Nuntii Latini, conspectus rerum internationalium hebdomadalis, est programma Radiophoniae Finnicae Generalis (Yle) in terrarum orbe unicum. Yle Radio 1 perjantaisin klo 18.15 - 18.20.
USA et Mexicum de immigratione coercenda consentiunt
USA et Mexicum consensionem immigrationis coercendae invenerunt. Itaque USA portoria quinque centesimarum, sicut ante minitabatur, mercibus Mexicanis non imponet. Mexicum autem ad fines suos milites collocat, qui immigratores per Mexicum in USA venientes coerceant. Praeterea promisit se illos immigratores recepturum esse, quos magistratus Americani remitterent.
Putin et Xi Jinping de commercio pactiones fecerunt
Praesidens Russiae Vladimir Putin et Xi Jinping, praesidens Sinarum, complures pactiones commerciales in Foro commerciali Petropolitano fecerunt, cui die Veneris (7.6.) intererant. Putin Americanos de egoismo oeconomico accusavit, bella commercialia et sanctiones damnavit atque vituperavit, quod illi societatem Huawei ex mercatu mundano extrudere vellent. Xi Jinping autem fuit in verbis moderatior. Censebat ordinem oeconomiae mundanae mutandum esse, ut inaequalitates superarentur. Addidit fieri non posse, ut populi impedirentur, ne meliorem vitam affectarent. Russiam laudabat, quod utilem cooperationem cum mutua aestimatione et aequalitate creare niteretur.
Febris suina Africana etiam Finniae imminet
Febris suina Africana est morbus subus et apris letalis, qui ante quadraginta annos in Europam meridionalem-occidentalem transiit. Hodie in Asia meridionali-orientali vulgatur et iam in Sinis grassatur atque in Estonia et Russia prope confinium Finniae invenitur. In homines contagione non transit, sed oeconomiae suinae etiam apud Finnos male imminet.
Ingentes naves periegetas in Finniam portant
Hac aestate in portus Helsinkienses trecentae novem (309) naves internationales exspectantur, quae quingenta quinquaginta quinque milia (550 000) periegetarum portant, inter quos numerus Asiaticorum usque crescit. Maximae naves sunt longitudine trecenta sexaginta (360) metrorum. Etiam commeatus ex Finnia in Suetiam et Estoniam gratiam apud homines feriatos servavit.
Septem ad bonam vitam consilia
Professor Seppo Koskinen, qui per decennia valetudinem Finnorum investigavit, hominibus quadraginta fere annorum septem consilia dat, quid illis faciendum sit, ut per reliquam vitam bene valeant nec infirmi et decrepiti in asylo marcescant. Primo: tabacum denique relinque. Secundo: memento te alcoholum non tolerare sicut ante. Tertio: dormi septem vel octo horas. Quarto: praefer legumina et fructus, cave carnem rubram. Quinto: cotidie vel ambulando corpus exerce. Sexto: cholesterolum et pressionem sanguinis observa. Septimo: operam da, ut tempus commune cum proximis habeas. – Interrogante professore Koskinen, quid in vita neglexissent, homines veteres plerumque responderunt: ”societatem cum proximis”.
Nuntii Latini finiti
Nuntii Latini Radiophoniae Finnicae Generalis, qui inde ab anno millesimo nongentesimo undenonagesimo (1989) iam triginta annos septimanatim emittuntur, post hanc emissionem finiuntur et decreto moderatorum radiophonicorum post ferias aestivas non continuabuntur. Auscultatoribus, quorum grex ad omnes orbis continentes amplificatus est, propter fidelitatem gratias quam maximas agimus et valedicimus.
Tuomo Pekkanen
14/6/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Finis anni scholastici
Kalendis Iuniis (1.6.) in Finlandia finis anni scholastici celebrabatur. Tum amplius quingenta milia scholarium ad ferias aestivas agendas dimissa sunt. Viginti quinque milia studentium in examine maturitatis approbata sunt, octoginta milia specimina scholae professionalis absolverunt. Qui numerus quinque milibus maior est quam anno praeterito.
(Satu Tuominen)
Regimen Finlandiae
Die Lunae (3.6.) Finlandia novum regimen accepit, cui praeest Antti Rinne, moderator factionis democratarum socialium. Nova coalitio ex quinque factionibus et undeviginti ministris constat. Socialistae in administratione septem ministros habent, factio centralis quinque, prasini tres, cum foedus sinistrum et factio popularis Suetica ibi binas sedes occupent.
(Reijo Pitkäranta)
Trump in Britannia
Septimana ineunte praesidens Americanorum Donald Trump coniuge comitatus visitationem statalem in Britanniam fecit, ubi regina Elisabet II eum ritu sollemni recepit. Multi Britanni huic itineri adversabantur, cum censerent praesidentem verbis suis ante adventum factis rebus Britannorum internis se interposuisse. Itaque magna multitudo hominum ei reclamantium in vias Londinii convenit.
(Reijo Pitkäranta)
De oeconomia mundana
Anno proximo oeconomia mundana tribus fere centesimis crevit. Hoc anno illud incrementum aliquanto minus esse videtur, ut ex relatione Argentariae mundanae apparet. In causa sunt discordiae commerciales, quae inter maximas nationes mundi ortae sunt. Constat Americanos non solum cum Sinensibus, sed etiam cum Mexicanis de rebus commercialibus rixari.
(Reijo Pitkäranta)
Nomina aerodromorum
Praesidens Russiae Vladimir Putin documento subscripsit, quo decernitur, ut circiter quadraginta aeriportus Russici novum nomen accipiant. Id fit ad honorem imperatorum et scriptorum nec non eorum, qui de re aeronautica et spatio cosmico cognoscendo optime sunt meriti. Itaque unus ex aerodromis Moscuensibus ex Alexandro Pushkin appellatur.
(Reijo Pitkäranta)
Nova lex venandi
Kalendis Iuniis (1.6.) in Finlandia nova lex valere coepit, ex qua aliquot animalium genera pro bestiis alienis et noxiis habentur. Quam ob rem venatoribus licentia data est ea per totum annum variorum armorum ope petendi, dummodo ne ea veneno aut vi electrica occiderent. In his anímalibus sunt nyctereutes, ondatra, procyon.
(Reijo Pitkäranta)
De re pedifollica
Hodie sive die septimo mensis Iunii (7.6.) Lutetiae Parisiorum ludi mundani pedifollii feminarum initium capiunt, cum grex Francogalliae prima lusione Coreanis Meridianis occurrit. His certationibus viginti quattuor manus nationales in sex sectiones sortitae intersunt. Certamen finale Nonis Iuliis (7.7.) in stadio Lugdunensi instituetur.
(Reijo Pitkäranta)
7/6/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Comitia Europaea
Comitia, quibus delegati ad proximum quinquennium (2019-2024) in parlamentum Europaeum eligebantur, septimana vergente in omnibus membris Unionis Europaeae facta sunt. Ex duodetriginta nationibus septingenti quinquaginta unus (751) delegati, inter eos tredecim Finni, designati sunt. In Finnia paene quadraginta tres centesimae (42,7%) ex civibus suffragium habentibus ad urnas accesserunt.
Ex delegatis Finnis feminae sunt septem, viri sex. Conservativi tres delegatos habent, socio-democratae, prasini, centrales, Finnique fundamentales binos, factio sinistra et popularis Suetica singulos. Maximum apud Finnos numerum suffragiorum accepit Eero Heinäluoma (128 007), pristinus praeses factionis socio-democraticae et praeses parlamenti Finniae.
Eventus comitiorum ostendit vires politicas inter se oppositas in Europa surrexisse. Magnae factiones traditionales, ut centrales et socio-democraticae, descenderunt, nationalistae dextri et prasini ascenderunt. Praecipue in Europa orientali prasini in comitiis victorias conspicuas reportaverunt. Numerus suffragium habentium in Unione Europaea erat quadringentae viginti septem miliones.
Theresa May munus deponet
Theresa May nuntiavit se die septimo mensis Iunii (7.6.) praesidatum factionis conservativae deposituram esse sed munere primae ministrae functuram, donec novus praeses factioni crearetur. Successor Theresae May, qui etiam proximus primus minister Britanniae fiet, a conservativis exeunte mense Iulio creabitur. Iam octo candidati nuntiaverunt se munus competituros esse.
Promotiones Ordinis Philosophorum
Ordo Philosophorum sive Facultas Philosophica Universitatis Helsinkiensis sollemnes promotiones (24.5.) celebravit. Magistri et doctores, qui examinibus ad gradum obtinendum necessariis approbati erant, insignibus academicis ritu antiquo ornati sunt. Magistri coronam lauream et anulum aureum, doctores pileum et gladium, omnes diploma Latinum acceperunt. Qui ante quinquaginta annos (1969) in eadem facultate promoti erant, titulo magistri aut doctoris semisaecularis sunt decorati. Doctores honoris causa promoti sunt novem homines studiis scientificis insignes. Profestrix Marja-Liisa Riekkola, promotrix legitime constituta, promovendis insignia academica obtulit. Celebrationes triduanas saltatio festiva clausit.
Finni in hocceo glaciali magistri
Ludi mundani hoccei glacialis, in Slovakia facti, die Dominico (26.5.) finiti sunt. Superatis tam Suetis quam Russis Finni in certamen finale venerant. Victis Canadensibus numeris tria ad unum (3-1) aurea nomismata obtinuerunt. In certamine de nomismatis aeneis Russi de Tzekis victoriam reportaverunt. Ubi primum eventus certaminum pro certo constitit, cives, qui ludos per televisionem spectaverant, in variis patriae partibus victoriam Finnorum celebrare coeperunt. In foro mercatorio Helsinkiensi circiter decem milia hominum usque ad multam noctem comissabantur et sequenti die, cum lusores in patriam revertissent, in urbis viridario festum populare in gregis honorem institutum est.
Tuomo Pekkanen
31/5/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Quid Niinistö dixerit
In Finlandia de inaequalitate regionali disputatum est. Hanc quaestionem etiam praesidens Sauli Niinistö tetigit, cum iter provinciale in urbem Joensuu suscepisset. ”Rei publicae”, inquit, ”plurimi interest, ut tota terra incolatur et ruri iuvenes agricolae habitent, qui cibariis proferendis operam dent et de silvis nostris diligenter curent”.
(Reijo Pitkäranta)
De Consilio Europaeo
Maior pars civitatum Consilii Europaei sperat fore, ut Russia in Consilio remaneat. Russi abhinc duos annos pretia societatis exsolvere desierunt, cum Crimaea capta iis in sessionibus generalibus venia loquendi non data esset. In conventu Helsinkii nuper habito statutum est, ut officia Russiae praestanda essent, si particeps negotiorum Consilii esse desideraret.
(Saara Honkanen)
Comitia in Australia
Septimana vergente in Australia comitia parlamentaria habita sunt. Victoriam eorum reportaverunt conservativi et liberales, ex quorum coalitione regimen Australiae hodiernum constat. Eventus suffragii inopinatus erat, nam ex percontationibus opinionum ante electiones factis apparuit factionem operariorum ceteris partibus praevalere. Colloquia comitialia imprimis ad oeconomiam et mutationem climaticam pertinebant.
(Reijo Pitkäranta)
Scandalum Austriae
In Austria scandalum politicum ortum est, quod effecit, ut regimen dissolveretur et in civitate mense Septembri nova comitia haberentur. Causa et origo huius rei est Heinz-Christian Strache, vice-cancellarius foederalis et praeses Factionis libertatis Austriae. Is enim repertus est cum oligarchis Russiae collusisse, ut ab iis diversa commoda acquireret.
(Reijo Pitkäranta)
De ebola in Congo
Magistratus sanitarii solliciti sunt de febri haemorrhagica periculosissima, quae iam per multos menses in Congo grassatur. Ex eo morbo Ebola vulgo dicto post mensem Augustum amplius mille homines mortui sunt, et numerus contagiorum usque augeri videtur. Opera medicorum aegrotos curantium difficilior redditur conflictibus militaribus, qui illam regionem vexant.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntius ex Polonia
In Polonia quaedam mulier senos liberos simul peperit, ut e nosocomio Cracoviensi nuntiatum est. Casus tam rarus est, ut tale quid semel in quattuor aut quinque miliardis partubus fere fiat. Infantes, e quibus quattuor filiae, duo autem filii sunt, per sectionem caesaream in mundum venerunt. Mater et liberi bene valere dicuntur.
(Reijo Pitkäranta)
Dinosaurus alatus
In Bavaria Germanorum novum dinosauri genus repertum est. Ex fossili eius alato apparet illum animantem avis similem fuisse, quippe qui in modum avium hodiernarum alas agitare posset. Quam ob rem inventum recens factum multum ad investigationem volatus avium conferre existimatur.
(Reijo Pitkäranta)
24/5/2019 • 0 minutos, 0 segundos
De novo regimine componendo
Antti Rinne, praeses factionis socio-democratarum, postquam colloquia cum omnium factionum praesidibus habuit, ad consultationes quattuor partes convocavit, quae cum socio-democratis regimen componerent, scilicet Factionem centralem, Prasinos, Sinistram, Sueticam. In oppositione manebunt Conservativi, Democratae Christiani atque Finni veri sive fundamentales, quos Rinne ex consultationibus exclusit. Si hoc consilium perfectum erit, regimen in parlamento ducentorum delegatorum centum septendecim (117) delegatos habebit, oppositio autem octoginta tres (83). Propositum est, ut novum regimen ante Kalendas Iunias a praesidente rei publicae nominari possit, nam a Kalendis Iuliis praesidatus Unionis Europaeae in Finniam ex Romania transibit.
Praesidens Niinistö matres decoravit
Die matrum (12.5.) triginta quinque matres de liberis et familiis optime meritae praemiatae sunt, cum in festo Helsinkii celebrato a praesidente rei publicae Sauli Niinistö nomismata primae classis ordinis Rosae Candidae Finniae acceperunt. Nomisma est matribus indicio laboris pretiosi, quem in sua familia aut in societate praestiterunt.
Ars Samica in Biennali Veneziano exposita
Biennale Venezianum (La Biennale di Venezia) artifices et activistas sociales ex toto orbe terrarum alternis annis Veneziam colligit. Hoc anno in Biennali Veneziano, die Sabbato (11.5.) inaugurato, etiam ars Samica sive Lapponica praesto est. Inter artifices eminent pictrix Outi Pieski et moderatrix documentariorum Suvi West. Outi Pieski exposuit opus ”Ovdavázzit – Forewalkers”, id est ”Praeambulatores”, nominatum. In eo tollit certamen, quod Sami trans limites nationales pro autodeterminatione in terras et aquas ipsorum agunt, atque affirmat necesse esse, ut vita in stabili et durabili cohabitatione cum necessitatibus naturae fundamentum habeat.
Sinenses et Americani portoria invicem posuerunt
Cum consultationes commerciales inter Sinenses et Americanos (11.5.) rebus infectis finitae essent, praesidens Donald Trump portoria mercium Sinensium ad viginti quinque centesimas auxit. Quae portoria ad quinque milia septingentas (5700) merces pertinent, quarum pretium in commercio mutuo est circiter ducenta miliarda dollarorum. Quo facto ministerium aerarii publici Sinensium contra nuntiavit se mercibus Americanis portoria sexaginta miliardorum dollarorum sive plus quinquaginta trium miliardorum euronum impositurum esse, quae a Kalendis Iuniis valerent. Merces Americanae, ad quas nova portoria pertinent, quinque milia centum quadraginta numerantur.
Papa: abusus sexuales sacerdotum palam faciendi
Papa Franciscus motu proprio litteras apostolicas contra abusus sacerdotum sexuales dedit: Omnes ministri ecclesiae de abusibus sexualibus et suspicionibus sibi notis superioribus nuntiarent; haec pertinere ad acta sexualia contra liberos aliosque homines vulnerabiles, ad materiam pornographicam asservandam, ad crimina sexualia occultanda. Decretum papae etiam ad suspiciones regressivas attinet.
Tuomo Pekkanen
17/5/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Consilium Arcticum
Duobus annis proxime praeteritis Finlandia Consilio Arctico praefuit, qui ordo ex octo civitatibus constat. Die Lunae (6.5.) ministri terrarum illius Consilii sociarum in urbem Rovaniemi convenerunt, ut documentum finale ad res arcticas pertinens divulgarent. In participantibus erant Mike Pompeo, minister a rebus exteris Americanorum, et Sergei Lavrov, collega eius Russus. Conventus parum successit, nam ministris non contigit, ut pronuntiationem communem efficerent.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntius ex Irania
Praesidens Iraniae nuntiavit civitatem suam recusare, quominus omnes leges tractatus nuclearis internationalis observaret. Nondum autem aperuit, quo modo Irania illud pactum violatura esset. Americani eundem tractatum iam antea servare desierunt, quod praesidens Donald Trump eum suis noxium habebat. Iraniani etiam flagitaverunt, ut sanctiones sibi impositae leviores redderentur.
(Reijo Pitkäranta)
Oratio imperatoris
Naruhito, imperator novus Iaponiae, cives suos hortatus est, ut cum peregrinis paci gentium conciliandae operam darent. Orationem primam in maeniano palatii Tokiensis multitudine auditorum acclamante habuit. Familia imperatoria nova die Saturni sexies in publicum prodiit. Dies festus inaugurationis mense Octobri agetur.
(Satu Tuominen)
De calamitate aëria
Unus et quadraginta homines vitam amiserunt calamitate aëria, quae die Dominico vesperi in aeriportu Moscuensi accidit. Aeroplanum Russicum, cum iter Murmanskam versus faceret, Moscuam redire coactum est. Ad terram descendens igne correptum est, quo factum est, ut amplius dimidia pars duodeoctoginta vectorum interiret.
(Reijo Pitkäranta)
Leonardo celebratus
Postridie Kalendas Maias (2.5.) quingenti anni acti erant, cum Leonardo da Vinci, artifex et polyhistor celeberrimus Italianus mortuus est. Ad memoriam eius recolendam Ambaciae, in urbe Francogalliae, sollemnitas celebrata est, cui praesidentes Italiae et Francogalliae intererant.
(Reijo Pitkäranta)
Status naturae orbis
Paene quingenti investigatores internationales examinaverunt, qualis esset status naturae orbis terrarum. Relatione illius studii edita existimant condicionem naturae globi terrestris tanta velocitate debilitari, ut saltem tertia pars eius ante annum bis millesimum quinquagesimum pereat. Neque illum interitum solum ad herbas pertinere, sed etiam ad omnia animantium genera.
(Reijo Pitkäranta)
Sationes vernae
Mense Maio ineunte hiems gelida cum nivibus et imbribus in Finlandiam rediit, quo factum est, ut progressus veris paulisper tardaretur. Quae quamvis ita essent, sationes vernae in regionibus terrae meridianis iam ad finem fere sunt adductae. Id inde fit, quod ultimi mensis Aprilis dies ad sementem faciendam agricolis idonei erant.
(Reijo Pitkäranta)
10/5/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Imperator Akihito potestatem deposuit
Imperator Iaponiae Akihito potestatem deposuit. Kalendis Mais Naruhito filius maximus natu illi successit. In Iaponia imperator his ducentis annis numquam se munere abdicavit, sed petitu imperatoris Akihito, qui octoginta quinque annos natus valetudine laborat, lex mutata est. Dynastia Iaponiae, quae potestatem inde a quinto saeculo tenet, est in mundo vetustissima.
Kim et Putin convenerunt
Vladimir Putin, praesidens Russiae, et moderator Coreae septentrionalis Kim Jong-un Vladivostokii die Iovis (25.4.) convenerunt. Kim censebat pacem in paeninsula Coreana de USA dependere et consilia dolosa, quae Americani in conventu mense Februario in Vietnamia habito ostendissent, durissimis verbis vituperavit. Praesidentem Putin invitavit, ut Coream septentrionalem visitaret.
Novum parlamentum inauguratum
Praesidens Sauli Niinistö novum parlamentum Finniae die Iovis (25.4.) oratione sollemni inauguravit. Politicos annorum proximorum reprehendit, cum dixit eos officia intermisisse et de captis consiliis collegas ministros accusavisse. Hoc decennio iam quinquies administrationem patriae mutatam esse.
Dies veteranorum in Finnia celebratus
Dies militum veteranorum vicesimo septimo mensis Aprilis (27.4.) apud Finnos celebratur, nam illo die anni millesimi nongentesimi quadragesimi quinti (1945) bellum in Lapponia contra Germanos finitum est. Hodie tantum circiter novem milia octingenti veterani Finni vivunt, quorum aetas media est nonaginta quattuor annorum.
Populatio rhinocerotum periclitatur
Numerus rhinocerotum in mundo inter centum quindecim et centum triginta milia esse censetur. Populationi imminent venatores clandestini, habitationes rarescentes, inquinatio morbique. Ante duos annos plus ducenti rhinocerotes in Namibia anthrace perierunt. In viridario nationali Aethiopiae mense Aprili duodetriginta rhinocerotes de causa adhuc ignota mortui reperti sunt.
Interitus silvarum tropicalium imminet
Ordo Global Forest Watch annuam de statu silvarum tropicalium relationem nuper divulgavit. Anno proximo (2018) area silvarum maior quam Belgium disparuit. Silvae maximam partem delentur, ut alimenta, sicut caro bovina, oleum palmarum, socolata producantur. Investigatores praecipue propter silvas pluviales solliciti sunt. Plurimae silvae naturales caesae sunt in Brasilia. In ultimis silvis Brasiliensibus vivunt aborigines, qui numquam cum hominibus occidentalibus consuetudines habuerunt et silvis deletis habitationes perdunt. Magnus est interitus silvarum etiam in Columbia, Bolivia, Africa occidentali. In Ghana et Litore Eburneo etiam propter aurifodinas et culturam cacaonis silvae caeduntur.
Caelum Finniae mane et vesperi rubet
Hoc tempore, sole horizonti appropinquante, caelum Finniae insolito modo rubet. Primum putabatur causam phaenomeni esse pulverem Saharae, qui tempestatibus in altitudinem efferretur et usque ad terras septentriones extenderetur. Postea compertum est diluculum et crepusculum amplissima nube colorari, quae ex polline et cinere incendiorum Russiae et Belorussiae oriretur.
Tuomo Pekkanen
3/5/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Strages in Srilanca
Die Dominico (21.4.) sive eo ipso die, cum Christiani ubique terrarum festum festorum celebrabant, in Srilanca octo ictus terroristici facti sunt, quibus amplius trecenti homines vitam amiserunt et circiter quingenti vulnerati sunt. Impetus praesertim ad ecclesias catholicas, ubi populus magna multitudine missam sollemnem agebat, nec non ad deversoria viatoribus grata directi erant. Inter mortuos amplius triginta peregrini erant.
(Reijo Pitkäranta)
Impetus condemantur
'Ex octo displosionibus Srilancae omnino sex in urbe principe Colombo acciderunt, sed omnium funestissima facta est in Negombo. Qui fuerint auctores illarum stragium, nondum constat. Sunt autem, qui putent aggressiones alicui gregi islamistico locali attribuendas esse. Papa Franciscus una cum compluribus aliis moderatoribus mundi illos ictus vehementer condemnavit.
(Reijo Pitkäranta)
Novus praesidens Ucrainae
In Ucraina comitia praesidentialia habita sunt, quorum victor manifestissimus evasit Volodymur Zelenskyi. Is enim septuaginta tres centesimas (73%) suffragiorum sibi paravit, cum adversarius eius Petro Poroshenko, praesidens hodiernus, nonnisi viginti quattuor centesimas (24%) acciperet. Zelenskyi est actor fabularum comicarum quadraginta unum annos natus sed etiam iuris consultus.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Merkel dixerit
Moderatores Unionis Europaeae Ucrainam laudaverunt, quod per tota comitia leges democraticas et principia legitimitatis observavisset. Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae, praesidenti Zelenskyi recens electo gratulata est sperans fore, ut res Ucrainae eventu comitiorum stabilirentur. ”Regimen Germaniae”, inquit, ”etiam posthac eo tendit, ut integritas Ucrainae servetur.”
(Reijo Pitkäranta)
De rebus Aegypti
Suffragatores Aegypti mutationes legis fundamentalis approbaverunt, quae potentiam praesidentis et exercitus civitatis augent. Quae cum ita sint, praesidens Abdul Fattah al-Sisi, qui abhinc quinque annos munus iniit, usque ad annum bis millesimum tricesimum (2013) rem publicam administrare potest. Etiam parlamentum Aegypti novas leges accepit.
(Reijo Pitkäranta)
De infarctu cordis
Adhuc pauciores Americani infarctu cordis laborant eoque moriuntur ut ex investigatione recens facta apparet. Hic progressus prosperrimus, qui etiam in Finlandia conspicitur, e multis modis vivendi mutatis ortus est. In his causis sunt fumificatio deminuta, copia cholesteroli inferior reddita, pressio sanguinis minor.
(Reijo Pitkäranta)
Horticultura verna
Quamquam dimidium Finlandiae nive tectum est, in partibus terrae australibus ver tam adolevit, ut labores hortenses inciperentur. Amatores horticulturae consumptionem plasticae deminuere volunt, quam ob rem usum materiarum naturalium in areis hoc anno crebrescere creditur. Horticultores etiam biodiversitatem fovere conantur inserendis plantis, quae papiliones et apes attrahunt.
(Saara Honkanen)
26/4/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Comitia Finniae parlamentaria
In comitiis Dominica palmarum factis in parlamentum Finnorum ducenti delegati in quadriennium creati sunt. De maximo delegatorum numero Socio-democratae et Finni fundamentales et Conservativi diu ex aequo certabant. Suffragiis computatis apparuit Socio-democratas quadraginta (40) delegatis acceptis Finnos fundamentales, qui undequadraginta (39) ceperunt, duabus centesimae decimis suffragiorum superavisse. Tertium locum ceperunt Conservativi (37 delegati), quos sequuntur Factio centralis (31), Prasini (20), Foederatio sinistra (16), Factio popularis Suetica (10), Democratae Christiani (5) ceterique minores. Maximam cladem accepit Factio centralis, quae, cum in priore parlamento undequinquaginta delegatos habuisset, in novo tantum unum et triginta habebit. Eventus comitiorum ostendit campum politicum in Finnia mutatum esse. Iam non sunt tres factiones ceteris superiores sed tres vel etiam quinque admodum magnae factiones et multae minores. Partes centesimae suffragiorum et Socio-democratis et Finnis fundamentalibus et Conservativis datae sunt prope aequales (17,7 – 17,5 – 17%).
Novum regimen componere difficile
Apud Finnos mos est, ut comitiis parlamentariis factis praeses maximae factionis regimen componere conetur. Quod munus nunc pertinet ad praesidem socio-democratarum, qui est Antti Rinne. At ille, sicut et praeses conservativorum Petteri Orpo, ante comitia dixit se cum Finnis fundamentalibus et praeside eorum Jussi Halla-aho vix cooperari posse.
Pars feminarum in novo parlamento aucta
In novum parlamentum plures feminae creatae sunt quam umquam ante. Numerus earum est quattuor et nonaginta (94), quae sunt quadraginta septem centesimae (47%). Ex viginti delegatis prasinorum feminae sunt septendecim, ex quadraginta delegatis Socio-democratarum viginti tres. Inter feminas creatas praeses Foederationis sinistrae Li Andersson viginti quattuor milibus suffragiorum excellit.
Certamen finale hoccei glacialis feminarum
Dominica palmarum in stadio Esboensi certamen finale ludorum mundanorum hoccei glacialis feminarum inter USA et Finniam factum est. Cum feminae Finniae retibus duo ad unum (2-1) superiores factae essent, arbitri recens rete illarum reiecerunt. Plerique hoccei glacialis periti censent victoriam a feminis Finnis inique raptam esse.
Incendium in Notre Dame
In Notre Dame, ecclesia cathedrali Parisiensi, sero die Lunae (15.4.) saevum incendium ortum est. Tectum et turris altissima in eo aedificata corruerunt. Notre Dame, cathedralis plus octingentorum quinquaginta annorum, cor historiae et culturae Parisiensis habetur. Incendium ex laboribus tecti renovandi ortum esse aestimatur. Siphonarii circiter quingenti ignem coercebant et opera artis, quae plurima intra ecclesiam erant, tutabantur. Die Martis flamma et fumus iam non videbantur. Praesidens Emmanuel Macron pollicitus est ecclesiam Notre Dame in pristinum statum restitutum iri. Multae societates et homines privati auxilium ad sumptus renovationis iam promiserunt.
(Tuomo Pekkanen)
19/4/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Memoria stragis Ruandae
Die Dominico (7.4.) viginti quinque anni acti erant, cum genocidium in Ruanda initium cepit. Die enim septimo mensis Aprilis anno millesimo nongentesimo nonagesimo quarto (7.4.1994) accidit, ut princeps minister´Ruandae, qui e gente Hutuorum erat, a militibus Tutsorum occideretur. Secuta est strages centum dierum, quo tempore octingenta fere milia Tutsorum interfecta sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Niinistö dixerit
Die Martis (9.4.) praesidens Finlandiae Sauli Niinistö praesidentem Russiae Vladimir Putin convenit. Hoc factum est Petropoli, ubi conventus Fori Arctici habitus est. Niinistö interrogatus, quid de sanctionibus ab Unione Europaea Russis impositis censeret, ait eas tamdiu valere, quamdiu Russi paeninsulam Crimaeam tenerent et in Ucraina bellum gereretur.
(Reijo Pitkäranta)
Rerum in Libya status
Consilium securitatis Nationum Unitarum exercitum Libyae nationale hortatum est, ne in urbem principem Tripolim invaderet. De petitione impetus intermittendi concorditer decreverat. Regimine ducis Muammar Gaddafi oppresso copiae, quibus dux generalis Khalifa Haftar praeest, regionem orientalem expugaverunt. Hic Haftar administrationem suam cum regimine Tripolitano contendentem habet.
(Satu Tuominen)
Comitia in Israele facta
Die Martis (9.4.) in Israele comitia parlamentaria facta sunt, quorum victor evasit Banjamin Netanjahu, praeses factionis dextrae nomine Likud. Parlamentum Israelis centum viginti sedes habet, e quibus Likud triginta quinque sibi conciliavit. Totidem sibi paravit Unio comitialis caeruleo-alba, quae dicitur. Factio autem Likud una cum partibus sociis principatum parlamenti obtinuit.
(Reijo Pitkäranta)
Inundationes Iraniae
Iam complures septimanae sunt, cum Irania magnis imbribus et inundationibus vexatur. Pessima damna acceperunt regiones civitatis occidentales. Calamitas iam tanta fuit, ut circiter septuaginta homines aquis et labinis terrae vitam amitterent. Paene duo milia vicorum et oppidorum in periculo versantur, et octoginta quinque milia civium domum relinquere coacta sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Finlandia urbanior fit
Adhuc plures Finlandenses in maiores urbes migrant. Sunt, qui putent anno bis millesimo quadragesimo (2040) apud nos tres tantum urbes crescentes fore. Alicubi, praecipue in paroechiis ruralibus, numerus incolarum usque deminui videtur Qui rerum progressus imprimis nativitati decrescenti tribuendus est.
(Reijo Pitkäranta)
De suffragio anticipato
Postridie Idus Apriles (14.4.) sive die Dominico proxime futuro in Finlandia comitia parlamentaria instituentur. More solito civibus occasio data est iam in antecessum suffragandi, qua facultate tertius quisque suffragator usus est. Ante diem enim electoralem plus decies centena milia hominum sententiam tulerunt.
(Reijo Pitkäranta)
12/4/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Zuzana Čaputová praesidens Slovakiae
Zuzana Čaputová, candidata factionis Slovakiae Progressivae, praesidens Slovakiae designata est, cum in altero suffragio plus duodesexaginta centesimas sententiarum sibi collegit. In primo suffragio plus quadraginta centesimas acceperat. Čaputová est prima praesidens femina Slovakiae. In ambitione praesidentiali sententiola praeconialis eius erat: ”Surge contra malignitatem”. Fautoribus suis pollicita est se culturam patriae politicam purgaturam esse. Dixit se eventu suffragii gaudere, sed maxime eo, quod fieri potuisset, ut veritas patefieret et studium hominum etiam sine verbis aggressivis suscitaretur. Ambitionem suam ostendisse humanismum, solidaritatem, veritatem esse valores, qui in societate civili magni haberentur.
Immigratores navem petroleariam occupaverunt
Milites exercitus Melitensis impetu facto navem petroleariam ceperunt, quam profugi Africani occupaverant. Navis in portum Valettae, urbis principis Melitae, gubernata est. Petrolearia, in Turciam ascripta, ex aquis litoralibus Libyae centum octo homines servaverat, sed cum profugi comperissent se in Libyam remissum iri, pars eorum navem occupavit. Nauarcho imperavit, ut in Europam, aut in Melitam aut in Lampedusam, insulam Italiae navigaret. At inter navigationem nauarchus exercitum Melitensem appellavit, qui tribus navibus bellicis et helicoptero succurrit. Relatum non est, an in petrolearia occupanda vis adhibita esset. Abductores tamen manicis ligati in carcerem Valettensem coniecti sunt.
Eventus Hora Mundi (Earth Hour)
In eventu ”Hora Mundi” appellato lumina aedificiorum publicorum in variis mundi partibus ad unam horam exstincta sunt. Actio vespere Sabbati, hora locali octava cum dimidio (20.30), in singulis terris iniit. Propositum actionis, iam tertium decimum ab ordine WWF (World Wildlife Fund) institutae, est moderatores mundi de climatis mutatione commonere.
Delphini mortui in litus Galliae eiecti
Numerus insolitus delphinorum mortuorum in litus Galliae Atlanticum hoc anno eiectus est. Iam tribus mensibus huius anni plures delphini in oram eiecti sunt quam toto anno proximo, nam a mense Ianuario saltem mille centum cadavera reperta sunt. Causa mortis plerumque est, quod delphini retibus piscatorum implicati suffocantur.
Numerus civium Finniae paululum crevit
Numerus civium Finniae anno proximo minus quinque milibus hominum (4789) crevit. His quinquaginta annis incrementum tam lentum non fuit. Proximo quinquennio numerus eorum, quorum sermo patrius erat Finnicus, Sueticus aut Samicus, triginta sex milibus decrevit. Eodem tempore numerus linguis peregrinis loquentium circiter centum milibus crevit. Exeunte anno bis millesimo duodevicesimo (2018) plus quam quinta pars populi Finniae sexaginta quinque annos compleverat. Illi autem, qui nondum quindecim annorum erant, octingenta octoginta duo milia (882 000) numerabantur. Numerus officialis populi Finniae anno proximo exeunte fuit plus quinque miliones et dimidium (5 517 919).
Tuomo Pekkanen
5/4/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Quid Niinistö dixerit
In Finlandia mense Aprili comitia parlamentaria habebuntur. Praesidens Sauli Niinistö una cum praesidibus omnium factionum flagitat, ut in civitate pax comitialis servetur. ”Nemo”, inquit, ”candidatos ullis minationibus aut actibus violentis perturbet!” Constat his diebus apud nos bis evenisse, ut quis alicui politico vim inferre conaretur.
(Reijo Pitkäranta)
Trump non accusatur
Robert Mueller, accusator specialis Americanus, postquam in actiones praesidendis Donald Trump duos annos inquisivit, opus suum perfecit. Ei propositum erat investigare, num Trump, dum praesidatum ambit, cum Russis collusisset. William Barr, minister iustitiae, negavit in relatione recens facta ulla argumenta inveniri, quae probarent praesidentem contra legem egisse.
(Reijo Pitkäranta)
Isis tandem devictus
Isis, ordo islamitarum terroristicus, iam devictus est. Ultimus locus, ubi bellatores eius adhuc vehementer resistebant, erat vicus nomine Baghuz in confinio Iraquiae et Syriae situs. Copiis Americanis et militibus Syriae democraticis multos menses pugnandum erat, ante quam iis contigit, ut illum vicum in libertatem vindicarent.
(Reijo Pitkäranta)
Reclamationes Algeriae
In Algeria reclamationes vehementes contra praesidentem Abdelaziz Bouteflika continuantur. Bouteflika, qui Algeriae iam per duo decennia praeest, cives suos ad iram irritavit, cum nuntiaret se in proximis comitiis praesidentatum denuo petiturum esse. Quamvis consilio suo deinde destiterit, id non satis putant protestatores, qui postulent, ut Bouteflika statim munus deponat.
(Saara Honkanen)
Navis in periculo maritimo
Die Saturni (23.3.) navis nomine Viking Sky in ora Norvegiae circumvagans in periculum maritimum vocata est. Accidit enim, ut omnia quattuor motra eius mari vehementer fluctuante fungi desinerent. In navi circiter mille quadringenti viatores erant, quorum magna pars helicopteris in tutum deportata est. Maior tamen calamitas evitari potuit.
(Reijo Pitkäranta)
Siccitas Californiae remisit
In California, quae est una e civitatibus Americae Unitis, hac hieme pluviae solito maiores ceciderunt. Quam ob rem meteorologi septimana proxima nuntiaverunt siccitatem, qua illa regio per septem annos continuos laboravisset, iam praeterisse. Quae mutatio rerum imprimis herbis regionum montanarum profuit, quae magnifice florere coeperunt.
(Reijo Pitkäranta)
De signis veris obviis
In natura Finlandiae iam signa veris apparent. Ornithophili narraverunt se aliquot grues et anseres silvestres in itineribus suis vidisse. Huc accedunt observationes de laris et de cycnis canoris factae, ex quibus patet has aves iam in regiones septentrionales redisse. In locis calidis etiam quidam serpentes et insecta in conspectum venerunt.
(Reijo Pitkäranta)
29/3/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Ictus in duas meschitas Novae Zelandiae
In urbe Christchurch Novae Zelandiae Idibus Martiis (15.3.) ictus terroristicus in duas meschitas factus est, in quibus inter preces postmeridianas quinquaginta homines sclopetando occisi, totidem fere vulnerati sunt. Inter victimas erant Pakistani, Turci, Arabes Saudiani, Indonesiani, Malesiani. Auctor sceleris est iuvenis Australianus duodetriginta annorum. Occisor brevi captus et carceratus est. In interreti descripserat se nationalistam et razistam et negaverat se ad ullum ordinem aut gregem pertinere. Se voluisse ulcisci mortem Europaeorum, qui in ictibus terroristicis aggressorum islamicorum perissent. Nuntiavit se advocatum in iudicio nolle et semet ipsum rem suam acturum esse.
Volatus Boeing 737 MAX 8 vetiti
Postquam aeroplanum Boeing 737 MAX 8 nuper (10.3.) in Aethiopia magna cum strage cecidit, volatus eius generis aeroplani primum in tota Europa, deinde in USA et multis aliis in terris vetiti sunt. In similem calamitatem simile aeroplanum Boeing mense Octobri in Indonesia inciderat. Utraque calamitas paulo post, quam aeroplanum ascendit, accidit, et primae investigationes, de quibus Wall Street Journal rettulit, indicant alias quoque similitudines in his infortuniis esse. Quia securitas aeroplani ita in dubium vocata est, volatus eius intermissi erunt, donec causis calamitatis certius cognitis reparationes necessariae in eo perficiantur.
Sculptura Leonardi da Vinci reperta?
In museo Londiniensi (Victoria & Albert Museum) est sculptura ”Virgo et puer ridens”, quam experti Italiani censent a Leonardo da Vinci factam esse. Si recte sentiunt, sculptura est unica, quae ex operibus sculptilibus Leonardi restat. Semper constabat Leonardum sculpturas fecisse, sed nulla ex illis adhuc agnita est. Virgo Maria est in sculptura largis et multiplicibus vestibus induta, quae per crura eius demanant. Eodem tempore, quo opus factum esse creditur, Leonardo da Vinci similes Virginis imagines delineavit. Altera indicatio auctoris est vultus pueri ridentis, cui similes etiam in picturis linearibus Leonardi apparent.
Lex de matrimonio mutatur
Matrimonium ex lege Finniae ab aetate duodeviginti annorum iungi potest. Certis de causis licentia matrimonii etiam minus duodeviginti annos natis concedi potuit, sed nunc hac licentia desistitur. Causa mutationis est sollicitudo de salute liberorum. Exempli gratia causae religiosae aut culturales ad licentiam concedendam non habentur satis bonae. Usum, ex quo matrimonium a minorennibus iungi possit, omnes fere terrae septentrionales iam deposuerunt aut depositurae sunt. Quae cum ita sint, minorennes nulla licentia exceptionali nubere vel coniugem ducere poterunt. Mutatio legis matrimonialis Finnorum, a praesidente rei publicae confirmata, Kalendis Iuniis valere incipiet.
Tuomo Pekkanen
22/3/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Regimen Finlandiae cecidit
Regimen Finlandiae munere suo fungi desiit. Hoc factum est postridie Nonas Martias (8. 3.), cum princeps minister Juha Sipilä praesidenti rei publicae Sauli Niinistö petitionem dimissionis proposuit. Qui quidem veniam petenti dedit, sed eum rogavit, ut administratio eius, quamvis potestate politica careret, negotia publica expedire pergeret.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Juha Sipilä dixerit
Causa, cur regimen principis ministri Juha Sipilä caderet, ibi invenitur, quod ei non contigit, ut renovationem rei socialis et sanitatis ad effecrum perduceret. Sipilä, cum rationem decreti sui publice redderet, ait se vocem suam internam in consilio faciendo audivisse. Idem dixit se memorem fuisse sententiae, quae diceret ”exitum acta probare’.
(Reijo Pitkäranta)
De rebus Venetiolae
Res Venetiolae in maximam confusionem vocatae sunt, ut vel inde apparet, quod illa civitas in praesenti a binis praesidentibus administratur. Quorum unus est Nicolas Maduro, alter Juan Guaidó, dux oppositionis. Incolae Venetiolae his septimanis fame, inopia medicamentorum, intermissionibus electricitatis laboraverunt. Ministri tamen recusaverunt, quominus ab Americanis auxilium peterent.
(Reijo Pitkäranta)
De Estonibus in Finlandia
Estones, qui ab anno bis millesimo in Finlandiam immigraverunt, inopiam operariorum hic levant. Hodie quidem plures sunt, qui in patriam redeunt. In Finlandia habitare illis ut antea non iam libet, quod mercedes in Estonia auctae sunt, cum sumptus victuales in Finlandia magni pretii essent.
(Satu Tuominen)
De natura Finlandiae
Natura Finlandiae usque pauperescit, ut ex investigatione nuper divulgata patet. Ex generibus herbarum et animantium duodecim fere centesimae in periculum adductae sunt. Abhinc decem annos illa copia paene duabus centesimis minor erat. Interitus praesertim ad aves pertinet, quam ob rem verbi causa Passer domesticus e Finlandia omnino evanescere videtur.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria Rembrandtiana
Hoc anno trecenti quinquaginta anni acti sunt, cum Rembrandt, artifex Nederlandensis celeberrimus, mortuus est. Ad memoriam eius recolendam in Nederlandia per totum annum complures expositiones instituuntur, quibus opera eius in publico proposita sunt. Rembrandt omnino quadringentas fere picturas et magnum numerum aliorum operum artis post se reliquit.
(Reijo Pitkäranta)
Res athletica renovatur
Ambulatio quinquaginta chiliometrorum ex eventibus athleticis maioibus auferetur. Ita constitutum est in conventu, quem Foedus internationale athleticae levis (IAAF) Quatariae habuit. Id decretum post ludos Olympicos in urbe Tokio futuros (2020) valere incipiet. Postea de principatu ambulandi tantum in spatiis brevioribus certabitur.
(Reijo Pitkäranta)
15/3/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Comitia in Estonia parlamentaria
In comitiis die Dominico actis Estonienses in novum parlamentum unum et centum (101) delegatos creaverunt. Factio dextra-liberalis reformativa triginta quattuor (34) delegatos accepit, factio centralis viginti sex (26), factio patria-conservativa duodecim (12), democratae sociales decem (10). Plurimum crevit EKRE (Eesti Konservatiivne Rahvaerakond), factio populi conservativa, quae sedibus in novo parlamento duplicatis undeviginti (19) delegatos habet. Maximum votorum numerum accepit Kaja Kallas, praeses factionis reformativae, cui viginti milia octoginta tria (20 083) suffragia data sunt. Probabile videtur, ut illa regimini futuro praesideatur. Constitutio autem novi regiminis difficile erit, nam et factio reformativa et democratae sociales iam recusaverunt, quominus cum conservativis (EKRE) cooperarentur.
USA et Corea Meridiana exercitia militaria restringunt.
Exercitia militaria Coreae Meridianae et Americanorum, quibus etiam ducenta triginta milia militum interesse solebant, restringuntur. Ministri defensionis utriusque terrae rem in colloquio telephonico die Sabbati confirmaverunt. Consilium ad id spectat, ut labores ad arma nuclearia Coreae Septentrionalis exuenda sustineantur et tensio militaris in paeninsula Coreana mitigetur.
Venetiae pretium aditus periegetis imposuerunt
Carnevalia Venetiarum hornotina post celebrationes duarum septimanarum die Martis ad finem venerunt. Neque tantum illis diebus sed per totum annum illa urbs amoena et romantica periegetas attrahit. Circiter vicenae quinae miliones viatorum quotannis Venetias visitant, ex quibus autem quaternae denae miliones unum tantum diem ibi versantur. Nuperrime Venetiis constitutum est, ut viatoribus diurnis pretium aditus trium euronum imponeretur. Proximo anno pretium inter sex et decem (6-10) eurones variabit. Sumptus annui purgationis mediae urbis et monumentorum sunt tricenae miliones euronum.
Certamina in Seefeld hiberna
Certamina mundialia athleticae hibernae in Seefeld Austriae finita sunt. Finni, qui praesertim scridatione et desultura scridatoria olim excellebant, rem pessime gesserunt, cum unum tantum nomisma idque aeneum reportaverunt. Inter athletas Finnos optimus fuit Iivo Niskanen, qui certamine scridationis quindecim chiliometrorum tertius fuit.
Lapponia peregrinos usque attrahit
Mense Ianuario pernoctationes peregrinorum in Lapponia circiter ducenta sexaginta septem milia (267.000) numerabantur, quod quinque fere centesimis (5%) plus erat quam anno ante. Plurimos periegetas Lapponia ex Francia attraxit, sed etiam numerus Asiaticorum plus quindecim centesimis (15%) crevit. Numerus autem Britannorum et Russorum in Lapponia paulo minor erat quam ante.
Aer in Finnia purus
Ex relatione de qualitate aeris (2018 World Air Quality), quam ordines Greenpeace et Airvisual hac septimana divulgaverunt, nonaginta centesimae (90%) hominum aerem inquinatum spirant. Finnia autem qualitate aeris secundo loco post Islandiam posita est. Pessima est qualitas aeris in Bangladesa, Pakistania, India, Afganistania, optima, praeter Islandiam et Finniam, in Australia, Estonia Suetiaque.
Tuomo Pekkanen
8/3/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Kim et Trump convenerunt
Kim Jong-un, dux Coreae Septentrionalis, et praesidens Donald Trump in Vietnamia convenerunt de dearmatione nucleari collocuturi. Nec tamen iis contigit, ut concordiam invenirent, sed rebus infectis ex conventu domum redierunt. Id inopinate factum est, quod Kim paulo ante dixerat se ad arma nuclearia exuenda paratum esse. Trump autem censuit illum id tantum voluisse, ut sanctiones Coreanis impositae tollerentur.
(Reijo Pitkäranta)
India Pakistaniam aggressa
Aëroplana militaria Indiae impetum in fines Pakistaniae fecerunt. Agitur de prima aggressione, postquam illae terrae anno millesimo nongentesimo septuagesimo primo (1971) inter se bellum gesserunt. Propositum erat, ut castra exercitationis, quae musulmani in locis montuosis Casmiriae habebant, bombardationibus delerentur. Dicuntur trecenti fere bellatores islamistae illa incursione vitam amisisse.
(Reijo Pitkäranta)
Comitia in Nigeria facta
In Nigeria comitia praesidentialia habita sunt. Suffragiis enumeratis apparuit praesidentem hodiernum Muhammadu Buhari quinquaginta sex centesimas (56%) suffragiorum sibi conciliavisse itaque effecisse, ut munus obire pergeret. Ad urnas nonnisi tertius quisque civis adiit. Observatores internationales tamen de multis vitiis in electionibus conspicuis narraverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Insulae Ovinae reparantur
Ultima septimana mensis Aprilis viatores peregrini ab Insulis Ovinis omnino prohibebuntur. Tum enim nonnisi centum homines voluntarii illuc admittentur, qui insulanis indigenis in variis operibus publicis auxilium ferant. Eorum erit inter alia calles et semitas reparare, signa viarum erigere, varia loca damnis affecta in pristinum statum restituere.
(Reijo Pitkäranta)
Niinistö sectionem subiit
Nuntiatum est praesidentem Finlandiae Sauli Niinistö vitio articulari laborare, quam ob rem die Mercurii (27.2.) operationem coxae chirurgicam subiret. Negatur tamen eam sectionem impedire, quominus munera sua praesidentialia solito more exsequatur. Vetitus est tamen itinera aëria septimanis proxime futuris facere.
(Reijo Pitkäranta)
Institutum Romanum Finlandiae
Septimana vergente Fundatio Institutum Romanum Finlandiae anniversarium octogesimum in urbe Helsinki agebat. Quod opus eo spectat, ut civibus academicis Finlandiae occasio detur studia antiquitatis in urbe Roma exercendi. Inter cenam sollemnem Eva Margareta Steinby, profestrix de illa fundatione optime merita, nomismate argenteo honorata est.
(Reijo Pitkäranta)
Glacies in Finlandia minuuntur
Tempus, quo aquae glacie duratae sunt, in Finlandia manifeste contractum est. Quod apparet ex dissertatione in Universitate Helsinkiensi nuper divulgata. In investigatione etiam notatum est propter calefactionem climatis difficilius esse quam ante firmitatem glaciei aestimare. Commonetur glaciem in magna parte Finlandiae australis interdum per totam hiemem periculosam remanere.
(Saara Honkanen)
1/3/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Comitia in Hispania praematura
Pedro Sanchez, minister primarius Hispaniae, nuntiavit comitia parlamentaria praematura exeunte mense Aprili futura esse. Regimen socialistarum, quod tantum octo menses potestatem apud Hispanos habuit, intra quattuor annos iam tertia coalitio fuit. Dispensatio regiminis oeconomica in parlamento reiecta est, cum partes Catalonienses eam non sustinerent. Cataloniensibus non suppetebat, quod Sanchez pedetemptim cum eis consultare conabatur, sed Quim Torra, dux regionis, flagitavit, ut in colloquiis autonomia Cataloniae tractaretur. Id Sanchez accipere noluit.
Praeterea Catalonienses aegre ferebant, quod ducibus eorum, qui independentiam Cataloniae agebant, crimen seditionis in iudicio illatum est.
Trump statum necssitatis declaravit
Praesidens Donald Trump, postquam se statum necessitatis declaraturum esse diu minitatus est, denique (15.2.) rem exsecutus est. Causa necessitatis interposita ille pecunias ministeriorum et defensionis et aerarii publici ad murum contra Mexicum aedificandum transferre conatur. Consilium praesidentis animos tam republicanorum quam democratarum sollicitat. Ex constitutione Americanorum pecuniae publicae tantum ad res a legiferis definitas adhiberi possunt. Praesidens autem ad publicam dispensionem oeconomicam potestatem non habet – nisi necessitate urgente. Itaque declaratio praesidentis institutiones democratiae Americanae labefactat. Veri similiter legalitas declarationis praesidentis in iudicio examinabitur.
El Chapo in iudicio
Joaquín Guzmán, Mexicanus dominus drogarum et pristinus dux chartelli Sinaloa, vulgo ”El Chapo” (”salaputium”) appellatus, in iudicio Brooklinensi reus omnium criminum, quibus accusabatur, compertus est. Inter viginti quinque annos centum quinquaginta quinque tonnas cocaini ex Mexico in USA furtim importandas curavisse dicitur.
Applicatio telephonica feminas custodit
Ordines iuribus humanis defendendis atque politici Americani applicationem telephonicam reprehenderunt, qua viri in Arabia Saudiana feminas earumque motus melius quam ante sequi possunt. Regimen autem Saudianum asseverat illam applicationem tantum ad servitia electronica expedienda spectare, exempli gratia ad syngraphos visaque petenda.
Ursi maritimi in Nova Semlia famelici tumultuantur
In Nova Semlia, quae ex duabus insulis in Mari Glaciali Arctico positis constat, greges famelici ursorum maritimorum cibum quaerentes etiam in domos incolarum penetrare coeperunt. Homines timent neque parentes filios in scholam mittere audent. Cibus principalis ursorum maritimorum est phoca, quae glaciariis arcticis decrescentibus difficilius captatur.
Mare Mortuum arescit
Mare Mortuum, quod est inter Iordaniam et Israelem, quadringentis triginta metris infra superficiem maris iacet. Aquam ex flumine Iordane accipit sed emissarium non habet. Propter nimium aquae usum et evaporationem siccitate auctam superficies eius quotannis circiter metrum descendit et ante annum bis millesimum quinquagesimum omnino disparere aestimatur.
Tuomo Pekkanen
22/2/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Cura senum neglecta
Animi Finnorum his diebus commoti sunt nuntiis, quibus narratur, quam male et indiligenter senes in gerontocomiis curentur. Valetudini et sanitati eorum nonnumquam tam male provideri dicitur, ut non multum abesse videatur, quin curatores sceleris accusati in ius vocari possint. Huc pertinet, quod medici in his institutis laborantes non satis saepe senes aegrotos visere dignantur.
(Reijo Pitkäranta)
De rebus Iraniae mutatis
Die Lunae (11.2.) quadraginta anni acti erant, cum res in Irania eversae sunt. Anno millesimo nongentesimo undeoctogesimo (1979) accidit, ut Mohammad Reza Pahlavi potestate amissa in exilium proficisci cogeretur, et regnum eius in rem publicam islamicam mutaretur. Primus dux Iraniae novi ordinis erat antistes shiitarum Ruhollah Khomeini.
(Reijo Pitkäranta)
Sinae a Turcis accusatae
Moderatores Turciae Sinas accusaverunt, quod Uiguros male tractarent eosque in castra carceralia inclusissent. Hami Aksoy, orator ministerii a rebus exteris Turciae, ait facinora a magistratibus Sinarum in Uiguros commissa generi humano pudori esse. Constat Uiguros, quorum lingua sermoni Turcico similis est, in regione Sinarum autonomica nomine Xinjiang habitare.
(Reijo Pitkäranta)
Forsström socia Academiae
Tua Forsström, poetria Finlandensis septuaginta unum annos nata, nova socia Academiae Suetiae electa est. Illius Academiae est inter alia de Nobelistis litteraturae decernere. Nemo civis Finlandensis umquam ante eodem honore affectus est. Vacabat munus, cum Katarina Frostenson id deponere coacta esset.
(Reijo Pitkäranta)
Morbilli increbruerunt
Octoginta duo fere milia hominum anno praeterito morbillis in Europa implicita sunt, ut ex Ordine mundi sanitario dicitur. Numerus eorum tunc triplex factus est maximusque erat hoc decennio. Maximopere auctus est, cum morbilli in Ucraina vehementer diffunderentur. Ibi quinquaginta tria milia hominum morbo illo affecta sunt.
(Satu Tuominen)
Insecta mundi rarescunt
Copia insectorum in orbe terrarum celerrime deminuitur, ut ex investigatione internationali nuper divulgata patet. Nisi huic regressui finis impositus erit, periculum est, ne omnia insecta centum annis ex globo terrestri evanescant. Interitus eorum efficiet, ut systema oecologicum totius mundi ad summum discrimen adducatur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Philipp decreverit
Princeps Philip, coniux reginae Britanniae Elisabeth II, licentiam vehicula gubernandi sua sponte deposuit. Mense Ianuario dux Edinburgensis nonaginta septem annos natus autocinetum suum in aliud vehiculum illiserat, quo factum est, ut aliquot vectores leviter laederentur. Paulo post a custode publico de usu baltei securitatis neglecto reprehensus erat.
(Reijo Pitkäranta)
15/2/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Papa Franciscus emiratus Arabicos visit
Papa Franciscus inter triduum (4.-7.2.) emiratus Arabicos visit. Fuit primus papa, qui in paeninsulam Arabicam iter fecit. Propositum itineris principale erat colloquium inter religiones promovere. In Abu Dhabi die Martis missam sub divo celebravit, ad quam auscultandam circiter centum septuaginta milia hominum convenerant. Maior conventus publicus in emiratibus Arabicis numquam fuisse dicitur. Quamquam plerique homines, qui in emiratibus vivunt, sunt musulmani, nihilo minus paene decies centena milia catholicorum in eis habitare aestimantur. Ex quibus maior pars ab India aut Philippinis insulis oriunda est.
USA ad finem Mexici paene 4000 militum submittit
Pentagon nuntiavit paene quattuor milia militum Americanorum custodibus limitis Mexicani submissum iri, qui immigrationem arcerent. Die Dominico (3.2.) praesidens Donald Trump denuo flagitabat, ut securitas limitis firmaretur et murus contra Mexicum aedificaretur. Ait nullam sine muro esse securitatem, sed tantum clandestinum hominum commercium, drogas, omnis generis criminales.
Indignatio civium in Russia crescit
Levada, quod centrum est demoscopiis et investigationibus sociologicis in Russia faciundis, rettulit indignationem civium in politicam huius temporis celeriter crevisse. Quadraginta quinque centesimis (45%) civium cursum politicae hodiernum displicere, cum anno ante centesimae indignantium essent duodetriginta (28%). Maxime indignationem civium movent condiciones vitae in peius mutatae. Nam reditus familiarum decreverunt eodem tempore, quo vectigal valoris adiuncti auctum est. Praecipue ingratum civibus fuit, quod aetas in pensionem dimittendi quinque annis aucta est. Quo fit, ut etiam praesidens Vladimir Putin minore apud populum gratia valeat quam ante.
In Aegypto quinquaginta mumiae repertae
Quinquaginta mumiae aetatis Ptolemaicae (305-30 a.Chr.n.) ab archaeologis Aegyptiis repertae sunt. Iacebant in cella sepulcrali subterranea in oppido Minya, quod circiter ducenta sexaginta chiliometra in meridiem ab urbe Cairo distat. Investigatores censent in cella sepultam esse familiam, cuius membra in societate insignem statum habuerint. Praeter feminas virosque, inter mumias sunt duodecim pueri et sex animalia, imprimis canes. Quaedam ex mumiis in arcis saxeis linteis involutae iacebant, aliae in terra positae erant. Canes ibi sepulti veri similiter deliciae defunctorum fuerant. Aetatem sepulcri archaeologi testulis et fragmentis papyrorum ibidem repertis definire potuerunt.
Matti Nykänen morte peremptus
Matti Nykänen Finnus, quater Olympionices in desultura scridatoria, inopinanter domi suae nocte post diem Dominicam mortuus est. Erat quinquaginta quinque annos natus. In genere suo in optimis omnium temporum agonistis habetur, qui praeter victorias Olympicas sexies magister mundi et quater victor tropaei mundi factus est.
Tuomo Pekkanen
8/2/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Löfven Helsinkium visit
Septimana ineunte Stefan Löfven, princeps minister Suetiae recens delectus, iter in Finlandiam suscepit. Die Lunae (28.1.) praesidentem Sauli Niinistö, postridie eius diei collegam suum Juha Sipilä in urbe Helsinki convenit. In colloquiis eorum relationes mutuae tractabantur, sed etiam summae quaestiones ad Unionem Europaeam pertinentes propositae erant.
(Reijo Pitkäranta)
Novum nomen Macedoniae
Parlamentum Graeciae pactum historicum probavit, ex quo civitati Macedoniae nova appellatio Macedonia Septentrionalis inderetur. Decursu annorum Graeci nomini terrae vicinae hodierno tam vehementer adversabantur, ut inter alia impedirent, ne Macedonia in societatem Unionis Europaeae accederet. Consensus auxilio Nationum Unitarum factus finem imponit discordiae, quae relationes internationales per tria decennia arrosit.
(Saara Honkanen)
Rerum in Venetiola status
In Venetiola contentio de potestate inter praesidentem Nicolás Maduro et ducem oppositionis Juan Guaidó orta est. Discordia eo venit, ut Guaidó se praesidentem civitatis profiteretur. Etiam moderatores nationum praepotentium se illi discrimini immiscuerunt. Russi enim regimini hodierno favent, Americani autem cum adversario eius stant.
(Reijo Pitkäranta)
De rebus Afganistaniae
In urbe Quataria pactum de bello in Afganistania componendo adumbratum est. Dicunt inter Talibanos et legatum specialem Americanorum convenisse, ut copiae peregrinae ex Afganistania reducerentur idque duodeviginti mensibus post, quam foedus pacis approbatum esset. Talibani polliciti sunt se impedituros esse, ne ordo terroristicus al-Qaida in Afganistania consideret.
(Reijo Pitkäranta)
De conventu climatico
Quinque terrae septentrionales viribus coniunctis mutationem climaticam coercere et in hac re ceteris civitatibus exemplo esse conantur. Ministri Finlandiae, Suetiae, Norvegiae, Daniae, Islandiae conventu in urbe Helsinki habito edictum divulgaverunt, quo alias nationes hortantur, ut pacto climatico Parisiensi servato eo spectent, ne temperatura media annis futuris sesquigradum Celsianum excedat.
(Reijo Pitkäranta)
Hispania in ius vocatur
Fieri potest, ut Regnum Hispania ab Unione Europaea in ius vocetur, quod regioni uliginosae nomine Doñana tutandae non satis bene providerit. Agitur de viridario nationali in provincia Vandalicia sito, quod multis herbis et animalibus rarissimis excellit. Dicuntur iam complures anni esse, cum Hispani de natura illius loci protegenda nihil curent.
(Reijo Pitkäranta)
Dania minime corrupta
Hac septimana novissimus index corruptionis palam factus est. Centum octoginta quinque civitatibus inter se comparatis apparuit Daniam anno proximo corruptione purissimam fuisse. Secundum locum obtinuit Nova Zelandia, tertium Finlandia una cum Suetia, Singapura Helvetiaque.
(Reijo Pitkäranta)
1/2/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Stefan Löfven primus minister Suetiae
Stefan Löfven, praeses factionis socio-democraticae, a parlamento Suetiae primus minister creatus est. Qui quidem eodem munere etiam in priore regimine fungebatur. Löfven novum regimen una cum factione prasinorum constituit. Postquam comitia parlamentaria mense Septembri facta sunt, de novo regimine componendo inter partes politicas diu frustra consultatum est. Maxima causa morae fuit, quod ceterae partes politicae cum factione Sueco-democratica consultare noluerunt. Denique factiones et centralis et liberalis, ut Sueco-democratas excluderent, se Stefanum Löfven sustenturas esse promiserunt. Factio Sueco-democratica, quae immigrationi obsistit, his annis re vera ad colloquium politicum in Suetia haud parvam vim habuit.
Limitatio velocitas in vias Germaniae autocineticas proponitur
Commissio, quam Ministerium Germaniae commeatus publici posuit, suadet, ut in viis autocineticis Germaniae velocitas horalis ad centum triginta chiliometra circumscribatur. In quibusdam viis velocitas iam ad centum viginti aut centum triginta chiliometra limitata est, sed in plerisque stratis autocineticis velocitas nullo modo circumscribitur. Argumentum commissionis est, quod emissiones commeatus minui non potuerunt sed his annis usque creverunt. Ergasteria autem autocinetica et autoraedarii Germaniae circumscriptionibus vehementer obstiterunt. Velocitas horalis inter centum quinquaginta et centum octoginta (150-180) chiliometra est in viis autocineticis admodum communis et autoraedarii ducenta chiliometra superantes haud raro in Germania occurrunt.
Methanum ex glaciariis continentalibus solvitur
Propter calefactionem climatis liquefactio glaciariorum continentalium magis acceleratur quam antea praevisum erat. Liquefactione fit, ut superficies maris surgat et vitae hominum in ora maritima habitantium immineat. Dum aquae ex glaciariis continentalibus solvantur, magnae copiae methani in atmosphaeram continenter liberantur. Methanum autem est gasum thermogenum, quod clima vel vicies fortius calefacit quam carboneum dioxydatum. Ita in regione arctica ortus est periculosus circulus vitiosus: calefactio climatis glaciem solvit, unde in atmosphaeram methanum liberatur, et methanum clima magis calefacit. Haec investigatoribus Universitatis Bristoliensis debemus.
Potio cafeae valetudini prodest
Investigationes in variis terris factae ostendunt cafeam multis modis valetudini prodesse. Cafea corpus recreat et moderate sumpta etiam mortem praematuram et morbos cardiovasculares prohibere potest. Ut bonus effectus potionis quam maximus sit, cavendum est, ne in cafeam saccarum et cremum addantur neve crustula vel placentulae una sumantur.
Iivo Niskanen agonista anni 2018
De optimo in Finnia athleta anni proximi (2018) a moderatoribus actorum athleticorum suffragium factum est. Primo loco positus est scridator Iivo Niskanen, qui ab Olympiis hiemalibus in Corea Meridiana celebratis nomisma aureum certaminis quinquaginta chiliometrorum reportavit. Secundum locum cepit scridatrix Krista Pärmäkoski, tertium biathleta Kaisa Mäkäräinen.
Tuomo Pekkanen.
25/1/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Suffragium parlamenti
Die Martis (15.1.) in parlamento Britanniae suffragium latum est de pactione, quam princeps ministra Theresa May cum Unione Europaea fecerat. Agebatur de condicionibus, quibus Britannia ex Unione Europaea exiret. Sententiis computatis apparuit conventionem a parlamento manifestissime improbatam esse. Quin etiam quadringenti triginta duo (432) delegati pactioni adversati sunt, cum nonnisi ducenti duo (202) eam approbarent.
(Reijo Pitkäranta)
May fiduciam accepit
Die Mercurii (16.1.) princeps ministra Britanniae Theresa May a parlamento fiduciam accepit. Quo facto affirmavit se id agere pergere, ut Britannia a societate Unionis Europaeae secederet. Legatos parlamentares hortata est, ut viribus coniunctis in hoc opere se adiuvarent.
(Reijo Pitkäranta)
Niinistö iter in Sinas fecit
Septimana ineunte praesidens Finlandiae Sauli Niinistö cum coniuge iter officiale biduanum in Sinas fecit, ubi collegam Xi Jinping convenit. Colloquia praesidentium ad rationes inter utramque nationem intercedentes, ad necessitudines civitatum praepotentium, ad alia argumenta internationalia pertinebant. Etiam quaestio, qualis esset status iurum humanorum in Sinis, in promptu fuisse dicitur.
(Reijo Pitkäranta)
De Curilibus consultatur
Russi cum Iaponiensibus de pace consultare coeperunt, ut discordiam de Insulis Curilibus iam abhinc multa decennia ortam componerent. Primus conventus die Lunae (14.1.) Moscuae habitus est. Colloquia de pace initium ceperunt, cum praesidens Vladimir Putin primum ministrum Iaponiae mense Novembri convenisset.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Kim Jong-un dixerit
Kim Jong-un, dux Coreae Septentrionalis, praesidentem Sinarum Xi Jinping Pekini visitavit. Promisit ex conventu cum praesidente Donald Trump futuro secuturum esse, ut civitates per totum mundum contentae essent. Speravit enim fore, ut discrimen ad paeninsulam Coreanam pertinens solveretur. Praesidens Xi Jinping dixit Coreanis nunc opportunitatem memorabilem oblatam esse.
(Satu Tuominen)
Quid praesudens dixerit
Animi Finnorum commoti sunt stupris et violationibus, quibus puellae minorennes in urbe Oulu et Helsinki expositae sunt. Neque abest suspicio, quin illa scelera ab hominibus alienigenis commissa sint. Sauli Niinistö, praesidens Finlandiae, sententia publica divulgata negavit permitti posse, ut immigrantes, qui in Finlandia asylum accepissent, civitatem intutam redderent.
(Reijo Pitkäranta)
Nives in media Europa
Nives his septimanis in media Europa cadentes effecerunt, ut amplius viginti homines labinis nivium aut aliis calamitatibus morerentur. Quantae tempestates nivosae in Austria saevierint, vel inde apparet, quod acervi nivium ibidem tria fere metra alti sunt. Bavariae status necessitatis propter caeli asperitatem paulisper indictus est.
(Reijo Pitkäranta)
18/1/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Annus 2018 quartus inter calidissimos
Inter historiam climaticam statisticis conditam mundus numquam fuit calidior quam proximis quattuor annis. Omnium calidissimus fuit annus bis millesimus sextus decimus (2016), quo regionem Oceani Pacifici phaenomenon ”El Nino” appellatum calefecit. Ceteri anni calidissimi fuerunt bis millesimus septimus decimus (2017) et bis millesimus quintus decimus (2015). Proximus annus (2018) quartus inter calidissimos fuit. Ex quo sequitur, ut quadriennium a bis millesimo quinto decimo ad bis millesimum duodevicesimum (2015-2018) fuerit calidissimum statisticis conditum. Sollicitudinem paravit, quod clima etiam in regionibus arcticis calidius fiebat. Et Australia inter magnam anni partem aestu et siccitate laboravit.
Irania naves bellicas in Oceanum Atlanticum occidentalem mittet
Sedes Iraniae nuntiis divulgandis rettulit naves bellicas in Oceanum Atlanticum occidentalem primo vere ab Iranis missum iri. Iter, quod quinque menses durabit, tres aut quattuor naves suscipient, quae Venezuelam aliasque terras visitabunt. Iraniam vexat, quod naves aeroplanigerae Americanorum continuo in Sinu Persico adsunt. Ideo Irania iam diu modum quaerit, quo ad has minas sibi ab USA intentas respondeat. Mense Decembri summus officiarius nauticus a parte Iraniae monuit naves Iranicas in aquis Americanis propinquis navigare posse, quia etiam Americani prope Iraniam navigarent.
Samsung de exitu praemonuit
Samsung, societas technologica Coreana, de exitu minus fausto praemonuit: Lucrum ultimorum trium mensium anni praeteriti fuisse paene triginta centesimis minus quam eodem tempore anni superioris. Societas rettulit venditionem decem centesimis decrescere et praemonuit etiam lucrum anni currentis minus fore quam ante.
Finni plus quam ante peregrinantur
Finni plus quam ante peregrinantur neque calefactio climatis consuetudines feriandi mutavisse adhuc videtur. Pecuniae Britanniae, Turciae Suetiaeque peregrinis sunt proficuae ideoque itinera in illas terras a quinque centesimis usque ad decem centesimas (5-10%) hoc anno augescere aestimantur. Etiam Graecia, Bulgaria, Aegyptus plures quam ante viatores attrahunt. Thailandia autem, ubi pecunia baht est admodum cara in relatione ad euronem, et Hispania aliquantum ex pristina gratia amiserunt. In Turcia inflatio fuit vehemens, nam libra Turcica dimidium valoris biennio perdidit, quod pretiis mercium celeriter augescentibus difficultates indigenis paravit.
Iuvenes Finni magistri mundani hoccei glacialis.
Ludi mundani hoccei glacialis iuvenum Vancuverii ad finem venerunt. In certamine finali die Epiphaniae (6.1.) facto grex Finnorum Americanos retibus tribus ad duo (3-2) superavit. Neque id primum factum est, nam iam quater antea iuvenes Finni eandem palmam ex ludis mundanis reportaverunt. Tertium locum occupavit Russia, quae Helvetiam quinque retibus ad duo (5-2) vicit.
Tuomo Pekkanen
11/1/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Quid Niinistö dixerit
Sauli Niinistö, praesidens Finlandiae, Kalendis Ianuariis more solito nationi orationem publicam habuit. Monuit Europaeos de iis ipsis rebus, quas in pretio haberent, vehementer rixari coepisse. Valde dolebat, quod Lutetiae Parisiorum, in eadem urbe, ubi finis primi belli mundani paulo ante celebratus esset, motus violenti orti essent.
(Reijo Pitkäranta)
Continuatio orationis
Praesidens Niinistö, dum orationem continuat, haec quoque sibi sollicitudini esse dixit: potentiam Sinarum usque augeri, Russos se rursus armis munire, Americanos de medio internationali recedere. Huc accedere, quod condicio climatis totius mundi in peius mutaretur et immigratio populorum vix iam coerceri posset. Quae quamvis ita essent, in mundo etiam multas res laude dignas inveniri.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntiatio fausti anni
Praesidens Russiae Vladimir Putin collegae suo Americano Donald Trump bonum annum novum exoptavit. Quo nuntio divulgato dixit Russos paratos esse de quibusvis negotiis cum Americanis colloqui. Anno praeterito ineunte similem pronuntiationem ediderat, qua speravit fore, ut relationes inter utramque nationem intercedentes in statum quo ante restituerentur.
(Reijo Pitkäranta)
Praesidatus Unionis Europaeae
Kalendis Ianuariis (1.1.) praesidatus Unionis Europaeae ex Austria in Romaniam transiit. Civitatis praesidis est de legibus in Consilio Europaeo scribendis curare et ad modum conciliatricis id agere, ut terrae sociae inter se sine discordia cooperentur. Inde a Kalendis Iuliis usque ad finem huius anni Finlandia Unioni Europaeae praeerit.
(Reijo Pitkäranta)
De tempestate hiberna
Novo anno ineunte regiones maritimae Finlandiae et totius Scandinaviae tempestate saevissima affligebantur. Vis ventorum tanta erat, ut non multum abesset, quin illa procella typhon appellaretur. Velocitas tempestatis amplius tricenorum, passim etiam quadragenorum metrorum singulis secundis erat et altitudo fluctuum complura metra effecit. Imprimis loca Alandiae multa damna acceperunt.¨’
(Reijo Pitkäranta)
Equus Pompeiis repertus
Equus currui iunctus in terra cineris plena egregie conservatus Pompeiis repertus est. Stabulum, ubi equus una cum duobus aut tribus aliis equis iacebat, in lucem venit, cum archaeologi excavationes in vicinitate cuiusdam villae antiquae facerent. Existimatur possessor horum aedificiorum dux magni ponderis in exercitu Romano fuisse.
(Saara Honkanen)
Olli luctatrix optima
Petra Olli, athleta Finlandensis, luctatrix anno proximo optima renuntiata est. Hunc honorem ei Foedus luctationis internationale anno vergente concessit. Illud praemium decem milium francorum Helveticorum est. Constat Petram mense Octobri in serie feminarum sexaginta quinque chiliogrammatum principatum luctandi mundanum consecutam esse.
