Jienat arkiivvas
Finnish, History, 1 season, 29 episodes, 9 hours, 15 minutes
Jienat arkiivvas
Finnish, History, 1 season, 29 episodes, 9 hours, 15 minutes
Jienat arkiivvas: Ohcejoga skuvladoaidma devddii 100 jagi, 1978
Jagi 1978 Sámi radio čohkkii vásáhusaid skuvladoaimma historjjá birra Ohcejogas. Ovddeš oahppit ja oahpaheaddjit muitalit. Guldal Hans Aslak Guttorm, Magga Boine, Uula Tenopuro ja Aslak Järvensivu jearahallama. Miehtá Sámi 14.7.1978, Ohcejoga gielddaskuvla 100 jagi.
Reporter čilge Ohcejoga gieldda skuvlalágádusa histrorjjá. Oahptii-Hánsa, Hans A. Guttorm muitala oahpaheaddji barggu birra Vuovdaguoikkas 1939-1970. Lemet-Mággá, Magga Boine muitala iežas skuvlavázzimis Vuovdaguoikkas, son lea bajásšaddan Áhguoikkas Suoma bealde, ássá Borjjasnjárggas Dáža bealde. Uula Tenopuro muitala johtti skuvlla oahpus. Logahaga rektor Ville-Ásllat, Aslak Järvensivu muitala skuvlaoahpahusa dálá dilis Ohcejogas.
2/6/2017 • 29 minutes, 19 seconds
Johtima jienat ja rukses miessi, 1977
Giđđajohtin ja dasa gullevaš jienat, nugo reagaid gihča ja áldduid ruovggas, ledje moanaid sámegielat radiodokumenttaid fáddan 1960-logus ja vel 1970-logusge. Iskkon-Máhte bearraša johtima dálvebáikkis Guovdageainnus geasseorohahkii Skáiddi duoddariidda lea čuvvon Nils Aslak Valkeapää.Johtima jienat -radiogullugovas leat mielde dát olbmot: Iskkon-Máhtte, Johan Mattis Isaksen Eira, Mikkal-Máret, Risten-Ánne, Iskkon-Áilu, Niillas ja Jovsset-Mihkkala Ánde guhte juoigá. Doaimmaheaddji ja giehtačálli lea Nils Aslak Valkeapää, buvttadeaddji Thomas Botwid, jietnateknihlkkárat Åke Nordell, Kalle Mannela ja Olle Ekblad. Radiogullugovva sáddejuvvui Sámi radiios miehtá Sámi juovlamánus 1977.
7/25/2016 • 55 minutes, 17 seconds
Sámemusea álgoáiggit - Johan Nuorgam, Niillas-Jon Juhán muitala, 1970
Suoma museasuorggi bargit leat čoahkkanedje 25.-27.5.2016 Anáris riikkaviidosaš museabeivviide. Gii muitá, ahte Sámemusea lea doibman Anáris juo jagi 1961 rájes, 55 jagi. Sámi radio báddevuorkkás sáhttit viežžat muittašeami várás ovtta ságastallama jagis 1970. Olgomusea doalai ain dalle Sámiid Lihttu -nammasaš searvi ("Samii Litto"). Dan jagi, 1970 museas gallededje badjelaš 20 000 guossi. Sisabeassanmávssuin musea lei vejolaš doallat, muhto stáhtta ii liigudan doarjaga viiddidemiide iige skáhppomiidda. Ná muitala sámemusea dalá doaimmajođiheaddji Johan Nuorgam, Niillas-Jon Juhán musea doallamis ja áigumušain. Doaimmaheaddjit: Oula Näkkäläjärvi ja Sulo Aikio
5/26/2016 • 5 minutes, 46 seconds
Saara Proksi jurdagat Siida-musea 5 jagi doaimma maŋŋá, 2003
Njukčámánus 1998 Anáris ávvudedje ođđa Siida Sámemusea ja luondduguovddáža rahpama. Dá gullat, maid musea ekonomiijačálli Saara Proksi árvalii giđđat 2003 das mo musea sáhttet ain dievasmahttit. Doaimmaheaddji: Veikko Aikio
