ka baaraw bɛ jɔ ni G5 sahel jɛkɛlu ye. Nin latigɛ in tara kalo 19 Mali bɔlen kɔ kɛlɛtɔn in na.Yala, aw ye o ko ye di , aw tun sigilen bɛ ni Burkina ni Niger ka bɔli ye ni tokola tɔn in na wa?Jamana saba ninnu ka yɛrɛta kɔ ka bɔ kulu in kɔnɔ o bi se ka nani yɛlɛmani jumɛn ye jatikɛwale kɛlɛli kola sahel kɔnɔ?Yala aw yɛrɛ bolo AES jɛkulu bi se ka G5 Sahel jukulu nɔrɔbila wa?An bɛ aw hakilinaw lamɛn sisan sisan?Aw ka bi ɲinigali kɛlɛnw olu bina jabi an ye Dr Ali Tounkara   de fɛ ka bɔ Malila alé ye lakanako dɔnbaga ye.

Aw ka laɲiniw na aw dɔ kuma , Israel ni Hamas ka kɛlɛ tabɔlɔ kan, o kɛrɛfɛ an ye hakilina dɔw sɔrɔ AES jɛkulu kura fana kan , ni o ye Mali ni Burkina Faso ni Niger ka tɛkɛdi ɲogɔnma kura jatikɛwale kɛlɛli ani taɲɛ hukumu kɔnɔ. An bɛ aw lamɛn ni bɛ kan sɔny, aw mun fana ye a laɲini kaw fɛlaw fɔ lamini ni wati yɛlɛma lajɛba Cop 28 kan aw fana bina lamɛn. aw ka bi ɲingaliw ça olu bina jabi an ye Thambel Guimbayara de fɛ ka bɔ France ale ye politikiko dɔnbaga ye . 

Dɔgɔkun fila nata in kɔnɔ jamana caman ka  laɲini fɛrɛw ka tikɛ ka dansigi taji ni charbon jenini na na wassa ka courant sɔrɔ. O kɛrɛfɛ jateminɛw ka kan ka bɔli santɛmɛnew layidu kɔrɔ dɔw fana kan i kɔ dɔbili dɔgɔkɔlɔ kalayali la ani wariko dɛmɛn min tun kofara farafina ye kabini san 2018 wati.Yala aw ye o ko ye di?san 28 Cop deminɛ ni bi cɛ aw ye lajɛ in nafaw ye wa?farafina ka kan ka sinsin ko jumɛn dun  kan kɛnɛ in kan ɲinan ?An bɛ aw ka yetaw lamɛn sɔny, aw ka bi ɲinigaliw olu jabi, Aboubacar Lougué de fɛ ka bɔ Ougadougou lamini latangani barakɛla do min ye tali kɛ salón Cop Egypte a bɛ labɛna ka ta Talikɛ DUbai Ta fana na.

An bɛ kuma bi farafinna jamanaɲɛmaa kɔrɔw ni kiri cɛla de kan. U ka caman minnu bɛ nɔminɛw u ka fanga kɔfɔfɛ yurukuyuruku walima marako juguya kama. O misalidɔw ye Mauritanie jamana ɲɛma kɔrɔ Mouhamed Ould Abdel Aziz ni laguinée jamana ɲɛma kɔrɔ Alpha CONDE ye ni wati ina. Ni jamana ɲɛma kɔrɔ fila nunu bɛ jalakilɛn bɛ jamana nafɔlɔ duni ni marako jugula. Yala o ko bi famun tokodi ? mun kama u ka fanga binnen de b'o kɛra ni bɛ kalama ?Yala kiri ɲɛ tun bɛ min jamana ɲɛma nunu ka mara wati ? aw yɛrɛbɔlɔ jamana ɲɛmaw kirili u ka mara kɔfɛ nafa bɛ ala wa ?An bɛ aw ka hakilinaw lamɛn sisan sisan, aw ka bi ɲinigaliw olu bina jabi an ye sariya ko donbaga dɔ de fɛ ka bɔ Malila a tɔgɔ Abdoul Wahab Mariko

An bɛ kuma Israel ni Hamas kɛlɛkulu ka kɛlɛmada bɛnkan kuntaga jaɲali de kan bi.Tile nani tɛmɛnen kɔ Israel ni Hamas ye kile fila kura fara u ka kɛlɛjɔ bɛnkan kunu ntɛnin. O ko lawaleyara Quatar ni etats unis ni Egypte ka cɛsiri kɔnɔ.Laɲini ye taɲɛ de ka seka kɛ ni mɔgɔ jakoya minɛw labila ye halissa. Tile nani kɔnɔ bɛnkan fɔlɔ tun kɛra sababou ye ka mɔgo jakoya minɛne 50 ɲɔgɔn de la bila ka bɔ Hamas ka bɔlɔ kan,Israel jamana fana ye Palestine jamanadɛn kɛmɛ ni 50 ɲɔngɔn labila ka bɔ kassɔw la.Yala aw ye bɛnkan in ko ye cogodi?Mɔgɔ bi se ka a jigida a kan ko ni ye lafiya siratalen ye wa ?Aw ɲɛbɛ a ko tɔla tokomi an bɛ aw lamɛn o de kan sisan sisan. Aw ka ɲinigaliw ça olu bina jabi Aboubacar Demba Diaby de fɛ ka bɔ laguinee, politikiko ani jamanaw cɛ donbaga ye ale ye.

An bɛ dɔgɔkun in datigɛ ni Niger donnatɛmɛfanga ɲɛmaa Général Abdourahamane Tchiani, ka halamusadon Bamako taama ni Ougadougou taama de ye.A ka bɔli fɔlɔ in senfɛ donnatɛmɛfanga ɲaɛma in ni Mali marabgaw ni Burkina faso taw kumana u cɛ lakana ko ani Niger dɛmɛni ko de kan nin wati gɛlɛn in kɔnɔ.  Yala aw ye o ko ye di ? tama in ka fara jamana saba nunu ka tɛkɛdiɲɔgɔnma kan,  ni bɛ bi seka bila minɛ jumɛn kɔnɔ? Bamako , Niamey , Ouagadougou ni faraɲɔgɔnkan in bina  seka jatikɛwali kɛlɛ ani ka yiriwa sabati i ko marabaga saba nunu bɛ ka fɔ tokoya mina wa ? an bɛ aw lamɛn ni de kan sisan . aw minun bafɛ ka tali kɛ kɛnɛ ina an ga nɛkɛjurusira 00221766441279 labilalɛn bɛ aw ye. Aw dansé

O siratikɛla an bɛ kuma fɛrɛw de kan bi minun bɛ seka tikɛ tokomi mussow kana ɲani u ji kɛ yɔrɔw ni u jakɛ yɔrɔw la. San 5 tɛmɛne ye ina jiɲɛ kɛnɛya ko tomba OMS ye jate laban min bɔ o bɛ a yira ko kɛmɛ sara musso 40 ɲɔngɔn de nimatɔrɔlɛn bɛ farafini kɛlɛbinyan fan jamanaw kɔnɔ, farafina  camancɛyanfan ta ye 60 ɲɔgɔn ye kɛmɛ sarala. Ni tɔrɔ wale nunu bɛ a ta bugɔliw la kata se nɛniniw ni hakili tɔrɔ wale wɛrɛma.Yala aw ye o ko ye tokodi , aw anw , an bɛ bi seka mundun kɛ wassa dɔkabɔ ko ina.An bɛ aw lamɛn ni kan sisan. Kɛnɛ in kan ani mussow lafasabaga dɔ, ONU femmes barakɛla dɔw ani sariya ko donbaga dɔ bina ɲɔgɔn sɔrɔ. Aw dansé .

Congo-Brazaville , Mali, Burkina Faso, mun de bɛ ka sifinw bila ka bɔ caman k'a laɲini ka kɛ sɔrasiw ye?Fasoden ɲuman de bɛ k'u bila nin na wa walima baarataɲan de don?

 Araba an bɛ kumadi aw ma , Tchad donnatɛmɛfanga ɲɛmaa Mahamat Deby ni a ka fangasina Succès Masra ka nin dɔgɔkun in ɲɔgɔnye de kan. O mun latikɛra dɔgɔkun fila Succes Masra ka sigini kɔ Ndjamena Tchad faabala.Fangasina seginnaso RD Congo jamanaɲɛmaa Felix Tisekedi a ka cɛsiri de kɔ.Ntɛnɛn don Succès Masra ni Mahamat Deby bɛ k'olu bi ka filɛli kɛ kata Tchad jamanadenw cɛ bɛni de ma san 2022 wulikajɔ kasɔraw kɔ.Yala o ye o ko di ?Aw tun sigilen bɛ ni nin ye wa ?Ɲɔgɔnyé in kɔ, yala mɔgɔ bi seka fɔ bi  ko nin ye  Tchad mankanw nɔkɔyalɛn ye wa.Aw  bɛ aw fɛlaw lamɛn ni de kan sisan.Aw ka bi ɲinigaliw olu bɛna jabi an ye Pr Madou Nimaga de fɛ ka bɔ Bamako ale ye sanfɛ kalanfa ani politiki ko dɔnbaga ye.