(Reijo Pitkäranta)
4/1/2019 • 0 minutos, 0 segundos
Colloquium informaticum praesidentis Putin
Praesidens Russiae Vladimir Putin colloquium annuum diurnariis edocendis Moscuae (20.12.) habuit. Initio monuit renovationes technologicas in Russia necessarias esse. Cum diurnarius Ucrainus de conflictu in freto Kerts facto interrogavisset, Putin repetivit, quod antea dixerat, ibi agi de provocatione Ucrainae, quae ad gratiam praesidentis Poroshenko augendam spectaret. Iaponicus autem diurnarius de insulis Curilibus meridianis quaesivit, quot ex eis Iaponiae redderentur. Putin dixit arma in eis insulis collocata esse defensiva, statum hodiernum non esse normalem et se credere pactum de eis inter partes fieri posse. Rem autem esse complicatam. Ad quaestionem de sanctionibus oeconomicis Putin respondit: Russiam sanctionibus et bellis commercialibus propter historiam suam assuefactam esse. Sanctiones potius oeconomiam illarum terrarum miseram reddidisse, quae eas posuissent. Denique, cum interrogaretur, an matrimonio iunctus esset, Putin dixit se esse virum probum, qui ocius serius de ea re curaret. De Afganistania censebat necesse esse talibanos ad consultationes de pace admittere, quia tantam partem terrae administrarent. Dixit etiam se sperare fore, ut relationes cum Britannia in normalem statum reducerentur; Theresam May nullam aliam facultatem nisi voluntatem populi auscultandi et exitum ex Unione Europaea pergendi habere.
Mattis Aedes Albas relicturus
James Mattis, minister a defensione Americanorum, ante novum annum Aedes Albas relicturus est. Causa esse dicitur, quod de rebus gerendis cum praesidente Donaldo Trump dissentit. Ita se in numerum illorum hominum adiunxit, qui ex grege interiore praesidentis sua sponte abierunt aut dimissi sunt. Mattis dicebatur fuisse ”ultimus vir adultus” administrationis, qui praesidenti Trump obsistere potuisset. Pertinacia eius iam diu praesidentem irritaverat. Mattis censet bonas ad foederatos relationes Americanis esse necessarias. Inter regimen praesidentis Trump consuetudines Americanorum cum compluribus terris Europaeis multum variaverunt.
Dies iam fiunt longiores
Die vicesimo secundo (22.12.) fuit solstitium brumale, quo tempore in hemisphaerio septentrionali dies est totius anni brevissimus, nox longissima. In partibus Finniae maxime septentrionalibus nox hiemalis usque ad medium mensem Ianuarium durat. In urbe Helsinki aliisque regionibus Finnorum meridionalibus brevissimus anni dies fuit minus sex horarum.
Novum annum faustum exoptamus
Nuntii Latini a Radiophonia Finnica Generali iam plus undetriginta annos septimanatim emittuntur et novo anno bis millesimo undevicesimo more solito tam radiophonice quam in interreti continuabuntur. Restat, ut auscultatoribus Nuntiorum Latinorum gratias pro fidelitate eorum agamus et novum annum faustum felicem fortunatumque exoptemus.
Tuomo Pekkanen
28/12/2018 • 0 minutos, 0 segundos
De bello civili Syriae
Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum, copias Americanas ex Syria domum revocaturus est. Americani non iam eo spectare videntur, ut regimen praesidentis Bashar al-Assad evertatur. Dicunt eos administrationem novam et hodiernae dissimillimam in Syria videre velle, sed iis in animo non esse praesidentem al-Assad munere demovere.
(Reijo Pitkäranta)
Tumultus in Hungaria
His diebus multa milia hominum in Hungaria ministro principi Viktor Orbán et regimini eius vehementer reclamitaverunt. Agmina tumultuantium ante sedem societatis radiophoniae generalis congregata dictis probrosis editis televisionem publicam de mendaciis accusaverunt. Tumultus initium ceperunt, cum lex rogata esset, ut tempus laborandi annuum longius redderetur.
(Reijo Pitkäranta)
De ecclesia Ucrainae
Ecclesia Ucrainae orthodoxa, quae plus trecentos annos patriarchatui Moscuensi subiecta erat, coniunctionem cum Russis dissolvere et sui iuris fieri constituit. Hoc decretum factum est in Ecclesia cathedrali Sanctae Sophiae in urbe Kiovia sita, quo synodus episcoporum et sacerdotum Ucrainae convenerat. Illi concilio etiam Petro Poroshenko, praesidens civitatis, interfuit.
(Reijo Pitkäranta)
Investigatio oecologica
Centum fere agricolae Finlandenses investigationem internationalem nomine Carbon Action participant. Eorum est explorare, quo modo carboneum dioxydatum ex atmosphaera in humum agrorum et pastionum transferatur. Ex agricultura enim hodierna sequitur, ut emissiones carbonei dioxydati usque augeantur. Inter hanc investigationem experti diversarum disciplinarum civitatumque observationes agricolarum examinabunt.
(Satu Tuominen)
Valetudo Finlandensium
Finlandia valetudine civium in duas partes dividi videtur, ut ex pensionibus socialibus incolis solutis apparet. Linea, qua hae partes separantur, limitem pacis Notteburgensis anno millesimo trecentesimo vicesimo tertio (1323) factae fere sequitur. Constat eos, qui in regionibus civitatis septentrionalibus et orientalibus vivunt, saepius et gravius aegrotare quam eos, qui in provinciis meridianis et occidentalibus habitant.
(Reijo Pitkäranta)
Sepulcrum priscum inventum
In Aegypto prope urbem Cairum sepulcrum priscum optime conservatum inventum est. Hoc monumentum tam statuis quam litteris hieroglyphicis coloratis ornatum circiter quattuor milia quadringentos annos habere existimatur. Insunt in illo sepulcro integro et a direptoribus intacto omnino quinque cellae, quarum investigatio adhuc continuatur.
(Reijo Pitkäranta)
Dermophis donalditrumpi
In Panama non ita pridem nova species ranae reperta est, cui nomen scientificum ex praesidente Donald Trump datum est. Animal caecum, quod caput in arenam abdere solet, officialiter Dermophis donalditrumpi vocatur. Appellatione indicatur praesidentem eadem caecitate ad mutationem climaticam esse atque illam ranam.
(Reijo Pitkäranta)
Bona Natalia!
21/12/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Declaratio de iuribus humanis LXX annorum
Die Lunae (10.12.) septuaginta anni ab eo die acti erant, quo conventus generalis Nationum Unitarum declarationem universalem de iuribus humanis Parisiis comprobavit. In praefatione declarationis de atrocitatibus belli mundani secundi, quod ante aliquot tantum annos finitum erat, his verbis monetur: ”Cum iura humana despicerentur aut neglegerentur, facinora barbarica acciderunt, quae conscientiam generis humani concusserunt.” Principia fundamentalia iurum humanorum in declaratione triginta thesibus sive articulis summatim exprimuntur. In primo articulo declarationis ratio, in qua iura humana consistunt, ita definitur: ”Omnes homines nascuntur liberi atque dignitate iuribusque aequales. Data est illis intellegentia et conscientia, et in spiritu fraternitatis inter se agere debent.” Statim postea monetur iura humana ad omnes pertinere neque de nationalitate, stirpe aut religione pendere. In articulis sequentibus iura singillatim enumerantur.
Nova praeses factionis CDU electa
Annegret Kramp-Karrenbauer nova praeses Unionis Democraticae Christianae (CDU) Germaniae electa est. Succedit Angelae Merkel, quae Unioni duodeviginti annos praefuit. Merkel, quae praesidatum deposuit, tamen cancellaria foederalis mansura est. In conventu Hamburgi habito mille unus (1001) delegati aderant, a quibus Kramp-Karrenbauer maiorem sententiarum partem accepit.
Tumultus in Francia continuabantur
Manifestationes tumultuosae Parisiis et in aliis Franciae regionibus die Sabbati (8.12.) continuabantur. Autoraedae cremabantur et fenestrae tabernarum frangebantur. Damna Parisiis maiora erant quam ante septimanam. Bruno Le Maire, minister ab aerario publico, violentiam tumultuantium oeconomiae catastrophicam appellavit. Praesertim mercatores, cauponarii et gestores deversoriorum damna ceperunt.
Macron orationem habuit
Emmanuel Macron, praesidens Franciae, die Lunae (10.12.) civibus orationem televisificam habuit, qua animos reclamantium pacare conabatur. Stipendia minima a Kalendis Ianuariis centum euronibus augere promisit et dixit augmentum vectigalium, antea nuntiatum, ad eos non pertinere, quorum stipendium duo milia euronum non superaret. Confessus est se errores fecisse et responsalitatem de eis habere. - Oratio praesidentis publica fuit prima, qua ad acerrimas reprehensiones respondere temptavit. Ante duodeviginti menses Macron magna cum gratia populari praesidens factus est, sed nunc tantum quinta pars ex sexaginta septem civium milionibus illi favet.
Suffragium de exitu Britanniae procrastinatum
Theresa May, prima ministra Britanniae decrevit, ut suffragium, quod die Martis (11.12.) de exitu Britanniae in parlamento Britanniae fieri debebat, procrastinaretur. Tum pars delegatorum factionis conservativae flagitavit, ut de fiducia illius factio suffragaretur, sed suffragio facto May votis ducentis contra centum septendecim (200-117) superior discessit.
Tuomo Pekkanen
14/12/2018 • 0 minutos, 0 segundos
George Bush mortuus
George Bush maior, pristinus praesidens Civitatum Americae Unitarum, pridie Kalendas Decembres (30.11.) diem supremum obiit nonaginta quattuor annos natus. Munere praesidentis Americanorum inde ab anno millesimo nongentesimo undenonagesimo usque ad annum millesimum nongentesimum nonagesimum tertium (1989-1993) functus est. Ultimis vitae suae annis Parkinsonismo laborabat.
(Reijo Pitkäranta)
De conventu climatico
In urbe Katovice, quae in Polonia est, conventus climaticus Nationum Unitarum initium cepit. Participes huius eventus internationalis maximi intra duas septimanas rationes invenire conantur, quarum ope pactum climaticum Parisiense ad effectum adducatur. Id enim anno bis millesimo vicesimo (2010) valere incipiet, sed de regulis eius nondum convenit.
(Reijo Pitkäranta)
Usus belli in Ucraina
Ucraina copias suas subsidiarias ad exercitium militare extraordinarium convocavit. In causa est periculum belli, quod sibi a Russis imminere dicunt. De ea re decrevit Petro Poroshenko, praesidens civitatis. Nec tamen patefecit, quantus esset numerus eorum, qui ad arma concurrerent. Exercitatio belli in Ucraina ad viginti dies producitur.
(Reijo Pitkäranta)
Societas Hanseatica nova
In Europa iterum de civitatibus Hanseaticis loqui coeptum est. Imprimis ministri Francogalliae terras Unionis Europaeae septentrionales accusaverunt, quod novam quandam societatem Hanseaticam fecissent. Octo nationes Hollandiensibus ducibus id agere, ut leges oeconomicae in Europa duriores redderentur. Quare metuendum esse, ne Europa in partem septentrionalem et meridionalem divideretur.
(Reijo Pitkäranta)
Turris Pisarum stabilis
Experti turrim Pisarum obliquam nunc stabilem et etiam erectiorem quam ante existimant. Operibus aedificandi anno millesimo centesimo septuagesimo tertio (1173) susceptis moles statim inclinari coepit, cum solum nimis molle esset. Annis praeteritis a circumiectu huius aedificii celeberrimi complures metretae terrae amotae sunt, quo facto constructio fragilis firma reddita est.
(Saara Honkanen)
Nova bibliotheca Ode
Die Mercurii in urbe Helsinki nova bibliotheca nomine Ode inaugurata est. Hae aedes lautissimae ex tribus tabulatis constant, quorum primum incolis urbis loca ad conveniendum commoda praebet, secundum autem spatia operando et studendo idonea. In tertio tabulato est bibliotheca proprie sic dicta, ubi centum quadraginta milia librorum insunt.
(Reijo Pitkäranta)
Dies independentiae
Die Iovis (6.12.) in Finlandia dies independentiae more solito celebrabatur. Vesperi facto ad duo milia hospitum in palatium praesidentiale convenerunt, ubi caput civitatis Sauli Niinistö cum coniuge eos recepit. Vestis sollemnis, quam coniux praesidentis Jenni Haukio gestabat, eo peculiaris erat, quod textile eius ex ligno betulino confectum erat.
(Reijo Pitkäranta)
7/12/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Conflictus Russiae et Ucrainae
Copiae speciales Russiae die Dominico (25.11.) tres naves Ucrainae occupaverunt, quae ex Ponto Euxino in mare Asoviense per Bosporum Cimmerium sive fretum Kerts tendebant. Russi autumant illas naves in suas aquas nationales penetravisse. Ucraini autem negant naves ipsorum quicquam illiciti fecisse. Parlamentum Ucrainae in partes Ucrainae, quae sunt prope Russiam, statum extraordinarium declaravit. Americani in Consilio securitatis Russos de conflictu accusaverunt. Praesidens Donald Trump de responsalitate Europaeorum monuit. Jens Stoltenberg, secretarius generalis Natonis, a Russia flagitavit, ut naves occupatas cum nautis Ucrainae redderet.
Pactio de exitu Britanniae a moderatoribus Pactum probata
Moderatores Unionis Europaeae die Dominico (25.11.) Bruxellis brevi conventu habito pactum de exitu Britanniae comprobaverunt. Postea pactum in parlamento Britanniae tractabitur. Moderatores Europaei unanimiter censebant pactum esse tam bonum quam esse posset. Debet autem a parlamento Britanniae accipi, antequam europarlamentum de illo suffragabitur.
Reclamationes Parisiis tumultuosi
Reclamationes contra pretia combustibilium et politicam regiminis oeconomicam apud Francos in tumultus vehementes versae sunt. Reclamatores flavis colobis induti vias Parisienses passim occluserunt et receptoria purgamentorum cremaverunt. Aderant tria milia custodum publicorum, qui turbas tumultuantes iaculatris aquaticis et gaso lacrimifero coercebant. Neque tantum Parisiis sed etiam in variis Franciae partibus homines contra auctos sumptus victuales et vectigal combustibilium reclamitaverunt. Motus reclamationis ducem non habet neque de partibus politicis aut societatibus opificum pendet. Homines iusto iure censent usque maiorem partem redituum in vectigalia solvi et inopiam quaestus non remitti.
Artificia ex Africa deportata redduntur
Praesidens Emmanuel Macron nuper relationem accepit, qua commendatur, ut artificia et alia materia culturalis inter colonialismum ex Africa deportata in pristinas colonias quam amplissime remittantur. Quo facto cancellaria praesidentis nuntiavit viginti sex artificia ex Francia in rem publicam Beninum (antea Dahomey) redditum iri. In museis et collectionibus Europaeis, praesertim Parisiis et Londinii, etiam nonaginta centesimas ex rebus culturalibus Africanis esse creditur. Nationes occidentales plerumque obstiterunt, ne artificia restituerentur, asseverantes fieri non posse, ut in terris, unde ablata essent, pecuniis deficientibus rite et diligenter curarentur.
Monumentum praesidentis Koivisto inauguratum
Monumentum sepulcrale praesidentis Mauno Koivisto (1923-2017) in sepulcreto Hietaniemi die Dominico (25.11.) inauguratum est. Verba inauguralia fecit praesidens rei publicae Sauli Niinistö, orationem habuit Timo Soini, minister a rebus exteris. Monumentum designavit et fecit artifex Perttu Saksa. Constat ex nigro lapide novem tonnarum, cuius superficies sulcis inauratis decoratur.
Tuomo Pekkanen.
30/11/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Quid Trump dixerit
Praesidens Americanorum Donald Trump regiones Californiae septentrionalis incendiis silvestribus deletas invisit. Ibi incolas hortatus est, ut exemplum Finlandensium in silvis curandis sequerentur. Dixit enim hos loca naturalia sua rastello purgare solere. Incendia illa ex silvis male curatis arboribusque mortuis secuta esse. Septuaginta fere homines iam calamitate perierunt.
(Satu Tuominen)
Brexit praeparatum
Iam in eo est, ut edictum de relatione futura, quae inter Britanniam et Unionem Europaeam intercedet, publice divulgetur. Omnes enim viginti septem civitates Unionis Europaeae pactioni Brexit vulgo dictae cum Britannis adumbratae favent. Etiam Finlandia eas condiciones, quae in consultationibus inter utramque partem convenerunt, approbare parata est.
(Reijo Pitkäranta)
De consilio Europaeo
Die Mercurii (21.11.) praesidatus Consilii Europaei semestris ad Finlandiam transiit. Agitur de ordine cooperationis, cuius sociae omnes fere civitates Europae sunt. In rebus maximi momenti est quaestio, quid de societate Russorum faciendum sit. Illi enim, cum propter Crimaeam occupatam sanctionibus puniti essent, recusaverunt, quominus suam pecuniam annuam Consilio Europaeo expenderent.
(Reijo Pitkäranta)
Iubilaeum Lettoniae
Die Dominico (18.11.) centum anni acti erant, cum Lettonia sui iuris facta est. Iubilaeum saeculare Rigae, in capite civitatis, cum pompa militari instituta celebrabatur. Multa milia hominum ad monumentum libertatis convenerant, ubi sollemnitas flores apponendi acta est. Huic caerimoniae etiam praesidens Finlandiae Sauli Niinistö intererat.
(Reijo Pitkäranta)
De Academia Suetiae
Academia Suetiae novum collegium condidit, cuius est praemium Nobelianum litteraturae anno proxime futuro attribuere. Constat ex decem sociis, quorum quinque sodales Academiae sunt, reliqui quinque homines extranei litteraturae periti. Academia Suetiae non ita pridem gravissimo scandalo infamata est, quam ob rem fieri non potuit, quin renovaretur.
(Reijo Pitkäranta)
Nidificatio aquilae
Nidificatio aquilae in Finlandia hoc anno pessime successit, ut magistratus administrationis rei silvestris narrant. In causa dicitur esse, quod et hieme et vere his alitibus parum nutrimenti praesto erat. Maior pars aquilarum in regionibus Finlandiae septentrionalibus habitat ac quidem ita, ut nonaginta centesimae (90%) earum in Lapponia nidos faciant.
(Reijo Pitkäranta)
Finlandia nivibus caret
Quamquam mensis November iam in finem vergit, Finlandia tota nivibus fere caret, quod his sexaginta annis numquam accidit. Septimana ineunte apud nos tria tantum loca eaque in Lapponia sita inventa sunt, quae tantis nivibus tecta erant, ut stratum earum mensurari posset. Neque tegimen nivium quinque centimetris altius erat.
(Reijo Pitkäranta)
23/11/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Manfred Weber candidatus principalis factionis EPP
Manfred Weber Germanus erit candidatus principalis Factionis Popularis Europae (The European People´s Party, EPP), cum novum europarlamentum mense Maio creabitur. In conventu factionis in urbe Helsinki nuper habito sescenti viginti unus (621) delegati suffragia dederunt, ex quibus Weber paene quingenta (492) accepit; aemulo eius Alexandro Stubb Finlandensi centum viginti septem (127) suffragia data sunt.
Primum bellum mundanum ante centum annos finitum
Die Dominico (1.11.) centum anni acti erant, ex quo primum bellum mundanum finitum est. Festivitates principales factae sunt Parisiis, quo septuaginta moderatores civitatum convenerant. Praesidens Emmanuel Macron cum coniuge Brigitte hospites in Palatio Elysée recepit, unde moderatores ad Arcum triumphalem pedibus processerunt.
In caerimonia commemorationis ibi facta praesidens Macron orationem habuit, qua moderatores mundi hortatus est, ut pro pace coniunctim contenderent. Monuit de cooperatione internationali, qua mutatio climatis, damna naturae, fames, morbi averterentur. Dixit spem nobis potius creandam esse quam metum mutuum incitandum.
Festivitates, apud Arcum triumphalem celebratae, erant culmen septimanae, qua bellum mundanum ante centum annos finitum commemorabatur. Illud bellum, quo a quindecim milionibus usque ad undeviginti miliones hominum interierunt, tractatu pacis hora undecima Parisiensi subscripto, die undecimo mensis Novembris anno millesimo nongentesimo duodevicesimo (1918) finitum est.
Forum pacis Parisiense
Caerimoniis apud Arcum triumphalem finitis secutum est Forum pacis Parisiense, cui maior pars moderatorum interfuit. Forum inauguratum est a praesidente Macron et Angela Merkel, cancellaria foederali Germaniae. Merkel oratione inaugurali pro pace verbis gravissimis appellavit. Ait primum bellum mundanum ostendisse, quo superbia militaris atque defectus communicationis et compromissorum ducerent.
Tertius orator erat Antonio Guterres, secretarius generalis Nationum Unitarum, qui de similitudinibus inter quartum decennium saeculi proximi (1930-1940) et dies hodiernos praemonuit. Aderat etiam Vladimir Putin, praesidens Russiae, sed praesidens Donald Trump, qui coemeterium militum Americanorum Parisiis visit, Foro pacis non intererat.
De antisemitismo redivivo
Mense Novembri ineunte de antisemitismo multa praesertim in Germania dicta sunt, nam die nono (9.11.) octoginta anni acti erant a nocte, quae dicitur crystallina, cum Germania nazistica cives ad crimina antisemitica incitavit. Fenestrae ubique in Germania frangebantur, cum multitudines iratae synagogas, tabernas, domos Iudaeorum deleverunt.
Nocte inter nonum et decimum diem mensis Novembris mille quadringentae synagogae et oratoria atque plus septem milia tabernarum et domuum deleta sunt. Ab ea nocte antisemitismus factus est systematicus et a regimine nazistico comprobatus. Caedes septem milionum Iudaeorum adhuc mentes novorum saeculorum gravat, sed eodem tempore sermones antisemitici passim surgere incipiunt.
Tuomo Pekkanen.
16/11/2018 • 0 minutos, 0 segundos
De comitiis congressus
Die Martis (6.11.) in Civitatibus Americae Unitis comitia congressus facta sunt. Congressus Americanus duas cameras continet, quarum inferior ex quadringentis triginta quinque delegatis constat, cum senatus sive camera superior centum senatores habeat. Sententiis computatis apparuit democratas in camera delegatorum superiores evasisse, republicanos autem in senatu victoriam reportavisse.
(Reijo Pitkäranta)
Trump cladem accepit
Fautores utriusque factionis Americanae magna multitudine iure suffragandi usi sunt. Cives enim eodem tempore occasionem habebant aestimandi, quo modo praesidens Donald Trump munus suum gessisset. Ex eventu comitiorum videre licet populum Americanum non velle, ut administratio rei publicae in xenophobia et odio immigrantium posita sit.
(Reijo Pitkäranta)
De rationario Italiae
Ministri civitatum Unionis Europaeae collegas suos Italianos monuerunt, ut rationarium publicum Italiae ad annum proximum praecogitatum rescriberent. In causa esse, quod consilium eorum legibus Unionis oeconomicis repugnaret. Novam dispensationem, in qua pactiones de stabilitate Europae oeconomica serverentur, ante Idus Novembres (13.11.) ad Commissionem Europaeam deferrent.
(Reijo Pitkäranta)
Status novae Caledoniae
Nova Caledonia, quae regio insularis in Oceano Pacifico iacet, etiam posthac pars Francogalliae erit. Suffragio populi die Dominico (4.11.) facto apparuit maiorem incolarum partem (56,4%) velle, ut patria sua cum Francogallia coniuncta maneret neve sui iuris fieret. Studium suffragandi tantum erat, ut paene octoginta centesimae civium ad sententiam ferendam properarent.
(Reijo Pitkäranta)
Commercium animalium
Regimen Sinarum consilium cepit, ut venditio partium tigrium et rhinocerotum in quibusdam casibus permitteretur. Licebit inter alia pulverem ex ossibus eorum confectum ad usum medicinalem offerre, quamvis investigationibus effectus remedii demonstrari non potuerit. Ordo mundi naturae tuendae (WWF) timet, ne consilium cladem immensam animalibus in periculum adductis afferat.
(Saara Honkanen)
De tribus dinosauris
In Argentina reliquiae novae dinosaurorum speciei repertae sunt. Agitur de partibus trium dinosaurorum, quorum unus, cum viveret, duodecim metrorum erat, ceteri duo iuvenculi sex aut septem metra alti. Species inventa ad sauropoda sive ad animalia herbivora longo collo praedita pertinet, quibus maiores beluae in terra numquam fuerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Dies Finno-Suetorum
Die Martis (6.11.) in Finlandia cultura et litterae Sueticae celebrabantur, ut quotannis fieri solet. Dies festus eo spectat, ut ius Finno-Suetorum sua lingua utendi recolatur. Est etiam dies memorialis regis Gustavi Adolfi II, qui in Germania bellum gerens postridie Nonas Novembres anno millesimo sescentesimo tricesimo secundo (1632) occisus est.
(Reijo Pitkäranta)
9/11/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Antiqua navis in fundo Ponti Euxini reperta
Archaeologi in fundo Ponti Euxini navem mercatoriam antiquissimam reppererunt, quae ex investigatione carbonica iam ante duo milia quadringentos annos aedificata est. Similes naves antea tantum ex picturis vasorum antiquorum notae erant. Illa navis et merces, quas portabat, suo loco in profunditate restant. Tantum particula ad investigationes faciendas deportata est. Grex archaeologorum duo milia chiliometra quadrata de fundo Ponti Euxini investigavit et inter tres annos sexaginta naves fractas invenit, in his illam navem Graecam, quae illaesa manserat. In photographematis factis apparent inter alia arbor mali, transtra remigiumque. Cum aqua in imo mari oxygenio careat, partes navis ligneae per saecula prope integrae conservatae sunt. In investigatione, cui Universitas Southamptoniensis et Academia Scientifica Bulgarica intererant, fundus Ponti Euxini novissimis apparatibus photographicis in profunditate plus duorum chiliometrorum photographari potuit.
Oleg Sentsov a Parlamento Europaeo praemiatus
Parlamentum Europaeum praemium Saharovianum Ucraino Oleg Sentsov tribuit, qui in paeninsula Jamal Sibiriae septentrionalis incarceratus est. Illud praemium, quod valet quinquaginta milia euronum, homini de iuribus humanis et de libertate sententiarum bene merito quotannis datur. Sentsov, quem Russia civem suum habet, de terrorismo a Russis accusatus est.
Aeriportus maximus apud Constantinopolim perficietur
Novus aeriportus, qui in ora Ponti Euxini apud Constantinopolim perficietur, futurus est maximus orbis terrarum. Initio per illum nonagenae miliones viatorum quotannis transibunt, sed propositum est, ut operibus perfectis sint ducentenae miliones. Tum singula aeroplana intervallis quindenarum secundarum illuc descendere aut inde ascendere poterunt.
Natalitas apud Finnos minima
Natalitas in Finnia hoc anno minor fuit quam umquam post annum millesimum nongentesimum (1900), ex quo statistica natorum componi coepta est. Primis decem huius anni mensibus triginta sex milia centum septuaginta sex (36.176) infantes nati sunt, scilicet duobus milibus pauciores quam eisdem mensibus anno ante. Una ex causis natalitatis decrescentis est, quod voluntaria orbitas liberorum crebrescit. Altera, quod coniuges, qui liberos volunt, eos tarde parare incipiunt. Sed fecunditas feminarum post aetatem triginta quinque annorum rapide minuit, etsi sunt differentiae individuales. Praeterea natalitatem morantur causae oeconomicae: inopia quaestus, parva stipendia, incertitudo generalis.
Expositio cattorum universalis 27.-28.10.
Expositio cattorum universalis septimana vergente (27-28.10.) Tammerforsiae (vulgo Tampere), in urbe Finniae, instituta est. Expositi erant plus mille quingenti catti, qui ex viginti septem terris cum possessoribus aut curatoribus venerant. Genera, in quibus de titulo pulcherrimi et electissimi catti certabatur, erant quadraginta septem.
Tuomo Pekkanen
2/11/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Cedes diurnarii Khashoggi
Praesidens Turciae Recep Tayyip Erdogan ait diurnarium Saudianum Jamal Khashoggi in sede diplomatica, quam Arabes Saudiani Constantinopoli habent, crudeliter occisum esse. Scelus diligentissime praecogitatum et e causis politicis commissum esse. Iam ante homicidium postridie Kalendas Octobres factum ex Arabia Saudiana emissarios Constantinopolim venisse, qui locum ad corpus abscondendum idoneum quaererent.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Trum nuntiaverit
Praesidens Donald Trump nuntiavit se pactum, quod missilia nuclearia mediae distantiae vetaret, non iam servaturum esse. Neque hoc decretum miraris, si respicis iam quattuor fere annos esse, cum Americani Russos de illa pactione violata accusant. Dicunt Russos novum genus missilium circumvagantium a terra emittendorum fabricatos esse.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Theresa May dixerit
Non iam multum abest, quin consultationes de Brexit sive de excessu Britanniae ex Unione Europaea ad finem perductae sint. Hunc nuntium dedit Theresa May, prima ministra Britanniae, quae a suis iam accusabatur, quod Unioni Europaeae nimias concessiones fecisset. Eadem negavit propositum de confinio Irlandiae factum approbari posse.
(Reijo Pitkäranta)
Pons maritimus longissimus
Die Martis (23.10.) in Mari Sinensi pons maritimus omnium longissimus commeatui publico apertus est. Caerimoniae inaugurali praefuit praesidens Sinarum Xi Jingping. Illo ponte quinquaginta quinque chiliometra longo Honcongum et Macaum inter se et cum continenti Sinensi coniunguntur. Quod opus maximum anno bis millesimo nono (2009 susceptum est.
(Reijo Pitkäranta)
Museum artis Amos Rex
Museum artis nomine Amos Rex in media urbe Helsinki inauguratum est. Ibi opera artis tam modernae quam culturarum antiquarum proponuntur. In museo loca expositionis varia et officina artis puerorum iuvenumque insunt. In cinemate eventus diversarum artium festaque cinematographica parantur, et in finibus septimanae pelliculae emittuntur.
(Satu Tuominen)
Chorus Esboënsis victor
Venetiis, in urbe Italiae, certamen cantus choralis puerorum a Claudio Monteverdi appellatum institutum est. Huic certationi duodecim chori e diversis terris oriundi intererant. Victoriam reportavit chorus Finlandensis nomine CandoMini, cuius domicilium in urbe Esboa est. Nec solum in serie puerorum, sed etiam in toto certamine primo loco positus est.
(Reijo Pitkäranta)
De animalibus deliciis
Progressus artis veterinariae effecit, ut morbi animalium familiarium cum bono successu curarentur. Agitur vel de cancris et glaucomatis felium et canum sanandis et de prothesibus iis applicandis. Possessores animalium domesticorum etiam magnam pecuniam veterinariis solvere volunt, dummodo illas delicias in sanitatem restituant.
(Reijo Pitkäranta)
26/10/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Forum argentarium in mundo vacillavit
Mense Octobri ineunte valores actionum per orbem terrarum male minui coeperunt. In bursa Helsinkiensi mutatio fuit abruptior quam alibi, nam actiones maiorum societatum paucis diebus decem fere centesimis viliores factae sunt. Causa mutationis videtur esse, quod investitores propter fenora aucta et bellum commerciale inter USA et Sinas ortum sollicitantur. Fenoribus auctis collybistae pecunias suas ex foro argentario detrahunt et spe lucri melioris fenerant. Sollicitudinem auxit praesidens Donald Trump, qui Argentarium Americanorum centrale (Federal Reserv Bank) de pretiis actionum deminutis accusavit eiusque nova consilia fenoris adhuc augendi ridicula et vaesana appellavit.
Casus Khashoggi
Praesidens Trump Arabiae Saudianae poenam severam intentavit, si modo palam factum esset illam terram curavisse, ut Jamal Khashoggi, redactor Saudianus, interficeretur. Khashoggi, qui de administratione Saudiana critice scripserat, postridie Kalendas Octobres in legationem Saudianam Constantinopoli sitam intravit sed exire non est visus. Magistratus Turci Arabiam Saudianam de occisione redactoris Khashoggi accusaverunt. Saudiani, qui petroleo abundant, sunt in Oriente Proximo diutini foederati Americanorum. Ad minas sibi a Trump intentatas responderunt se omnia conamina statum suum labefaciendi, quaecumque essent, penitus repulsuros esse.
Imbres vicos Franciae inundaverunt
In regione Aude Franciae meridionalis-occidentalis, circa oppidum Carcasonem (vulgo Carcassonne), torrentes imbribus concepti septimana ineunte domos inundaverunt, pontes et vias abruperunt, totos vicos circumcinxerunt. Arbores torrentibus dereptae cursum aquarum passim ita clauserunt, ut imbre iam desinente inundatio adhuc cresceret. Saltem tredecim homines in calamitate perierunt.
Oscar Romero canonizatus
Oscar Romero, archiepiscopus Salvatorianus, a Papa Francisco in numerum sanctorum die Dominico (14.10.) relatus est. In patria Salvatoria pauperes defendit atque violentiae exercitus et copiarum semimilitarium obstitit. Anno millesimo nongentesimo octogesimo (1980) a sicariis occisus est. Simul cum archiepiscopo Romero Papa Paulus VI (1963-1978) sanctificatus est.
Feriatio in patria magis quam ante placuit
Cum aestas solito calidior esset, Finni ferias magis quam ante in patria egerunt. Inter menses Maium et Augustum, ut statistica indicat, feriationes Finnorum in deversoriis patriis plus tres miliones numerabantur. Nihilo minus etiam aestate Europa meridiana plures Finnos quam ante alliciebat. Italia hoc anno Finnis magis placuit quam Hispania et Graecia, in quae plura itinera suscipi solent quam in alias terras peregrinas. Finni, inter quindecim et octoginta quattuor annos nati, aestate huius anni in summa plus viginti duo miliones itinera peregre fecerunt.
Tuomo Pekkanen
19/10/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Monitio de climate data
Rerum periti a Nationibus Unitis delecti moderatores mundi graviter monuerunt, ut curarent, ne globus terrestris plus uno et dimidio gradu Celsiano calefieret. Nisi id fecissent, naturam orbis terrarum magnis periculis expositum iri. Si temperatura caeli aucta esset, iam impediri non posse, quin aestus vel in hemisphaera septentrionali fervidiores fierent, segetes deminuerentur, multa genera animalium emorerentur.
(Reijo Pitkäranta)
De emissionibus Hollandiae
Tribunal Hollandiense statuit regimini civitatis providendum esse, ut emissiones caelum calefacientes velocius coercerentur quam ministri cogitavissent. Officium administrationis ex lege esse cives ab incommodis mutationis climaticae tutari. Constat pollutiones aerias in Hollandia annis proxime praeteritis non satis deminutas esse.
(Reijo Pitkäranta)
Rerum in Iemenio condicio
Amplius tres anni sunt, cum in Iemenio bellum intestinum geritur. Rerum condicio ibidem tam mala est, ut ordines auxiliares operarios suos eo non iam mittere audeant. Itaque necesse est, Iemenienses ipsi auxilium peregre sibi missum inter se distribuant. Periculum autem est, ne subsidium civibus destinatum ad usus privatos convertatur.
(Reijo Pitkäranta)
Montserrat Caballé mortua
Montserrat Caballé, cantatrix dramatum melicorum Hispana, de vita decessit octoginta quinque annos nata. Diem supremum obiit pridie Nonas Octobres (6.10.) in nosocomio Barcinonensi, quo mense Septembri deportata erat. Insignis erat sua pulcherrima voce acuta, quae toto fere orbe terrarum nota erat.
(Reijo Pitkäranta)
De pluviis in Australia
His diebus regiones Australiae pluviis largis recreatae sunt. Hoc praecipue agricolae et educatores pecorum diu exspectaverant, cum praedia eorum per totum annum siccitatibus pessime laborarent. Quae cum ita essent, frumentum in agris parum processit et magna copia pecoris pabulo deficiente ad lanienam adducta est.
(Reijo Pitkäranta)
Praemium Nobelianum pacis
Praemium Nobelianum pacis hoc anno inter medicum Congensem Denis Mukwege et activistam ex Iraquia oriundam Nadia Murad dividitur. Praemio ornati a Commissione Nobeliana laudati sunt, quod feminas in bello violentiae sexuali subiectas adiuvarent. Murad, quam ordo Isis tres menses in captivitate tenuit, non amplius viginti quinque annos habet.
(Saara Honkanen)
Dies natalis Alexis Kivi
Die Mercurii (10.10.) in Finlandia dies natalis scriptoris Alexis Kivi vexillis propositis celebrabatur. Is apud nos tanti aestimatur, ut pater litterarum Finnicarum appelletur. Comoedia sua, cui nomen ’Sutores rustici’, anno millesimo octingentesimo sexagesimo quinto (1865) praemium statale accepit. Opus autem eius principale est fabula, qui ’Septem fratres’ inscribuntur.
(Reijo Pitkäranta)
12/10/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Obama Finniam visit
Barack Obama, pristinus praesidens Americanorum, in Europa peregrinans Helsinkium breviter (27.9.) visit. In conventu negotiatorum (Nordic Business Forum), ubi plus septem milia participum ex quadraginta terris aderant, orationem habuit.
Summa orationis erat: nihilo minus in mundo plus boni esse quam mali. Finniam aliasque terras Scandinaviae felices laudavit, quia cives admodum aequales essent et educatio scholastica gratuita omnibus pateret. Finniam esse felicissimam, multa ex illa terra disci posse. Historiam generis humani in universum aestimanti in melius processisse sed interdum in chaos delapsam esse. Mundum autem numquam opulentiorem fuisse quam hodie.
Tsunami in Indonesiam incidit
Plus mille quadringenti homines perierunt, cum fluctus tsunami ex motu terrae ortus in insulam Sulawesi Indonesiae (28.9.) incidisset. Magistratus timent, ne numerus victimarum in multa milia ascendat. Maxime afflicta est urbs Palu et proxima illi Donggala. In regione motui terrae et fluctui exposita circiter sescenta milia hominum habitant.
Climate calefacto herbae arcticae fiunt altiores
In regionibus arcticis herbae altiores quam ante fiunt. Causa mutationis partim est, quod genera altiora in septentrionem diffunduntur, partim quod herbae iam exsistentes melius crescunt. Etiam floritio primo vere tempestivior facta est. Variationem localem affert etiam numerus animalium herbivororum. Exempli gratia in Finnia, ubi plus trandrorum pascuntur quam in tundra aliarum terrarum, tarandri impediunt, ne altiores herbae in montes diffundantur. Proprietates herbarum in regionibus montuosis Alascae, Canadae, Russiae, Islandiae, Suetiae, Norvegiae, Finniae mensuratae sunt. Apparuit vegetationem tundrae climate calefacto altiorem factam esse.
Proventus fungorum optimus
Timendum erat, ne aestas in Finnia sicca et solito longior proventum fungorum deminueret. At evenit, ut fungi propter siccitatem uno quidem mense serius sed abundanter in silvis provenirent. Praesertim boletus specie edulis legitur et in Italiam, ubi habetur in deliciis, exportatur. Alter fungus, qui in Finnia pullulat, est Tricholoma matsutake, qui nomen speciminis habet Iaponicum, quia in Iaponia tanti aestimatur, ut pro chiliogrammate etiam quattuor milia euronum solvantur. Exportatio autem ex Finnia in Iaponiam est difficilis, nam Iapones volunt, ut fungus intra duos dies postquam carptus est, in mensam portetur.
Charles Aznavour obiit
Charles Aznavour, cantor nonaginta quattuor annorum, Parisiis ex parentibus Armeniis natus, Kalendis Octobribus diem obiit supremum. Inter curriculum septuaginta fere annorum unus ex cantoribus Franciae maxime popularibus factus est, qui plus mille cantiones scripsit. Numerus discorum eius, qui venierunt, centum octoginta miliones superat. Praeterea in octoginta pelliculis recitavit.
Tuomo Pekkanen
5/10/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Ecclesia incendio deleta
Die Dominico (23.9.) multo mane in Kiihtelysvaara, quae pars urbis Joensuu est, ecclesia lignea ducentorum quinquaginta fere annorum incendio deleta est. Neque abest suspicio, quin aliquis ei dolo malo ignem subiecerit. Quamvis aedes solo aequaretur, custodi tamen templi mirum in modum contigit, ut picturam altarium et vasa sacra pretiosissima e flammis servaret.
(Reijo Pitkäranta)
QUID DONALD TRUMP DIXERIT
Hac septimana in urbe New York conventus generalis Nationum Unitarum agitur. Praesidens Donald Trump oratione habita ducem Coreae Septentrionalis Kim Jong-un valde laudavit, sed Iraniam vehementer reprehendit. Risum auditorum movit dicens se iam maiores res gessisse quam quemquam alium e suis praedecessoribus.
(Reijo Pitkäranta)
NORLÉN PRAESES PARLAMENTI
Die Lunae (24.9.) praeses parlamenti Suetiae creatus est Andreas Norlén, fautor factionis dextrae moderatae. Quo facto Stefan Löfven, democrata socialis, principatum regiminis amisit. Officium parlamenti est de principe ministro eligendo suffragari, quam ob rem Norlén cum diversis partibus de candidatis inveniendis colloqui coepit.
(Reijo Pitkäranta)
PAPA IN TERRIS BALTICIS
Septimana vergente papa Franciscus iter quadriduanum in terras Balticas fecit, ut anniversarium earum centesimum honoraret. Die Dominico in urbe Lituaniae Caunas missae sollemni praefuit, cui multa dena milia hominum adfuerunt. Ex Lituania in Lettoniam ire perrexit, donec die Martis in Estoniam venit, ubi visitationi finem fecit.
(Reijo Pitkäranta)
DE COPIA EIECTAMENTORUM
Fieri potest, ut copia eiectamentorum triginta annis in mundo etiam septuaginta centesimis augeatur, ut ex investigatione Argentariae mundanae apparet. Incolae terrarum opulentarum trientem reliquiarum pariunt. Plerumque quidem operam dant, ut copiam earum deminuant et fructum ex iis capiant. Apud populos egentiores autem maior pars purgamentorum omnino non deletur.
(Satu Tuominen)
NUMERUS TIGRIUM AUCTUS
Numerus tigrium in Nepalia intra novem annos duplex fere factus est. Ex investigatione recens divulgata patet ibidem hodie amplius ducentos tigres inveniri, cum multitudo eorum anno bis millesimo nono (2009) centum viginti fuerit. Qui nuntius tutoribus naturae novam spem ad animalia moribunda servanda dat.
(Reijo Pitkäranta)
MODRIC ET MARTA VICTORES
Lusor pedifollicus hoc anno omnium optimus electus est Luca Modric natione Croatus. Ei maxime id tribuitur, quod grex Croatorum in certaminibus mundialibus hac aestate Parisiis factis nomisma argenteum consecutus est. In serie feminarum victoriam reportavit Marta sive Marta Vieira da Silva, sphaerista Brasiliensis triginta duos annos nata.
(Reijo Pitkäranta)
28/9/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Niinistö actis diurnis FAZ respondit
Praesidens Sauli Niinistö diurnarium actorum Germanicorum Frankfurter Allgemeine Zeitung recepit et ad illius interrogationes de rebus futuris Europae, de Donaldo Trump, de Finniae in Russiam relationibus respondit. De praesidente Russiae Niinistö dixit Putinum ad colloquia bene praeparatum semper venire ideoque cum illo magna prudentia agendum esse. Monuit se et Putinum bonam consuetudinem habere atque de summis rebus facile colloqui. Finniam limitem mille trecentorum chiliometrorum cum Russia communem habere, quam ob rem opus esset, ut relationes mutuae in bono statu permanerent. Rebus sic stantibus Finnos societatem cum Natone non esse petituros. Cum diurnarius de praesidente Trump interrogavisset, qui Europam pro aemula, etiam pro hoste haberet, Niinistö respondit nunc primum post secundum bellum mundanum problemata tam difficilia in relationibus transatlanticis orta esse. Antea dubium non fuisse, quin illae relationes pretiosae essent. Praesidentem Trump id mutavisse.
Maximae bellandi exercitationes
In Russia orientali maximae post Unionem Sovieticam dissolutam exercitationes bellandi nuper (11.-16.9.) factae sunt. Intererant trecenta milia militum, triginta sex milia vehiculorum militarium, mille aeroplana aut helicoptera, octoginta naves bellicae. Intererant etiam tria milia ducenti milites Sinenses, quod testimonium est cooperationis inter Russos et Sinenses.
Tempestates saevierunt
Typhon, Florence nominatus, in ora orientali Americae Septentrionalis saeviit. Inundatio, quam sustulit, in Carolina Septentrionali urbem Wilmington plus centum milium incolarum insulavit, cum vias eo ducentes et aeriportum cooperuit. Dum Florence Americanos procellis furentibus castigat, alter typhon nomine Mangkhut in Oceano Pacifico ortus est. In insulis Philippinis et Sinis meridianis maxima damna fecit. Cursus traminum revocati et viae publicae clausae sunt. Periculo imminente plus tres miliones Sinenses ex regionibus typhoni expositis deportati sunt. Pro certo nuntiatum est saltem sexaginta quinque homines in tempestate interisse et complures denos incolas labinis terrae obrutos esse.
Pestis suina subus Finnorum imminet
Pestis suina Africana, morbus letalis, qui facile vagatur, in Russia occidentali haud procul a confinio Finniae occurrit. Periculum est, ne apri, quorum greges limitem transeunt, contagionem in sues Finnorum importent. Ideo ministerium agriculturae praecepit, ut investigaretur, quo modo transitus aprorum saepimento in limite posito impediretur.
De cattis Russorum
In Russia plures quam in aliis terris catti esse dicuntur, quorum dies nationalis Kalendis Martiis apud Russos celebratur. Partes conspicuas agunt catti in museis viventes, qui curant, ne mures tabulis aliisque artificiis damna faciant. Exempli gratia in clarissimo museo Ermitage Petropolitano complures deni catti operantur.
Tuomo Pekkanen.
21/9/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Comitia in Suetia
Die Dominico (9.9.) in Suetia comitia parlamentaria habita sunt. Quorum victoriam
manifestam reportaverunt democratae Sueti, cum favorem amplius septendecim centesimarum
(17,6%) sibi paraverunt itaque partes magnitudine tertiae evaserunt. Democratae sociales
cladem acceperunt, quamquam adhuc auram popularem ceteris maiorem habent suffragiorum
plus duodetriginta centesimas (28,4%) consecuti. Conservativi moderati paene viginti
(19,8%), factio centralis amplius octo (8,6%), partes sinistrae paene octo (7,9%) centesimas
sententiarum obtinuerunt.
(Reijo Pitkäranta
Corea 70 annorum
Corea Septentrionalis, quae res publica popularis democratica dicitur, die Dominico (9.9.)
septuaginta annos complevit. Ad honorem eius rei in urbe capite pompa militaris instituta est,
cui tamen missilia ballistica intercontinentalia deerant. Etiam alioquin milites in illa
ostentatione minus conspicui erant quam ante.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Obama dixerit
Barack Obama, pristinus praesidens Civitatum Americae Unitarum, oratione habita mirum
quam vehementer praesidentem hodiernum Donald Trump reprehendit. Antea adversus eum
locutus verbis moderatioribus usus erat. Nunc autem imprimis id praesidenti vitio dedit, quod
ministerium iustitiae diversis modis vexavisset. Trump respondit se orationem quidem
audivisse sed inter eam obdormivisse.
(Reijo Pitkäranta)
Orban verba fecit
Victor Orbán, princeps minister Hungariae, in parlamento Europaeo orationem habuit.
Censuit par non esse, ut Unio Europaea decretis regiminis, quod populus elegisset, ullo modo
interveniret. Constat Hungariam de legibus fundamentalibus Unionis violatis accusari.
(Reijo Pitkäranta)
De usu oceanorum
Die Martis (11.9.) civitates Nationum Unitarum sociae consultare coeperunt, quanam ratione
opes oceanorum orbis terrarum optime consumerentur et saluti naturae eorum provideretur.
Rerum periti enim de statu marium magnorum solliciti sunt monentes animantia marina iam
nunc ex nimia piscatura, mutatione climatica, aliis damnis ab homine allatis laborare.
(Reijo Pitkäranta)
Exercitatio corporis
Plus quam quarta pars hominum non satis corpus exercet, ut aestimat Ordo mundi sanitarius
(WHO). Ex statisticis apparet adultos praecipue in terris opulentis parum se movere.
Investigatores monent exercitationem corporis nemini neglegendam esse, cum corpore
movendo periculum morborum cardiovascularium, diabetae, cancri valde deminui possit.
(Saara Honkanen)
Viridaria nationalia
Viridaria Finlandiae nationalia magna ex parte in debili statu sunt. Quod imprimis ad eorum
locorum transitus pertinet, quae ponticulo ligneo coniuncta sunt. Res mense Iulio in medium
venit, cum pons pensilis in Lapinsalmi factus vetustate collapsus est. Post calamitatem
administratores silvarum investigare coeperunt, cuius condicionis diversa viridaria essent.
(Reijo Pitkäranta)
14/9/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Commissio Europaea horam aestivam abiectura
Commissio Europaea suadet, ut hora aestiva absistatur neque horologia bis in anno mutentur. Cum
de hora mutanda interrogatio publica in Unione Europaea facta esset, octoginta quattuor centesimae
(84%) ex eis, qui responderunt, censebant morem hodiernum horae mutandae deponendum esse.
Numerus respondentium erat quattuor miliones sescenta milia. Ex Finnis sententiam rogatis
nonaginta quinque centesimae (95%) horam aestivam reicere volebant. Hora aestiva in Europa
ultimo die Dominico mensis Martii incipit et ultimo Dominico die Octobris in hiemalem mutatur.
Apud Finnos hora aestiva primum suscepta est mense Martio anno millesimo nongentesimo
octogesimo primo (1981).
Malum et minus malum
Praesidens Donald Trump monuit se posse efficere, ut USA ex Ordine mundi commerciali (WTO)
separaretur. Iam antea lamentatus est Americanos in commercio internationali inique tractari, idque
Ordine mundi commerciali permittente fieri. Unionem Europaeam esse paene tam malam quam
essent Sinae, tantum minorem.
Meschita feminarum Hafniae condita
Plerumque in meschitis, quae sunt templa religionis Islamicae, caerimoniis sacris viri praesunt.
Hafniae autem, in urbe capite Danorum, est meschita, in qua tantum feminae orationes moderantur.
Illam ante duos annos Sherin Khankan condidit, filia matris Finlandensis et patris Syrii. Sherin
Khankan sociologiae religiosae et imprimis religioni Islamicae studuit. Dicit sibi claruisse feminas
septimo saeculo, aetate profetae Mohammed, munere magistrarum, militum, imamorum functas
esse. Sed alium chalifam, nomine Omar, vetuisse, ne ita fieret, et musulmanos potius chalifam
quam prophetam secutos esse.
Damna pulmonum diaeta parantur
Pulmones hominis iam aetate triginta fere annorum attenuari incipiunt, sed quam cito attenuatio
procedat, de valetudine hominis pendet. Maxima damna facit fumificatio tabaci, quae causa
principalis est stenoseos pulmonum. Ordo mundi sanitarius (WHO) aestimat pulmonum stenosi plus
trinas hominum miliones singulis annis perire. Stenosim, sicut alios morbos, imprimis incolas
terrarum egentiorum necare. Investigatio in universitate Americana Johns Hopkins facta ostendit
damna pulmonum diaeta posse attenuari et deminui: defectionem et attenuationem actionis
pulmonum lentiorem quam aliis esse eis, qui multum lycopersicorum et fructuum recentium
comederent.
Museum nationale Brasiliae incendio deletum
Museum nationale urbis Rio de Janeiro incendio deletum est. Aliquantum ex rebus ibi
conservatis, quae plus viginti miliones numerantur, salvari potuit. Erat unum ex
maximis museis historiae naturalis et anthropologiae, idemque vetustissimum institutum
scientificum Brasiliae, quod etiam bibliothecam quingentorum fere milium librorum
habebat.
Tuomo Pekkanen.
7/9/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Calamitas in Kuopio gravis
Die Veneris proximae septimanae (24.8.) in urbe Kuopio calamitas viaria gravissima accidit,
cum autoraeda longa de ponte viae autocineticae in orbitam ferriviariam decidit. Quattuor
homines mortui et complures male vulnerati sunt. Ante illum casum vehiculum quinque
autocinetis privatis impactum erat. Causa calamitatis nondum constat, sed suspicio est
autoraedam nimia velocitate vectam esse.
(Reijo Pitkäranta)
Macron in Finlandiam venit
Die Mercurii (29.8.) vesperi Emmanuel Macron, praesidens Francogalliae, cum coniuge
Brigitte in Finlandiam venit. Postridie eius diei mane collegam suum Sauli Niinistö in palatio
praesidentiali convenit, ubi imprimis de quaestionibus ad Unionem Europaeam pertinentibus
colloquebantur. Meridie etiam cum ministro principe Finlandiae Juha Sipilä sermonem
contulit.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Donald Trump dixerit
Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum, iter ministri a rebus exteris Mike
Pompeo in Coream Septentrionalem revocavit. Causam decreti dixit esse, quod dearmatio
nuclearis ibidem nec satis magnos nec satis celeres progressus fecisset. Addidit se non credere
Coreanos a Sinensibus in armis atomicis abolendis adiutum iri.
(Reijo Pitkäranta)
Sauli Niinistö gratia valet
Sauli Niinistö, praesidens Finlandiae, qui nuper septuaginta annos complevit, magnam
gratiam apud populum sibi conciliavit. Munus suum tam bene praestat, ut cives eum plurimi
aestiment. Ex paucorum sententia praesidens potestate politica interiore tantum ad ea officia
gerenda uti debet, quae lege constitutionali praescripta sunt.
(Satu Tuominen)
Novae frumenti species
Agricultura Finlandiae, quae paucis tantum frumenti generibus dedicata est, hac aestate
siccitatibus valde laboravit. Melius successerunt species frumenti minus usitatae et herbae ad
vescendum aptae, quae magnos calores bene patiuntur. In iis sunt quinoa, milium, vicia faba.
Rerum periti agricolis suadent, ut culturam rariorum herbarum esculentarum augeant.
(Reijo Pitkäranta)
Nova praenomina Finnica
Ad calendarium Finnicum, quod anno bis millesimo vicesimo (2020) divulgabitur, triginta
quinque nova praenomina addentur. Suum diem onomasticum accipient verbi causa Daniela
et Felix, quae nomina peregrinae originis sunt. Approbatae sunt etiam quaedam variationes
veterum praenominum domesticorum, quales sunt Iita et Venni.
(Reijo Pitkäranta)
Tigris prothesin accipiet
In India factum est, ut tigris quidam Bengalensis, postquam in pedicam venatorum
occultorum incidit, pedem amitteret. Ex eo tempore aegrotat et doloribus laborat. Quam ob
rem aliquot chirurgi e diversis terris oriundi decreverunt ad eum prothesin applicare. Neque
umquam ante accidit, ut tigri membrum arte factum imponeretur.
(Reijo Pitkäranta)
31/8/2018 • 0 minutos, 0 segundos
De conventu Sotsiensi
Die Mercurii (22.8.) Sauli Niinistö, praesidens Finlandiae, in urbem Sotsium profectus est
praesidentem Russiae Vladimir Putin in villa eius aestiva conventurus. Eidem itineri etiam
Timo Soini, minister a rebus exteris, interfuit. Colloquia praesidentium imprimis ad incepta
utriusque nationis communia pertinebant. Tales quaestiones erant mercatura, tutela naturae,
opera in regione arctica coniuncta.
(Reijo Pitkäranta)
Kofi Annan mortuus
Kofi Annan, pristinus secretarius generalis Nationum Unitarum, diem supremum obiit
octoginta annos natus. Nuntiatum est eum die Saturni (18.8.) Bernae, in urbe Helvetiae, post
brevem aegrotationem mortuum esse. Annan, vir ex Gana oriundus, Ordini Nationum
Unitarum inde ab anno millesimo nongentesimo nonagesimo septimo usque ad annum bis
millesimum sextum (1997-2006) praefuit.
(Reijo Pitkäranta)
Discrimen in Venetiola
Iam duae miliones incolarum Venetiolae annis proxime praeteritis patriam reliquerunt. Celeris
inflatio monetalis et penuria alimentorum medicinarumque causae sunt fugae, quae una ex
migrationibus in historia Americae Australis maximis esse existimatur. Numerus
Venetiolanorum, qui in Aequatoriam venerunt, hoc anno decies maior est quam Afrorum, qui
ad oras Europae adnaverunt.
(Saara Honkannen)
Inundationes Indiae
Pluviae monsoniae modo torrentium fluminum his septimanis cadentes in regione Indiae
nomine Kerala ingentes inundationes effecerunt. Quibus in aquis saltem ducenti homines
perierunt. Calamitas tanta erat, ut amplius decies centena mília incolarum in castra auxiliaria
confugerent. Quinquaginta fere milia domuum deleta esse dicuntur.
(Reijo Pitkäranta)
De familiis Coreanis
E bello Coreano annis quinquagesimis saeculi praeteriti gesto secutum est, ut non solum illa
paeninsula in duas partes divideretur, sed etiam complures familiae inter se separarentur. Hac
septimana autem multis Coreanis aetate provectis licentia data est proximos suos in Corea
Septentrionali conveniendi, quod illis maximo gaudio erat.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria occupationis
Die Martis (21.8.) quinquaginta anni acti erant, cum Tzecoslovakia a copiis Unionis
Sovieticae et Foederis Varsaviae occupata est. Die enim vicesimo primo mensis Augusti anno
millesimo nongentesimo duodeseptuagesimo (21.8.1968) currus loricati Sovietici in vias
Pragae processerunt itaque conatibus Tzecoslovachiensium maioris libertatis consequendae
finem fecerunt.
(Reijo Pitkäranta)
De nova culina Romana
Multi Romani etiam hodie morem antiquum in cibis praeparandis servare volunt. Quam ob
rem tabernae cafeariae internationales in Italia parum profecerunt. Nunc autem aliquot
iuvenes coqui Romani culinam Italianam renovare decreverunt. Huc pertinet, quod pastam
antiquitus traditam vel urtica vel alio holere inusitato condiendam esse censent.
(Reijo Pitkäranta)
24/8/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Calamitas Genuae gravis
Die Martis (14.8.) in Italia calamitas gravissima accidit, cum pons in via autocinetica prope
urbem Genuam factus ex inopinato collapsus est.Pons ille in altitudine quadraginta quinque
metrorum situs maximam partem in orbitas subiacentes ruinas fecit. Qua clade saltem
duodequadraginta homines mortui et complures vulnerati sunt, ut nuntiavit Matteo Salvini,
minister a rebus domesticis.
(Reijo Pitkäranta)
Tempus lugendi Italiae
Italiae tempus lugendi biduanum indictum est propter pontem viarium apud Genuam
delapsum. Rerum periti censent debilitatem structurae pontis in causa esse, cur strages facta
sit. Constat illum pontem, quem calamitate accidente viginti fere vehicula transibant, annis
sexagesimis saeculi praeteriti aedificatum esse, sed abhinc duos annos refectum.
(Reijo Pitkäranta)
Kim et Moon convenient
Kim Jong-un, dux Coreae Septentrionalis, et Moon Jae-in, praesidens Coreae Meridianae,
mense Septembri summum conventum Pyongyangae, in capite Coreae Septentrionalis,
habebunt. Cum mense Aprili convenerunt, constituerunt, ut conventus novus autumno
pararetur. Quas res inter se acturi sint, nondum constat, sed creditur eos saltem de armis
nuclearibus collocuturos esse.
(Satu Tuominen)
Reclamationes Romaniae
Bucarestiis, in capite Romaniae, multa milia civium corruptioni publicae reclamitaverunt.
Multitudo in mediam urbem congregata magna voce flagitavit, ut regimen civitatis munus
deponeret et in terra nova comitia parlamentaria instituerentur. Custodes publici adversus
homines tumultuantes iaculatra aquatica et gasum lacrimogenum adhibuerunt, quo facto multi
eorum in nosocomium deportati sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Vindobona urbs victrix
Vindobona, caput Austriae, urbs in orbe terrarum habitatu omnium commodissima est, si
comparationi internationali nuper factae fides habetur. Melburnum, quod per multos annos
primum locum tebebat, secundas tulit. Osaka, urbs Iaponiensium, in hoc certamine tertia
evasit. Urbs Helsinki autem in optimis decem non numeratur.
(Reijo Pitkäranta)
De proventu bacarum
Proventus bacarum in silvis nostris hac aestate modestior, quam fieri solet, esse videtur. In
causa sunt siccitates longae et aestus fervidi, quibus tota natura laboravit. Haec inopia
imprimis ad rubum chamaemorum pertinet, cuius copia miserrima describitur. Paulo
prosperius successerunt myrtillus et vitis idaea, quorum bacae tamen solito minores sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Certamina Berolinensia
Die Dominico (12.8.) certamina Europaea athleticae generalis, quae Berolini septem diebus
habita sunt, ad finem venerunt. Omnium optime contenderunt Britanni, cum sibi duodeviginti
nomismata conciliaverunt. Minus prospere athletae Finni succedebant, quippe qui tam
adverso Marte certarent, ut ne unum quidem nomisma domum reportarent.
(Reijo Pitkäranta)
17/8/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Ebola denuo in Congo vagatur
Ebola, haemorrhagica febris, in Congo denuo vagari coepit. Saltem viginti homines post medium
mensem Iulium ex ea mortui sunt. Ille morbus anno millesimo nongentesimo septuagesimo sexto
(1976) apud flumen Ebola, ex quo nomen invenit, primum identificatus est. Victimae forti
haemorrhagia interna et externa laborant. Initio quidem symptomata sunt incerta, scilicet febris,
myalgia, diarrhoea, dysphoria, sed maior pars morbo affectorum moritur. Ante duos annos plus
undecim milia trecenti homines, imprimis in Guinea, Monte Leonino (vulgo Sierra Leone), Liberia
morbo Ebola perierunt.
Corea Septentrionalis experimenta nuclearia continuat
Relatio recens Consilii securitatis Nationum Unitarum narrat Coream Septentrionalem experimentis
nuclearibus finem non imposuisse et sanctiones illi positas violavisse. Onera petrolearia ex una nave in alteram in alto mari transferta et producta sanctionibus vetita peregre, exempli gratia in
Sinas et in Indiam, exportata esse.
Harvey Weinstein in iudicio se defendit
Harvey Weinstein, productor Hollywoodensis olim maximae auctoritatis, in iudicio de molestia
sexuali et stupris accusatus omnia crimina infitiatur. Plus septuaginta feminae illum molestiae
accusaverunt, sed Weinstein ipse negat se ullam feminam stupravisse et omnes res, de quibus
accusatur, communi consensu factas esse asseverat. Advocati eius ad epistulas electronicas
provocant, quas Weinstein a quadam femina, quae eum de stupro accusavit, post factum accepisset.
Facinora, quae Weinstein commisisset, mense Octobri anni proximi palam facta sunt. Brevi ex eis
orta est actio #MeToo appellata, quae in instrumentis communicatoriis per totum orbem pervulgata
est.
Sepulcrum dictatoris Franco transferetur
Regimen socialisticum Hispaniae corpus dictatoris Francisco Franco ex monumento belli civilis
tollere et in sepulcrum familiare transferre in animo habet. Illud monumentum est ecclesia in monte
cavatum nomine ”Abbatia a Sancta Cruce Vallis Caducorum” aut brevius ”Vallis caducorum ”
(Valle de los Caídos). Sepulcrum dictatoris, gravissimo lapide coopertum, est ante altaria ecclesiae.
Primus minister Pedro Sánchez medio mense Iulio coram parlamento monuit nullam democratiam
posse monumenta in honorem dictaturae sustinere.
Iam anno proximo (2017) parlamento Hispaniae placuit, ut sepulcrum transferretur sed regimen
partium dextrarum sententiam parlamenti exsecuta non est. Mense Iulio octoginta duo anni a bello
civili in Hispania orto exacti erant. Duce Francisco Franco confoederatio exercitus, ecclesiae et
phalangitarum dictaturam condidit, quae usque ad mortem Franconis duravit. Anno millesimo
nongentesimo septuagesimo quinto (1975) Franco in Valle Caducorum intra monumentum
sepultus est, quod ipse in animo adumbraverat.
Tuomo Pekkanen
10/8/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Feriae aestivae ad finem vergunt
Feriae aestivae ad finem vergunt
Feriae aestivae, quae a plerisque Finnis mense Iulio aguntur, iam ad finem vergunt. Post pausam sex septimanarum etiam Nuntii Latini, annum iam tricesimum incipientes, continuantur. Ex rebus mense Iulio gestis memorabiles fuerunt conventus praesidentium Putin et Trump atque ludi mundani pedifollii, ex quibus Francia trophaeum reportavit.
Canicula flagrat, dum clima mutatur
In omnibus partibus hemisphaerii septentrionalis hac aestate ardor solis fuit insolitus et complures centeni homines calore et incendiis perierunt. In Graecia plus nonaginta homines vitam in silvarum incendiis amiserunt. In Suetia incendia in duodeviginti regionibus grassantur, etsi pluviis cadentibus passim remittunt. Decem terrae Unionis Europaeae Suetis auxilium ad ignes exstinguendos praebuerunt, ex quibus terris siphonarii cum vehiculis et helicopteris in Suetiam venerunt. Ex Finnia grex triginta siphonariorum in Suetiam profectus est. Alia phaenomena extraordinaria huius temporis fuerunt typhones exitiosi atque siccitas.
Sicilia incendiis ex siccitate ortis male laborat, in Iaponia autem octoginta fere homines nimio calore perierunt. Per se mutatio climatis singula phaenomena calamitosa non efficit, sed investigationes ostendunt medio calore augescente aestus caniculares fieri frequentiores et longiores. In regione Arctica calefactio fuit celerior quam alibi.
Bellum commerciale iam non imminere videtur
Praeses Commissionis Europaeae Jean-Claude Juncker et Cecilia Malmström, commissaria a commercio, praesidentem Donaldum Trump in Aedibus Albis nuper (25.7.) convenerunt. Inopinanter praesidens Trump illis nuntiavit Americanos cum Unione Europaea velle cooperari, ut portoria et subventiones tollerentur, exceptis tamen productis industriae autovehicularis. Addidit portoria servitiorum, productorum chemicorum, medicamentorum et soiae fore minora et commercium eorum auctum iri. Praeterea pollicitus est portoria aluminii et chalybis, quae USA nuper Unioni Europaeae posuerat, retractatum iri. His rebus dictis videtur bellum commerciale inter USA et UE iam non imminere.
Trump a Putino Moscuam invitatus
Postquam praesidentes Vladimir Putin et Donald Trump Helsinkii mense Iulio (16.7.) convenerunt, Putin rettulit se praesidentem Trump Moscuam invitavisse. Itemque Putin a praesidente Trump in USA invitatus est, sed dies itineris procrastinatus est, quia adhuc investigatur, an Russia comitiis praesidentialibus Americanorum intervenerit.
In Kenia sacci plastici vetiti
In Kenia olim tempestate pluviosa cloacae obturabantur, quia sacci ex plastica facti in eis inhaerescebant. In ventre vaccarum sacci plastici inveniebantur et piscatores retibus plus plasticae quam piscium capiebant. Anno proximo (2017) in Kenia lex lata est, qua fabricatio et usus saccorum plasticorum omnino vetantur.
(Tuomo Pekkanen)
3/8/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Conventus Singapurae historicus
Conventus Singapurae historicus
Praesidens Donald Trump et dux Coreae Septentrionalis Kim Yong-un in insula Sentosa Singapurae
die Martis (12.6.) convenerunt. USA et Corea Septentrionalis relationes diplomaticas non habent et
officialiter in bello sunt. Tractabatur imprimis de bello inter utramque Coream componendo et de
armis nuclearibus in paeninsula Coreana exuendis. Ad conclusionem conventus Trump et Kim
pacto subscripserunt, quo partes, desideria pacis et opulentiae utriusque terrae observantes, ad novas relationes creandas se obstringunt. Corea Septentrionalis se obligat, ut dearmationi nucleari in
paeninsula Coreana operam det. Trump per sponsionem ad securitatem Coreae Septentrionalis se
obstringit.
Austria imamos expellit et meschitas claudit
Austria ordines musulmanicos, qui proposita politica habent, non approbat. Septuaginta imami,
quibus Turcia pecuniam praestat, ex Austria expellentur. Praeterea septem meschitae, de
radicalizzatione musulmanorum accusatae, claudentur. Cancellarius foederalis Sebastian Kurz die
Veneris (8.6.) nuntiavit illa consilia partem esse rationum, quibus ”islamismus politicus”
coerceretur. Quae rationes, ut ait cancellarius foederalis, in lege anno bis millesimo quinto decimo
accepta consistunt. Illa lex vetat, ne communitates religiosae a nationibus peregrinis pecuniam
capiant, et postulat, ut communitates musulmanorum erga societatem civilem Austriacam
consuetudines positivas sustineant.
De methano in Marte reperto
NASA (National Aeronautics and Space Administration) nuperrime (7.6.) nuntiavit se
animadvertisse quantitatem methani in planeta Marte variare. Iam antea constabat methanum in
atmosphaera Martis existere, sed nova res est, quod quantitas eius variis anni temporibus differt.
Investigatores non consentiunt, quae causa sit huius variationis. Methanum potest oriri ex glacie aut
esse originis biologicae. In Tellure maior pars methani, quod est in atmosphaera, oritur ex herbis et
animalibus, sed copia methani etiam in glacie perenni reposita est. Si methanum Martis biologicae
originis esse probaretur, testimonium esset, quod ibi existeret aut exstitisset vita microbica.
Ludi pedifollii mundani 2018
Ludi pedifollii mundani, heri inaugurati, Petropoli et in decem aliis urbibus Russiae fiunt. In
Russiam ad ludos spectandos multae miliones peregrinorum veniunt. Praeterea certamina, numero
sexaginta quattuor, a centenis hominum milionibus per televisionem spectantur. Finale erit die
quinto decimo mensis Iulii (15.7.).
Nuntii Latini usque ad 3.8.2018 intermittuntur
Nuntii Latini Radiophoniae Finnicae Generalis, qui inde ab anno millesimo nongentesimo
undenonagesimo (1989) septimanatim emittuntur, propter ferias aestivas usque ad mensem
Augustum intermittuntur. Quae cum ita sint, prima post ferias emissio Latina fiet ante diem tertium
Nonas Augustas sive die tertio mensis Augusti.
Auscultatoribus nuntiorum Latinorum iucundissimas ferias aestivas exoptamus.
(Tuomo Pekkanen)
15/6/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Novus archiepiscopus
Novus archiepiscopus
Tapio Luoma, doctor theologiae quinquaginta sex annos natus, die Dominico (3.6.) novus
archiepiscopus ecclesiae evangelico-Lutheranae Finlandiae consecratus est. Hoc factum est in
Ecclesia cathedrali Aboënsi per benedictionem et impositionem manuum. Inter caerimoniam,
cui etiam praesidens Sauli Niinistö interfuit, ei crux et baculum pastorale ut insignia illius
muneris tradita sunt.
(Reijo Pitkäranta)
De novis regiminibus
Mense Iunio ineunte Italia novum regimen accepit, cum factio popularis nomine ”Motus
quinque stellarum” et partes dextimae ”La Lega” terram administrare coeperunt. In Hispania
autem principi ministro Mariano Rajoy, postquam fidem parlamenti amisit, munus
deponendum erat. In locum eius successit Pedro Sanchez, fautor socialistarum.
(Reijo Pitkäranta)
In Libya comitia fient
Factiones de principatu Libyae certantes pactae sunt, ut in terra comitia parlamentaria et
praesidentialia mense Decembri huius anni haberentur. Concordia constituta est in conventu
Parisiis acto, ubi rationes quaesitae sunt ad perturbationem civitatis mitigandam. Dictatore
Muammar Gaddafi abhinc septem annos de potestate deiecto futura Libyae obscura remanent.
(Saara Honkanen)
De bello commerciali
Inter Americanos et Europaeos bellum commerciale exarsisse videtur. Decrevit enim
praesidens Donald Trump, ut metallis ex Europa in Civitates Americae Unitas importandis
portorium imponeretur. Solutio pro chalybe erit vicenarum quinarum, pro aluminio autem
denarum centesimarum. Iam terrae Unionis Europaeae sui defendendi causa Americanis suum
indicem mercium vectigalium praeparant.
(Reijo Pitkäranta)
Eruptio vulcanica
In Guatimalia, civitate in America Media sita, eruptio vulcanica facta est, qua circiter centum
homines vitam amiserunt. Numerus mortuorum sine dubio etiam maior est, nam multi cives
adhuc quaeruntur. Complures vici lava et cineribus obruti sunt, cum vulcanus nomine Fuego
ignem et massam ardentem e faucibus suis evomere coepisset.
(Reijo Pitkäranta)
Nova lex in Dania data
Parlamentum Daniae legem approbavit, quae vestimentis vultum obtegentibus uti vetat. Nova
lex, quae mense Augusto ineunte valere incipiet, imprimis ad velamina mulierum
islamistarum pertinet. Interdicitur civibus Danis etiam usu cucullorum et barbae arte factae,
nisi quis causam manifestam ad tales res adhibendas indicare potest.
(Reijo Pitkäranta)
Oceanus Pacificus tranatur
Ben Lecomte, vir Francogallus quinquaginta unum annos natus, Oceanum Pacificum
tranaturus est. Itaque Nonis Iuniis (5.6.) in ora Iaponiae mare ingressus est, ut itinere novem
fere milium chiliometrorum confecto in urbem Franciscopolim perveniret. Putat se illam
natationem novem mensibus absolvere posse.
(Reijo Pitkäranta)
8/6/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Trump conventum cum Kim revocavit
Praesidens Donald Trump nuntiavit conventum cum Kim Yong-un, duce Coreae Septentrionalis,
revocatum esse. Epistula, quam ille huic scripserat, ab Aedibus Albis (24.5.) divulgata est. Causam
revocationis Trump scripsit esse apertam inimicitiam, quam Kim in recentissima sententia
ostendisset. Nihilo minus se exspectare, ut aliquo die Kim conveniret. Sedes nuntiis divulgandis
Coreae Septentrionalis rettulit Coream Septentrionalem ad colloquia cum USA adhuc paratam esse.
Antonio Guterres, secretarius generalis Nationum Unitarum, dixit se conventu revocato dolere et
desiderare, ut controversiae in paeninsula Coreana pacifice dirimerentur. Similiter multae aliae
nationes censebant. Quo facto (25.5.) Trump iam professus est adhuc fieri posse, ut summus
conventus institueretur et postridie (26.5.) mane per Twitter narravit prospera colloquia cum Corea
Septentrionali de futuro conventu in cursu esse. Primum consilium fuit, ut Trump et Kim die
duodecimo mensis Iunii (12.6.) Singapurae convenirent.