5/26/2016 • 1 minute, 45 seconds
Boazoreaŋgga ja su isida gulahallan. Jouni Petteri Guttorm máinnasta, 2004
Dál gullat guldaleaddji sávaldaga Sámi radio báddevuorkkás. Máinnasbottus juovlamánus 2004 Jouni Petteri Guttorm Áhguoikkas máinnastii nuorravuođaáiggis go lei boazoreaŋgan. Jovnna-Biehtar muitala mo son fearidii isidinnes, go lei gártan reaŋgan rikkis badjealbmái guhte fuonáši ja geafášii su. Doaimmaheaddji: Niilo Aikio
5/19/2016 • 9 minutes, 38 seconds
Árgges guovžabivdi, 1992
Yle Sámi báddevuorkkás gullat dál máidnasa "Árgges guovžabivdi". Dovddus máinnasteaddji Iisakki Paadar, Lusmmi-Issát Anár Menešjávrris lea máinnastan dán jagis 1992 ja dalle dat maid gullui vuosttas geardde Sámi radios. Máidnasa dáhpáhusaid áigge guovžžaid leamaš lohpi bivdit maiddái giđđat. Doaimmaheaddji: Niilo Aikio
5/12/2016 • 5 minutes, 51 seconds
Iver Vest vulggii maid Alaskai veahkkebargui - viellja Jouni Vest muitala
Vahkku dassá gulaimmet Alaskai fárren sápmelaččaid birra prográmma, mas Pekka Sammallahti jearahalai Niillasa-Lemeha (Clement Sara) ja Marry Bær. Dál gullat Biennaš-Jovnna, Jouni Vest muittašeami das go viellja Ivvár fárrii Alaskai ja náitalii "eskimoin". Vuos moadde sáni dan birra ahte masbat dat Biennáš namma boahtá. Doaimmaheaddji jagis 1980: Juhani Nousuniemi
4/28/2016 • 5 minutes, 27 seconds
Muitalusat sámiin geat vulge veahkkebargui Alaskai
Arkiivajienain gullat ságastallamiid das makkár eallin dain sápmelaččaid leamaš geat fárrejedje Alaskai 1890-logus. Gullat guoktása geat leaba mánnávuođa rájes ássan Alaskas. Soai leaba Clement Sara ja Marry Baer. Vahku geahčen gullat Biennaš-Jovnna, Jouni Vest jearahallamis oasi mii gieđahallá dan go su viellja Ivvár fárrii Alaskai ja náitalii "eskimoin". Govva: Mikko Lehtola. Doaimmaheaddjit jagis 1980: Pekka Sammallahti ja Oula Näkkäläjärvi
4/21/2016 • 24 minutes, 50 seconds
Olav Hansen muittaša mo lávejedje dolin nuohttut luosaid Vuollegeavgŋá vuolde
Máinnasbottus Hánssa-Jon Uvllá, Olav Hansen Fanasgiettis Vuolle-Deanus muitala mo sii lávejedje nuohttut luosaid Deanu vuollegeavgŋá vuolde. Lei láirá- ja čáhceborga go nuohttebahta rohttejuvvui gáddái. Doaimmaheaddji: Jávrri-Juhán Niillas, Niilo Aikio
4/13/2016 • 8 minutes, 23 seconds
Iisakki Paadar máinnasta Niillasa ja Jussá čukčábivdofearánis
Gullat Yle Sámi guldaleaddji sávaldaga. Báddevuorkkás leat gávdnan Lusmi-issáha, Iisakki Paadar máidnasa Jussá ja Niillasa čukčábivddus.
4/7/2016 • 10 minutes, 22 seconds
Jovsset-Jovsset máinnasta, 1984
Beassat gullat Jovsset-Jovssepa, Jooseppi Guttorm Deanuleagis Luhkkárbáikkis muitaleamen das mo rievssatbivdu ii časkán gal álggoss dienasin. Muhto burruin son dinii 860 ruvnnu go finai Skiippaguras mohki. Doaimmaheaddji: Niillas A. Somby.