An bɛ taa Sénégal jamana na, ka kuma Ousmane Sonko n'a nɔfɛ mɔgɔw ka karidon latikɛ de kan, ka Bassirou Djomayi Faye kɛ u ka cɛbɔye jamanaɲɛmaakalata nata la.Cɛ in ye Pastef politikitɔn cilɛn kɔɲɛbɔla ye, a fana bɛ kassola kabini Avril kalo tɛmɛnen a ka dantigɛli dɔw sabala nka a ka kiri kɛ baliya kama cɛbɔya dagalɛn bɛ Bassirou Diomaye Faye alisa. Yala aw ye o ko ye di ?Ousmane Sonko ko latikɛ in tɛ ale fana ka cɛbɔya dagajigin?Ni ye sira ɲuman ye passetef tɔnden kɔrɔw bɔlɔ wa?Yala u bina seka jamanaden bakɛmɛ 500 ka jɛn sɔrɔ yani kanɲini parrainage bani cɛ décembre kalo kile 11 nata wa?Ni Bassirou Diomaye Faye sera ka o bɛ tɛmɛ yala yanga ni jigiya bɛ ala kalata nata kɔla wa?an bɛ aw ka hakilinaw lamɛn sisan sisan, aw ka bi ɲinigaliw olu bina jabi an ye Sambou Biagui de fɛ ka bɔ Dakar, Sénégal politique ko dɔnbaga do . 

NI aw ye an ta sisan aw tulo bɛ RFI de la , an ni nissondiya de bɛ ni dɔgɔkun kura in dayɛlɛya aw ye.Bi an bɛ Liberia , ko min man can ka ye farafinna  o de kɛra yɛn ni ni dɔgɔkun furancɛ in na.Jamana in kalata takolila jabiw. Georges weah ma dan o ma a ye a sinakɛ Joseph Bouakai fana wele ka fo.O ko ye mɔgɔ caman sewa a ye dɔw fana dabaliban.Aw dun yala aw ye a ko ye di? Georges Weah ka wale in bi se ka bila minɛn jumɛn dun kɔnɔ?Jamana ɲɛma bɔta in ka dɛssɛ fana bɛ  famu tokodi kalata ina ? kɔ yala a ka dɔgɔkunfurancɛ  dantikɛli bi seka nani  yɛlɛma jumɛnw ye  Liberia 

Jamana in kalata tako filanan jaabiw bɔbali, u ka jamana ɲɛmɔgɔ bɔta yɛrɛ jɔra la ko ale ma sebaya sɔrɔ. Georges weah ma dan o ma a y'a sinacɛ, Joseph Bouakai fana weele k'a fo. O ko ye mɔgɔ caman sewa, a ye dɔw fana dabaliban.Aw dun, yala aw y'a ko ye cogo di ? Georges Weah ka wale in be se ka bila minan jumɛn dun kɔnɔ ?Jamana ɲɛmɔgɔ bɔta in ka dɛsɛ fana bɛ  famu coko di kalata in na ? Yala a ka dɔgɔkun furancɛ  dantigɛli be se ka nani  yɛlɛma jumɛnw ye  Liberia politiki kɛnɛ kan ?An ka nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

Aw ka laɲiniw la bi, aw caman seginna Mali sɔrasiw ka nin dɔgɔkun donni de kan Kidal dugukɔnɔ san 10 gɛlɛyaw kɔ. Aw ye min fɔ o kan an bɛ o lamɛn sɔni ni. O kɛrɛfɛ Guillaume Soro Cote d’Ivoire minisiri ɲɛmaa kɔrɔ ye yɛrɛyira ni dantigɛli min kɛ Niamey Niger faaba la ntɛnɛndon aw dɔw ye aw hakilinan ci o fana kan.I ko aw ye a laɲini cogomin an bina kuma di aw ma ninnu ni babu wɛrɛ kan. Aw ka bi ɲinigaliw, olu dɔw bina jabi an ka lasigiden Ayouba Barry fɛ ka bɔ Faransi , o tɔ wɛrɛ olu bina jabi Cote d’Ivoire politikiko dɔnbaga Satigui Koné fɛ.

Nin dɔgɔkun ina jiɲɛ jamana kɛmɛ ni 75 ɲɔgɔn de bɛ ɲɔngɔn yé  la Naerobi kenya fabala wassa ka yɛlɛma dɔw sira tama maraforoko filitaw cayali kola. Kɛnɛ in kan jamana 60 ɲɔgɔn  yi ko Rwanda ni franci olu ka lagnin manaforoko ci yɛrɛ de ka latinun ni ye. Olu kɛrɛfɛ jamana wɛrɛw I ko arabi saoudite ni etats olu min bɛ manaforoko gilan olu jijalɛn bɛ ko jiɲɛ ka yɛlɛma   manaforoko bayɛlɛmataw de kan.yala aw ye o ko ye tokodi ?  Jatew la manaforoko tonnes millions kɛmɛ 4 ni 60 de bɛ cari diɲɛ kɔnɔ san o san, o manaforokow cɛma kɛmɛ sarala 9 dron bɛ bayɛlɛmana , a tɔ bɛ bi yala yala an sɛnkɔrɔ, jiw kɔnɔ walima kuluw sanfɛ.Yɛlɛma jumɛn ka kan ka don a kɔ la  ?An bɛ aw fɛlaw lamɛn sinsan, anga bi mɔgɔ welɛn togo Mme Goundo Sissoko lamini lafasalibaga do ka bɔ an ye Mali la.

Bi araba an bɛ kuma labila aw ye Mali marabagaw ka  kunu sewa dantigɛliw de kan jamana in sɔrasiw ka donni kɔ Kidal dugukɔnɔ, san 11 tɛmɛnnen kɔ Mali famaw sera ka sigiyɔrɔ sɔrɔ mara in kɔnɔ kunu. Yala aw ye o kunnafoni kunbɛn cogo di ?Wale in bɛna se ka nani yɛlɛma jumɛnw dun ye Mali jamana in kɔnɔ ?O kɔ , ka don Kidal, yala o ye a bane ye wa ?Mun ma kɛ ? Mun tɔra ?Ani ɲinan mankantɛ ka kɛ mun  kɔ wasa sewa in ka dafa?An bɛ aw hakilinanw lamɛn ni de kan sisan.

Bi an bɛ an bɛ cɛkɛ dugula Abijan ka kuma Guillaume Soro ka kunu ni kununasini dantigɛliw de kan ka ɲɛsi Cote d’Ivoire marabagaw ma. Minisiri ɲɛmaa kɔrɔ in ye a kanbɔ ja dɔ kɔnɔ karidon ko a bina dansi a ka kɔkan bɔlila o min bɛ sina ni ye a san 5 ɲɔgɔn ye.O o kɔ kunu a yera ja wɛrɛ kɔnɔ o muna a bɛ Niger donnatɛmɛfanga ɲɛmaa Abdramane Tiany kɛrɛfɛ Guillaume SORO yɛrɛ ka fɔla ale ka laɲini ye farafinna jamanaden cɛ bɛni de ye .Yala a ka dantigɛli nunu ni a ka bɔ toko,  bi seka a ka Cote d’Ivoire segini nɔgɔya ka a sɔrɔ ɲangiliw bɛ wa ?Aw yɛrɛ ɲɛ bɛ Guillaume SORO ka politikiko siniɲɛ sigila cogodi a ka ni yɛrɛ yira in kɔ?An bɛ aw hakilinaw lamɛn sisan sisan. Aw ka bi ɲinigaliw olu bina jabi Muhamed Lamine de fɛ ka bɔ Abidjan, ale ye anga yɛn lasigiden fɛ.

Bi ye don kɛrɛnkɛrɛnnen ye RFI bolo wasa ka kuma dogola tunkalataga sankɔrɔ tan ni kan ni san laban in na. O sira tigɛla an bɛ kuma farafinna musow ka kɔkɔji tali de kan bi wasa ka ta tugala.   U ka can sisan minnu bɛ u kɔkɔji taa, u kɛlɛn walima u kɔnɔman, a dɔw yɛrɛ ni o denw don. Frontex  ni o ye  kɔkan  kɔkɔjiw kolosili cakɛda ye, ale ka jatew ye a yira ko tukalatagala 10 o 10 kan , ki basɔrɔ musso kɛlɛn walima fila bɛ u cɛma bi.Cakɛda in ka fɔla alissa musso nunu caman  ye cote divoire jamanadɛnw, nigeria , gambie taw ani congo fila mɔgɔw .Yala o ko dun bi famu cogo di,  mun dun bɛ ka musow fana jagɛlɛya kɔkɔji ɲɛ bi?U bɛ gɛlɛyaw ni kɔlɔlɔ minun sɔrɔ sira in kan an bina o bɛ lamɛn ka fara aw yɛrɛ hakilinnaw kan.