Laminae solares in California obligatoriae
In California Commissio a Politica Energiae constituit, ut novae domus laminis solaribus ad vim
electricam producendam ab initio anni bis millesimi vicesimi (2020) ornarentur. Constitutio ad
omnes domus maxime trium tabulatorum pertinet. Propositum est emissiones carbonei dioxydati
minuere et calefactionem climatis impedire.
Typhon imbres in deserta Arabiae attulit
Mane Sabbati (25.5.) typhon tropicus parti meridionali paeninsulae Arabiae impegit. Velocitas
ventorum erat in medio quinquagena quina metra singulis secundis. Imbres typhone allati oram
Omaniae prope urbem Salalam biduo verberaverunt. Meteorologi aestimant in illa regione biduo
ducenta millimetra pluisse, quae pluvias desertorum biennales superant. Salala est regio viridissima,
quae a periegetis frequentissimis petitur. Nunc autem et aerodromus et portus clausi sunt. Effectus
typhonis etiam in Iemenio et in insula eius Socotra sentiuntur, quae hereditas mundi ab Unesco
declarata est, quia ibi sunt indigenae herbae, cochleae serpentesque, quae nusquam alibi occurrunt.
Lagoena vini centum milibus euronum veniit
Die Sabbati (26.5.) in Francia orientali lagoena vini sub hasta centum tribus milibus septingentis
(103 700) euronibus veniit, quo carius pretium numquam pro una lagoena solutum est. Uvae ad
illud vinum lectae sunt anno millesimo septingentesimo septuagesimo quarto (1774), Ludovico XVI
in Francia regnante.
Real Madrid – Liverpool 3-1
Certamen finale Confoederationis campionum Kioviae, in urbe Ucrainae, vespere Sabbati (26.5.)
factum est. Conflixerunt greges Real Madrid Hispaniae et Liverpool Britanniae. Liverpool initio
egregie ludebat, sed postquam Mohamed Salah, optimus eius lusor, vulneratus ex certamine exire
coactus est, Hispani superiores esse coeperunt et retibus tribus ad unum (3-1) trophaeum
reportaverunt.
Tuomo Pekkanen
Nuntii latini 1.6.2018
1/6/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Memoria bellis caducorum
Die Dominico (20.5.) in Finlandia more solito memoria militum bello caducorum celebrabatur. Hoc anno in Ecclesia cathedrali Aboënsi sollemnitas specialis instituta est, qua civibus bello domestico abhinc centum annos mortuis aut supplicio affectis honor habebatur. Caerimoniae, cui praefuit archiepiscopus Kari Mäkinen, inter alios praesidens Sauli Niinistö et princeps minister Juha Sipilä interfuerunt.
(Reijo Pitkäranta)
De sanctionibus oeconomicis
Mike Pompeo, minister a rebus exteris Civitatum Americae Unitarum, de gravissimis sanctionibus oeconomicis Iraniae imponendis narravit. Terras Europaeas praemonuit, ne illas leges violarent. Si id fecissent, rationem eius rei Americanis redderent. Quae cum ita sint, civitatibus Europae decernendum est, utrum cum Iranianis an Americanis mercaturam exerceant.
(Reijo Pitkäranta)
Maduro victor comitiorum
Victor comitiorum praesidentialium Venetiolae declaratus est Nicolas Maduro, dominus imperiosus huius terrae. Paene septuaginta centesimis suffragiorum acceptis munus sex annorum iterum initurus est. Partes quidem oppositae socialistas rerum obscurarum accusant neque comitia credibilia fuisse putant. Henri Falcon, candidatus adversarius, dicit populum a regimine coactum esse, ut praesidenti Maduro suffragaretur.
(Satu Tuominen)
Investigatio hydrologica
Nasa sive administratio spatialis Americanorum amplam investigationem hydrologicam faciendam curavit ad cognoscendum, quibusnam mutationibus opes aquarum globi terrestris his annis affectae essent. Generatim dici potest imbres in partibus septentrionalibus et prope aequatorem augeri, cum metuendum sit, ne terrae inter illas regiones intercedentes exsiccentur.
(Reijo Pitkäranta)
Novum opus Rembrandtii
Mercator quidam artis nomine Jan Six Amstelodami picturam antea ignotam exposuit, cuius auctor est Rembrandt, unus ex artificibus omnium temporum celeberrimis. Tabula imaginem iuvenis ignoti figurat et partem operis amplioris constituere videtur. Rerum periti eam anno millesimo sescentesimo tricesimo quarto (1634) pictam esse credunt.
(Reijo Pitkäranta)
Puellae bene certarunt
In Lituania certamina pedifollica Europaea puellarum septendecim annis minorum posita sunt. Grex Finlandiae, postquam cohortem Angliae punctis duobus ad unum (2-1) superavit, locum tertium consecutus est. Ita sibi aditum ad certamina mundialia mense Novembri in Uruguaia futura paravit. Neque nostrates umquam in hoc athleticae genere tantum successum habuerunt.
(Reijo Pitkäranta)
De tempestate Mensis Maii
Mensis Maius apud nos tam calidus fuit, ut numerus dierum aestuosorum amplius decem esset. Sunt, qui tempestate aestiva gaudeant et in aprico libenter versentur, sed aestibus etiam factum est, ut agri sitirent et natura siccitate laborans pluvias recreantes exspectaret. Huc accedit, quod periculum incendiorum terrestrium in incremento est.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 25.5.2018
25/5/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Coreae Septentrionali auxilium oeconomicum praebetur
Si Corea Septentrionalis armis nuclearibus abstiterit, USA et Corea Meridiana ei auxilium oeconomicum dabunt. Mike Pompeo, minister a rebus exteris Americanorum, in paeninsula Coreana primum Kim Yong-un, dictatorem Coreae Septentrionalis, deinde Kang Kyung-whan, ministrum a rebus exteris Coreae Meridianae, convenit.
Adhuc ante paucos menses moderatores Americani et Coreani Septentrionales inter se contumelias dicebant. Nunc autem Pompeo narravit se cum Kim ”bona colloquia” habuisse. Sed tam Pompeo quam Kang affirmabant condicionem auxilii oeconomici esse, quod Corea Septentrionalis ”plane, permanenter et probate” armis nuclearibus absisteret.
Israel et Irania in Syria conflixerunt
Postquam Irania copias suas in Syriam induxit, verendum erat, ne Israeliani et Irani confligerent. Neque frustra, nam vigilia Ascensionis (10.5.) copiae Iranianae in stationes Israelis, quae sunt in collibus Golan, circiter viginti missilia miserunt. Israel nuntiavit se pleraque ex eis avertisse neque milites suos damna cepisse. Deinde Israel in complures locos, quos milites Irani tenebant, ictus aerios fecit. Illi impetus ab Israelianis in Syriam facti fuerunt fortissimi post bellum Jom Kippur anno millesimo nongentesimo septuagesimo tertio (1973) confectum. Unio Europaea flagitavit, ut omnes partes in conflictu Israelis et Iraniae moderationem observarent.
Siccitas Keniae in eluviones mutata
Adhuc mense Februario magistratus Keniani et ordines internationales auxilium ad difficultates petiverunt, quas siccitas in Keniam attulisset. Nunc autem causa difficultatum sunt inundationes et morbi, quos aquae diluviales forsitan portant. Siccitas exceptionalis in Africa orientali multos annos duravit.
At mense Martio tempestas in contrariam mutata est. Imbribus factum est, ut viae multarum urbium diluvio cooperirentur et in Kenia multi lacus artificiales aquis complerentur. Primo vere in Kenia ducenta quadraginta quattuor milia (244 000) hominum aquas diluviales fugere coacta sunt. Aquis in urbibus fluctuantibus Nationes Unitae de periculo morborum monuerunt.
Balaena in Sinu Finnico nassa haesit
Sabbato (12.5.) nuntiatum est balaenam in angustissima parte Sinus Finnici nassa piscatorum haerere. Salvatores maritimi ad locum advocati balaenam liberaverunt, quae tamen in propinquitate mansit. Deinde tam prope navigium salvatorum natavit, ut illi reliquias retis, quae in balaena adhuc haerebant, tollere possent. Postea salvatores balaenam in altum mare comitati sunt.
Investigatores censent fieri potuisse, ut balaena ingenite ita se gereret et consulto ad salvatores veniret, cum intellegeret se auxilium accepturam esse. - Erat specie ”Megaptera novaeangliae”, quae in aquis Finniae septentrionalibus bis tantum antea visa est.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 18.5.2018
18/5/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Quid Donals Trump dixerit
Praesidens Donald Trump nuntiavit se pactum nucleare cum Irania factum non servaturum esse. Quam ob rem sanctiones Iraniae impositas restitutum iri. ”Pactione sublata”, inquit, ”prohibetur, ne apparatio armorum nuclearium in Oriente Proximo acceleretur”. Idem dixit se sperare fore, ut una cum civitatibus sociis rationem inveniret, cuius ope discrimen´Iranianum solveretur.
(Reijo Pitkäranta)
Putin quartum praesidens
Nonis Maiis (7.5.) Vladimir Putin quartum praesidens Russiae factus est, cum iuramentum officii meridie in Cremlino dedit. Oratione habita censuit Russis summo studio id agendum esse, ut oeconomia patriae et qualitas vitae civium meliores redderentur. Paucis diebus ante inaugurationem mille sescenti fere homines praesidenti Putin adversantes Moscuae et in aliis Russiae locis deprehensi sunt.
(Reijo Pitkäranta)
De epidemia morbillorum
Epidemia morbillorum in Europa apud populum non vaccinatum grassatur. Ex statisticis apparet in Romania his duobus annis plus undecim milia hominum morbo affecta esse. In Graecia duo milia et in Italia quinque milia casuum nuperrime reperta sunt. Contagioni expositi sunt praecipue zingari, quia perpauci ex eis vaccinationem contra morbillos habent.
(Saara Honkanen)
De Academia Suetiae
Collegium Academiae Suetiae decrevit, ne praemium Nobelianum litteraturae hoc anno distribueretur. Inde fit, ut anno bismillesimo undevicesimo (2019) illud praemium bis detur. In causa dilationis sunt multa scandala, propter quae fides et auctoritas eius academiae in dubium vocatae sunt.
(Reijo Pitkäranta)
De conventu Latino
Septimana vergente societas nomine Academia Latinitati Fovendae (ALF) conventum annuum Romae celebravit. Argumentum principale erat lexicographia, quam ob rem socii Finni auditoribus de Nuntiis Latinis narraverunt necnon Lexicon neolatinum in Finlandia hoc anno editum proposuerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Aër in Finlandia purus
Qualitas aëris in Finlandia omnium optima est, ut ex investigatione ab Ordine sanitatis mundi (WHO) nuper facta patet. Copia enim particularum minimarum pro singulis metris cubicis apud nos minor est quam usquam alibi. Eadem fere puritate sunt Estonia, Suetia, Canada, cum rerum condicio in Quataria pessima sit.
(Reijo Pitkäranta)
Petra Olli victrix
In urbe Russiae nomine Kaspijsk certamina de principatu luctandi Europaeo instituta sunt. In serie feminarum sexaginta quinque chiliogrammatum nomismate aureo potita est Petra Olli, athleta Finlandensis viginti trium annorum. Adversaria eius, quam in luctatione finali duobus punctis superavit, erat Elis Manolova, femina ex Azerbaigiania oriunda.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 11.5.2018
11/5/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Conventus principum historicus
Duces Coreae Septentrionalis et Meridianae convenerunt. Ex parte Coreae Septentrionalis aderant, praeter dictatorem Kim Yong-un, soror eius Kim Yo-jong et Kim Yong-chol, pristinus praefectus explorationis. Delegatis Coreae Meridianae praeerat praesidens Moon Jae-in. Duces constituerunt, ut statui belli inter Coreas finiendo operam darent.
Summa declarationis
Duces Corearum declarationi subscripserunt, cuius summa haec fuit: Propositum in paeninsula Coreana esse totalem dearmationem nuclearem; foedus pacis esse faciendum et statum belli finiendum; grapheum communicationis in Kaesong Coreae Septentrionalis condendum; programma ad familias uniendas redintegrandum; conventus moderatorum constanter repetendos; actiones propagatorias in confinio Corearum finiendas.
Inter Coream Septentrionalem et Meridianam est adhuc nomine status belli. Nunc autem, ut declaratum est, omnes actus inimici tam terra marique quam in aere finiuntur. Duces alter alterum amplexabantur et Kim Yong-un monuit Coreanos esse eiusdem sanguinis populos, qui separatim vivere non possent.
Unio Europaea insecticidas neonicotinoides vetuit
Unio Europaea vetuit, ne insecticidae neonicotinoides in agris adhiberentur. Quod utile erit apibus et forsitan impediet, ne species avicularum exstinguantur. Cultores autem betarum vulgarium et plantarum oleosarum damna capient. Ordo internationalis avibus tuendis (Birdlife international) in relatione nuper divulgata monuit octavam quamque speciem avium in periculo esse, ne exstirparetur.
Electrificina nuclearis in Sibiriam navigat
Electrificina nuclearis ex navalibus Petroburgensibus in Sinum Finnicum deducta per Mare Balticum et Fretum Danicum praeter oram Norvegiae occidentalem in portum Murmanskensem remulcabitur, ubi combustibili nucleari onerabitur. Inde perget iuxta oram Russiae usque ad oppidum Pevek, portum remotissimum Sibiriae septentrionalis-orientalis.
Illa electrificina est prima in suo genere. Ab autumno huius anni reactorium eius electricitatem regionibus Russiae remotissimis, aditu difficillimis, generare incipiet. Pevek est oppidum tam Russiae quam totius Asiae maxime septentrionale, celebre etiam campis carceralibus, in quibus captivi aetate Staliniana uranium fodiebant.
Dies veteranorum
Dies veteranorum apud Finnos die vicesimo septimo mensis Aprilis (27.4.) celebratur, quo die anni millesimi nongentesimi quadragesimi quinti (1945) bellum contra Germanos in Lapponia finitum est. Thema principale hornotini diei festi fuit considerare, quo modo hereditas veteranorum, qui hodie in Finnia quattuordecim milia numerantur, generationibus futuris transmitteretur.
Aetas media militum veteranorum est nonaginta trium annorum. In secundo bello mundano Finni contra Unionem Sovieticam bis pugnaverunt, primum (1939-1940) soli, deinde (1941-1944) una cum Germanis, denique (1944-1945) in Lapponia contra Germanos. In his tribus bellis in parte Finnorum sescenta milia virorum et centum milia feminarum interfuerunt.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 4.5.2018
4/5/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Iter praesidentis Macron
Emmanuel Macron, praesidens Francogalliae, cum coniuge iter officiale triduanum in Civitates Americae Unitas suscepit, ubi collegam suum Donald Trump et uxorem eius convenit. Praesidentes alter alterum salutantes in modum optimorum fratrum se gesserunt dextris inter se firmiter iunctis et multis osculis utrimque datis. Macron ab Americanis tanti aestimabatur, ut apud congressum eorum orationem anglice habere sineretur.
(Reijo Pitkäranta)
Novus Cubae praesidens
Miguel Diaz-Canel successor praesidentis Cubanorum Raul Castro est, ut administratores huius terrae confirmaverunt. Iuramentum officii statim dedit, postquam conventus nationalis se eum praesidentem creavisse pronuntiavit. Quamquam Castro se officio abdicavit, eum tamen potestatem in factione principali conservaturum esse dicunt. Cuba civitas a partibus communisticis recta adhuc manebit.
(Satu Tuominen)
Tensio Graeco-Turcica
Tensio politica et militaris inter Graeciam et Turciam augeri videtur. Nam singulis fere diebus de aliquo novo conflictu inter eas orto nuntiatur. Turci imprimis id graviter ferunt, quod regimen Graeciae recusavit, quominus milites seditiosos e Turcia profugos domum remitteret.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Ahtisaari dixerit
Martti Ahtisaari, praesidens olim Finlandiae, et Nationes Unitas et civitates praepotentes de inertia in bello Syriaco componendo reprehendit. Monuit ordini Nationum Unitarum magnum munus fuisse, ut efficeret, ut res Syriae in pristinum statum restituerentur. Ei tamen non contigisse, ut his septem annis officium suum apte praestaret.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Toronti acciderit
Toronti, in urbe Canadae, autocinetum per corpora peditum transiit, quo factum est, ut decem homines morerentur et sedecim graviter vulnerarentur. Testes oculati narraverunt vehiculum onerarium ex improviso in viam pedestrem deversum esse ibique per longum spatium provectum magnum detrimentum attulisse. Auctor sceleris paulo post a vigilibus publicis deprehensus est.
(Reijo Pitkäranta)
Status linguae liberae
Iam altero deinceps anno status Finlandiae in indice libertatis rei diurnariae descendit. In praesentia locum quartum obtinet, cum abhinc aliquot annos lingua Finnorum omnium liberrima habita sit. Anno proxime praeterito nostrates in hac comparatione tertii erant. Illum indicem ordo internationalis nomine Redactores sine limitibus divulgare solet.
(Reijo Pitkäranta)
Nova formicae species
Grex investigatorum in Borneo novam formicae speciem invenit, quae se explodendo communitatem suam defendit. Nomen scientificum eius est Colobopsis explodens. Si quae bestia his formicis imminet, aliquot earum membra sua tantopere intendunt, ut totum corpus dissolvatur et hostis veneno inde effuso interficiatur.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 27.4.2018
27/4/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Foederatio occidentalis Syriam missilibus percussit
USA, Britannia, Francia mane Sabbati plus centum missilia in tres metas Syriacas miserunt, in quibus arma chemica conficiebantur et tractabantur. Una meta erat Damasci, duae extra urbem Homs. Impetus fuit responsum ad ictum gasalem ante septimanam prope Damascum factum, cuius auctor regimen Syriae habetur. Propositum foederationis non fuit praesidentem Bashar-al-Assad ex potestate expellere sed prohibere, ne regimen Syriae arma chemica amplius adhiberet. Pentagon, ministerium defensionis Americanorum, nuntiavit omnia missilia scopos suos tetigisse et rem gestam esse. Vladimir Putin, praesidens Russiae, ictus statim damnavit et Consilium Securitatis ad conventum necessitatis convocavit
.
Barcinonenses flagitabant, ut duces incarcerati liberarentur
Complura centena hominum in viis Barcinonis nuper reclamitaverunt flagitantes, ut moderatores Cataloniae incarcerati liberarentur. Reclamitatores censent duces motus independentiae esse captivos politicos. In his est Jordi Sanchez, qui de incitatione civium et motu rebelli accusatur. Si novus dux regionalis mense Maio creatus non erit, nova comitia in Catalonia instituentur.
Praesidentem Trump ”feminas ut frusta carnis tractare”
James Comey, pristinus moderator Foederalis Officii Investigationis (FBI), praesidentem Donaldum Trump in colloquio televisifico acerrime vituperavit: ”Feminas ut frusta carnis tractat, de parvis et magnis rebus iterum iterumque mentitur et ab Americanis flagitat, ut credant. Homo illius generis moribus ad munus praesidentis Americanorum aptus non est.”
Polonia inquinationem aeris deminuere studet
Ordo mundi sanitarius (WHO) confirmavit ex quinquaginta urbibus Europae inquinatissimis triginta tres esse in Polonia. Inquinatio, quae pessima est mensibus hiemalibus, praesertim ex eo oritur, quod Poloni ad calefactionem multum carbonis fossilis adhibent. In domibus praeterea eiectamenta et purgamenta comburuntur. Nunc autem regimen Poloniae programma ”stop smog” incohavit. Insulatio caloris in domibus meliorabitur et puriores modi calefactionis excogitabuntur, ut quantitas energiae ad calefactionem necessaria, deminuatur.
Oeconomia Finniae opinione celerius crescit
Ministerium aerarii publici praevidet oeconomiam Finniae hoc anno duabus virgula sex centesimis (2,6%) crescere, quod paulo plus est quam antea putabatur. Melior occupatio et consilia, quibus augmentum sumptuum coercebitur, oeconomiam publicam etiam annis proximis confirmabunt. Hodiernus gradus occupationis iam prope unam et septuaginta centesimas (71%) ascendit.
Valetudo Finnorum minus prospera
Ex investigatione recenti apparet valetudinem Finnorum non tam prospere quam ante provenire. Obesitas et symptoma depressionis crebrescunt atque alta pressio sanguinis et cholesterolum nimis altum sunt adhuc communia. Ex viris viginti sex centesimae, duodetriginta ex feminis sunt pingues. Qualitas autem vitae hominum seniorum est melior quam ante.
(Tuomo Pekkanen)
(Nuntii Latini 20.4.2018)
20/4/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Statio spatialis Sinensium praecipitavit
Tiangong-1, statio spatialis Sinensium, Kalendis Aprilibus multo mane in regionem meridianam Oceani Pacifici praecipitavit. Illa statio quidem erat pondo octo metretarum, sed maiore parte eius in atmosphaera exusta, paucissima scruta in oceanum ceciderunt. Statio Tiangong-1 anno bis millesimo undecimo (2011) in spatium missa erat.
Sinae telonia mercibus Americanis imposuerunt
Sinenses nuntiaverunt se vectigalia telonialia viginti quinque centesimarum (25%) plus centum mercibus Americanis imponere, imprimis productis agriculturae, aeroplanis, autovehiculis. Causa est, quod praesidens Donald Trump decreverat, ut vectigalia eiusdem magnitudinis chalybi et aluminio Sinensium imponerentur. Deinde in indicem mercium plus mille trecenta producta ab USA addita sunt.
Russia, Irania, Turcia vires coniungunt
Moderatores Russiae, Iraniae, Turciae nuper Ancyrae convenerunt. Recep Tayyip Erdogan, praesidens Turciae, Vladimirum Putin, praesidentem Russiae, et Iraniae praesidentem Hassan Ruhani ad colloquia Ancyrae habenda invitaverat. Propositum moderatorum erat imprimis condicionem rerum Syriae tractare atque mutuas relationes oeconomicas corroborare. Russia et Turcia, quae cum terris occidentalibus dissensiones habent, discordiis inter se praetermissis fortes relationes oeconomicas volunt coniungere. Electrificina nuclearis Russica, quae in urbe Akkuyu aedificatur, praesente Putino celebrabatur. Praeterea ductus gasalis, quo Russi gasum Turcis ducent, iam praeparatur. Cum praesidente Hassan Ruhani Putin Ancyrae de programmate nucleari Iraniae consulebat. Imprimis USA Iraniam accusavit, quod pactum nucleare duobus annis ante factum, violavisset. Illo pacto Irania se obligavit, ne arma nuclearia faceret, dummodo communitas internationalis sanctionibus oeconomicis contra Iraniam positis absisteret.
Hospites in Aedibus Albis
Ex Cremlino nuntiatum est praesidentem Trump Vladimirum Putin in Aedes Albas invitavisse. At propter novas discordias Americani tergiversantur neque ad conventum praesidentium efficiendum quicquam factum est. Praesidentes autem Estoniae, Lettoniae, Lituaniae in Aedibus Albis a praesidente Donaldo Trump die Martis (3.4.) recepti sunt.
Via Crucis – ambulatio paschalis Helsinkiensis
Plus quindecim milia hominum vespere Sabbati (31.4.) Viam Crucis, ambulationem oecumenicam, in media urbe Helsinki participaverunt. Ambulatio, anno millesimo nongentesimo nonagesimo sexto (1996) primum instituta, crucifixione symbolica in scalis Cathedralis Helsinkiensis finita est. Partes Iesu, personae ambulationis principalis, egit cantor dramaticus Waltteri Torikka.
Teivas Oksala diem obiit supremum
Professor Teivas Oksala, subtilis interpres et investigator sedulus litterarum classicarum, postridie Kalendas Martias annos natus duos et octoginta diem obiit supremum. Operam poetis praesertim Romanis in patrium sermonem vertendis dedit. Libros divulgavit, quae ad culturam classicam in patria propagandam spectant, et ad institutionem Latinam renovandam multa contulit.
Requiem aeternam dona ei, Domine, et lux perpetua luceat ei.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 6.4.2018
6/4/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Legati Russi expelluntur
Amplius centum legati Russi e terris occidentalibus domum expelluntur, ut die Lunae (26.3.) nuntiatum est. Haec poena illis solvenda est ictus veneni nervalis, quem Russi in Britannia perpetraverunt. Unus legatus etiam ex Finlandia exire iussus est, quamquam tale decretum facere nostratibus difficillimum fuisse dicitur.
(Reijo Pitkäranta)
Kim in Sinas iter suscepit
Hac septimana ineunte Kim Jong-un, dux Coreae Septentrionalis, una cum coniuge iter secretum Pekinum suscepit, ubi praesidentem Sinarum Xi Jinping convenit. Vehebatur eodem tramine bene munito, quo pater eius antea usus erat. Patefactum est eos de pace et stabilitate in paeninsula Corea servanda collocutos esse. Inter visitationem Kim confirmavit civitatem suam dearmatione nucleari obligatam esse.
(Reijo Pitkäranta)
Incendium in Sibiria grave
Die Dominico (25.3.) in urbe Kemerovo in media Sibiria sita calamitas funestissima accidit. Amplius sexaginta homines, in iis complures parvuli, vitam amiserunt incendio saevo in magno mercium emporio coorto. Verisimile est ignem in cinematographeo accensum esse, quod in summo tabulato illius aedificii iacebat.
(Reijo Pitkäranta)
De eiectamentis plasticis
In regione maritima inter Californiam et Insulas Havaianas patente tanta eiectamentorum plasticorum copia fluctuat, ut magnitudine aream Francogalliae ter excedat. Vertex massae illius paene octoginta milia metretarum efficit. Ordo Hollandiensis nomine Ocean Cleanup aestate proxima actiones incepturus est, quibus mare a re plastica paulatim purgetur.
(Reijo Pitkäranta)
Aviculae cito rarescunt
Multae aviculae in Europa moribundae sunt. Numerus earum vel in Francogallia saltem tertia parte deminutus est. Biologus Benoit Fontaine, qui in populationes avium inquisivit, rerum condicionem pessimam esse censet. ”Iam in eo est”, inquit, ”ut rura nostra in deserta mutentur”. In causa est, quod insecta, quae avibus victui sunt, ab agricolis veneno delentur.
(Reijo Pitkäranta)
Monitio ad ambulandum
Regimen Finlandiae valetudinem nationalem meliorem redditurum est, cum cives ad ambulandum et birotandum hortatur. Pecuniam quinque milionum euronum municipiis reservavit, qua vias birotarias reficerent. Spes est, ut cura valetudinis publica ex ambulatione et birotatione aucta compendium multorum miliardorum faciat.
(Satu Tuominen)
Kaisa Mäkäräinen victrix
Kaisa Mäkäräinen, femina Finlandensis triginta quinque annos nata, in eo athleticae genere, quod biathlon dicitur, hac hieme omnium praestantissima erat. Namque ex omnibus certaminibus internationalibus octingenta viginti duo (822) puncta tulit, cum Anastasia Kuzmina, athleta ex Slovakia oriunda, tribus punctis inferior esset.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 30.3.2018
30/3/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Putin in quartum praesidentatum creatus
In comitiis Russiae die Dominico (17.3.) factis Vladimir Putin in quartum praesidentatum creatus est. Ex suffragiis datis quinquaginta quinque miliones sive prope septuaginta septem centesimas (76,65%) accepit. In comitiis ante sex annos factis numerus suffragiorum illi datorum fuit quadraginta quinque miliones sive prope sexaginta quattuor centesimae (63,6%). Inter competitores primi erant Pavel Grudinin (11,81%), Vladimir Zhirinovski (5,67%), Ksenija Sobtsak (1,66%). Ex civibus suffragium habentibus circiter sexaginta septem centesimae (67%) ad urnas venerunt, quae duabus fere centesimis plus sunt quam in comitiis praesidentialibus anno bis millesimo duodecimo factis.
Crisis inter Russos et Britannos diplomatica
Postquam Britannia viginti tres legatos diplomaticos Russos domum remisit, Russia nuntiavit se totidem legatos Britannos expellere; neque Britanniae consulatum Petropoli condere permitteretur atque British Council, centrum culturae et educationis, actiones in Russia finiret. Ad haec Theresa May, prima ministra Britanniae, respondit: ”Ferendum non est, quod regimen Russiae vitae civium Britannorum aut aliorum in solo Britanniae imminet.” Britanni enim censent venenum nervale, quo Sergei Skripal et filia eius Salisburiae infecti sunt, in pristina Unione Sovietica factum esse. Quo modo illud venenum in Britanniam portatum sit, nondum constat.
Colloquia de Corea Septentrionali Helsinkiensia
Colloquia arcana et inofficialia de Corea Septentrionali septimana incipiente in Finnia facta sunt. Choi Kang Il, diplomaticus Coreae Septentrionalis, die Dominico Helsinkium venit, sed de aliis colloquiorum participibus, qui dicuntur esse magistratus aut homines academici, singula non sunt nota.
Argentaria Nordea sedem principalem in Finniam transfert
Argentaria Nordea in conventu societatis Idibus Martiis habito decrevit, ut sedem principalem ex Suetia in Finniam transferret. Causa erat, quod Suetia non est membrum in Unione Argentaria Unionis Europaeae. Consilium a societate captum in actis diurnis Suetiae acerrime vituperabatur et moderatores eius superbiae accusabantur.
Finnia terra felicissima
In relatione Nationum Unitarum (The World Happiness Report), nuper (14.3.) divulgata, Finnia inter centum quinquaginta sex terras felicissima iudicatur. Respiciuntur in hac relatione inter alia productio pro capite nationalis, securitas socialis, valetudo, longitudo vitae, libertas eligendi. In singulis terris minime mille homines interrogabantur. In hac relatione, anno bis millesimo duodecimo (2012) primum divulgata, terrae septentrionales primos locos occupaverunt. Hoc anno Norvegia secundum locum vindicat, etiam Suetia, Islandia Daniaque inter primas decem terras numerantur. Extra Europam excellent Nova Zelandia et Canada; USA de loco quarto decimo, quem ante habebat, in duodevicesimum decidit.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 23.3.2018
23/3/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Quid Salisburiae acciderit
Moderatores Britanniae viginti tres legatos Russiae domum remittunt. Accusant enim regimen eorum sceleris, quod in Sergei Skripal, pristinum speculatorem Russum, et in eius filiam adultam Iuliam commissum est. Inventi sunt in media urbe Salisburia moribundi propter venenum nervale, cuius vestigia in corporibus eorum videre erant. Condicio utriusque adhuc gravissima esse describitur.
(Reijo Pitkäranta)
Tillerson munus deponit
Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum, ministrum a rebus exteris Rex Tillerson a magistratu amovit, cum merita eius erga patriam laudaret. Dicuntur sententiae eorum de variis rebus politicis iam diu inter se differre. In locum eius succedit Mike Pompeo, praefectus Sedis rei exploratoriae (CIA).
(Reijo Pitkäranta)
Kim et Trump convenient
Kim Jong-un, dux Coreae Septentrionalis, praesidentem Americanorum Donald Trump convenire vult. Ait se ad colloquium de experimentis missilium intermittendis paratum esse. Nuntius eius rei in epistula inclusus erat, quam delegati Coreae Meridianae in urbe Washington divulgaverunt. Praesidens Trump se invitationem accipere nuntiavit.
(Reijo Pitkäranta)
Xi Jinping dux sempiternus
Congressus popularis Sinarum legem iussit, qua cavetur, ne praesidenti viventi munus adimatur. Quae cum ita sint, nihil iam obstat, quin Xi Jinping, dux hodiernus, civitati per totam vitam praesit. E tribus fere milibus delegatorum, qui suffragio parlamenti intererant, nonnisi duo illi rogationi adversati sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Stephen Hawking mortuus
Stephen Hawking, physicus et cosmologus celeberrimus Britannus, diem supremum obiit septuaginta sex annos natus. Per multos annos morbo amyotrophico laborabat, quam ob rem se movere non poterat. In rebus physicis perscrutandis tam acutus erat, ut Einstein nostri aevi appellaretur. Investigationes eius imprimis ad lacunas nigras spatii cosmici pertinebant.
(Reijo Pitkäranta)
De Mari Baltico tuendo
Ordo naturae mundi tuendae relationem de statu programmatis Maris Baltici protegendi divulgavit. Investigatum est, quomodo diversae nationes accolae maris luxuriationem et pollutionem avertissent et biodiversitatem fovissent. In comparatione primum locum obtinuit Suetia, quam secuta est Finlandia. Experti autem dicunt rationes nationum nondum sufficere ad mare servandum.
(Saara Honkanen)
Hiems nivibus plena fuit
Hiems in hemisphaerio orbis terrarum septentrionali hoc anno mirum quam nivosa fuit. Annis proxime praeteritis copia nivium in regionibus arctois multum variavit, ut patet e mensionibus Instituti meteorologici Finlandiae. Rem autem in universum spectanti casus nivium ultimis decenniis deminuti esse videntur.
(Reijo Pitkäranta)
16/3/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Oratio de statu nationis praesidentis Putin
Vladimir Putin, praesidens Russiae, de statu nationis orationem fecit, in qua condiciones sociales, evolutionem oeconomicam et praecipue potentiam militarem, quomodo augeretur, pertractavit. Confirmavit Russis nullum propositum in ullam terram invadendi esse et evolutionem armorum tantum ad pacem in toto terrarum orbe conciliandam spectare. Praesidens censebat necesse esse paupertatem in Russia proximis sex annis dimidiare et efficere, ut natalitas aequaliter cresceret. Se paratum esse programmata ad prosperitatem populi pertinentia quadraginta centesimis augere. Oratio de statu nationis praesidentis etiam ad comitia praesidentialia spectabat, quorum primum suffragium post decem dies (18.3.) fiet.
Germani tandem novum regimen habebunt
Factio socio-democratica Germaniae (SPD) suffragio facto decrevit, ut cum conservativis, quibus Angela Merkel praeest, administrationem susciperet. Itaque democratae sociales una cum democratis Christianis (CDU/CSU) novum Germaniae regimen constituent. Numquam ante constitutio regiminis tam diu duravit, nam comitia foederalia iam mense Septembri facta erant.
Comitia Italiae
In comitiis Italiae die Dominico factis cives non tantum delegatos in parlamentum creaverunt nam eodem die etiam electiones regionales factae sunt. Plurima suffragia accepit coalitio dextra centralis, in qua sunt factio Forza Italia et foederati eius. Ex singulis partibus politicis plurima suffragia accepit motus Quinque stellarum.
Novus archiepiscopus creatus
Doctor theologiae Tapio Luoma novus archiepiscopus ecclesiae Finnicae evangelico-Lutheranae creatus est, cum trecenta septuaginta quattuor suffragia (374) sive maiorem ex eis partem (56,17%) obtinuit. Hodie episcopus est dioecesis Esboënsis. Tapio Luoma munus archiepiscopi Kalendis Iuniis suscipiet, quo die archiepiscopus hodiernus Kari Mäkinen rude donabitur.
In Scotia nova reperta archaeologica
In Scotia septentrionali-orientali apud suburbium Milltimber urbis Aberdeen, vestigia habitationis humanae inde ab aetate mesolithica excavationibus recentibus reperta sunt. Antiquissima ex eis sunt quindecim milium annorum, sed notabilia imprimis sunt testimonia praesentiae Romanorum, in his nonaginta furni ad panes coquendos constructi. Illi furni, ut archaeologi credunt, a militibus Romanis anno octogesimo tertio vel quarto facti sunt, cum copiae Romanorum duce Gnaeo Iulio Agricola in partes Britanniae septentrionales penetrabant, ut imperium Romanum dilatarent. Quod autem illis non contigit et Romani ex Scotia se recipere coacti sunt.
Signum veris: ursi ex somno excitantur
Ursi in vivario Helsinkiensi habitantes ex nido hiemali Kalendis Martiis exierunt. Frigora ursos non perturbant sed lumen solis in dies augescens eos allicit. Somnus ursorum hiemalis plerumque mense Martio vel Aprili finitur, in Europa meridiana, ubi cibus per totum annum facilius invenitur, ursi hieme non omnino dormiunt.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 9.3.2018
9/3/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Rerum in Syria condicio
Praesidens Vladimir Putin, decreto Consilii securitatis Nationum Unitarum oboediens, copiis Russis in Syria bellantibus ignistitium imperavit: pugnae singulis diebus ad quinas horas intermitterentur, ut cives e regione Damasci borbardationibus vexata effugere possent et iis remedia et auxilium humanitarium suppeditarentur. Milites tamen regiminis Syriae ignistitio neglecto impetus cruentos in illa loca facere perrexerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Poloni fecerint
Tribunal Unionis Europaeae iudicavit Polonos leges de qualitate aeris violavisse. Iussit eos sine mora edictis obsequi incipere; aliter illos pecunia multatum iri. Iam complures annos modos emissionum particularum venenosarum excedunt, ut e sententia apparet. E Sede circumiectali Europaea dicitur quinquaginta milia hominum in Polonia quotannis propter pollutiones aerias praemature mori.
(Satu Tuominen)
Europa frigoribus alget
Hac septimana tota fere Europa frigoribus arcticis ex Sibiria diffusis laborat. Vis eorum tanta fuit, ut etiam Romae nives caderent, quam ob rem plurimae scholae clausae sunt et commeatus publicus in magnas difficultates vocatus est. Neque Romani post annum bis millesimum duodecimum (2012) hiemem tam asperam experti sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Antidepressiva utilia
Rerum periti diu litigabant, utrum remedia antidepressiva ad mentem sanandam adiuvarent, necne. Ex amplissima investigatione internationali nuper divulgata patet ea re vera illi morbo avertendo conferre. Quantam autem vim in diversis casibus habeant et quales effectus secundarios secum ferant, e qualitate singulorum medicamentorum pendere videtur.
(Reijo Pitkäranta)
Turku Pompeii Finlandiae
Aboae sive in urbe Turku, quod olim caput Finlandiae erat, ruinae urbis mediaevalis in lucem venerunt. Reficiebatur palaestra Scholae cathedralis Aboënsis, cum sub pavimento partes viae stratae veteris et constructiones duarum domuum apparuerunt. Huc accesserunt fornices cellarum et fragmenta quaedam vasorum. Sunt iam, qui dicant Aböenses suos proprios Pompeios habere.
(Reijo Pitkäranta)
Finis Olympiorum hiemalium
Die Dominico (25.2.) Olympiis hiemalibus in urbe PyeongChang habitis finis impositus est. Longe optimo successu certaverunt athletae Norvegiae: hi enim sibi omnino undequadraginta nomismata conciliaverunt, in iis quattuordecim aurea. Secundum locum obtinuit Germania uno et triginta nomismatis acceptis.
(Reijo Pitkäranta)
Iivo Niskanen Olympionices
Athletae Finlandenses in Olympiis hiemalibus rem bene gesserunt, si respicis eos sex nomismata domum reportavisse. In cursu campestri quinquaginta chiliometrorum, quod certamen regium dicitur, Iivo Niskanen cum ingenti suorum gaudio Olympionices evasit. In scridatione autem feminarum Krista Pärmäkoski tribus nomismatis potita est, e quibus unum argenteum erat, duo aenea.
(Reijo Pitkäranta)
2/3/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Bellum omnium contra omnes
Bellum in Syria paene septem annos geritur. USA et Turcia, membra Natonis, partes inter se adversas sustinent. Intersunt etiam Russia et multae aliae terrae gregesque. Turci mense Ianuario impetus in Syriam susceperunt, quia Curdos, qui confinium septentrionale Syriae tenent, terroristas habent. In Turcia insignis minoritas Curdorum habitat ideoque praesidens Erdogan timet, ne potestas eorum corroboretur. USA autem Curdos sustinet, qui fortiter contra ordinem Isis pugnaverunt. Russia regimen praesidentis Bashar al-Assad adiuvat, sed Turcia eum gradu demovere velit. Al-Assad iam dicitur Curdos contra Turcos pugnantes adiuvare.
Conventus de securitate Monacensis
In conventu de securitate Monacensi de operatione pacis in Ucraina orientali tuendae disputatum est. Sigmar Gabriel, minister a rebus exteris Germaniae, arbitrabatur (17.2.) sanctiones Russiae impositas laxari posse, si de illa operatione conventum esset. Propositum erat, ut tutatores ex eis terris colligerentur, quae membra Natonis non essent. Anders Fogh Rasmussen, pristinus secretarius generalis Natonis, inter illas terras Finniam, Suetiam Austriamque nominaverat. Praesidens Sauli Niinistö, de hac re diurnariis Finlandensibus locutus bellum Ucrainae maximum in Europa problema esse censebat, ad quod solvendum, si fieri posse videretur, Finniam adesse debere.
Estonia saeculum independentiae celebrat
Die vicesimo quarto mensis Februarii (24.2.2018) Res publica Estoniae independentiam centum annorum officialiter celebrat, sed festivitates iam mense Aprili anni superioris (2017) incohatae sunt, quo centum anni ex eo tempore lapsi erant, quo partes ab Estoniensibus habitatae in unum iunctae sunt. Celebratio usque ad diem secundum mensis Februarii anni bis millesimi vicesimi (2.2.2012) continuabitur, qui dies anniversarius centesimus erit pacis Dorpatensis. Lituania independens facta est decem fere diebus ante, Lettonia duabus septimanis post quam Estonia.
Eodem anno (11.11.1918) declaratum est etiam Poloniam limitibus pristinis acceptis conditam esse.
Res periegetica in Finnia crescit
Anno superiore (2017) plures in Finniam periegetae venerunt quam umquam ante, nam res periegetica quattuordecim centesimis (14%) crevit, cum numerus apud Finnos pernoctantium sex miliones et dimidium superavit. Plerique periegetae ex Russia, Germania, Suetia, Britannia, Sinis venerunt. Longe plurimi urbem Helsinki cum regionibus adiacentibus et Lapponiam petiverunt.) Augmentum rei viatoriae est pars progressus globalis, nam oeconomia crescente plures quam antea potestatem peregrinandi habent. In multis locis, quibus viatores in Europa favere solent, nimia hominum frequentia requiem petentibus est iam molesta. Extensione vitae urbanae proximitas naturae atque amplum spatium et silentium periegetas in terras septentrionales attrahunt.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 23.2.2018
23/2/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Calamitas aëria in Russia
Die Dominico (12.2.) in Russia gravis calamitas aeria facta est, cum aëroplanum, quod in urbem Orsk versus volabat, prope Moscuam in terram decidit. Omnes unus et septuaginta insessores vitam amiserunt. Testes oculati narraverunt aëroplanum iam ante praecipitationem flammis correptum et in aëre displosum esse. Causa calamitatis vitium quoddam technicum esse existimatur.
(Reijo Pitkäranta)
De invitatione inopinata
Moon Jae-in, praesidens Coreae Meridianae, in Coream Septentrionalem hospitio invitatus est. Vocationem proposuit soror dictatoris Kim Jong-un, quae die Saturni (10.2.) praesidentem Moon in palatio praesidentiali convenit. Epistulae invitatoriae ipse Kim Jong-un subscripserat.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Guterres dixerit
António Guterres, secretarius generalis Nationum Unitarum, censet communitatis internationalis esse Iraquiam adiuvare propter ea gravissima damna, quae inter bellum contra ordinem Isis gerendum pertulerit. ”Totus orbis terrarum”, inquit, ”vobis multum debet pro vestra pugna adversus hostem acerrimum et omni mundo minacem”.
(Reijo Pitkäranta)
De commercio servorum
In Britannia custodes publici tres viros deprehenderunt, quos de ducentis hominibus in servitute tenendis suspectos habent. Scelus gravissimum in lucem venit, cum immigrantes in quodam latifundio Cornubiensi laborantes auxilium ab operariis Exercitus salvifici petivissent. Magistratus existimant in Britannia saltem tredecim milia hominum esse, qui ad opus servile coguntur.
(Saara Honkanen)
Qualitas aëris Germaniae
Regimen Germaniae quinque urbes delegit, in quibus commeatus publicus omnino gratuitus esset. Quae sunt Bonna, Manhemum, Essendia, Herrenbergium, Ruotlingia. Experimentum eo spectat, ut usu autocinetorum privatorum deminuto qualitas aëris melior reddatur. Unio Europaea de pollutionibus aëriis Germanorum tam sollicita est, ut illis actiones contrarias minitetur, nisi copiam emissionum contrahant.
(Reijo Pitkäranta)
Dies linguae surdorum
Dies Lunae (12.12.) in Finlandia linguae gesticulatoriae dedicatus erat. Celebrabatur enim tunc dies natalis Caroli Oscar Malm, qui pridie Idus Februarias anno millesimo octingentesimo vicesimo sexto (1826) natus est. Ille vir apud nos pater institutionis surdorum habetur, quippe qui linguam gesticulatoriam promoverit et in urbe Borgoa primam scholam surdis docendis condiderit.
(Reijo Pitkäranta)
De Olympiis hiemalibus
Die nono mensis Februarii (9.2.) in urbe PyeongChang Coreae Meridianae Olympia hiemalia inaugurata sunt. His ludis e Finlandia centum fere athletae intersunt. Primis quidem diebus nostrates admodum bono successu certaverunt. Krista Pärmäkoski in scridatione feminarum iam duo nomismata aenea sibi conciliavit, et Enni Rukajärvi in certamine slopestyle appellato itidem locum tertium consecuta est.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 16.2.2018
16/2/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Presidens Niinistö filiolo auctus salva coniuge
Postridie Kalendas Februarias primo vespere praesidens Sauli Niinistö filiolo auctus est salva coniuge Jenni Haukio. Pater, qui partui aderat, et matrem et infantulum bene valere nuntiavit. Numquam antea in Finnia factum est, ut praesidens rei publicae munere fungens pater fieret. Multa milia civium parentibus variis modis gratulabantur. In multimediis non tantum de recenti partu sed etiam de septimana praesidentis negotiosa narrabatur, nam Niinistö die Dominico (28.1.) in alterum praesidentatum primo suffragio creatus erat atque pridie ante filiolum natum (1.2.) munus praesidentis inierat et sollemne ius iurandum ante parlamentum dederat.
Praesidatus parlamenti creatus
Praeses parlamenti Finniae creata est Paula Risikko, factionis conservativae, adhuc ministra a rebus domesticis. Primus vicepraeses est Mauri Pekkarinen, factionis centralis, qui etiam in priore praesidatu eundem locum tenuit. In tertium a praeside locum est creata Tuula Haatainen, legata parlamentaris socio-democratica. Comitia die Martis (6.2.) inaugurata sunt.
Anniversarium victoriae Stalingradi
Dies anniversarius victoriae Stalingradi in Russia celebratus est. Proelium Stalingradense, quod inter cruentissima belli mundani secundi numeratur, finitum est, cum marescalcus campi Fridericus Paulus et nonaginta unum milia militum Germanorum postridie Kalendas Februarias anno millesimo nongentesimo quadragesimo tertio (2.2.1943) in deditionem venerunt. Stalingrad, mortuo iam Stalino Volgograd appellatum, fuit velut cardo belli, unde clades Germanorum incohata est. Magnae erant utrimque clades. In certaminibus, quae dimidium anni duraverunt, urbs ipsa deleta est. A parte Sovietica paene quingenta milia militum ceciderunt, ex Germanis eorumque foederatis saltem ducenta quinquaginta milia.
In Guatemala monumenta culturae Maya reperta
Archaeologi in Guatemala sub silva pluviali complura dena milia aedificiorum, pyramides munitionesque Mayarum antiquorum reppererunt, ex quibus apparet in regione Péten Guatemalae septentrionalis vel decem hominum miliones olim habitare potuisse, quod etiam ter quaterve plus est quam adhuc praesumptum est. Ex novissimis repertis apparet, ut investigatores censent, in Media America amplissimum cultum humanum floruisse, qui cum pristino cultu Sinensium aut Graecorum posset comparari. Investigatio technica Lidar laseriana ex aeroplanis et helicopteris facta est. Area investigata duo milia centum metra quadra patet. Cultura Maya in Mexico meridiano, Guatemala, Beliza, Salvatoria, Honduria illa fere aetate floruit, quae iniit mille annis ante Christum natum et causa ignota decimo saeculo ineunte exstincta est. Mayae praeter Astecos maxime insignes aborigines Americae habentur. Ars eorum erat egregiae qualitatis, suam scripturam habebant, calendaria accurata faciebant.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 9.2.2018
9/2/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Niinistö victor comitiorum
Die Dominico (28.1.) in Finlandia comitia praesidentialia habita sunt. Omnino octo candidati inter se certabant, quis eorum civitati proximo sexennio praefuturus esset. Victoriam manifestissimam reportavit Sauli Niinistö, praesidens hodiernus, qui paene sexaginta tres centesimas (62,7%) suffragiorum sibi conciliavit. Hic eventus eo sensu historicus erat, quod nunc primum accidit, ut praesidens iam primo suffragio eligeretur
(Reijo Pitkäranta)
Putin inter gratulatores
Moderatores multarum civitatum praesidenti Sauli Niinistö de victoria comitiorum gratulati sunt. Unus eorum erat praesidens Vladimir Putin, qui in salutatione sua animum ad magnam auram popularem, qua ille frueretur, animum advertit. Idem dixit Russiam paratam esse id agere, ut necessitudines inter utramque civitatem intercedentes sustentarentur et stabilitas securitasque corroborarentur.
(Reijo Pitkäranta)
Bellum civile commemoratur
Die Lunae sive die vicesimo septimo huius mensis (27.1.) centum anni acti erant, cum bellum civile in Finlandia exarsit. Eo bello cruento rerum novatores, qui russati dicebantur, adversus albatos sive copias parlamenti et senatus dimicaverunt. Pax restituta est Idibus Maiis (15.5.), postquam duodequadraginta fere milia civium in pugnis vitam amiserunt.
(Reijo Pitkäranta)
Silentium parlamenti triste
Die Veneris septimanae proximae (26.1.) in parlamento Finlandiae silentium triste actum est ad memoriam belli civilis recolendam. Paulo ante praesides omnium factionum suam quisque partem orationis communis recitaverant, ubi concorditer democratiam, reconciliationem, integritatem civitatis defendebant. Sperabant fore, ne patria umquam tantam calamitatem acciperet.
(Reijo Pitkäranta)
Oratio praesidentis Trump
Praesidens Donald Trump congressui Americano orationem de statu nationis habuit. Primum quidem Americanos ad concordiam reconciliandam hortatus est nec non incrementum oeconomicum laudavit. Monuit etiam, quantopere inopia quaestus se praesidente decrevisset et quantum renovatio rei tributariae civibus prodesset. Insuper nuntiavit campum carceralem, qui in Guantanamo est, etiam posthac in usu fore.
(Reijo Pitkäranta)
Oblatio Britannis facta
Moderatores Unionis Europaeae Britannis occasionem e societate Unionis paulatim exeundi obtulerunt. Proposuerunt enim, ut illi usque ad finem anni bis millesimi vicesimi (2020) in mercatu interno manerent et ius libere commeandi haberent. Eodem tempore stipem societatis expenderent et legibus Unionis obtemperarent.
(Reijo Pitkäranta)
De hora aestiva reicienda
Administratores Finlandenses operam daturi sunt, ut consuetudine horae aestivae Unionis Europaeae desistatur. Sententiam ceterarum terrarum et parlamenti Europaei primum explorabunt. Legati parlamentares nostri mense Novembri petitionem civilem huius rei agebant. Quam quidem repudiaverunt, cum hora aestiva directivo Europaeo constituta esset.
(Satu Tuominen)
Nuntii Latini 2.2.2018
2/2/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Macron tapete Baiocense Britannis commodabit
Emmanuel Macron, praesidens Franciae, Britanniam nuper (18.1.) visitans cum prima ministra Theresa May imprimis migrationem et Britanniae ex Unione Europaea exitum tractavit, sed maximi apud Britannos habebatur, quod Macron Tapete Baiocense, quo expugnatio Britanniae et pugna Hastingensis (a. 1066) illustrantur, in Britanniam commodatum iri pollicitus est. Illud tapete est linteum undecimi saeculi septuaginta tria metra longum et quinquaginta fere centimetra altum, filis multicoloribus variegatum, quod in museo urbis Bayeux (ant. Augustodurum) Normandiae conservatur. Sunt in tapeti plus sescenti homines, praeterea aedificia, naves, canes aliaque animalia, quae figuris et textibus Latinis variegatis descripta sunt.
De causa interitus Astecorum
Populus Astecorum, qui in planitie edita Mexicana vivebat, saeculo sexto decimo paene omnino disparuit. Investigatores credunt causam interitus tandem repertam esse. Cum sceleti undetriginta Astecorum examine acidi nucleici (DNA < DeoxyriboNucleicum Acidum) investigarentur, apparuit causam mortis probabiliter fuisse bacterium, cui nomen est Salmonella enterica. Illud bacterium febrim altissimam, dolorem capitis, haemorrhagiam ex oculis, ore nasoque efficit et sic affectis brevi tempore mortem affert. Paucis annis quindecim miliones Astecorum, quae octoginta fere centesimae totius populi fuisse aestimantur, ita perierunt. Investigatio facta est in Universitate Tubingensi.
Siccitas Promuntoriopolitanis imminet
Promuntoriopolis Africae Australis (vulgo Cape Town, Kapstadt) siccitate nostri saeculi gravissima vexatur. Iam timetur, ne aqua in epitoniis aquariis omnino deficiat. Itaque usus aquae cotidianus in octogena septena litra pro capite iam restrictus est et mense Februario non plus quam quinquagena litra singulis permittentur. Penuria aquae imminente officinae, in quibus sal ex aqua marina separatur, propere aedificantur atque de novis puteis profundis terebrandis deliberatur. Promuntoriopoli sunt tres miliones quingenta milia incolarum, praeterea paene binae miliones peregrinorum, quibus lavatio pluvia in balneis deversoriorum ad duas minutas restricta est, urbem annuatim visitant.
Papa gastronomiae obiit
Paul Bocuse, coquus Francus Lugdunensis in orbe terrarum clarissimus et papa gastronomiae appellatus, unum et nonaginta annos natus diem (20.1.) obiit supremum. Novam culinam, quae minus opulenta et calorifica est quam culina classica traditionalis, promovit neque de materia cibariorum recentissima et optimae qualitatis, quanti sit aestimanda, monere desiit. Bocuse praecepta ciborum ingeniosa creavit, libros culinarios scripsit, coquos erudivit, summas cauponas constituit, certamen ”Bocuse d’or” condidit, quod velut certamen mundanum artis culinariae habetur. Etiam coqui Finni in illo certamine bonum successum habuerunt et effectus Pauli Bocuse in culinam Finnicam magni aestimatur.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 26.1.2018
26/1/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Bulgaria Unioni praeest
Novo anno ineunte praesidatus Unionis Europaeae ad Bulgariam transiit. Sollemnitates inaugurales ibi habitae reclamationibus obscuratae sunt, quibus cives ostenderunt, quantopere actionum virorum politicorum se pigeret. Etiam moderatores Unionis solliciti sunt de criminalitate ordinata, qua Bulgaria vexatur nec non paupertate admodum gravi, qua illa civitas laborat.
(Reijo Pitkäranta)
Tunesia nivibus tecta
Hac hieme tempestates insolitae Tunesienses temptaverunt. Quamquam initium anni calidius erat, quam fieri consuevit, his septimanis pleraque loca Tunesiae nivibus densis obruta sunt. Inter nimbos nivales aquarum agmina de caelo tam acriter ceciderunt, ut diluvia efficerent. Pluit etiam locis desertis, ubi quadraginta annis pluviae omnino defuerant.
(Saara Honkanen)
Madsen caedis accusatur
Inventor Danus nomine Peter Madsen accusatur, quod redactricem Suetam Kim Wall occiderit. Accusator monet de scelere gravissimo agi et flagitat, ut is aut vinculis sempiternis damnetur aut ad curam sanitatis mentis cogatur. Mense Augusto Wall ad navem subaqaneam Madsenii spectandam profecta est, et postea partes corporis eius in mari inventae sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Helsinki emporium maximum
Helsinki, caput Finlandiae, respectu multitudinis viatorum, emporium Europae et totius orbis terrarum frequentissimum evasit. Anno enim proximo per portus eius amplius duodecim miliones hominum transierunt. Causa principalis eius rei videtur esse, quod magna pars itinerantium per Helsinkium viam in urbem Tallinnam facit.
(Reijo Pitkäranta)
Z. Topelius celebratur
Die Dominico (14.1.) ducenti anni acti erant, cum Zacharias Topelius, unus e viris in historia Finlandiae maximis, natus est. Is non solum scriptor subtilissimus variarum rerum historicarum erat, sed etiam diurnarius praestantissimus. Libris et scriptis editis effecit, ut in animis civium sensus patriae nasceretur et illi intellegerent, quam amoena esset terra Finlandia.
(Reijo Pitkäranta)
Pandae e Sinis venerunt
Ailuropoda melanoleuca est appellatio scientifica animalis urso similis, quod nomine pandae notum est. Die Iovis (18.1.) meridie e Sinis duo pandae Helsinkium advecti sunt, ut inter praesidentes Sauli Niinistö et Xi Jinping anno ante convenerat. Inde illi advenae iter in viridarium oppidi Ähtäri continuaverunt, ubi posterius in omnium conspectu erunt.
(Reijo Pitkäranta)
Novus ordo naturae
In Finlandia novus ordo conditus est, qui naturae intactae defendendae operam navat. Fautores inter alia id agere volunt, ut magna animalia in naturam nostram restituantur. Censent vel bisontem Europaeum et equum silvaticum, nisi ab homine tota Europa expulsi essent, etiam hodie in silvis nostris futuros fuisse.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 19.1.2018
19/1/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Ignis et furor in Aedibus Albis
Michael Wolff, redactor Americanus, qui de praesidente Donaldo Trump librum revelationum scripsit, credit fore, ut ille propter imperitiam munus deponere probabiliter cogatur. In libro ”Fire and Fury: Inside the Trump White House” opiniones multorum hominum prope praesidentem versantium referuntur, qui de eius peritia dubitant. Omnes ex eis idem sentire.
At Rex Tillerson, minister a rebus exteris, censet praesidentem Trump ad munus exsequendum plane competentem esse. Sibi numquam causam fuisse de sanitate mentali praesidentis dubitare. Trump ipse monuit indolem stabilem et ingeniosam maximas suas esse virtutes.
Globulus nuclearis maior et minor
Kim Jong-un, dictator Coreae Septentrionalis, cum Kalendis Ianuariis orationem televisificam haberet, ”Omnes Civitates Americae Unitae,” inquit, ”intra iactum missilium nostrorum nuclearium iacent et globulus impressorius ad illa missilia emittenda in scriptorio meo semper est. Haec est veritas, non minatio.”
His verbis auditis praesidens Donald Trump biduo post per servitium twitter ita respondit: ”Ego quoque similem globulum nuclearem habeo et ille est multo maior et fortior.” - Mense Novembri Coreani Septentrionales experimentum fecerunt, quo missile in altitudinem quattuor milium et quingentorum chiliometrorum emiserunt.
December in regione arctica calidior
Mense Decembri temperatura media in regione Maris glacialis erat solito calidior, in Alasca et in Sibiria septentrionali-orientali prorsus decem gradibus. Spatium glaciei maritimae erat ibi Decembri mense decies centenis milibus chiliometris quadratis angustius quam fuerat ante decem annos. Decennio spatium glaciei in medio tribus virgula septem centesimis (3,7%) decrevit.
Arbores in urbe celerius quam ruri crescunt
Crederes arbores in tranquillitate ruris procul sordibus optime crescere, sed ex investigatione recenti res est contraria. In magnis urbibus calor solis ita conservatur, ut nocturno tempore aer etiam decem gradibus calidior sit quam ruri. Praeterea etiam generalis calefactio climatis incrementum arborum nutrit. Calefactione climatis fit, ut arbores post annum millesimum nongentesimum sexagesimum (1960) septendecim centesimis (17%) celerius crescant. In urbibus autem etiam viginti quinque centesimis (25%) celerius quam ruri crescere possunt, nam calor et maior copia carbonei dioxydati in aere urbium photosynthesim adiuvat.
Bursa Helsinkiensis crescit, dividenda annotinis largiora
Bursa monetaria Helsinkiensis his sex annis (2012-2017) paene octoginta centesimis crevit. Faenora fuerunt minima, quam ob rem investitores pecunias suas tam in Finnia quam in aliis terris in actionibus bursariis posuerunt. Plerique oeconomistae censent hunc annum iam septimum fore quo aestimationes titulorum augescant.
(Tuomo Pekkanen)
12/1/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Quid Niinistö dixerit
Sauli Niinistö, praesidens Finlandiae, Kalendis Ianuariis nationi orationem televisificam habuit. Primum quidem res domesticas attingebat monens, quam dulce esset anni Finnorum iubilaei nuper praeteriti reminisci. Valde tamen dolendum esse, quod patria paulo post, quam sui iuris facta esset, in atrox bellum civile ruisset, cuius vulneribus etiam hodie laboraret.
(Reijo Pitkäranta)
Altera pars orationis
In ea orationis parte, quae ad negotia extera pertinebat, Niinistö se de dominatione nationum praepotentium sollicitum esse dixit. ”In dies”, inquit, ”clarius patet, quantum Sinae, Russia, Civitates Americae Unitae ceteris civitatibus praevaleant in rebus politicis magni momenti tractandis. Unio Europaea secundas partes agit, et auctoritas Ordinis Nationum Unitarum deminuta est.”
(Reijo Pitkäranta)
Rerum in Corea status
Die Mercurii mane (3.1.) duces Coreae Septentrionalis et Coreae Meridianae telephonice inter se collocuti sunt. Quem sermonem per lineam calidam sic dictam habuerunt. Via consultationibus ita patefacta speratur fore, ut tensio politica inter utramque civitatem paulatim remittat. Convenit iam, ut Corea Septentrionalis athletas´ad Olympia hiberna mitteret.
(Reijo Pitkäranta)
Israel ab UNESCO secedet
Moderatores Israelis nuntiaverunt civitatem suam ab UNESCO sive Ordine educationis, scientiae, culturae Nationum Unitarum secessuram esse. In causa esse, quod ordo ille iterum atque iterum Israelem aggressus esset. Decretum anno proximo exeunte valere incipiet. Constat in suffragiis saepe accidisse, ut fautores Israelis cladem acciperent terris Arabicis iis adversantibus.
(Reijo Pitkäranta)
De maribus tuendis
Nationes Unitae consultaturae sunt, ut pactio de maribus utendis et tuendis ante annum bis millesimum vicesimum (2020) perficiatur. Saltem centum quadraginta terrae illi consilio favent. Pactio ad regiones maritimas extra fines nationales sitas attinebit, ubi difficultates propter actiones oeconomicas nimis liberas ortae sunt.
(Satu Tuominen)
De quattuor depontanis
Unus modus novi anni incipiendi est de ponte Romano nomine Cavour in Tiberim desilire. Qui mos anno millesimo nongentesimo quadragesimo sexto (1946) initium cepit, cum quidam vir opere destitutus se in flumen praecipitavit, ut artem et audaciam suam publice monstraret. Hoc anno vergente quattuor homines eandem rem gesserunt.
(Reijo Pitkäranta)
Studium linguae cornicum
Investigatores Americani linguam cornicum discere cupiunt. Arbitrantur enim illas aves magna voce crocitantes aliquo modo inter se colloqui. Ad examinandum, quidnam vociferationes earum sibi vellent, in tecto cuiusdam universitatis urbis Washington instrumenta collocata sunt, quae voces cornicum ad usum scientificum taenia imprimerent.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 5.1.2018
5/1/2018 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quomodo Nuntii Latini creverint
Nuntii Latini a Radiophonia Finnica Generali a Kalendis Septembribus anni millesimi nongentesimi undenonagesimi (1989) transmittuntur. Ut linguae Latinae amatores nuntios domi cum bona pace legere possent, textus sequenti anno in Televisionem Finniae textualem accepti sunt, quae etiam in terris septentrionalibus Finniae proximis visibilis est.
Postquam complures diurnarii et societates radiophonicae peregrinae certiora de Nuntiis Latinis scire volentes textus transmissionum identidem petiverunt, consilium de eis in formam libri redigendis captum est. Itaque nuntii inter primos decem annos redacti a Societate Litterarum Finnicarum in quinque voluminibus editi sunt.
Principio emissiones extra Finniam undis brevibus fiebant, quas auscultatores haud facile captare poterant, ut ex epistulis redactoribus allatis apparuit. Sed postquam nuntii in interreti divulgari coepti sunt, homines in omnibus orbis terrarum partibus habitantes meliores facultates nuntios legendi et auscultandi habebant.
Iam primo nuntiorum biennio redactio epistulas ex triginta septem terris peregrinis accepit. Quinto biennio exeunte (1999) terrae erant iam quinquginta sex. Hodie Nuntii Latini in omnibus fere terris Europaeis et in omnibus partibus orbis terrarum auscultatores habent, ut ostendunt petitiones, quae his septimanis in interreti divulgatae sunt.
Finis transmissioni Latinae imminebat
Mense Novembri (23.11.) redactoribus Latinis inopinanter dictum est nuntios Latinos novo anno (2018) a Radiophonia Finnica iam non divulgatum iri. Cum finis nuntiorum imminens brevi tempore notuisset, fautores nuntiorum in interreti sponte sua petitionem posuerunt (adressit.com): “Appellate, ut nuntii Latini continuentur.”
Tria milia trecenti tredecim (3313) homines, ex quinquaginta terris oriundi, illi petitioni subscripserunt. Sunt inter illas triginta tres terrae Europaeae et septendecim ex aliis mundi partibus. Permulti subscriptores sunt ex Civitatibus Unitis Americae Septentrionalis (USA), multi etiam ex Canada et America Australi.
Auscultatores Nuntii Latini habent etiam in Australia et in Re publica Africae Australis, singulos praeterea in Abu Dhabi, insulis Caribicis, Georgia, Israele, Indonesia, Iaponia, Sinis (Hong Kong), Thailandia, Vietnam. Cum ita apparuisset Nuntios Latinos esse vinculum, quod latinistas totius orbis coniunxerit, fieri non potuit, quin consilium nuntios finiendi revocaretur.
Itaque Nuntii Latini anno bis millesimo duodevicesimo (2018) continuabuntur et sicut ante, tam radiophonice quam interretialiter septimanatim divulgabuntur. Restat, ut auscultatoribus in omnibus orbis terrarum partibus viventibus pro eorum fidelitate et subsidio gratias quam maximas agamus et novum annum faustum et Latinissimum exoptemus.
Tuomo Pekkanen.
Nuntii Latini 29.12.2017
29/12/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum, et Vladimir Putin, praesidens Russiae, de quaestionibus politicis telephonice collocuti sunt. Praecipue de consiliis consultaverunt, quibus programmati nucleari Coreae Septentrionalis intervenirent. Nonnulla verba etiam de relationibus inter Americanos et Russos promovendis commutaverunt. Trump collegae gratias egit, quod in instrumentis communicativis oeconomiam Americanorum nuper laudavisset.
(Saara Honkanen)
Pax in Columbia facta
Conflictus militaris, qui inter regimen Columbiae et bellatores tectos ordinis Farc amplius quinquaginta annos intercedebat, tandem compositus est. Illo bello plus ducenta milia hominum vitam amiserunt. Propositum est, ut arma posita in tres statuas pacis funderentur, quarum una Bogotae, altera Habanae, tertia Novi-Eboraci collocaretur.
(Reijo Pitkäranta)
De regimine Austriae
In Austria, ubi abhinc duos menses comitia parlamentaria facta sunt, novum regimen formatur. Sebastian Kurz, praeses conservativorum nuntiavit inter se et partes dextras extremas de civitate administranda convenisse. Factio libertatis, quo nomine extremistae dextimi se appellant, iam hoc saeculo ineunte duce Georgio Haider regimini Austriae intererat.
(Reijo Pitkäranta)
Comitia praesidentialia
Anno proxime futuro in Finlandia comitia praesidentialia habebuntur, ad quae omnino octo candidati nomen dederunt. Unus eorum est Sauli Niinistö, praesidens hodiernus, qui apud populum tantum gratia valet, ut non multum abesse videatur, quin iam primo suffragio ad munus eligatur.
(Reijo Pitkäranta)
Ovidio ius restitutum
Hoc anno vel futuro duo milia annorum acta sunt, cum Publius Ovidius Naso, poeta Romanus, mortuus est. Constat eum ab imperatore Augusto propter ”carmen et errorem”, ut poeta ipse scripsit, patria expulsum esse. Nunc autem Consilium urbanum Romae decrevit, ut illa poena auferretur et Ovidio nomine linguae liberae ius restitueretur.
(Reijo Pitkäranta)
Bethlehem patria Iesu
Bethlehem, ubi Iesus natus est, est hodie oppidum triginta fere milium incolarum, quod in regione Palaestinensium situm decem chiliometra a Hierosolymis abest. Consilium praesidentis Donald Trump, ut Hierosolyma caput Israelis fiant, Bethlehemitis eo magis displicet, quod metuendum est, ne numerus viatorum in locum natalem Christi venientium propter tumultum politicum deminuatur.
(Reijo Pitkäranta)
De arboribus nataliciis
In Finlandia amplius decies centena milia domuum sunt, in quas ad diem natalem Christi celebrandum abies natalicia comparatur. Quarum decima fere pars originis peregrinae est. Quanti singulae arbores emptoribus constent, in magnitudine, in qualitate, in loco vendendi positum est. Plerique id agere conantur, ut arbor natalicia usque ad festum trium regum viridis remaneat.
(Reijo Pitkäranta)
Lectoribus nostris Bonum diem nativitatis Christi exoptamus!
(Nuntii Latini 22.12.2017)
22/12/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ordo Isis devictus
Haider al-Abadi, princeps minister Iraquiae, patriam suam a potestate ordinis Isis liberam esse declaravit. Nuntiavit enim die Saturni bellum confectum esse, quod confinium Iraquiae et Syriae a copiis regiminis Iraquiae expugnatum esset. Ultimus locus, quem Isis sub dicione sua tenebat, erat Rawa, urbs ad flumen Euphtraten sita.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Trump dixerit
Consilium securitatis Nationum Unitarum decreto praesidentis Trump obstitit, ex quo urbs Hierosolyma caput Israelis esset. Legati enim quattuordecim terrarum eius consilii sociarum dixerunt illud propositum cum decretis prioribus Consilii securitatis discrepare. Itaque Americanis solis placitum suum in conventu necessitatis defendendum erat.
(Satu Tuominen)
Comitia in Corsica
In insula Corsica, quae iam per ducentos undequinquaginta annos ad Francogalliam pertinet, comitia regionalia habita sunt. Victoriam reportavit coalitio factionum autonomiae Corsicae faventium, cum amplius dimidiam partem sententiarum sibi conciliavit. Eventus comitiorum praesidenti Francogalliae Emmanuel Macron sollicitudini esse existimatur, quamquam Corsi patriam suam in meram libertatem nondum vindicant.
(Reijo Pitkäranta)
Incendia Californiae
Iam duae fere septimanae sunt, cum civitas California vehementissimis incendiis silvestribus vastatur. In praesenti fines in amplitudinem mille fere chiliometrorum quadratorum patentes flammis exhausti et saltem octingenta aedificia igne consumpta sunt. Incendium, cui nomen Thomas datum est, etiam aliquot urbibus imminet, quam ob rem multa milia incolarum domum relinquere iussa sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Pizza magni aestimatur
UNESCO sive Ordo educationis, scientiae, culturae Nationum Unitarum constituit, ut esca Italiana a Neapoli oriunda, quae ’pizza Napolitana’ vulgo dicitur, pro patrimonio mundi haberetur. Id ideo factum esse, quod in illo cibo praeparando de arte pistoria antiquitus tradita ageretur, quae ad populum uniendum conferret eumque cum pristinis generationibus coniungeret.
(Reijo Pitkäranta)
Russia a ludis exclusa
Septimana proxima accidit, ut Consilium Olympicum internationale Russos ab Olympiis hiemalibus excluderet. Causa erat, quod illi in ludis superioribus medicamentis vetitis usi erant. Iis autem, qui se innocentes fraudis praebuerunt, licentia certamina participandi conceditur, dummodo ne sub vexillo Russico certent.
(Reijo Pitkäranta)
Festum Sanctae Luciae
Die Mercurii (13.12.) in Finlandia Lucialia more solito celebrabantur. Lucia erat virgo Christiana, quae saeculo p.Chr.n. quarto Syracusis pro fide sua mortem obiit. Hoc anno virgo Lucia, cuius est lucem in tenebras brumales afferre, electa est Anna Kajsa Edström. Ea in ecclesia cathedrali Helsinkiensi corona candelis ardentibus ornata redimita est.
(Reijo Pitkäranta)
15/12/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Postridie Nonas Decembres (6.12.2017) anniversarium independentiae Finnorum solito maiore pompa celebratum est, nam centum anni exacti erant ex eo die, quo parlamentum declarationem de independentia Finniae probavit. Senatus Finniae, cui Pehr Evind Svinhufvud praesidebat, biduo ante parlamento Finniae illam declarationem probandam dederat, qua patria ex Russia independens fieret.
Ab anno millesimo octingentesimo nono (1809) usque ad annum millesimum nongentesimum septimum decimum (1917) Finnia pars imperii Russiae fuerat, sed autonomiam habebat. Inde a duodecimo saeculo Finni expeditionibus cruce signatorum ad regnum Suetiae adnexi erant. Illo autem tempore nomen Finniae imprimis ad partes occidentales Suetiae propinquiores spectabat. Patrio sermone Finnia appellatur Suomi et incolae eius suomalaiset.
Nomen Finni vel Fenni ante duodecimum saeculum semper Lappones sive Samos significabat. Iam Tacitus anno duodecentesimo (98 p.Chr.n.) de Fennis narrat et in documentis mediaevalibus descriptiones Finnorum, Fennorum vel Scridifinnorum sunt admodum frequentes. Quae cum ita sint, Finnia, ut res publica independens, est centum annorum; si ab initio autonomiae computamus, est ducentorum octo annorum. At nomen Finni, Fenni a peregrinis usurpatum, iam viginti saecula in documentis historicis invenitur, etsi usque ad duodecimum saeculum tantum ad Lappones pertinebat.
Spectacula luminosa
Festum Finniae centenariae per totum orbem ita notabatur, ut in triginta fere terris plus quinquaginta loca aut monumenta vulgo nota coloribus vexilli Finniae illuminarentur. In Enontekiö communi Finniae septentrionalis Saana, mons sacer Lapponum, a die Lunae biduo (4-5.12.) caeruleus lucebat. Peregre coloribus albo et caeruleo illuminata sunt inter alia Colosseum urbis Romae et Arcus triumphalis Hadriani, quae est Athenis, porro Niagara cataracta in Canada, Belém turris Olisiponis in Lusitania, Fortaleza castellum Mozambici, Statua Christi Redemptoris in monte Corcovado urbis Rio de Janeiro Brasiliae, Globen arena Stockholmiae.