3/31/2016 • 7 minutes, 7 seconds
Ovlla-Per Niillasa jurdagat luonddugáhttemis, 1997
Sámi radio vuorkkás gullat dál Ovlla-Per Niillasa, Niiles Länsman jearahallama jagis 1997. Su oaivilat luonddusuodjaleamis ja ealliid biebmamis. Son maid muitala beađuid ja eará luonddu ealliid láhttemis. Doaimmaheaddji: Jávrri-Juhán Nillas, Niilo Aikio
3/10/2016 • 11 minutes, 24 seconds
Annikki Peltovuoma gárttai mánnán gillát ilgadis, lossa dáhpáhusa Luirojoga gáttis
Báddevuorkká ságain gullat ilgadis ja lossá dáhpáhusain geassit 1944 Soađegili Badje-Luiros. Borgemánu loahpas 2003 Sámi radio lei mielde čuovvumin muitui ja dovdduide čuohcci dáhpáhusa Soađegili Orbosis, Luirojoga gáttis. Dathan le okta dain giliin gosa Ruošša partisánat fallehedje ja godde olbmuid jagis 1944. Moaddelot jagi maŋŋá oppa guovlu Lokka dulvaadeami dihte fárrehuvvui eret čoahkkebáikkiide. Annikki Peltovuoma lei dalle borgemánus 2003 vuolgán geahččat partisánaid oaffáriid muitogeađggi rahpama. Doaimmaheaddji: Jouni Aikio
3/3/2016 • 7 minutes, 4 seconds
11.2.2016 Pedar Jalvi, 2
Odne gullat Sámi radio báddevuorkkás nuppi prográmma mii gieđahallá sápmelaš girječálli Pedar Jalvi, Lemehaš-Biehtára. Muitaleaddjin dás lea Jovsset-Ovllá, Uula Guttorm Njavijogas, son riegádii 3.5.1893, jámii 94-jahkásažžan njukčamánus 1988. Jovsset-Ovllá muitala 1900-logu álggu fearániid Ohcejogas go Lemehaš-Biehtár lei leansmanne Sorjolas reaŋgan. Son muitala maiddái Pedar Jalvi nuorravuođaáiggiin Sieidevuonas. Jearahallan lea báddejuvvon 24.1.1983 Ohcejoga boarrásiidruovttus. Doaimmaheaddji: Jouni Aikio.
2/11/2016 • 16 minutes, 43 seconds
4.2.2016 Pedar Jalvi, 1
Guovvvamánus 2016 duorastatiđidiid Yle Sápmi sádde vuorkáprográmmaid main fáddán lea sápmelaš girječálli ja árbedieđu vurkejeaddji Pedar Jalvi, Lemehaš-Biehtár. Dás gullat prográmma man Sámi radio sáddii dalle go Lemehaš-Biehtára riegádeamis lei gollan 100 jagi (riegádan 10.4.1888). Sámi ságain cuoŋománu 12. beaivve 1988 gulaimmet Biennaš-Jovnna muittašeamen skuvlaskihpáris Lemehaš-Biehtára (Juhani Nousuniemi bádden jagis 1980). Álggus oanehaččat Pedar Jalvi birra (Jouni Aikio muitala). Loahpas gullat gullugova "Okta oanehis eallingeardi" (lohkan: Juhani Nousuniemi, efektajienat: Jouni Aikio).
2/4/2016 • 18 minutes, 35 seconds
Boazojápmu 1910 - 1912
Sámi radio báddevuorkkás mii leat ohcan muitalusa ovtta dološ dáhpáhusa birra go ledje stuorra boazojápmujagit Sámis. Hánno-Jovnna, Jouni Kitti Anár Lismmás lea muitalan makkárin son muittii dieid jagiid 1910 - 1912 go ieš lei nuppelotjahkásaš gánda. Dát muitalus lea báddejuvvon 1970-logu loahpas.
1/21/2016 • 2 minutes, 53 seconds
Álbmotbiktasiin ávkkástallamis duopmu, 1978
Gullatmat dán. Maid sámi radio muitalii skábmamánus 1978. Boastto álbmotbiktasa vuovdimis addojuvvon duopmu Suomas. Moson dát dáhpáhus livččii heiveheamis duoid sámegáktelaganiid gávppašeapmái? Áššedovdin Sámi instituhta vuoigatvuohtaossodaga hoavda Oula Näkkäläjärvi. Doaimmaheaddji: Sulo Aikio
1/14/2016 • 3 minutes, 35 seconds
Pekka Guttorm ja Ingvald Guttorm muittašeaba Veijo Länsman (16.7.1994)
Ándde-Ovllá Veijo, Veijo Länsman lávlagat leat Sámi radio guldaleaddjiidda oahppásat. Veijo jođii 1970-logu álggus sámi festiválain lávlumin ja juoigamin. Yle Sámi radio báddii Veijo lávlagiid geassemánus 1974. Dan seamma geasi Veijo ovttas skipáriinnis heavvanii Vuolle-Geavgŋás, lei suoidnemánu 16. beaivi 1974. Pekka Guttorm Jalvvis ja Ingvald Guttorm Hilláguras muittašeaigga siidaguoimmi ja nuorra lávlu. Doaimmaheaddji: lea Kaisa Aikio, is. Vuolab.