I n'a fɔ juma o juma, an bɛ nɛgɛjuru labila aw ye, an ka masaala aw yɛrɛ halikinanw kan. Aw ka laɲiniw na aw caman seginna babu kɔrɔ saba ɲɔgɔn kan, i ko kurantikɛ jugu min bɛ Mali la nin waati in na, kɔ aw ye aw fɛlaw caman Colonnel Pivi ɲinicogoya fana kan Lagine lakana tikila mɔgɔfɛ.Ka fara ninnnu kan aw dɔ kumana  Burkina fanso jamana dɛn 12 ɲɔgɔn fana ka jakoya minɛni kuma fɔli kan wasa kata ni o ye kɛlɛdaagaw la u ka dantikɛli dɔ kama.

Gɛlɛya bɛ baarabolo caman na bi k'a sababu kɛ kuran n tanya ye. Dɔgɔtɔrɔsow kɔnɔ, mɔgɔw de bɛ farati kɔnɔ. Kuranko minisiri tun ye ɲɛfɔli min kɛ a ko kan nin y'a tile dama dɔ ye, o ma fosi de dilan.

Bi baro bɛ an lase Burkina Faso de. Nin tile fila in na kumaw cayalɛn bɛ yɛn  ka kɛɲɛ mɔgɔ 12 ɲɔgɔn ka jakoya tagali kuma fɔli de ye kɛlɛdagaw la. Mɔgɔ ninnu cɛma kunnafonidilaw, politikimɔgɔw, fo ka taa se tɔn lafassabaga dɔw ma olu bɛ bi a la.Marabagaw bɛ ka u ka dimi ye yira ka kɛɲɛ ni mɔgɔ ninnu ka kɔrɔfolikanw de ye ka ɲɛci Burkina Faso fanga mara ko ma.Yala o ye ko ye di?Hadamadenw ka hakɛlafasali jɛkulu dɔw bɛ ka latiki in kɔn, aw dun yala kognumando aw bɔlɔ wa ?N'  u kɛra tafɛnw ye mɔgɔ kofɔlɛn nunu dun bi seka ta nɔjumɛn de bɔ kɛlɛdagaw la aw yɛrɛ bɔlɔ, an bɛ aw hakilinaw lamɛn sissan, sisan . Anga bi Mɔgɔweelelen ye Lamine Ouattara ye Ka bɔ Ougadougou, Burkina faso hadamadɛn ka hakɛlafassa juɛkulu MBDHP koɲɛnbolado.

Foli lakurayalɛndo kumabɛ aw bɔlɔ jamukan in kanubagaw bɛ yɔrɔ.Kalo kɛlɛn bi, Israel sɔrasiw ni Hamas kɛlɛ kulu bɛ ɲɔgɔna, kulu in ka octobre kalo tɛmɛ kile 7 mugufili dɔw kɔ Israel jamana kan.  O don ni bi cɛ ni dɔ ma fara kɛlɛ in kan fosi ma bɔ a la gaza mara la Palestine jamanadenba 10 ani kɔ de jate bika bɔ  minun fagara kɛlɛ in sababoula, Israel jamana fana suba 1 ni kɔ de kuma bi ka fɔyɛn mɔgɔ sataw kilan bɛ ye sivilw de ye.Yala mun dun bɛ ka kɛlɛ in ko mɛn senna halisa ?Diɲɛ magɛnkɛbagaw ka kan ka farijumɛnda kɛlɛ in banni ko la?Aw yɛrɛ fana ɲɛbɛ fɛrɛ minnu na a ko kan, ni aw ye olu  sama an ka nɛgɛjurusira , 00221766441279 kan an bɛ olu lamɛn sisan sisan .

An bɛ dɔgɔkun in dayɛlɛ ni lagine ye, kabini sibiridon jamana in dagabawulilelen don , 28 septembre kasara mɔgɔ jalakilen dɔw ka boli kɔ ka bɔ Conakry kasobonba la. Ni tɛgɛ sera ka da Moussa Dadis Camara, ni Tièboro Camara , ni Blaise Gomou kan, ka olu lasegin kasobon na, u tɔɲɔgɔn Claud PiVi, ale yɔrɔ ma don halisa.Lagine marabagaw ka fɔla mɔgɔ jalakilen ninnu ye a ɲini ka bɔli de , nka u yɛrɛ ka fɔla u kɔ dɔw de ye a ɲini ka olu diyakoya labɔ kaso in kɔnɔ.Yala aw ye nin ko ye cogodi ?Fan jumɛn ka dantigɛli bɛ se ka mɔgɔw hakiliminɛ?Jɔn ka kan ka jalaki wale in  ko la ?Yala fiɲɛ bɛ se ka don 28 septembre kasara kiri in tabɔlɔ la Lagine wa?

Kunnafonidilaw tɔgɔla don kɛrɛnkɛrɛnnnen hukumu kɔnɔ, bi kuma dira aw ma, u ka lakana kan, u ka baaraw hukumu kɔnɔ. Kunnafonidilaw bɛ faga tuma caman walima u bɛ minɛ k'u bila kasow la, u ka  baara kadara kɔnɔ. Nin san 2023 la, diɲɛ kunnafonidilaw ka lakana bɛ lahalaya jumɛnw na ?

Aout Kalo tɛmɛlen diyɛn polisiw ka jɛkulu ba Interpol y’i tɛgɛ da mɔgɔ kɛmɛ ɲɔgɔn de kan minnu bɛ nin wale suguw kɛ bɔlɔlɔ siraw fɛ a ni ka euro wari miliyɔn fila ɲɔgɔn minɛ a ko senfɛ.Nin bɛɛ se ka ɲɛfɔ cogodi ?Mun de bɛ mɔgɔ bila k’u ka nafolo don nin ko sugu da fɛ ?

Ɲinan "Ballon d'or" jɔnjɔn dira Lionel Messi ma kunu Faransi. Messi ye Norvège ɲafɛ ntolantanna, Erling HAALAND ni Fransi ka Kylian MBAPPE dan. A san 36, salon Messi kun ye diɲɛ ntolantanba Coupe du monde jɔnjɔn sɔrɔ n'a ka jamana ye

Bi an bɛ kuma Sénégal kalansoba Cheick Anta Diop datukuli kalo 5 de kan. Awo, aw ye a famu ka bini juin kalo tɛmɛnen kalanso in kalanden bɛ makɔnɔni na wasa ka se ka u ka kimɛliw kɛ. Fangasina Ousmane Sonko nɔfɛ wulikajɔ mankan dɔ de kɔ Cheick Anta Diop tun dakura a fandɔw tiɲɛnen kɔ.Bi kalanso in kaladen de bɛ wulikajɔla k'u b'a fɛ u ka kalanso ka dayɛlɛ kura ye ko nɔtɛ u bɛna Sénégal kalanden tɔw bali kalan na.Yala aw ye o ko ye cogodi ?Marabagaw kɛlɛn bɛ ka kalanso in dayɛlɛ siri yɛlɛma dɔw de la i ko politikilajɛw ni dinɛlajɛw balili kalanso in kɔnɔ donataw min ye lakana tikilamɔgɔw ye , a bi ka laɲini olu fana ka kɛ Cheick Anta Diop kolosilibagaw ye ni a dayɛlɛla kura ye kalanden ko u ma sɔn o ma.Yala ni ko bɛ se ka famu cogodi ?Ni sarakan kalanso in bɛna se ka dayɛlɛ sisan wa ?Yala jɔrɔkun bɛ wa ?Aw ɲɛbɛ fɛɛrɛ jumɛnw na ?an bɛ aw ka hakilinaNw lamɛn sisan sisan ni de kan.Aw ka bi ɲinigaliw, aw kana jɔrɔ olu ko la , u bina jabi an Dakar lasigiden Salif Sahanoko de fɛ, aw danse.

Bi ta sinsinlen bɛ "cancer du sein" de kan ni an k'o ma ko sinanbɔn. Ni y'a san 38 ye, octobre kola sugandira ka kɛ musow lasɔminin kalo ye bonbana kun kan. O siratigɛ la, an bɛ kuma di musow ma bi minnu jijalen bɛ bana in kɛlɛli la. Kɛnɛ in kan, aw be banabatɔ cɛsirilenw ni dɔgɔtɔrɔ timinandiw mankan mɛn. Bana in be minnu na, u be ka latimɛ cokoya min na, aw ye seereyaw  fana mɛn. 