Caerimoniae diei festi
Caerimoniae diei festi erant translaticiae. In ecclesia cathedrali Helsinkiensi actum est officium divinum oecumenicum praesentibus delegatis parlamentariis, regimine, praesidente rei publicae. Heroes bello caduci ita memorabantur, ut custodes honorarii in omnibus sepulcretis stabant iuvenes tot fere annos nati, quot erant milites ibidem sepulti, cum ceciderunt. Pompa militaris, cuius symbolum erat sententia “Patriam defendere omnium est”, facta est in urbe Kuopio. Erant in pompa mille ducenti homines, duodequinquaginta vehicula militaria et triginta septem aeroplana aut helicoptera. Eventum diei maxime exspectatum fuit receptio in palatio praesidentis rei publicae. Festivitates clausit spectaculum pyrotechnicum.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 8.12.2017
8/12/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In insula Bali Indonesiae ex vulcano Agung cineres in altitudinem quattuor fere chiliometrorum erumpentes commeatum aereum impediunt. Itaque magistratus aeriportum urbis Denpasar interim claudere decreverunt et homines, qui minus quam decem chiliometra a vulcano distantes vivunt, hortati sunt, ut domos suas relinquerent. In regione evacuanda centum fere milia hominum habitant. Terra prope montem continuo tremit, quod maiorem eruptionem portendere potest. Itaque magistratus censent eruptionem aut prorsus explosionem montis calamitosam quavis hora fieri posse. Anno millesimo nongentesimo sexagesimo tertio (1963), cum proxima eruptio facta erat, plus mille homines interierunt.
Societates tabacariae de periculis tabaci monent
Magnae societates tabacariae in USA tandem adducti sunt, ut nuntiis divulgandis de periculis tabaci in actis diurnis monerent. De verbis in monitionibus adhibendis pro tribunali undecim annos disputatum est. In nuntiis refertur millenos ducenos (1200) in medio Americanos singulis diebus fumificatione perire.
Praeterea pro comperto affirmatur quotannis plures homines solo tabaco mori quam communiter homicidio, sida, suicidio, drogis, calamitatibus viariis, alcoholo. Illi nuntii a societatibus tabacariis in actis diurnis quinquaginta magnarum urbium et in tribus magnis canalibus televisificis usque ad finem mensis Aprilis divulgabuntur.
Vaccae lactariae in valle Padana pessime tractantur
Ordo animalibus tuendis (Compassion in World Farming) videomateriam in valle fluminis Padi factam divulgavit, unde patet vaccas lactarias pessime tractari. Materia cinematographata est in novem praediis, in quibus lac ad caseos Parmenses faciendos producitur. Delegatus productorum concedit quidem valetudinem vaccarum non respici sed asseverat eam minime ad qualitatem caseorum pertinere.
Plus centum tarandri traminibus interfecti
Magnus numerus tarandrorum nuperrime in Norvegia septentrionali traminibus interfectus est. Die Sabbato (25.11.), cum tramen in gregem in orbita versantem impegit, sexaginta quinque (65) animalia mortua sunt. Eadem septimana paulo ante unus et quadraginta (41) tarandri eodem modo traminibus perculsi perierunt. Tarandri tramina silentio currentia non audiunt et, si audiunt, in orbita procurrentes fugere conantur. Neque calamitates huius generis aliis in partibus septentrionalibus, in quibus tarandri pascuntur, insolitae sunt. Tarandri in silvis Finniae vagantes sunt hodie circiter ducenta milia, in Norvegia plus ducenta quinquaginta milia.
Tenebrae in Lappiam venerunt
In communi Utsjoki Finniae maxime septentrionalis sol die Dominico (26.11.) post horizontem disparuit non ante quam septimo decimo die mensis Ianuarii oriturus. Sole deficiente Aurora borealis, Luna stellaeque terras nive tectas satis illuminant. Tenebris hiemalibus obortis Finni septentrionales dicere solent solem in nidum suum se recepisse.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 1.12.2017
1/12/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Dominico (19.11.) Robert Mugabe, praesidens Zimbabuae nonaginta tres annos natus, postquam suis triginta septem annos praefuit, munus deponere coactus est. De ea re decrevit factio principalis eiusdem civitatis, sed praefecti militum iam paucis diebus ante praesidenti potestatem eripuerant. Etiam coniugi Grace Mugabe, quae in locum mariti successura esse existimabatur, munia publica relinquenda erant.
(Reijo Pitkäranta)
Merkel in discrimine
Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae, in discrimen politicum vocata est, cum consultationes de novo regimine formando in irritum cecidissent. Propositum erat, ut democratae Christiani una cum prasinis et liberalibus coalitionem administrativam componerent. Hoc consilium tamen praeter spem evenit, quoniam liberales colloquia interruperunt.
(Reijo Pitkäranta)
Mladic Hagae damnatus
Ratko Mladic, dux generalis Serbianus, in iudicio Hagensi vinculis sempiternis damnatus est decem scelerum bellicorum convictus. Iudicibus persuasum erat bello Bosniensi factum esse, ut copiae Serborum eo duce amplius septem milia virum et puerorum musulmanorum occiderent. Huc accedit, quod Mladic obsidioni urbis Sarajevo cum strage multorum civium praeerat.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Brexit effecerit
Magistratus a medicamentis Unionis Europaeae (EMA) Londinio Amstelodamum migrabunt. Nam propter Brexit ita dictum caput Britanniae praetorium eorum non iam esse potest. Cum decerneretur, ubi sedes nova futura esset, duae urbes, scilicet Amstelodamum et Mediolanum, totidem vota acceperunt. Sortitione facta victoriam reportavit Amstelodamum.
(Reijo Pitkäranta)
Pictura plurimi vendita
Auctione Novi Eboraci facta pictura veniit, quae una esse iudicatur ex viginti fere tabulis, quas Leonardo da Vinci propria manu confecit. Opus ”Salvator mundi” appellatum figurat Iesum, qui dextra benedictionem dat sinistraque sphaeram crystallinam tenet. Pretium venditionis in trecentas octoginta miliones euronum ascendit et omnium temporum maximum esse existimatur.
(Satu Tuominen)
Milites bibere vetantur
Moderatores Americani omnibus militibus suis, qui in Iaponia sunt, usu alcoholi interdixerunt. In causa est eventus in insula Okinava factus: ibi enim incola quidam vitam amisit, cum autoraeda, quam miles Americanus isque ebrius vehebat, per corpus eius transiit. Iam diu est, cum Okinavenses Americanis in insula sua militantibus adversantur.
(Reijo Pitkäranta)
Nova linea metropolitana
Die Saturni (18.11.) mane inter Helsinkium et Esboam, urbem ei vicinam, tramen subterraneum commeare coepit. Quam lineam potius submarinam appellaveris, nam maior pars huius viae triginta quinque chiliometra longae sub mari munita est. Prima tramina refertissima erant vectorum novo commeatu metropolitano exsultantium.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 24.11.2017
24/11/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Primum tramen onerarium ab urbe Kouvola Finniae orientalis in urbem Xian Sinarum die Veneris (10.11.) profectum est. Iter est circiter octo milium chiliometrorum, quod illud tramen decem fere diebus perficiet. Est octingenta metra longum et uno et quadraginta contentris oneratum. Machina traminis vectoria bis mutatur, primum in limite Finniae et Russiae, iterum in limite Russiae et Cazastaniae. In statione Khorgos contentra in aliud tramen tollenonibus tolluntur, quia in Sinis latitudo orbitarum differt. Hoc anno quinque tramina eius generis inter Finniam et Sinas commeant.
Barcinone reclamationes continuantur
Septimana vergente complura centena hominum milia in viis Barcinonis reclamitabant flagitantes, ut decem duces regionales, comprehensi et in carcerem coniecti, liberarentur. Octo ex comprehensis sunt membra regiminis regionalis, quod administratio Hispaniae dissolverat. Magistratus Hispaniae eos accusant, quod illegale suffragium populi mense Octobri instituerint. Praeterea sex homines de eadem re suspecti vadimonio constituto liberati sunt. Carles Puigdemont, auctor motus independentiae et praeses depositus regiminis regionalis, magistratus Hispanos cum quattuor ministris in Belgio fugitat. Regimen Hispaniae decrevit, ut nova suffragia regionalia in Catalonia exeunte mense Decembri fierent.
Motus terrae in confinio Iraniae et Iraquiae
Sero die Dominico in confinio Iraniae et Iraquiae motus terrae factus est, quo plus quingenti homines mortui sunt. Saltem triginta milia domuum corruerunt. In regione montuosa labinae opera succurrentium remorantur. Pessime afflicta est urbs Iraniae Sarpol-Zahabin, quae a limite Iraquiae quindecim chiliometra distat.
Bellum Syriacum militariter non componi
Praesidentes Putin et Trump consentiunt bellum in Syria militariter componi non posse; finem belli nisi per consultationes politicas non fore. USA et Russia in bello Syriaco partes inter se oppositas sustinent. Ideo praesidentes de communi canali communicationis condendo nuntiaverunt, ut conflictus fortuiti inter aeroplana Russica et Americana evitarentur.
USA et Corea Meridiana exercitia militaria habent
Corea Meridiana et USA communia exercitia militaria in Oceano Pacifico occidentali susceperunt. Intersunt exercitiis navalibus septem naves longae Coreae Meridianae et tres naves aeroplanorum vectoriae Americanorum. Propositum exercitiorum est minas nuclearias et missilisticas Coreae Septentrionalis ostentatione virium deterrere.
Dies patris celebratus
Dies matris apud Finnos ab anno millesimo nongentesimo undevicesimo (1919) celebratus est. Patris dies festus, qui secundo die Dominico mensis Novembris agitur, ante quadraginta fere annos ex USA in Finniam acceptus est. Ex viris Finnis plus sexaginta quattuor annos natis octoginta fere centesimae sunt patres.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 17.11.2017
17/11/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Dominico (5.11.) praesidens Donald Trump iter Asiaticum duarum fere septimanarum suscepit primumque in Iaponiam volavit. Ibi dixit se ad dictatorem Coreae Septentrionalis Kim Jong-un conveniendum paratum esse, dum ille id fieri vellet. ”Cum quovis homine” inquit, ”ad colloquendum assidere possum. Ibi de firmitate aut debilitate non agitur”.
(Reijo Pitkäranta)
Rerum condicio in Iemenio
Ordo Nationum Unitarum flagitavit obsidioni Iemenio illatae finem imponendum esse. Inde enim sequi, ut multae miliones hominum fame laborantium auxilio humanitario privarentur. Discrimen initium cepit, cum e Iemenio in Arabiam Saudianam missile emissum est, quo facto Saudi effecerunt, ut Iemenienses terra, mari, aëre intercluderentur.
(Reijo Pitkäranta)
De prima cosmonauta Laika
Tertio die mensis Novembris (3.11.) sexaginta anni acti erant ex eo, cum canis Laika a Sovietis satelliti spatiali Sputnik II imposita in orbitam Telluris missa est. Laika, prima animans in spatium cosmicum emissa, canis mixticia erat in viis Moscuae inventa. Calore at anxietate animi paucis horis post emissionem interiit.
(Satu Tuominen)
Suetia natio beneficentissima
Suetia maiora beneficia in populos peregrinos confert quam ulla alia orbis terrarum natio. Finlandia in hac comparatione loco septimo collocata est. Hoc patet ex indice, in quo componendo septem res respiciebantur, ut salus, aequalitas, studia pacis provehendae, auxilium populis egentioribus praebitum.
(Reijo Pitkäranta)
Cella secreta in pyramide
In magna pyramide Gizae cella secreta et antea incognita inest, ut investigatores ope radiorum cosmicorum cognoverunt. Cui autem rei conclave triginta fere metra longum inserviverit, nondum constat. Pyramis illa abhinc amplius quattuor milia annorum constructa in septem miraculis mundi numeratur et eorum omnium vetustissima est.
(Reijo Pitkäranta)
Aestas agricolis importuna
Agricolae Finlandiae e sationibus huius aestatis detrimentum plus centum milionum euronum ceperunt. Talem nuntium dedit Sari Peltonen, rei rusticae consulta ex ordine ProAgria appellato. ”Quid aliud”, inquit, ”expectaveris, cum nivibus cadentibus et sementis facta et messis peracta sit”. Huc accedit, quod sumptus in frumentum siccandum impensi solito maiores erant.
(Reijo Pitkäranta)
Statua leonis in Ruokilahti
Kalendis Novembribus in media paroechia Ruokolahti statua leonis marmorea posita est. Abhinc enim viginti quinque annos ibi accidit, ut quidam saltuarius in via silvestri ambulans ex inopinato leoni occurreret. Sunt, qui dubitent, an ille re vera regem animalium viderit. Attamen vestigia leonis similia in illa regione postea reperiebantur.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 10.11.2017)
10/11/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Pridie Kalendas Novembres (31.10.2017) quingenti anni exacti erant ex die (31.10.1517), quo Martinus Luther nonaginta quinque theses contra indulgentias pontificias Wittembergae divulgavit. Ita initium cepit reformatio et ecclesia Lutherana orta est. Anno ante (31.10.2016), iubilaeum reformationis caerimoniis oecumenicis in Cathedrali Lundensi Suetiae praesente papa Francisco incohatum est.
De condicione rerum Cataloniae
Res Cataloniae in discrimen verterunt, cum moderatores Hispaniae die Sabbati (28.10.) nuntiavissent se administratores regionales Cataloniae magistratu amovisse et Cataloniam in suam administrationem redacturos esse. Nova comitia mense Decembri fore. Eodem die, paulo ante, parlamentum Cataloniae unilateraliter regionem suam independentem declaraverat. Die Dominico homines Barcinone in utramque partem reclamitabant. Vexillis Hispaniae et Unionis Europaeae velati adversarii independentiae insignia portabant, quibus monuerunt Cataloniam esse omnium Hispanorum. Sed etiam clamores "Vivat Catalonia!" audiebantur.
De hora mutanda in Europa dissensio
Hora aestiva in Europa ultimo die Dominico mensis Martii incipit et ultimo Dominico die mensis Octobris in hiemalem horam mutatur. Nunc autem grex septingentorum europarlamentariorum vult, ut ille usus horologia rursum prorsum mutandi finiatur. Illi nuper (25.10.) Argentorati (vulgo Strasbourg) de ea re propositum divulgaverunt. Omnes tredecim europarlamentarii Finniae proposito subscripserunt. Apud Finnos hora aestiva primum suscepta est mense Martio anno millesimo nongentesimo octogesimo primo (1981). De hora aestiva suscipienda in directiva Unionis Europaeae praecipitur. Ad illam mutandam parlamentum Europaeum potestatem non habet. Tantum Commissio Europaea directivam mutare potest.
Funus regis Bhumibol celebratum
Bhumibol, rex Thailandiae, anno proximo (13.10.2016) mortuus, Bankokii die Iovis (26.10.2017) crematus est. Finito luctu unius anni exsequiae per quinque dies celebratae sunt. Corpus regis ex palatio, ubi fuerat, in regium crematorium ad hoc aedificatum sollemniter portatum est. Pyram, quinquaginta metra altam, filius et successor regis accendit.
Pueri Finni extra domum liberiores et tutiores
Anno bis millesimo quinto decimo, investigatio internationalis facta est, in qua de libertate extra domum versandi puerorum et puellarum quaerebatur. In sedecim terris liberi minime septem - maxime quindecim annorum respiciebantur. Exitus investigationis fuit, quod liberi Finnorum optimas extra domum versandi possibilitates habent. Parentes illis permittunt, ut in proximitate ambulent aut birota vehantur, scholam frequentent, vias principales transeant, in tenebris exeant. Proximitas domicilii apud Finnos tuta habetur, securitatem etiam commeatus admodum tranquillus auget, nam pedites et birotarii observantur. Minimam ad independentes ambulationes potestatem habent liberi in Francia, Israele, Srilanca.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 3.11.2017
3/11/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Moderatores Hispaniae de autonomia Cataloniae circumscribenda decreverunt senatus consultum de ea re exspectantes. Ad hoc consilium perficiendum paragrapho centesima quinquagesima quinta legis fundamentalis usu recipiunt. Etiam socialistae, partes oppositae principales, se illam rationem sustentare nuntiaverunt. Decretum eo spectat, ut parlamentum Cataloniae custodiae subiciatur, principes regionis magistratu moveantur ibique nova comitia habeantur.
(Reijo Pitkäranta)
Xi Jinping potentiam auxit
Potentia praesidentis Sinarum Xi Jinping in conventu factionis communisticae non solum stabilita, sed etiam firmior facta est. Id vel inde patet, quod doctrina nomen eius gerens consensu omnium ad leges fundamentales eiusdem factionis addita est.
(Reijo Pitkäranta)
Raqqa ex ordine Isis libera
Urbs Raqqa e potestate ordinis Isis liberata est, ut copiae democraticae Syriae (SDF) septimana vergente sollemniter nuntiaverunt. Hic exercitus, quem milites Americani sustentant, maximam partem e Curdis Syriae constat, sed in eo etiam milites Arabes et Christiani insunt. Raqqa inde ab anno bis millesimo quarto decimo (2014) pro capite ordinis Isis habebatur.
(Reijo Pitkäranta)
De documentis secretis
Praesidens Donald Trump se permissurum esse promisit, ut pars documentorum clandestinorum ad caedem pristini praesidentis John F. Kennedy pertinentium in publico poneretur. Haec acta, quae in Archivo Americanorum nationali asservantur, mille trecentis paginis continentur. Speratur fore, ut iis patefactis scelus Dallasiense multis obscuritatibus involutum aliquo modo illustretur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid in Italia acciderit
In Italia septentrionali suffragium populi de maiore autonomia Lombardiae et regioni Venetorum concedenda habitum est. Incolae illarum provinciarum graviter ferunt, quod pro tributis rei publicae solutis parum pecuniae recipiant. In illis partibus Italiae urbes opulentissimae sunt, ut Mediolanum, sedes principalis oeconomica, et Venetiae, quo viatores undique confluunt.
(Reijo Pitkäranta)
De aëroplano Malaesiensi
Malaesia et societas nomine Ocean Infinity pactae sunt, ut aëroplanum, quod abhinc tres annos et dimidium disparuit, denuo quaereretur. Investigatores nullam remunerationem accepturos esse, si locus calamitatis non inveniretur. Aëroplanum ex Cuala Lumpuria Pekinum versus iter faciebat, cum in mare delapsum est ducentos undequadraginta homines ad mortem ducens.
(Saara Honkanen)
Dani apothetas condunt
Legati parlamentares Daniae rogationem de apothetis condendis accepturi sunt. Agitur de locis, ubi puerperae infantem recens natum impune exponere possunt. Propositum est, ut parvulus a matre desertus alicui instituto educandus traderetur. Putant talem modum operandi iis matribus auxilio fore, quae liberos suos curare non valeant.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 27.10.2017
27/10/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Suetia Commissioni Europaeae nuntiavit se velle, ut inspectiones in limite Daniae et Suetiae continuarentur, etsi tempus duorum annorum inspectionibus ab Unione Europaea constitutum mense Novembri finitum esset. Cum plurimi petitores asyli in Europam per Balcaniam venissent, inspectiones autumno anni bis millesimi quinti decimi (2015) susceptae sunt.
USA et Russia stationem spatialem prope Lunam aedificabunt
USA et Russia stationem spatialem circumlunarem aedificabunt, unde systema solare investigetur. Nondum constat, quam partem NASA (National Aeronautics and Space Administration) quamque Roskosmos, ordo spatialis Russorum, in operibus habeat. Propositum est, ut statio illa spatialis, cui nomen datum est “Porta profundi spatii” (Deep Space Gateway), intra decem annos perficiatur.
Naves antiquae in fundo Ponti Euxini repertae
Grex archaeologorum maritimorum Universitatis Southhamptoniensis in fundo Ponti Euxini sexaginta naves antiquas repperit. Naves Romanorum, Byzantinorum, Othomanorum in tenebris maris miro modo conservatae sunt. Antiquissima ex illis est prope duorum milium quingentorum annorum, sive quattuor vel quinque saeculis a.Chr.n. constructa.
Molestatores ad virgas!
Quattuor ex quinque feminis in Arabia Saudiana dixerunt se molestia sexuali affectas esse. Itaque rex Salman nuper praecepit, ut sexualis molestia poena coerceretur. Ex lege, quae in Ministerio rerum domesticarum praeparatur et intra sexaginta dies valere incipiet, molestatores feminarum carcere aut ad virgas damnnabuntur.
Trecenta milia anserum in uno agro
Anser specie Branta leucopsis apud Mare Glaciale nidificat, unde ad Mare Germanicum et Balticum hiematum migrat. In toto orbe terrarum plus decies centena milia horum anserum esse existimatur. Tertia fere pars totius populationis die Sabbati (14.10.) in uno agro Finniae meridionalis visa est. Post largas pluvias ille ager, in valle fluminis Kymi situs, idoneum locum requiescendi anseribus etiam antea praebuit. Populatio anserina in annos crescit atque etiam in Finnia meridionali singula paria passim hiemant. Excrementa anserum in litoribus urbanis homines irritant, sed venatio lege non permittitur.
Inquisitio in moderatores societatum tabacariarum
Grex medicorum et aliorum expertorum in moderatores societatum tabacariarum inquisitionem in Finnia intendit. Ille grex triginta trium hominum petivit, ut inquireretur, an moderatores societatum tabacariarum maletractationes et homicidia commisissent, cum affirmantes sigarella levia saluti non nocere consumptores in errorem ducerent. Sigarella levia in Finnia triginta annos venibant, donec anno bis millesimo secundo vetita sunt. In petitione experti aestimant circiter sexaginta milia Finnorum propter illa sigarella mortem obisse. Quamvis moderatores societatum tabacariarum scirent dimidiam fere partem consumptorum saluti gravissima damna capturam esse, mendacem propagationem continuatam esse.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 20.10.2017
20/10/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Martis (10.10.) vesperi Carles Puigdemont, praeses regiminis regionalis Cataloniae, orationem habuit, quam omnes intenti exspectaverant. In opinione enim erat eum de Catalonia sui iuris facta nuntiaturum esse. Neque tamen hoc fecit, sed id se acturum esse dixit, ut consultationes cum administratoribus Hispaniae de illa re inciperentur. Necesse esse, ut voluntas populi Cataloniensis in independentiam respiceretur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Rajoy responderit
Regimen Hispaniae conventum necessitatis de discrimine Cataloniae habuit. Quo facto princeps minister Mariano Rajoy nuntiavit decretum esse, ut Catalonienses interrogarentur, quidnam Carles Puigdemont oratione sua dicere voluisset. Incertum enim esse, utrum illi se in libertatem vindicavissent necne. Cum respondissent, Hispaniam deliberaturam esse, quem potissimum cursum sequi vellet.
(Reijo Pitkäranta)
Pestilentia in Madagascaria
His duobus mensibus in Madagascaria amplius ducenti casus pestilentiae reperti sunt, e quibus saltem triginta tres morti fuerunt. Agitur plerumque de pestilentia pulmonum, quae contagione per guttas minimas facta latius patet. Ad epidemiam compescendam Ordo sanitarius Mundi (WHO) in Madagascariam magnam copiam antibioticorum misit.
(Reijo Pitkäranta)
Incendia terrestria Californiae
In California incendia terrestria conflata sunt, quae amplas regiones vini feraces vastant. Insuper multa centena domuum flammis absumpta sunt, quo factum est, ut magna multitudo incolarum tecta sua relinquere cogeretur. Venti procellosi, siccitas, tempestas calida in causa sunt, cur illa incendia passim rabide diffundantur.
(Reijo Pitkäranta)
Praemium Nobelianum pacis
Praemium Nobelianum pacis hoc anno ordini ICAN tributum est, qui armis nuclearibus obsistit. Monet haec arma periculum ingens generi humano efficere. Operam dat, ut omnes terrae pactionem de armis nuclearibus vetandis comprobent. Centum fere terrae huic pactioni favent, sed nulla civitas armis atomicis instructa inter eas est.
(Satu Tuominen)
Messis frumentaria infecunda
Messis frumentaria in Finlandia hoc anno infecundior est. In causa sunt imbres assidui, quibus effectum est, ut segetes humi iacerent neque temperi maturarentur. Propter tempestatem foedam messoribus difficile erat frumentum machinis exterere et proventum agri in horreum congerere. Aliquot locis dimidia annonae pars amissa est.
(Reijo Pitkäranta)
Sauli et Jenni infantem habebunt
Praesidenti Finlandiae Sauli Niinistö et coniugi eius Jenni Haukio mense Februario infans nascetur, ut die Lunae publice nuntiatum est. Iam multos annos esse, cum par praesidentiale familiam suam filiolo aut filiola auctum iri speraret. Gaudium utriusque nunc eo maius esse, quod initium graviditatis difficile et importunum fuisset.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 13.10.2017
13/10/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Longe maior pars Cataloniensium, qui ad urnas venerunt, in suffragio populi Kalendis Octobribus facto pro independentia sententiam tulit. Regimen et tribunal constitutionale Hispaniae illud suffragium illegale iudicaverunt. In tumultibus violentis inter comitia ortis permulti vulnerati sunt. Prope octingenti homines in sedibus medicis aut valetudinariis curabantur. (2) Testes oculati narraverunt custodes publicos a regimine Hispaniae missos contra suffragantes fustes et glandes cummeas adhibuisse et urnas cum sententiis datis retinuisse. Carles Puigdemont, dux regionis Cataloniae, dixit Catalonienses suffragando ius independentiae vindicavisse et ita ianuam ad declarationem unilateralem independentiae aperuisse. (3)
Guterres musulmanos rohingyas defendit
Antonio Guterres, secretarius generalis Nationum Unitarum, flagitavit, ut regimen Birmaniae operationes militares statim interrumperet, propter quas semimilio musulmanorum rohingyarum Birmaniae septentrionalis in Bangladesam effugisset. Agi de discrimine humanitario, quod fundamentum radicalizationi, criminalitati, commercioque hominum praepararet. Condicionem rohingyarum Guterres incubonem humanitarium appellavit. (4)
Sinae sanctiones exsequuntur
Sinae sanctiones exsequuntur, quas Nationes Unitae contra Coream Septentrionalem probaverunt. Omnes societates mercatoriae, quas Corea Septentrionalis in Sinis habet, intra centum viginti dies negotia sua finire debent. Exportatio benzini et gasi in Coream Septentrionalem limitatur; importatio textilium, carbonis, ferri, piscium in Sinas vetatur. (5)
Russia ultima arma chemica delevit
Praesidens Vladimir Putin Russiam ultima arma chemica delevisse in televisione rettulit et Americanos hortatus est, ut exemplum Russiae sequerentur. Inter bellum frigidum Russia et USA magnam armorum chemicorum copiam collegerunt, quam deinde, cum se pacto de illis armis vetandis adiunxissent, delere promiserunt. (6) Initio arma chemica ante mensem Aprilem anni bis millesimi duodecimi (2012) delenda erant, sed utraque pars nuntiavit sibi procrastinatione opus esse. Americani rettulerunt se suum opus ante annum bis millesimum vicesimum tertium (2023) finituros esse. Ordo internationalis de armis chemicis vetandis (OPCW, Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons) illa arma a Russis deleta esse confirmavit. (7)
Lupi ad Romam reverterunt
Propter nimiam venationem populatio lupina in Italia proximo saeculo paene exstirpata est, nam ante quinquaginta annos tantum centum vel maxime centum quinquaginta lupi ibi restabant. Deinde venatione vetita populatio usque ad mille sescentos lupos aucta est. Nuper lupi etiam ad Romam reverterunt, ubi his centum annis visi non erant. (8) Unus ex his lupis nominatus est Romulus, sicut appellabatur alter ex fratribus geminis, quos lupa olim lactavit, ut fabula narrat; Faustulum pastorem Romulum et fratrem geminum Remum invenisse et uxori Larentiae educandos dedisse. Condita Roma et occiso fratre Romulum postea primum Romae regem (753-715) factum esse. (9)
– Vox populi, vox dei.
– Lupus est homo homini.
– Lupus non curat numerum ovium.
Tuomo Pekkanen.
Nuntii Latini 6.10.2017
6/10/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Dominico (24.9.) in Germania comitia parlamentaria habita sunt. Quorum victoriam reportaverunt democratae Christiani, qui tertiam suffragiorum partem (33%) sibi conciliaverunt. Hinc sequitur, ut Angela Merkel, praeses factionis, cancellaria foederalis quater fiat. Secundum locum consecuti sunt democratae sociales, quibus praeest Martin Schulz, cum viginti fere centesimas (20%) sententiarum acceperunt. Locum tertium obtinuit factio dextima, cui nomen ’Optio Germaniae’, tredecim centesimas (13%) suffragiorum adepta.
(Reijo Pitkäranta)
Res Germaniae mutatae
Rerum periti, cum de eventu comitiorum Germaniae disputarent, imprimis duas maiores mutationes factas esse monuerunt: unam earum esse, quod Angela Merkel nonnihil pristinae aurae popularis amisisset, alteram, quod extremistis dextimis primum post secundum bellum mundanum contigisset, ut legati sui in parlamentum deligerentur.
(Reijo Pitkäranta)
Iter praesidentis Italiae
Die Martis (26.9.) praesidens Italiae Sergio Mattarella itinere tridui suscepto in Finlandiam venit filia Laura comitatus. Postridie eius diei hospites a praesidente Sauli Niinistö et coniuge eius in Palatio praesidentiali sollemniter recepti sunt. Postea etiam praesidem parlamenti Maria Lohela et principem ministrum Juha Sipilä salutaverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Lex Arabiae Saudianae
Rex Arabiae Saudianae Salman edixit, ut feminis licentia autocinetum regendi concederetur. Decrevit enim constitutiones ad commeatum publicum pertinentes ita renovandas esse, ut tam viri quam feminae sibi diploma vehiculis gubernandis acquirere possent. Nova lex, cui scribendae collegium magistratuum institutum est, mense Iunio valere incipiet.
(Reijo Pitkäranta)
De historia notae zeri
Nota numeri, cum zerum significat, multis saeculis vetustior esse videtur quam antea creditum est. Documentum enim Indicum, in quo illud signum occurrit, iam tertio p.Chr. n. saeculo conscriptum est, non saeculo duodecimo, ut superius existimabatur. Hanc rem investigatores Universitatis Oxoniensis computatione radiocarbonica usi compererunt.
(Reijo Pitkäranta)
De insectis edendis
In Finlandia magistratus in animo habent saginam et venditionem insectorum ad mensas escarias permittere. Antea lex Unionis Europaeae vetuit alimenta ex insectis parata vendere, sed interpretatio legis sensim mutata est. Speratur fore, ut insectis, quae proteino abundant, penuria cibariorum in diversis partibus mundi leniri possit.
(Saara Honkanen)
De nidificatione avium
Loca, ubi aves in Finlandia nidificant, quotannis paene duo chiliometra ad septentrionem versus transferuntur. Causa et origo huius rei est caelum usque calefiens. In praesenti apud nos ducenta triginta quinque genera avium nidulantur, quorum tertia pars regionem vivendi iam amplificavit. Hoc patet ex investigatione ornithologica nuper divulgata.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 29.9.2017
29/9/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Nationes Unitae conventum generalem hac septimana in urbe New York habuerunt. Oratione, quam in conventu fecit, praesidens Donald Trump labores Nationum Unitarum pro pace et securitate laudavit sed nimiam ordinis byrocratiam vituperavit. Monuit importunum programma nucleare Coreae Septentrionalis mundo imminere, dum cives fame perirent et cruciatum paterentur.
Explosio in tramine Londiniensi
In tramine metropolitano Londiniensi die Veneris (15.9.) inter frequentiam matutinam apud stationem Parsons Green bomba in situla plastica posita explosa est. Effectus explosionis fuit admodum moderatus, etsi triginta viatores leviter vulnerati sunt. Plerique ex eis combustiones acceperunt. De illo scelere suspiciuntur duo homines, ex quibus unus, vir duodeviginti annos natus, captus est in portu Dover, alter, iuvenis unius et viginti annorum, in suburbio Houslow Londiniensi. Ordo Isis nuntiavit se ictum fecisse, qui est iam quintus in Britannia hoc anno factus.
Curdi civitatem independentem condituri
Curdi, qui in Iraquia septentrionali regionem habent autonomam, civitatem sui iuris vindicant. Parlamentum Curdorum decrevit, ut de ea re suffragium populi die vicesimo quinto huius mensis (25.9.) fieret. Regimen Iraquiae, sicut etiam Irania et Turcia nec non USA, independentiae Curdorum obsistunt. Irani et Turci timent, ne secessionis studium etiam inter cives Curdos in ipsorum terris habitantes extendatur. Americani autem flagitant, ut suffragium de independentia revocetur, quod censent illud suis cum Turcia relationibus nocivum esse et pugnam contra ordinem Isis impedire.
Principissa Victoria Finniam visitavit
Principissa Victoria, heres regni Suetiae, septimana vergente Finniam visitavit, ut anniversarium centesimum Finniae independentis honoraret. In Theatro Melodramatico Helsinkiensi principissa spectaculo operae ”Sonata autumni” adfuit. Partes principales cantavit semisuprana Anne Sofie von Otter. Illa opera originem ex pellicula eiusdem nominis ducit, cuius auctor et moderator fuit Ingmar Bergman.
Finni salubrius edunt quam ante
Diaeta Finnorum hoc decennio in partem salubriorem mutata est. Consumptio carnis rubrae minuitur, legumina, nuces, olera, fructus plus quam ante eduntur. Praeterea gratus est civibus panis ex avena factus. Loco lactis potiones speciales, e.g. avena aut soia conditae, magis magisque bibuntur.
Autumnus progreditur
Autumnus progreditur. Hac septimana grues in meridiem migrant. Quia caelum fuit sudum, in Finnia meridiana temperatura nocturna passim iam infra zerum decidit. Mutationes etiam in eo visibiles sunt, quod vesperae obscurefiunt, cum dies singulis septimanis in meridione plus semihora, in septentrione plus hora brevior fiat.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 22.9.2017
22/9/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Pridie Kalendas Septembres (31.8.) in Oceano Atlantico tempestas, cui nomen Irma inditum est, vires colligere coepit. Paucis diebus post tam fortis facta est, ut procella quinti gradus sive omnium periculosissima aestimaretur turbinibus venti amplius octoginta metra in secundo saevientibus. Primum quidem, id est postridie Nonas Septembres (6.9.), insulae Maris Caribici, ut Barbuda, typhone pessime vastatae sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Procella iter continuavit
Die nono mensis Septembris (9.9.) tempestas Irma, postquam saltem viginti quinque hominibus perniciei fuit, civitates insulares Portum Divitem, Rem publicam Dominicianam, Haitiam praeteriit. Inde cursum ad oram Cubae versus continuavit, ubi effecit, ut minimum decem homines vitam amitterent et urbs Habana inundationibus obrueretur.
(Reijo Pitkäranta)
Florida admodum afflicta
Die decimo huius mensis (10.9.) typhon Irma Floridam consecutus est. Interitus, quem huic regioni attulit, etiam maior fuisset, nisi tota fere civitas iussu magistratuum hominibus vacuefacta esset. Duodecim cives mortui sunt atque urbes et oppida tam inundationibus quam ventis procellosis maxima damna acceperunt. Post Floridam occidentalem afflictam furor tempestatis paulatim remisit.
(Reijo Pitkäranta)
Comitia in Norvegia facta
Die Lunae (11.9.) in Norvegia comitia parlamentaria habita sunt. Suffragiis computatis apparuit conservativos una cum aliis factionibus administrantibus fidem populi sibi conciliavisse. Partes autem operariorum cladem acerbissimam acceperunt. Ministra princeps Erna Solberg, cum eventum comitiorum pronuntiaret, victoriam reportatam toti ministrorum coalitioni attribuit.
(Reijo Pitkäranta)
Exercitium bellicum parlamenti
Exercitus Finlandiae exercitio bellico hoc mense in Suetia interest. Quod in multis regionibus huius terrae cooperationis militaris causa paratur. Trecenti fere milites Finlandenses ad exercitationem missi sunt, cum undeviginti milia Suetorum eam participarent. Praeterea copiae ex aliis terris Europaeis et Civitatibus Americae Unitis adsunt.
(Satu Tuominen)
Refectio Aedium parlamenti
Restitutio Aedium parlamenti Finlandiae nuperrime ad finem est adducta. Nonis enim Septembribus (5.9.) tribuni plebis, qui hoc biennio in alieno convenire coacti erant, in Collem Arcadium, ut ille locus dicitur, redire potuerunt. Domus parlamenti e granite aedificata ab architecto Iohanne Siren delineata est.
(Reijo Pitkäranta)
Cursus 'La Parisienne'
Iam viginti anni sunt, cum Lutetiae Parisiorum cursus feminarum in tota Europa omnium maximus nomine 'La Parisienne' instituitur. Hoc anno illi cursurae plus centum feminae ex Finlandia oriundae interfuerunt. Omnes earum vestibus caeruleis et albis indutae erant, ut hoc ornatu patriam suam abhinc centum annos sui iuris factam celebrarent.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 15.9.2017)
15/9/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Corea Septentrionalis nuntiavit se bombam hydrogenicam, quae in missili poni posset, feliciter probavisse. Stationes sismographicae etiam in Finnia explosionem notaverunt. Ex instituto meteorologico Iaponiae dictum est tremorem terrae decies fortiorem fuisse quam mense Septembri, cum Corea Septentrionalis proximum experimentum nucleare fecisset. Si res ita se habet, bomba quater vel quinquies maior fuit quam bomba atomica secundo bello mundano exeunte in urbem Nagasaki Iaponiae demissa.
Sinae, Russia, Iaponia, USA et nationes Europaeae experimentum bombae hydrogenicae unanimiter damnaverunt. Consilium securitatis Nationum Unitarum ad rem tractandam convocatum est. Praesidens Donald Trump nuntiavit Americanos de omni commercio cum illis terris finiendo deliberare, quae cum Corea Septentrionali mercatum exercerent. Malcolm Turnbull, primus minister Australiae, censebat paeninsulam Coreanam post bellum ibi gestum numquam his sexaginta annis tam prope novum bellum fuisse.
In Bosporo Cimmerio pons construitur
Russi, postquam Crimaeam occupaverunt, pontem in Bosporo Cimmerio facere constituerunt. Pons, qui erit undeviginti chiliometra longus, iungit paeninsulam Taman Russiae cum oppido Kerts, quod est in Crimaea. Propositum est, ut pons, commeatui tam vehiculario quam ferriviario destinatus, intra proximum annum perficiatur.
Oppidum antiquum in mari repertum
Archaeologi oppidum antiquum aetatis Romanorum in mari apud Nabeul, urbem Tunesiae, reppererunt. Oppidum, a Graecis quinto a.Chr.n. saeculo conditum, fuit olim nomine Neapolis. Urinatores in ruinis praeter vias et monumenta circiter centum amphoras invenerunt, in quibus fuerat garum, condimentum ex piscibus factum, quod Romani amabant.
Vinum sex milium annorum
Ex novis investigationibus apparet vinum in Europa iam ante sex milia annorum in usu fuisse. In seriis figulinis, in aliquot speluncis Siciliae occidentalis repertis, sunt residua vini, quod ante sex milia annorum factum esse constat, nam ex analysi residuorum patet vinum initio quarti a.Chr.n. millenii productum esse.
Desertum Atacama florescit
Desertum Atacama Chiliae occidentalis, quod in toto mundo siccissimum habetur, hoc tempore floribus operitur. Nuper ibi urceatim pluebat, quo factum est, ut desertum in ingentes campos floridos mutaretur. Semina et bulbi, quae in sicca terra per multos annos conservantur, imbribus cadentibus celeriter germinant et florescunt. Pulcherrimum tempus a mense Septembri usque ad Novembrem durat neque pluviae saepius quam quinto, sexto vel septimo quoque anno cadere solent. Hoc autem anno imbres maturiores fuerunt, nam anno bis millesimo quinto decimo (2015) desertum Atacama insolito splendore post largissimos imbres mensis Martii floruit.
Tuomo Pekkanen.
Nuntii Latini 8.9.2017
8/9/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Lunae (28.8.) praesidens Finlandiae Sauli Niinistö collegam suum Americanum Donald Trump in Aedibus Albis convenit. Praesidens Trump hospiti suo gratias egit, quod Finlandenses militibus Americanis et sociis eorum in Afganistaniam missis auxilio fuissent. Idem dixit se et suos propter ictum terroristicum in urbe Turku factum dolere et virtutem Finlandensium in bello contra terrorismum gerendo laudavit.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Timo Soini dixerit
Timo Soini, minister a rebus exteris Finlandiae, conventum inter Niinistö et Trump habitum insignem et bonum habet. In colloquiis argumenta magni momenti tractata esse, in quibus res tam ad sodalitatem Consociationis Atlanticae et Mare Balticum quam ad Russiam et orbem arctoum pertinentes excellerent.
(Reijo Pitkäranta)
Typhon Harvey dictus
Septimana vergente in Sinu Mexicano tempestas vehementissima orta est. Quae procella, nomine Harvey, postquam in oram civitatis Texiae pervenit, illi regioni maxima detrimenta intulit. Ex eo typhone ingentes inundationes secutae sunt, quibus Hustonia, metropolis celeberrima, tota fere obruta est. Neque Americani umquam tantos imbres viderunt.
(Reijo Pitkäranta)
Missile Iaponiae imminens
Die Lunae (28.8.) ex Corea Septentrionali missile ballisticum sublime emissum est, quod Iaponiam septentrionalem supervolavit. Deinde in tres partes diruptum in mare decidit in loco, qui circiter mille ducenta chiliometra ab insula Hokaido abest. Omnes civitates, in iis Russia et Sinae, illud experimentum vehementer condemnaverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Res in Amazonia metallica
Regimen Brasiliae novas auri et aliorum mineralium fodinas in Amazonia constituere permittit. Silvae ad rem metallicam nunc destinatae tertiam fere partem areae silvestris flumini Amazonio circumiectae tegunt. Tutores naturae decreto vehementer reclamant; timent, ne ex hoc sequatur, ut regiones silvarum et aquae copiae corrumpantur, biodiversitas naturae dilabatur, communitates locales dissolvantur.
(Saara Honkanen)
Memoria principissae Dianae
Pridie Kalendas Septembres (31.8.) viginti anni acti erant, cum Diana, principissa Valliae, calamitate viaria Lutetiae Parisiorum facta vitam amisit. In causa erat, quod autocinetum eius propter nimiam velocitatem ad parietem cuniculi viarii illisum est. Memoria Dianae in Britannia variis modis recolebatur, et in honorem eius statua ponetur.
(Reijo Pitkäranta)
Tempus ursos caedendi
Die Dominico (27.8.) in Finlandia tempus ursos caedendi iniit. Numerus eorum in silvis nostris vagantium mille septingentorum fere esse existimatur, quam ob rem venatoribus licentia data est ducentos viginti quinque eorum sternendi. Agitatio ursorum partim eo spectat, ut iis metus hominis et rerum humanarum iniciatur.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 1.9.2017)
1/9/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Iovis (17.8.) in urbe Barcinone tredecim homines mortui et plus quam centum vulnerati sunt, cum terrorista, origine Marochinus, in via La Rambla, quae ambulatio est frequentatissima, autocinetum contra turbam consulto gubernavit. Vecturarius effugit sed die Lunae (21.8.) repertus et a vigilibus interfectus est.
In oppido maritimo Cambrils, quod centum viginti chiliometra a Barcinone distat, alter ictus postridie factus est. Quinque terroristae autocinetum in turbam simili modo impegerunt et homines cultris perfodere coeperunt. Illum autem impetum vigiles omnibus aggressoribus interfectis represserunt. Una tamen femina in illo ictu mortua est.
Magistratus Hispani credunt terroristas etiam maiorem stragem Barcinone faciendam praeparavisse. Illud autem consilium non successit, cum officina, quam illi in oppido Alcanar habebant, proxima nocte explosione deleta esset. In ruinis repertae sunt centum sex bombylae butani aliaeque materiae explosivae, quibus terroristae in stragibus uti solent.
Post Barcinonem Turku
Die Veneris (18.8.), quarta fere hora postmeridiana, iuvenis Marochinus, qui anno ante in Finniam venerat et asylum petiverat, in mercatum urbis Turku repente cucurrit et furibundus homines cultro perfodere coepit. Imprimis feminas petebat et, antequam a vigilibus sclopetando reprimeretur, octo homines vulneravit et duos interfecit. Ex mortuis utraque est femina. Ex vulneratis duo sunt viri, qui victimis succurrebant. Homicida Marochinus et quattuor concives eius postea deprehensi a vigilibus interrogantur et relationes eorum cum terrorismo internationali examinantur. In Finnia die Dominico in memoriam victimarum silentium triste unius minutae observatum est.
Cur auctores sint Marochini, quaeritur
Auctores non tantum stragis Turkuensis et Barcinonensis sed etiam multarum aliarum in Europa nuper factarum fuerunt viri ex Marochia oriundi. Mense Iunio Londinii, anno proxime praeterito in aeriportu et statione metropolitana Bruxellensi, duobus annis ante in theatro Bataclan Parisiensi inter auctores ictuum imprimis Marochini fuerunt.
Quaeritur, cur tot ex Marochia, terra triginta trium milionum incolarum. Aestimatum est circiter quattuor miliones homines ex Marochia imprimis in Europam ad meliorem vitam quaerendam emigrasse et mille sescentos homines in ordinem Isis profectos esse. Constat etiam ibi multos greges extremistarum islamicorum exstitisse, etsi regimen eos coercere conatur.
In Finniam paucissimi immigratores ex Marochia venerunt. His duodecim mensibus tantum sedecim Marochini asylum acceperunt. Uni et triginta petitoribus asylum negatum est. Ex omnibus petitionibus pars Marochinorum tantum dimidium centesimae (0,5%) fuit. Nullum bellum in Marochia geritur, nullum discrimen notabile ibi fuit. Etiam ad ferias agendas peregrini in Marochiam itinera faciunt.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 25.8.2017
25/8/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Margot Wahlström, ministra a rebus exteris Suetiae, dixit nationem suam adiuvare posse, ut discrimen inter Civitates Americae Unitas et Coream Septentrionalem ortum solveretur. Ait sedem legationis, quam Sueti primi omnium Europaeorum occidentalium in Corea Septentrionali condidissent, locum maxime idoneum esse ad colloquia pacis inter utramque partem habenda.
(Reijo Pitkäranta)
Trump de abusu opioidum
Praesidens Donald Trump Americanis statum necessitatis indixit propter nimium opioidum usum. In his sunt complura remedia stupefactiva ut heroinum et analgetica sive medicamenta ad dolorem compescendum efficacia. Abusu horum narcoticorum factum est, ut anno proxime praeterito sexaginta fere milia hominum in Civitatibus Americae Unitis vitam amitterent.
(Reijo Pitkäranta)
Ova gallinae venenosa
In compluribus civitatibus Europae ingens copia ovorum gallinae ex mercatu detrahenda et omnino delenda erat, postquam in iis insecticidium venenosum repertum est. Scandalum, quod pecuariis et rei negotiali magna detrimenta intulit, in Hollandia erupit. Ibi enim societas quaedam in gallinis agricolarum localium curandis insecticidium nomine fiprinilum, illicite usurpaverat.
(Reijo Pitkäranta)
De servitute hodierna
Periculum servitutis et laboris coacti anno proximo in terris Unionis Europaeae magnopere crevit. Quod ex discrimine profugorum sequi dicitur, cum ex numero illorum solito maiore occasio operariis abutendi offeratur. Ergo redemptores operis, consumptores, administratores vigilare oportet. In Dacoromania, Italia, Cypro, Bulgaria periculum operae servae maximum est.
(Satu Tuominen)
Vienna antiqua reperta
Archaeologi Francogalli Viennam, urbem antiquam in Gallia Narbonensi sitam, in lucem protulerunt. Locus repertionis est in vico, qui hodie nomine Sainte-Colombe notus est. Nova area archaeologica tanti aestimatur, ut a quibusdam ’parvi Pompeii’ appellentur. Agitur de urbe Allobrogum, cuius mentionem Caesar in Commnetariis de bello Gallico (7,9,3) facit.
(Reijo Pitkäranta)
Big Ben ad tempus silescit
Big Ben, horologium celeberrimum, quod ad campanile Domus parlamenti Londiniensis applicatum est, in quadriennium sonare desinit. Constitutum enim est, ut illa turris in meliorem condicionem reficeretur. Una tamen ex quattuor tabulis horariis inter reparationem in usu erit, ut homines praetereuntes omni tempore, quota hora sit, videre possint.
(Reijo Pitkäranta)
Certamina Londiniensia
Die Dominico sive Idibus Augustis (13.8.) certamina athleticae generalis mundialia Londinii posita finem ceperunt. Successus Finnorum modestus erat, cum nostri ne unum quidem nomisma domum reportaverunt. Optimus athleta noster, ut iam ante exspectabatur, erat Tero Pitkämäki, qui in iaculo emittendo quintum locum consecutus est.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 18.8.2017)
18/8/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Consilium securitatis Nationum Unitarum novas contra Coream Septentrionalem sanctiones probavit. In sententia, quam USA composuit, inter alias res importatio carbonis fossilis et ferri ex Corea Septentrionali vetatur. Praeterea terris peregrinis non licebit consilia cooperationis cum Corea Septentrionali capere et novos operarios inde conducere. Novae sanctiones, quibus etiam Sinenses et Russi favebant, propter recentiora experimenta missilium impositae sunt. Moderatores autem Coreae Septentrionalis nuntiaverunt se a programmatis suis nuclearibus non esse recessuros, immo vero milies illas sanctiones ulturos esse. Neque tamen palam fecerunt, quae consilia ulciscendi capturi essent. Ri Yong-ho, minister a rebus exteris Coreae Septentrionalis, nuntiavit arma nuclearia patriae suae contra USA directa esse. Consilium autem mutatum iri, si qua alia terra cum Americanis confoederata securitati suorum minitaretur. - Sanctiones efficient, ut reditus exportationis Coreae Septentrionalis singulis annis vel miliardo dollarorum minuantur.
Lucifer Europam meridianam cruciat
Aestus fervidissimus, quo regiones Europae meridianae laborant, praesertim Italos et incolas Balcaniae cruciavit, sed tempestas calidissima usque ad Poloniam meridianam porrigitur. Calor insolitus, cui nomen Lucifer datum est, silvas incendit et agros in multis partibus vastavit. In Italia temperatura passim quadraginta gradus superavit. In Sardinia quadraginta quattuor, Romae quadraginta tres caloris gradus mensurati sunt. Magistratus homines hortati sunt, ut intus manerent et multum aquae biberent. Lucifer iam multos homines occidit et imminet imprimis senibus et infantibus et eis, qui morbis cardiovascularibus affecti sunt.
Ricinus, insectum periculosum
Ricinus (Ixodes ricinus, Ital. zecca, Franc. tique, ixode), qui mensibus aestivis in pratis et nemoribus pullulat, a multis periculosissimum animal Finniae habetur, quia encephalitim et borreliosim propagat. Numero caprearum et tarandorum augente ricini celeriter in septentrionem versus extenduntur et eodem passu casus encephalitis et borrelioseos multiplicantur. Ricinus enim ad pellem animalis adhaerescit, ut sanguinem sugat, ibique aliquot dies manet, antequam decidat. Facillime etiam homini, in nemoribus et pratis ambulanti, affigitur. Borreliosim facit bacterium, quod antibioticis curatur; encephalitis autem, quam facit virus (TBE), medicamentis non curatur et difficulter sanatur.
Princeps Philippus, dux Edimburgi, in pensionem
Princeps Philippus, maritus Elisabethae, reginae Britannorum, nonaginta sex annos natus ab officiis publicis dimissus postridie Kalendas Augustas (2.8.2017) pensionem obtinuit. Postquam Elisabeth in thronum ascendit, Philippus plus viginti milia officia curavit, circiter sescenta itinera fecit, patronus fautorque fuit septingentorum octoginta quinque ordinum.
Tuomo Pekkanen.
Nuntii Latini 11.8.2017
11/8/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Septimana proxime praeterita praesidens Vladimir Putin iter unius diei in Finlandiam suscepit. Is, postquam helicoptero vectus in aeriportum Arcis Savonum pervenit, collegam suum Sauli Niinistö in deversorio Punkaharju convenit. Ibi praesidentes inter alia de securitate Maris Baltici et de rebus oeconomicis collocuti sunt. Deinde navi vaporaria conscensa ad Castellum Olai vecti sunt, ut ibidem drama musicum Jolanta spectarent.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Putin dixerit
Praesidens Putin negavit exercitationes navales, quas Russi una cum Sinis in Mari Baltico instituerent, cuiquam imminere.”Opera communia”, inquit, ”illius generis stabilitatem toti mundo praestant. Neque nobis in animo est novas confoederationes militares condere”. Ei consensit praesidens Niinistö dicens tamdiu exercitia bellica parari, quamdiu arma in orbe invenirentur.
(Reijo Pitkäranta)
Mike Pence in Baltia
Die Dominico (30.7.) Mike Pence, vicepraesidens Civitatum Americae Unitarum, Tallinnam, caput Estoniae, visitavit. Ibi nomine praesidentis Donald Trump moderatores terrarum Balticarum salutavit affirmans Estoniam, Lettoniam, Lituaniam ab Americanis contra omnes aggressiones defensum iri. Hanc orationem ideo habuit, quod Balti solliciti de sua securitate fuerant.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Tillerson dixerit
Civitatibus Americae Unitis propositum non est regimen Coreae Septentrionalis evertere, ut dixit Rex Tillerson, minister a rebus exteris. Ait Americanos ad consultationes cum Coreanis paratos esse, dummodo illi programma suum nucleare deponerent. Ita censuit paucis diebus post, quam Corea Septentrionalis experimentum missilium fecerat.
(Reijo Pitkäranta)
De regimine Suetiae
Stefan Löfven, primus minister Suetiae, nuntiavit regimen suum de protectione datorum neglecta accusatum dimissionem non petiturum esse. Compositionem tamen ita mutari, ut Anna Johansson, ministra a substructionibus publicis, et Stefan Ygeman, minister a rebus domesticis, magistratu se abdicarent, sed Peter Hultqvist, minister defensionis, in munere maneret.
(Saara Honkanen)
Canis saluti prodest
Canis familiaris, ut rerum periti censent, ad valetudinem hominis multum confert. Si pellem eius permulcemus, pressio sanguinis descendit, et cum canis in oculos nostros intuetur, statim nos animo melius valere sentimus. Canis etiam corpori exercendo nonnihil prodest, quod fieri non potest, quin possessor cotidie cum eo sub divo ambulet.
(Reijo Pitkäranta)
Certamina Londiniensia
Hodie (4.8.) in stadio Olympico Londiniensi certamina athleticae generalis mundialia initium capiunt. Grex Finnorum eis interfuturus admodum parvus est, quippe qui tantum ex duodecim athletis constet. Quanto successu nostrates certaverint, Idibus Augustis (13.8.) patebit, cum illis ludis finis impositus erit.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 4.8.2017
4/8/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Lunae (12.6.) in eo erat, ut regimen Finlandiae caderet. Causa et origo huius rei erat conventus factionis Finnorum fundamentalium in urbe Jyväskylä habitus. Ibi enim duces partium omnino permutati sunt, cum praeses electus est Jussi Halla-aho et vicepraesides tres fautores eius creati sunt. Constabat victores suffragii de multis rebus aliter sentire ac eiusdem factionis ministros regiminis civitatis participes.
(Reijo Pitkäranta)
Regimen iam casurum erat
Post conventum Jyväskyläensem princeps minister Juha Sipilä nuntiavit fieri non posse, ut Jussi Halla-aho cum suis ad regimen admitteretur. Tum ii eiusdem factionis socii, qui administrationi hodiernae favebant, suum gregem parlamentarem condiderunt, cui nomen Nova optio inditum est. Quo facto pristina coalitio regiminis servari potuit.
(Reijo Pitkäranta)
Comitia in Britannia facta
Die octavo mensis Iunii (8.6.) in Britannia comitia parlamentaria instituta sunt, ut ministra princeps Theresa May victoria freta antea iusserat. Praeter opinionem tamen factio conservativa maioritatem in parlamento amisit, quo factum est, ut ei, si administrare pergere vellet, auxilio alieno opus esset. Partes autem operariorum magnam victoriam reportaverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Lex Iaponiensis de imperatore
Camera superior parlamenti Iaponiae legem accepit, qua efficitur, ut imperator Akihito munus deponat. Ille senex octoginta trium annorum valetudine adversa laborat, qua de causa speravit fore, ut se imperio abdicare posset. Princeps Naruhito imperator novus fore videtur. Diurnarii Iaponienses eum mense Decembri anni proximi munus initurum esse arbitrantur.
(Satu Tuominen)
De promotione theologorum
Die nono mensis Iunii (9.6.) in Universitate Helsinkiensi promotio sollemnis Ordinis theologorum celebrabatur, cui praefuit Aila Lauha, profestrix historiae ecclesiasticae. Omnino nonaginta cives academici doctores aut doctrices theologiae creati sunt. Dignitatem doctoris honoris causa acceperunt septem homines de theologia optime meriti. Caerimoniae etiam duo doctores semisaeculares interfuerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Lupi in Finlandia rariores
In Finlandia hoc tempore saltem centum quinquaginta lupi inveniuntur, ut e Sede opum naturae existimatur. Copia eorum intra annum quarta fere parte deminuta est. Greges harum bestiarum omnino unus et viginti reperti sunt, quorum septem in confinio Russiae et Finlandiae versantur, quattuordecim in aliis terrae partibus.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini ad ferias abeunt
Nuntii Latini ob ferias aestivas ad sex septimanas intermittuntur, quam ob rem proxima emissio non ante quam die quarto mensis Augusti (4.8.) fiet. Restat, ut lectoribus nostris gratias quam maximas agamus et aestatem quam iucundissimam exoptemus.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 16.6.2017
16/6/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Praesidens Donald Trump decrevit, ut USA a tractatu de climate Parisiensi discederet. Paene ducentae terrae se ad hunc tractatum obligaverunt, ut calefactio climatis coerceretur. Ex demoscopia recens facta septuaginta centesimae Americanorum tractatum probant et maior pars eorum non infitiatur climatis calefactionem actis hominum accelerari. Trump autem curare non videtur, quid plerique Americani, quidve ceteri homines cogitent. Dixit se patriam suam suosque cives defendere, quia tractatus Parisiensis iniquus et durissimus contra USA esset et ceteris nationibus plus quam Americanis prodesset. Praeter USA tantum Syria et Nicaragua tractatum reiecerunt.
Theresa May: "Iam sufficit"
Post ictum terroristicum Londinii recens (4.6.) factum Theresa May, prima ministra Britanniae, orationem his fere verbis habuit: "Iam sufficit", inquit. "Denuo ferox in nos impetus factus est. Hic iam tertius intra tres menses ictus fuit. Varii motus extremistarum apud Britannos nimis tolerantur." Monuit necesse esse, ut crimina terroristica durioribus poenis castigarentur. Post mensem Martium vigiles Britanniae quinque ictus terroristarum impedivisse, qui quidem nullo modo inter se cohaererent, nisi quod eadem mala ideologia, versio depravata islamismi, eis esset communis. Motibus extremistarum omnibus modis resistendum esse.
Dies festus exercitus
Dies festus exercitus Finnici quarto die mensis Iunii (4.6.) celebratur. Ille dies natalis est Marescalci Finniae Mannerheim (1867-1951), qui imperator exercitus et sextus praesidens Finniae fuit. Hoc anno dies festus solito maiore pompa celebrabatur, quia agitur annus post Mannerheim natum centesimus quinquagesimus itemque anniversarium centesimum rei publicae Finniae. Praesidens Sauli Niinistö copiis in media urbe Helsinki congregatis orationem festivam habuit, qua monuit permagni referre, ut exercitus a toto populo sustineretur. Inde pompa militaris per vias urbis principales denis civium milibus acclamantibus turmatim processit. Thema pompae fuit: “Omnium est patriam defendere”.
Real Madrid – Iuventus 4-1
Certamen finale Confoederationis campionum Cardiffae, in urbe Britanniae, vespere Sabbati (3.6.) factum est. Conflixerunt greges Iuventus Taurinorum et Real Madrid Hispaniae. Iuventus initio fortiter rem gessit sed ludo procedente Matritenses superiores esse coeperunt et retibus quattuor ad unum (4-1) trophaeum reportaverunt. In media platea Augustae Taurinorum (vulgo Torino) multa milia hominum congregata erant, ut certamen per televisionem spectarent, cum omnes repente timore panico capti tam temere fugere coeperunt, ut circiter mille quingenti homines in turba laederentur. Adhuc nescitur, quae prima causa repentini timoris fuerit.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 9.6.2017
9/6/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Iovis (1.6.) summi principes terrarum septentrionalium Helsinkium venerunt, ut Finlandiae ante centum annos sui iuris factae congratularentur. Ex Dania venit regina Margareta II, e Suetia rex Carolus XVI Gustavus et regina Silvia, e Norvegia rex Haraldus V cum regina Sonia. Praeter hospites regios in comitatu erant praesidens Islandiae et coniux eius.
(Reijo Pitkäranta)
Niinistö nomen dedit
Sauli Niinistö, praesidens Finlandiae, iterum in munus creari vult. Hoc decretum die Lunae (29.5.) in habitatione officiali Mäntyniemi palam fecit. Recusavit tamen, quominus candidatus ullius factionis esset, sed speravit fore, ut petitioni suae a consociatione electorum faveretur. Ita conspici posse, quantum apud populum gratia valeret.
(Reijo Pitkäranta)
Iter praesidentis Trump
Mense Maio exeunte praesidens Donald Trump peregrinationem novem dierum in Medium Orientem et in Europam fecit. Illud iter in Arabia Saudiana et in Israele initium cepit et inde Romam et in Civitatem Vaticanam continuatum est. Bruxellis regem Belgii et moderatores Unionis Europaeae convenit. Ad extremum in Siciliam volavit, ut conventui principum septem nationum industrialium interesset.
(Reijo Pitkäranta)
Oratio Angelae Merkel
Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae, fortissime pro integritate Unionis Europaeae locuta est. Vix praesidens Trump e circuitu orbis terrarum domum reverterat, cum Merkel oratione Monoeci habita negavit iam fieri posse, ut civitates Europaeae auxilio alieno confiderent. Paulo ante Trump Confoederationem Atlanticam reprehenderat, quod parum pecuniae in defensionem impenderet.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Stoltenberg dixerit
Nato sive Confoederatio Atlantica societatem cum nationibus contra ordinem Isis in Syria et Iraquia pugnantibus factura est, ut Jens Stoltenberg, secretarius generalis, nuntiavit. Negavit tamen foedus significare, ut Nato copias suas ad hostem mitteret. Praecipue Donald Trump, praesidens Americanorum, flagitavit, ut Nato terrorismum vehementius oppugnaret.
(Saara Honkanen)
Explosio Caburensis
Die Mercurii (31.5.) mane Caburae, in urbe principe Afganistaniae, bomba autocineto imposita explosa est stragem octoginta hominum efficiens. Displosio tanta erat, ut vis eius etiam in aedificiis procul stantibus manifeste sentiretur: fenestrae enim eorum diruptae et cardines ianuarum funditus evulsi sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Novae herbae inventae
Regius hortus botanicus Britanniae relationem de statu plantarum orbis terrae divulgavit. E documento apparet anno proximo mille septingenta triginta nova genera herbarum inventa esse. Tanta copia extraordinaria non habetur, nam in globo terrestri adhuc amplissimae regiones inveniuntur, quarum herbae rerum peritis incognitae sunt.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 2.6.2017)
2/6/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Praesidens Mauno Koivisto, qui ante duas septimanas (12.5.) diem obiit supremum, die Ascensionis Christi publico sumptu elatus est. Episcopus urbis emeritus Eero Huovinen missam funebrem in ecclesia cathedrali Helsinkiensi celebravit. Funebrem laudationem praesidens rei publicae Sauli Niinistö dixit. Generales exercitus et praefecti classis arcam ex ecclesia exportaverunt. Inter pompam funebrem, quae per vias urbis in sepulcretum Hietaniemi ducta est, campanae omnium urbis ecclesiarum Lutheranarum sonabant. Ibi praesidens Koivisto inter pristinos praesidentes Urho Kekkonen et Risto Ryti sepultus est. In commemoratione post sepulturam verba fecerunt primus minister Juha Sipilä et pristinus primus minister Paavo Lipponen. In funus praesidentis circiter quingenti hospites invitati erant. In viis, quibus pompa funebris processit, complura dena milia, forsitan complura centena milia civium aderant. Vigiles urbis et milites securitatem custodiebant, sed dignitas et reverentia effecerunt, ut nullae fere perturbationes fierent.
Britannia terrorismo temptatur
In urbe Mancestria (vulgo Manchester), quae in Britannia septentrionali – occidentali sita est, sero die Lunae (22.5.) inter concentum cantatricis Arianae Grande explosio facta est, qua viginti duo homines, in his multi pueri et puellae, mortui et undesexaginta vulnerati sunt. Explosio habetur scelus terroristicum. Inter hos duodecim annos (2005-2017) complura scelera, quae inter impetus terroristarum numerantur, in variis Britanniae partibus facta sunt. Pars scelerum ad singulos homines spectaverunt, aliis sceleribus auctores civibus maxima damna efficere temptaverunt. In libera societate, ut censuit minister Timo Soini, fieri non potest, ut ictus omnino impediantur.
Vir viginti trium annorum deprehensus
Acta Britannica iam die Martis narraverunt virum viginti trium annorum, de ictu Mancestriensi praeparando suspectum, a vigilibus deprehensum esse; id factum esse prope pantopolium in suburbio urbis meridionali, ubi vigiles armati eum cepissent. Illum autem, qui ictum fecisset, in explosione interisse.
Academia Latinitati Fovendae convenit
Academia Latinitati Fovendae, cui propositum est usum vivum linguae Latinae ubique terrarum omnibus modis fovere, nuper conventum biduanum (20-21.5.) praeside professore Theodorico Sacré Romae habuit. Postquam de novis sodalibus cooptandis et de novis Academiae inceptis disceptatum est, dies in caupona urbis clausus est. Die sequenti ante meridiem fuit conventiculum, in quo argumentum « De profugis » tractatum est. Post meridiem in oppidum Praeneste, hodie Palestrina, vectum est, ubi duce Curtio Smolak mirabilia locorum lustrabantur. Inde sodales in Academiam Vivarii Novi vectos ad cenam adhibuit illius academiae praeses Aloisius Miraglia.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 26.5.2017
26/5/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Mauno Koivisto, pristinus praesidens rei publicae Finlandiae, die duodecimo huius mensis (12.5.) de vita decessit nonaginta tres annos natus. Munere praesidentis per duodecim annos functus est, scilicet ab anno millesimo nongentesimo octogesimo secundo usque ad annum millesimum nongentesimum nonagesimum quartum (1982-1994). Antequam praesidens electus est, princeps minister erat et Argentariae Finnicae praefuit.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Sauli Niinistö dixerit
Die Saturni (13.5.) praesidens Sauli Niinistö oratione habita res gestas praesidentis Mauno Koivisto recordatus est. Ait eum ultimum virum politicum eius generationis fuisse, quae bellis interfuisset et post pacem restitutam ad patriam reaedificandam contulisset. ”Gratiam”, inquit, ”ei habemus pro labore, quo pro sua parte effecit, ut Finlandia hodie terra maxime stabilis esset.”
(Reijo Pitkäranta)
Koivisto magni aestimatur
Complures cives interrogati, quid de praesidente defuncto Mauno Koivisto sentirent, eum virum popularem fuisse descripserunt: eo duce Finlandiam ad novam aetatem transisse, qua auctoritas parlamenti in re publica plus valeret quam ante. Vitam eius documento esse etiam hominem de plebe in fastigium cursus honorum pervenire posse.
(Reijo Pitkäranta)
Trump Russis secreta aperuit
Donald Trump, praesidens Americanorum, notitias maxime clandestinas legato et ministro rerum exterarum Russiae prodidisse dicitur. Hoc eo tempore factum esse, cum illi praesidentem in Aedibus Albis convenirent. Illas res tam secretas esse, ut Americani eas etiam socios sibi proximos celavisse videantur.
(Reijo Pitkäranta)
De conventu Berolinensi
Emmanuel Macron, novus praesidens Francogalliae, et Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae, Idibus Maiis (15.5.) Berolini convenerunt. Inter eos consensum est, ut consilium commune de Unione Europaea promovenda caperetur. Censuerunt nihil impedire, quin, si res posceret, pacta Europaea mutarentur.
(Reijo Pitkäranta)
Praesidatus Consilii arctici
Finlandia praesidatum Consilii arctici die undecimo mensis Maii (11.5.) accepit. Rex Tillerson, minister Americanus, munus illud collegae Timo Soini in Fairbanks Alascae tradidit, ubi octo ministri territorii Maris Glacialis convenerant. Dicuntur Finlandenses operam daturi esse, ut in regione arctica mutatio climatica prohibeatur et opes eruditioni tribuantur.
(Satu Tuominen)
Animalia Novae Zelandiae
Moderatores Novae Zelandiae omnes rattos, mustelas, animalia marsupialia insulae suae deleturi sunt. Ministra Maggie Barry: ”Vicatim”, inquit, ”et oppidatim vires nostras ad hoc consilium persequendum coniungemus”. Venatio illa eo spectat, ut aves huius regionis peculiares, quarum iam amplius quadraginta genera emortua sunt, ex bestiis nocivis serventur.
(Reijo Pitkäranta)
19/5/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In altero suffragio comitiorum praesidentialium Emmanuel Macron sexaginta sex centesimis votorum acceptis praesidens Francorum in proximum quinquennium creatus est. Competitrix Marine Le Pen, cui triginta quattuor centesimae suffragantium favebant, de victoria illi gratulata est sed affirmabat se certamen continuaturam esse. Complura dena milia hominum Parisiis apud musaeum Louvre eventum comitiorum celebrabant. Macron turbam his fere verbis allocutus est: “Quod fecimus, numquam ante factum est neque par illi exstat. Non cedimus lineis divisionis nec timoribus. Inter quinquennium meum omnia faciam, ne quis causam partibus extremis suffragandi habeat.” Dixit se non solum suis fautoribus et illis verba facere, quorum suffragia ideo accepisset, quod competitrici Le Pen adversarentur, sed etiam civibus, qui illam votis sustinuissent. Turba sponte plaudebat, cum mentionem coniugis Birgittae (Brigitte) et familiae suae fecisset, iterumque cum libertatem, fraternitatem, aequitatem defendere promisisset. Macron, undequadraginta annos natus, est iunior quam quisquam ante eum praesidens Franciae. Studiis in Schola nationali administrationis (ENA) perfectis argentarius investionum factus est, dein (2014) minister a rebus oeconomicis in regimine praesidentis Hollande. Quo munere relicto (2016) motum politicum nomine “En marche” condidit.
Praesidens Niinistö: Bonus nuntius Europaeis
Praesidens Finniae Sauli Niinistö censebat victoriam Macronis esse bonum nuntium Europaeis. Illum aliquid novi in Europam allaturum esse, cum quaestiones oeconomiae et securitatis magni haberet. Integrationem Europae fieri posse solidiorem, quod etiam Finnis prodesset. Itemque Juha Sipilä, primus minister Finniae, eventum gratum habebat.
Juncker: Lingua Anglica in Europa minus valebit
Jean-Claude Juncker, praeses Commissionis Europaeae, in conventu nuper (5.5.) Florentiae facto orationem inauguralem Francogallice habuit, etsi in coetibus internationalibus sermones Anglice facere solet. Nuntiavit causam esse, quod, postquam Britannia ab Unione Europaea exire constituisset, Anglica lingua minorem in Europa quam antea vim haberet.
Princeps Philippus ex officiis publicis se recipiet
Princeps Philippus, maritus reginae Britanniae, autumno proximo ex officiis publicis se recipiet. Philippus, dux Edimburgi nonaginta quinque annorum, septuaginta fere annos iuxta Reginam Elisabeth officia repraesentationis curavit. Fuit origine princeps Graeciae et Daniae. Familia eius ex Graecia expulsa in Francia et postea in Britannia vixit.
Russi periegetae in Finniam fluunt
Dies victoriae, qui nono die mensis Maii (9.5.) celebratur, dies festus maximi momenti in Russia est. Tum plurimi periegetae Russi in Finniam ad merces emendas aut ferias agendas veniunt. Hoc anno iam circa Kalendas Maias plus centum milia Russorum Finniam frequentabant et hac septimana totidem venire aestimantur.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 12.5.2017
12/5/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Saturni (29.4.) centum dies acti erant, cum Donald Trump Civitatibus Americae Unitis praeesse coepit. Ad honorem eius rei in Pennsilvania orationem habuit, qua initium muneris sui fructuosum descripsit et populum hortatus est, ut ad pugnas magnas et victoriosas se pararet. Idem promisit se brevi decreta ad pactum climaticum Parisiense pertinentia facturum esse.
(Reijo Pitkäranta)
Propositum Francisci
Papa Franciscus proposuit, ut discrimen inter Coream Septentrionalem et Civitates Americae Unitas ortum per aliquam terram conciliatricem solveretur. Aptissimam ad hoc esse vel Norvegiam, quae rerum condicionem nimis calefactam refrigerare posset. Sententiam suam diurnariis in aeroplano aperuit, cum ex Aegypto in Civitatem Vaticanam rediret.
(Reijo Pitkäranta)
De rebus Venetiolae
Iam multi menses sunt, cum Venetiola tumultibus vehementibus vexatur. Quam ob rem praesidens Nicolas Maduro oratione Caracis habita sensit, ut civitati nova lex fundamentalis scriberetur. Sperabat fore, ut res publica ea ratione pacaretur et eversio civilis evitaretur. ”Bellum intestinum”, inquit, ”exardescere nolo”.
(Reijo Pitkäranta)
Hamas mentem mutavit
Ordo islamicus Hamas nuntiavit se mentem ita mutavisse, ut non iam Israelem delendum esse censeret, quamquam illam rem publicam adhuc infitias iret. Nihil impedire, quin de tali Palaestina consultaretur, quae totam regionem historicam non contineret, sed in iis finibus posita esset, quos ante bellum sex dierum habuisset.
(Reijo Pitkäranta)
De societate Altitalia
Alitalia, societas aeria Italica, decoxit. Quam rem administratores comprobaverunt et huic creditum dederunt, ut sex fere menses operam continuare posset. Abhinc plus septuaginta annos condita in veterrimis societatibus nationalibus Europaeis numeratur. Duodecim fere milia hominum sub hac operantur, qua de causa Alitalia societas magni momenti apud Italos fuit.
