Ar mhaith leatsa snas a chur ar do chuid Gaeilge ach níl an t-am agat leabhair ghramadaí a cheadú? Fáilte chuig What the Focal!? – podchraoladh le Ciara Ní É a thugann ardán do na saineolaithe Gaeilge is suntasaí dá bhfuil amuigh ann! Gach seachtain cuirfidh Ciara agallamh ar aoi oilte, le cabhrú leatsa barr feabhais a chur ar do chuid Gaeilge. Is é an podchraoladh seo an leagan is déanaí den tsraith YouTube What the Focal!? a chuir Ciara ar bun in 2017. Más mian leatsa éisteacht le comhráite réchúiseacha a chuirfidh le do chumas teangan, bí linn! Buíochas le Foras na Gaeilge agus leis An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge as urraíocht a dhéanamh ar an bpodchraoladh seo.
What the Focal!? - Diarmuid Ó Sé
San eagrán seo labhraíonn Ciara le Diarmuid Ó Sé, léachtóir le Nua-Ghaeilge sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath. 'Fíon na Spáinne' nó 'Fíon Spáinneach'? Cén difear atá idir 'méid na ndaoine' agus 'an méid daoine'? Na comharthaí bóthair 'maraíonn tuirse' - an bhfuil ciall leo? Céimí de chuid UCD agus UCC is ea Diarmuid Ó Sé. Tá sealanna caite aige mar léachtóir le teangeolaíocht agus leis an Nua-Ghaeilge. Ó Chiarraí Thiar ó dhúchas é. Eisean a scríobh an leabhar téagartha Gaeilge Chorca Dhuibhne, ina bhfuil cur síos cuimsitheach ar Ghaeilge Chorca Dhuibhne. Beidh leagan Béarla de ar fáil go luath. Leis an eagrán seo cuirtear clabhsúr le sraith 1 den phodchraoladh What the Focal!? Ach níl deireadh leis an togra What the Focal!? ná baol air! Coinnígí súil ar chuntais @miseciara don nuacht is déanaí. Míle buíochas libh as éisteacht.
1/25/2023 • 1 hour, 12 minutes, 30 seconds
What the Focal!? - Áine Ní Ghlinn
Scríbhneoir do dhaoine óga agus file í Áine Ní Ghlinn, agus Laureate na nÓg 2020 – 2023. Tá 36 leabhar foilsithe aici, idir fhilíocht, dhrámaí, úrscéalta agus scéalta do dhaoine óga. Cad is brí le 'ceo inchinne'? Ar chuala tú 'Gaelachas' riamh cheana? Cad is brí le 'can I biscuit'? I measc na nduaiseanna atá buaite aici, tá Gradam Reics Carló Leabhar na Bliana buaite aici faoi thrí; Gradam Ficsin, Leabhair Pháistí Éireann & Gradam Leabhar na Bliana, Cumann Litearthachta na hÉireann. Bronnadh Comhaltacht Patrick Kavanagh uirthi i 2019 agus tá go leor duaiseanna filíochta buaite aici ag Seachtain na Scríbhneoirí Lios Tuathail, Féile Filíochta Bhéal na mBuillí agus Oireachtas na Gaeilge.
1/18/2023 • 1 hour, 1 minute, 16 seconds
What the Focal!? - Meidhbhín Ní Úrdail
San eagrán seo labhraíonn Ciara le Meidhbhín Ní Úrdail, léachtóir le Nua-Ghaeilge sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath mar a bhfuil sí ina hOllamh agus ina Ceann Ábhair. Cad is brí le 'taoscadh'? An raibh an Tuiseal Gairmeach ag Shakespeare? Cad is 'guta glan' ann, agus an bhfuil siad agat? Ó Ghleann Maghair, Co. Chorcaí, ó dhúchas í Meidhbhín agus tá dlúthcheangal gaoil aici le leithinis Bhéarra. Toghadh í ina ball d'Acadamh Ríoga na hÉireann i Márta na bliana 2021, an gradam acadúil is airde sa tír seo, as an sárobair scolártha atá curtha i gcrích aici ar son na nDaonnachtaí.
1/4/2023 • 59 minutes, 49 seconds
What the Focal!? - Máirín Nic Eoin
San eagrán seo labhraíonn Ciara le Máirín Nic Eoin, scoláire litríochta a chaith na blianta fada ina léachtóir le Gaeilge i gColáiste Phádraig, Droim Conrach. Cad é an Ghaeilge ar 'wow!'? Cad is brí le deoch a ól 'as a neart'? An féidir leis an gcainteoir dúchais a bheith mícheart? Is mó leabhar atá scríofa ag Máirín Nic Eoin agus bhí sí ina heagarthóir nó ina comheagarthóir ar neart foilseachán, idir cnuasaigh aistí agus eile. Tá sí ina hOllamh Emerita le hOllscoil Chathair Bhaile Átha Cliath agus ina ball d'Acadamh Ríoga na hÉireann.