Dɔgɔtɔrɔw fana weelen don u kana fura nunu sɛbɛn mɔgɔsi kunna fɔ sɛgɛsɛgɛliw ka ban u kun kan. O fura nunu bɛ tali kɛ Humex, Actifed, ani Dolirhume  ni dɔwɛrɛw la. Sigakɛlen bɛ ni  fura kofɔlen nunu na, k'u be se kana ni bana wɛrɛ ye mɔgɔw farikola i ko dusukun dimi walima seri ka bin. Nin tile fila in na, kunnafoniw y'a yira ko Senegal jamanden dɔw ye gɛlɛya sɔrɔ fura nunu dɔw talen kɔ.Yala aw y'o ko ye cogo di ?Ni fura nunu dun bɛ u yɛrɛ  sɔrɔ an ka pharmasiw kɔnɔ sira jumɛn fɛ ? Jɔn dun ka kan ka jalaki a ko la ? Ani yɛlɛma jumɛn ka kan ka don an ka pharmasi furaw feereli cogo la ? An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ ye Dr Sekou Kaba ka bɔ kankan la Guinée jamana  la, yen "pharmacie" baarakɛlaw ka jɛkulu koɲɛnɛbɔla don.

Baarada in jalakilen bɛ "courant " sɔngɔ yɛlɛni de la nin kalo labanw na.  Mɔgɔ caman k'olu ka jateminɛw la, sigiyɔrɔma fila fo ka taga se saba ɲɔgɔn ma, o de fara la olu ka "courant" sarata kan nin kalo fila labana in na.Senelec ka yɛrɛɲɛfɔ dantigɛliw la, ale ko funtɛni juguyali de nana ni "courant" sɔngɔ yɛlɛmali, ko bawo "courant" di minanw bɛ jenini kɛ ni waati in na ka tɛmɛ nɛnɛ waati kan.  Senegal jamanadenw de ko ni bɛɛ ye wuya. Ko "courant" baarada in bɛ binna mɔgɔw kan dɔrɔn de .Yala aw y'o ko ye coko di ? Aw bara, courant sɔngɔ ko bɛ di ? Fɛɛrɛ jumɛnw bɛ se ka tigɛ wasa Farafinna ka "courant" sɔrɔ waati bɛ ani nɔgɔya la ? An ka nɛgɛjurusira 00221 76 644 12 79 labilara aw ye.

O ɲɔgɔn tun ma kɛ ka ye ni san in bɛ kɔnɔ.  Tariku la, Espagne marabagaw yɛrɛ k'olu ma deli ka ni ɲɔgɔn tunkalatagala sɔrɔ kabini san 2006 bɔra la. O siratigɛla, an bɛ an yɛrɛ  ɲigniga bi yala mun dun bɛ ka Farafinna jamanadenw ɲaga kata fɛ tunkalataga kan kɔkɔjisira fɛ ? O kɔ, mun kama u caman bɛ tɛmɛna ni Senegal de ye bi ?Yen marabagaw tun ye fɛɛrɛ min ta juillet kalo tɛmɛnen, i ko kɔkɔji tɛmɛsiraw kɔlɔsili ani baaradili sifinw ma, yala o ma bɔ a sira ma de wa walima o tɛ ka mako de ɲɛ ?An ka nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

Jamana dɔw kalataw kɔ, tile tan fɔ ka se dɔgɔkun fila ma i b'a sɔrɔ jaabi jɔnjɔn ma don. Liberia jamana y'o misali dɔ ye ni wagati in na. Kalatala miliyɔn fila ni dɔɔni de tun weelelen bɛ ŋaniya yira la yen ɔkutɔburu kalo tile 10  don.O don  ni bi cɛ, jamanaɲɛmɔgɔyakalata min jaabi makɔnɔnen don kosɛbɛ o jate jɛlenw ma da kɛnɛ kan alisa ni an k'o ma "resultat provisoire".Yala o bɛ se ka famu coko di ? Mun bɛ Farafinna ka kalataw jaabiw mɛn ka makɔnɔ ?Yala jaabi bɔ bagaw dɛsɛ yɔrɔ bɛ se ka kɛ jumɛn ye ? Yɛlɛma jumɛn bɛ se ka don kow la wasa mɔgɔw ka bɔ kunpanla teliyala ? An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ ye Fousseyni Diop , kalata kɔlɔsilila don ka bɔ Mali jamana na "superviseur des élecitons". 

Kabini kunu kumaw cɛyalen bɛ jamanaɲɛmɔgɔ kɔrɔ in mara yɔrɔ kura kan. A masurunna mɔgɔw k'olu tɛ a yɔrɔdon , a ka fagadafirilaw fɛ, k'a tun b'a fɛ ka boli de. An b'aw ka filɛli cogow lamɛn o ko kan sɔɔni. O kɔ, aw minnu jɔrɔlendon Israël ni Hamas cɛ kɛlɛkulu ka mankan juguyali la, aw fana be na kuma sɔrɔ. An ka nɛgɛjurusira 00221 76 644 12 79.

Minisiriɲɛmɔgɔ in, Robert Beugré Mambé bɛ minsiri 32 de kunna kabini taratadon. A ka sugali balila mɔgɔ caman na. Mun y'a ka marabagajɛkulu ye, yɛlɛmaba ma don o kɔni na. O kama, an ye yɛrɛ ɲiniga marabagajɛkulu in falenni kun de la  nin waati in na.Yala aw y'a ko famu coko di ?Cote d’Ivoire jamanaɲɛmɔgɔ, Alassane Ouattara ka laɲini bɛ se ka kɛ jumɛn de ye ni nin yɛlɛma in ye ?Aw ka bi ɲinigaliw jaabira Satigi Koné de fɛ ka bɔ Cote d’Ivoire, ale ye  yen politikiko dɔnbaga dɔ ye  ka bɔ Fanfala.

Dɔgɔkun fila bɛnbaliya ɲagalen kɔ Farafinna jamana 54 kan, 16 ɲɔgɔn y'u ka fanw sugandi ka ban. Jamana dɔw i ko Mauritanie, Afrique du Sud ani Algérie olu bɛ y'u ka dɛmɛn fɔ Palestine jamana de ye. O  wagati kelen na, jamana wɛrɛw i b'a fɔ Cameroun , Togo walima RD Congo olu ka dɛmɛn yiralen bɛ Israël de la.Fan wɛrɛ fɛ, Senegal, Maroc, Egypte ni dɔ wɛrɛw, olu bɛ jamana nunu cɛ bɛn de laɲini u ni ɲɔgɔncɛ.Yala aw y'o ko ye coko di ? Jamana tɔ minnu fana makunnen don fɔ yan,  olu fana taga fan bɛ se ka famu coko di ? An ka bi mɔgɔ weelelen ye Aboubacar Demba Diaby ka bɔ la Guinée, jamanaw cɛ dɔnbaga don.

Ninsɔngoya yira in tun bɛ ka kɛ ni wulikajɔ min ye, o tun ma daga. O kama kunnafodila dɔw bugɔra lakanatigilamɔgɔw fɛ, ɲɛjibɔsisi gazi filila dɔw kan, mɔgɔ saba ɲɔgɔn joginna , 10 ɲɔgɔn fana tun minɛna ka datugu wagati damadɔ kɔnɔ kunu.Yala aw y'o ko ye coko di ? Jamana in kunnafonidilaw ka jɛkulu "Syndicat des professionnels de la presse de Guinée" (SPPG)  ko ni ye  segin kɔ ye olu bolo. Yala o y'aw fana ka famu ye wa ?Ni sira kan, mun bɛ se ka kɛ wasa la Guinée kunnafonidilaw ka yɛrɛyeya kana lagosi ?Wasa k'aw ka bi ɲinigaliw jaabi, Lamine kaba de tun bɛ an bolo kɔrɔ, ka bɔ la Guinée, ale tun bɛ kunu kunafonidila minɛnenw cɛma.

San 2024 Can nata kulu fɛsɛfɛsɛli kɛra Abijan alamusadon. Ni kulu dɔw mabɛnnendon, ntolantan kanubaga dɔw ko ŋana yɛrɛdamaw de bɛ ɲɔgɔnna kulu dɔw kɔnɔ i ko kulu "C", yen min Senegal, Cameroun, Guinée ni Gambie de bɛ yen.Yala aw y'o ko ye coko di ?Aw ka jateminɛw ye jumɛn ye kulu wɔrɔ (6) nunu sarada cogo la ?Aw jigi bɛ ntolantan kulu jumɛnw fana kan k'olu bɛ se ka  segin Can in jɔnjɔnba  ye ka bɔ Cote d'Ivoire fevrier kalo nata ?Aw ka bi ɲinigaliw jaabira ntolantan kunnafonidila Djibril kaba  fɛ, ka bɔ Bamako.An ka nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

Olu bɛ talikɛ Israël ni Palestine kɛlɛkulu Hamas ka kariɲɔgɔnna juguyali de la. O kɛrɛfɛ aw dɔw kumana San 2024 Can nata kulu sigili baaraw fana kan o min kɛra Abidjan kunu.