(Satu Tuominen)
De dentibus Finnorum
Dentes Finnorum deteriores fieri videntur, quamquam populus hac re in duas partes dividitur. Sunt, quorum dentes optimae condicionis sint, cum alii curam eorum omnino neglegant. Sanitas oris et dentium magni ponderis esse existimatur, quod valetudo eorum non solum ad salutem generalem, sed etiam ad alios morbos multam vim habet.
(Reijo Pitkäranta)
Mensis Aprilis frigidus
Tempestas mensis Aprilis in multis regionibus Finlandiae uno vel duobus gradibus Celsianis frigidior erat, quam fieri consuevit. Imbres quoque ultra modum ceciderunt, imprimis in Cajania, ubi copia pluviarum altero tanto maior erat quam fere solet. Huc accedit, quod mense exeunte pleraque loca Finlandiae nivibus obruta erant.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 5.5.2017
5/5/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In comitiis Francorum praesidentialibus, die Dominico (23.4.) factis, ex undecim candidatis superiores discesserunt Emmanuel Macron et Marine Le Pen Frontis Popularis. Macron, relicto regimine socialistarum mense Augusto anni proximi, suum motum politicum condidit, quem nec dextra nec sinistra esse dicit. Altera suffragia, quibus alteruter ex his praesidens eligetur, fient Nonis Maiis (7.5.). Ex demoscopiis Macron tum fautores aliarum partium sibi conciliaturus et viginti fere centesimis (20%) aemulam Le Pen superaturus esse aestimatur. Praesidentatus apud Francos est quinquennis et quinquennio finito praesidens semel tantum recreari potest.
Moderatores Europae eventu comitiorum gaudent
Moderatores Europaei eventu comitiorum gaudebant, quia Emmanuelem Macron, Unioni Europaeae faventem, iam praesidentem futurum habent. Jean-Claude Juncker, praeses Commissionis Europaeae, Federica Mogherini, delegata a rebus exteris Unionis, aliique illi gratulabantur. Martin Schulz, aemulus cancellariae Angelae Merkel, omnes democratas Franciae hortatus est, ut vires coniungerent.
Bursae argentariae crescere coeperunt
Mercatus monetarius ante comitia Francorum vacillabat, quia timebatur, ne Jean-Luc Mélenchon, candidatus Factionis sinistrae, in altera suffragia evaderet et praesidens fieret. Quo timore sublato bursae argentariae in plerisque terris Europaeis magis crescebant quam umquam hoc anno et in mercatu Asiatico valor euronis auctus est.
Difficultates, quibus novus praesidens occurret
Praesidens Francois Hollande apud cives minore gratia valet quam ullus ante eum praesidens Franciae. Causa est, quod quae inter ambitionem promiserat, efficere non potuit. Oeconomiam non recreavit, numerum opere carentium non minuit, sumptus publicos non coercuit. Successor eius eisdem difficultatibus occurret. Maximum problema est, quod incrementum oeconomicum est minus quam in aliis terris maioribus, sicut in Germania, Britannia, USA. Opere destituti sunt plus decem centesimae totius populi et viginti quattuor centesimae iuventutis. Suburbia paupertate, tumultibus, criminalitate laborant, terrorismus cives sollicitat et populus in ditiores et pauperes divisus est.
Corea Septentrionalis minitabunda
Experimenta nuclearia et missilia ballistica Coreae Septentrionalis in Extremo oriente sollicitudinem auxerunt. Minister a rebus exteris Australiae monuit programma nucleare Coreae Septentrionalis esse securitati magnum periculum, cui societas internationalis intervenire deberet. Corea Septentrionalis tum minitabatur se Australiam armis nuclearibus aggressuram esse, nisi illa Americanis adulari desisset. Praesidens Sinarum Xi Jinping cum praesidente Donaldo Trump telephonice collocutus dixit Sinenses velle, ut omnes terrae tales res evitarent, quibus excitatio in paeninsula Corea cresceret. Wang Yi, minister a rebus exteris Sinarum, affirmavit Sinenses proposita sustinere, quibus id ageretur, ut armis nuclearibus in Corea Septentrionali expediendis finis imponeretur.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 28.4.2017
28/4/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Saturni (15.4.) Pyongyang, urbs princeps Coreae Septentrionalis, supellectili militari et magna multitudine hominum laetitia exsultantium abundabat. Tum enim centum quinque anni elapsi erant, cum Kim Il-sung, conditor civitatis, natus est. Caerimonia appropinquante multi peregrini metuebant, ne illi ad iubilaeum augendum experimentum nucleare facerent, sed id non accidit.
(Reijo Pitkäranta)
Populi scitum Turciae
Die Dominico (16.4.) in Turcia suffragium populi institutum est, quo cives legem de potestate praesidentis valde amplificanda approbaverunt. Clades tamen adversariorum tam exigua erat, ut dici posset populum Turciae in duas partes divisum esse. Post populi scitum praesidens Recep Tayyip Erdogan nuntiavit legem fundamentalem Turciae mutatum iri. Sunt, qui censeant illum mox rerum potiturum esse.
(Reijo Pitkäranta)
De comitiis Britanniae
Die Martis (18.4.) Theresa May, princeps ministra Britanniae, praeter exspectationem civitati comitia parlamentaria praematura in diem octavum mensis Iunii (8.6.) indixit. Ait ita fieri posse, ut consultationes de discessu Britanniae ab Unione Europaea pacate agerentur neque instabilitate rerum politicarum perturbarentur.
(Reijo Pitkäranta)
California non iam sicca
Jerry Brown, gubernator Californiae, nuntiavit siccitatem longissimam exisse. Nam hoc anno imbres hiemales maximi ceciderunt. Status necessitatis propter siccitatem anno bis millesimo quarto decimo (2014) edictus est. Temporibus aridissimis Californiani monebantur, ut usum aquae deminuerent, cum lavarentur et pratum domesticum irrigarent. Multis locis etiam putei exhausti sunt.
(Satu Tuominen)
Alphabetum Latinum
Constat Cazastaniam esse terram, ubi alphabetum Cyrillicum adhibetur, ut Russis quoque moris est. Nunc autem Nursultan Nazarbajev, praesidens Cazastaniae, decrevit, ut in lingua huius civitatis litterae Latinae usu reciperentur. Illam renovationem gradatim ante annum bis millesimum vicesimum quintum (2025) absolutum iri.
(Reijo Pitkäranta)
Apri Romae cursitant
Apri in viis Romae valde increbruerunt, quod vix verum esse credideris. Attamen commeatui publico iam periculo esse coeperunt. Quam ob rem moderatores urbis moniti sunt, ut huic malo mederentur: una cum administris regionalibus et aliis magistratibus rationes invenirent, quibus numerus aprorum media urbe cursitantium coerceretur.
(Reijo Pitkäranta)
Avena agricolis accepta
Avena sativa apud agricolas Finlandiae magna gratia esse coepit. Copia enim eius ex agris exarata iam vim secalis fere aequiperat. Neque tamen eundem favorem nondum assecuta est ac triticum, quod e generibus frumenti apud nos plurimum valet. Una e causis, cur avena tantopere percrebruerit, videtur esse, quod facilis ad colendum est.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 21.4.2017
21/4/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Apud Finnos Dominica palmarum (9.4.) comitia communalia facta sunt. Maximum numerum votorum accepit Factio conservativa (20,7%), quam sequebantur Democratae sociales (19,4%), Factio centralis (17,5), Prasini (12,4%), Finni fundamentales (8%), Factio sinistra (8%), Factio popularis Suetica (4,9%), Democratae Christiani (4,1%). Plurimum aucti sunt Prasini, maximam cladem acceperunt Finni fundamentales. Inter omnes candidatos maximum suffragiorum numerum, scilicet duodetriginta milia centum viginti quinque (28 125), tulit Jan Vapaavuori Factionis conservativae, qui veri similiter a consilio communali Helsinkiensi burgimagister urbis Helsinki creabitur. Conservativi enim comitiis factis in Consilio maximum delegatorum numerum habent, a quibus burgimagister eligetur.
Autocarrus in turbam hominum Holmiae invectus
Die Veneris (7.4.) homo Usbekistanus autocarro, quem media urbe Stockholmia furto rapuerat, in turbam hominum et denique in parietem pantopolii invectus est. Quo ictu terroristico quattuor homines mortui sunt, quindecim vulnerati, ex quibus octo in nosocomio manent. Auctor stragis eodem die deprehensus est. Est nomine Rahmat Akilov, pater quattuor filiorum, cuius familia in Usbekistania adhuc habitat. In Suetiam anno bis millesimo quarto decimo (2014) venerat et permissionem commorandi petiverat. Quae illi anno praeterito negata est. Iussus est, ut intra quattuor septimanas ex Suetia exiret, quod non fecit sed latitavit. Pelliculas ordinis Isis in Facebook distribuerat et colloquia de explosivis cum sodalibus illius ordinis habuerat. Strage facta dolebat, quod res sibi bene non contigisset, quia satis multos homines non occidisset. Interrogatoribus scelus confessus est et se contentum esse affirmavit, quia fecisset, quod voluisset.
Missilia circumvagantia ab Americanis in Syriam missa
Americani iussu praesidentis Donaldi Trump missilibus circumvagantibus in Syriam impetum fecerunt, de quo Russiam praemonuerant. Undesexaginta missilia Tomahawk ex navibus longis Americanis, in orientali parte Maris Mediterranei navigantibus, missa sunt. Meta missilium erat statio Shayrat exercitus aerii praesidentis al-Assad, quae iacet prope urbem Homs. Impetus factus est, ut usus armorum chemicorum coerceretur. Est enim causa suspicandi illa arma exitialia a moderatoribus Syriae adhibita esse. Nam die Martis (4.5.) in Idlib, provinciam Syriae, impetus gaso sarino factus erat, quo plus octoginta homines, inter quos multi infantes, perierunt. Foederati ictum Americanorum in Syriam factum probaverunt, in his Britannia, Francia, Iaponia, Germania, Turcia, Arabia Saudiana. At Russia et Irania impetum damnaverunt. Russia flagitavit, ut Consilium Securitatis Nationum Unitarum convocaretur. Sinenses autem, etsi usum armorum chemicorum damnaverunt, sperant fore, ut in bello Syriaco moderatio habeatur.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 14.4.2017
14/4/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Lunae (3.4.) post meridiem in media urbe Petropoli ictus terroristicus factus est. In tramine subterraneo bomba displosa est, cuius vis tanta erat, ut quattuordecim homines occiderentur et amplius quinquaginta vulnerarentur. Agebatur de aggressione suicidiali, ut magistratus postea confirmaverunt. Post stragem ferrivia subterranea totius urbis clausa est et mille ducenti homines loco discedere iussi sunt. Petropoli tridui tempus lugendi indictum est.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Trump dixerit
Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum, collegae suo Russo Vladimir Putin dolorem suum ob ictum terroristicum Petropoli factum expressit. Inter se consenserunt necesse esse, ut adversus terrorismum viribus coniunctis strenue pugnaretur. Trump pollicitus est Russos in hac re ab Americanis omnimodis adiutum iri.
(Reijo Pitkäranta)
Xi Jinping in Finlandia
Die Martis (4.4.) praesidens Sinarum Xi Jinping in Finlandiam venit. In urbe Helsinki eum recepit praesidens Sauli Niinistö cum coniuge. Colloquia praesidentium tam ad rationes politicas et oeconomicas utriusque civitatis quam ad summas res internationales pertinebant. Die Iovis (6.4.) hospes Sinensis iter in Civitates Americae Unitas versus continuavit.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Duterte fecerit
Rodrigo Duterte, praesidens Philippinarum, bellum crudelissimum cum mercatoribus narcoticorum gerit. Amplius octo milia hominum vitam amisisse existimantur, postquam ille mense Iunio munus suscepit. Parlamentum Europaeum a Consilio Nationum Unitarum a iuribus humanis postulavit, ut cognosceret, num Duterte in suos saeviens iura humana violaret.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Venetiis acciderit
Vigiles publici Italiani Venetiis tres viros comprehenderunt, qui se pontem Rialto explosuros esse minati erant. Magistratus narraverunt viros captos e Kosovia legaliter in Italiam immigravisse sensimque in fautores ordinis Isis conversos esse. Rialto, qui ex pontibus Venetiarum veterrimus et clarissimus est, cotidie multa centena hominum ad se allicit.
(Saara Honkanen)
De tutatoribus pacis
Kalendis Aprilibus (1.4.) circiter centum sexaginta novi milites Finlandenses paci tuendae in Libano officium suum praestare coeperunt. Propositum est, ut copiis Francogallorum adiuncti ibi per quattuor menses stipendia mererent. In praesenti in Libano omnino trecenti quadraginta tutatores pacis Finlandenses militant.
(Reijo Pitkäranta)
De eiulatu infantium
Infantes in Britannia, Canada Italiaque nati primis duabus septimanis plus plorant quam in aliis terris industrialibus fieri solet. Singulis diebus enim, si plurimum, quinas horas eiulant. Minimum autem, scilicet cotidie nonnisi semihoram, vagiunt neonati Dani, Germani, Iaponienses. Hoc ex investigatione In Britannia divulgata patet.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 7.4.2017
7/4/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Saturni sive die vicesimo quinto mensis Martii (25.3.) sexaginta anni a Pacto Romano divulgato elapsi erant. Illa conventione factum est, ut Communitas oeconomica Europaea oreretur et aetas mercatus communis initium caperet. Unio Europaea, qualis hodie est, anno millesimo nongentesimo nonagesimo secundo (1992) nata esse existimatur: tum enim tractatus Maastrichtensis approbatus est.
(Reijo Pitkäranta)
Novum Edictum Romanum
Septimana vergente principes viginti septem civitatum Unionis Europaeae Romam convenerunt, ut memoriam Pacti Romani recolerent. Eodem tempore edicto subscripserunt, quo se obligaverunt, ut iter Europaeum una continuarent eundem cursum tenentes. Caerimonia in Capitolio acta est eaque in iisdem aedibus, ubi Pactum Romanum sexaginta annis ante editum erat.
(Reijo Pitkäranta)
Discessus Britanniae
Theresa May, princeps ministra Britanniae, Londinii litteris subscripsit, quibus Britanniam a societate Unionis Europaeae discessuram esse nuntiatur. Quod documentum Bruxellas delatum est, ubi Donald Tusk, praeses Consilii Europaei id officialiter recepit. Saltem biennii tempore opus esse aestimatur, antequam omnes res ad discedendum pertinentes expeditae erunt.
(Reijo Pitkäranta)
Trump cladem accepit
Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum, moderatores factionis republicanorum hortatus est, ne rogatio sua de cura sanitaria renovanda in congressu tractaretur. Id ideo fecit, quod verisimile erat novam legem suffragio repudiatum iri. Quae cum ita sint, pristina lex sanitaria, Obamacare vulgo dicta, etiam posthac valebit.
(Reijo Pitkäranta)
Navalnyi deprehensus
In diversis partibus Russiae cives magna multitudine in vias et plateas congregati sunt corruptioni publicae reclamitantes. Cum talis conventus popularis Moscuae fieret, Alexei Navalnyi, dux partium regimini oppositarum inter multos alios a custodibus publicis deprehensus est. Constat eum eo tendere, ut comitiis proximo anno futuris praesidens Russiae eligatur.
(Reijo Pitkäranta)
Norvegia asylum dedit
Norvegia multis praefectis militum Turciae asylum dedit. Qui enim, postquam seditio mense Iulio in Turcia facta male successit, in exsilium ierunt. In patriam redire recusant, cum Turcae a Norvegis petiverint, ut illos remitterent. Ministerium Turcicum a rebus exteris decretum asyli graviter ferens legatum Norvegiae ad se vocavit, ut eum alloqueretur.
(Satu Tuominen)
Novum nomen aeriportus
Aeriportus internationalis Materiae, quae vulgo Madeira dicitur, nomen novum accepit. Inde a die Mercurii proxime praeterito Christiano Ronaldo appellatur ex lusore pedifollico celeberrimo in illa insula nato. Iam antea in honorem eius ibidem statua posita, museum institutum, deversorium erectum est.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 31.3.2017
31/3/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Vigiles Brasiliani patefecerunt productores carnis per multos annos largitione magistratus et politicos corrupisse, ne exportatio carnis inquinatae ab illis impediretur. Brasilia bubulam et pecus volatile in plus centum quinquaginta terras exportat, etiam in Unionem Europaeam.
Praesidens Brasiliae Michel Temer affirmavit scandalum tantum ad minimam partem exportationis carnium pertinere. De abusu quidem unum et viginti instituta suspici, sed ex his tantum sex carnes his sexaginta diebus exportavisse. Praeterea ex undecim milibus inspectorum non plures quam triginta tres esse, qui de crimine inquirerentur. Praesidens Temer affirmavit se qualitati carnis Brasilianae confidere.
Inundationes in Peruvia continuantur
Inundationes perniciosae, quibus dimidia pars Peruviae laborat, adhuc duas per septimanas duraturae esse existimantur. Causa calamitatis est insolita temperatura superficiei Oceani Pacifici, quae partim sex gradus ascendit. Simile phaenomenon centum fere annis ante visum est. Temperatura aucta largos imbres effecit, quibus multa milia domorum deleta sunt.
Papa de maritis ad sacerdotium probandis deliberat
Papa Franciscus dixit se paratum esse de maritis ad sacerdotium probandis deliberare. Una ex causis est, quod in ecclesia catholica sacerdotes deficiunt. Mutationi, de qua summus pontifex deliberat, multi ecclesiastici veri similiter obsistent. Neque tamen illa mutatio, si facta erit, sacerdotibus iam consecratis licentiam uxorem ducendi conferet.
Erdogan poenam capitis restituturus
Recep Tayyip Erdogan, praesidens Turciae, poenam capitis restituere vult. Die Sabbati (18.3.) dixit se exspectaturum esse, ut post plebis scitum, die sexto decimo mensis Aprilis (16.4.) futurum, parlamento Turcorum restitutio capitis poenae placeret. Turci enim proximo mense de nova lege fundamentali suffragabuntur, qua potestas praesidentis augetur.
Erdogan addidit se illi legi sine ulla dubitatione subscripturum esse. Anno bis millesimo quarto (2004) Turcia poena capitis abstitit. Commissio Europaea iterum iterumque Turciam hortata est, ne poenam capitis restitueret. Si id factum esset, consultationes de Turcia in Unionem Europaeam asciscenda finitum iri.
Dies natalis Minnae Canth, dies aequalitatis
Minna Canth (1844-1897) fuit scriptrix Finlandensis, quae operibus suis condicionem feminarum et educationem magnopere promovit. Dies eius natalis, undevicesimus mensis Martii (19.3.), dies aequalitatis nominatur et vexillis expositis commemoratur, quem honorem adhuc illa sola ex feminis Finlandensibus accepit.
In operibus eius excellunt decem fabulae scaenicae. In illis vitam pauperum et praecipue feminarum describere voluit. Stilus eius realisticus omnibus non placuit, sed homines, de quibus narravit, et condiciones, in quibus vivebant, penitus cognoverat. Die scriptricis natali praesidens Sauli Niinistö cum coniuge urbem Kuopio, ubi Minna Canth scholam frequentavit, visitavit et concentui memoriali adfuit.
Tuomo Pekkanen.
Nuntii Latini 24.3.2017
24/3/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Idibus Martiis (15.3.) in Hollandia comitia parlamentaria habita sunt. Et domi et foris multi intenti exspectabant, qualem successum factio populistica ’Libertas’ et eius praeses Geert Wilders habituri essent. Suffragiis numeratis apparuit partes ministri principis Mark Rutte victoriam reportavisse, cum e sedibus amplius triginta sibi conciliavissent. Wildersiani autem nonnisi undeviginti locis parlamentaribus potiti cladem acceperunt.
(Reijo Pitkäranta)
Park munus deposuit
Iudicium constitutionale Coreae Meridianae de praesidente civitatis amovenda sententiam dedit. Confirmavit crimen delicti in munere commissi, quod parlamentum ei antea intulerat. Praesidens Park Geun-hye, cum amplae corruptioni interfuisse convicta esset, munus deponere coacta est.
(Reijo Pitkäranta)
Rixa Turco-Hollandica
Inter Hollandiam et Turciam rixa vehementissima orta est. Accidit enim, ut Mevlet Cavusoglu, minister Turciae a rebus exteris, intra fines Hollandiae ingredi vetaretur. Is enim in animo habebat Roterodami orationem habere, qua Turcis in Hollandia habitantibus novam legem fundamentalem defenderet. Aditu prohibitus tanta ira incensus est, ut Hollandiam domicilium fascistarum appellaret.
(Reijo Pitkäranta)
Nova arma Russiae
Ex praetorio exercitus Civitatum Americae Unitarum nuntiatum est Russiam nova missilia circumvagantia mediae distantiae usu recepisse. Americani dicunt regimen Russiae talibus armis, ut quae membris Confoederationis Atlanticae immineant, pacta internationalia de armis imminuendis violare. Quales actiones contrarias praesidens Donald Trump praeparet, nondum pro certo constat.
(Saara Honkanen)
Lutetia purior fiet
Anne Hidalgo, praefecta Lutetiae Parisiorum, consilium decies partitum proposuit, quo urbs mundior et purior redderetur. Sesquialtera milio euronum in novis muscipulis comparandis collocabitur, ut ratti deleantur. Huc accedit, quod ad eiectamenta colligenda in viis et plateis plura excipula purgatoria ponentur et ad usum fumatorum in locis publicis maior cinerariorum copia suppeditetur.
(Reijo Pitkäranta)
De historia Finlandiae
Fides Christiana in Finlandiam iam saeculo nono advenisse videtur sive ducentis fere annis prius quam antea aestimatum est. Id inde conici potest, quod mortui iam tunc ad orientem versus fere sepeliebantur, cum pagani in sepulturis signa Solis et Lunae observarent. Novus ritus ex investigatione aero-archaeologica apparet, quam Marianna Ridderstad ex Universitate Helsinkiensi nuper divulgavit.
(Reijo Pitkäranta)
Merkel doctrix h.c.
Ordo philosophorum Universitatis Helsinkiensis mense Maio promotionem sollemnem celebrabit. Inter doctores philosophiae honoris causa erit Angela Merkel, cancellaria confoederalis Germaniae. Neque tamen ad caerimoniam venire poterit, sed dignitatem cum diplomate et aliis insignibus absens recipiet.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 17.3.2017
17/3/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ludi mundani scridationis, in urbe Lahti per duodecim dies (22.2.-5.3.) celebrati, fiduciam Finnorum in scridatoribus suis restituit. Nostri quinque nomismata ceperunt, scilicet unum aureum, unum argenteum, tria aënea. Cursus quinquaginta chiliometrorum, quod certamen principale scridationis habetur, die Dominico ludos clausit. Primus quidem in metam venit Alex Harvey Canadensis et secundus Sergei Ustjugov Russus, sed Matti Heikkinen, aëneo nomismate praemiatus, omnes Suecos et Norvegos, qui acerrimi aemuli sunt Finnorum, superavit. Etiam feminae Finlandenses, inter quas Kerttu Niskanen, Krista Pärmäkoski, Aino-Kaisa Saarinen excellebant, magna cum laude rem gesserunt.
Timo Soini praesidatu absistet
Timo Soini, qui viginti annos factioni Finnorum fundamentalium praefuit, nuntiavit se nolle denuo praesidatum petere. Novus praeses factionis in conventu mense Iunio (10-11.6.) futuro creabitur. In comitiis parlamentaribus anno bis millesimo undecimo (2011) factio Finnorum fundamentalium magnam victoriam reportavit et quattuor annis post (2015) Soini minister rerum exterarum factus est.
Sinenses inquinationem coërcebunt
Sinenses hac hieme pessima inquinatione aëris laboraverunt. Li Keqiang, primus minister Sinarum, in sessione parlamenti inaugurali de inquinatione in patria gravescente locutus est. Pollicitus est Sinenses investiones in pura energia aucturos et eos qui inquinarent, punituros esse. “Caelum denuo caeruleum faciemus”, affirmavit.
Trump Obamam accusat
Donald Trump, praesidens Americanorum, praedecessorem suum Barack Obama multis nuntiis per servitium Twitter missis accusavit, quod ille telephonemata sua inter ambitionem praesidentialem clam auscultavisset. Id factum esse in aedificio Trump Tower, quod possidet. At nemo asseverationem praesidentis affirmavit neque ipse dixit, unde de tali auscultatione comperisset.
Ben Rhodes, adiutor pristini praesidentis, illas accusationes indignabatur et per Twitter respondit: Fieri non posse, ut praesidens Americanorum, quivis esset, auscultationem clandestinam mandaret. Quam restrictionem ideo factam esse, ut cives ab hominibus praesidenti Trump similibus tueretur.
Hospites ex caupona effugerunt
In vico Bembibre Hispaniae factum est, ut circiter centum viginti hospites, qui ad baptismum celebrandum in cauponam convenerant, nummis pro cena non solutis inopinanter exirent et autoraedis celerrime effugerent. Prima et secunda fercula multis cum vinis iam sumpserant sed ministratoribus bellaria apparantibus repente disparuerunt. Cauponarius damnum duorum milium euronum cepit, etsi hospites, qui cenam falso nomine reservaverant, in antecessum nongentos eurones solverant. Erant, ut cauponarius autumat, ex Europa orientali oriundi. El País, acta diurna Hispanica, narrat in cauponis et thermopoliis Hispaniae fraudes et rapinas quinta quaque minuta fieri.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 10.3.2017
10/3/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum, sumptus defensionis nationales amplius quinquaginta miliardis dollariorum aucturus est. Ait id ad securitatem Americanorum praestandam factum iri. Is, dum consilium suum historicum describit, se etiam de variis operibus publicis curaturum esse promisit, cum plus pecuniae vel in viis et pontibus aedificandis consumeretur.
(Reijo Pitkäranta)
Syri non puniuntur
Consilium securitatis Nationum Unitarum de sanctionibus Syriae imponendis suffragatum est. Lex accepta non est, quod duae civitates sociae, scilicet Russia et Sinae, quae ius vetandi habebant, eam repudiaverunt. Rogatio a Britannis et Francogallis facta eo spectabat, ut Syri usus armorum chemicorum poenas darent.
(Reijo Pitkäranta)
Exercitium militare
Die Lunae (27.2.) classis Iraniae in Freto Hormusio, quod Sinum Persicum a Sinu Omaniensi dirimit, exercitium militare biduanum suscepit. Agitur de prima exercitatione post praesidentem Americanorum mutatum. Cohors revolutionaria, quacum Americani conflictus in illa regione habuerunt, illi exercitio non interfuit.
(Reijo Pitkäranta)
De vi superbacterii
Bacterium potentissimum, superbacterium vulgo dictum, quod in pecore et cibo invenitur, valetudinem hominum animaliumque periculo committit. Ex relatione Unionis Europaeae apparet viginti quinque milia hominum in regione Unionis illo quotannis mori. Usus antibioticorum nimius efficit, ut bacteria huius generis cooriantur. Quae cum etiam valentiora fiunt, morbos curare difficilius est.
(Satu Tuominen)
Finni Unionis fautores
Tres partes populi Finlandiae tam Unioni Monetali Europaeae (EMU) quam pecuniae communi, qui euro dicitur, favere videntur. Censent enim Unionem sibi occasionem opportunam praebere, ut in Europa libere peregrinentur ibique studia exerceant et opus faciant. Solliciti tamen sunt de rebus ad immigrationem pertinentibus nec non de condicione oeconomiae publicae.
(Reijo Pitkäranta)
Apri in Finlandia crebri
Numerus aprorum annis proxime praeteritis in Finlandia multiplex factus est. In praesenti in silvis nostris eorum duo aut etiam tria milia habitant, ut magistratus feris bestiis curandis arbitrantur. Neque incrementum horum animalium prohiberi potuit, quamquam venatio eorum facilior reddita est et etiam alia consilia ad multitudinem eorum deminuendam inita sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Iivo Niskanen victor
In urbe Lahti ludi mundani scridationis ad finem vergunt. Die Mercurii (1.3.) de principatu cursus quindecim chiliometrorum certatum est. Victoriam cum magno suo et suorum gaudio reportavit Iivo Niskanen, scridator Finlandensis viginti quinque annos natus, cum adversarios Norvegos Martin Sundby et Niklas Dyrhaug manifeste superavit.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 3.3.2017
3/3/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Septimana vergente Monaci, in urbe Germaniae, conventus securitatis internationalis institutus est, cui magna multitudo principum civitatum interfuit. Ante omnia responsum ad quaestionem exspectabatur, quid Donald Trump, praesidens Americanorum, de defensione Europae et de rationibus inter nationes praepotentes intercedentibus cogitaret. Interrogabatur enim, possetne fieri, ut Europaei cum Americanis etiam posthac vinculis fidei et societatis coniungantur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Mike Pence dixerit
Orationem a parte Americanorum in conventu Monacensi habuit Mike Pence, vicepraesidens Civitatum Americae Unitarum. Is nomine praesidentis Trump verba faciens ait dubium non esse, quin Americani cum Confoederatione Atlantica firmiter starent et postero quoque tempore staturi essent. Necesse tamen esse, ut civitates sociae plus pecuniae ad communes sumptus necessarios conferrent.
(Reijo Pitkäranta)
Proelium de Mausilio
Exercitus Iraquiae una cum copiis confoederatorum urbem Mausilium (vulgo Mosul) ex potestate ordinis Isis liberare parat. Hoc proelium longum et crudelissimum fore videtur. Restant enim in urbe adhuc circiter duo milia bellatorum illius ordinis, qui sedes et stationes suas contra vim maiorem tenacissime defensuri esse existimantur.
(Reijo Pitkäranta)
Pacipoli reclamitatur
Pacipoli, in capite Boliviae, cultores fruticis cocae (Erythroxylum coca) cum custodibus publicis violenter conflixerunt. Die Martis centum quinquaginta fere homines administris reclamitantes deprehensi sunt, quippe qui in vigiles dynamiten, materiam pyrotechnicam, lapidesque iactavissent. Ira incensi sunt, quod regimen praesidentis Evo Morales cultum cocae circumscribere vult.
(Reijo Pitkäranta)
Saepes turris Eiffelianae
Turris Eiffeliana Parisiensis inde ab aestate praeterita humili saepimento metallico cingitur. Autumno autem proxime futuro in loco eius saepes vitrea et glandibus impervia aedificabitur. Omnibus, qui illam turrim obituri sunt, inspectio securitatis subeunda est. Quae rationes ad facinora terroristica avertenda spectant.
(Reijo Pitkäranta)
Gemina civitas Finnica
In Finlandia gemina civitas militum et magistratuum, qui munera magna obeunt, multam disceptationem movet. Jarmo Lindberg, imperator exercitus, de hac re interrogatus, aestimare noluit periculum, quod securitati nationali a gemina civitate impenderet. Dixit tamen se timere, ne res publicae alienae opinionibus Finnorum negotia patriae secreta tractantium moderari possent.
(Saara Honkanen)
Ludi scridandi in Lahti
In praesenti in urbe Lahti, quae in Finlandia est, de principatu mundano scridandi certatur. His ludis, qui ex uno et viginti generibus certaminum constant, paene septingenti athletae ex sexaginta fere civitatibus oriundi intersunt. Certamina die quinto mensis Martii (5.3.) finem capient.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 24.2.2017
24/2/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Pridie Idus Februarias (12.2.) multo mane accidit, ut Corea Septentrionalis experimentum missilium mediocris distantiae faceret. De re narravit Sedes Coreana nuntiis divulgandis, quae illum conatum prospere successisse descripsit. Ipse dux civitatis Kim Jong-un experimentum in mare Iaponicum directum suis oculis secutus esse dicitur.
(Reijo Pitkäranta)
Kim Jong-nam interfectus
Kim Jong-nam, frater dictatoris Coreae Septentrionalis eodem patre natus, in aeriportu Cualae Lumpuriae inter sicarios occisus est. Quomodo vitam amiserit, non ita perspicuum est, sed sunt, qui dicant eum a duabus feminis petitum acubus venenatis aut liquore erodenti interfectum esse. Is, cum tyrannidem fratris Kim Jong-un reprehendisset, vitae suae metuens patria profugerat.
(Reijo Pitkäranta)
Steinmeier novus praesidens
Novus praesidens foederalis Germaniae electus est Frank-Walter Steinmeier, pristinus minister a rebus exteris et fautor factionis democratarum socialium. Ille vir unum et sexaginta annos natus suffragio in conventu foederali facto sibi tres partes sententiarum conciliavit. Joachim Gauck, praesidens hodiernus, propter aetatem provectam recusaverat, quominus munus denuo peteret.
(Reijo Pitkäranta)
Tubus petrolearius Dacotae
In Dacota Septentrionali Civitatum Americae Unitarum discordia de tubo petroleario faciendo orta est. Opera eius intermissa sunt, cum populus indigenarum nomine Standung Rock Sioux diceret tubum perniciosum et suis aquis et locis sacris fore. Iam multi anni sunt, cum aborigines tubo ducendo reclamitant. Constat praesidentem Donals Trump opera aedificandi maturavisse.
(Satu Tuominen)
Malmoea urbs famosa facta
Malmoea, urbs in Suetia meridiana sita, propter numerum homicidiorum valde auctum famosa esse coepit. Anno proximo singulis fere mensibus in viis eius caedes facta est, et hoc anno ineunte ibidem iam tres iuvenes occisi sunt. Dubium non esse videtur, quin illa scelera criminalitati ordinatae tribuenda sint.
(Reijo Pitkäranta)
De diebus festis Venetianis
Sollemnia antequadragesimalia, quae vulgo carnevalia dicuntur, die undecimo mensis Februarii (11.2.) Venetiis initium ceperunt. Primus eventus maioris momenti erat Festum Venetianum sic dictum: tum videres inter alia, ut cymbae variis coloribus ornatae Canalem Magnum pernavigarent. Feriae huius generis Venetiis iam saeculo duodecimo celebrari coeptae sunt.
(Reijo Pitkäranta)
De munere pastoris ovium
Mirum quam multi cives Finlandiae pastores ovium fieri volunt. Nam paene quinque milia hominum, cum audissent talem locum operandi in viridariis nationalibus vacare, se petitioni dederunt. Greges ovium custodire eo spectat, ut haec pecora bene valeant et, dum per herbas pascuntur, naturam puram putam teneant.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 17.2.2017
17/2/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In communi Inari, quod maxime septentrionale est Finniae, Sami sive Lappones die Lunae (6.2.) festum nationale celebrabant. Hoc anno causa fuit specialis, nam ante centum annos (6.2.1917) in urbe Norvegiae Nidrosia sive Trondheim primus conventus erat, ex quo cooperatio Samorum in Norvegia, Suetia, Finnia Russiaque habitantium iniit. Festum cooperationis Samorum saecularis Nidrosiae praesente Haraldo VI, rege Norvegiae, celebrabatur. In Finnia Sami circiter decem milia numerantur, ex quibus plus sexaginta centesimae extra Lapponiam, maxime in regione Helsinkiensi habitant. Omnino in terris septentrionalibus sunt paene centum milia Samorum, plurimi in Norvegia.
Elisabeth II annum sapphirinum celebravit
Regina Elisabeth II diutius quam quisquam ante in Britannia regnavit. Cum rex Georgius VI die sexto mensis Februarii anno millesimo nongentesimo quinquagesimo secundo (6.2.1952) mortuus esset, Elisabeth in regnum ascendit neque in toto terrarum orbe hodie alius monarcha tamdiu quam illa potestatem regiam tenet. Regina, quae mense Aprili (21.4.) nonaginta annos complevit, diem festum in palatio Sandringham tranquillo egit, sed anniversarium eius in variis Britanniae partibus celebrabatur. Annus festus sexagesimus quintus appellatur annus sapphirinus ideoque domus regia efficiem reginae pingendam curavit, in qua illa ornamenta habet sapphirina.
Navis Romana amphoris onerata prope Maioricam reperta
Apud insulam Cabreram, quae a Maiorica (vulgo Mallorca) minus viginti chiliometra distat, in profunditate septuaginta metrorum navis Romana amphoris onerata reperta est. Res est singularis, quia amphorae, quae prope duo milia numerantur, sunt integrae et intactae. Continere putantur garum, condimentum de piscibus factum, quod Romani amabant. Pleraeque amphorae sunt longitudine unius metri et veri similiter ex Africa septentrionali portabantur. Minores amphorae forsitan ex Lusitania meridionali veniebant. Navis, quae in fundo maris sub amphoris iacet, est viginti fere metra longa. Inter Africam septentrionalem et Hispaniam, forsitan etiam Galliam, commeavit et apud insulas Baleares tempestate orta naufragavit.
Balaena moribunda in litus Norvegiae navit
Apud urbem Bergen Norvegiae nuper factum est, ut balaena (zool. Ziphius cavirostradis) ad litus nataret, quamvis siphonarii saepius illam in altum mare ducere frustra conarentur. Male se habebat, iamiam moribunda. Cum in institutum investigationis portata esset, investigatores ventrem eius aperuerunt. Ibi triginta fere sacculos plasticos aliamque materiam plasticam invenerunt, qua intestina obstructa erant. Balaena erat solito levior et in intestinis eius nullus cibus inerat. Causa mortis videntur esse reliquiae plasticae a hominibus in mare iactae, quas balaena pro cibo habens devoraverat.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 10.2.2017
10/2/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Donald Trump, novus praesidens Americanorum, edixit, ut cives septem terrarum musulmanarum aditu in Civitates Americae Unitas prohiberentur. Sauli Niinistö, collega eius Finlandensis, illud decretum vehementer reprehendit dicens nefas esse homines propter genus aut nationem nota ignominiae imprimere. Id et iuri gentium et moribus occidentalibus maxime repugnare.
(Reijo Pitkäranta)
Designatio iudicis
Praesidens Donald Trump participem iudicii supremi Civitatum Americae Unitarum iudicem Neil Gorsuch designavit. Qui vir undequinquaginta annos natus et plane conservativus habitus antea in iudicio appellatorio munus obibat. Praesidens candidatum suum hominem mentis sanae et iuris consultissimum descripsit, qui dignus esset, ut tam a democratis quam a republicanis approbaretur.
(Reijo Pitkäranta)
Ictus in terroristas
Die Mercurii (1.2.) mane custodes publici Germaniae Francofurti, Darmstadii, Visbadae alibique magnum impetum antiterroristicum fecerunt. Qua actione, cui amplius mille vigiles interfuerunt, rete terroristicum longe lateque diffusum deletum est. Ita magistratibus contigit, ut aggressio nationi funestissima, quam grex ille islamitarum parabat, feliciter praeveniretur.
(Reijo Pitkäranta)
Hiems maribus mitis
Hiems in orbe Arctoi hoc anno tam mitis fuit, ut non multum abesset, quin Mare Balticum glacie omnino careret. Navigatio tamen hiemalis difficultatibus non carebat, nam mensis Ianuarius ventosissimus erat. In Mari Bothnico auxilio navium glacifragarum nonnumquam opus erat, cum glacies flatibus Favonii propulsae ex litoribus Suetiae in oram Finlandiae constiparentur.
(Reijo Pitkäranta)
Partus in Finlandia
Anno proxime praeterito in Finlandia numerus civium mortuorum aliquatenus maior erat quam neonatorum, quod numquam ante in pace accidit. Iam septimus annus est, cum partus apud nos decrescunt. Neque tamen numerus incolarum propter eam rem deminutus est, immo vero quindecim fere milibus auctus. Id immigrationi tribuendum est.
(Reijo Pitkäranta)
De cibis salubribus
Diaeta mediterranea ad salutem provehendam multum conferre dicitur. Quae quamvis ita sint, etiam iis cibis, quos incolae terrarum septentrionalium libenter edunt, magna vis medicatrix inesse videtur. Ut ex investigatione in Dania divulgata videre licet, in talibus alimentis salubribus numerantur piscis, puls avenacea, panis secalicius, bulbi herbarum, brassica, malum.
(Reijo Pitkäranta)
Qualis sit memoria felis
Feles in probationibus memoriae aeque ac canes se expediunt, quod ex investigatione in universitate Kiotensi in Iaponia facta patet. Apparuit feles casus iucundos memoriae infigere posse et recordatione eorum in condicionibus novis recte agere valere. Investigatores nunc credunt felem, canem, hominem facultatem similem habere eventa memoria tenendi.
(Saara Honkanen)
Nuntii Latini 3.2.2017
3/2/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Trump in munere constitutus
Donald Trump, quadragesimus quintus praesidens Civitatum Unitarum Americae, in munere solitis caerimoniis Washingtoniae (20.1.) constitutus est. Sollemnia inaugurationis officio divino in ecclesia S. Johannis (St. John’s) celebrato incohata sunt. Iure iurando apud Capitolium sive aedes congressus ante meridiem praestito Trump orationem habuit. Eadem argumenta, quae inter ambitionem praesidentialem protulerat, in inaugurali oratione repetivit: se pro populo contra optimates pugnare; summam potestatem non tantum ab una factione alteri translatam sed ex urbe Washingtonia populo restitutam esse; hucusque patriam suam ceteras nationes locupletavisse; posthac autem exactione vectigalium imprimis familias et societates mercatorias Americanas tuendas esse. Denique promisit se sedes operum et opes Americanis reportaturum esse. "Facimus", inquit, "ut homines ex tutela sociali in opera facienda restituamus." Orationem sententia ex ambitione ipsius praesidentiali nota conclusit: "Americam rursus magnam facimus."
De numero praesentium dissensio
Praesidens Trump censet inter inaugurationem suam apud Capitolium quindecies centena milia hominum adfuisse. Photographemata autem ex aere facta ostendunt multitudinem fuisse aliquot centenorum milium, quod est tertia fere pars ex eis, qui anno bis millesimo nono (2009) inaugurationem praesidentis Obamae spectaverunt.
Ingentes contra Trump reclamationes
Postridie diei inaugurationis reclamationes contra praesidentem Trump et regimen eius in centenis urbibus Americanis et in variis mundi partibus institutae sunt. Frequentissimas protestationes defensores iurum feminarum convocaverant. Maxima turba convenerat Washingtoniae, ubi circiter quingenta milia hominum, imprimis feminarum, pro iustitia sociali reclamitaverunt.
Labina nivium deversorium in Italia delevit
Deversorium Rigopiano, quod iacet prope oppidum Farindolam in regione Abrutiensi prope montem Grande Italiae Saxum (vulgo Gran Sasso d’Italiae), die Mercurii (18.1.) labina nivium obrutum est, cum hospites et operarii ibi habitantes exspectabant, ut propter motus terrae regionem quatientes inde deportarentur. Nives altissimae lineas electricas et telephonicas interruperant atque vias ita obstruxerant, ut auxilia non ante quam sequenti die advenirent. Erant in deversorio duodetriginta hospites et duodecim operarii vel ministratores. Ex his undecim homines superstites evaserunt, undetriginta mortui sunt.
Panis secalicius – cibus Finnorum nationalis
Suffragio autumno anni proximi facto, Finni decreverunt, ut cibus nationalis Finniae, annum centesimum independentiae celebrantis, esset panis ex secali factus. Secundum locum obtinuit assum Carelicum, quod carnibus suinis et bovinis mixtis in furno assatur. Sententiam in suffragio rogati sunt circiter quinquaginta milia civium.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 27.1.2017
27/1/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Anno vergente praesidatus Unionis Europaeae ad regimen Melitae transiit. Argumenta, quae tempore semestri proxime futuro potissimum tractabuntur, ad quaestiones immigrandi nec non ad mercatum Unionis internum pertinent. Id quoque summa vi agetur, ut fides civium in Unionem Europaeam restituatur.
(Reijo Pitkäranta)
Oratio Theresae May
Theresa May, princeps ministra Britanniae, negavit patriam suam, cum ex Unione Europaea exisset, in mercatu eiusdem interno mansuram esse. Ait Britanniam eo tendere, ut pactionem de libera mercatura quam maxime posset amplam cum Unione iniret. Immigrationem autem talem esse debere, ut summo bono publico Britanniae prodesset.
(Reijo Pitkäranta)
De valoribus Europaeis
Sergei Lavrov, minister Russiae a rebus exteris, colloquio diurnariis peregrinis dato valores occidentalium hodiernos valde reprehendit. ”Eae res”, inquit, ”quas Europaei in praesenti plurimi ducunt et quae ubique laudantur, non eaedem sunt, quas maiores et patres eorum sequebantur. Sunt enim mores novi et mutati, tales, quos postchristianos appellaveris”.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Obama fecerit
Chelsea Manning, qui ante sexum mutatum Bradley Manning appellabatur, iam mense Maio e carcere liberabitur. Constat illum hominem, cum ingentem documentorum clandestinorum copiam paginis interretialibus Wikileaks prodidisset, vinculis triginta quinque annorum damnatum esse. Praesidens Barack Obama tamen paulo ante, quam munus deposuit, ei veniam facti concessit.
(Reijo Pitkäranta)
Imbres in California
Incolae Californiae his diebus imbribus et nivibus, quae ibi urceatim ceciderunt, valde gavisi sunt. Id ideo fecerunt, quod civitas eorum iam diu siccitate pessime laborat. Sunt enim ibi regiones, ubi quinque aut etiam decem annis pluviae omnino fere defuerunt. Itaque mirum non est tempestates nuperrime coortas civibus acceptissimas fuisse.
(Reijo Pitkäranta)
De pontibus viarum
Aliquot pontes in viis publicis Finlandiae erecti solito infirmiores se praebuerunt, ut ex inspectionibus fortuitis his sex annis factis apparet. Utrum hoc malum calcestro parum valido tribuendum sit an neglegentiae eorum, qui operibus muniendis praefuerunt, nondum constat. Illi pontes, quamvis ex aliqua parte vitiosi, tamen viatoribus tuti esse dicuntur.
(Reijo Pitkäranta)
Lupi iam ante portas
Lupi in Finlandia etiam propius urbem Helsinki in conspectum veniunt. Namque inscipiunt, num spatium gregis novi generandi inveniatur, ut ex Societate naturae tuendae Finlandiae dicitur. Semper quidem pro certo non haberi potest, utrum de vestigiis lupi an canis agatur. Lupi soli errantes plerumque catuli sunt, qui nidum suum reliquerunt.
(Satu Tuominen)
Nuntii Latini 20.1.2017
20/1/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Anno bis millesimo sexto decimo (2016) plus quinque milia profugorum in Mari Mediterraneo interierunt. Quod plus est quam umquam ante. Causa numeri victimarum crescentis habentur pessimae condiciones barcarum et nova consilia portitorum clandestinorum, qui laborem salvatorum difficiliorem faciunt, cum multas barcas simul in mare mittunt.
Antonio Guterres secretarius generalis NU
Antonio Guterres, olim primus minister Portugalliae, a Kalendis Ianuariis munere secretarii generalis Nationum Unitarum fungitur. Secretariatus est quinquennis neque idem secretarius diutius quam duo quinquennia in munere manere potest. Oratione, quam conventui generali Nationum Unitarum habuit, Guterres promisit se illum ordinem mundanum renovaturum esse.
Russiam comitiis Americanorum intervenisse
Servitia explorationis Americana relationem publicaverunt, ex qua Russia comitiis praesidentialibus Americanorum intervenire studebat, ut Donald Trump praesidens designaretur. Ad hoc efficiendum operationes interretiarias et varia instrumenta informationis statalia a Russis mandatu praesidentis Putin adhibita esse. Russia infitiatur id factum esse. Donald Trump de hac re interrogatus nuntiavit Russiam, Sinas aliasque quasdam terras vel greges hominum id quidem egisse, ut retia informationis Americanorum invaderent, sed ad exitum comitiorum nullam vim habuisse, quia suffragium electronicum intactum mansisset. Itaque dici non potest Donaldum Trump auxilio Russiae vicisse.
Obama abiturus, Trump venturus
Praesidens Barack Obama die Martis (10.1.) Chicagiae orationem valedictoriam habuit. Laudavit democratiam et eos, qui pro iuribus civilibus pugnaverunt. Res gestas praesidentatus sui recensuit et affirmavit patriam esse meliorem quam antea fuisset. Donald Trump die vicesimo mensis currentis (20.1.) munus praesidentis suscipiet. Barack et Michelle Obama sibi domum in urbe Washington paraverunt, ubi imprimis propter scholas et studia filiarum habitabunt. Habent autem Chicagiae fundationem, quae ibi Bibliothecam praesidentialem (Barack Obama Presidential Center) una cum Universitate Chicagiensi aedificat. Illud centrum anno bis millesimo vicesimo aut vicesimo primo (2020/21) perfectum iri putatur.
Europa frigore, Thailandia pluviis laborat
Tempestates nivosae et acria frigora homines in variis Europae partibus temptaverunt. His diebus plus triginta homines frigore acuto perierunt. In Polonia fuit frigus quattuordecim graduum Celsianorum, in vico Helvetico Le Brevine triginta, itemque Moscuae. Nives partes medias Italiae operuerunt et in Turcia quoque commeatum publicum obstruxerunt. In Thailandia autem pluviae insolitae et continuae effecerunt diluvia, quibus multa milia vicorum afflictantur. Plus minus septingenta milia hominum in regione diluviosa habitare aestimantur. Superficies aquae passim ad tecta domorum surrexit. Tempestates et pluviae proximis diebus in Birmaniam transire exspectantur.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 13.1.2017
13/1/2017 • 0 minutos, 0 segundos
Annus centesimus Finniae independentis
Anno bis millesimo septimo decimo (2017) Finnia independentiam saecularem celebrat. Festivitates, quae circiter duobus milibus inceptis constant, per totum annum tam in patria quam peregre instituentur. Finnia, olim pars regni Suecorum, anno millesimo octingentesimo nono (1809) factus est autonomus Magnus Ducatus imperii Russiae. Mense Decembri anno millesimo nongentesimo septimo decimo (1917), rebus in Russia inter bellum mundanum eversis et imperatore ex potestate expulso, Finnia se civitatem independentem declaravit, quod a parlamento Finnorum postridie Nonas Decembres (6.12.1917) probatum est. Annis sequentibus pleraeque nationes Finniam independentem agnoverunt.
Aeroplanum in Pontum Euxinum praecipitavit
Aeroplanum Russicum die Nativitatis (25.12.) multo mane in Pontum Euxinum praecipitavit. Portavit nonaginta duos homines, qui omnes in calamitate perierunt. Aeroplanum a Moscua profectum in aerodromum Adler-Sotši descenderat, unde iter in Syriam pergeret. Sed paulo post, quam inde avolavit, causa adhuc incognita ex radar disparuit. Ex viatoribus plus sexaginta quinque erant membra celeberrimi chori exercitus Russici, qui in stationem aeroplanorum Russiae prope Latakiam, oppidum Syriae, sitam iter intendebant, ut ibi in festivitatibus novi anni cantarent. Praesidens Vladimir Putin iussit, ut die Sancti Stephani (26.12.) luctus publicus in tota Russia esset.
Auctor stragis Berolinensis deprehensus et occisus
Iuvenis Tunisinus, qui Berolini nuper autocineto onerario in multitudinem hominum irruens magnam stragem fecerat, post fugam quadriduam die Veneris (23.12.) Mediolani a custodibus publicis deprehensus et occisus est. Erat nomine Anis Amri, natione Tunisinus, qui per Franciam in Italiam tramine iter fecerat. Cum duo custodes iuvenem retinuissent et petivissent, ut chartam identitatis ostenderet, ille pistolio ex pera extracto custodem in humerum vulneravit. Tum alter ex custodibus illum pistolio occidit. Amri iam antequam in Germaniam profectus est, in Italia tres annos et dimidium in carcere fuerat.
Gepardus prope emoriturus
Ex novissima investigatione internationali gepardus (zool. Acinonyx iubatus), velocissimum in mundo animal terrestre, est iam prope emoriturus. In natura adhuc tantum septem milia centum (7100) gepardi restant. Maior pars populationis per sex terras Africae meridionalis dispersa vivit, in Irania minus quinquaginta restare aestimantur. Magnum gepardis periculum est venatio clandestina et commercium pullorum. Pullus gepardus vivus in mercatu clandestino etiam decem milibus dollarorum constare potest. Inter hos decem annos ex Africa mille ducenti gepardi pulli clam exportati esse aestimantur, ex quibus maior pars in itinere perierunt.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 30.12.2016
30/12/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Strages Berolini facta
Die Lunae (19.12.) vesperi in media urbe Berolino ictus terroristicus gravissimus factus est. In regione enim Charlottenburg accidit, ut autocinetum onerarium in multitudinem in forum natalicium congregatam tanta vi irrueret, ut duodecim homines vitam amitterent et quinquaginta fere vulnerarentur. Neque abest suspicio, quin iuvenis quidam Tunesiensis viginti trium annorum illud facinus perpetraverit.
(Reijo Pitkäranta)
Merkel nationi locuta
Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae, se una cum propinquis et amicis eorum, qui strage Berolinensi mortui erant, dolere dixit. Se nolle Germanos metu malitiae deprimi. ”Etiam hac hora difficillima”, inquit, ”nobis vis invenienda est talem vitam vivendi, qualem eam esse volumus, scilicet liberam et apertam”.
(Reijo Pitkäranta)
De regimine Poloniae
Commissio Unionis Europaeae de statu democratiae et rerum forensium in Polonia sollicita est. Quam ob rem ad regimen eius litteras misit, ad quas ei duobus mensibus respondendum est. Factio Poloniae administratrix leges perferendas curavit, quae operae iudicii constitutionalis obesse existimantur. Insuper opinio est aditum diurnariorum in parlamentum difficiliorem factum esse.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Obama de se dixerit
Barack Obama, praesidens Americanorum munus mox depositurus, conventum ultimum diurnariis edocendis habuit. Inter eum summam rerum a se his octo annis gestarum proposuit. Ait se eo, quod praesidens effecisset, contentum esse: oeconomiam nationalem in incremento esse et inopiam quaestus omni tempore decrescere. Id unum se graviter ferre, quod Amerícani admodum nihil pro Syria facere potuissent.
(Reijo Pitkäranta)
Res Sudaniae Meridionalis
Consilium securitatis Nationum Unitarum decrevit, ut actio paci in Sudania Meridionali tuendae uno anno continuaretur. Quae civitas e potestate Sudaniae liberata anno bis millesimo undecimo (2011) sui iuris facta est, donec biennio post in bellum civile ruit. In causa erant discordiae inter praesidentem et vicepraesidentem ortae.
(Reijo Pitkäranta)
Putin auctoritate valet
Vladimir Putin, praesidens Russiae, vir maximae auctoritatis mundi est, ut ex indice annuo commentariorum Forbes apparet. Donald Trump, praesidens Civitatum Americae Unitarum designatus locum secundum obtinet, tertium autem Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae.
(Satu Tuominen)
De aurifodinis Finlandiae
Pretium auri iam per quinque annos in mercatu iacet. Quo factum est, ut etiam auri fodinae, quae in Finlandia sunt, minus quaestuosae esse inciperent. Iam duo auri metalla portas omnino claudere coacta sunt. Melius res se in paroechia Kittilä habent, ubi auraria in Europa omnium maxima sita est.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 23.12.2016)
23/12/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Donald Trump, praesidens designatus Americanorum, nuper (8.12.) praesidentem rei publicae Finniae Sauli Niinistö telephonice appellavit. Argumenta colloquii erant relationes Finniae et USA, Russia atque Consilium Arcticum, cuius praesidatus ab Americanis primo vere Finnis transferetur. Denique Trump Finnos laudavit dicens eos esse populum magnificum (“great people”).
Sipilä et Medvedev Uloae convenerunt
Primus minister Russiae Dmitri Medvedev et Juha Sipilä, primus minister Finniae, in urbe Uloa (vulgo Oulu) die Veneris (9.12.) convenerunt. Colloquebantur de commercio aliisque rebus oeconomicis atque de mutuis relationibus. Tractabatur inter alia gasiductus Nord Stream 2, quem Russi ex Russia in Germaniam ducere volunt. Sermo erat etiam de capulo telecommunicativo, quod sub Oceano Glaciali per iter septentrionale-orientale telecommunicationem Europae et Asiae coniungeret. In colloquio utrique primo ministro placuit, ut Finnia domum Petropoli sitam emeret, in qua Institutum Finniae Petropolitanum et schola Finnica sedem habent.
Dies iurum humanorum
Dies internationalis iurum humanorum decimo mensis Decembris die (10.12.) quotannis celebratur sive eo die, quo conventus generalis Nationum Unitarum universalem de iuribus humanis declarationem anno millesimo nongentesimo duodequinquagesimo (1948) probavit. Ex hac declaratione quivis iura profugi, immigratoris, invalidi aut hominis cuiuslibet minoritatis defendere potest.
Productio petrolei restringitur
Mense Novembri Opec sive Ordo terrarum petroleum exportantium consensit, ut productionem petrolei duodecies centenis milibus (1,2 milionibus) barilium singulis diebus restringeret. Propositum erat copiam petrolei in mercatu deminuere et pretium eius augere. Itemque undecim terrae, quae in Opec non sunt, de productione diurna quingentis quinquaginta milibus (550.000) barilium restringenda nuperrime (10.12.) constituerunt. Pactum ab initio novi anni (2017) minime sex menses valebit. Quo factum est, ut pretium petrolei in mercatu mundano statim circiter quindecim centesimis auctum est. Hac septimana pretium petrolei Maris Germanici pro barili est plus quinquaginta sex dollara, cum mense Ianuario duodetriginta fuerit.
Saara Aalto in certamine X Factor secunda
Saara Aalto, cantatrix Finlandiensis, in certamine X factor televisionis Britannicae secundum locum obtinuit. Alter in certamen finale admissus fuit Matt Terry Britannus, qui suffragio Britannorum palmam reportavit, cum in ultimo suffragio duodequinquaginta centesimas (48,5%) sententiarum accepit, Saara Aalto quadraginta (40,4%). In televisione Finnica plus quam tredecies centena hominum milia (1,3 miliones) certamen finale spectavisse aestimantur, qui quidem ius suffragii non habebant. In Britannia spectatores quinque miliones et dimidium fuisse dicuntur. Certamine finito Saara Aalto competitori Matt Terry gratulabatur et se exitu contentam esse affirmavit.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 16.12.2016
16/12/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
His diebus animi Finlandensium commoti sunt homicidio triplici in urbe Imatra nocte diei Dominici (4.12.) facto. Tum enim accidit, ut tres feminae ex taberna exeuntes sclopeto crudelissime occiderentur. Una e mortuis erat praeses delegatorum eiusdem urbis. Perpetrator caedium, iuvenis quidam viginti tres annos natus, statim deprehensus est. Cur autem illam stragem fecerit, nondum constat.
(Reijo Pitkäranta)
De sorte urbis Aleppo
Pars antiqua urbis Aleppo in potestatem exercitus Syriae redacta est. Copiae regiminis, postquam impetus in eas regiones facere coeperunt, omnes vicos, quos bellatores seditiosi obtinebant, sibi expugnaverunt. Pars vetus urbis Aleppo, quae bello civili Syriaco gravissima damna accepit, in patrimoniis totius orbis numeratur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Putin dixerit
Vladimir Putin, praesidens Russiae, orationem annuam de condicione patriae habuit, in qua vires nationis valde laudavit. Ministros suos hortatus est, ut rationem oeconomiae nationalis firmandae nulla mora interposita componerent. Quod ad res externas attinet, asseveravit Russos velle tensiones internationales lenire et relationes amicissimas ad Occidentem colere.
(Saara Honkanen)
Renzi munus deposuit
Matteo Renzi, princeps minister Italiae, munus deposuit et eodem tempore totum regimen eius cecidit. In causa est, quod rogatio eius de lege fundamentali renovanda et de potentia senatus deminuenda suffragio populi antiquata est. Quam evidens plebiscitum fuerit, inde apparet, quod sexaginta fere centesimae civium renovationi adversabantur.
(Reijo Pitkäranta)
Van der Bellen victor
Comitiis praesidentialibus in Austria iterum factis praesidens foederalis electus est Alexander Van der Bellen, candidatus prasinorum septuaginta duos annos natus. Is enim sententiarum multo maiorem partem sibi conciliavit. Adversarius eius Norbert Hofer, praeses partium dextimarum, quae Factio libertatis appellatur, cladem acerbissimam accepit.
(Reijo Pitkäranta)
Calendarium peculiare
Europol, ordo custodum publicorum Europae, inde a Kalendis Decembribus (1.12.) calendarium natalicium peculiare divulgat. In fenestris enim eius homines scelesti in Europa maxime quaesiti in publicum proponuntur ac quidem ita, ut cotidie imago novi fugitivi in locum prioris succedat. Omnes, qui calendario recipiuntur, scelera gravissima ut homicidia et delicta terroristica commiserunt.
(Reijo Pitkäranta)
Pertussis valde aucta
Numerus civium pertussi laborantium hoc anno in Finlandia trecentorum undeoctoginta fecit, quae multitudo duplo maior est quam anno praeterito. Agitur de inflammatione a bacteriis effecta, cuius signa principalia sunt difficultas respirandi et tusses impetuosae. Hic morbus imprimis infantibus periculosus, quin etiam capitalis esse potest.
(Reijo Pitkäranta)
9/12/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Fidel Castro, dux revolutionis Cubanorum, nonagenarius diem obiit supremum. Cubae paene quinquaginta annos praefuit. Ordo rebellium, quem condidit, anno millesimo nongentesimo undesexagesimo (1959) generalem Fulgencio Batista deposuit et Habanam expugnavit. Fuit primus minister (1959-1976) et praesidens (1976-2008), donec summam potestatem fratri Raúl tradidit. Fautores eum liberatorem Cubae habent, adversarii autem accusabant, quod oppositionem oppressit. Regimen Castronis operam dedit, ut omnes legere et scribere discerent, atque curam valetudinis melioravit. Ditiores autem Cubani spe decepti patriam reliquerunt, cum Castro bona eorum publicare coepisset et se marxistam esse pronuntiaret. Etiam societates Americanas et possessiones illarum socializavit atque relationes cum Unione Sovietica artiores iunxit. USA autem consuetudines in Cubam dirupit et Castronem ex potestate expellere et iterum iterumque insidiose occidere frustra conabatur. Neque ante quam anno bis millesimo quarto decimo (2014) Cuba et USA relationes mutuas restituere coeperunt.
Anno millesimo nongentesimo sexagesimo secundo (1962) haud procul aberat, quin bellum nucleare oreretur, cum Castro Unioni Sovieticae permisisset, ut missilia nuclearia in Cuba collocaret. Discrimen finitum est, cum Unio Sovietica missilia ex Cuba deportavit et USA sua ex Turcia.
Fillon candidatus praesidentialis
In comitiis praeliminaribus Republicanorum Francorum candidatus praesidentialis creatus est François Fillon. Ex quo sequitur, ut ille in comitiis praesidentialibus post quinque menses futuris contra socialistas et extremam dextram certet. Iam veri simile videtur certamen de praesidentatu Franciae inter François Fillon et Marine Le Pen futurum esse.
Erdogan minitabundus
Praesidens Turciae Erdogan minitabatur se fugitivos, qui in Turcia essent, in Europam missurum esse, si consultationes de societate Turciae ab Unione Europaea adhuc tardatae essent. Has minas Erdogan postridie eius diei protulit, quo Parlamento Europaeo placuerat, ut illae consultationes interrumperentur.
Parlamentum Europaeum censet Turciam usque longius a semita sua Europaea aberrare, cum purgationes politicas et immoderatas oppressiones post seditionem aestate factam susceperit. Constat in Turcia his mensibus plus centum milia civium deprehensa aut ex munere amota esse. Praeterea multa instrumenta communicativa clausa sunt et complures ordines civiles vetiti.
Tenebrae in Lappiam venerunt
In Nuorgam, qui vicus est maxime septentrionalis in Lapponia Finniae, die Veneris vicesimo quinto mensis Novembris (25.11.), tenebrae hiemales inceperunt. Sol supra horizonta ante diem septimum decimum mensis Ianuarii (17.1.) non surget. Neque res est iniucunda, nam sole deficiente Aurora borealis, Luna stellaeque terras nive tectas satis illuminant.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 2.12.2016
2/12/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Praesidens Americanorum designatus Donald Trump aliquot promissiones et minas, quas populum ambiens fecerat, revocare coepit. Hillary Clinton non iam de abusu cursus electronici accusatur neque ob eam rem in ius vocabitur. Ante comitia praesidentialia Trump se curaturum esse dictitabat, ut Hillary propter epistulas suas electronicas suspectas in vincula coniceretur. Etiam de rebus climaticis mentem mutavisse videtur.
(Reijo Pitkäranta)
Merkel nomen suum dedit
Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae ter, ad electionem quartam aspirare constituit. Concessit decretum de candidatu difficillimum fuisse: ad extremum tamen se nomen dedisse, cum officium suum esse sentiret, ut patriae tempore arduo prodesset et unitati Germaniae consuleret.
(Reijo Pitkäranta)
Murus limitaneus Hungariae
In confinio Hungariae et Serbiae saepimentum ductum est, quod eo spectat, ut profugi et immigrantes finibus arceantur. Quod opus metallicum tria metra altum et decem chiliometra longum captivis Hungaris construendum datum erat. Saepes illa ad limitem custodiendum nova technologia tam exquisita utitur, ut cives eum murum ingeniosum appellent.
(Reijo Pitkäranta)
Erdogan rectores nominat
Praesidens Turciae Recep Tayyip Erdogan potentia sua extraordinaria usus etiam rectores magnificos universitatum ad suum arbitrium eligere coepit. Hoc vel in Universitate Bosporica factum est, cuius rector quidam Mehmed Ozkan, quamvis inter candidatos non esset, a praesidente nominatus est. In Turcia omnino centum octoginta fere universitates sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Antibiotica vim perdunt
Efficientia remediorum antibioticorum annis proxime praeteritis in Europa valde deminuta est, ut e Sede Unionis Europaeae a morbis infectiosis (ECDC) refertur. Eodem tempore bacteria, quae iis resistere possunt, novas vires recuperaverunt. Si antibiotica vigorem pristinum amittunt, metuendum est, ne salus hominum, securitas ciborum, progessus civitatum in periculum vocentur.
(Reijo Pitkäranta)
De Palatio Buckingham
Palatium Buckingham, domus reginae Britanniae et familiae eius, magna renovatione eget. Quod mirum non est, si respicis fistulas aquarias, fila electrica, apparatus calefaciendi harum aedium paulo post alterum bellum mundanum refecta esse. Sumptus restitutionis quadringentas quinquaginta fere miliones euronum efficient. Pecunia ex populo vectigali erogabitur.
(Reijo Pitkäranta)
Finlandia terra visu digna
Acta diurna a re viaria magni momenti nomine National Geographic Traveler Finlandiam in optimis terris visu dignis numerant. Dicunt eam viatoribus optime convenire, quod ibi voluptatem ex natura, tranquillitate, viridariis nationalibus capere possint. Etiam Lonely Planet, domus editoria librorum itinerariorum, eam unam e terris peregrinatoribus acceptissimis laudat.
(Satu Tuominen)
Nuntii Latini 25.11.2016
25/11/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Comitiis praesidentialibus in USA factis cives in multis partibus contra Donaldum Trump reclamitaverunt. Maximae turbae erant in Miamia, Atlanta, Philadelphia, Neo-Eboraci, Angelopoli, Oregonia, Colorato. Reclamatores de iuribus civilibus sollicitabantur et dicebant se adesse, ut illos sustinerent, qui pro suis vitae condicionibus timerent.
Trump immigratores illegales expulsurus
Donald Trump, praesidens designatus, affirmavit se tres miliones immigratorum illegalium quam primum ex USA expulsurum esse. Exempli gratia homines, qui crimina commisissent aut in gregibus nefariis interessent, expulsum iri. Addidit maximi esse limitem inter Mexicum et USA ita condensare, ut clam non superaretur. Ideo se murum in limite Mexici ducturum esse.
Ambiguum autem est, utrum de vero muro in toto limite ducendo an de saepimento alicuius generis in quibusdam partibus praetendendo cogitaverit. Severior politica immigrationis erat unum ex argumentis principalibus, quae Trump in ambitione praesidentiali repetebat.
Hodorkovski Helsinkii conventum habuit
Mihail Hodorkovski, pristinus oligarchus et unus ex notissimis adversariis praesidentis Putin, ad finem septimanae Helsinkium venit, ubi conventum communicativum ordinis sui “Russia Aperta” habuit. Hodorkovski, qui in Helvetia et Britannia exsul vivit, id agit, ut democratia et iura humana in Russia in melius mutentur. Praeterea motus “Russia Aperta” operam dat, ut res diurnaria et investigatores meliores operandi possibilitates in Russia habeant. Aderant in conventu septuaginta quinque repraesentatores oppositionis Russiae. Hodorkovski, qui credit magnas in Russia mutationes annis proximis futuras esse, monuit ordinem suum non esse factionem politicam.
Ictus Parisienses commemorati
Die Dominico (13.11.) ictus terroristici Parisiis commemorabantur, in quibus anno ante centum triginta homines mortui atque complures centeni vulnerati sunt. Maior pars victimarum inter concentum periit, qui in odeo Bataclan fiebat. Die anniversario Sting, cantor Britannicus, ibidem concentum commemorativum familiaribus victimarum dedit.
Leonard Cohen obiit
Leonard Cohen, poeta et musicus Canadensis, Angelopoli (7.11.2016) octoginta duos annos natus mortuus est. Diu aegrotaverat et infirma fuerat valetudine, sed causa mortis a familiaribus nondum est palam facta.
Divulgavit tredecim libros sed imprimis ut musicus per orbem terrarum notuit. Ultimum album cantionum eius est “You Want It Darker”, quod ante tres septimanas publicatum est. Notissimum est etiam carmen “Hallelujah”. Textus, quos scripsit atque voce gravi et rauca interpretabatur, sunt profundi et ambigui, interdum etiam difficiles. In Finnia septies concentum publicum dedit.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 18.11.2016
18/11/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Novus praesidens Civitatum Americae Unitarum designatus est Donald Trump, candidatus factionis republicanorum septuaginta annos natus. Comitiis enim praesidentialibus die Martis (9.11.) habitis amplius ducentos septuaginta (270) electores sibi conciliavit. Hillary Clinton, adversaria eius democrata, quam multi rerum periti victricem fore praedixerant, cladem acerbissimam accepit. Trump etiam in civitatibus Florida, Ohio, Carolina Septentrionali, ubi favor utriusque candidati aequalis fere erat, victoriam reportavit.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Donald Trum dixerit
Donald Trump, postquam eventus suffragii innotuit, oratione habita se praesidentem totius populi futurum esse confirmavit: iam tempus esse Americanos vulneribus discordiae obligatis in unam nationem coalescere. Experientiam, quam e rebus negotialibus sibi assumpsisset, ad summum bonum publicum provehendum adhibitum iri. In rebus internationalibus gerendis se societates, non conflictus, expetiturum esse.
(Reijo Pitkäranta)
Sauli Niinistö gratulatus
Praesidens Finlandiae Sauli Niinistö, ut complures alii principes civitatum, futuro collegae Americano Donald Trump omnia fausta precatus est. Monuit praesidentem Civitatum Americae Unitarum apud omnes gentes et potentia et auctoritate plurimum valere. Speravit fore, ut relationes inter Finlandiam et Civitates Americae Unitas intercedentes quam optimae servarentur.
(Reijo Pitkäranta)
Pollutiones urbis Delii
Septimana vergente scholae Delii, capitis Indiae, tres dies clausae erant propter pollutiones aerias illam urbem velantes. Minister ei regioni praepositus ait rerum condicionem tam difficilem videri, ut ad periculum avertendum consiliis necessitatis opus esset. Incolas hortatus est, ut intra parietes manerent.
(Reijo Pitkäranta)
De Cypro redintegranda
Praesidentes Cypri, quorum unus parti Graecae, alter Turcicae praeest, consilia de insula redintegranda inire coeperunt. Consultationes pacis eo spectant, ut huic discrimini amplius quadraginta annorum tandem finis fiat. Constat Cyprum anno millesimo nongentesimo septuagesimo quarto (1974) in duas partes divisam esse.
(Reijo Pitkäranta)
Wallenberg mortuus
Raoul Wallenberg, legatus publicus et benefactor Suetus, qui altero bello mundano multa milia Iudaeorum in Hungaria ex persecutionibus nazistarum servavit, nunc a magistratibus Suetis mortuus pronuntiatus est. Nemo certe scit, quando et quo modo vitam amiserit; veri simile autem est eum in carcere Moscuensi brevi post bellum defunctum esse.
(Saara Honkanen)
De curribus electricis
Delegati urbis Tampere currus electricos usu recipere decreverunt. Haec vehicula Tamperensibus nova sunt, sed Helsinkienses iis iam diu utuntur. Propositum est, ut currus in fabrica Caianeburgensi conficerentur et commeatui publico Tamperensi inde ab anno bis millesimo vicesimo primo (2021) inservirent.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 11.11.2016
11/11/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Dominico (30.10.) terra in Italia vehementius movebatur quam umquam post annum millesimum nongentesimum octogesimum (1980), quo in Hirpinia circiter tria milia hominum perierunt. Novissimus motus accidit in Media Italia circa urbem Perusiam, sed tremor terrae etiam Romae et prope fines Austriae sentiebatur. Aedificia multis locis corruerunt, sed nemo mortuus est, quia homines prioribus calamitatibus docti praecavere potuerant. Oppidum Nursia (vulgo Norcia), quod proximum epicentro motus iacet, maxima damna accepit. Ex basilica Sancti Benedicti, quarto decimo saeculo constructa, tantum frons suo loco mansit.
Hispania denique regimen habet
Mariano Rajoy, moderator factionis popularis dextrae, denuo creatus est, qui regimini Hispaniae praeesset. Suffragio in camera inferiore parlamenti facto centum septuaginta (170) delegati pro Rajoy, contra eum centum undecim (111) sententiam tulerunt. Cum duodeseptuaginta (68) delegati socialistarum vacuam schedulam dedissent, Rajoy maiorem partem sententiarum habuit. Socialistae divisi sunt, nam septendecim delegati eorum facere non potuerunt, quin contra regimen factionis dextrae suffragarentur. Quia partes politicae inter se consentire non poterant, Hispania a vicesimo die mensis Decembris anni proximi (20.12.2015), id est plus decem menses, sine regimine fuit.