12/28/2022 • 1 hour, 12 minutes, 23 seconds
What the Focal!? - Seosamh Ó Murchú
Cad is brí le 'thug mo chosa uathu'? An bhfuil an ginideach ag dul i léig? An mbíonn 'ainm' baininscneach ar uairibh? San eagrán seo labhraíonn Ciara le Seosamh Ó Murchú - file gradamúil, duine de bhunaitheoirí Raidió na Life, agus fear a chaith blianta fada ar an bhfoireann eagarthóireachta sa Ghúm, áit a raibh sé mar Eagarthóir Sinsearach. Bhí sé ar fhoireann eagarthóireachta an Fhoclóra Nua Béarla-Gaeilge leis agus tá sé páirteach sa tionscadal nua foclóireachta ag Foras na Gaeilge faoi stiúir Phádraig Uí Mhianáin.
12/21/2022 • 1 hour, 1 minute, 17 seconds
What the Focal!? - Eoin P. Ó Murchú
San eagrán seo labhraíonn Ciara le hEoin P. Ó Murchú - scríbhneoir, aistritheoir, aisteoir, agus bunaitheoir is eagraí imeachtaí éagsúla idir greann agus amhránaíocht. Tá cainéal iontach YouTube aige - caithigí súil air! Cad is brí le 'shanghai-áil'? An féidir leis an ATM do chuid Gaeilge a fheabhsú? Ar mhaith leat 'muisteais frog' a bheith ort? An gcaitheann Eoin pitseámaí? Scríobh Eoin nótaí daoibh faoi roinnt ceisteanna a ardaíodh san eagrán seo - tinyurl.com/eoinp
12/14/2022 • 1 hour, 1 minute, 11 seconds
What the Focal!? - Aoife Ní Ghloinn
San eagrán seo labhraíonn Ciara le hAoife Ní Ghloinn - Stiúrthóir ar Lárionad na Gaeilge: Taighde, Teagasc agus Tástáil, in Ollscoil Mhá Nuad. Pléann siad: Tábhacht na 'ins, outs, ups and downs' Conas 'Nollaig Shona' agus nathanna mar é a fhreagairt Saibhreas an struchtúir 'is X liom' (is ait liom > sílim go bhfuil sé ait)… agus neart eile! Tá spéis faoi leith Ag Aoife sa teangeolaíocht fheidhmeach – go háirithe sa tástáil teanga, sa teangeolaíocht chorpais, agus i dteagasc agus i bhfoghlaim na gramadaí.
12/7/2022 • 1 hour, 2 minutes, 8 seconds
What the Focal!? - Seaghan Mac an tSionnaigh
'Gaolta' nó 'gaolmhar'? Cad is brí le 'moladh fola'? An féidir 'mé' a rá an iomarca? Labhraíonn Ciara leis an Dr. Seaghan Mac an tSionnaigh - aistritheoir agus fear léinn a bhain dochtúireacht amach sa Ghaeilge
11/30/2022 • 54 minutes, 54 seconds
What the Focal!? - Antain Mac Lochlainn
San eagrán seo labhraíonn Ciara leis an scríbhneoir agus aistritheoir Antain Mac Lochlainn. An focal é 'scaif'? An bhfuil ciall le 'fear le féasóg'? An ann do Bhéarlachas atá 'Gaelach'? Tráchtaire ar an aistriúchán agus ar chúrsaí cruinnis agus stíle sa Ghaeilge é Antain agus tá sraith leabhar foilsithe aige ar na hábhair sin: In Ord is in Eagar, Cruinneas agus Ó Bhéarla go Gaeilge.
11/23/2022 • 52 minutes, 48 seconds
What the Focal!? - Cormac Breathnach
San eagrán seo labhraíonn Ciara le Cormac Breathnach, Bainisteoir Thionscadail Fhoclóireachta Fhoras na Gaeilge. Cad is brí le 'neamhchorrabhuaiseach'? Cén fáth go mbíonn an focal 'dúshlán' ag crá na nGael?
An ionann 'neamhchaighdeánach' agus mícheart? Foghlaim freagraí na gceisteanna sin, agus faigh spléachadh ar leith ar An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge agus na foclóirí nua atá ar na bacáin.