Wale in bɛ ka kɛ kosɛbɛ a bɛ san sɔrɔ bɔ Farafinna. Jamana minnu bɛ ten kan a kɔ la o dɔ ye Afrique du sud , Kenya ani Ethiopie. Jɔrɔ kama salon, Addis Abeba  marabagaw tun ye bagabagali kɛ, k'u bɛna "pari sportif" kow bɛ jɔ u fɛ yen. Olu ka fɔ la, wale in bɛ ka sifinw muruti baara ma. Yala a ko bɛ ten aw fana bara wa ? Mun kɔsɔn garisikɛ sifilɛ bɛ ka fanga sɔrɔ Farafinna ?Yala a  ko kɔlɔlɔ bɛ se ka kɛ jumɛn ye ?An Ka  nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

A don ni bi cɛ, u ye marabagajɛkulu kura sigi ,ka Fransi sorasiw ka tagali laɲini. U ko don nataw la, sigikafɔ fana bɛna kɛ wasa ka jamanadenw hakilinadon jamana in tagabolo ko la. O waati kelen, Cedeao ka ɲangiliw bɛ jamana in kan , Etats Unis fana y'a ka dɛmɛn tigɛ Niamey la kunu. Wasa ka jamana in bɔ ni gɛlɛyaw bɛɛ kɔnɔ, Algerie jamana de tun bɛ cɛsirila soronalidon ko la fangadafirilaw yɔrɔ.Nin dɔgɔkun in, Alger fana ye dantigɛlikɛ ko ale y'a ka soronali baaraw bɛ jɔ k'a sababu kɛ ɲɔgɔn famuya baliya ye.Yala aw y'o ko ye coko di ?Mun dun bɛ ka Niger fangadafirilaw ka kumaɲɔgɔnya gɛlɛya ?Algerie kɔ jigi bɛ se ka  da jɔn dun kan bi  soronalidon ko la ?Aw yɛrɛ fana y'aw ka fɛlaw fɔ General Abdramane Tchani n'a ka mɔgɔw ka mara kɛcokoya kan. 

Ɲinan kalan wilila jamana dɔ la, i ko Togo ani Congo Brazaville. Olu ye latigɛ ta wasa u ka dugumakalandenw n'o ye "primaire ni secondaire"  mɔgɔw ye, olu bɛ dɔnfiniw ka kɛ kelen ye. Jamana fila nunu ka laɲini ye ka manamana fini dɔnni de tigɛ kanlandenw na ani ka danfara bɔ u yɛrɛ damaw ni ɲɔgɔncɛ. Togo jamana na, kankari dara ko ni sariya in ma bato kalanden min fɛ, o bɛna ɲangi. Yala aw ye ni ko ye coko di ? A bɛ ten de aw fana bara wa ? Kalandenw dɔnfini kɛli kelen ye, a nafa bɛ se ka kɛ jumɛn ye aw yɛrɛ bolo ? A ko bɛ se ka yɛlɛma jumɛn fana nati an ka kalansow kɔnɔ ? An ka nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

Kabini sibiridon yen dagabawililen bɛ k'a sababu kɛ Hamas kɛlɛkulu ka mugufili dɔw ye ka bɔ Palestine. Wale in kɛra sababu ye ka jamana fila nunu kun kariɲɔɲɔnna tuguni. Sibiridon ni bi cɛ, mɔgɔ ba kelen ni kɔ ɲɔgɔn de fagara jamana fila nunu kɔnɔ. Bɛnbaliya kɔni waralen don bande de Gaza mara kɔnɔ.Diɲɛ tɔnba ONU min tun makɔnɔnendon dantigɛliba la surɔ, o ma se ka kan kelen fɔ alisa kɛlɛ in ko la. O waati kelenna jamana dɔw i ko Etats Unis olu fɔlɔla ka Israël dɛmɛ nin kɛlɛ minanw ye.- Yala aw ye ni ko bɛ ye cogo di ? - Jɔrɔ bɛ yen kɛlɛ in kana wara ka tɛmɛ ni kan wa ? - Mun ni mun bɛ se ka bɔ a ko kɔnɔ aw yɛrɛ bolo ?- Ani a kɔlɔlɔ bɛ se ka kɛ mun ye ? Aw ka bi ɲinigaliw bɛɛ jaabira  Aboubacar Demba Diaby de fɛ ka bɔ la Guinée, politikiko dɔnbagadon, jamanaw cɛ dɔnbaga fana don.

Aw ka laɲiniw na, aw caman sinsinna Mali lakanako, Capitaine Ibrahim Traore ka mara san kelen ani Niger minisiriɲɛmɔgɔ, Ali Mahamane  Zeine ka kunu Bamako tagama de kan. Aw ye min fɔ nunu ni dɔ wɛrɛw kan an y'olu bɛɛ lamɛn kɛnɛ in kan. Aw minnu fana ye ɲinigaliw sama aw jɔrɔna ko dɔw kan, olu fana jaabira. An ka nɛgɛjurusira 00221 76 644 12 79. 

Kunnafonidilaw , politikimɔgɔw , dɔnikilidalaw, nunu bɛɛ de senbɛ ɲinan ta la. Kabini jumadon mɔgɔ kɔfɔlen nunu bɛɛ tara kanɲini "Parrainage" sɛbɛn minɛ "DGE" la n'o ye kalata labɛn baarada ye.Hali ni siga bɛ ye mɔgɔ ŋaniya yiralen nunu bɛ ka se ka jamadenw, wasadenw wali mɛriw ni conseillers ka danaya sɔrɔ wasa ka kɛ cɛbɔ ye. Wulikajɔw kɔni bɛ ka taga ɲɛ. Wa, jama bɔta bɛ se ka tɛmɛ ni bɛɛ kan bawo, fo ka taga se desanburu kalo bani ma, yamaruya bɛ mɔgɔw bolo ka taga "Parrainage" sɛbɛn ta wasa ka cɛbɔya laɲini.Yala o sirakan mɔgɔw dun ka kan ka sigi ni mun ye kalata nata in na? Jama ginrin kun dun fana bɛ se ka kɛ jumɛn ye  fevrier nata jamanakuntigikalata cɛbɔya kan ?An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ, Famakan Dembele kunnafonidila don ka bɔ Kédougou mara la.

Nin y'a kalo kelen  ye Général Brice OLIGUI NGEMA sɛmɛntiyara fanga la. O siratigɛ de la, an y'aw hakilinaw de ɲiniga bi cɛ in ka tile bisaba mara kan. O min kɔnɔ, a ye  layidu caman ta, i ko yurukuyuruku kɛlɛli ani jamana in ka bɛjɛfanga sabatili.Yurukuyuruku kɛlɛli yɛrɛ hokumu kɔnɔ, jamanaɲɛmɔgɔ kɔrɔ, Ali Bongo dencɛ n'a furumuso bɛɛ jalakilen bɛ nin waati in na. Latigɛba wɛrɛ min talen bɛ donatɛmɛfanga ɲɛmɔgɔ in fɛ, o de ye sariyasunba falenni ani sigikafɔba dɔ kɛli ye yani juin kalo nata cɛ.Ɲinigaliw bɛ fan min na alisa, o de ye donatɛmɛfanga in hakɛ ko ye. Yani waati ka fɔ o la, an y'aw lamɛn bi  fanga kura in ka latigɛ fɔlɔw kan , a minnu diyara aw ye. Aw bɛ ka filɛli cogo min kɛ fanga kɔra in tagabɔlɔ kan an y'o fana lamɛn.An ka nɛgɛjurusia ye 0221 76 644 12 79.

Bi tarata an bɛ kalansow sira de kan. Farafinna jamana caman kɔnɔ i ko Mali Niger ani Burkina Faso, kalan wili kɛra kunu tɛnɛn. Nin jamana nunu fan caman ka kalanwili kɛra damu kɔnɔ, fan dɔw la kalansow yɛrɛ ma se ka dayɛlɛ jatigɛwale sababu la. Fan wɛrɛ fɛ, aw minnu fana ka kalansow dayɛlɛ la hɛrɛ kɔnɔ, n’ga kalanfa ko gɛlɛya, kalan minanw gɛlɛya walima degun wɛrɛw bɛ ka ɲɛkɔrɔtigɛ aw fɛ, aw fana y'a fɛlaw fɔ. An ka nɛkɛjurusira ye 00221 76 644 12 79.

A sigidon ni bi cɛ aw ye yɛlɛma jumɛnw ye Burkina Faso tagabolo la ?  Hakilinajigin bɔlɔma, a tun ye fanga minɛ fanga dafirila wɛrɛ de la n'o ye Paul Henri Damiba ye, Capitaine Ibrahim Traore nakan tun kɛra ko Damiba dɛsɛra jatigɛwale kɛlɛli de la. Yala Capitaine dun, ale sera wa ?San kɛlen kɔnɔ, fanga in ka sewa kow kɛrɛ mun ye aw yɛrɛ bolo ? Mun ma se ka kɛ ?Mun tora aw fɛ ?Mun ka kan ka kɛ aw bolo ?Aw lamɛnna ni bɛ kan. An ka nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

Du caman kɔnɔ, mande jamanaw na musɔkɔrɔbaw n'u dɛncɛw musɔw ka sigi ka gɛlɛn kɔssɔbɛ.  Yala o bɛ se ka famu coko di mɔgɔ fila nunu cɛ bɛnbaliya da bɛ jɔn de kɛlen na ?Wasa ka famuyali sɔrɔ a ko la, aw ye buramusso fitini dɔw ni buramuso kɔrɔba dɔw kan mɛn.