Papa Franciscus Suetiam visit
Papa Franciscus die Lunae (31.10.) in Suetiam venit, ubi anniversarium quingentesimum Reformationis Lutheranae commemoratur. Interfuit caerimoniis oecumenicis in Cathedrali Lundensi celebratis atque urbem Malmö visit. Iubilaeum Reformationis pridie Kalendas Novembres (31.10.2016) iniit, scilicet undequingentis annis post eum diem (31.10.1517), quo Martinus Luther nonaginta theses contra indulgentias pontificias divulgavit. Iter Papae praeparatum erat ab Ecclesia Catholica atque Foederatione Mundi Lutherana (Lutheran World Federation). In Suetia papa moderatores ecclesiae Lutheranae et praesidentem foederationis Munib Younan convenit. Ex Finnia aderat archiepiscopus Kari Mäkinen. Franciscus habetur papa renovator et modestus, qui etiam de minoritatibus sexualibus tractandis sententiam suam palam fecit.
Siccitas Africae meridionalis gravescit
Africa meridionalis siccitate vastissima laborat, cuius causa habetur phaenomenon El Niño appellatum atque mutatio climatis. Calamitas, quae vitam duodeviginti milionum hominum in variis partibus Africae meridionalis viventium afficit, anno proximo ineunte gravissima fiet. In quibusdam partibus Mozambici tribus annis nullae pluviae ceciderunt.
Cur horologia prorsum et retrorsum moventur?
In Unione Europaea nocte Sabbati horologia in horam hiemalem, id est una hora retrorsum mutata sunt. Ultimo autem die Dominico mensis Martii una hora prorsum promovebuntur. In Finnia ita per triginta quinque annos factum est. At nemo pro certo scire videtur, cur hoc fiat. Mutatio horae valetudini est nociva et usus mutationis sunt dubii.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 4.11.2016
4/11/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Hoc tempore bellum crudele non solum in Syria, sed etiam in Iraquia geritur. Hic imprimis de urbe Mosul possidenda vehementer pugnatur, cum copiae regiminis Iraquiae eam a potestate ordinis Isis recuperare conantur. Iam aliquot vicos haud longe a Mosul sitos expugnaverunt, sed ipsa urbe potiri difficile est propter multos laqueos et insidias ibidem collocatas.
(Reijo Pitkäranta)
De decreto Vallonum
Parlamento regionali Valloniae efficere contigit, ut pactum commerciale, quod inter Unionem Europaeam et Canadam octo annos praeparatum erat, ad irritum redigeretur. Ita cives, qui ne unam quidem centesimam partem Unionis Europaeae faciunt, prohibere potuerunt, ne illud consilium magni momenti perficeretur.
(Reijo Pitkäranta)
De historia Hungariae
Die Dominico (23.10.) sexaginta anni acti erant, cum populus Hungariae regimini communistarum insurgere coepit. Primum quidem Budapestini accidit, ut quinquaginta milia studentium et operariorum ad Aedes parlamenti incederent et renovationes publicas postularent. Paulo post tamen illa rebellio a Russis crudeliter oppressa est, cum carri loricati in vias Budapestini penetraverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Kenyatta edixerit
Uhuru Kenyatta, praesidens Keniae, poenam hominum capitis damnatorum ita mitigavit, ut scelera sua vinculis sempiternis expenderent. Quod edictum ad duo milia septingentos fere captivos pertinere dicitur. Eodem tempore centum duobus civibus, qui poenam diutinam ferebant, libertatem dedit. His decretis factis Kenia propius ad civitates humanas accedere existimatur.
(Reijo Pitkäranta)
Domus Hitleri diruitur
Regimen Austriae domum, ubi Adolfus Hitler natus est, diruendam esse statuit. Quod consilium ideo factum est, ut prohiberetur, ne neonazistae et alii, qui memoriam eius recolerent, ad illum locum adorandum convenirent. Neque hae aedes penitus diruentur, sed placuit fundamenta earum conservare, ut ibidem aliquod aedificium publicum exstrueretur.
(Reijo Pitkäranta)
De natura Finlandiae
Caelum calescere in natura Finlandiae ex herbis mutatis et glaciebus deminutis apparet, ut ex Ordine internationali naturae tuendae (WWF) refertur. Species animalium, quibus nives glaciesque necessariae ad vivendum sunt, praesertim ex temperatura hiemali crescente laborant. In his vel Vulpes arctica et Bubo scandiacus numerantur. Illa plane fere periit, hic nidum nonnisi raro facit.
(Satu Tuominen)
Grex Alandensis victor
Die Dominico (23.10.) patuit, quis ex gregibus pedifollicis Finlandiae hoc anno omnium optimus esset. Victoriam eamque in historia primam reportavit manus Mariae portus Alandensis. Sphaeristae enim eius ex triginta tribus ludis hac aestate factis sibi unum et sexaginta puncta conciliaverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 28.10.2016
28/10/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Bhumipol Adulyadej, rex Thailandiae, in nosocomio Bancokiensi duodenonaginta annos natus diem obiit supremum. Re nuntiata primus minister luctum unius anni magistratibus imposuit. Cives hortatus est, ut exsultationibus et festis per unum mensem abstinerent eisque suasit, ut nomine patriae alter alterum diligerent.
Bhumipol diutius regnavit quam quisquam ex monarchis orbis terrarum hodiernis. Regnum eius septuaginta annorum mense Iulio (9.6.2016) in Thailandia celebrabatur. Succedit regi Bhumipol princeps hereditarius Vajralongkorn, filius eius unicus trium et sexaginta annorum, qui quidem tanta apud populum gratia non valet quam pater.
Campanae victimis Aleppi pulsantur
Ecclesia Helsinkiensis nuperrime (12.10.) consilium cepit, ut cotidie campanae victimis urbis Aleppo pulsarentur. Mox plus ducentae triginta ecclesiae Finnicae participes huius consilii ("Bells for Aleppo") factae sunt. Postea adiunctae sunt ecclesiae aliarum terrarum, ut Britanniae, Suetiae, Romaniae, Franciae, Germaniae, Estoniae, etiam Australiae et Americae Septentrionalis. Campanae cotidie post meridiem usque ad diem vicesimum quartum mensis currentis (24.10.) pulsabuntur. Tum non tantum dies erit Nationum Unitarum sed celebrabitur etiam dies pacis, iurum humanorum, responsalitatis internationalis. Apud Finnos campanae, quae dicuntur funerales, pulsari solent, cum homo vita defunctus in sepulcrum a proximis portatur.
Nobelista litterarum novi generis
Praemium Nobelianum litterarum ab Academia Suetiae musico populari Bob Dylan communi consilio concessum est. Sara Danius, ab epistulis Academiae, rettulit illum esse magnum poetam, qui in eadem traditione Anglica ire pergeret atque Milton et Blake. Amatores musicae popularis exsultabant, quod lyrica rock tandem pars litterarum humaniorum haberetur.
Dario Fo obiit
Dario Fo, scriptor, histrio, moderator scenarum Italicus, nobelista litterarum anni millesimi nongentesimi septimi (1997), nonaginta annos natus Mediolani decessit eodem die (13.10.), quo Bob Dylan honore Nobeliano ornatus est. Notissimum ex operibus eius est Mysterio Buffo, series soliloquiorum, quae fundamento comoediarum mediaevalium nituntur.
Johaug in excitatione drogaria deprehensa
Therese Johaug, scridatrix Norvega clarissima, quae his annis in omnibus fere certaminibus scridationis ceteras superavit, in excitatione drogaria deprehensa est. Foederatio Scridatoria Norvegiae (Norges Skiforbund) rettulit causam esse unguentum labiorum nomine Trofodermin, in quo clostebolum, steroides anabolicus athletis vetitus inesset.
Alius scridator Norvegus, nuper in drogis deprehensus, est Martin Johnrud Sundby, qui sabutamolum, medicamen asthmaticis praeparatum sed athletis vetitum sumpserat. Illud medicamen, quod respirationem iuvat, maior pars scridatorum Norvegiae, etiam qui asthmate non laborant, adhibere dicuntur. Sunt qui censeant Norvegiam in excitatione drogaria cum DDR iam comparandam esse.
Tuomo Pekkanen.
(Nuntii Latini 21.10.2016)
21/10/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Praemium Nobelianum scientiae oeconomicae hoc anno duobus viris doctis conceditur: quorum unus est Bengt Holmström, professor ex Finlandia oriundus, qui iam diu munus docendi in Instituto technologico Massachusetano (MIT) habet; alter est Oliver Hart, professor Americanus ex universitate Harvardiana. Hoc summo honore afficiuntur, quod de doctrina pactionum investiganda optime sunt meriti.
(Reijo Pitkäranta)
De historia Nobelistarum
Primus Nobelista Finlandensis erat scriptor Frans Emil Sillanpää, qui anno millesimo nongentesimo undequadragesimo (1939) illo praemio decoratus est. Eum excepit sex annis post (1945) Artturi Ilmari Virtanen, vir chemiae peritus. Anno millesimo nongentesimo sexagesimo septimo (1967) Ragnar Granit praemium medicinae tulit. Abhinc octo annos (2008) praesidens Martti Ahtisaari praemio pacis ornatus est.
(Saara Honkanen)
Missilia in Kaliningradum
Russi non negant se missilia ballistica e nota Iskander in regionem Kaliningradum transtulisse. In causa sunt rationes eruditionis, ut ex ministerio defensionis Russiae nuntiatum est: eos, qui in copiis missilium militiam facerent, se in diversis Russiae partibus exercere atque ob eam rem longa itinera tam aere quam mari emetiri.
(Reijo Pitkäranta)
Secretarius N.U. generalis
Consilium securitatis Nationum Unitarum proposuit, ut novus secretarius generalis eiusdem ordinis crearetur Antonio Guterres. Qui vir sexaginta septem annos natus antea princeps minister Portugalliae fuit, donec anno bismillesimo quinto (2005) parti Nationum Unitarum profugis adiuvandis praeesse coepit. Deinde eo munere undecim annos functus est.
(Reijo Pitkäranta)
Nova praesidens Estoniae
Nova praesidens Estoniae electa est Kersti Kaljulaid, femina quadraginta sex annos nata. Suffragio sexto in parlamento facto ex centum uno votis sibi unum et octoginta conciliavit. Septimana ante inter diversas factiones convenerat, ut Kaljulaid, quae eo tempore Luxemburgi opus faciebat, candidata omnium partium communis nominaretur.
(Reijo Pitkäranta)
Partus apud nos deminuti
Iam quintus annus est, cum numerus infantium in Finlandia natorum decrescit. Anno praeterito puerperia amplius tribus centesimis deminuta sunt, neque rerum condicionem hoc anno meliorem fieri creditur. Quae cum ita sint, ratione neonatorum habita Finlandia inter Terras septentrionales infimum locum occupat.
(Reijo Pitkäranta)
Olympia aestiva futura
Mense Septembri decernetur, ubi Olympia aestiva anno bis millesimo vicesimo quarto (2024)instituantur. Ex urbibus, quae ius haec certamina ponendi petiverunt, restant tres, sc. Angelopolis, Lutetia Parisiorum, Budapestinum. Roma autem, quae nomen suum antea dederat, hac septimana rogationem renuntiavit, cum Virginia Raggi, praefecta urbi, ei consilio adversaretur.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 14.10.2016
14/10/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Hungari die Dominico (2.10.) demoscopium habuerunt, in quo interrogatum est: "Visne, ut Unio Europaea Hungariae imperat, ut immigratores recipiat, etiam parlamento Hungariae non probante?" Duodecentum centesimae (98%) suffragantium ratae immigratorum parti obstiterunt. Cum autem pauciores quam dimidia pars (43,9%) ex civibus suffragium habentibus ad urnas venerint, eventus legalis non habetur.
Mapalia apud Caletum demoliuntur
Apud Caletum (vulgo Calais) est campus immigrantium, ubi septem vel etiam decem milia hominum in tuguriis aut mapalibus habitant. Maior pars eorum exspectat, ut occasione oblata in autocarrum clam ascendat, quo per cuniculum in Britanniam transeat. Sperant enim fore, ut ibi meliores vitae condiciones habeant.
Quia peregrini in campo Caletensi degentes tam commeatum publicum quam homines in vicinitate habitantes multis modis perturbant, magistratus iam saepius eos expellere frustra conati sunt. Tumultibus usque crescentibus praesidens Francois Hollande nuper affirmavit mapalia Caletensia ante finem anni dissolutum et incolas eorum in alias Franciae regiones transportatum iri.
Feminae in Carelia DCC annos pace et securitate gaudent
Regnum Suetiae tertio decimo saeculo in Finniam orientalem versus amplificabatur et magnam partem Careliae occupavit, ubi castrum Viburg (a. 1293) constructum est. Leges Suetiae de securitate etiam in Carelia applicari coeptae sunt, quo factum est, ut Birgerus, rex Suecorum, epistulam de securitate feminarum Careliae Latine scriberet. Illa epistula, Kalendis Octobribus anno millesimo trecentesimo sexto decimo (1.10.1316) data, est vetustissimum documentum officiale in Finnia conservatum.
Summa eius haec est: "Mulieres omnes seu feminae nostrae dicioni subiectae, iuxta castrum nostrum Viburg vel in terra Careliae habitantes, sint coniugatae, viduae, continentes aut virgines, plena debent pace et securitate gaudere, sicut in ipso regno nostro Suetiae, in rebus pariter et personis, acerbissima contra transgressores nostra vindicta regia procedente. Quare omnibus et singulis firmiter prohibemus, ne quis mulieres ... iniuriis aliquibus gravare vel molestare praesumat aut ipsis inferre violentiam aliquam corporalem…"
Arbor in Europa vetustissima
Vetustissima in Europa arbor, quae vivit, est pinus mille septuaginta quinque annorum, nomine Pinus heldreichii vel leucodermis, quae in monte Pindo Graeciae septentrionalis crescit. Investigatores illi nomen Adonidis imposuerunt. In eisdem montibus complures aliae quoque arbores inveniuntur, quae mille annos superaverunt.
In orbe terrarum vetustissimae sunt pinus (bot. Pinus aristata) in California et Nevada crescentes, ex quibus quasdam plus quinque milium annorum esse constat. In Finnia septentrionali anno bis millesimo sexto (2006) inventa est pinus septingentorum octoginta annorum, quae crescit in communi Sodankylä prope confinium Russiae.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 7.10.2016
7/10/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Dominico (25.9.) Consilium securitatis ordinis Nationum Unitarum sessionem habuit, in qua res militares a Russis in Syria actae vehementer condemnatae sunt. Matthew Rycroft, legatus Britanniae, eos, cum in cives urbis Aleppo impetus fecissent, facinoris belli accusavit. Samantha Powers, legata Americanorum, Russos ob eandem causam barbaros appellavit.
(Reijo Pitkäranta)
Shimon Peres mortuus
Shimon Peres, pristinus praesidens Israelis, diem supremum obiit nonaginta tres annos natus. Causa mortis erat haemorrhagia cerebri, qua duabus septimanis ante affectus erat. In multis et magnis meritis eius erat praemium Nobelianum pacis, quod anno millesimo nongentesimo nonagesimo quarto (1994) una cum Jitzhak Rabin et Jasser Arafat accepit.
(Reijo Pitkäranta)
De conventu Alandensi
Ministri principes Terrarum septentrionalium conventum annuum Portu Mariae, in urbe Alandiae, habuerunt. In rebus, quae in colloquiis tractabantur, erant quaestiones de securitate Maris Baltici, de exitu Britanniae ex Unione Europaea, de rationibus, quibus violentia a re publica excluderetur. Id quoque quaerebatur, quonam modo auctoritas Unionis Europaeae corroboraretur.
(Reijo Pitkäranta)
De scalis Hispaniensibus
Romae die Iovis septimanae proximae (22.9.) Gradus Hispanienses restituti celebrabantur. Scalae illae marmoreae saeculo duodevicesimo ineunte aedificatae in clarissimis locis Romae numerantur. Qui gradus, cum pollutione et squalore foedati essent, mense Octobri anni proximi renovari coepti sunt. Opera purgationis perfecta nunc optimae condicionis esse videntur.
(Satu Tuominen)
Factio a iuribus animalium
In Finlandia nova factio politica condita est, cuius est iura animalium defendere. Quot socios iam habeat, nondum constat, sed numerus fautorum omni tempore crescere nuntiatur. Dicunt factionem ad talem societatem spectare, ubi omnibus animantibus ius sit vitam suae speciei propriam vivendi et sua libertate fruendi.
(Reijo Pitkäranta)
Novus piscis suavis
Iam in eo est, ut in forum mercatorium Finlandiae nova species piscis veniat. Agitur de pisce coregono affini, qui Finnice nelma, ab ichthyologis autem Stenodus leucichthys appellatur. Abundat carne alba, quam ob rem ad edendum optimus habetur. In exspectatione est eum in locum salmonis maritimi e Norvegia importati successurum esse.
(Reijo Pitkäranta)
Expositio Helsinkiensis
Museum nationale Finlandiae in praesenti anniversarium centesimum celebrat. Qua re in Museo artis Athenaeo Helsinkiensi expositio operum aetatis artium renatarum inaugurata est. Propositae sunt picturae amplius viginti artificum celeberrimorum, quorum in numero sunt Raffaello et Tiziano. Expositio usque ad diem quintum decimum mensis Ianuarii (15.1.) adiri poterit.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 30.9.2016)
30/9/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In Russia die Dominico (18.9.) comitia facta sunt. Quattuordecim factiones candidatos posuerant, sed tantum quattuor, quae iam ante comitia in parlamento fuerant, in novam Dumam creatae sunt. Russia Unita, factio quae praesidenti Vladimiro Putin favet, plus quinquaginta quattuor centesimas (54,8%) suffragiorum accepit. Ceterae factiones, in parlamentum admissae, sunt Communistae (13,45%), Democratae liberales (13,24%), Russia iusta (6,17%), quae quidem omnes praesidentem Putin sustentant. Ex quo sequitur, ut politica praesidentis etiam fortior quam ante continuetur. Suffragium in comitiis habebant centum undecim miliones civium, ex quibus minus quam dimidia pars (47%) ad urnas venit.
Concordia Bratislaviensis discors
Moderatores Unionis Europaeae nuper (16.9.) in Castellum Bratislaviae convenerunt, ut consulerent, quid de quaestionibus politicis post exitum Britanniae ortis faciendum esset. Quamquam plerique ex eis concordiam Unionis laudaverunt, tam de immigratione quam de politica oeconomica magnae erant inter eos discordiae. Victor Orbán, primus minister Hungariae, conventui Bratislaviensi non contigisse censebat, ut politicam Unionis de immigratione mutaret, quae ingenua et exitiosa esset. Jean Asselborn, minister a rebus exteris Luxemburgensis, iam ante conventum suaserat, ut Hungaria ex Unione Europaea expelleretur. Facile tamen fuit de rebus consentire, cum nihil constituendum esset.
Juncker crimen vinolentiae negat
Jean-Claude Juncker, praeses Commissionis Europaeae, in actis diurnis Francogallicis, quibus nomen est Libération, negavit immoderatum potionum alcoholicarum usum, de quo accusabatur. Dixit forsitan videri potuisse, ut ebrius esset, cum calamitate vehiculari olim vulneratus ambulans titubaret et in scalis epimedion manu teneret.
Alces in commeatu viario periculum
In Finnia cotidie circiter quinae calamitates viariae propter alces accidunt. Maxima frequentia calamitatum est inter menses Septembrem et Decembrem, nam periculum crescit, cum venatio alcium mense Septembri exeunte incipit. Sumptus calamitatum, quae quotannis circiter millena quingena (1500) eveniunt, sunt prope centum milionum euronum. Alces pondus septingentorum chiliogrammatum habere potest. Calamitate facta, si pessimum accidit, animal per vitrum anticum contra vectorem penetrat, qui tum vix vivus evadit, si velocitas est immoderata. In viis, in quibus de periculo alcium signis vialibus monetur, velocitas vehiculorum oportet sit octoginta chiliometrorum horalium aut minus.
Anseres litora Helsinkiensia occupaverunt
Litora Helsinkiensia non vacant, etsi autumnus natatores iam expulit, nam hoc tempore a magnis gregibus avium frequentantur. Inter cygnos aliasque aves aquatiles, ingentes greges anserum albifrontium (Zool. Branta leucopsis) dominantur. Cum anseres excrementis litora prorsus contegant, civibus non displicet, quod iam sunt hiematum abituri.
(Tuomo Pekkanen)
(23.9.2016)
23/9/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Pridie Idus Septembres (12.9.) sole occidente in Syria ignistitium septem dierum valere coepit. De re convenerat inter ministrum Americanum John Kerry et collegam eius Russum Sergei Lavrov. Seditiosi moderati et regimen Syriae se illud pactum servaturos esse promiserunt. Islamitae autem extremi, in iis fautores ordinis Isis, recusaverunt, quominus condiciones illius conventionis approbarent.
(Reijo Pitkäranta)
De experimento nucleari
Die Veneris proxime praeterito (9.9.) Corea Septentrionalis experimentum nucleare fecit idque, ut nuntiatum est, bono successu. Constat eam explosionem iam ordine quintam esse et sub imperio dictatoris Kim Jong-un tertiam. Rerum periti Coreae Meridianae novissimum experimentum in illa civitate omnium temporum maximum fuisse aestimant.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria ictus terroristici
Die Dominico (11.9.) quindecim anni acti erant ab eo impetu terroristico, qui ictus diei undecimi mensis Septembris appellari solet. Inter sollemnitatem memorialem in urbe New York actam nomina eorum trium milium hominum, qui illa aggressione vitam amiserant, publice recitata sunt. In Washington memoria mortuorum praesidente Barack Obama duce recolebatur.
(Reijo Pitkäranta)
Hillary pneumonia laborat
Hillary Clinton, candidata praesidentialis democratarum, in pneumoniam incidisse reperta est, quam ob rem populum ambire paulisper destitit. Valetudo eius die Dominico (11.9.) Americanis sollicitudini esse coepit: tum enim nausea laborans sollemnitatem memorialem, cuius mentionem supra fecimus, in medio relinquere coacta est.
(Reijo Pitkäranta)
Suetia neutrali remanebit
Regimen Suetiae politicam defensionis suam mutare non meditatur, ut Margot Wallström, ministra a rebus exteris Suetiae, nuper confirmavit relatione de securitate civitatis divulgata. Dixit Suetiam neutralitate fovenda, viribus augendis, cooperatione internationali corroboranda tutam servatum iri. Factiones dextras accusavit, quod societatem Confoederationis Atlanticae appetentes de re severissima iocarentur.
(Saara Honkanen)
Tauromachiis resistitur
Die Saturni magna multitudo Hispanorum in urbem Matritum convenit flagitans, ut tauromachiis in Hispania instituendis tandem finis fieret. Sunt, qui censeant pro probro nationali habendum esse boves per cruciatus occidere. Adversarii ludorum iam impetraverunt, ne faces ardentes ad cornua boum alligarentur. Ex interrogationibus patet maiorem partem Hispanorum tauromachiis resistere.
(Reijo Pitkäranta)
Solitudines decrescunt
Loca solitudinum, quae in orbe terrarum inveniuntur, his viginti quinque annis circiter decima parte deminuta sunt. Solitudo definitur regio oecologice intacta et effectu hominis omnino fere carens, sed ubi aborigines vivere possunt. Maxima damna acceperunt silvae pluviales in Amazonia sitae: ibi enim natura integra aream milionis chiliometrorum quadratorum amisit.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 16.9.2016)
16/9/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Primum Sinenses deinde Americani die Sabbati (3.9.) se Conventionem super mutatione climatis ratam habere nuntiaverunt. Inter ducentas fere terras mense Decembri anni proximi (2015) Parisiis convenit, ut calefactio climatis globalis infra duos gradus Celsianos sisteretur. Ante Americanos et Sinenses tantum viginti quattuor terrae Conventionem ratificaverant. Illae terrae tantum centesimam partem gasorum emittunt, quae effectum serrae faciunt. Pars autem Sinensium et Americanorum quadraginta fere centesimarum (40%) est. Conventio Parisiensis valere incipiet, simulac quinquaginta quinque terrae eam ratam fecerint. In Unione Europaea conventio confirmari debet a singulis Unionis membris, in parlamento Europaeo atque in sessione ministrorum circumiectalium.
Praesidens Usbekistaniae mortuus et sepultus
Islam Karimov, praesidens Usbekistaniae, mortuus est et die Sabbati Samarkandiae sepultus. Res, de qua primum rumores tantum ferebantur, ab administratione praesidentiali officialiter confirmata est. Karimov viginti septem annos Usbekistaniae crudelissime praefuit, cum oppositionem politicam prostravit, opus ordinum civilium impedivit, diurnarios in carcerem coniecit, incarceratos cruciavit. Etsi cives dura manu coercuit et iura humana violavit, illi contigit, ut relationes et in Russiam et in USA sustineret. Opes auri et gasi praesidenti maximas divitias paraverunt, sed maior pars populi in paupertate vivit. De successione praesidentis certamen veri similiter durissimum erit.
Norvegia saepimentum in confinio Russiae ducit
Norvegienses saepimentum ex reti adamanteo factum in statione Storskog limitis Russiae ducunt. Erit longitudine ducentorum metrorum, altitudine trium metrorum et dimidii. Storskog est unicus transitus in limite terrestri centum sexaginta chiliometrorum inter Russiam et Norvegiam. Anno proximo ea via circiter quinque milia quingenti (5500) asyli petitores in Norvegiam venerunt. Maior pars eorum ex Proximo oriente oriundi erant. Etsi fluctus immigrantium nunc est tranquillus, saepimentum ad securitatem et gubernationem regionis necessarium habetur, quia limes Norvegiae orientalis est etiam limes regionis Schengen. Storskog pertinet ad commune Varangiae Meridionalis (Sor Varanger) decem milium incolarum, cuius meditullium est portus Kirkenes.
Mater Teresa sanctificata
In caerimonia die Dominico in Platea Petriana Civitatis Vaticanae facta Papa Franciscus Matrem Teresam (1910-1997) in sanctorum numerum rettulit. Teresa fuit monacha ecclesiae catholicae, ex genitoribus Albaniensibus in hodierna Macedonia nata. Parvum ordinem monacharum condidit, qui pauperes, aegrotos moribundosque urbis Calcuttae adiuvare coepit. De opere misericordiae in India facto in toto orbe celebris fuit et anno millesimo nongentesimo undeoctogesimo (1979) praemium pacis Nobelianum cepit. Ecclesia catholica plus decem milia sanctorum habet, ex quibus multi per saecula canonizationem exspectaverunt. Teresae autem sanctificatio iam undecim post mortem annis obtigit.
(Tuomo Pekkanen)
9/9/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Moderatores Britanniae et Francogalliae ordini Nationum Unitarum suadent, ut Syriae sanctiones imponantur. Accusant regimen eius de usu armorum chemicorum et gasorum venenatorum. Russi, quippe qui socii praesidentis Bashar al-Assad sint, huic consilio adversari existimantur. Quid autem Sinenses de ea re sentiant, nondum constat.
(Reijo Pitkäranta)
Pax in Columbia restituta
Inter regimen Columbiae et motum seditiosum FARC de pace restituenda convenit. Rodrigo Londono, dux seditiosorum, suos hortatus est, ut armis positis indutias permanentes facerent. In Columbia suffragium populi de foedere pacis approbando postridie Kalendas Octobres (2.10.) habebitur. Bellum domesticum in illa civitate amplius quinquaginta annos gestum est.
(Reijo Pitkäranta)
Pons duarum continentium
In Bosporo Thracio ingens pons pensilis factus est, quo Europa cum Asia coniungitur. Quantae magnitudinis illud opus sit, vel inde apparet, quod columna eius celsissima in altitudinem turris Eiffelianae fere erigitur. Patet in longitudinem sesquialterius chiliometri et in latitudinem undesexaginta metrorum. Per pontem octo curricula et duae ferriviae ducunt.
(Reijo Pitkäranta)
Turris ventorum antiqua
Turris ventorum, monumentum antiquum Athenis situm, iam vulgo aperta est. Agitur de aedificio octangulo ex marmore albo facto, quam primam stationem meteorologicam fere dixeris: erat enim in tecto eius ventilogium ad indicandum, unde ventus quoquo tempore flaret. In eadem turri etiam clepsydra et horologium solarium inveniebantur.
(Reijo Pitkäranta)
Margarita mundi maxima
Fieri potest, ut piscator quidam Philippinus margaritam maximam mundi invenerit. Habet pondus plus triginta chiliogrammatum, et experti eam centum milionibus dollariorum aestimant. Piscator eam iam abhinc decem annos in concha ingenti inventam domi suae tenebat. Propositum est, ut margarita ad viatores in Philippinas alliciendos in publico collocetur.
(Satu Tuominen)
De spe messis frumentariae
Exspectationes messis frumentariae uberioris in Finlandia hoc autumno valde deminutae sunt. Ex imbribus enim assiduis secutum est, ut segetes multis locis humi iacerent et qualitas earum deterior fieret. Agricolis necesse est frumentum minus siccatum triturare, quod periculum infert, ne vis seminum decrescat. Ad annonam adhuc servandam caelo sereno opus est.
(Reijo Pitkäranta)
De venatione ursorum
Numerus ursorum in silvis Finlandiae ambulantium tantopere crevit, ut iam pluribus venatoribus quam ante licentia eos caedendi daretur. Ursi in regionibus Finlandiae orientalibus semper frequentes fuerunt, sed nunc magistratus volunt, ut hae beluae etiam in partibus terrae occidentalibus increbrescant.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 2.9.2016)
2/9/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Mercurii (24.8.) multo mane motus terrae regionibus montuosis Mediae Italiae gravissima damna attulit. Pessime afflicta sunt oppidula Accumoli, Amatrice, Arquata del Tronto, in quibus ducenti quadraginta septem (247) homines perierunt et complures centeni vulnerati sunt. Quanta damna fuerint quotve victimae, nondum pro certo constat.
Estonia ante viginti XXV annos independentiam recuperavit
Estonienses anniversarium vicesimum quintum patriae iugo Sovietico liberatae celebraverunt. Estonia iam pace Dorpatensi (1920) independentiam obtinuerat, quam bello mundano secundo amisit, cum ad Unionem Sovieticam annexa est. Libertatem post unum et septuaginta annos Unione Sovietica iam collapsura recuperavit. Statuae moderatorum communistarum in purgamenta coniectae sunt.
Glacies arctica solito maturius solvitur
His decenniis glacies Oceani arctici propter mutationem climatis valde minuta est. Quam ob rem via maritima inter septentrionem et occasum solis supra continentem Americae septentrionalis per tres menses singulis annis facta est navigabilis. Primus quidem ea via iam anno millesimo nongentesimo sexto (1906) Roald Amundsen Norvegus navigavit. Nuper (16.8.) navis epibatica Crystal Serenity portu urbis Anchorage soluta est, ut per fretum Beringense et Groenlandiam usque ad Neo-Eboracum (vulgo New York) navigaret. Illa navigatio, prima traiectio commercialis eius itineris, erit circiter mille sescentorum chiliometrorum et triginta duos dies durare aestimatur.
Pons vitreus in Sinis apertus
In provincia Hunan Sinarum die Sabbati (20.8.) pons apertus est, cuius fundus ex undecentum vitreis laminis translucentibus constat. Longitudine quadringentorum triginta et latitudine sex metrorum fauces montium Zhangjiajie superat. Viatores, qui simul non plures quam octingenti esse possunt, imas fauces ex altitudine trecentorum metrorum spectare possunt. Singulis diebus numerus transgredientium ad octo milia limitatus est et tesserae aditiales in antecessum reservandae sunt. Architectus, qui pontem designavit, est Haim Dotan Israelianus. Magistratus Sinenses diurnariis firmitatem pontis multis modis, exempli gratia laminas vitreas malleo tundendo et autocarris pontem transvehendo, demonstraverunt.
Finni in Olympiis spe decepti
Olympia aestiva, in Rio de Janeiro celebrata, die Dominico (21.8.) ad finem venerunt. Finni ad ludos gregem quinquaginta quattuor athletarum miserant, qui in universum aestimanti rem minus prospere gesserunt. Mira Potkonen, mater familias triginta quinque annorum, in patriam unicum nomisma in pugillatione reportavit. Ne iaculo quidem, quo excellere solent, Finni meliore fortuna utebantur. Ex tribus iaculatoribus ad Olympia missis tantum Antti Ruuskanen in certamen finale admissus est, in quo sextum locum obtinuit. In hoc genere victor fuit Thomas Röhler Germanus, qui iaculum super nonaginta metra (90,30) vibravit.
(Tuomo Pekkanen)
26/8/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ordo Nationum Unitarum plus copiarum in Sudaniam Meridianam pugnis vexatam missurus est. Consilium eo tendit, ut Iuba, urbs principalis eiusdem terrae, defendatur et stationibus militaribus Nationum Unitarum praesidium praestetur. Salva Kiirin, praesidens civitatis, tamen adventum militum non approbans recusavit, quominus cum iis opus commune faceret.
(Reijo Pitkäranta)
Sipilä et Soini Turciam monent
Juha Sipilä, princeps minister Finlandiae, et Timo Soini, minister a rebus exteris, Turciam hortantur, ut cursum ad democratiam versus denuo dirigat et iuribus humanis servandis operam det. Litteris publicis divulgatis scribunt moderatores Finlandiae iam per multos annos palam facere, quam magni momenti sit libertatem loquendi et scribendi inviolatam servare.
(Reijo Pitkäranta)
Limes Venetiolae et Columbiae
Regimina Venetiolae et Columbiae confinium civitatum partim aperient, ut sedes nuntiis divulgandis internationales nuntiaverunt. Nicolas Maduro, praesidens Venetiolae, id abhinc annum clausit copias semimilitares Columbianas accusans de incursionibus in custodes limitis factis. Reapse ius finem transeundi civibus suis abstulit, ne alimentorum penuria magna multitudine in terram vicinam pergerent.
(Saara Honkanen)
De calamitate Ludovicianae
In Ludoviciana, quae est civitas in America septentrionali sita, undecim homines mortui et quadraginta fere milia domuum deleta sunt propter inundationes ex imbribus maximis coortas. Imprimis partes eius regionis meridianae illa calamitate tanta detrimenta ceperunt, ut praesidens Barack Obama his finibus statum necessitatis indiceret.
(Reijo Pitkäranta)
Feminis burcinio interdicitur
In Francogallia iam complura loca natatoria publica sunt, ubi feminis musulmanis usu burcinii interdicitur. Agitur de veste balneari totum corpus operiente, cuius unam partem facit tunica manicata capillos velans et alteram partem bracae ad corpus arte accommodatae. Etiam Manuel Valls, princeps minister Francogalliae, se illi consilio favere dixit.
(Reijo Pitkäranta)
Avena valetudini prodest
Avena sativa saluti hominis multum prodest, ut magistratus sanitarii Europae invenerunt. Curatores securitatis cibariae Europaeae huic frumento saltem tres effectus salutares tribuunt: avenam ad cholesterolum sanguinis temperandum nonnihil conferre, in aequilibrio glucosi servando valde adiuvare, purgationem alvi admodum provehere.
(Reijo Pitkäranta)
Bolt et Thomson victores
Olympia aestiva, quae in Rio de Janeiro celebrantur, iam in finem vergunt. E certaminibus apparuit homines in orbe terrarum omnium pernicissimos Iamaicanos esse. Namque in cursu centum metrorum Olympionices, isque iam ter, evasit Usain Bolt. In serie autem feminarum primas tulit Elaine Thomson. Constat utrumque eorum ex Iamaica oriundum esse.
(Reijo Pitkäranta)
(Nuntii Latini 19.8.2016)
19/8/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ut relationes Russiae ad terras Natonis socias in Europa meliores fiant, ministerium defensionis Russiae delegatos harum terrarum Moscuam ad consultationes mense Septembri futuras invitat. Invitantur saltem Polonia et terrae Balticae, sed etiam Suetia et Finnia, quae membra Natonis non sunt. Inter res disputandas erit status rei militaris in Europa. Propositum est, ut sollicitudo generalis, propter motum militarem prope limites crescentem orta, deminuatur. Sermo erit etiam de securitate commeatus aerii, quod praesertim ad aeroplana militaria in regione Maris Baltici volantia spectat.
Austria consultationibus cum Turchia obsistit
Christian Kern, cancellarius foederalis Austriae, censet consultationes de Turchia in Unionem Europaeam asciscenda nihil esse nisi fictionem. Minister defensionis Hans-Peter Doskozil Turchiam dictaturam appellavit et monuit illam terram nullum locum in Unione Europaea habere, Sebastian Kurz, minister a rebus Austriae exteris, affirmavit se omnibus modis impedire, ne illae consultationes promoverentur.
Imperator Iaponiae orationem habuit
Imperator Iaponiae Akihito die Lunae (8.8.) orationem televisificam habuit, in qua de suis condicionibus futuris narravit. Ait se sollicitari, quo modo officia imperatoris ferre valeret. Akihito, qui valetudine laborat, iam viginti septem annos imperator est, sed lege fundamentali impeditur, ne abdicet. Cives valetudinem imperatoris labantem compertam habent et libenter permittant, ut emeritus fiat. Sunt rumores, ex quibus princeps hereditarius Naruhito et coniux eius aliquam partem ex officiis imperatoris suscipiant. Shinzo Abe, primus minister Iaponiae, affirmavit ea, quae imperator Akihito speraret, serio deliberatum iri.
Securitas in commeatu Finniae usque melior
Hoc anno in commeatu Finniae centum quinque (105) homines mortui sunt. Si alterum anni dimidium eodem modo successerit, securitas viaria erit melior quam umquam ante. His annis calamitates in commeatu publico usque rariores factae sunt. Ante quadraginta fere annos milleni homines in calamitatibus viariis annuatim interierunt.
Sari Essayah in Commissionem Olympicam internationalem
Sari Essayah, delegata parlamentaria et praeses factionis democraticae Christianae Finnorum, in Commissionem Olympicam internationalem electa est. Essayah excellit etiam in re athletica, nam anno millesimo nongentesimo nonagesimo tertio (1993) primatum mundanum et anno sequenti (1994) primatum Europaeum in ambulatione decem chiliometrorum obtinuit.
Semestre autumnale scholarum init
Semestre autumnale scholae fundamentalis hac septimana in Finnia init. Primam classem scholae inferioris, quae sex annos durat, circiter unum et sexaginta milia quingenti (61 500) pueri septem annorum incohant. Superiorem scholam fundamentalem, quae est trium annorum, circiter undesexaginta milia (59 000) iuvenum intrant.
(Tuomo Pekkanen)
12/8/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Medio mense Iulio non multum afuit, quin res in Turcia everterentur, sed consilia seditiosorum brevi ad irritum ceciderunt. Quo facto Recep Tayyip Erdogan, praesidens civitatis, cum imprimis exercitum proditionis accusaret, multa milia militum et praefectorum eorum capienda curavit. Postea etiam magna multitudo iudicum, medicorum, praeceptorum, professorum, diurnariorum comprehensa est.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Hillary suius dixerit
In Civitatibus Americae Unitis Hillary Clinton candidata praesidentialis partium democraticarum facta est. Orationem in conventu factionis suae habuit, qua opiniones de futuro terrae suae proposuit. Dixit se ab adversario suo Donald Trump eo differre, quod concordiam hominum magni aestimaret. Se plus operae creare velle, ut statum oeconomicum meliorem redderet.
(Satu Tuominen)
Olympia aestiva ineunt
Hodie sive Nonis Augustis (5.8.) in urbe Brasiliae Flumine Ianuarii, vulgo Rio de Janeiro, Olympia aestiva inaugurantur. Ex Finlandia huc quinquaginta quattuor athletae missi sunt, quorum maior pars feminae. Honorem vexilli in stadium importandi habet Tuuli Petäjä-Sirén, quae ex ludis Londiniensibus nomisma argenteum domum reportavit.
(Reijo Pitkäranta)
Studentes arma gerentes
In Texia, quae est una e civitatibus Americae Septentrionalis, lex valere coepit, quae studentibus licentiam arma in auditoriis universitatum gerendi dat, dummodo ne ea in conspectu habeant. Neque desunt, qui tali legi resistant dicentes eam violentiam augere. Alii autem monent, quam magni studentium intersit se armis defendere posse.
(Reijo Pitkäranta)
Productio industrialis
Mense Iulio incrementum productionis industrialis in Unione Europaea tardius factum est. Navitas oeconomica in Germania, Austria, Hollandiaque quidem crevit, sed in Francogallia et Graecia productio deminuta est. In Britannia, quae mense Iunio a societate Unionis Europaeae secedere constituit, efficientia industrialis valde recessit.
(Reijo Pitkäranta)
Finlandia adhuc quieta
Hac aestate in Europa complures ictus terroristici facti sunt. Multi igitur iam cogitare coeperunt, ubinam gentium adhuc tuto iter facere possent. Itaque curatores rei viariae Finlandiae peregrinos hortantur, ut in nostram terram veniant, ubi omnia etiam nunc tuta et quieta sint. Quid esse iucundius, quam hic apud aliquem lacum tranquillitate naturae frui?
(Reijo Pitkäranta)
De annona huius anni
Exspectationes messis frumentariae hoc anno in Finlandia variant, cum caeli status in diversis partibus terrae mutabilis fuerit. In regionibus meridianis et occidentalibus annona admodum bona fore videtur, sed in Bothnia magni imbres segetibus maturescentibus detrimento fuerunt. Huc accedit, quod frumentum passim morbis plantis nocentibus laborare coepit.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 5.8.2016
5/8/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Undequinquaginta homines occisi sunt totidemque vel etiam plures vulnerati in caupona homosexualium nocturna urbis Orlandi Floridiana. Praesidens Barack Obama declaravit stragem fuisse ictum terroristicum. Ordo Daesch sive Isis nuntiavit auctorem fuisse unum ex suis pugnatoribus. Sclopetatio dicitur funestissima historiae recentioris Civitatum Americae Unitarum. Greges speciales custodum publicorum in cauponam mane Dominico (12.6.) irruperunt et occisorem interfecerunt. Hic erat vir Floridianus undetriginta annorum, cuius parentes sunt originis Afganae. Iam tribus annis ante, a custodibus publicis foederalibus de conexionibus Islamicis interrogatus, testimoniis deficientibus liberatus erat.
Estne Britannia ex Unione Europaea exitura?
Scitum populi de societate Britanniae cum Unione Europaea continuanda die vicesimo tertio mensis Iunii (23.6.) fiet. De eventu suffragii nihil certi conici potest, nam fautores et dissuasores ex demoscopiis, quae identidem fiunt, aequo fere Marte discedunt. In universum aestimanti obtrectatio in multis terris Unionis crescit.
De praesidentatu Clinton et Trump certant
Iam certum esse videtur candidata democratarum in comitiis praesidentialibus in USA fore Hillary Clinton, republicanorum autem Donald Trump. In comitiis mense Novembri (8.11.) futuris creabuntur electores, qui praesidentem et eius vicarium mense Decembri (6.12.) nominabunt. Novus praesidens die vicesimo mensis Ianuarii anni sequentis (20.1.2017) munus inibit.
Bhumibol LXX annos rex Thailandiae
Bhumibol, rex Thailandiae, qui anno millesimo nongentesimo quadragesimo sexto (1946) inthronizatus est, diutius regnavit quam quisquam ex monarchis orbis terrarum hodiernis. Regnum eius septuaginta annorum die Iovis (9.6.) in Thailandia celebrabatur. Rex Bhumibol est civibus suis gratus et in politica domestica magna valet auctoritate.
Novi praesides factionum
In Finnia factiones politicae praesides sibi creaverunt. In factione conservativa de hoc munere certaverunt ministri Alexander Stubb et Petteri Orpo, ex quibus superior factus est Orpo. Factio popularis Sueca, quae numquam antea praesidem feminam habuit, creavit delegatam parlamentariam Anna-Maja Henriksson. Factionis sinistrae nova praeses est Li Andersson.
Certamina Europaea pedifollica inierunt
Certamina de primatu Europaeo pedifollii his septimanis in Francia fiunt. Ludi, die Veneris (10.6.) incepti, certamine finali die decimo mensis Iulii (10.7.) concludentur. Ad ludos admissi sunt viginti quattuor greges in sex sectiones divisi. Illi in decem stadiis variarum urbium certabunt, quorum securitatem quindecim milia vigilum aut militum custodiunt.
Nuntii Latini d. IV m.Aug. continuabuntur
Nuntii Latini Radiophoniae Finnicae Generalis, qui inde ab anno millesimo nongentesimo undenonagesimo (1989) septimanatim emittuntur, propter ferias aestivas usque ad mensem Augustum intermittuntur. Quae cum ita sint, prima post ferias emissio Latina fiet Nonis Augustis sive die quinto mensis Augusti.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 17.6.2016
17/6/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Lunae (6.6.) mane copiae militum maritimorum Americanorum belli exercendi causa in oram Finlandiae invaserunt. Quod factum est in aquis urbis Hanko, ubi exercitatio militaris Consociationis Nato nomine Baltops initium cepit. Huic rei etiam Suetia, Hollandia, Italia, Britannia, Germania suis classiariis et naviculis missis interfuerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Soini et Lavrov collocuti
Timo Soini, minister a rebus exteris Finlandiae, collegam suum Russum Sergei Lavrov Moscuae convenit. Hic iterum atque iterum ait ea consilia communia, quae Finlandenses cum Confoederatione Atlantica haberent, sibi et suis non placere: exercitationes bellicas, quae prope fines Russiae fierent, ad animum Russis infestum incitandum spectare.
(Reijo Pitkäranta)
De damnis inundationum
In Europa saltem duodeviginti homines vitam amiserunt inundationibus ex imbribus assiduis exortis. Eluviones, quae verbi causa Francogalliam vexaverunt, iam paulatim subsidunt, sed ante aliquot dies aqua fluminis Sequanae, quod per Lutetiam Parisiorum fluit, plus sex metris altius accrevit quam fieri solet.
(Reijo Pitkäranta)
Cuniculus Gotthardensis
Kalendis Iuniis (1.6.) in Helvetia cuniculus ferriviarius omnium temporum longissimus apertus est. Agitur de meatu subalpino Gotthardensi amplius quinguaginta septem chiliometrorum, qui abhinc septendecim annos muniri coeptus est. Quo opere absoluto effectum est, ut iter Mediolano in urbem Turicum una fere hora velocius fieret.
(Reijo Pitkäranta)
Pretium petrolei auctum
Petroleum hodie multo carius constat quam abhinc sex menses. Pretio ab initio anni octoginta fere centesimis aucto pro uno petrolei dolio nunc circiter quinquaginta dollara solvuntur. Productio petrolei lapidis sectilis Americanorum deminuta, tumultus in Nigeria conflati, incendia silvestria in Canada coorta in causa accessionis pretii esse existimantur.
(Saara Honkanen)
Sancta Elisabeth Sueta
Elisabeth Hesselblad, monacha ex Suetia oriunda, in numerum sanctorum recepta est. De re nuntiavit papa Franciscus caerimonia sollemni die Dominico (5.6). in Civitate Vaticana acta. Constat eam duo miracula fecisse et altero bello mundano complures familias Iudaeae gentis e morte servavisse, cum eas in quoddam monasterium abdidit. Mortua est Romae ante undesexaginta annos.
(Reijo Pitkäranta)
Muhammed Ali mortuus
Muhammad Ali, pugil Americanus omnibus fere notus, die tertio mensis Iunii (3.6.) de vita decessit septuaginta quattuor annos natus. Defunctus est in valetudinario, quo propter graves difficultates respirandi deportatus erat. Ali, antea Cassius Clay appellatus, erat Olympionices, qui deinde principatum pugilationis professionalis gravissimi ponderis ter consecutus est.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 10.6.2016
10/6/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Secundo bello mundano ad finem vergente, mense Augusto anni millesimi nongentesimi quadragesimi quinti (1945), USA bombam atomicam in urbem Hiroshimam deiecit, quo factum est, ut centum quadraginta milia hominum interirent. Barack Obama, praesidens Americanorum, primus munere fungens nuper Hiroshimam (27.5.) visit, ubi coronam ad monumentum victimarum posuit.
Dies internationalis tutatorum pacis
Conventus generalis Nationum Unitarum declaravit diem undetricesimum mensis Mai (29.5.) internationalem diem tutatorum pacis. Primi pacis tutatores iam anno millesimo nongentesimo duodequinquagesimo (1948) in officium venerunt, ex quo anno Nationes Unitae sexaginta septem operationes ad pacem tutandam habuerunt. Finni in his fuerunt plus triginta quinque milia.
Feminae in Finnia CX annos suffragium habent
Kalendis Iuniis centum decem anni acti sunt, ex quo lex de comitiis agendis et suffragio ab ordinibus Finniae accepta est. Ex illa lege omnes cives , tam viri quam feminae, qui viginti quattuor annos compleverant, universale et aequale ius suffragii habuerunt. In comitiis parlamentaribus, mense Martio anni sequentis (1907) factis, undeviginti delegatae feminae – in toto orbe terrarum primae - in novum parlamentum creatae sunt. Centesimo decimo die anniversario novae legis (1.6.2016) parlamentum Finniae in sessionem festivam ad suffragium feminarum celebrandum convenit, quae sessio per televisionem transmissa est.
Estne sepulcrum Aristotelis repertum?
Kostas Sismanidis, archaeologus Graecus, credit se sepulcrum Aristotelis, diu quaesitum, in ruinis Stagirae, urbis antiquae, denique repperisse. Aristoteles, clarissimus in mundo philosophus, anno trecentesimo octogesimo quarto a.Chr.n. Stagirae Macedoniae natus est. Diem obiit in Chalcide insulae Euboiae, unde cineres eius Stagiram translati esse putantur. Iam viginti annos excavationes Stagirae fiunt. Ianua ex marmore facta ducit in cameram sepulcralem, in qua inventi sunt nummi aetatis Alexandri Magni, cuius magister Aristoteles fuerat. Architectura et situs apud forum antiquum indicare videntur, ut Sismanidis opinatur, sepulcrum esse Aristotelis.
Real Madrid trophaeum cepit
In certamine finali Confoederationis Campionum (Champions League), quod vespere Sabbati (28.5.) in stadio Sancti Syri Mediolanensi factum est, duo greges Hispani, scilicet Real Madrid et Atletico Madrid, conflixerunt. Cum post ludum centum viginti minutarum status certaminis adhuc unum ad unum (1-1) esset, ictibus undecim metrorum decertatum est. Victor evasit Real Madrid, qui iam antea saepius eodem certamine trophaeum ceperat. Ludus televisifice in ducentas viginti terras transmissus est, in quibus circiter centum octoginta miliones spectatorum fuisse aestimatur. Ad ludum inaugurandum spectatoribus acroasis musicalis data est, cantantibus Alicia Keys et Andrea Bocelli.
(Tuomo Pekkanen)
3/6/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Lunae (23.5.) exercitus Iraquiae cum auxiliis sociorum impetum magnum in urbem Falluja, quam ordo terroristicus Isis in potestate sua obtinet, facere coepit. Nonnisi septingentis civibus contigit, ut e mediis pugnis effugerent, cum multa milia incolarum in urbe remanerent. Isis autem minitatur eos, qui fuga salutem petere conentur, supplicio affectum iri.
(Reijo Pitkäranta)
Graecia adhuc adiuvatur
Inter ministros Unionis Europaeae de aere alieno Graeciae sublevando et de pecunia ei commodanda convenit. Versura, quae Graeciae conceditur et cuius prima pars mense Iunio solvetur, decem fere miliarda euronum efficit. Etiam Fundus monetarius internationalis Graeciae adiuvandae adhuc interest. Autumno autem proximo, qualis rerum condicio futura sit, denuo aestimabit.
(Reijo Pitkäranta)
Novus praesidens Austriae
Novus praesidens Austriae electus est Alexander Van der Bellen, candidatus prasinorum septuaginta duos annos natus. Victoria eius maxime exigua erat: adversarium enim suum Norbert Hofer, fautorem partium dextimarum, nonnisi triginta milibus sententiarum superavit. Neque eventus comitiorum ante apparuit, quam septingenta milia suffragiorum in antecessum datorum enumerata erant.
(Reijo Pitkäranta)
Profugi ex mari servati
Hac septimana in Mari Mediterraneo complures actiones diversae institutae sunt, quibus amplius duo milia profugorum Europam petentium servata sunt. Immigrantes scaphis gummeis impositi praesertim in aquis Libyae et Melitae inveniebantur. Saluti eorum consuluerunt tam custodes litorales Italiae quam naves classis Irlandiae et nonnulli ordines beneficiarii.
(Reijo Pitkäranta)
Duces religiosi concordes
Die Lunae (23.5.) papa Franciscus summum ducem religiosum sunnitarum Ahmed al-Tayeb convenit. Constat necessitudinem islamitarum cum Civitate Vaticana intercedentem abhinc quinque annos abruptam esse, cum papa Benedictus XVI religionem Musulmanorum reprehendisset. Nunc autem utraque pars ad conventum pacis instituendum parata esse dicitur.
(Reijo Pitkäranta)
Graecia viatoribus grata
Cives Finlandenses ferias aestivas acturi ad aliquam terram apricam libenter proficiscuntur. Plurimum apud eos gratia valet Graecia, quo aestate proxima circiter centum octoginta milia itinerum factum iri existimantur. Turcia quoque, quamquam minus prospera fortuna utitur quam ante, pristinum favorem admodum bene servavit. Etiam Hispania et Italia viatoribus Finlandensibus in deliciis sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Res nova cursus publici
Cursores publici Finlandenses numero munerum solitorum deminuto negotium novum, id est ministerium graminis recidendi, nuper gerere coeperunt. Curatores rei cursualis mense Aprili exeunte de hac nova opportunitate nuntiaverunt: clientes, si vellent, tabellarium rogare posse, ut gramina ante domum crescentia tonderent.
(Satu Tuominen)
Nuntii Latini 27.5.2016
27/5/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Praesidens Finniae Sauli Niinistö et moderatores aliarum terrarum Europae septentrionalis Washingtoniae apud praesidentem Barack Obama nuper (13.5.) convenerunt. Argumenta principalia colloquiorum erant securitas Europae septentrionalis et Russia. In oratione inaugurali Niinistö iam commemoravit in regione Maris Baltici et Europae septentrionalis discrimen auctum esse. Ad conclusionem USA et terrae Europae septentrionalis protulerunt sollicitudinem, quam aggressivitas Russiae attulisset, et repetiverunt sanctiones antea tolli non posse quam Russia condiciones pacis Miniscanae respexisset. Conventus Washingtoniensis, ut Niinistö censebat, ostendit praesidentem Obama et terras septentrionales eodem modo de securitate, aequitate, climate iudicare.
Status exceptionalis in Venezuela continuatur
Oppositio politica Venezuelae a comitiis autumno factis superior discessit, sed iudicium supremum, quod fautores praesidentis Nicolás Maduro tenent, impedivit, ne parlamentum sua potestate uteretur. Cives penuria cibi, medicamentorum, electricitatis laborant et his diebus turbae hominum tabernas mercatorum invaserunt, ut farinam, carnem vestesque sibi arriperent. Status necessitatis, quem praesidens mense Ianuario proclamavit, usque ad annum proximum continuabitur. Maduro causam esse dixit crisim oeconomicam et insidias tam patrias quam Americanorum ad regimen sinistrarum partium evertendum. Oppositio vult, ut suffragium populi de praesidente instituatur, sed Maduro recusat, quominus discedat.
In parlamento Italiae unio civilis accepta
Italia fuit ultima terra occidentalis, in qua pares homosexuales nullo modo legaliter comprobabantur. Denique septimana praeterita (11.5.) camera inferior parlamenti legem de unione civili accepit. Illa lex paribus homosexualibus ius confert, ex quo ut familiaris comparis agere, eodem nomine gentili uti atque pensionem compare mortuo habere possint.
Fugitivi Graeciam petentes pauciores
Pactum, quod Unio Europaea cum Turcia de profugis remittendis fecit, numerum hominum ex Turcia in Graeciam venientium valde minuit. Mense Aprili tantum duo milia septingenti (2700) homines venerunt, quod nonaginta centesimis (90%) minus est quam mense Martio. Plurimi ex Syria, Pakistania, Afganistania Iraquiaque oriundi erant.
Ucraina Eurocantionum victrix
Certamen finale cantionum Eurovisionis, in quod viginti sex terrae admissae erant, vespere Sabbati (14.5.) Stockholmiae factum est. Plurima suffragia cepit cantatrix Ucrainae Susana Dzamaladinova sive Jamala, quae ipsa et textum et melodiam ad cantionem de anno millesimo nongentesimo quadragesimo quarto (1944) scripserat. Illo anno Stalin, pristinus dictator Unionis Sovieticae, ducenta quinquaginta milia Tartarorum ex Crimaea in Sibiriam et Mediam Asiam deportanda curaverat. In his erat proavia cantatricis, de cuius sorte illa in cantione sua narrat. Secundum locum in certamine occupavit Australia, tertium Russia.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 20.5.2016
20/5/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Praesidens Brasiliae Dilma Rousseff in ius vocatur de delicto in munere commisso accusata. Suspicio est eam, cum cives ambiret, de condicione oeconomiae publicae verba falsa fecisse. Senatus Brasiliae, cum de re per multas horas disputasset, tandem consultum de praesidente accusanda fecit. Inde etiam sequitur, ut Dilma Rousseff munus in sex menses deponere cogatur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Kim Jong dixerit
Pyongyangae, in urbe capite Coreae Septentrionalis, magnus conventus factionis operariorum actus est. Dictator Kim Jong-un oratione habita negavit civitatem suam armis nuclearibus usuram esse, nisi aliae terrae ius eius propriis legibus utendi violavissent. Idem monuit Coream Septentrionalem ad ea incepta paratam esse, quibus impediretur, ne arma atomica latius paterent.
(Reijo Pitkäranta)
De decretis Graecorum
Parlamentum Graeciae complures leges perferendas curavit, quibus condiciones vitae multorum civium deteriores fient. Die Dominico legati parlamentares ad multam noctem de rationibus parcendi vehementer disputabant. Decretum est inter alia, ut tributa et solutiones sociales augerentur et pensiones deminuerentur.
(Reijo Pitkäranta)
Isis opibus labefactus
Bombardationes confoederationis internationalis effecerunt, ut Ordo Isis opibus labefieri inciperet. Illud corpus terroristicum anno praeterito tres miliones dollariorum cotidie accepisse existimatur, nunc autem reditus menstrui vix ad decem miliones ascendere putantur. Mercedibus militum deminutis ardor pugnandi debilitatus est, et novi bellatores difficilius quam ante conscribuntur.
(Saara Honkanen)
De exercitu Germaniae
Germani primum post alterum bellum mundanum exercitum suum corroboraturi sunt. Propositum enim est, ut septem annis proxime futuris numerus militum armatorum plus quattuordecim milibus et multitudo togatorum amplius quattuor milibus augeretur. Dicitur hoc incrementum copiarum eo spectare, ut Germania efficacius quam ante actionibus militaribus peregrinis interesse possit.
(Reijo Pitkäranta)
Canada incendiis vexata
Alberta, provincia Canadensium, incendiis silvestribus omnium temporum maximis affligitur. Vis eorum tanta fuit, ut paene decies centena milia incolarum domos suas relinquere iuberentur. Calamitate pessime vexata est urbs Fort McMurray, quae productione petrolei insignis est. Incendia exstinguere laboris multorum mensium fore existimatur.
(Reijo Pitkäranta)
De natura pauperescente
Natura silvestris Finlandiae rapido passu pauperescit, ut Ordo mundi naturae tuendae (WWF) praemonet. Haec rerum mutatio imprimis ex silvicidiis efficacissime peractis secuta esse videtur. Quibus factum est, ut loca silvestria ad aves et herbas idonea rariora redderentur. Damna naturae vel inde patent, quod proventus myrtilli in silvis nostris his sexaginta annis ad dimidium redactus est.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 13.5.2016
13/5/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Kalendae Maiae sive dies Walpurgis olim erat dies festus internationalis imprimis operariorum, apud Finnos et Suetos etiam studentium academicorum. Hodie autem, etsi orationes politicae non sunt omnino depositae, dies Walpurgis est festum vernale omnium, quod epulis cantionibusque cum amicis et proximis celebratur. Iam vigilia diei festi homines ad convivia conveniunt, in quibus vinum spumans adventui aestatis propinatur et cibi delicati gustantur. His annis vinum spumans Italicum, quod prosecco appellatur, magnam gratiam paravit, nam in orbe terrarum iam plus spumantis prosecco emitur quam Campaniensis.
De Natone apud Finnos disputatur
In Finnia palam facta est aestimatio, in qua recensetur, utrum societas cum Natone Finnis prosit an noceat. Aestimatores opinantur illa societate politicam securitatis Finnorum et relationem, quam Finni in Russiam habeant, mutatum iri. Finnos, si sine Suetia in Natonem inierint, indefensos fore. Sin Sueti inierint sine Finnis, Finniam fore seclusam. Itaque de societate Finnis una cum Suetis constituendum esse. Sergei Lavrov, minister a rebus exteris Russiae, monuit Russiam consilia contraria capturam esse, si Suetia Natonem inisset. Neque tamen accuratius aperuit, quae illa contraria consilia re vera essent.
Magna copia nummorum Romanorum in Hispania reperta
Complura dena milia nummorum Romanorum prope urbem Hispalem (vulgo Sevilla) in viridario inter opera hydraulica reperta sunt. Plerique nummi, qui depositi erant in undeviginti amphoris, sunt aënei. In una parte singulorum nummorum est imago imperatoris Romani, in altera sunt symbola imperii. Neque adhuc constat, qui ex imperatoribus Romanis in nummis delineati sint, sed numismatici iudicant eos saeculis tertio et quarto cusos esse. Pretium archaeologicum est inaestimabile. Tanta copia similium nummorum numquam antea reperta est. Nummi depositi sunt in Museo archaeologico Hispalensi.
Academia Latinitati Fovendae convenit
Academia Latinitati Fovendae, cui propositum est usum vivum linguae Latinae fovere atque in omnia ad cultum civilem Latinum spectantia incumbere, sedem habet Romae ibique semel in anno convenit. Hornotinus Academiae conventus hodie incipit. Primum (6.5.) celebratur Conventiculum, in quo litterae Utopicae orationibus et disputationibus tractantur. Deinde (7.5.) erit Coetus Generalis, in quo de novis sodalibus cooptandis, de conventu Lexingtoniensi proximo anno celebrando, de libris edendis aliisque Academiae inceptis agetur. Novus praeses et consilium praesidiale in proximum triennium eligentur. Post meridiem fiet excursio in montes Albanos, ubi Villa Falconeria visitabitur.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 6.5.2016
6/5/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Mercurii (27.4.) in Finlandia dies nationalis veteranorum celebrabatur. Sollemnitas principalis, cui etiam praesidens rei publicae Sauli Niinistö aderat, in urbe Oulu acta est. Orationem festam habuit princeps minister Juha Sipilä, qui Finnos nostri temporis bellum hibernum suum ita gerere posse censuit, ut suo quisque labore bono publico prodesset.
(Reijo Pitkäranta)
Obama iter Europaeum fecit
Barack Obama, praesidens Americanorum, qui mense Novembri munus deponet, iter in Europam fecit. Primum quidem Londinium venit, ut reginam Elisabeth nonagenariam salutaret. Inde in Germaniam volavit, ubi cancellariam foederalem Angela Merkel convenit et Hannoverae maximas nundinas industriales inauguravit. Eodem tempore Germanis, quanta commoda pactio de libera mercatura secum ferret, persuadere conabatur.
(Reijo Pitkäranta)
Regimen Poloniae castigatur
Tres pristini praesidentes Poloniae, in iis Lech Walesa, edicto communi divulgato populum suum ad democratiam defendendam hortantur. Regimen partium dextrarum accusant, quod ordinem Poloniae legalem ad irritum redigat: administratores sententiis et actionibus suis antieuropaeis et peregrinis contrariis cum unitatem Europae debilitare tum commodis Russiae inservire.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria Tshernobyliensis
Die Martis triginta anni acti erant a gravissima calamitate nucleari in Ucraina facta. Die enim vicesimo sexto mensis Aprilis anno millesimo nongentesimo octogesimo sexto (26.4.1986) accidit, ut quartum reactorium electrificinae in oppido Tshernobyl sitae exploderetur. Omnino quindecim aut etiam triginta milia hominum radiatione et morbis exinde ortis mortua esse existimantur.
(Reijo Pitkäranta)
Malaria iam rarescere coepit
Febris palustris, quae malaria vulgo dicitur, in variis orbis terrarum partibus iam minore vi quam ante grassatur. Anno proximo in tota Europa nullus huius morbi casus repertus est, et etiam in Africa sunt terrae, e quibus haec epidemia evanescere videtur. Idem valet ad civitates Americae Meridionalis.
(Reijo Pitkäranta)
Aeroplanum ab energia solari
Aeroplanum, quod energia solari utitur, Oceano Pacifico superato in Californiam tuto descendit. Hoc iter ex Insulis Havaianis profectum partem constituit circumvolatus orbis terrarum, qui abhinc tredecim menses ab urbe Abu Dhabi initium cepit. Volatus eo tendit, ut usus energiae se renovantis usque augeatur.
(Reijo Pitkäranta)
Rhinoceros unicornis Sibiricus
Elasmotherium est nomen scientificum rhinocerotis Sibirici, cuius a media fronte unum cornu exstiterat. Investigatores per decennia aestimabant illam bestiam villosam ante trecenta quinquaginta millennia extinctam esse. Cranium tamen in Cazastania nuper repertum ex computatione radiocarbonica tantum undetriginta milia annorum esse videtur.
(Antti Ijäs)
Nuntii Latini 29.4.2016
29/4/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Elisabeth II, regina Britannorum, die vicesimo primo huius mensis (21.4.) natalicium nonagesimum cum familiaribus celebravit. Britanni ad festivitates publicas mense Maio et Iunio invitabuntur. Elisabeth II est monarcha sedecim nationum et caput Communitatis quinquaginta quattuor populorum, ex quibus quinquaginta duo olim membra erant imperii Britannici. Post abdicationem regis Edwardi VII, rex factus est frater eius Georgius VI, pater Elisabethae, cui mortuo die sexto mensis Februarii anno millesimo nongentesimo quinquagesimo secundo (6.2.1952) illa successit, cum esset viginti quinque annorum. Regnum illius sexaginta quattuor annorum est longissimum in historia Anglorum.
Papa Franciscus insulam Lesbon visit
Die Dominico (17.4.) Papa Franciscus aeroplano in insulam Lesbon venit ibique campum Moriam profugorum una cum patriarcha Constantinopolitano Bartholomaeo et archiepiscopo Hieronymo visit. Profugos monuit ne desperarent et Europaeos appellavit, ut historiae ipsorum recordarentur: “Europa est patria iurum humanorum et quicumque in terram Europaeam venit, potestatem id experiendi habere debet”. Aderat primus Graeciae minister Alexis Tsipras, qui Papae gratias egit pro verbis dictis, “cum ceteri moderatores Europae Christiani contra profugos muros ducerent”. Ex campo Papa secum in aeroplanum pontificale duodecim profugos Syros sumpsit, tres familias musulmanas, quae in civitate Vaticana, ecclesia catholica adiuvante, asylum habebunt.
Amnestia de condicione profugorum monet
Amnestia, ordo a iuribus humanis internationalis, monet condiciones vitae hominum, qui in Graecia clausi in refertis campis vivant, difficillimas esse. Calefactionem sufficientem et loca sanitaria saepe deesse atque homines, ex quibus maior pars sint feminae et pueri, sub divo dormire privata intimitate carentes.
Petrolei productores discordes
Conventus Dohae habitus nullam concordiam invenire potuit. Arabia Saudiana flagitaverat. ut omnes terrae productrices petrolei de productione concordarent, sed Irania ne delegatos quidem ad conventum misit neque suam productionem circumscribere vult. Itaque fieri poterit, ut pretium pro dolio petrolei infra quadragena dollara mox descendat.
A Morte Williami Shakespeare CCCC anni
William Shakespeare, celeberrimus scriptor scaenicarum fabularum, die vicesimo tertio mensis Aprilis anno millesimo sescentesimo sedecimo (23.4.1616), cum esset quinquaginta duos annos natus, diem obiit supremum. Scripsit Anglice duodequadraginta fabulas, centum quinquaginta quattuor soneta, duo carmina longiora. Opera eius in omnes linguas hodiernas maioris momenti versa sunt. Fabulae, inter quas “Romaeus et Iulia” atque “Hamlet” notissimae sunt, in theatris orbis terrarum usque dantur. Anniversarium mortis poetae quadringentesimum variis spectaculis praesertim in Britannia per totum annum celebratur. In Finnia tria opera Verdiana, Othello, Falstaff, Macbeth, in fabulas Sheakespeareanas composita, in urbe Savonlinna mense Iulio dabuntur.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 22.4.2016
22/4/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Animi civium vectigalium toto fere orbe terrarum concitati sunt chartis Panamensibus, quae dicuntur, nuper patefactis. Ex iis apparet multos homines magnae auctoritatis, quin etiam aliquot principes civitatum, reditus suos in computis clandestinis ita collocavisse, ut tributa aerario publico non penderent. Eos in illa fraude adhibenda sede advocatoria Panamensi nomine Mossack Fonseca auxilio usos esse.
(Reijo Pitkäranta)
Moderatores fraudis convicti
In iis moderatoribus civitatum, qui Panamensibus adiutoribus tributa evitavisse videntur, sunt praesidens Argentinae Mauricio Magri, rex Arabiae Saudianae Salman bin Abdul Aziz, praesidens Ucrainae Petro Poroshenko, princeps minister Britanniae David Cameron. Unus eorum est etiam princeps minister Islandiae Sigmundur Gunnlaugsson, qui paulo post fallaciam suam patefactam munus deponere coactus est.
(Reijo Pitkäranta)
De cohorte nationali Russiae
Vladimir Putin, praesidens Russiae, nuntiavit se cohortem nationalem sibi subiectam constituturum esse, quae contra terrorismum sceleraque ordinata pugnaret. Nam fieri potest, ut discrimine oeconomico in Russia tumultus efficiantur. Victor Zolotov, vir sexaginta duorum annorum et familiaris praesidentis Putin, huic manui securitatis praefuturus est.
(Satu Tuominen)
Piraeus Sinensibus venditus
Piraeus, emporium Athenarum maximi momenti, in possessionem Sinensium venit. Hoc commercio facto Graeci creditoribus suis satisfacere student, qui postulant, ut bona publica Graeca magnam partem privata reddantur. Portus Piraeus a temporibus antiquitatis originem trahit: is enim saeculo a. Chr. natum quinto Themistocle auctore aedificatus est.
(Reijo Pitkäranta)
In Mari Rubro pons fiet
Aegyptus et Arabia Saudiana in Mari Rubro pontem facturae sunt, ut relationes publicas inter se intercedentes meliores reddant. Inceptum tribus aut etiam quattuor miliardis euronum constaturum esse existimatur. Locus exactus, ubi ille pons collocetur, nondum constat.
(Reijo Pitkäranta)
Numerus tigrium auctus
Numerus tigrium orbis terrarum his decem annis viginti fere centesimis auctus est. Tale incrementum praesertim ad populationem tigrium in India, Russia, Nepalia, Butania viventium valet, cum rerum condicio in terris Asiae meridianae peior sit. Ordo mundi naturae tuendae (WWF) eo tendit, ut multitudo tigrium annis proxime futuris duplex fiat.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria calamitatis Lapuae
Die Mercurii sive Idibus Aprilibus (13.4.) quadraginta anni acti erant, cum officina proiectililibus fabricandis in oppido Lapua displosa est. Ea calamitate, quae in funestissimis in Finlandia factis numeratur, quadraginta homines, imprimis opifices feminae, vitam amiserunt. Die anniversario in sepulcreto Lapuae sollemnitas pia instituta est, qua memoria mortuorum recolebatur.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 15.4.2016
15/4/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In conventu de securitate nucleari, Washingtoniae Kalendis Aprilibus finito, de rationibus deliberabatur, quibus periculum terrorismi nuclearis depelleretur. Aderant delegati plus quinquaginta civitatum. Ex novem civitatibus, quae arma nuclearia habent, omnes, exceptis Russia et Corea Septentrionali, delegatos miserant. Praeerat conventui praesidens Barack Obama. In mundo circiter quindecim milia trecentae quinquaginta (15 350) cuspides nucleares esse aestimantur. Ex his plus quattuor milia ad res gerendas apta et parata sunt. Propria arma nuclearia in Europa habent Britannia et Francia, praeterea nuclearia arma Natonis in Belgio, Germania, Italia, Nederlandia conservantur. Omnes participes conventus Washingtoniensis affirmabant se contra propagationem armorum nuclearium et materiae ad ea facienda necessariae contendere. Multa tamen facienda restare, ne materia nuclearis in manus terroristarum perveniret. Terrorismum nuclearem securitati internationali maximo esse periculo, quod usque cresceret.
Immigratores remitti coepti sunt
Ex pacto, quod Unio Europaea cum Turcia fecit, immigratores, qui viis illegalibus in Graeciam venerant neque asylum petiverant, in Turciam die Lunae (4.4.) remitti coepti sunt. Remittuntur cives Bangladesae, Pakistaniae, Srilancae atque civitatum Africanarum. Ordines a iuribus humanis remissiones reprehenderunt, quod essent inhumanae et illegales. Ordo Amnestia Internationalis autumat Turciam non esse tutam, quia multa milia Syrorum in patriam bello afflictam remiserit. Turci autem negant id factum esse. Sicut constitutum erat, ut Unio Europaea totidem petitores asyli a Turcis acciperet, quot Turcia ex Graecia recepisset, primi Syri in Germaniam iam transportati sunt.
Isis suos pugnatores iugulavit
Ordo terroristicus Isis sive Daesh in Syria triginta quinque pugnatores suos die Saturni (2.4.) comprehendit, ex quibus quindecim, speculationis et corruptionis accusatos, prope urbem Raqqa iugulavit. Quod factum est, postquam Abu Hija al-Tunisi, unus ex ducibus ordinis, ictu aerio die Mercurii (30.3.) occisus est.
Acciaroli, vicus longaevorum
Investigatores credunt secretum vitae longae et felicis forsitan apud mare Tyrrhenum in vico Acciaroli inveniri posse. Ibi circiter mille homines habitant, ex quibus plus trecenti diutius quam centum annos vixerunt. De his centenariis forsitan viginti centesimae (20%) aetatem centum decem annorum iam superaverunt. Nunc investigatio Italo-Americana suscipitur, ut consuetudines vitae et hereditas genetica hominum huius vici accuratius exploretur. Multi quidem ex incolis senioribus superponderosi esse videntur et haud pauci tabacum fumificant. Sed cotidie fere in cibis habent sardinas et pro condimento rosmarinum. Praeterea multum in regione clivosa ambulant.