7/16/2014 • 26 minutes, 57 seconds
Nissonolbmuid dilli, 1978
Fáddán lea Sámi nissonolbmuid sajádat, eandalii boazodoalus. Gullat earret earáid Liv Østmo, Mari Teigmo Eira, Margareta Stenberg, Ann-Mari Spiik ja Vilgona-Ingá, Inga Juuso jurdagiid, mat leat báddejuvvon jagis 1978. Jienat arkiivvas sáddejuvvon radios 21.11.2008. Doaimmaheaddjit: Inga Juuso ja Majlis Skaltje.
10/31/2013 • 24 minutes, 55 seconds
Johkamohke márkaniin, 1987
Miede gávppašeaddji Ingrid Pilto Borjosis, Per-Ola Utsi Johkamohkis ja Åke Huvva Gironis Doaimmaheaddjit Johkamohkis: Nils-Henrik Sikku ja Harry Johansen.
2/8/2013 • 20 minutes, 37 seconds
Maire Puikko hállá rašis áššiin, 1992
Jienat arkiivvas sátta gie?ahalla dán vuoro mánáid seksuálalaš illásteami. Mánnávuo?a váivves vásihusat ?uvvot jámma juos daid ii beasa gie?ahallat. Oahpasmuvvat olbmuin guhte lea ieš vásihan illásteami ja rávis olmmošin geavvan ášši ?a?a ja veahkehan earáidge, ovdamearkkadihte dainna go lea jorgalan ášši gie?ahalli rávagirjji. Suoidnemánus 1992 Sámi radio doaimmaheaddji Ritva Torikka deaivvadii Maire Puikkoin Anár Menešjávrris. Gullat maiddái gii lea Maire Puikko ja mo son lea ásaiduvvan Anárii. Arkiivadoaimmaheddji: Jouni Aikio Otná beaivve mu?ui doaibmá kriisa- ja inseastaguovddáš Norgga bealde ja doppe fidne veahki maiddái sámegillii. Lasi die?uid gávnnat dakkár interneahtta siiddus go www.smiso.no - sámegillii ja dárogillii.
3/9/2012 • 30 minutes, 2 seconds
Ville-Biret, Briitta Aikio 1. oassi, 1994
2/17/2012 • 24 minutes, 45 seconds
Anni Näkkäläjärvi, 1992
2/3/2012 • 29 minutes, 57 seconds
Go Anárjávrái láhppui rakeahtta, 1984-1985
2/1/2012 • 30 minutes, 7 seconds
Hans Guttorm, nubbi oassi, 1993
12/16/2011 • 29 minutes, 58 seconds
Jienat arkiivvas: Hans Guttorm 1993
12/9/2011 • 29 minutes, 59 seconds
Inuit-álbmoga galledeamen Kanadas, 1996
Inghilda Tapio ja Nils Heaika Vasara finaiga loahppajagis 1996 galledeamen inuit-álbmoga Hudson Bay guovllus Kanadas. Soai oassálasttiiga doppe goddeealu gárdai bidjamii. Guovlu lea logi geardde viidásut go ovdamearkka dihte Ruoŧa boazodoalloguovlu. Sii girde doppe golbma beaivvi helikopteriin ovdalgo gávdne ealu. Doaimmaheaddji: Kalle Mannela
8/23/2011 • 30 minutes
Rivdol mánáidruovttu historjá, 1988
Sámi radio vuorkábáttis gullat Rivdol mánáidruovttu historjjá. Mánáidruovttu áiggiid muittašit: Junnás-Márjá, Maria Mattus Anár Itnetváris, Anja Mattus Anár Rivdolis ja Bikko-Jusse, Johan Högman Ohcejoga Buođđobogis. Rivdola mánáidruoktu vuođđuduvvui jagis 1906 ja heitojuvvui 1978. Jagis 1988 Anár gielda oaččui báikki skeaŋkan NNKY-searvvis. Sáddenbeaivi radios lei 21.6.1988. Doaimmaheaddji: Ritva Torikka.
1/7/2011 • 28 minutes, 59 seconds
Ságastallan Sámi girjjálašvuođas, 1979
Sápmelaš girječállit ásahedje Sámiid girječálliid searvvi 1970-logu loahpas. Dán Miehtá Sámi -prográmmas giđđat 1979 ságastallet girječállimis ja Sámi girječálliid dilis Helssega universtehta lektor Helvi Nuorgam-Poutasuo ja girječálli Marry Aslakdotter Somby. Doaimmaheaddji: NIls Aslak Valkeapää
4/30/2010 • 25 minutes, 9 seconds