Kaɲɛ ni jamana ka san 2009 septembre kalo tile 28 kasara kiri dabɔli san kɛlɛn ye, an y'aw ka filɛli cogow lamɛn kiri in tagabolo de kan bi. A dabɔlen ni bi cɛ, mɔgɔ jalakilen 11 ɲɔgɔn lamɛnna kɛnɛ in kan, mɔgɔ kasaratɔ 50 ɲɔgɔn fana ye kuma ta. Kiritigɛlaw ka baaraɲɔngiriw ni sɛgɛnafiyɛbɔw ni gɛlɛya wɛrɛw kɔ, ni basi wɛrɛ ma kɛ kiri in ko tɔw ka kan ka taɲɛ ɔkutɔburu kalo tile 3 nata. Yani o cɛ, kiri dabɔli ka se bi ma a ko minnu y'aw kun minɛ ani a ko minnu ma diya aw ye, aw y'olu fɔ bi. Aw bɛ ka mun makɔnɔ kiri in ko tɔ fana na, aw y'olu fana fɔ. An Ka nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

O latigɛ kuma lasera jamana in yɛrɛ marabagaw de fɛ dantigɛli in dɔ senfɛ tɛnɛdon. U sinsinnen bɛ ko min kan, o de ye labɛn sabatibaliya ye. Jamana in mara  cɛmabɔli minisiri, Abdoulaye Maiga ka fɔ la yɛlɛma minnu bɛ sariyasuba kura kɔnɔ, o ni kalatasariyataw ma damakɛɲɛ halisa.O kɛrɛfɛ, ko kalata sariyaw bɛ lakurayali min kɛ san labanw na, k'o baara ka kan ka dabɔ kalo kura nata de. O dɔrɔn tɛ, Mali marabagaw ka jurudɔ sarabaliya kama, Fransi cakɛda IDEMIA fana kɛlen bɛ ka pɔrɔn jamanadenw ka bugunatigɛli sɛgɛsɛgɛli jaabi dɔw fana kan u ka fɔ la. Kalata sɛbɛn yɛrɛ kilali sɛmɛnen bɛ o sɛgɛsɛgɛliw de la.Yala aw ye ni ko ye coko di ?Kalata in bɔli a dɔgɔkɔrɔ o balila aw la wa ? Kun minnu bɛ ka fɔ a ko la yala olu fana y'aw hakiliw minɛ wa ? Aw yɛrɛ jigi b'a kan ko kalata in bɛna se ka kɛ waati jumɛn de sisan ?An ka nɛkɛjurusira 00221 76 644 12 79.

K'olu bɛna taga ka bɔ Niger yani ɲinan san laban cɛ. O kɛra kalo fila ɲɔgɔn samasama kɔ. Nin laɲini in tun kɛra ka tɛmɛ Niger fangadafirilaw fɛ kabini u kɛ tuma ka fanga ta. Emmanuel Macron tun ma sɔn ka jaabi di ko in na. Ni dɔgɔkun furancɛ in na, a k'ale ni Niger jamana ɲɛmɔgɔ kɔrɔ, Mohamed Bazoum ka kumaɲɔgɔnya dɔ kɔ, k'ale y'a laɲi a ka lasigiden Sylvain Ité ni Fransi sɔrasiw bɛ ka segin so teliya la.Nin lɛrɛ damadɔ de fɔra lasigiden in ka seginni ko la, kalo saba ɲɔgɔn de bɛ ka fɔ sɔrasi nunu ka tagali ko la. Yala aw y'o kunnafoni kunbɛ coko di ?Ni ye Fransi senbɔlen ye jatigɛwale kɛlɛli ko la Sahel maraw kɔnɔ wa ?Yala kɔlɔlɔ bɛ se ka ye jɛɲɔgɔnya in bancogo la wa ?An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ ye Soumaila LA , politikiko ani lakanako jateminɛnikɛla don ka bɔ an Mali la.

O kɛnɛ in dabɔra, marabagaw kana u ka jamanaw kunkow de fɔ. Ɲinan an y'a ye Farafinna tilebinyanfan marabaga caman ka dantigɛliw kɛra jalakilikanw de ye ka ɲɛsin Fransi ma. Mali, Burkina Faso, Guinée, nunu si ma to kɔ jalakilikanw ko la. O kɛrɛfɛ, Bamako ni Ouagadougou jɛra fana k'u ka dɛmɛn lakuraya Niamey fangadafirilaw yɔrɔ.Yala aw ye ni kow ye coko di ? Dantigɛli nunu y'aw wasa wa ? Yala aw tun bɛ ka ni kumakan nunu de makɔnɔ aw ka marabagaw yɔrɔ wa ? Mun fɔra ka damatɛmɛ walima mun ma fɔ ? An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ, Makanera Kake politikiko dɔnbagadon ka bɔ la Guinée.

O kɛra diɲɛ tɔnba ONU ɲɛma. O kɛrɛfɛ, an y'aw fɛlaw sɔrɔ Mali ka san 63 yɛrɛmahɔnrɔya sɔrɔli fana kan. Babu kɔrɔw la, aw minnu k'aw b'a fɛ ka segin Burkina  Faso, Mali ni Niger ka sɔrasi bɛnkankura kan, u y'o min weele ko "Charte du Liptako Gourma" an y'o fana lamɛn ani dɔ wɛrɛ.

O kɛra ni dɔgɔkun in de la, ɲinigaliw ni sɛgɛsɛgɛliw kɔ. Jamanaɲɛmɔgɔ kɔrɔ in dencɛ, Noureddin Bongo Valentin, ka taga se Ali Bongo ka kɔɲabɔla kɔrɔ ni jamana ɲɛmɔgɔyaso yɛrɛ kumalase la kɔrɔ ma, ninnu bɛɛ de bɛ bolola ni waati in na. U jalaki kun dɔw ye yɛrɛsago kɛ, yurukuyuruku ani jamana ɲɛmɔgɔ ka bollnɔbila ladegeli.Jalakilikan ninnu ginrinya kama, Gabon jamanadenw k'u b'a fɛ kiri in ka se a dan na. Aw dun, yala aw y'a ko ye coko di ? Aw bolo fanga kura in ni jamana in kiri bena se ka se ni ko in ye fɔɔ a dan na wa ? Aw y'aw fɛlaw fɔ fana an ka nɛkɛjurusira kan 00221766441279.

Jamana in y'o latigɛ ta septembre kalo 16 de.  Paris y'a ka lasigidensow datuku jamana saba nunu kɔnɔ. Ani lakanako sabu de nana ni latigɛ in ye. Yala aw y'o ko ye coko di ?Kɔlɔlɔ bɛ se ka bɔ a ko la wa ?Jamana saba nunu bɛ se ka fɛɛrɛ jumɛn kɛ ka latigɛ in ɲɛkɔrɔtigɛ ?An ka nɛkɛjurusira ye 00221766441279.

Ɲinan, babu gɛlɛnw na, kuma bɛ ka kɛ ONU ka san 2015 ɲɛtaga jijalen laɲiniw kan n'o ye  "Objectifs de Developpement Durable" ye.  Ka ta san 2015 ka taga se san 2030 la, ONU ka laɲini tun ye fantanyajugu de kɛlɛli ye ka bɔ diɲɛ kɔnɔ. N’ga, jatew la san 2023 in kɔnɔ, dɔ de farala fantanya kan.Yala a bɛ famu coko di ko san 8 dantigɛlibaw kɔ, ko sira jan ma tama alisa ? Gɛlɛya jumɛnw dun banamininen bɛ fantanya ɲɛ diɲɛ kɔnɔ ? Yala yɛlɛma ka kan ka don ko jumɛn de la la wasa mɔgɔw ka se k'u yɛrɛ sɔrɔ ?An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ, Djafar Traore. Ale bɛ baarakɛ baɲumankɛtɔn la, min jijalɛndon kungɔ kɛlɛli de la ni an k'o ma "Action contre la faim". 

Bɛnkan in sinsinlen bɛ jamana saba ninnu cɛ ɲɔgɔn dɛmɛ de kan sɔrɔasiya sira fɛ. A laɲini dɔ ye jatigɛwale kɛlɛli ye . O kɔ, jamana saba ninnu ko ni bin kɛra u kelen o kelen kan, k'a b'i ko se kɛra olu bɛɛ de ma. O dɔrɔn tɛ, Bamako, Niamey ni Ougadougou ko bɛnkan in sababu la, u bɛ se ka sɔrasiw fana ci ɲɔgɔn ma kɛlɛ sira fɛ.Yala aw ye ni ko ye coko di ? Ni faraɲɔgɔnkan in bɛna se ka jamana saba ninnu ka fariganw furukɛ wa ?Hakilina in y'aw kunminɛ wa ?A nafa bɛ se ka kɛ jumɛn de ye aw yɛrɛ bolo ?Aw ka bi ɲinigaliw jaabira Jonas Kaboré de fɛ ka bɔ Burkina Faso, ale ye kunnafonidila ye. 