(Tuomo Pekkanen)
Nuntii Latini 8.4.2016
8/4/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Saturni hebdomadae sacrae (26.3.) in Finlandia casus tristissimus accidit, cum aedes sacra oppidi Ylivieska ad cineres redacta est. Neque dubium erat, quin incendium dolo malo conflatum esset. Auctor sceleris videtur esse iuvenis quidam triginta fere annorum, qui paulo post prope ruinas templi deprehensus est. Quibus rebus commotus Herostratus ille facinus suum commiserit, nondum constat.
(Reijo Pitkäranta)
Karadzic genocidio convictus
Radovan Karadzic, pristinus dux Serborum, a iudicibus Nationum Unitarum vinculis quadraginta annorum condemnatus est. Convictus erat genocidii anno millesimo nongentesimo nonagesimo quinto (1995) in Bosnia editi, quo octo fere milia virorum et puerorum Musulmanorum occisa sunt. Insuper noxium se praebuit obsidionis urbis Seraii, quae multis milibus civium perniciei fuit.
(Reijo Pitkäranta)
Cives Americani e Turcia abeunt
Administratores Civitatum Americae Unitarum familiis militum et legatorum in Turcia meridiana collocatorum imperaverunt, ut statim illam terram relinquerent. Idem suos praemonent, ne in Turciam itinera faciant propter condicionem securitatis ibi debilitatam.
(Reijo Pitkäranta)
Discrimen in Brasilia politicum
In Brasilia discrimen administrationis ortum est, quo status praesidentis Dilma Rousseff labefactatur. In causa est, quod maxima factio politica recusare decrevit, quominus operae regiminis iam interesset. Quo factum est, ut etiam praesidens civitatis potestatem suam amittere periclitatur. Neque enim munere suo fungi potest, nisi fidem tertiae partis congressus habet.
(Reijo Pitkäranta)
Palmyra ab Isis recuperata
Copiae regiminis Syriae Palmyram, urbem perveterem, ab ordine Isis recuperaverunt. Quo facto apparuit monumenta antiqua, quae ibi sunt, melioris condicionis esse quam metuebatur. Isis, postquam anno bis millesimo quinto decimo (2015) ea urbe potitus est, magnam multitudinem parietinarum et aliarum rerum antiquitatis delevisse dicebatur.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria seditionis Irlandiae
Septimana vergente Dublini, in capite Irlandiae, pompa militaris magnifica instituta est. Tum enim centum anni acti erant ex seditione populari, quae ad libertatem Irlandiae aspirabat. Regimen Irlandiae edicto proposito nuntiavit illa sollemnitate omnium eorum memoriam recoli, qui pugnis anno millesimo nongentesimo sexto decimo (1916) factis vitam amisissent.
(Reijo Pitkäranta)
Finlandia viatores allicit
Res viaria in Finlandia pulchre procedit. Una causa videtur esse, quod ictibus terroristicis in Media Europa factis et ora Maris Mediterranei ex cursu profugorum laborante viatores metas itineris novas quaerunt. In Finlandiam pergunt, quia tuta existimatur. Periegetae mores Finnicos cognoscere volunt: bacas colligunt, sauna utuntur, pistoria Carelica faciunt.
(Saara Honkanen)
Nuntii Latini 1.4.2016
1/4/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Praesidens Finniae Sauli Niinistö die Martis (22.3.) Moscuae praesidentem Vladimirum Putin convenit. Praesidentes collocuti sunt de petitoribus asyli, qui via septentrionali ex Russia in Finniam venerunt. Putin affirmavit peregrinos, Russis et Bielorussis exceptis, illa via in Finniam iam non venturos esse. Tractabantur etiam quaestiones oeconomicae et commercium, quod propter sanctiones deminutum est, praeterea discrimen Ucrainae, bellum Syriacum atque terrorismus internationalis. Praesidentes sollicitabantur ictibus terroristicis illo ipso die Bruxellis factis. Uterque familiaribus victimarum dolorem suum declaravit et de cooperatione monuit, quam pugna contra terrorismum flagitaret.
Bruxellis tres explosiones
Die Martis mane in aeriportu Bruxellensi duae bombae exploserunt, una explosit in tramine metropolitano apud stationem Maelbeek, quae haud multum ab aedibus consilii Europaei distat. Unus et triginta homines perierunt, numerus vulneratorum ducentos septuaginta superat. Utramque stragem ordo Isis sibi vindicat. Auctores facinorum tres fuisse creduntur, ex quibus duo mortui sunt, unus quaeritur sed nondum repertus est. Bruxellis fuit domicilium etiam terroristarum, qui mense Novembri ictibus Parisiis factis centum sexaginta homines occiderunt. Salah Abdeslam, unus ex auctoribus illius stragis nuper (17.3.) Bruxellis in suburbio Molenbeek deprehensus est.
Pactum inter Turciam et Unionem Europaeam
Unio Europaea pactum de immigratoribus remittendis cum Turcia fecit. Illud pactum die Dominico (20.3.) valere coepit. Omnes immigratores, qui post hunc diem in Graeciam venerunt, in Turciam remittentur, si asylum non petent aut petitio eorum reicietur. Remissiones pridie Nonas Apriles (4.4.) incipient. Unio Europaea autem tot petitores asyli, quot in Turciam remissi erunt, ex eis, qui in Turcia iam sunt, in Europam acceptura est. Turciae praeterea pecunia solvetur atque colloquia de societate eius in Unione Europaea et de viso Turcis concedendo maturabuntur.
Sintne animalia in circensibus habenda
Germani deliberant, an vetandum sit, ne magna animalia fera in spectaculis circensibus habeantur. Agitur de elefantibus, ursis, tigribus, camelopardalibus sive girafis, rhinocerotibus, hippopotamisque. Sunt, qui etiam spectacula simiarum vetare velint. Propositum de his spectaculis vetandis a tribus civitatibus foederatis ad moderatores Germaniae relatum est.
Cerasi in Iaponia iam florent
In Iaponia Institutum Meteorologicum praevisiones divulgat, quo modo efflorescentia cerasorum ex meridie ad septentrionem progrediatur. Die Sabbati (19.3.) nuntiatum est aliquot cerasos in insulis Iaponiae principalibus iam florere, quod maturius fit quam assolet. Apud Iapones mos est ad flores cerasi spectandos sub arbores congregari diem vernalem celebrantes.
(Tuomo Pekkanen)
25/3/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Genavae, in urbe Helvetiae, consultationes pacis in Syria restituendae agi coeptae sunt. Staffan de Mistura, conciliator Nationum Unitarum, legatos omnium partium belligerantium separatim conventurus est. ”Agitur”, inquit, ”de ultimo occasionis momento. Si novissima quoque colloquia pacis ad irritum ceciderint, bellum in dies ingravescet”.
(Reijo Pitkäranta)
Russi ex Syria abeunt
Actio militaris, quam Russi mense Septembri exeunte in Syria susceperant, ad finem adducta est. Nuntiavit enim praesidens Vladimir Putin copias Russorum ex Syria reductum iri ea scilicet causa, quod mandatum suum ibidem perfecissent. Neque tamen omnes milites domum redibunt, sed aliquot cohortes stationibus militaribus, quas Russi in Syria habent, praesidio relinquentur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Obama dixerit
Animi Britannorum commoti sunt verbis acerbis, quibus praesidens Barack Obama eos reprehendit. Ait enim dictaturam Libyae auctoribus Americanis anno bis millesimo undecimo (2011) oppressam esse, sed civitates Europae de ea re parum curavisse. Principem ministrum Britanniae David Cameron paulo post animum ad alia negotia attendisse, unde factum esset, ut Libya in magnas perturbationes incideret.
(Reijo Pitkäranta)
Sancta mater Teresa
Mater Teresa, monacha celeberrima abhinc undeviginti annos mortua, mense Septembri consecrabitur, ut papa Franciscus Idibus Martiis (15.3.) nuntiavit. Rerum periti Civitatis Vaticanae censuerunt nihil iam impedire, quominus soror illa in numerum sanctorum referretur. Eam enim post mortem duo miracula fecisse, cum duos homines ex morbo letali sanaret.
(Reijo Pitkäranta)
Milites ordinis Isis
Circiter centum homines ex Finlandia peregre profecti sunt, ut in copiis Ordinis Isis pugnarent. Timo Soini, minister a rebus exteris, de ea re sollicitus monuit tantam multitudinem pro numero incolarum Finlandiae in maximis in Europa esse. Constat viginti fere ex illis militantibus in pugnis mortuos esse.
(Reijo Pitkäranta)
De urso americano
’Ursus americanus luteolus’ in silvis civitatum Ludovicianae et Mississippiae vivens non iam emori periclitatur. Abhinc viginti quattuor annos tantum centum quinquaginta ursi silvestres inveniebantur, hodie autem plus septingenti. Hoc animal clarum factum est, cum praesidens Theodore Roosevelt id frustra venatus urso vulnerato et ad arborem ligato pepercit.
(Satu Tuominen)
Petra Olli victrix
Rigae, in urbe Lettoniae, certamina de principatu luctandi Europaeo posita sunt. In serie feminarum sexaginta chiliogrammatum nomisma aureum consecuta est Petra Olli, athleta Finlandensis unius et viginti annorum. Superavit enim adversariam Ucrainam Oksana Herhel punctis octo ad duo (8-2).
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 18.3.2016
18/3/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Mense Novembri anni proximi numerus profugorum ex Russia ita crescere coepit, ut circiter centeni septimanatim in Finniam septentrionalem venirent. Maior pars asylum petentium oriundi erant ex Afganistania, India, Bangladesa, pauci ex Syria et Iraquia. Post Kalendas Martias ad limitem iam nulli ex Russia profugi venerunt. Russi nuntiaverunt se operationes impedivisse, quibus profugi ad limitem Finniae ducerentur. Etiam ex oppido Kantalahti apud Mare Album sito, in quod homines Finniam petituri convenerant, custodes publici eos expulerunt. Petteri Orpo, minister a rebus exteris Finniae, annotavit res in limite orientali ita processisse, ut Finni sperarent.
Donald Tusk: "Nolite venire in Europam!"
Donald Tusk, praeses Consilii Europaei, homines meliores vitae condiciones petentes monuit, ne in Europam venirent. "Omnes profugos illegales appellare volo”, inquit, "undecumque oriundi estis. Nolite venire in Europam. Nolite transportatoribus clandestinis confidere. Nolite vitam et pecunias vestras in discrimen committere. Omnia, quae habetis, amittetis."
Venezuela gravissima regressione laborat
Venezuela, terra undetriginta milionum incolarum, regressione oeconomica laborat. Habet quidem maximas opes petrolei, sed cum ante duos annos singula dolia petrolei Venezuelani centenis dollaris constarent, nunc minus tricenis constant. Venezuela nonaginta quinque centesimas (95%) redituum exportationis ex petroleo accipit. Pretio deminuto etiam reditus rei publicae deminuti sunt. Angustiae civium causam habent etiam in erroribus regiminis. Annis prosperioribus nihil repositum est, immo novum aes alienum contractum. Nunc cives rebus cotidie necessariis carentes apud tabernas in longissimis agminibus per multas horas exspectant, ut oleum, oryzam, saccharum, farinam, saponem aliaque necessaria emere possint.
Memoria stragis Virodunensis
Ante centum annos in regione oppidi Viroduni, vulgo Verdun, inter Francos et Germanos proelium commissum est, quod maximum belli mundani secundi fuisse aestimatur. Inter decem menses ancipiti proelio maximisque utrimque cladibus pugnatum est. Germani denique castellum Duaumont expugnaverunt, quod Franci postea recuperaverunt. Virodunum numquam expugnatum est.
Orangutani sunt plures quam antea
Orangutani (Pongones pygmaei) in Sumatra septentrionali plures vivunt quam antea credebatur. Computatum est numerum eorum esse quattuordecim milium sescentorum (14 600), qui octo milibus maior est quam ante septem annos. Nihilo minus periculum est, ne species exstinguatur, quia homines silvas delent, ut spatia ad culturam palmarum oleariarum (Elaeis guineensis) habeant. Periculum autem minus est quam timebatur. Videntur enim orangutani ad mutationes, etiam ad silvas caesas, melius assuescere quam putabatur. Orangutanus est maximum animalium mammiferorum in arboribus viventium. In arbore nidificat, in terram raro descendit, sed ex arbore in arborem se vibrans movetur.
Tuomo Pekkanen
Nuntii latini 11.3.2016
11/3/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Die Martis (1.3.) in undecim civitatibus Americae septentrionalis comitia primaria praesidentialia habita sunt ad decernendum, quem ex omnibus petitoribus utraque factio suum candidatum nominaret. Inter democratas victoriam reportavit Hillary Clinton, cum Donald Trump republicanis acceptissimus esset. Uterque eorum suffragia septem civitatum sibi conciliavit.
(Reijo Pitkäranta)
Comitia in Irania facta
In Irania post pactum nucleare cum terris occidentalibus factum comitia parlamentaria instituta sunt. Sententiis computatis apparuit eos, qui una cum praesidente Hassan Rouhani rebus renovandis faverent, victores evasisse. Potiti enim sunt octoginta quinque sedibus, cum conservativi, qui antea in parlamento praevalebant, nonnisi duodesexaginta loca acciperent. Parlamentum Iraniae ex ducentis nonaginta legatis constat.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria caedis Palme
Die Dominico (28.2.) triginta anni acti erant, cum Olof Palme, princeps minister Suetiae, media urbe Stockholmia occisus est. Quis auctor sceleris fuerit, adhuc non constat. Anno millesimo nongentesimo undenonagesimo (1989) vir nomine Christer Pettersson in iudicio regionali illius caedis vinculis sempiternis damnatus est, sed postea iudices superiores eum crimine absolverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Fifa praesidem vreavit
Socii Foederationis pedifollicae internationalis (FIFA) conventu Tiguri habito sibi novum praesidem creaverunt. Posthac illi ordini maximo praeerit Gianni Infantino, iuris consultus quadraginta quinque annorum in Helvetia natus. Ad eum eligendum duo suffragia ineunda erant, quibus legati ducentarum septem civitatum interfuerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Vindobona urbs optima
In investigatione nuperrime divulgata multae orbis terrarum urbes inter se comparatae sunt ad explorandum, in qua urbe qualitas vitae optima esset. De rebus vitam incolarum afficientibus inter alia stabilitas politica, cura valetudinis, cultura urbana, sumptus habitationis inspiciebantur. Primum locum occupavit Vindobona, quam secuta sunt Tigurum, Auclandia et Monachium.
(Saara Honkanen)
Nummus pretiosissimus
In Museo nationali Finlandiae non ita pridem nummus pretiosissimus ante oculos positus erat. Agebatur de primo dollario Americano anno millesimo septingentesimo nonagesimo quarto (1794) Philadelphiae excuso. Hic nummulus argenteus, quae ‘Coma fluitans’ appellatur, cum ibi imago capitis Deae libertatis caelata sit, decem fere milionibus dollariorum valet.
(Reijo Pitkäranta)
Cimices valde aucti
His decem annis incommodum cimicum in terris septentrionalibus pessimum factum est. Causa huius mali videtur esse res viaria valde aucta: cimices enim imprimis in sarcinis hominum itinera facientium nidulantur indeque huc illuc diffunduntur. Qui his scarabaeis molestissimis liberari vult, sarcinas in balneo calidissimo per multas horas retineat.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 4.3.2016
4/3/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
David Cameron, primus minister Britanniae, et moderatores Unionis Europaeae concordiam de condicionibus invenerunt, quibus Britannia ex Unione Europaea non exiret. His condicionibus palam factis Daily Mail, acta diurna Britannica, demoscopium faciendum curavit, unde apparuit duodequinquaginta centesimas (48%) Britannorum velle, ut Britannia in UE maneret. Triginta tres centesimas (33%) Britanniae exitum malle, qui “brexit” vulgo dicitur. Cameron nuntiavit scitum populi de societate cum Unione Europaea continuanda die vicesimo tertio mensis Iunii (23.6.) futurum esse. Britannis suasit, ut societati continuandae suffragarentur, quia concordia cum Unione Europaea facta Britanniae statum specialem praebuisset. Boris Johnson, burgimagister Londinii magnae auctoritatis, nuntiavit se discessui Britanniae favere. Se velle, ut patria maiorem de suis rebus potestatem in Unione Europaea haberet. Primo ministro Cameron non contigisse, ut satis bonum de statu speciali Britanniae pactum consultando efficeret.
Quid Britannos in Unione Europaea irritet
Britannia est insula extra Europam, in quam mille annis expugnatores non venerunt. Ideo discessionis fautores credunt Fretum Gallicum adhuc patriam suam a motibus continentis defendere. Britannia fuit olim imperium praepotens, est membrum perpetuum Consilii Securitatis et speciales cum USA relationes habet. Multis displicet, quod Francia et Germania in Unione praevalent et quod immigratores in Britanniam influunt. Problemata oeconomica et inopia quaestus Euroregionis suspiciones Britannorum auxerunt. Dum oeconomia in Britannia crescit, homines nolunt suas fortunas cum Graecia, Francia, Italia aliisque terris eius generis coniungere.
Ignistitium in Syria futurum?
John Kerry, minister a rebus exteris Americanus, et Sergei Lavrov, a rebus exteris minister Russiae, concordiam de ignistitio in Syria faciendo invenerunt. Praesidentes Barack Obama et Vladimir Putin de ea re die Lunae (22.2.) telephonice collocuti sunt. Propositum est, ut ignistitium die Sabbati (27.2.) incipiat. Spectabit ad omnes greges belligerantium, exceptis illis ordinibus, quos Consilium Securitatis Nationum Unitarum terroristicos iudicavit. Ignistitium ab omnibus partibus, quae bellum gerunt, confirmandum erit, quod futurum est difficillimum. Russia aciem al-Nusra, quae pars est contra praesidentem al-Assad rebellantium, bombardare continuabit.
Profugi Iraquiani in patriam revertuntur
Circiter tria milia Iraquianorum, qui in Finniam asylum petentes venerant, in patriam reverterunt. Plurimi sua sponte suisque sumptibus Finniam reliquerunt. Hodie ex duobus profugis advenientibus unus abit. Illi, qui in patriam reverti volunt, aeroplanis epibaticis ex Finnia in Iraquiam septimanatim portantur.
(Tuomo Pekkanen)
26/2/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Russia et civitates occidentales ad novum bellum frigidum delapsae sunt, ut ait Dmitri Medvedev, princeps minister Russiae. Hanc sententiam pronuntiavit in conventu securitatis Monaci acto, quo magna multitudo moderatorum politicae internationalis congregata erat. Monuit rerum statum hodiernum a praesidente Vladimir Putin iam ante novem annos recte praedictum esse.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Ahtisaari senserit
Martti Ahtisaari, praesidens olim Finlandiae idemque praemio Nobeliano pacis ornatus putat claves belli Syriaci componendi penes Russiam et Civitates Americae Unitas esse. Censuit in potestate earum esse, utrum discrimen, quo Syria iam quinque annos laborat, solvi posset, necne. Ahtisaari opinionem suam in colloquio cum diurnariis in urbe Helsinki habito palam fecit.
(Reijo Pitkäranta)
De profluvio methani
Ingens profluvium methani, quo urbs Angelopolis inde a mense Octobri afflicta erat, iam coercitum esse videtur. Nuntiatur enim fontem gasi erupti interim obturatum esse. Propositum est, ut foramen terebratorium calcestro repleretur ad prohibendum, ne methanum periculosum iam umquam ex ima terra sursum emanaret.
(Reijo Pitkäranta)
Mafiosi in Sicilia capti
Centum tres homines a custodibus publicis Italianis capti sunt, cum suspicio esset eos pecuniam extorsisse et alia scelera commisisse. Sunt ex familia mafiosa Laudani, quae iam multos annos Siciliam terret.Vel tres feminae accusantur, quod constanter pecuniam tutelarem mercatoribus aliisque extorserint. Enzo Bianco, praefectus urbi Cataniae, tribum Laudani cancrum urbis descripsit.
(Satu Tuominen)
Ehud Olmert in vinculis
Ehud Olmert, pristinus princeps minister Israelis septuaginta annos natus poenam carceris undeviginti mensium pati coepit. Convictus est anno bismillesimo quarto decimo (2014) largitionis acceptae et iuris obstructi. Crimen ad id tempus pertinet, quo Olmert, ante quam princeps minister factus est, munere praefecti urbis Hierosolymorum fungebatur.
(Reijo Pitkäranta)
Ikea fraudis accusatur
Commissio Unionis Europaeae cognitura est, num Ikea, complexus mercatorius supellectilis, dolo malo tributa effugerit. Fautores factionis prasinorum, qui in parlamento Unionis Europaeae sunt, hoc opus mercatorium de variis fraudibus accusant. Ita impetratum esse, ut Ikea spatio sex annorum tributa debita non solveret.
(Reijo Pitkäranta)
De catarrho epidemico
Hac hieme catarrhus epidemicus solito gravior in Finlandiam invasit. Quanta fuerit vis morbi, vel inde apparet, quod iam undeviginti homines inde vitam amiserunt. In iis sunt infans duorum annorum et senex octoginta annos natus, sed etiam cives laboris patientes et bona valetudine plerumque gaudentes cura efficaciore eguerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 19.2.2016
19/2/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Oratione, quam parlamentum inaugurando (3.2.2016) habuit, praesidens Finniae Sauli Niinistö inter alia immigrationem tractavit. Monuit fluctum hominum, qui in Europam fieret, magnopere esse migrationem, qua non praesens periculum sed aliud fugeretur. “Is, qui vocabulum asyli dicere scit, in Europam admittitur et hoc vocabulo illi ius limitem transeundi datur .… Europa immigrationem immoderatam diu sustinere non valebit. … Dum bonum petitur, fit, ut omnibus malum afferatur… Qui sunt in periculo aut persecutionem patiuntur, illi nobis sunt adiuvandi. Eos autem adiuvare nunc non possumus, qui meliora quaerunt et vitam praesentem aut futuram in patria difficilem iudicant.”
Maior pars Finnorum recognitioni immigrantium favet
Ex demoscopia recenti apparuit plerisque Finnis placere, ut recognitiones in limitibus patriae susciperentur. Duodesexaginta centesimae (58%) civium recognitiones comprobant, una et triginta centesimae (31%) nolunt, undecim centesimae (11%) sententiam non dicunt. Propter crisim immigrationis fieri poterit, ut Finnia, sicut iam Suecia et Dania fecerunt, primo vere recognitiones suscipiat.
Papa Franciscus et patriarcha Kyrillos conveniunt
Anno millesimo quinquagesimo quarto (1054) in synodo Nicaeensi magnum schisma inter ecclesiam orthodoxam et catholicam ortum est. Constituendum erat de verbis confessionis fidei et disputabatur de Spiritu Sancto, unde ortus esset. Delegati ecclesiae occidentalis asseverabant Spiritum sanctum “ex Patre filioque” procedere, orientales autem vocabulum “filioque” non probabant. Tanta erat discordia, ut ecclesiae catholica et orthodoxa altera alteram excommunicarent. Excommunicatio non ante est revocata quam anno millesimo nongentesimo sexagesimo quinto (1965). Inter schisma papa catholicorum et patriarcha orthodoxorum numquam convenerunt. Hodie (12.2.) autem ecclesiarum moderatores primum post synodum Nicaeensem coram colloquuntur. Papa Franciscus et patriarcha Kyrillos (Kirill) in aeriportu Havannae conveniunt. Papa ibi descendit in Mexicum iter faciens, patriarcha autem his diebus Cubam visitat. Disserunt de condicione rerum hodierna, cum Christiani in multis terris persecutionem patiuntur. Propositum est, ut sententiae communi ad relationes ecclesiarum meliorandas subscribant.
Magna pars Africae siccitate laborat
Siccitas exceptionalis Africam septentrionalem, orientalem meridionalemque temptat. Complures hominum miliones domicilia relinquere et meliores condiciones vitae alibi quaerere coguntur. Pessima est siccitas in Zimbabuia, ubi quarta pars incolarum sive duo miliones et dimidium celeri auxilio cibario egent. Corruptio magistratuum et regimen ineptum rem gravant. Similiter se habent Malawium, Zambia, Mozambicum, ubi fluminibus siccatis armenta siti moriuntur. In Aethiopia et Somalia siccitas peior esse dicitur quam ineunte decennio nono saeculi proximi, cum complura centena milia hominum siccitate perierunt. Etiam in ora Maris Mediterranei, in Marokio, Algeria Tunesiaque, pluviae fuerunt minimae.
(Tuomo Pekkanen)
12/2/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Juha Sipilä, princeps minister Finlandiae, collegam suum Russum Dmitri Medvedev Petropoli convenit. In colloquiis communibus maxime id deliberabant, quonam modo prohiberi posset, ne immigrantes ex Russia in Finlandiam illegaliter venirent. Medvedev dicta eorum refellit, qui contenderent profugos a Russis in Finlandiam consulto mitti, ut condicio Unionis Europaeae labefieret.
(Reijo Pitkäranta)
Comitia primaria Americana
In Civitatibus Americae Unitis comitia praesidentialia primaria initium ceperunt. Suffragio in civitate Iowa habito victoriam certaminis candidatorum republicanorum reportavit senator Ted Cruz: is enim competitorem Donald Trump quattuor centesimis superavit. In democratis autem Hillary Clinton et Bernie Sanders tam aequo Marte dimicaverunt, ut, uter eorum palmam ferret, vix decerni potuerit.
(Reijo Pitkäranta)
Castro in Europam venit
Raul Castro, praesidens Cubae octoginta quattuor annos natus, Lutetiam Parisiorum venit, ut iter officiale unius septimanae in Europa incoharet. Cur proprie in Francogalliam advenerit, inde intellegitur, quod praesidens Francois Hollande ad interclusionem Cubae commercialem tollendam multum contulit. Praeterea memoria tenendum est eum anno proximo Cubam visitavisse.
(Reijo Pitkäranta)
Flavivirus grassari coepit
Epidemia nomine Flavivirus in multis terris Americae Latinae grassari et inde etiam aliorsum diffundi coepit. Hic morbus contagiosus feminis gravidis periculosissimus est, cum suspicio non absit, quin in infantibus neonatis microcephaliam et alias deformitates efficiat. Origo huius mali est idem insectum, per quod febris flava ab alio ad alium serpere solet.
(Reijo Pitkäranta)
Dies festi Venetiis aguntur
Venetiis, in urbe Italiae pernota, his diebus sollemnia antequadragesimalia, vulgo carnevalia dicta, variis modis celebrantur. Constant imprimis ex pompis et spectaculis diversi generis, quorum partes principales homines personam conspicuam gerentes et veste versicolori induti agunt. Inter hos dies festos Venetias tres fere miliones viatorum obire existimantur.
(Reijo Pitkäranta)
Lapponia Americanos docet
Milites Americani in Lapponia una cum Finnis in re militari arctica se exercuerunt. Cursus a Brigata Venatoria institutus est. Participes didicerunt inter alia ex foramine glaciei evadere, per crustam glaciatae nivis scridare, tarandrum trucidatum sub divo coquere. Americani Finnorum peritiam temporum brumalium plurimi aestimant.
(Antti Ijäs)
Novum culmen mundanum
Wilma Murto, puella Finlandensis septendecim annorum, perticae ope altitudinem quadringentorum septuaginta unius (471) centimetrorum superavit. Haec praestatio novum culmen mundanum in saltu perticario feminarum viginti annis minorum efficit. Certamen, ubi illam rem gessit, Bipontini sive in oppido Germanorum Zweibrücken, pridie Kalendas Februarias (31.1.) positum est.
(Reijo Pitkäranta)
5/2/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Postquam Hungaria, Austria, Slovenia aliaeque terrae Balcanicae immigrationem novis rationibus consiliisque restringere coeperunt, profugi alias vias in Europam septentrionalem quaerere coeperunt. Primum Moscuam veniunt, deinde aeroplanis aut traminibus petunt Murmanskam, in paeninsula Kola sitam, unde ad limitem Norvegiae aut Finniae autoraedis portantur. Cum Norvegi immigratores accuratius examinare et eos, qui sine iusta causa venerant, in Russiam remittere coepissent, petitores asyli cursum ad limitem Finniae mutaverunt. Antea per transitus Finniae septentrionales aliquot tantum homines in anno venerunt, mense Novembri numerus ita crescere coepit, ut circiter centeni septimanatim venirent. Maior pars sunt Afgani, Indi, Nepaliani, Iraniani. Ex Syria et Iraquia usque adhuc tantum viginti homines venerunt. Custos limitis Russiae rettulit servitium securitatis Russiae (FSB) una cum magistratibus regionalibus transportationem profugorum curare.
XV terrae Nationibus Unitis stipem annuam non contulerunt
Ban Ki-moon, secretarius generalis Nationum Unitarum, censet terras, quae societati stipem annuam solvere neglexerint, in coetu generali suffragium non habere. Suffragium autem permitti posse, si causa omissionis ex ipsis non pendeat. In his terris, quae quindecim numerantur, est Venezuela, membrum Consilii securitatis, quod mense proximo illi praesidebit.
Irania centena aeroplana emptura
Sanctionibus oeconomicis sublatis Irania complura centena aeroplana epibatica ex occidente emptura est. Dum praesidens Hassan Rouhani hac septimana Parisios visit, Irania iam centum quattuordecim aeroplana a societate Airbus emit. Proximo triennio quingenta nova Iraniae necesse erunt, ut minister commeatus Iraniae Abbas Akhoudi nuntiavit.
Calamitas in Bolivia oecologica
In Bolivia factum est, ut lacus Poopó, amplitudine mille fere chiliometrorum quadratorum, aresceret. Ex aquis eius non plus quam duae centesimae restant. Investigatores iudicant maximam causam calamitatis esse in politica magistratuum imprudenti. Poopó aquas suas ex lacu Titicaca per flumen Desaquadero cepit. Annis proxime praeteritis magistratus permiserunt, ut inde usque maiores aquae copias in usum agricolationis et industriae fodinariae ducerentur. Praeterea pluviae fuerunt rariores et mutatio climatis temperaturam caeli uno fere gradu auxit. Piscatores victum amiserunt et septuaginta quinque species avium eius regionis nova domicilia quaerere coactae sunt.
Stephen Hawking: Homines mundum delebunt
Stephen Hawking, celeberrimus physicus et cosmologus, censet bella nuclearia, mutationem climatis vel vira genetice mutata efficere posse, ut mundus pereat. Generi humano ante omnia imminere pericula, quae homines ipsi creaverint. Etsi calamitatem certo quodam anno non esse probabilem, tamen tempore labente periculum multiplicari et proximis mille annis aut decem milibus annorum prope inevitabile fore.
(Tuomo Pekkanen)
29/1/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Barack Obama, praesidens Civitatum Americae Unitarum, et Vladimir Putin, praesidens Russiae, septimana praeterita diu de rebus internationalibus telephonice collocuti sunt, ut ex Domo Alba narratur. Primores civitatum discrimen Ucrainae egisse et futurum systema politicum Syriae cogitavisse. Chersoneso ad Russiam adiuncta relationes inter Russiam et nationes occidentales intercedentes redditae sunt frigidiores.
(Saara Honkanen)
Irania sanctionibus libera
Ordo internationalis ab energia atomica (IAEA) nuntiavit Iranianos omnes condiciones pactionis nuclearis mense Iulio factae secutos esse. Qua re audita Unio Europaea et Civitates Americae Unitae decreverunt, ut sanctiones oeconomicae illis impositae tolli possent. Neque enim iam metuere videntur, ne Iraniani intra breve tempus arma nuclearia praeparare valeant.
(Reijo Pitkäranta)
Res Poloniae aestimantur
Commissio Unionis Europaeae aestimare constituit, num regimen Poloniae principia civitatis in legibus positae violavisset. Id enim et aliquot moderatores Radiophoniae Polonicae generalis et quosdam iudices tribunalis constitutionalis a munere amovit eosque cum novis commutavit. Sunt tamen, qui consilio Unionis adversentur censentes de rebus Poloniae internis agi.
(Reijo Pitkäranta)
Forum oeconomicum mundi
Die Mercurii (20.1.) Forum oeconomicum mundi (WEF) Davosae, in oppido Helvetiae Alpino, conventum hornotinum celebrare coepit. Huic consessui circiter duo milia quingenti homines magnae auctoritatis e diversis orbis terrarum partibus intersunt. Colloquuntur de iis variis mutationibus, quibus totum genus humanum annis proxime futuris afficietur.
(Reijo Pitkäranta)
Papa silvulam dono accepit
Episcopi ecclesiarum Finlandiae Lutheranae, catholicae, orthodoxae, itinere Romam una suscepto, in civitate Vaticana pontificem Romanum Franciscum convenerunt. Papa, quippe qui in orationibus saepe mentionem naturae tuendae fecisset, ab hospitibus partem silvae in Finlandia sitae dono accepit. Illud arboretum prope urbem Borgoam invenitur.
(Reijo Pitkäranta)
Athletica levis inquinata
Foedus athleticae levis Britanniae omnes primatus mundanos irritos faciendos esse censet. Dura consilia capiantur necesse esse, ut omnis suspicio fraudis ab athletica tandem removeatur. Ed Warner, praeses illius foederis minitans: ”Quisquis”, inquit, ”praestationes suas remediis vetitis adhibitis meliores reddere conatus erit, in aeternum a certaminibus excludatur.”
(Reijo Pitkäranta)
Nocti polari finis factus
Nox polaris tota Lapponia praeteriit. In Utsjoki enim, quae paroechia Finlandiae maxime septentrionalis est, die Dominico (17.1.) paulo ante meridiem sol, qui mense Novembri exeunte occiderat, rursus in conspectum venit. Primum quidem non nisi unam horam in caelo apparebat, sed posthac vis lucis ibidem tantopere augebitur, ut septimana proxima dies iam trium horarum sit.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 22.1.2016
22/1/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In platea Sultanahmet urbis Constantinopolis, quam plateam periegetae frequentare solent, die Martis (12.1.) mane displosio fortissima facta est. Decem homines mortui sunt, quindecim vulnerati, inter quos Germani aliique peregrini. Praesidens Turciae Recep Tayyip Erdoğan iudicat displosionem fuisse ictum terroristae suicidae originis Syriacae.
Feminae vigilia novi anni molestabantur
Vigilia novi anni magnus numerus virorum, qui ex terris Arabicis oriundi esse videbantur, in media urbe Colonia feminas sexualiter aut aliis modis molestabant. Plus quam quingenta scelera huius generis magistratibus denuntiata sunt. Vigiles censent magnam partem ex aggressoribus fuisse asyli petitores. Erant inter eos etiam, qui illegaliter in Germania versarentur. Propter magnum numerum turbatorum vigiles urbis feminas defendere et rapinas impedire et delinquentes ilico deprehendere non potuerunt. Ob rem male gestam Wolfgang Albers, praefectus vigilum Coloniae, qui a civibus vehementer vituperabatur, a magistratu amotus est. Neque in Finnia similis feminarum molestatio defuit, immo frequentior facta est quam ante. Lasse Aapio, praefectus vigilum urbis Helsinki, rettulit custodibus publicis frequenter denuntiatum esse, quo modo viri peregrinae originis feminas violenter adire temptavissent. Modum delinquendi esse novum, cum illa scelera a gregibus virorum contra singulas feminas fierent.
Merkel sceleratis expellendis parata
Cancellaria Germaniae foederalis Angela Merkel, quam cives ob laxam politicam immigrationis culpaverunt, parata est criminis damnatos expellere. Factio eius (CDU) suadet, ne petitoribus asyli, criminis damnatis, residentia concedatur. Ex lege hodierna tantum poena carceris minime trium annorum ad causam sufficit, ut petitor expellatur, antequam petitio eius pertractata sit. Die Lunae (11.1.) multa hominum milia Lipsiae (Leipzig) contra politicam immigrationis Merkelianam agmine facto reclamitabant. Cancellariam accusabant, quod patriam deleret, cum anno praeterito undecies centena milia immigratorum in Germaniam admisisset. Similes reclamationes, quas fautores extremae dextrae instituerant, die Sabbati (9.1.) etiam Coloniae fiebant.
Putin: Iustum erat Crimaeam occupare
Praesidens Russiae Vladimir Putin a periodico Germanico Bild interrogatus occupationem paeninsulae Crimaeae defendit. Dixit voluntatem hominum maioris esse quam fines civitatis. Ideo se iustum iudicare, quod Crimaea ad Russiam adiuncta esset. Militum Russorum fuisse curare, ut incolae libere aperire possent, quid sentirent.
Sueci societati Natonis obsistunt
Maior pars Suecorum non vult, ut patria ad confoederationem Natonem adiungatur. Ex demoscopia recens facta quinquaginta centesimae (50%) Suecorum censent Sueciae extra Natonem manendum esse, triginta quattuor centesimae (34%) volunt, ut patria membrum Natonis fiat, reliqui ex respondentibus (14%) sunt incerti.
(Tuomo Pekkanen)
15/1/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In Corea Septentrionali experimentum bombae hydrogenicae factum est, ut magistratus eius terrae die Mercurii (5.1.) nuntiaverunt. Nonnulli tamen rerum periti de indole eius rei dubitant censentes fieri posse, ut de explosione nucleari alterius generis agatur. Complures civitates, in iis Finlandia, experimentum Coreanorum vehementer condemnaverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Doctrina Russiae militaris
Praesidens Russiae Vladimir Putin sub novum annum documento subscripsit, quo doctrina securitatis Russiae adumbratur. In hoc libello plane scriptum est consociationem militarem Nato incolumitati Russiae nationali imminere. Praeterea commemoratur Russis efficere contigisse, ut auctoritatem suam in conflictibus et discriminibus internationalibus solvendis augerent.
(Reijo Pitkäranta)
Discrimen Saudiano-Iranicum
Relationes inter Arabiam Saudianam et Iraniam intercedentes usque ad commercia legationum intermissa aggravatae sunt. In causa est supplicium, quod Saudiani doctrinam sunnitarum confitentes de duce religioso shiita summae dignitatis nuper sumpserunt. Qua re cognita Teherani, in urbe principe Iraniae, tumultus vehementes orti sunt, inter quos multitudo reclamitantium impetum in sedem legati Saudiani fecit.
(Reijo Pitkäranta)
De viatoribus inspiciendis
Administratores Suetiae custodiam limitis sui meridiani efficaciorem reddere constituerunt, ut numerum profugorum terram suam petentium deminuerent. Quam ob rem omnes viatores, qui aut autocineto aut tramine aut aeroplano in Suetiam adventuri sunt, iam in solo Daniae inspicientur. Mirum non est Danos propter illud statutum ira incensos esse.
(Reijo Pitkäranta)
Mao monumentum accepit
In regione rurali Sinarum immanis statua inaurata pristinum ducem Mao Zedong figurans erecta est. Hoc monumentum triginta septem metra altum et ex chalybe calcestroque factum sumptuosissimum esse dicitur. Mao, quamquam rerum potitus ingenti civium suorum numero perniciei fuit, tamen a multis Sinensibus magni aestimatur.
(Reijo Pitkäranta)
De fumatione in Finlandia
Fumatio tabaci in Finlandia inde ab annis septuagesimis valde deminuta est: cum abhinc quadraginta fere annos amplius dimidia pars virorum fumatores fuerint, hodie non nisi quindecim centesimae civium tabaco addictae sunt. Inde secutum esse videtur, ut numerus casuum cancri pulmonalis octoginta centesimis (80%) decresceret.
(Reijo Pitkäranta)
Hiems in Finlandiam venit
Novo anno ineunte hiems vera cum nivibus et frigoribus post longam exspectationem in Finlandiam venit. Ita etiam iis, qui in partibus terrae meridianis habitant, occasio data est in campis nivosis scridandi et in glacie maris et lacuum patinandi. Nonnullis locis vis frigoris etiam perturbationes in electricitate distribuenda effecit.
(Reijo Pitkäranta)
8/1/2016 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Magnus conventus climaticus, qui Lutetiae Parisiorum per duas septimanas actus erat, pridie Idus Decembres (12.12.) ad finem venit. Eventum habuit felicissimum, nam moderatoribus centum nonaginta quinque civitatum contigit, ut concordiam de mutatione climatica coercenda invenirent. Inter participes pactum est variis actionibus eo niti, ne atmosphaera orbis terrarum amplius duobus gradibus Celsianis calefieret. Convenit etiam, ut terrae egentiores ad hanc rem consequendam a civitatibus industrialibus quotannis centena miliarda dollariorum acciperent.
(Reijo Pitkäranta)
Pactum climaticum laudatur
Primores civitatum pactum climaticum Parisiis factum certatim laudaverunt. Praesidens Barack Obama illam conventionem historicam descripsit, quae ad sidus nostrum servandum plurimum valeret. Idem fere dixit David Cameron, princeps minister Britanniae: ”Ex hac pactione”, inquit, ”nepotes nostri videbunt nos de salute liberorum nostrorum posterorumque eorum cogitavisse”.
(Reijo Pitkäranta)
Novus praesidens Argentinae
Argentina novum praesidentem accepit, cum Mauricio Macri septimana proxime praeterita munus iniit. Oratione inaugurali habita promisit se id acturum esse, ut civitas sua uniretur. Praeterea, quantum posset, paupertatem in patria deminuere, corruptioni efficaciter repugnare, numerum sedium operis augere se velle dixit.
(Reijo Pitkäranta)
Islamitae foedus facturi sunt
Terrae religionem islamicam confitentes Arabia Saudiana duce foedus militare conditurae sunt, cuius erit contra terrorismum pugnare. Constabit illa confoederatio ex triginta quattuor nationibus, in quibus Aegyptus, Turcia, Pakistania, aliquot civitates in Africa sitae. Partes nuntiant suum esse nomen islamicum adversus omnes terroristarum greges tutari.
(Reijo Pitkäranta)
Persona anni: Angela Merkel
Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae, persona huius anni commentariorum periodicorum Time electa est. In inscriptione ’Cancellaria orbis terrarum liberi’ appellatur. Causa creandi dicitur, quod ductu et auxilio eius fieri potuerit, ut Europa, quamquam discrimine oeconomico et profugorum laboraret, tamen limites apertos servaret.
(Satu Tuominen)
Arbor natalicia pulcherrima
In Finlandia civibus facultas data est eligendi, quis ex arboribus nataliciis in publico positis omnium pulcherrima esset. Victoriam reportavit abies in Foro centrali urbis Tampere collocata, quae amplius quinquaginta duo milia suffragiorum sibi conciliavit. Illa arbor in altitudinem viginti metrorum surgens centum fere annorum esse existimatur.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini ad ferias abeunt
Nuntii Latini propter ferias natalicias in tres septimanas intermittuntur, quam ob rem proxima emissio non ante quam die octavo mensis Ianuarii (8.1) fiet. Restat, ut auscultatoribus nostris Tranquillum festum nativitatis Domini et Annum Novum Bonum Faustum Felicem exoptemus.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 18.12.2015
18/12/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In primo suffragio comitiorum regionalium apud Francos habitorum, Frons Nationalis (FN), factio extrema dextra, cui praeest Marine Le Pen, prope tertiam partem sententiarum conciliavit. Secundum locum recuperavit factio conservativa Nicolai Sarkozy, tertium factio socialistica praesidentis Francois Hollande. Altera suffragia Dominico proximo (13.12.) fient.
Pretium petrolei vilescere pergit
Organizatio terrarum petroleum exportantium (OPEC) pridie Nonas Decembres (4.12.) Vindobonae Austriae conventum habuit, in quo membra de productione petrolei circumscribenda inter se convenire non potuerunt. Quo fit, ut superproductio petrolei continuetur et pretium eius vilescat. Pretium, nunc quadraginta fere dollaria pro dolio, duodeviginti mensibus dimidiatum est.
Dies independentiae duodecentesimus celebratus
Dies independentiae Finniae postridie Nonas Decembres (6.12.) solitis caerimoniis celebratus est. Culmen sollemnitatis fuit receptio in palatio praesidentiali, in quam Sauli Niinistö, praesidens rei publicae, circiter mille octingentos hospites invitaverat. Primi in palatium intrabant milites veterani, qui hodie annos aetatis nonaginta vel plures numerant. Hodie veterani apud cives magni habentur, cum ante dissolutionem Unionis Sovieticae propter rationes politicas a praesidente in palatium non invitarentur et gesta eorum silerentur. Receptio praesidentis, per televisionem transmissa, plures spectatores habebat quam umquam ante, scilicet duas miliones sescenta milia.
Praesidens Niinistö de immigratione
Praesidens Sauli Niinistö, de immigratione usque crescente interrogatus, rem in petitoribus asyli accipiendis haud feliciter successisse censebat. Qui in Finniam venire et in Finnia esse vellent, valores Finnorum essentiales, ut democratiam, aequalitatem, iura humana, comprobarent. Condicionem, qua in Finnia versareris, esse illos valores comprobare et agnoscere. Finnis ipsis curandum esse, ut omnibus suam religionem et mores familiares servare liceret. Niinistö monuit etiam immigratores ex Russia venientes serio considerandos esse, nam commodum utriusque partis esse, ut res diligenter regeretur.
Anniversarium centesimum quinquagesimum Sibelianum
Hoc anno celebratur anniversarium centesimum quinquagesimum musicographi Jean Sibelius, qui natus est die octavo mensis Decembris anno millesimo octingentesimo sexagesimo quinto (8.12.1865). Ex operibus eius notissima sunt Valse triste, Andante festivo, Finlandia, septem symphoniae, concentus violinicus. Symphoniae Sibelianae post opera Beethoveniana a multis maximi aestimantur. Concentus eius violinicus saepius est disco impressus quam alii violinici concentus. Certamen violinicum Sibelianum, anniversario compositoris centesimo (1965) conditum, quod quinto quoque anno Helsinkii instituitur, inter maioris momenti certamina musica in toto orbe terrarum numeratur. In hornotino certamine, numero undecimo, palmam cepit Christel Lee Americana.
Tuomo Pekkanen
Nuntii Latini 11.12.2015
11/12/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Animi Finlandensium commoti sunt violationibus puellarum minorennium, quarum auctores in hominibus asylum petentibus esse videntur. Cum periculum esset, ne haec scelera ad odium ethnicum augendum adducerent, praesides omnium factionum epistulam divulgaverunt, qua cives hortabantur, ut irae temperarent neve omnibus peregrinis notam turpitudinis imprimerent.
(Reijo Pitkäranta)
Conventus climaticus iniit
Pridie Kalendas Decembres (30.11.) Lutetiae Parisiorum maximus conventus climaticus inauguratus est, cui omnes fere primores civitatum intersunt. Legationi Americanorum praeest Barack Obama, cum Russi praesidente Vladimir Putin duce Lutetiam venerint. Participes duabus septimanis rationes invenire conantur, quibus usi prohibeant, ne caeli status in orbe terrarum nimis calefiat.
(Reijo Pitkäranta)
Turcis opitulatio promissa
Civitates Unionis Europaeae Turcis opitulationem trium miliardorum euronum pollicitae sunt, ut iis in discrimine profugorum solvendo subvenirent. Turcia est terra, per quam confugientes in Europam maxime transire student. Insuper convenit, ut Turci libertatem visi syngraphi acciperent, si confinium suum efficacius custodirent.
(Reijo Pitkäranta)
De Cubanis patria profugis
Novus quoque orbis suum discrimen migrationis habet. Numerus enim Cubanorum, qui per terras Americae Latinae, quae dicitur, in Civitates Americae Unitas immigrare volunt, hoc anno iam quinquaginta fere milium esse existimatur. Causa, cur Cubani tanta multitudine patriam reliquerint, videtur esse, quod sperant fore, ut in America septentrionali liberius quam domi vivere possint.
(Reijo Pitkäranta)
De silvis pluvialibus
In Brasilia silvae pluviales, quae circa flumen Amazonium sunt, citius quam antea deleri videntur. Hoc anno circiter quinque milia octingenta (5 800) chiliometra quadrata vastata sunt. Quae rerum condicio ex inopinato nata est, nam regimen Brasiliae annis proxime praeteritis novas leges pertulit, ut caesiones silvarum illegales deminuerentur.
(Saara Honkanen)
Amicitia caprae et tigris
In vivario in Russia orientali sito res mira animadversa est: tigris Sibirianus nomine Amur capram vivam sibi ad victum datam non solum non interfecit, sed etiam pro amica habere coepit. Capra Amurem quoquoversus sequitur, ille eam omni modo tutatur. Amicitia eorum tanta est, ut capra in cubili tigris dormiat bestia in alium locum recedente.
(Reijo Pitkäranta)
Klitshko cladem accepit
Die Saturni (28.11.) Dusseldorphii de principatu pugilationis gravissimi ponderis certatum est. Palmam certaminis tulit Tyson Fury, athleta professionalis Britannus, cum adversarium Vladimir Klitshko Ucrainum sententia omnium arbitrorum domuit. Victoria eius eo pluris habetur, quod Klitshko per undecim annos pugil insuperabilis erat.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 4.12.2015
4/12/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Consilium Securitatis Nationum Unitarum petit, ut omnes terrae, quantum fieri possit, pugnae contra ordinem ISIS sive Daesh in Syria et Iraquia intersint et duplico nisu contendant, ut ictus terroristarum posthac impediantur. Quam sententiam a Francia adumbratam Consilium Securitatis unanimiter probavit.
Duma Russiae severiores contra terrorismum poenas flagitavit
Parlamentum Russiae rationes severiores ad terroristas arcendos flagitavit. Capitis poenam usu recipiendam, potestatem Servitii securitatis amplificandam, cooperationem internationalem corroborandam esse. Delegati et senatores in sententia communi terrorismum cum nazismo comparaverunt eamque pestem huius saeculi appellaverunt, quae radicitus delenda esset.
Leges de immigratione in USA duriores
Camera delegatorum decrevit, ut condiciones, quibus fugitivi ex Syria et Iraquia venientes in USA admitterentur, notabiliter severiores redderentur. Praesidens Obama minitatus est se illam legem, iure vetandi usus, antiquaturum esse. Lex a Camera delegatorum data etiam in senatu tractari debet, ubi fieri poterit, ut repudietur.
Bruxellis status extraordinarius continuatur
Status extraordinarius propter imminens terrorismi periculum, die Sabbati (21.11.) Bruxellis constitutus, totam septimanam continuatur. Scholae autem die Mercurii denuo apertae sunt et commeatus metropolitanus post intermissionem incohatus est. Ex sedecim hominibus die Dominico deprehensis unus de strage Parisiensi accusatur, ceteri liberati sunt.
Dies Puerorum Universalis
Dies Puerorum Universalis, quem conventus generalis Nationum Unitarum omnibus terris observandum commendavit, die vicesimo mensis Novembris (20.11.) quotannis agitur. Conventus suasit, ut ille dies fraternitatis globalis et sympathiae inter pueros esset, quo salus et prosperitas puerorum in toto terrarum orbe promoveretur.
Angela Mercel decem annos cancellaria foederalis
Angela Merkel, quae femina maximae potestatis in Europa habetur, iam decem annos cancellaria foederalis Germaniae est. Auctoritas eius his decem annis usque crevit. De armistitio Ucrainae orientalis consultavit; permisit, ut Graecia oeconomice adiuvaretur; fugitivos in Europam venientes recepit. Merkel magna apud suos gratia valet, sed dimidia fere pars civium censet illam immigratoribus nimis liberalem fuisse, cum ceteras nationes Europaeas, imprimis Francos, non consuluisset, antequam petitores asyli invitaret, ut in Germaniam venirent. Immigratione augescente indignatio civium crevit, sed Merkel nullum sibi parem competitorem habet.
Supplementa ad historiam litterarum Britanniae
Supplementa antea ignota ad historiam litterarum Britanniae inopinanter reperta sunt. Fragmentum narrationis dramaticae et poematium, quae Charlotte Brontë (1816-1855) scripsit, erant inter paginas libri, quem familia quaedam Americana possidet. Utrumque est septuaginta fere linearum. Scripta sunt eodem fere tempore, cum scriptrix septendecim annorum esset.
(Tuomo Pekkanen)
27/11/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Idibus Novembribus (13.11.) vesperi Lutetiae Parisiorum impetus terroristicus atrocissimus factus est, quo circiter centum triginta homines occisi et amplius trecenti graviter vulnerati sunt. Dubium non est, quin haec strages auspiciis ordinis Isis effecta sit. Ictus bombici septem locis diversis perpetrati in aedes hominibus frequentes, ut in tabernas, in stadium pedifollicum, in magnam aulam concentuum, directi erant. Etiam Francois Hollande, praesidens Francogalliae, in periculo versabatur, quippe qui in cavea stadii a terroristis petiti sederet ludum pedifollicum spectans. Pro certo habetur illam aggressionem in Syria excogitatam et in Belgio praeparatam esse. Princeps auctor sceleris videtur esse Abdelhamid Alaaoud, vir triginta fere annos natus et e Bruxellis oriundus.
(Reijo Pitkäranta)
Aedificia tricoloria reddita
Plurimae civitates orbis terrarum se una cum Francogallis dolere diversis modis ostenderunt. Ad memoriam hominum ictu Parisiensi mortuorum multa aedificia publica coloribus vexilli Francogalliae illuminata sunt: luce tricolori obvoluta splendebant verbi causa Porta Brandenburgica Berolinensis, Theatrum lyricum Sydneiense, Aedes Finlandia urbis Helsinki.
(Reijo Pitkäranta)
De cautelis securitatis
Ministri defensionis Unionis Europaeae consensu omnium cautelas securitatis in Europa usu recipere constituerunt. Ita Francogallis, qui sibi talem tutelam propter atrocitates Parisiis factas petiverant, veniam dederunt. Decretum eo facilius factu erat, quod inter civitates socias iam ante sex annos convenit, ut, si quis earum actione militari lacessita esset, a ceteris adiuvaretur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Sauli Niinistö dixerit
Praesidens Finlandiae Sauli Niinistö colloquio cum diurnariis habito pollicitus est populum Finnicum omnibus modis, quibus posset, Francogallis tantis malis laborantibus subventurum esse. Per leges tamen stare, quominus iis auxilium militare daret. ”Hoc genus adiumentum”, inquit, ”iis subministrare non possumus”.
(Reijo Pitkäranta)
Auxilium terrarum pauperum
Terrae septentrionales opitulationem populorum pauperum aut deminuturae sunt aut id iam fecerunt, ut pecuniam ad profugos adiuvandos transferrent. Ban Ki-moon, secretarius Nationum Unitarum generalis, censet facultates multarum milionum hominum ad vitam meliorem difficiliores redditum iri, si opes terris egentioribus destinatae ad opus profugorum conversae sint.
(Satu Tuominen)
Corpus caeleste remotissimum
Astronomi Americani se corpus caeleste in systemate solari omnium remotissimum repperisse nuntiaverunt. Agitur de planeta glaciali minutula, quae spatium quindecim fere miliardorum chiliometrorum a Sole abest. Qualis sit orbita huius stellae, nondum constat, sed diametros planetulae quingentorum vel etiam mille chiliometrorum esse existimatur.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 20.11.2015
20/11/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Post longas consultationes regimen Finnorum de renovatione curae socialis et valetudinis concordiam invenit. Regiones autonomae, de servitiis responsales, erunt duodeviginti, sed servitia in tantum quindecim regionibus praebebuntur. Legislatio de libertate eligendi ita renovabitur, ut homines ipsi servitia publica aut privata aut alia eligere possint. Consultationes inter factiones, quae sunt in regimine, erant tam difficiles, ut iam in eo erat, ut regimen dissolveretur. Conservativi minorem numerum regionum autonomarum voluissent quam primus minister Juha Sipilä, factionis Centralis, proposuerat. Cum dissolutio regiminis commodo patriae non servisset, factio Conservativa numerum regionum sibi ingratam probavit.
Talebani inter se pugnant
Duo greges Talebanorum in Afganistania meridionali-orientali inter se pugnare coeperunt. Ex utroque grege complures deni viri armati mortui sunt. Grex, cui Mullah Rasool praeest, cum ordine Isis se iunxit, ut contra ducem Talebanorum officialem pugnaret. Neque antea factum est, ut rixae Talebanorum internae in pugnam haud dubiam mutarentur.
Volatus in Sinai interrupti
Postquam verisimile factum est, ut causa calamitatis aeroplani Russici in Sinai fuisset bomba in illud imposita, Russi et Britanni volatus in Sharm el-Sheik interruperunt. Utrique sua aeroplana miserunt, quae viatores domum reportarent. In Sharm el-Sheik plus octoginta milia Russorum ferias agentium atque multa milia Britannorum fuerunt.
Terrae Balticae a Russia satisfactionem postulant
Terrae Balticae a Russia satisfactionem postulare volunt damnorum, quae occupatio Unionis Sovieticae effecit. Russi autem asseverant terras Balticas sua sponte se ad Unionem Sovieticam adiunxisse. Urmas Reinsalu, minister iustitiae Estoniensium, censet fieri posse, ut satisfactiones postulentur, quia Russia Unioni Sovieticae legaliter successerit. Ministri iustitiae Estoniae, Lituaniae Lettoniaeque nuper (5.11.) in urbe Riga libello subscripserunt, quo de cooperatione in satisfactionibus postulandis constituerunt. Occupatio Unionis Sovieticae ab anno millesimo nongentesimo quadragesimo unum fere annum (1940-1941) et a bello in Europa finito usque ad annum millesimum nongentesimum nonagesimum primum (1945-1991) duravit.
Caelum calescit, paupertas augescit
Argentarium Mundanum (World Bank) commonet climate calefacto numerum pauperum in mundo ante annum bis millesimum tricesimum (2030) vel centum milionibus augeri posse. Climate calefiente morbos propagari, messes minui, plures homines in paupertatem impelli. Pauperrimum quemque extremis phaenomenis naturae plurimum affligi.
Dies patris celebrabatur
Dies festus patris in plus quam centum terris celebratur. Dies non est ubique idem. In terris septentrionalibus, excepta Dania, festum fit secundo die Dominico mensis Novembris. In calendarium Finnorum dies patris acceptus est octavo decennio saeculi millesimi nongentesimi.
(Tuomo Pekkanen)
13/11/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Periculum terrorismi in Finlandia auctum est, ut magistratus securitatis publicae nuntiaverunt. Petteri Orpo, minister a rebus domesticis, patefecit inter profugos asylum petentes tam pugnatores ordinis Isis inveniri quam eos, qui terroristas alio modo adiuvissent. Idem dixit actiones trecentorum fere advenarum a custodibus publicis diligenter observari.
(Reijo Pitkäranta)
Calamitas aeria in Sinai facta
Die Saturni (31.10.) in paeninsula Sinai gravissima calamitas accidit, cum aeroplanum Russicum subito in terram praecipitavit. Omnes ducenti viginti quattuor homines, qui volatui aderant, vitam amiserunt. Quae fuerit causa illius mali, adhuc parum constat, sed sunt, qui putent calamitatem bomba in aeroplanum imposita effectam esse.
(Reijo Pitkäranta)
Regimen Romaniae discedit
Victor Ponta, princeps minister Romaniae, regimen suum ab officio discessurum esse nuntiavit. Illud decretum paucis horis post divulgavit, quam aliquot cives reclamantes dimissionem eius postulaverant. In causa non solum suspiciones corruptionis erant, sed etiam incendium in taberna nocturna Bucarestiensi nuper factum, quo triginta duo homines mortui sunt.
(Reijo Pitkäranta)
Statio militaris Russorum
Magna statio militaris, quam Russi in Mari Barentsico aedificant, iam paene perfecta est. Ibi centum quinquaginta milites collocabuntur, qui sesquialterum annum sine commeatu vitam sustinere poterunt. Russi regiones septentrionales diligentius quam ante custodiunt, ut post glaciem in finibus polaribus deminutam opes naturales, quae ibi sunt, usu efficaciore recipiantur.
(Reijo Pitkäranta)
Ars nova pro eiectamentis
In diversis terris evenit, ut opera artis modernae, quae plurimi aestimantur, per errorem pro eiectamentis haberentur itaque e medio everrerentur. In Sinis illam sortem habuit pictura maximi pretii nomine Mons nivosus, quam purgatores tamquam sordes domesticas ex conspectu removerunt . Res eiusdem generis Caroloruhae, in urbe Germaniae, et Barii, in emporio Italiae, facta esse dicitur.
(Reijo Pitkäranta)
Numerus leonum deminutus
Ex investigatione nuper facta numerus leonum in multis partibus Africae quinquaginta centesimis (50 %) proximis viginti annis deminuetur. Rerum condicio in Africa occidentali, ubi tantum duae magnae populationes restant, pessima esse existimatur, sed etiam in media Africa et orientali leones in periculum adducti dicuntur.
(Saara Honkanen)
Facultas legendi puerorum
Foedus parentium Finlandiae viros hortatur, ut paedagogia, scholas, bibliothecas legendi causa frequentent. Si id fecerint, fieri posse, ut imprimis pueri exemplum eorum secuti maiore studio libros legere incipiant. Animadversum enim est pueros Finlandiae scientia legendi puellis inferiores esse.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 6.11.2015
6/11/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Donald Trump, qui candidatum republicanorum ad comitia praesidentialia Americanorum petit, censebat mundum futurum fuisse locum meliorem, si dictatores Saddam Hussein et Muammar Gaddafi summam apud suos potestatem adhuc tenerent. Saddamum quidem fuisse hominem atrocem, sed tempore illius condicionem rerum in Iraquia meliorem fuisse quam hodie. Saddam anno bis millesimo sexto (2006) laqueo suspensus est, Gaddafi post mutationem rerum anno bis millesimo undecimo (2011) occisus est. Etiam Tony Blair, olim primus minister Britanniae, dixit se pro erroribus in bello Iraquico factis dolere. Confoederationem non intellexisse, quid subverso regimine Saddami sequeretur.
Unio Europaea profugos in Balcania vagantes adiuvabit
Moderatores Unionis Europaeae et terrarum Balcanicarum die Dominico (25.10.) Bruxellis de profugis adiuvandis consultabant. Convenit, ut petitoribus asyli in Balcania vagantibus hospitia instituerentur, quae quinquaginta hominum milibus in Graecia sufficerent et totidem hominibus in aliis terris, ut in Macedonia et Serbia. Omnino septendecim rationes ad crisim profugorum mitigandam a moderatoribus comprobatae sunt. In his est, quod homines, quibus asylum negatum erit, celerius in patriam remittentur. Praeterea magistratus Graeciae in rebus ad immigratores spectantibus adiuvabuntur et numerus custodum publicorum in Slovenia augebitur.
Finnia plures milites in Mare Mediterraneum mittet
Praesidens Sauli Niinistö et Consilium ministrorum a politica Finniae externa et securitatis decrevit, ut Finnia plures milites in Mare Mediterraneum mitteret, qui operationibus Unionis Europaeae interessent, quibus importatio hominum clandestina impediretur. Iam octo praefecti Finni praetoriales in illo opere sunt, qui viginti aliis supplebuntur.
Commeatus ex Russia in Syriam crevit
Postquam Russia bello Syriaco interesse coepit, commeatus maritimus ex Russia in Syriam crevit. Russi in Syriam arma et alia in bello necessaria atque auxilium humanitarium mittunt. Inter unum mensem centum triginta naves ad portus Syriae Mediterraneos appulerunt, cum antea singulis mensibus singulae tantum venirent.
Comitia Poloniae
In comitiis parlamentariis in Polonia nuper (25.10.) factis longe superior fuit factio conservativa ”Lex et iustitia”, quae iam octo annos in oppositione fuit. Civibus promisit, ut sumptus publicos augeret et fructus oeconomiae crescentis aequius distribueret. Est factio eurosceptica, id est de Unione Europaea dubitat et immigrationi obstat. Profugos pro rata parte in terris Unionis collocandos non probat. Ex suffragiis datis tot accepit, ut sola maiorem partem delegatorum in parlamento habuerit. Novo regimini praeerit Beata Szydio. Communismo amoto nunc primum factum est, ut nulla factio sinistra in parlamentum Poloniae admitteretur.
(Tuomo Pekkanen)
30/10/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Dilma Rousseff, praesidens Brasiliae, itinere officiali in Finlandiam suscepto die Martis (20.10) collegam Sauli Niinistä in urbe Helsinki convenit. Colloquia eorum tam ad relationes utriusque civitatis attinebant quam id agebant, quonam modo opera communis in scientia, eruditione, arte technologica inter Brasiliam et Finlandiam promoveretur. Praeterea rerum in Ucraina et Syria condicionem deliberabant.
(Reijo Pitkäranta)
De ictibus in Syria aeriis
Inter Russos et Americanos de regulis convenit, quas utraque pars in ictibus aeriis in Syria faciendis observaret. Nituntur maxime, ut potestas calamitatum et conflictuum ibidem ad minimum redigatur. Timendum enim est, ne quid tale accidat, cum aeroplana Russorum et Americanorum in eodem fere spatio aerio impetus bombicos faciant.
(Reijo Pitkäranta)
Colloquia cum Turcis habita
Civitates Unionis Europaeae efficere conantur, ut Turci impediant, ne profugi in Europam confluant. Ministri principes colloquium cum Turcis continuare decreverunt eo spectantes, ut illi confinia sua custodiant et facultates habeant ad eos profugos adiuvandos, qui ibidem iam sint. Turci autem suis libertatem syngraphi postulant.
(Satu Tuominen)
Comitia in Helvetia facta
Die Dominico (18.10.) in Helvetia comitia facta sunt, quibus ducenti legati in parlamentum crearentur. Argumentum, quo populus maxime ambitus erat, ad quaestionem de profugis recipiendis pertinebat. Victoriam reportavit ’Factio Helvetiae popularis’, ut partes dexteriora petentes ibi nuncupantur: conciliavit sibi sexaginta quinque sedes.
(Reijo Pitkäranta)
Ban Iranianos monuit
Ban Ki-moon, secretarius generalis Nationum Unitarum, Iranianos hortatur, ut supplicia, quae de suis sumpturi sint, ad tempus intermittant. Ban eos adiit, quod in Irania intra duas septimanas duo iuvenes laqueo suspensi sunt. Constat ibidem hoc anno iam plus septingentos homines poena mortis affectos esse.
(Reijo Pitkäranta)
De venatoribus Italianis
In Italia venatoribus quotannis tot calamitates accidunt, ut plurimi cives eam occupationem in vetitis numerari velint. Inventum enim est etiam tricenos homines singulis venandi temporibus vitam amittere. Difficile tamen videtur esse Italianis venatu interdicere, cum decies centena milia eorum licentiam eius exercendi habeant.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Alisa Vainio fecerit
Animi Finnorum delectati sunt re athletica, quam Alisa Vainio, puella septendecim annorum, nuper praestitit. Ea enim mense Septembri spatium cursus Marathonii duabus horis triginta tribus minutis, viginti quattuor secundis (2.33.24) emensa est. Hoc tempus consecuta ludis Olympiis futuris interesse posset, si aetate maior esset.
(Reijo Pitkäranta)
23/10/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Apud stationem ferriviariam urbis Ankara, quod caput est Turciae, homines die Sabbati (10.10.) cantantes et saltantes pro pace reclamitare parabant, cum media in multitudine intervallo aliquot secundarum duae explosiones fortissimae factae sunt, quibus nonaginta septem homines mortui et plus quingenti vulnerati sunt. In suspicione stragis sunt terroristae suicidae ordinis Isis. “Ictus unitatem, democratiam stabilitatemque Turciae violant”, ait Ahmet Davutoglu, primus minister Turcorum, et luctum publicum triduanum Turcis indixit. Violentia in Turcia aucta est, postquam Turci mense Iulio operationes militares in Iraquia et Syria susceperunt.
Turcia peregrinis admodum tuta
Aliquot milia Finnorum hoc tempore ferias autumnales in Turcia agunt. Ministerium a rebus exteris Finnorum aestimat Turciam adhuc viatoribus admodum tutam esse. Peregrini tamen monentur, ut turbas hominum vitent atque cautionem prudentiamque observent. Suadetur tamen, ne itinera in confinium Syriae et Iraquiae omnino suscipiantur.
Britannia de discessione ab UE quaerit
In Britannia investigatio suscipitur, qua quaeritur, quae sint commoda et incommoda oeconomica, si Britanni ab Unione Europaea discedere constituerint. Quaestiones principales sunt inter alias: Immigratores ex Unione venientes, quo modo oeconomiam Britanniae afficiant? Atque: Si Britannia non est pars Unionis, quo modo de tractatibus commercialibus consulere valeat? Suffragium populi de societate Britannorum cum Unione Europaea, si serissime, anno bis millesimo septimo decimo (2017) fiet. Ex demoscopia nuper facta quadraginta tres centesimae (43%) Britannorum discessionem sustinent. Wolfgang Schäuble, minister aerarii publici Germaniae, censet discessionem Britanniae calamitosam famae Unionis Europaeae futuram esse.
Lukasenka in munere pergit
Sicut praevisum erat, Aljaksandr Lukasenka, praesidens Belorussiae, in quintum praesidentatum creatus est, cum plus octoginta tres centesimas (83,49%) sententiarum obtinuit. Lukasenka, qui ultimus dictator Europae appellatur, dissidentes firma manu coercere noscitur. Oppositio politica cives hortata erat, ut comitia boikotizent.
Corea Septentrionalis, dictatura LXX annorum
Corea Septentrionalis anniversarium septuagesimum magna pompa celebravit. Die decimo mensis Octobris anno millesimo nongentesimo quadragesimo quinto (10.10.1945) Kim Il-sung, avus hodierni dictatoris Kim Jong-un, factionem operariorum condidit, quae dictatoriam rem publicam moderatur. Adversariis politicis, etiam proximis familiaribusque iugulatis, Kim Jong-un tranquillo animo anniversarium celebrare potuit.
Profugi in Suetia disparent
Dimidia fere pars profugorum, qui in Suetiam veniunt, asylum non petunt sed e conspectu magistratuum abeunt. Hoc autumno paene quadraginta milia hominum asylum in Suetia petiverunt. Totidem fere venisse aestimantur, qui asylum non petiverunt, neque notum est, ubi versentur.
(Tuomo Pekkanen)
16/10/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In Finlandiam hoc anno paene viginti milia peregrinorum asylum petentium advenerunt. Plurimi ex Iraquia profecti sunt, sed magna copia immigrantium etiam ex Somalia, Afganistania, Albania, Syriaque huc confugit. Quam ob rem in terra nostra iam octoginta sedes profugis recipiendis conditae sunt, ut illis tecto carentibus hospitium praeberetur.
(Reijo Pitkäranta)
Bellum Syriae internum
Die Mercurii (7.10.) bellum civile, quod in Syria iam multos annos geritur, denuo aggravescere coepit. Tum enim copiae regiminis impetum terrestrem in quattuor stationes rebellium in diversis partibus Syriae occidentalis dederunt. Aggressores a Russis adiuti sunt, qui illas incursiones ictibus aeriis et navalibus sustentabant. Agebatur de prima actione militari maiore, quam Syri et Russi viribus unitis contra rebelles fecerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Rerum in Ucraina status
Rerum condicio in Ucraina orientali his diebus in melius conversa esse videtur. Inter Ucrainos enim et separatistas Russis faventes convenit, ut currus loricati et tormenta calibro centum millimetris minora ex acie removerentur. Quae concordia auxilio Ordinis de Securitate et cooperatione Europaea constituta est.
(Reijo Pitkäranta)
Politica energiae Indiae
Moderatores Indiae usum energiae efficaciorem reddere in animo habent mutationem climaticam impedituri. Propositum est, ut energia, qua Indi ad bona et servitia producenda egeant, anno bis millesimo tricesimo (2030) tertia parte minor quam hodie sit. Praeterea consumptionem combustibilium fossilium annis futuris valde deminuere volunt.
(Saara Honkanen)
Memoria Germaniae unitae
Die Saturni (3.10.) Germani anniversarium vicesimum quintum patriae redintegratae celebrabant. Sollemnitas principalis Francofurti acta est, sed etiam Berolini memoria integrationis magno gaudio recolebatur. Hodie duae fere partes Germanorum coniunctionem utriusque civitatis laudant. Nemo tamen infitias it Germanos occidentales opibus plus valere quam ii, qui in regionibus terrae orientalibus habitant.
(Reijo Pitkäranta)
Nobelistae artis medicae
Praemium Nobelianum artis medicae hoc anno tribus investigatoribus defertur. Qui sunt William Campbell Irlandiensis, Satoshi Omura Iaponiensis, Youyou Tu, femina ex Sinis oriunda. Campbell et Omura de infestationibus Nematodum curandis optime sunt meriti, cumTu novam rationem malariae sanandae usu receperit.
(Reijo Pitkäranta)
Vertebrata marina deminuta
Numerus vertebratorum marinorum his quadraginta annis ad dimidium fere redactus est. Hoc patet ex relatione, quam Ordo mundi naturae tuendae (WWF) nuper divulgavit. In vertebratis pisces, aves et mammalia maritima, reptilia in mari viventia numerantur. Imprimis aquae tropicae inopia animalium marinorum laborare coeperunt.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 9.10.2015
9/10/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Post bellum mundanum secundum ordo Nationum Unitarum conditus est, ut mundum a novis bellis cooperatione defenderet. Ad anniversarium ordinis septuagesimum celebrandum conventus de securitate mundi habitus est, in quo summi moderatores gentium, in his praesidentes Barack Obama et Vladimir Putin, orationes habuerunt.
Obama: Bashar al-Assad tyrannus infanticida
Praesidens Barack Obama cooperationem internationalem suasit, ut bellum in Syria componeretur. Censebat praesidentem Bashar al-Assad esse tyrannum infanticidam et monuit Americanos cum quavis natione, etiam cum Russia et Irania, paratos esse cooperari, ut summa potestate in Syria moderate mutanda crisis solveretur. De sanctionibus Russiae positis dixit illas non ad bellum frigidum renovandum nec ad Russiam separandam spectare. Neque tamen fieri potuisse, ut mundus tranquillus spectaret, cum Russia integritatem regionalem et suverenitatem Ucrainae violaret. Si ex Crimaea ad Russiam adiuncta nihil sequeretur, idem cuivis membro Nationum Unitarum accidere posse.
Putin placabilius quam ante locutus
Praesidens Vladimir Putin placabilius quam ante locutus est. Commemoravit, quo modo Unio Sovietica suam revolutionem in alias terras per vim “effectibus tragicis” apportare conata esset, et id cum revolutionibus in terras Arabum apportatis comparavit. “Velim quaerere ab eis”, inquit, “qui has condiciones creaverunt, an intellegatis, quid feceritis?” Censebat contra ordinem Isis magnam coalitionem internationalem esse cogendam, in qua civitates Arabicae membra fundamentalia essent. Cooperandum esse cum praesidente Bashar al-Assad, nam aliis rationibus tantum terroristae sustinerentur. Putin in oratione sua bis monuit arma ab USA oppositioni Syriae ministrata in manus ordinis Isis incidisse.