I n'a fɔ, Burkina Faso wasaden kɔrɔ, Arouna Louré ka minɛli, fo ka se san 2024 CAN ntolantan kulu 24 kan, o min bɛna kɛ Cote d'Ivoire. Aw y'aw fɛlaw ci fana an ka WhatsApp kan 00221 76 644 12 79. 

Cote d’Ivoire CAN,  Farafin jamana 24 minnu kan ka taga yen, olu donna kaban. Yala aw hakilina ye jumɛn ye ntolantankulu ninnu wiliko an'u tɛmɛko kan ka Can in sira sɔrɔ ? Mun kɛra aw yɛrɛ bolo balinako ye jamana 24 ninnu ka sira sɔrɔ cogoya?Yala Cote d’Ivoire yɛrɛ ka labɛn bɛ sabatilen bɛ ɲɔgɔndanba in kunbɛli la wa ? Aw ka bi ɲinigaliw jaabira an ka lasigiden fɛ ka bɔ Paris, Sira Niambele.

Uti kalo tɛmɛnen ɲɔgɔnsamaw kɔ, Ber kunu fana Mali sɔrasiw ni kɔrɔnyanfan banbagaciw tun bɛ ɲɔnganna Bourem mara la. Ni CMA (Coordination des Mouvements de l'Azawad ko ale ye mara in tigiyata, Mali marabagaw ko yɔrɔ in bɛ olu de sagola kunu kɛlɛw kɔ.Sarasi 10 ɲɔgɔn ka sayako fɔra Mali sorasiw fɛ, n’ga u k'u ye tɛgɛda kɛ banbanci 46 ɲɔgɔn fana kan.Yala aw y'o ko ye cogodi ? Mun de bɛ se ka famuya ni kɛlɛ kura in na san 8 "Accord d’Alger" bɛnkansɛbɛn tɛgɛnɔbila kɔ ?Aw ka bi ɲinigaliw bɛɛ jaabira Omar Berthé de fɛ, ka bɔ Fransi, ale ye jateminɛkɛla ani politikiko donbaga ye.

Senegal jamanaɲɛmɔgɔ, Macky Sall ka nɔnabilabaga ko la, Amadou Ba de sugandira sibiridon wasa ka kɛ fanga ka faraɲɔgɔnkankulu Benno Bok Yakar ka cɛbɔ ye jamanakuntigikalata nataw la. Yala  cɛbɔ in ka garijigɛ ye jumɛn ye Senegal san 2024 jamanakuntigikalata nata ninnu na ?Ni minsiri ɲɛmɔgɔ in ka sugudili ye mɔgɔ caman nisɔndiya, a ko ma kɛ farakankulu in mɔgɔ dɔw ka fɛla ye, i ko Aly Ngouille Ndiaye. Ale mun y'a ka minisiri jɔyɔrɔ yɛrɛ bila nisɔngoya bolo. Yala aw y'o ko ye cokodi ? Aw tun sigilen don ni Amadou Ba sugandili ye Macky sall fɛ wa ?Yala jigiya bɛ cɛ in bolo sebaya sɔrɔli la fevrier kalo nata kalata ko la wa ?Benno BokK Yakar farankankulu ka siniɲɛsigi bɛ se ka kɛ jumɛn ye Amadou Ba ka sugadili kɔ ? An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ, Dr  Mamadou Traore, Senegal politikiko donbaga don.

Maroc dugukoloyɛrɛyɛrɛ kɛra jumadon ka dugujɛ sibiri la. Mɔgɔ ba fila ni kɛmɛ caman de bɔnɛna u niin na, wa ba fila ni kɔ joginna kunu jatew la.  Ɲininiw bɛ senna halisa, caman bɛ sɔn ka fara kasaratɔw hakɛ kan. Maroc jamanadenw ni dusutɔrɔ ni kamanagan de bɛ ɲɔgon na sisan. - Dugukoloyɛrɛyɛrɛ in sababu ye mun ye ? - Ɲɛkɔrɔtigɛ fɛɛrɛw b’a la wa ? 

I ko juma tɛmɛnenw bi fana an bɛ lada latilen ni kuma toli y'aw yɛrɛ de bolo. Aw ka laɲiniw na, aw kumana kɔsɛbɛ Mali jamana kan, yen min  jatigɛwalekɛlaw binna jiikankurun dɔ kan kunu "fleuve Niger" baji kan ka mɔgɔ caman bɔnɛ u niin na. Aw dɔw fana kumana la Guinée dɔnatɛmɛfanga san fila ni Farafinna ka lajɛ kan waatiyɛlɛma kan Nairobi Kenya faaba la.

Bi an bɛ RD Congo jamana la, yen marabagaw ye sɛbɛn bila diɲɛ tɔnba ONU ɲɛma  ni dɔgɔkun in na wasa ka Monusco ka tagali laɲini kɛ. Kinshasa ka fɔ la, danaya tɛ diɲɛ tɔnba ONU ka lakana bolofara  in ni jamanadenw cɛ tuguni.O dron tɛ jamana in marabaga jukulu ko  ale ɲɛtɛ nafa foci de la Monusco la tukuni.O waati kɛlɛna Rd Congo Faganasinaw  jijalɛndo wassa lakanabolofara in  ka tɔɲɛ fɔlɔ bawo olu ka fɔla tagali biseka bi seka marabagaw bila yɛrɛsako kɛla ani ka ɲagamidon kalata nataw baraw la.Yala aw ye o ko ye tokodi?Jɔ bɛ fanfila nunu jon de bɔlɔ aw yɛrɛbɔlɔ?San 20 kɔ Monusco aw ka jateminɛw ye jumɛn ye monusco ka baraw kan Congo?An  bɛ aw hakilinaw lamɛn sɔny. Aw ka bi ɲinigaliw olu bina jabi an ye Jean François Mari Camara de fɛ ka bɔ Mali jamana na Sanfɛ kalanfa do , poliitki ko donbaga fana do . Aw dansé.

Olu cema, sariyasunba falenni laɲinini ani kalata sariya yɛlɛmani waati nataw la. A ko n'o bɛ sabatira, ko kalatakuraw bɛna se ka kɛ. N’ga, ni bɛ la donatɛmɛfanga ɲɛmɔgɔ in ma waati kelen fɔ a ka fanga kuntagala ko la. Yala aw y'o ko ye cokodi ?Kalekandi dantigɛliw ye aw wasa wa ?Aw ka laɲiniw ye jumɛn de ye Gabon donatɛmɛfanga in tagabolo la ?An ka bi mɔgɔ weelelen ye an baaraɲɔgɔn Moussa Alou Coulibaly de ye.

O sɔrasiw ka kulu in de ye Alpha Condé ka fanga ndaragi ka bɔ a bolo. San 2021 "septembre" kalo tile 5 ni bi cɛ, Colonel Mamady Doumbouya n'a ka cɛdenw de bɛ jamana in kunna. U natɔ ko, u bɛna marakojuguya de kɛlɛ.- Yala ɲinifɛnw kɛra sɔrɔfɛn ye wa san fila in kɔnɔ wa ?- Aw yɛrɛ ka jateminɛ ye jumɛn de ye donatɛmɛfanga in tagabolo kan ?- A ko bɛ sira ɲuman kan wa ? - Mun ni mun sera ka lawaleya aw ka laɲiniw na ? - Mun ma kɛ ani mun ka kan ka kɛ ? An ka nɛgɛjurusira 00221766441279.

Ka kɔn novembre kalo nata Cop 28 ɲɛ Dubai, Farafinna jamana ɲɛmaa caman ni marabaga caman bɛ lajɛ la bi Nairbi Kenya jamana faaba la, kile 3 kɔnɔ waatiyɛlɛma kunkan. Lajɛ in tɔgɔ "sommet Africain pour le climat". Tile saba kɔnɔ, a tagabagaw ka laɲini ye bɛnkan de sɔrɔli ye Farafinna tɔgɔ la, cogomin an bɛ kisi waati yɛlɛma kɔlɔlɔw ma.Yala aw y'o ko ye cogodi ? Aw yɛrɛ bolo latigɛba jumɛn de ka kan ka ta yɔrɔ in na min bɛ se ka an bɛ nafa ?Fɛɛrɛ jumɛnw bɛ se ka sɔrɔ walasa an ka bɔ don o don dantigɛlibaw kɔnɔ ?An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ Adama Sambou Sissoko ka bɔ Mali la, kunnafonidila don min jan bɛ lamini ko la kɔsɛbɛ, a ka kunnafonidi gafe tɔgɔ "Journal Vert du Mali".

Fransi ka lasigiden, Sylvain Itté gɛnna kuma fɔra ka bɔ Niger jamana kɔnɔ yen marabaga kuraw fɛ, n'o ye sorasiw ye. Nka, o sorasiw ko halibi lasigiden in b'olu ka jamana kɔnɔ. Aw kumana fana, Gabon fangadafiri tɛmɛncogo kan. Bawo, sorasiw fana ye fanga ta yen, ko Ali BONGO ka taga sɛngɛnafiɲɛbɔ la. Aw y'aw fɛlaw fɔ fana an ka WhatsAapp kan 00221 76 644 12 79. 

Sibiridon kalata jaabiw bɔlen kɔ, sɔrasiw kɛlen ka fana ta, "général" Brice Oliguin Nguema de sugandira ka kɛ u ka ɲɛmɔgɔ ye jamana in kunna. Bɔlɔlɔsiraw ni kunnafonidisira minnu tun tigɛlɛndon, u y'olu bɛɛ labila. Sɔrasi ninnu k'olu nakunw ye marakojugu de kɛlɛli ye jamana in kɔnɔ. Yala aw y'o ko ye cokodi ? Ali Bongo Omdiba Ka fangadafIri in balila aw la WA ?Yala Gabon mako bɛ ni de la bi wa ?Fangadafiri in bɛ se ka yɛlɛma jumɛn nati jamana in kɔnɔ ? An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ Kabinet Fofana ka bɔ la Guinée, politikiko donbaga don.

Sanji tɛ kana kosɛbɛ tugun, yala o kɔlɔlɔw bɛna kɛ jumɛnw ye ? Aw y'aw felaw ci an WhatSapp kan 00221 76 644 12 79.

O waati bɛ ka latɛmɛ kasɔrɔ bɔlɔlɔsiraw tigɛlendon ani ka waati sogono sigi wajibiya "couvre feu" jamana in kɔnɔ. Ni marabagaw ko ni ye basigi fɛɛrɛw de ye, fangasinaw ko ni ye sira de ye Ali bongo n'a ka mɔgɔw bolo wasa ka jaabi ɲagami kɛ. Kɔkan kalatakɔlɔsilaw balili kana Gabon, fangasinaw k'o fana bɛ siga tɔ sinsin.Yala aw y'o ko ye cokodi ?Kalata in tɛmɛcokoya y'aw kun minɛ wa ? Yala bɛjɛfanga kalata sariyaw labatora Gabon aw yɛrɛ bolo wa ?Aw ye fiɲɛ minnu ye walima nimisiwasako minnu ye kalata in baaraw la ? 

Kabini arabadon ɲinigaliw cayalen don o ko kan. Cɛ in n'a baaraɲɔgɔn 9 de niin tɔra  pankuru bin dɔ la Russie faaba kɛrɛfɛ dɔgɔkun tɛmɛnen. Prigojine ka Wagner kɛlɛkulu tɔgɔ bɛ ka fɔ Farafinna jamanaw kɔnɔ,  i ko Soudan, Libye, Centrafrique ni Mali  kabini san 2014.

"Chirurgie Esthetique" de ye ka farikolo gilan ka k'i sago ye opereli sira fɛ. O kɛlen bɛ farafin muso caman tagabolo ye bi. Ka ta Maroc la ka taa Tunisie, Cameroun walima Senegal, muso caman de bɛ tɛmɛ "chirurgie" fɛ bi, wasa k'u farikolow k'u sago ye.

Laɲini ye bɛnkan ka sɔrɔ CEDEAO ni Niger cɛ gɛlɛyaw la, sigikafɔ hokumu kɔnɔ, kasɔrɔ a ma kɛ ni marifa ta ye.  Algérie kɔkanko minisiri in, Ahmed Attaf ka tagama in bɛ lase Nigeria, Benin ani Ghana jamanaw kan. Yala aw y'o ko ye cogodi ?Aw fɛ, Algérie kɔkanko minisiri in ka nin tagama bɛna se ka ka nɔ bɔ ko la wa ?

Juillet kalo tile 30 tɛmɛnen hakiliɲinigakalata kɔ, gafe in donna bala ni dɔgɔkun na Centrafrique sariyasunba kolocili kiribulon fɛ. A kɔnɔkobaw la, jamanaɲɛmɔgɔ ka sarati bɔra san 5 la ka kɛ san 7 ye. O dɔron tɛ, dan tɛna kɛ jamananɛmɔgɔya ɲinini  sarati hakɛla tuguni, o de bɛ ka Centrafrique fangasinaw jɔrɔ. Bawo, u caman ka fɔla, ni ye fɛɛrɛ de ye Faustin Archanch Touadera bolo wasa ka to fanga la.Yala aw y'o jalakilikan in ko ye cokodi ?Sariyasunba kura in kɔnɔkow ka kan ka mɔgɔ jɔrɔ wa ? Yala  Centrafrique mako bɛ ni sariayasunba sugu de la bi aw yɛrɛ bolo wa ? An ka bi mɔgɔ weelelen tɔgɔ  ye Aboubacar Demba Diaby  ka bɔ la Guinée, politikiko donbaga don.

Senegal jamana na, sifinw bɛ k'u son tungalataga fɛ jiikan alisa. Dɔgɔkun tɛmɛnen jamana in mɔnikɛla 60 ɲɔgɔn de tɔra jiila Capt vert gun kan. Aw y'o ko ye cogodi ?

Laɲini ye, a k'a tɛgɛ ɲesin mɔgɔ dɔ ma, a nɔnabilali ko la fevrier kalo nata jamanaɲɛmaaya kalata la. A mɛnna a ka politikitɔn "Benno Bokk Yakaar" ye sira di a ma wasa a k'a ɲɛna mɔgɔ sugandi. N’ga, fɔ yan kunkan ma bɔ.Yala, o ko bɛ se ka famuya cogodi  ani "parrainage" n'o ye cɛbɔ kɔgirinyali ye ? Macky Sall dun bɛ ka mun kɔnɔ alisa aw yɛrɛ bolo ?Jamanaɲɛmaa in ka politikitɔn bɛna se k'a ka kelenya layidou timɛ ni Macky Sally ? An ka bi mɔgɔ weelelɛn tɔgɔ Mbacké Dagnoko, kunnafonidila ni politikiko dɔnbaga don ka bɔ Tambacounda.

Aw seginna kosɛbɛ CEDEAO kɛlɛboloɲɛmɔgɔw ka kunu ni bi lajɛ kan Accra Ghana faaba la. O kɛrɛfɛ, aw ye hakilina minnu ci Mali sɔrasiw ni CMA banbagaciw ka dɔgɔkun tɛmɛnen kariɲɔgɔnna kan Ber. Dɔw y'a laɲini ka segin Gabon politiki-mankanw fana kan.

MINUSMA tali in bɛ se ka nan ni kɔlɔlɔ jumɛn ye? Aw ye nin jabi de di 

 Kɔrɔlɛn kii ɲɛmaa walima chef de quartierw nunu tun bɛ sigi sigidala kalata de kɔ ka kɛɲɛ ni politikitonw ka sebayaw sɔrɔtɔya ye. O yɛlɛman kura in ma bɛn politikimɔgɔ caman ma, bawɔ u dɔw ka fɔ la nin ye fɛɛrɛ kura de ye donnatɛmɛfangaɲɛmaa fɛ yasa ka to fanga la. 

Aw ye mun de famu nin ko in na? sigikafɔ be se ka nin ko ɲɛnɛbɔ wa? Aw ye nin de fɔ a ko kan.   

Daga caman te se ka sigi jaba kɔ Farafinnatilefiyanfan jamana caman na. Mali la jaba kilo tun bɛ sɔrɔ fan minnu na biduru, bi ni ma bisegi bɔ i t'a sɔrɔ. Mali kɛrɛfɛ jamana min ye Sénégal ye, yen jaba kilo bɛ kɛmɛ fila ni kɔ la. La Guinée fana nin waati in na sɔngɔ yɛlɛlen don. Aw y'a ko ye cogodi? 

Nin latigɛ in taa la jamana sigikafɔba de kɔ o min kɛla mai kalo tɛmɛnen. Sisan Karim Wade ani Kalifa Sall be se ka talikɛ jamanaɲɛmaa kalata nata la.

Latigɛ in tali sababu bɔra Burkina Faso marabaaw ka dɛmɛ dili de la Niger ma fangadafiri kɔ. Fransi jamana tun bɛ CFA wari milliard kɛmɛ saaba ɲɔngon de di Burkina Faso ma. Wari dɛmɛ tigɛli in be se ka kɔlɔlɔ jumɛn de lase Burkina Faso ma?

Cedeao tun ye waati kofɔlen min di Niger sɔrasi fangadafirilaw ma yasa fanga ka segin ka di Mohamed Bazoum ma , o tɛmɛna kunu surɔ. Kunu fana Niger marabagaw ye u ka jamana sanfɛ dancɛw bɛɛ datugu. Yala aw ye a ko ye cogodi? Cedeao bɛ se ka mun de kɛ yasa ka Mohamed BAZOUM segin a nɔn na?

Aw y'aw fɛlaw fɔ an ka WhatsApp kan 00221 76 644 12 79.