Comitia Cataloniae regionalia
In Catalonia comitia ad parlamentum regionale creandum habita sunt. Cives independentiam Cataloniae desiderantes septuaginta duos (72) delegatos in parlamentum centum triginta quinque (135) delegatorum acceperunt. Apparet tamen ex demoscopiis plerosque Catalonienses se partem Hispaniae esse velle, si regioni remissiones vectigalium praebeantur et leges ferantur, quibus cultura et lingua Catalonica serventur. Mariano Rajoy, primus minister Hispaniae, se ad cooperationem cum novo regimine regionali Cataloniae paratum esse affirmavit. Ex legibus tamen consulendum esse neque unitatem aut suverenitatem nationalem Hispaniae in dubium vocari posse.
Complexus Volkswagen scandalo foedatus
Magistratus Americani palam fecerunt Volkswagen, complexum Germanicum autoraedis faciendis, fraudis deprehensum esse. In motris enim autoraedarum programma posuerat, quo emissiones ita falsificabantur, ut tertia parte vel dimidio minores viderentur quam re vera essent. Tale programma in undecim milionibus autoraedarum positum erat.
(Tuomo Pekkanen)
2/10/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In comitiis parlamentariis Graeciae die Dominico (20.9.) factis Syriza victoriam reportavit, cum plus triginta quinque centesimas (35,47%) suffragiorum cepit. In parlamento centum quadraginta quinque (145) delegatos habebit. Quo facto Alexis Tsipras, moderator Syrizae, nuntiavit se una cum factione Graecorum Independentium (ANEL) novum regimen constituturum esse. Iuravit se certamen pro Graecia meliore continuaturum esse.
Mense Augusto Tsipras munus primi ministri deposuit, cum pars factionis ipsius contra condiciones oeconomicas ab Unione Europaea et debitoribus peregrinis positas rebellaret. Itaque fieri non potuit, quin nova comitia parlamentaria instituerentur.
Immigratio relationes civitatum temptat
Numerus immigratorum usque crescens praesertim terras Balcanicas gravat. Regimen Hungariae limitem contra Serbiam saepimento clausit, quo immigrationem impediret, et postea etiam in limite Croatiae fila ferrea spinosa ponenda curavit. Iuravit se fines patriae contra fugitivos praesertim ex Proximo Oriente et Asia venientes defensurum esse.
Croati primum fugitivis liberum transitum dederunt, sed postquam paucis diebus viginti milia hominum in Croatiam venerunt, patriam suam clausam esse nuntiaverunt et fugitivos autoraedis et traminibus ad confinium Hungariae et Sloveniae portare coeperunt. Primus minister Croatiae dixit propositum patriae suae non esse, ut centrum Europaeum fugitivorum fieret.
Hungari autem Croatiam vituperaverunt, quod advenas in tabulas non rettulisset. Ipsi quidem Hungari antea asyli petitores in nullas tabulas rettulerant et in Austriam miserant. Die Veneris (18.9.) factum est, ut vigiles Croati gaso lacrimogeno adhibito turbam hominum dispergerent, qui ex Croatia in Sloveniam penetrare conabantur.
Cur fugiant, quaeritur
Turbae fugitivorum, qui in Europam his temporibus veniunt, magnam partem ex viris et iuvenibus constare videntur. Cur fugiant, a multis quaeritur: inter bella virorum esse patriam suosque defendere, feminas cum pueris et infantibus, si necesse sit, fugam capere.
Milites Iraquiae in Europam fugiunt
Reuters, sedes informatica, rettulit complures milites et custodes securitatis Iraquianos his mensibus stationes suas reliquisse et ad turbas fugitivorum Europam petentium se adiunxisse, quia fiduciam in regimen Iraquiae amisissent. Numero virorum fugacium crescente futurum esse, ut res contra ordinem Isis minus efficaciter gereretur.
Unio Europaea leges suas non sequitur
Timo Soini, minister a rebus exteris Finnorum, monuit Unionem Europaeam leges suas non observare. Si commune consilium de condicionibus immigrationis non inveniretur, singulas terras suo modo acturas esse. Fieri non posse, ut confusio hodierna continuaretur. Finniam iam certas rationes ad commoda socialia advenarum restringenda praeparare.
(Tuomo Pekkanen)
25/9/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Oratione televisifica vespere Mercurii habita primus minister Juha Sipilä de oeconomia patriae publica locutus monuit debitum Finnorum publicum septem annos augescere. Ad cives et societates opificum appellavit, ut rationes ad sumptus publicos contrahendos quaererent. Petivit, ut cives renovationes a regimine propositas patienter acciperent.
Russia Suetiam praemonuit
Ministerium rerum exteriorum Russiae Suetiam de societate Natonis praemonuit. Si Suetia ad Natonem accessisset, novam rerum condicionem postulaturam esse, ut a parte Russiae responderetur. Sueti quidem non sunt militariter foederati, sed moderatores factionis centralis et democratarum Christianorum societatem cum Natone sustinere coeperunt.
Margot Wallström, ministra rerum exterarum Suetiae, dixit Suetos ipsos de politica sua exteriore et defensione consilia capere neque esse comprobandum, quod Russia Suetiae minitaretur. Relationes inter Russiam et Suetiam intercedentes his temporibus factae sunt frigidiores. Mense Augusto Sueti diplomatum Russum reppulerunt et Russi Suetum.
Papa abrogationem matrimonii faciliorem fecit
In ecclesia catholica matrimonium est insolubile sed certis de causis dissolvi sive abrogari potest. Processus abrogationis per saecula immutabilis mansit, sed nuper Papa Franciscus duabus epistulis motu proprio datis de mutationibus nuntiavit, quae ad introductionem processus brevioris et celerioris spectant. Utrique epistulae iam die Assumptionis Mariae (15.8.) subscripsit sed desideravit, ut die Nativitatis Mariae (8.9.) publicarentur.
Posthac matrimonium utraque parte volente statim abrogari poterit, cum antea abrogatio multos annos duraret. Nunc etiam gratuita esse debet. Postquam Papa Benedictus XIV (1740-1758) abrogationem renovavit, mutationes in illa factae non sunt.
Homo in spatio DCCCLXXVIIII dies
Sojuz, capsula spatialis Russorum, in Cazastaniam cum tribus cosmonautis feliciter descendit. Unus ex his erat Gennadi Padalka Russus, cosmonauta veteranus, qui in spatio diutius fuit quam quisquam ante eum, nam quinque volatibus factis octingentos undeoctoginta dies in statione siderali versatus est.
Creator commissarii Montalbano nonagenarius
Andreas Camilleri, auctor fabularum criminalium Sicilianus, nuper (6.9.) nonaginta annos complevit. Famam internationalem libris de commissario Montalbano obtinuit, ex quibus novissimus hoc anno editus est. Pelliculae televisificae ex his libris factae, in quibus primam personam agit Lucas Zingaretti, sunt etiam in Finnia celeberrimae.
Loca Siciliae, in quibus pelliculae factae sunt, ut platea principalis Ragusae veteris et domus commissarii in Lingula sicca (vulgo Punta secca) sita, visitatoribus ostenduntur. Camilleri, ut in colloquio televisifico die natali narravit, cotidie scribere pergit. Libri eius magnam partem lingua Siculorum scripti sunt, qua se etiam cogitare affirmavit.
(Tuomo Pekkanen)
18/9/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Moderatores Unionis Europaeae talem rationem in Europa introducendam esse censuerunt, ut profugi asylum petentes in diversas terras Unionis socias distribuerentur. Sperant omnes civitates illi consilio perficiendo interfuturas esse. Inceptum eo spectat, ut multitudo centum viginti milium fugitivorum, quae iam in Italia, Graecia Hungariaque est, in alias Unionis Europaeae regiones transferatur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Sipilä promiserit
Juha Sipilä, princeps minister Finlandiae, domum suam, quae in regione terrae septentrionali est, ad usum fugitivorum pollicitus est. Se ipsum iis aedibus minus egere, cum alterum quoque domicilium haberet et propter munus primi ministri in urbe Helsinki publico sumptu habitare posset. ”Spero fore”, inquit, ”ut ex consilio meo motus quidam popularis ad profugos adiuvandos oriatur.”
(Reijo Pitkäranta)
Kerry Russos monuit
Russi se milites in Syriam misisse concesserunt, qui copiis praesidentis Bashar al-Assad succurrerent. John Kerry, minister Americanus, id graviter ferens illos hortatus est, ne bello Syriaco ullo modo interessent. Si id fecissent, periculum fore, ne coalitio internationalis, quae contra ordinem Isis pugnaret, magnum detrimentum caperet.
(Reijo Pitkäranta)
Reclamatio agricolarum
Die Lunae (7.9.) multa milia agricolarum iratorum vias mediae urbis Bruxellarum machinis tractoriis pessime obstruxerunt. Qua reclamatione instituta ab Unione Europaea flagitabant, ut sibi pro alimentis, quae proferrent, maior pecunia solveretur. Aliquot cultores, qui reclamatum convenerant, ex Finlandia oriundi erant.
(Reijo Pitkäranta)
Dies insignis Elisabethae
Die Mercurii (9.9.) regina Elisabeth II omnes monarchas Britanniae diuturnitate regnandi superavit. Tum enim sexaginta tres annos, septem menses, duos dies in potestate fuerat sive diutius quam etiam regina Victoria. Diem illum memoria dignum Elisabeth in opere faciendo celebrabat, cum lineam quandam ferriviariam inauguravit.
(Reijo Pitkäranta)
De tramine nazistarum
Magistratus urbis Polonicae nomine Wałbrych confirmaverunt duos viros thesauros quaerentes in Silesia inferiore tramen militare historice insigne invenisse. Qui nuntius rem in eam opinionem adduxit, ut de tramine nazistarum fabuloso ageretur, quod auro oneratum esse diceretur. Neque locus exactus traminis reperti publice patefactus est.
(Satu Tuominen)
Opus Agathae optimum
Hoc mense (15.9.) centum viginti quinque anni acti sunt, cum Agatha Christie, scriptrix fabularum criminalium celeberrima, nata est. Ad honorem eius rei suffragium internationale institutum est de quaestione, quis ex libris eius omnium optimus esset. Palmam tulit opus anno millesimo nongentesimo undequadragesimo (1939) editum, quod ”Nec quisquam servatus est” inscribitur.
(Reijo Pitkäranta)
11/9/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Hoc anno amplius trecenta quinquaginta milia immigrantium Europam petentium Mare Mediterraneum transierunt. Qui numerus multo maior est quam toto anno proxime praeterito. Iter maritimum profugis tam perniciosum fuit, ut plus duo milia sescenti homines vitam amitterent. Plurimos fugitivos excepit Graecia, quo circiter ducenta viginti milia eorum pervenerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Barack Obama dixerit
In Alasca hac septimana conventus climaticus internationalis habitus est. Unus ex oratoribus erat praesidens Barack Obama: is participes docuit, quantopere omnium nationum interesset summa ope niti, ne atmosphaera totius orbis magis calesceret. Confessus est pollutiones aerias Civitatum Americae Unitarum multum ad condiciones climaticas conferre.
(Reijo Pitkäranta)
De relationibus Corearum
Kim Jong-un, dux Coreae Septentrionalis, concordiam cum Corea Meridiana nuperrime constitutam opibus bellicis terrae suae tribuendam esse dixit. Finem discidii novissimi inter Coreas orti terminum descripsit, qui utrique civitati viam consensus et fiduciae monstraret. Nisi autem Coreani meridiani arma ipsius nuclearia metuissent, futurum non fuisse, ut de pactione conveniret.
(Reijo Pitkäranta)
Area gasi terrestris reperta
Investigatores Italiani ante oram Aegypti in campum gasi terrestris incurrerunt, quo amplior in toto Mari Mediterraneo non inveniri videtur. Locus in profunditate sesquialterius chiliometri situs circuitu ad centum chiliometra quadrata patet. Area reperta tanta gasi terrestris copia abundare dicitur, ut usui Aegyptiorum ad multa decennia sufficiat.
(Reijo Pitkäranta)
De ludis Pekinensibus
Die Dominico (30.8.) certamina athletica omnium nationum Pekini ad finem sunt adducta. Ceteris terris praestantiores se praebuerunt Kenia, Jamaica, Civitates Americae Unitae. Grex Finlandensium successu mediocri certavit, quamquam Tero Pitkämäki nomisma aeneum in iaculatione obtinuit. E feminis nostris optima erat Minna Nikkanen, quae in saltu perticario decimum locum consecuta est.
(Reijo Pitkäranta)
Venetiana rursus celebrata
In Finlandia in morem venit mense Augusto exeunte aestatem praeteritam ludis sollemnibus paratis celebrare. Quae consuetudo imprimis ad urbes in litore Bothniae septentrionalis sitas valet. Celebrationes, quae Venetiana appellantur, maximam partem ex amplissimis spectaculis pyrotechnicis constant, quorum luce multicolori caelum tenebrescens collustratur.
(Reijo Pitkäranta)
Aves migrare coeperunt
Ornithophili Finni aves migrationem autumnalem coepisse nuntiant: Omnes fere longicrures iam in regiones meridianas evolavisse; ceteras etiam volantes, sicut hirundines, cuculos, sternas, magna multitudine caelum refrigescens in terras calidiores fugisse. Insectivoras quoque et aves rapaces nunc cum maxime alis se dare narrant.
(Saara Honkanen)
4/9/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ordo Nationum Unitarum profugis adiuvandis (UNHCR) aestimat etiam tria milia fugitivorum singulis diebus in Macedoniam venire. Plurimi eorum ex Syria oriundi sunt, quae iam quattuor annos bello civili vexatur. Immigrantes maximam partem itinere Balcanico utuntur, cum per Graeciam, Macedoniam, Serbiam euntes Hungariam et Germaniam petunt.
(Reijo Pitkäranta)
Tsipras munus deposuit
Regimen Graeciae munus deposuit, ut princeps minister Alexis Tsipras nuntiavit. Idem dixit in Graecia mense Septembri nova comitia parlamentaria institutum iri. ”Ita”, inquit, ”civibus occasio dicendi dabitur, quid de auxilio pecuniario a creditoribus peregrinis mutuo sumpto sentiant”. Se ipsum sperare fore, ut suffragatores condiciones opitulationis acciperent et pactionem ratam facerent.
(Reijo Pitkäranta)
Irania et terrae occidentales
Relationes Iraniae et nationum occidentalium post conventionem de vi nucleari effectam celeriter meliores redditae sunt. Hoc vel inde patet, quod Philipp Hammond, minister Britanniae, iter officiale in Iraniam suscepit, ut Teherani sedem legati Britanniae rursus aperiret. Idem Iraniani eodem tempore Londinii fecerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Le Pen de factione demotus
Jean-Marie le Pen, vir politicus Francogallus, de societate factionis dextimae, cui nomen Acies nationalis, demotus est. In causa erat, quod facinora horribilia in Germania nazistica commissa parvi aestimavisset. Filia Marine le Pen, praeses hodierna, suum patrem eumque praesidem factionis honorarium exauctorandum esse iamdudum postulabat.
(Satu Tuominen)
Quid Timo Soini dixerit
Timo Soini, minister a rebus exteris Finlandiae, oratione legatis peregrinis habita censuit patriae suae maxime interesse, ut cooperatio cum Russis continuaretur. ”Nobis quidem”, inquit, ”sanctiones Russis impositae respiciendae sunt, sed nihilominus illi in sodalibus nostris magni momenti numerantur. Utimur enim communi confinio longissimo et cotidianum fere commercium cum iis habemus”.
(Reijo Pitkäranta)
Vetus lex in Utajärvi sublata
Utajärvi, paroechia Finlandiae, hoc anno centum quinquaginta annos complet. Ad honorem huius rei paroechiani veterem legem inde a saeculo undevicesimo valentem tollere decreverunt. Quae lex vetabat viros caelibes inter horam decimam vespertinam et quartam matutinam domo egredi. Interdictio ideo statuta erat, ne illi, si totam noctem foris comissati essent, mane nimis fessi ad opus venirent.
(Reijo Pitkäranta)
Certamina Pekini athletica
In stadio Olympico Pekinensi, qui Nidus avis appellatur, certamina omnium gentium athletica celebrantur. Die Dominico (23.8.) decretum est, quis in orbe terrarum pedibus pernicissimus esset. Talem se praebuit Usain Bolt, cursor Iamaicanus, quippe qui victoriam cursus centum metrorum reportaret.
(Reijo Pitkäranta)
28/8/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Displosiones, quae die Mercurii (12.8.) apud portum urbis Tianjin Sinarum factae sunt, ingentia damna fecerunt. Pars regionis circumiacentis deleta est, plus centum homines sunt mortui, circiter septingenti vulnerati. Praeterea nonaginta homines disparuerunt, ex quibus quinque et octoginta sunt siphonarii, qui ignes ex displosionibus ortos exstinguere conabantur. Calamitas originem habuit ex receptaculo portuensi, in quo maxima copia materiae toxicae et displosivae conservabatur. Tianjin, ubi sunt quindecim miliones incolarum, est emporium magni momenti et inter maximas Sinarum urbes numeratur. A Pekino, capite Sinarum, circiter centum quinquaginta chiliometra distat.
Bellum mundanum II in Iaponia commemorabatur
Die Sabbati (15.8.) septuaginta anni acti erant, ex quo bellum mundanum secundum in Iaponia finitum est. Imperator Akihito, filius imperatoris Hirohito, quo regnante Iaponia bellum gesserat, affirmavit se belli mundani secundi quam maxime paenitere et optavit, ne tragoedia belli iteraretur. Nationes vicinae flagitaverant, ut Iaponia veniam crudelitatum illius belli peteret. Sed Shinzo Abe, primus minister, monuit Iaponiam iterum iterumque sinceram paenitentiam rerum in bello mundano secundo gestarum expressisse. Censebat nullam causam esse, cur filii, nepotes generationesque futurae, quibus nihil negotii cum bello fuisset, ad veniam petendam cogerentur.
Investigatores linguarum Finno-Ugricarum convenerunt
In urbe Ulaburgo (vulgo Oulu) hac septimana investigatores linguarum Finno-Ugricarum convenerunt. Adsunt prope quadringenti homines ex variis nationibus oriundi. Maximae linguae Finno-Ugricae sunt Finnica, Estonica, Hungarica, sed ad eandem familiam pertinent etiam complures minores linguae, ex quibus pleraeque sunt parvorum populorum in Russia habitantium. Multae ex linguis Finno-Ugricis Russiae decenniis praeteritis omnino exstinctae sunt. Quae in Russia adhuc exstant Finno-Ugricae linguae, admodum procul distant a sermone Finnico. Populi, qui eis loquuntur, plerumque sunt nomades, apud quos condiciones vitae propter campos petrolei et gasi in terris eorum iacentes factae sunt difficiliores.
Cattus Carduroy viginti sex annorum
Vetustissimus in orbe terrarum cattus est Carduroy Oregoniensis, qui nuper aetatem viginti sex annorum superavit. Vivit ruri, caseum cheddar amat, mures libentissime petit. Multum sub divo versatur. Antea titulum catti vetustissimi tenebat Tiffany Two Didacopolitanus (vulgo San Diego Californiae), qui vixit annos viginti sex, dies ducentos quattuor.
Ludi mundani athleticae levis 2015
Ludi mundani athleticae levis, qui cras incipient, usque ad diem tricesimum Pekini fient. Postquam Londinium petitionem suam revocavit, Pekinum solum ad certamina mundana instituenda mansit. Ex Finnia septendecim athletae in ludos missi sunt sed perpauci ex eis nomismata adipisci poterunt. Summa spes Finnorum est in certamine iaculationis.
(Tuomo Pekkanen)
21/8/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Turci abhinc duas septimanas bellum duarum acierum gerere coeperunt. Aeroplana enim eorum bellica uno eodemque tempore impetus aerios et in Curdos et in milites ordinis Isis dederunt. Quorum hostium alteri ex montibus Iraquiae septentrionalis incursiones in fines Turciae faciunt, alteri in Syria cives innocentes ictibus terroristicis lacessunt.
(Reijo Pitkäranta)
De polo arctico possidendo
Russi ordini Nationum Unitarum argumenta proposuerunt, quibus innisi polum arcticum et regionem ei vicinam sibi vindicare student. Aliae nationes, quae de iisdem orbis arctoi partibus administrandis certant, sunt Norvegia, Canada, Dania, Civitates Americae Unitae. Plaga maxime septentrionalis studia harum civitatum eo magis excitat, quod copia glaciei deminuta ibi expeditius quam ante agere possunt.
(Reijo Pitkäranta)
Nova zona horaria Coreae
Die quinto decimo mensis Augusti (15.8.) Corea septentrionalis propriam zonam horariam usu recipiet. E consilio sequitur, ut indices horologiorum illo die dimidia hora moveantur. Causa renovationis est, quod Coreani septentrionales non iam eadem ratione horarum uti volunt ac Iaponienses, quos homines malevolos et imperii cupidos describunt.
(Reijo Pitkäranta)
Euripus Suesiensis dilatatus
Septimana praeterita in Aegypto caerimonia inaugurationis novi canalis Suesiensis magna pompa celebrata est. Euripus anno millesimo octingentesimo undeseptuagesimo (1869) in usum receptus dilatatus est, ut naves utroque eodem tempore navigare possent. Aedificationem immensam uno anno confecerunt.
(Saara Honkanen)
De felibus Australiae
Regimen Australiae ante annum bis millesimum vicesimum (2020) duas miliones felium silvestrium occisurum est. Decretum ad animalia minora tutanda spectat: magnum est enim periculum, ne amplius centum viginti genera animalium a felibus dilacerata omnino emoriantur. In Australia viginti duae fere miliones felium esse existimantur.
(Reijo Pitkäranta)
Res a Pekka Aalto gesta
In urbe New York certamen cursus paene quinque milium chiliometrorum positum est. Victor evasit Pekka Aalto, cursor Finlandensis spatiorum longissimorum. Is enim illud iter ingens quadraginta diebus totidemque noctibus emensus est. Ante certamen aestimabatur celerrimis cursoribus saltem quinquaginta duobus diebus et noctibus opus esse ad tantum spatium conficiendum.
(Reijo Pitkäranta)
Aestas in Finnia frigidior
Haec aestas agricolis Finlandiae parum favit, quamquam rerum condicio in diversis terrae partibus nonnihil variat. Nam caeli statu frigido et imbribus continuis effectum est, ut segetes multis septimanis serius maturescerent quam fieri solet. Quae cum ita sint, metuendum est, ne messis frumentaria hoc autumno solito minor fiat. Imprimis hordeum tempestate importuna laboravisse videtur.
(Reijo Pitkäranta)
14/8/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Feriis aestivis ad finem vergentibus Nuntii Latini post intermissionem duorum mensium continuantur. Singulis septimanis nuntii a Radiophonia Finnica die Veneris emittuntur atque in televisione textuali (pagina 365) et in interreti simul divulgantur. Vicesimus septimus annus, ex quo prima emissio facta est, Kalendis Septembribus incipiet.
Numerus fugitivorum in dies crescit
Numerus fugitivorum, qui trans Mare Mediterraneum in Europam veniunt, magnopere crevit. Maxima quidem causa est bellum civile Syriae, sed conversionibus politicis factum est, ut etiam aliae terrae Africae septentrionalis instabiles manerent. Praesertim perturbatio Libyae, unde brevissima in Italiam est traiectio, usui fuit clandestinis hominum vectoribus. Ad profectionem confert etiam, quod homines telephonulis portatilibus et per interrete de vitae condicionibus Europaeis et de aditu viisque certiora cognoverunt. Hoc anno plus mille nongenti homines in Mari Mediterraneo interierunt. In Unionem Europaeam circiter centum quinquaginta milia pervenerunt.
Crisis migrationis Caletensis
Greges migratorum, qui diversis viis ex Africa vel Asia in Europam venerunt, in proximitatem urbis Caleti (Calais) convenerunt, unde brevissima est in Britanniam per cuniculum traiectio. Circiter tria hominum milia apud aditum cuniculi manent, ut autocarris aut traminibus in Britanniam clam transeant. His duobus annis custodes limitis Franciae plus quam undequadraginta milia migratorum illegalium impediverunt, ne Fretum Gallicum transirent. Portus Caletensis saepimento quinque metra alto protegitur et a vigilibus armatis defenditur, sed nihilo minus multis contingit, ut traminibus vel autocarris in Britanniam perveniant.
Pars aeroplani Malaesiani reperta
Ante duodeviginti menses (8.3.2014) aeroplanum Malaesianum (MH370), quod ex Cuala Lumpuriana in Pekinum volabat, in itinere inopinanter disparuit neque omni communicatione interrupta sciri potuit, quid factum esset, neque ullum eius vestigium repertum erat. Causa calamitatis, qua ducenti undequadraginta homines perierunt, incognita mansit. Ex datis satelliticis coniectatum est illud aeroplanum in Oceanum Indicum in partibus ab Australia in occidentem vergentibus praecipitavisse. Nunc pars alae eiusdem generis aeroplani in litore Insulae Reunionis reperta est, quam partem experti ad aeroplanum calamitosum veri similiter pertinere censuerunt.
Ingentes greges locustarum in Russia meridionali
Ingentes greges locustarum regionem Stavropolis in Russia meridionali invaserunt. In illis partibus quotannis apparent sed plerumque temperi delentur. Hoc anno accidit, ut locustae ex regionibus vicinis repente venirent neque a magistratibus retineri potuerunt. Greges instar nubium omnem messem comedere dicuntur. Nunc agris Russiae fertilissimis imminent.
(Tuomo Pekkanen)
7/8/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Nuntii Latini ob ferias aestivas in octo septimanas intermittuntur, quam ob rem proxima emissio non ante quam die septimo mensis Augusti (7.8.) fiet. Restat, ut auscultatoribus nostris gratias quam maximas agamus et aestatem quam iucundissimam exoptemus.
(Reijo Pitkäranta)
Nuntii Latini 12.6.2015:
Comitia in Turcia habita
Comitiis parlamentaribus in Turcia habitis factio Iuris et libertatis (AKP) quidem principatum servavit, sed maiorem suffragiorum partem non assecuta est. Ita praesidens Recep Tayyip Erdogan impeditus est, quominus lege constitutionali renovata potestatem suam augeret. Victores comitiorum evaserunt asseclae partium liberalium Curdis faventium.
(Reijo Pitkäranta)
Quid Vladimir Putin dixerit
Praesidens Vladimir Putin in colloquio actis diurnis Corriere della Sera dato ait nullam esse causam, cur terrae occidentales Russos timerent. ”Nemo sanus”, inquit, ”ne in somniis quidem cogitare potest Russos subitum impetum in civitates Consociationis NATO facturos esse.” Addidit patriam suam solum id agere, ut se a periculis externis defenderet.
(Reijo Pitkäranta)
Guantanamo mox claudetur
Minister defensionis Civitatum Americae Unitarum, una cum magistratibus Aedium Albarum rogationem praeparare coepit, ut campus carceralis Guantanamo tandem clauderetur. Quae castra anno bis millesimo secundo (2002) ad eos retinendos condita sunt, qui in suspicionem terrorismi venerant. Etiam nunc ibidem centum viginti captivi, multi causa indicta, inclusi sunt.
(Reijo Pitkäranta)
MERS in Corea grassatur
Virus periculosissimum nomine MERS in Corea meridiana grassari coepit et iam magno hominum numero perniciei fuit. Agitur de infectione viarum respiratoriarum, ad quam sanandam adhuc nullum remedium inventum est. Propter hoc periculum multae scholae clausae sunt, et cives monentur, ne in publicum prodeant. Praeterea metuendum est, ne ille morbus inde in vicinas terras diffundatur.
(Reijo Pitkäranta)
Quid rector magnificus fecerit
In universitate urbis Romae certamen pulchritudinis institutum est ad iudicandum , quis ex studentibus omnium sapientissima et venustissima esset. In consilio arbitrorum etiam rector magnificus Eugenio Gaudio intererat. De ea re iratae complures profestrices publica epistula scripta eum vehementissime reprehenderunt censentes id, quod fecisset, universitati et toti Italiae dedecori esse.
(Satu Tuominen)
Barcinonenses victores facti
Die Saturni (6.5.) in stadio Berolinensi de cantharo optimorum in Europa gregum pedifollicorum dimicatum est. Quo in certamine manus Barcinonensis lusoribus societatis Juventutis se obiecit. Victoriam reportaverunt Barcinonenses follem in portam adversariorum ter ingerendo, cum Taurinenses hoc tantum semel efficere valerent
(Reijo Pitkäranta)
12/6/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Russia in terras Unionis Europaeae indicem misit, in quo undenonaginta politici nominantur, quibus aditus in Russiam negatur. Sunt in indice pristini ministri rerum exterarum, europarlamentarii, magistratus a securitate. Ex terris septentrionalibus insunt tredecim homines, in his Heidi Hautala, delegata europarlamentaria Finnorum. Unio Europaea indicem a Russis compositum reprobavit eumque temerarium et improprium iudicavit. Timo Soini, novus minister a rebus exteris Finniae, censebat nullam causam esse exaggerandi, quia index nihil esset nisi responsum ad interdictiones, quas Unio Europaea propter crisim Ucrainae civibus Russis imposuisset.
Medvedev regimini Finniae gratulatus
Primus minister Russiae Dmitri Medvedev, primo ministro Finniae Juha Sipilä nuntium gratulatorium misit. Laudat relationes, quae inter Russiam et Finniam tradito more sunt amicales. Affirmat se in commercio, oeconomia, investionibus, scientia innnovationibusque ad cooperationem excolendam paratum esse. Nominat etiam res culturales et quaestiones humanitarias.
Conservativi Franciae posthac Republicani
Conservativi Franciae decreverunt, ut nomen mutarent. Factio, quae est Union pour un Mouvement Populaire (Unio Motus Popularis) sive UMP, erit posthac Les Republicains (Republicani). Nicolas Sarkozy, pristinus praesidens, qui huic factioni praeest, sperat fore, ut nomine mutato in comitiis anno bis millesimo septimo decimo (2017) futuris adiuvetur, ut denuo praesidens Francorum creetur.
Solar Impulse 2 terram circumvolat
Aeroplanum Solar Impulse 2 nominatum, quod tantum energia solari utitur, mense Martio ex Abu Dhabi iter suscepit, ut terram circumvolaret. Postquam in Omania, India, Birmania descendit, in Nanjing Sinarum venit, unde die Sabbati (30.5.) ad Insulas Havaianas versus trans Oceanum Pacificum perrexit. Sed iam post volatum triginta sex horarum aeronautae propter malam tempestatem in Nagoyam Iaponiae descenderunt ibique meliores condiciones meteorologicas exspectare constituerunt. Aeroplanum Solar Impulse est inceptum Helveticum, cuius auctores sunt André Borschberg et Bertrand Piccard, qui illud aeroplanum vicissim gubernant.
Contador in Circuitu Italiae victor
Albertus Contador, birotarius Hispanus, in Circuitu Italiae (Giro d’Italia) victor evasit. Secundus fuit Fabius Aruun Italicus. Contador iam anno bis millesimo octavo (2008) in eodem certamine victoriam adeptus est. Optimus erat etiam anno bis millesimo undecimo (2011), sed tum propter usum drogarum praemium amisit.
Annus scholasticus finites
A Kalendis Iuniis feriae aestivae scholarum in Finnia inierunt. Scholam fundamentalem perfecerunt duodesexaginta milia (58000) adulescentium, examine maturitatis approbatorum numerus erat paene viginti septem milium (27000). In scholis professionalibus studia perfecerunt duodeseptuaginta milia (68000). Novus annus scholasticus in Finnia inter dies decimum et tertium decimum mensis Augusti incipiet.
(Tuomo Pekkanen)
5/6/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
In comitiis Finniae parlamentaribus mense Aprili factis victores evaserunt factiones Centralis, Finni fundamentales, Conservativi, quarum factionum praesides Juha Sipilä, Timo Soini, Alexander Stubb de novo regimine constituendo et eius programmate inter se consultaverunt. Denique de novo regimine convenit, quod hodie a praesidente rei publicae nominatum est. Ministri in regimine sunt quattuordecim. Ex factione Centrali sunt sex ministri, ex Finnis fundamentalibus quattuor totidemque ex Conservativis. Primus minister est Juha Sipilä, minister rerum exterarum Timo Soini, minister aerarii publici Alexander Stubb. Principale propositum regiminis est oeconomiam patriae restituere, ne debitum publicum crescat sed paulatim minuatur. Communia et municipia posthac independentius quam ante de suis rebus administrandis constituere poterunt. Ad sumptus eorum deminuendos servitia, quae curare debent, amputantur. Tributa ex salariis solvenda non augentur, sed aequilibrium oeconomicum petitur tam parsimonia et vectigalibus quam incremento laboris.
ISIS Palmyram occupavit
Postquam copiae in praesidentem Bashar al-Assad fideles Palmyram reliquerunt, ordo ISIS urbem occupavit. Ex eo sequitur, ut ISIS aditum ad campos petrolei et gasi regionum Syriae mediarum habeat. Verendum est, ne monumenta antiqua aetatis Romanorum a pugnatoribus illis barbaris deleantur, sicut iam antea in Iraquia et Syria factum est. Palmyra erat olim statio commercialis itineris serici, quod aetate Augusti imperatoris ad imperium Romanorum annexa est. Secundo p.Chr.n. saeculo maxime floruit et anno ducentesimo duodecimo (212) ab imperatore Septimio Severo colonia Romana facta est. Templa et alia aedificia Palmyrae bene conservata inter monumenta archaeologica maximi momenti aestimantur.
Suecia in cantionibus Eurovisionis excellebat
Certamina cantionum Eurovisionis iam sexagies facta sunt. In hornotino certamine Vindobonae facto victoriam reportavit Suecia, secundum locum obtinuit Russia, tertium Italia. In certamen finale admissae erant viginti septem nationes. Cantionem Sueciae, ”Heroes” intitulatam, cecinit Måns Zelmerlöw. Finnia iam in semifinali ex certamine eliminata est.
Mathematicus John Nash mortuus est
Mathematicus John Nash, praemio Nobeliano ornatus, calamitate vehiculari in Nova Caesarea (vulgo New Jersey) interiit. Multos annos schizophrenia affectus erat. Quo modo cum morbo vixerit, describitur in pellicula cinematographica “A beautiful mind” anni bis millesimi primi (2001), quae quattuor praemia Oscar accepit.
Apes in USA gregatim moriuntur
In USA greges apium frequentius quam ante moriuntur. Inter mensem Aprilem huius anni et praeteriti cultores apium plus quam quadraginta centesimas examinum amiserunt. Sollicitudinem affert, quod nunc primum mortes aestivo tempore frequentiores erant quam hieme. Quae causa sit, cur apes ita gregatim moriantur, pro certo non constat.
(Tuomo Pekkanen)
29/5/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ministri Unionis Europaeae consilium ceperunt, quo prohiberetur, ne immigrantes mari in Europam clam importarentur. Convenit de communi actione maritima suscipienda, qua contra negotiatores huiusmodi commercii pugnaretur. Placuit classem e copiis navalibus Unionis Europaeae instruere, cuius esset omnes naves, quae in aquis internationalibus sine vexillo ullius civitatis navigarent, statim occupare.
(Reijo Pitkäranta)
In Cypro de pace agitur
Nikos Anastasiades, praesidens Cypri, et Mustafa Akinci, dux Turcus partis eiusdem insulae septentrionalis, de pace in Cypro restituenda consultare coeperunt. Concordia, si inventa erit, et Graecis et Turcis magno emolumento fore existimatur. Cyprus inde ab anno millesimo nongentesimo septuagesimo quarto (1974) in duas partes divisa est.
(Reijo Pitkäranta)
Mursi capitis damnatus
Muhammed Mursi, pristinus praesidens Aegypti, una cum centum fere aliis sociis Ordinis fratrum Musulmanorum capitis damnatus est. Unio Europaea hanc sententiam a iudicibus Aegyptiis dictam valde reprehendit. Federica Mogherini, ministra Unionis a rebus exteris et securitatis negat poenam mortis cum iis postulatis congruere, quae ius internationale Aegyptiis imposuerit.
(Reijo Pitkäranta)
De re quadam viaria
Commeatus ferriviarius inter Estoniam et Russiam omnino desiit, postquam ultimum tramen, quod Moscua abierat, die Martis (19.5.) Tallinnum pervenit. Operae pretium non erat commeatum in eo itinere continuare, quod numerus viatorum hac ferrivia utentium valde deminutus erat.
(Reijo Pitkäranta)
De myopia iuvenum
Myopia sive difficultas longe videndi apud iuvenes Europaeos valde increbruit. Ex materia in diversis regionibus Europae collecta patet iam dimidiam fere partem hominum viginti quinque annis maiorum, sed undetriginta annis minorum illo vitio laborare. Constat iuventutem Asiae iam pridem oculos non satis prospicientes habere, et nunc eadem debilitas in Europam manavit.
(Reijo Pitkäranta)
De aestibus fervidis
His diebus tempestas in paeninsula Pyrenaea multo calidior fuit quam mense Maio fieri solet. Meteorologi novos primatus caloris in tabulas rettulerunt, cum temperatura in Portugallia meridiana usque ad quadraginta et in partibus Hispaniae orientalibus prope ad quadraginta tres gradus Celsianos ascendisset. Tales aestus ante mediam aestatem rarissime inveniuntur.
(Saara Honkanen)
Novi bibendi mores
Consumptio alcoholi in Finlandia etiam anno proxime praeterito descendit. Quod imprimis ad usum spiritus fortis, vini meri, vini pomarii pertinet, sed etiam cerevisia apud nos moderatius bibi coepta est. Talis progressus tam recessioni oeconomicae et tributis auctis quam moribus bibendi mutatis adscribendus est.
(Reijo Pitkäranta)
22/5/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Nuntii Latini 15.5.2015
Die Saturni (9.5.) septuaginta anni a secundo bello mundano composito acti erant, et in Europa dies victoriae celebrabatur. Moscuae pompa militaris magnificentissima instituta est. Praesidens Vladimir Putin orationem habuit, qua praeter exspectationem non solum Russos, sed etiam socios eorum Britannos, Francogallos Americanosque propter victoriam e Germanis nazistis reportatam laudavit.
(Reijo Pitkäranta)
Conservativi victores
Comitiis parlamentaribus in Britannia habitis factio conservativa, cui praeest David Cameron, amplius dimidiam partem sedium legatorum sibi conciliavit. Inde sequitur, ut conservativis non iam aliis factionibus opus sit ad civitatem administrandam, sed novum regimen soli formare possint. Praesides trium factionum devictarum, in iis Ed Miliband, dux laboristarum, statim munus deponere decreverunt.
(Reijo Pitkäranta)
Castro papam convenit
Relationes inter Cubam et ecclesiam catholicam intercedentes meliores sunt quam umquam post res in Cuba abhinc quinquaginta sex annos eversas. Huc pertinet, quod praesidens Raul Castro die Dominico (10.5.) in Civitate Vaticana papam Franciscum convenit et cum eo amplius horam collocutus est. Sine interprete loqui poterant, quia uterque lingua Hispanica sermone patrio utebatur.
(Reijo Pitkäranta)
Liberia Ebola liberata
Liberia, res publica in Africa occidentali sita, civitas febri Ebola libera pronuntiata est. Iam enim quinquaginta fere dies elapsi sunt, cum ibi nulla contagio inventa est. Medici tamen cives ad caute vivendum hortantur, donec etiam terrae vicinae Guinea et Mons Leoninus huius morbi expertes fiant.
(Reijo Pitkäranta)
Epistula subsidiariis missa
Mense Maio procedente exercitus Finlandiae nongentis fere milibus subsidiariorum litteras mittit, ut unusquisque certior fiat, quod munus suum in ordine militari sit. Quibusdam est mandatum bello orto negotium civile agere. Epistulis missis curatores regionales etiam cognoscere volunt, num data subsidiantium personalia, quae in repertorio habeant, mendis careant.
(Antti Ijäs)
De invento archaeologico
Abhinc annum et sex menses repertum est sepulcrum mediaevale in Janakkala, communi Finniae. Una cum viro circiter anno millesimo trecentesimo mortuo etiam duo gladii humati erant, quorum unus ab aetate Vicingorum, alter ab expeditionum sacrarum temporibus originem trahit. Illum fortasse hereditate acceptum esse, hunc in usu proprio defuncti fuisse creditur.
(Antti Ijäs)
De sationibus vernis
Sationes vernae in Finlandia saltem sesquiseptimana serius factae sunt quam fieri solent. In causa sunt imbres, frigus, agri umidi. In partibus terrae septentrionalibus, ubi arva adhuc partim nivibus obruta sunt, condicio rerum etiam peior est.
(Reijo Pitkäranta)
15/5/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
8.5.2015
Expositio Universalis, in qua plus centum quadraginta nationes intersunt, Kalendis Maiis Mediolani aperta est. Per sex menses Mediolanum erit velut fenestra mercatoria, in qua nationes ad quaestionem respondent, quo modo cibus saluber omnibus in mundo populis praestetur et aequilibrium planetae conservetur. Inter expositionem in urbe Mediolano et in area expositionis, cuius amplitudo est unius fere milionis metrorum quadratorum, spectacula artistica et musicalia praebentur atque conventus et exhibitiones instituuntur. Primo die visitatores fere ducenta quinquaginta milia numerabantur. Omnino plus viginti miliones hospitum expositionem visitaturos esse aestimatur.
Maxima in Baltia exercitia militaria
Exercitia militaria, quibus maiora in regione Baltica post independentiam restitutam facta non sunt, quarto huius mensis die (4.5.) in Estonia initium habuerunt. Inter decem dies exercitiis intersunt plus tredecim milia militum. Adsunt observatores sedecim terrarum, inter quas Russia et Belorussia.
Bellum in Europa ante LXX annos finitum
Hodie (8.5.) septuaginta anni transacti sunt, ex quo Germania nazistica in deditionem venit et bellum mundanum secundum in Europa finitum est. Copiae exercitus rubri et confoederatorum occidentalium in flumine Albi (Elbe) iam die vicesimo quinto mensis Aprilis (25.4.) convenerant. Hitler, dictator Germanorum, pridie Kalendas Maias Berolini suicidium fecit.
Ducissa Catherine filiolam peperit
William, princeps Britanniae, et Catherine, ducissa Cantabrigensis, postridie Kalendas Maias (2.5.) filiola aucti sunt. Nomen infantis est Charlotte Elisabeth Diana. Post fratrem George, primogenitum anno bis millesimo tertio decimo (2013) natum, patrem William avumque Charles filiola in ordine heredum throni Britanniae quartum locum tenet.
Feriae in oriente viliores
Finito bello mundano secundo aulaeum ferreum, ut dicebatur, Europam in duas partes diu dividebat. Vestigia huius aulaei Europam adhuc ita dividunt, ut pretia in terris orientalibus sint viliora quam in Europa occidentali et septentrionali. Ideo itinera feriantium in Europam orientalem fiunt in annos frequentiora. In Lithuania, Polonia, Slovakia, Hungaria, Bulgaria eadem pecunia bis tot merces vel servitia quot in Finnia emi possunt. Anno proximo (2014) Finni paene octo miliones itinerum peregre fecerunt. Plurima itinera (29%) facta sunt in Estoniam, sed etiam in Poloniam et Hungariam Finni frequenter ad ferias agendas profecti sunt.
Ciconia primum in Finnia nidificat
In Koski, paroecia Finniae occidentalis-meridionalis, ciconia nidificat, quod numquam ante in Finnia evenit. Cum ante duos annos homines ciconiam ibi vidissent, turrim ad nidum faciendum idoneam aedificaverunt ea spe inducti, ut avis reverteretur. Neque spes eos fefellit, nam nuperrime ciconia revenit et cum coniuge ibi nidum facit.
(Tuomo Pekkanen)
8/5/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
24.4.2015
In comitiis Finniae parlamentaribus die Dominico (19.4.) factis ex duobus milibus candidatorum ducenti in proximum quadriennium creati sunt. Factio centralis in novo parlamento undequinquaginta (49) delegatos habet, Finni fundamentales duodequadraginta (38), conservativi triginta septem (37), democratae sociales triginta quattuor (34), virides quindecim, confoederatio sinistra duodecim, factio popularis Sueca novem, democratae Christiani quinque. Democratae sociales, qui octo delegatos amiserunt, numquam ante magnitudine quarto loco in parlamento fuerunt. Ad urnas septuaginta centesimae ex civibus suffragium habentibus venerunt. Feminae in novo parlamento octoginta tres (83) numerantur. De novo regimine constituendo Juha Sipilä, praeses factionis centralis, cum praesidibus ceterarum factionum consultat.
Calamitates in Mari Mediterraneo iterantur
Commissio Nationum Unitarum profugis adiuvandis (UNHCR) Unionem Europaeam hortatur, ut consilia capiat, quibus immigrantes naufragi in Mari Mediterraneo reperiantur et efficacius adiuventur. Anno proximo ducenta undeviginti milia (219 000) profugorum vel immigratorum Mediterraneum traiecti sunt, ex quibus tria milia quingenti(3 500) naufragiis interierunt. Hoc anno iam triginta quinque milia (35 000) in Europam venerunt et mille septingenti quinquaginta homines in mari vitam amiserunt. In dies calamitates fiunt frequentiores et numerus victimarum crescit. Septimana vergente (19.4.), cum navigium nimis oneratum prope oram Libyae cecidisset, plus nongenti homines interierunt.
Matteo Renzi, primus minister Italiae, petiit, ne Italia ad immigratores salvandos sola relinqueretur. Praesidens Franciae Francois Hollande flagitavit, ut itinera diligentius vigilarentur, quibus clandestini hominum importatores uterentur. Idem monuit pluribus navibus et aeroplanis opus esse, quibus importatio hominum clandestina impediretur. Erkki Tuomioja, minister a rebus exteris Finnorum, qui die Lunae in conventu ministrorum Unionis Europaeae interfuit, censebat causam immigrationis esse in difficillimis vitae condicionibus. Saeva paupertate, bellis gestis, iuribus humanis violatis nec non discriminatione homines impelli, ut domibus relictis vitam periclitarentur.
Putin ad cooperationem cum USA paratus
Vladimir Putin, praesidens Russiae, affirmavit se ad cooperationem cum Americanis paratum esse, quia Russia et USA multa studia et commoda communia haberent. Ad illa pertinere stabilitatem oeconomiae mundanae, democratizationem, eradicationem paupertatis atque coercitionem cum terrorismi et criminalitatis organizatae tum propagationis armorum internecivorum. Neque interesse, quis in comitiis anno proximo futuris praesidens Americanorum crearetur, nam cooperationem non ad personam sed ad civitatem spectare.
(Tuomo Pekkanen)
24/4/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Nuntii Latini 17.4.2015
Ministerium Russiae a rebus exteris sententiam edixit, qua consilia terrarum septentrionalium sui communiter defendendi vehementer condemnavit: Russos vidisse, quae in actis diurnis Aftonbladet de illa re scripta essent. Ex talibus propositis adversus Russos adumbratis sequi posse, ut omnes fere fructus, quos illae una cum Russis peperissent, infeliciter perirent.
(Reijo Pitkäranta)
Obama et Castro collocuti
Die Saturni (11.4.) Barack Obama, praesidens Americanorum, et Raul Castro, dux Cubae, in urbe Panama convenerunt et per longum tempus collocuti sunt. Postea Obama diurnariis illum sermonem fructuosum descripsit, unde nova aetas in historia utriusque civitatis inire posset. ”Bellum frigidum”, inquit, ”compositum est, neque civitas Cubanorum saluti Americanorum iam imminet”.
(Reijo Pitkäranta)
Isis paulatim regredi cogitur
Isis, ordo islamitarum, amplius quartam earum regionum partem, quas in Iraquia sub potestatem suam redegerat, iam amisit. Tribunus militum Steve Warren, cuius est notitias ex Pentago divulgare, nuntiat copias illas ex iis locis, quibus antea stabant, paulatim retrudi. Milites confoederationis, cui Americani praesunt, in Iraquiam et Syriam plus tria milia ictuum aeriorum fecerunt.
(Reijo Pitkäranta)
Calamitas ante Libyam maritima
Die Dominico (12.4.) ad oram Libyae calamitas maritima facta est, qua circiter quadringenti immigrantes illegales vitam amisisse existimantur. Custodes litorales Italiae nuntiaverunt sibi contigisse, ut centum quinquaginta fere homines e naufragio servarent. In navigio saltem quingenti vectores erant, in quibus multi pueri et puellae.
(Reijo Pitkäranta)
Index progressus socialis
Novus index progressus socialis divulgatus est. Hac statistica, quae quotannis de omnibus orbis terrarum civitatibus componitur, aestimari potest, quomodo quaeque res publica officia erga populum suum socialia expleat. Civitas optima hoc anno iudicatur Norvegia, quam sequitur Suetia. Finlandia septimum locum obtinuit.
(Saara Honkanen)
De comitiis parlamentaribus
Die undevicesimo huius mensis (19.4.) in Finlandia comitia parlamentaria instituentur. More solito civibus facultas in antecessum suffragandi oblata est, dummodo sententiam, si serissime, postridie Idus Apriles (14.4.) darent. Illo die vesperi apparuit amplius triginta centesimas hominum ius suffragii adhibuisse.
(Reijo Pitkäranta)
Adventus veris inaequalis
Ver in Finlandiam hoc anno inaequaliter venit. Nives quidem et glacies solito maturius dissolutae sunt, sed adventus avium migratoriarum duabus fere septimanis serior est quam antea fuisse consuevit. In causa sunt venti septentrionales idemque frigidi et adversi, quibus factum est, ut maiora avium examina admodum cunctanter e regionibus meridianis redirent.
(Reijo Pitkäranta)
17/4/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
10.4.2015
De programmate nucleari inter Iraniam atque terras occidentales, Russiam Sinasque per duodecim annos consultatum est. Disputabatur, utrum Irania arma nuclearia an tantum nuclearem energiam parare vellet. Postridie Kalendas Apriles condiciones adeo convenerunt, ut concordia certa et definita mense Iunio inveniri posset. Irania se obligat, ne nuclearia arma acquirat, ex quo sequitur, ut sanctiones internationales ei impositae tollantur. Benjamin Netanjahu, primus minister Israelis, iudicavit concordiam factam exsistentiae patriae suae imminere. Barack Obama autem concordiam historicam appellavit, qua securitas Americanorum et foederatorum augeretur.
Graecia summa aerarii inopia laborat
De programmate debitorum continuando inter Graeciam et eurozonam nondum convenit. Ut discrimen oeconomicum sublevaret, Graecia a Germania ducenta undeoctoginta miliarda euronum ad damna sarcienda flagitavit, quae regimen nazisticum fecerat. At iam ante viginti quinque annos Graecia pactum probavit, ex quo nullae amplius compensationes reposcerentur aut redderentur.
Papa de pace appellavit
In oratione paschali Papa Franciscus de pace praesertim in Syria et Iraquia appellavit. “Communitas internationalis, ut speramus, non debet ante hanc ingentem tragoediam humanitariam iners manere”, ait Papa. Concordiam de programmate nucleari cum Irania factam laudavit et sperabat fore, ut orbis terrarum tutior fieret. Papa mentionem separatim fecit ictus terroristici nuper in Kenia facti, quo aggressores motus Al-Shabaab in campo Universitatis Garissae centum quadraginta septem homines, imprimis Christianos, interfecerunt. Passiones, quibus Christiani etiam in aliis mundi partibus subicerentur, memoravit et optavit, ut in angustiis sublevarentur.
Ucraina communismum vetitura
Regimen Ucrainae legem feret, qua ideologia, propaganda symbolaque communistica vetabuntur. Iam antea lex perlata est, qua recentiores pelliculae cinematographicae et televisificae, in quibus exercitus aut milites Russiae ut heroes praesentantur, vetitae sunt. Factio communistica in comitiis parlamentariis anno bis millesimo duodecimo (2012) tredecim centesimas (13%) suffragiorum in Ucraina accepit.
Ad emacerationem allicere illegitimum erit
Parlamentum Francorum additamentum ad legem de sanitate publica probavit, ex quo homines ad emacerationem ita allicere non liceret, ut in periculum mortis inciderent aut valetudine periclitarentur. Qui illam legem violavissent, multa decem milium euronum aut carcere unius anni punitum iri. Lex imprimis ad eas paginas interretiarias coercendas spectat, in quibus homines ad nimiam gracilitatem incitantur. Ad quadraginta milia Francorum, ex quibus maior pars sunt iuvenes feminae, adulescentulae aut puellae, anorexia laborant. Propositum legis etiam est, ne indutrices nimis macrae ad novos vestiendi modos praesentandos accipiantur.
(Tuomo Pekkanen)
10/4/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Causa calamitatis aeriae in Alpibus factae iam constat. Pro certo enim habetur aeroplanum a gubernatore consulto deletum esse. Ipse pilota e diaeta parumper abisse videtur, quo facto gubernator Andreas Lubitz recusavit, quominus eum rursus intromitteret. Deinde aeroplanum cum omnium interitu in montem direxit.
(Satu Tuominen)
Merkel Helsinkium adiit
Angela Merkel, cancellaria foederalis Germaniae, die Lunae (30.3.) Helsinkium venit, ubi Alexander Stubb, princeps minister Finlandiae, eam hospitio recepit. Inter visitationem etiam praesidentem Sauli Niinistö convenit et particeps fuit colloquii, in quo de rebus Unionis Europaeae disceptabatur.
(Reijo Pitkäranta)
Dies Dominica palmarum
Hac septimana in ecclesia occidentali hebdomada sancta agitur. Initium cepit a Dominica palmarum (29.3), quae ad memoriam adventus Iesu in urbem Hierosolyma celebratur. Scriptum est turbam hominum eum salutantem ramos palmarum in via stravisse. Quare hoc die apud nos puellis moris est homines adultos virgis leviter caedere et cantilena recitata omnia bona exoptare.
(Reijo Pitkäranta)
Memoria ultimae cenae
Dies Iovis septimanae sanctae Christianos de ultima cena commonuit, quam Iesus cum discipulis sumpsit. Hic dies Latine dies viridium appellatur: tunc enim in ecclesia vetere iis, qui paenitentiam egerant, remissio peccatorum dabatur et hi tamquam rami virides in arborem ecclesiae denuo inserebantur.
(Reijo Pitkäranta)
Dies passionis Christi
Hodie (3.4.) diem passionis Christi habemus. Sunt, qui putent Iesum anno tricesimo tertio (33) in cruce fixum esse: tum enim in regione Hierosolymitana eclipsis solis fuit, cuius mentionem evangelistae inferre videntur. Si traditioni Graecae fidem tribuimus, crucifixio Iesu die vicesimo tertio mensis Martii (23.3.) facta est. Ii autem, qui memoriam Latinam sequuntur, eam biduo post sive die vicesimo quinto eiusdem mensis (25.3.) evenisse credunt.
(Reijo Pitkäranta)
De ignibus diei Saturni
Vulgo creditum est die Saturni sive postridie, quam Christus mortuus et sepultus est, malos spiritus in aere volitare. Ad eos depellendos in Finlandia occidentali eo die vesperi magnae lignorum strues comburuntur, quarum flammae in tenebris longe lateque elucent.
(Reijo Pitkäranta)
Dies resurrectionis Christi
In historia evangelica traditum est Iesum tertio die sive die Dominico mane e mortuis excitatum esse et postea discipulis suis apparuisse. Miraculum resurrectionis tantum est, ut non solum homines magno gaudio afficiat, sed etiam naturae laetitiam parare videatur. Est enim vetus opinio Solem illo mane orientem in caelo cum iubilatione saltare.
(Reijo Pitkäranta)
3/4/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
27.3.2015
Tragoedia in Alpibus aeria
Aeroplanum societatis Germanwings, quod die Martis (24.3.) Barcinone Dusseldorpium volabat, in Alpibus Franciae contra montem praecipitavit. Omnes centum quinquaginta homines, qui ibi vehebantur, perierunt. Ante calamitatem aeroplanum per octo minutas descendebat, sed nullus nuntius necessitatis a pilotis missus est. Causa tragoediae adhuc est ignota.
Ex Finnia quinquaginta milites in Iraquiam
Praesidens Finniae Sauli Niinistö decrevit, ut in Iraquiam septentrionalem quinquaginta milites Finni mitterentur, qui copias Peshmerga Curdorum ad proelia contra ordinem ISIS committenda exercerent. Finni bello non intererunt neque in Iraquia diutius anno remanebunt. Partem maioris gregis internationalis facient, cui praeerit Germania.
Finni, Sueci, Dani contentissimi
Cum in Unione Europaea quaereretur, qui homines vita sua contentissimi essent, apparuit Finnos una cum Suecis et Danis primum locum occupare. Investigatio effecta est ab Eurostat, officio statistico Unionis. Felicitatem plurimum auxit bona valetudo, sed magni erant etiam condiciones oeconomicae et relationes sociales. Miserrimi inventi sunt in Bulgaria. Inter posteriores erant etiam Graeci, Cyprii, Hungari, Portugalli. Praeterea apparuit iuvenes esse contentiores vita sua quam generationes seniores. Inter sexus nulla fere differentia reperta est, nam viri in Unione Europaea paululo tantum contentiores erant quam feminae.
Russia exercitia militaria ad finem perduxit
Russia exercitia militaria ad finem perduxit, quibus copias suas septentrionales comprobaverat. Intererant exercitiis, ut Russi nuntiaverant, plus octoginta milia militum ex variis Russiae partibus convocata, una et quadraginta naves bellicae, quindecim naves submarinae, plus ducenta aeroplana. Etiam brigata motorizata, in confinio Finniae nuper locata, parata esse debebat.
Unio Europae pauperibus Graeciae subveniet
Unio Europaea duo miliarda euronum Graeciae praebet, quibus pauperes, iuvenes opere destituti atque societates mercatoriae crisi oeconomica laborantes adiuventur. Illa subventio cum debitis
Graeciae internationalibus colligata non est sed ad opera spectat, quae augmentum oeconomicum creant et societatem Graecorum stabiliorem faciunt.
Potatores cafeae diutius vivere
Recens investigatio Iaponica ostendit potatores cafeae forsitan ceteris diutius vivere. In Iaponia nonaginta milia hominum inter undeviginti annos sequebantur. Compertum est letalitatem apud cafeae potatores decem, immo etiam viginti quinque centesimis (10-25%) minorem esse quam iis, qui cafeam vitant. Effectus notatus est iam in eis, qui unum pocillum cafeae singulis diebus sumebant, sed maior erat utilitas tria vel quattuor pocilla sumentibus. Similes conclusiones iam antea in aliis investigationibus factae sunt. Veri similiter cafea etiam periculum morborum cardiovascularium et diabetae minuere potest.
(Tuomo Pekkanen)
27/3/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Putin in publicum rediit
Vladimir Putin, praesidens Russiae, cum decem dies conspectum omnium fugisset, postridie Idus Martias (16.3.) rursus in publicum prodiit. Tum enim Petropolim venit praesidentem Kirgisistaniae Almazbek Atambajev conventurus. Ita susurrationibus crebris, quae de sorte eius dissipari coeperant, tandem finis est factus. Ille, qui bona valetudine uti videbatur, diurnariis: ”Vita”, inquit, ”sine rumoribus tristis est”.
(Reijo Pitkäranta)
Vanuatu procella deleta
Septimana vergente Vanuatu, civitas insularis in Mari Pacifico sita, tam saeva procella afflicta est, ut paene omnia eius aedificia funditus delerentur. Tempestas summi gradus sive quintae classis fuisse existimabatur. Praesidens Baldwin Lansdale: ”Ad vitam publicam restituendam ”, inquit, ”a primis initiis proficiscendum est.”
(Reijo Pitkäranta)
Comitia in Israele habita
Die Martis (17.3.) in Israele comitia parlamentaria facta sunt. Victoriam eripuit Likud, factio dextra principis ministri Benjamin Netanjahu, cum ad quattuor et viginti centesimas suffragiorum sibi paravit. Foedus Sionistarum, quod cum Likud de principatu certabat, cladem accepit sententiarum undeviginti fere centesimis sibi conciliatis.
(Reijo Pitkäranta)
De pollutionibus aeriis
Copia carbonei dioxydati in aera emissi anno proximo non iam aucta est, ut ex Ordine ab energia mundi (IEA) narratur. Qui nuntius oecologis eo gratior et acceptior est, quod tales emissiones his quadraginta annis continenter fere creverunt. Condicio rerum nova imprimis Sinensibus tribuenda est, quippe qui pollutionibus aeriis deminuendis impensam operam dediderint.
(Reijo Pitkäranta)
Franciscus rude donari vult
Papa Franciscus septuaginta septem annos natus ait se idem facturum esse ac praedecessor Benedictus XVI: sibi enim propositum esse, ut, postquam octoginta annos complevisset, tamquam emeritus munus deponeret. Antea pontificibus Romanis moris erat in Sancta sede apostolica tamdiu manere, quoad diem supremum obirent
(Reijo Pitkäranta)
Statua Mahatmae Gandhi
Mahatma Gandhi, dux motus Indiae e dominatione Britanniae liberandae, iam suam statuam in media urbe Londinio habet. Pridie enim Idus Martias (14.3.) monumentum eius in area parlamentari collocatum ritu sollemni revelatum est. Interfuerunt huic caerimoniae inter alios David Cameron, princeps minister Britanniae, et Shri Gopalkrishna Gandhi, nepos Mahatmae.
(Reijo Pitkäranta)
De nuntiis Carelicis
Radiophonia Finnica Generalis nuntios Carelicos emittere coepit. Lingua Carelica genere proxima est Finnicae linguae, et circiter quinque milia hominum in Finnia habitare aestimatur, qui hoc sermone patrio in dialectos tres diviso cotidie utuntur. Nuntios colligit et Carelice reddit Natalia Giloeva, investigatrix Universitatis Finniae Orientalis.
(Antti Ijäs)
20/3/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De homicidio suspecti in Russia deprehensi.
Homines, qui Borim Nemtsov, ducem oppositionis Russiae, occidisse suspiciuntur, in Ingusia deprehensi et Moscuam missi sunt. Omnes sunt origine Tzetzeni. Unus ex his se participem caedis fuisse in iudicio Moscuensi confessus est. Tres culpam negaverunt. Quis caedem mandaverit, adhuc ignoratur.
Dies internationalis feminarum
In urbem New York multa milia hominum e diversis mundi regionibus ad diem internationalem feminarum celebrandum congregata erant. Ban Ki-moon, secretarius generalis Nationum Unitarum, sollicitus est praesertim, quod stupra feminis illata in bello pro armis adhibentur, exempli gratia in Nigeria, Iraquia, Syria. In Platea Petriana urbis Romae Papa Francisus monuit mundum sine feminis sterilem esse. “Feminae vitam portant”, inquit, “et vident longius. Nobis transferunt potestatem longius videndi et mundum aliis oculis intelligendi, corde magis creativo, patientiore, teneriore. Omnibus diebus feminae societatem humaniorem et hospitaliorem construere conantur.” (
ISIS antiquitates Iraquiae diruit
Ordo ISIS antiquitates, quae hereditas culturalis totius mundi habentur, in Iraquia diripit. Nimrud, urbs antiqua, armis gravioribus deleta est et antiquitates multorum milium annorum in urbe Mosul et in Hatra direptae sunt. Maiora monumenta franguntur, res pretiosae mercatoribus clandestinis veneunt.
Russi bona immobilia in Finnia emunt
Peregrini bona immobilia in Finnia libere emere possunt. Praesertim Russi fundos et villas aestivas emerunt. Propter crisim Ucrainae politici deliberare coeperunt, an tutum esset peregrinis terras vendere, quae sunt prope loca strategica vel in insulis apud cursus navium maritimos iacentibus. Cum praesidens Sauli Niinistö in hanc rem animum intendisset, Carl Haglund, minister defensionis, suasit, ut in programmate novi regiminis, quod post comitia parlamentaria constitueretur, mutatio legis scriberetur, qua impediretur, ne bona immobilia in locis strategicis peregrinis ita venirent, ut securitas patriae periclitaretur.
Bellum hiemale ante LXXV annos finitum
Hodie (13.3.) septuaginta quinque anni acti sunt a die, quo bellum hiemale inter Finniam et Unionem Sovieticam finitum est. Unio Sovietica iussu Stalini bello non indicto Finniam invasit. Propositum erat Stalini totam Finniam expugnare sed gravibus cladibus acceptis post centum quinque dies incepto destitit. Finni plus viginti sex milia militum amiserunt, ex parte Unionis Sovieticae plus ducenta milia cecidisse aestimantur. Pacto pacis Moscuensis Finnia Unioni Sovieticae magnam partem Careliae et certas regiones Finniae orientalis cedere coacta est, praeterea insulas Sinus Finnici exteriores. Libertatem autem et independentiam servavit.
(Tuomo Pekkanen)
13/3/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Nemtsov Moscuae occisus. Visitatio regis et reginae. Pactum Israelis et Iordaniae. Museum Iraquiae nationale. Comitia parlamentaria Estoniae. Magna Charta DCCC annorum. Mare Balticum prope apertum. (Reijo Pitkäranta ja Saara Honkanen)
6/3/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Graeci oeconomiam renovaturi. Mutatio maioritatis in parlamento Hungariae. Incendium in turri altissima. Balneum Finnicum cor iuvat. Ordo ISIS Romae minitatur. (Tuomo Pekkanen)
2/3/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Hafniae, in urbe Daniae, septimana vergente vir armatus duos homines sclopeto occidit et quinque vigiles vulneravit. Postea ipse a vigilibus interfectus est. Primum in conventum invasit, in quo de libertate loquendi et scribendi agebatur, et ibi unum hominem occidit. Forsitan imprimis petebat gryllographum Lars Vilks, ibi praesentem, qui salvus evasit. Postea idem vir nefarius apud synagogam virum Iudaeum occidit. Inde effugit, sed apud stationem ferriviariam Norrebro a vigilibus, quos sclopeto petebat, necatus est. Scelestus ille fuit iuvenis viginti duos annos natus, nomine Omar El-Hussein, natione Danus sed originis Arabicae, nuperrime carcere liberatus.
De armis Russorum testimonia
Pactum de ignistitio Minisci factum ostendit Russiam in rebus gestis Ucrainae orientalis interfuisse. In illo pacto constitutum est, ut arma gravia ex propinquitate aciei duabus septimanis removerentur. Inest in pacto etiam index accuratissimus illorum armorum. In indice nominatur systema rochetis mittendis Tornado-S. Nulla terra nisi Russia illud systema habet. Si rebelles re vera illud habuerunt, venire non potuit nisi ex Russia. Systema Tornado-S anno bis millesimo duodecimo in usum captum est neque Russi id aliis nationibus vendiderunt. Russia autem iterum iterumque negavit se arma et milites in Ucrainam orientalem misisse.
Ignistitium fragile
Neglecto ignistitio inter Ucrainam et rebelles facto, in urbe Debaltseve acerrime pugnatum est. Copiae regiminis ibi circumdatae paulatim se receperunt. Rebelles affirmant se totam urbem in suam potestatem redegisse. In aliis autem partibus Ucrainae orientalis ignistitium servatum esse videtur.
Novae contra Russiam sanctiones
Etsi spes pacis in Ucraina propter ignistitium aucta est, Unio Europaea decrevit, ut sanctiones contra Russiam et rebelles Ucrainae orientalis amplificaret. Causa est ictus funestus rochetis contra urbem Mariupolim factus, quo complures deni homines exeunte mense Ianuario interierunt. Russia novas sanctiones ridiculas et irrationales esse iudicat.
Evasio fiscalis oeconomiam Graeciae gravat
Crisis oeconomica Graeciae magnam causam in evasione fiscali habet. Ex investigatione nuper facta, Graecia singulis annis circiter tricena miliarda euronum perdit, quia vectigalia non solvuntur. Evasio fiscalis effecit, ut factio Syriza in comitiis parlamentariis magnam victoriam reportaret, cum Alexis Tsipras promisisset se evasores tandem coerciturum esse.
Registrum viatorum in UE praeparatur
Moderatores Unionis Europaeae de terrorismo oppugnando Bruxellis egerunt. Constituerunt, ut commutationem informationis tam inter membra Unionis quam inter Unionem et magistratus nationum exterarum efficaciorem redderent. Ad legislatores appellaverunt, ut registrum viatorum diu adumbratum probarent, quo facto de viatoribus informatio ab omnibus societatibus aeriis facile acciperetur.
(Tuomo Pekkanen)
20/2/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Conventus Minisci habitus. Ignistitium in Ucraina fit. Quid Tsipras Germanis dixerit. Franciscus de castigatione. Confiscatio hippocamporum. De feriis nostris scridatoriis. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
13/2/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quid Stubb et Ilves dixerint. Isis aliquot clades accepit. Mattarella praesidens Italiae. Mugabe praeses Unionis Africanae. Libri pretiosi incendio deleti. Vexillum Insularum Fisiensium. Statuae ab Michelangelo factae. (Reijo Pitkäranta ja Saara Honkanen)
6/2/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
30/1/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
23/1/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
20/1/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ictus Parisiis terroristicus. Incendia terrestria Australiae. Oryza Fukushimae approbata. Pericula strepitus vehiculorum. De autocinetis electricis. Quid Finni de Russia censeant. Impetus in sedes nummarias. (Reijo Pitkäranta & Saara Honkanen)
9/1/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Finnia civitas in mundo stabilissima. Finni institutionem Sueticae linguae obligatoriam nolunt. Papa Franciscus hypocrisim Curiae reprobavit. Oppida Malesiae diluvio cooperiuntur. Nova doctrina militaris Russiae. Lithuani euronem ceperunt. (Tuomo Pekkanen)
2/1/2015 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Strages in schola Pakistana. Relationes Cubano-Americanae. Aeroplana militaria Russorum. Favor duorum praesidentium. De edicto Montis Leonini. De animalibus circensibus. Olla natalicia capacissima. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
19/12/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Finnia LXXXXVII annos independens. Russiam difficultates superaturam. De marmoribus Parthenonis. Canes titulo herois honorati. (Tuomo Pekkanen)
12/12/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Regimen Suetiae cecidit. Mubarak culpa liberatus. De oratione papae Francisci. Quid praesidens Nieto dixerit. Terrae integrae et corruptae. Parlamentum in Kauhajoki. Venatio lyncum initium cepit. (Reijo Pitkäranta & Saara Honkanen)
5/12/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Obama immigrationem renovat. Putin: Revolutio in Russia impedienda est. Russia cooperationem de securitate nucleari finiet. Pretium petrolei corruit. Commissio NU matrimonia puellarum impedire vult. (Tuomo Pekkanen)
28/11/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De novis sanctionibus. Strages Hierosolymis facta. Iohannis novus praesidens. Quid David Cameron dixerit. Nato copias delectas creabit. Europa imbribus vexatur. Canes Finlandiae heroici. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
21/11/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Murus Berolinensis ante XXV annos deiectus. Gorbatsev occidentem accusavit. Iaponia energiam nuclearem in usum recipit. De condicione feminarum in Arabia Saudiana. (Tuomo Pekkanen)
14/11/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Suetia Palaestinam agnovit. Ucraini gasum accipient. Nova Commissio munus iniit. De suffragio in Catalonia. Aves in Europa rarescunt. De praemio architecturae.
7/11/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De comitiis Ucrainae. Polonia milites in confinium orientale transferet. Dilma Roussef iterum praesidens. Vir armatus in parlamentum Canadae penetravit. Numerus aprorum celeriter augescit. (Tuomo Pekkanen)
31/10/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Navis submarina apud Stockholmiam quaerebatur. Turcia milites Curdos adiuvat. De synodo episcoporum Vaticana. Conventus studiis Latinitatis provehendis. Cygni ad migrationem congregantur (Tuomo Pekkanen)
24/10/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Navis Aranda perturbata. Russi se recipere videntur. Stationes militares Turciae. De Gaza reaedificanda. Duo Nobelistae pacis. September calidissimus. Vis coffeae salutaris. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
17/10/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ebola iam in Europa. Ubinam Kim latet?. Novi Nobelistae. Mercatus librarius. De sacculis plasticis. Deminutio bestiarum. De lingua Finnica. (Reijo Pitkäranta & Antti Ijäs)
10/10/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Lavrov de sanctionibus. Ontake lapides et cineres eructavit. Naufragium Estoniae comemorabatur. Venari necesse est. (Tuomo Pekkanen)
3/10/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De ignistitio Ucrainae. Suffragium in Scotia. De rebus Afganistaniae. De iudiciis Sinarum. Regimin Finniae mutatum. Quid Niinistö dixerit. Polonia victoriam tulit. (Reijo Pitkäranta & Saara Honkanen)
26/9/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Comitia parlamentaria Suetiae. Putin de sanctionibus. Ignistitium fragile. Vinum in Toscana adulteratum. Maximum in alea interretiaria lucrum. (Tuomo Pekkanen)
19/9/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ignistitium in Ucraina. De schola Francogalliae. Causa quaedam obesitatis. Jack the Ripper detectus. Inventum archaeologicum. De equis bello caducis. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
12/9/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Orbis terrarum ordinem ISIS oppugnet. Donald Tusk praeses Consilii Europaei. Suetia promptitudinem defensionis firmatura. Matres militum Russorum sollicitae. Dispensator pecuniis surreptis disparuit. (Tuomo Pekkanen)
5/9/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Initium Nuntiorum Latinorum. Quid anno 1989 acciderit. Nuntii de Estonia et de Diana. Aliae magnae calamitates. Nuntius anno 2008 editus. Quid Nuntii Latini sibi velint. (Reijo Pitkäranta).
29/8/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Niinistö praesidentes Russiae et Ucrainae convenit. Ucraina auxilium militare petivit. Finni iaculo excellebant. Numerus centenariorum crescit. (Tuomo Pekkanen)
22/8/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quid Barack Obama nuntiaverit. Erdogan novus praesidens Turciae. Remedium contra febrim Ebolam. Inventum in Graecia archaeologicum. Ballaena in Mari Baltico visa. (Reijo Pitkäranta, Saara Honkanen)
15/8/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Conventio de violentia contra feminas prohibenda valere coepit. ”Femina palam ne rideat”. Natalitas in Europa descendit. Jarmo Lindberg novus imperator exercitus Finniae. Magistri linguae Latinae in urbe Kuopio convenerunt. (Tuomo Pekkanen)
8/8/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Aeroplanum in terram decidit. Sanctiones Russis impositae. Grex Germanorum victor. Aedes Vicingorum inventae. Tempestas aestatis in Finnia. (Reijo Pitkäranta, Satu Tuominen).
1/8/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Colloquia cum Iranianis. Sollemnitas Civitatis Vaticanae. Certamina mundi pedifollica. De praeda piscatorum Finniae. Nova musci species reperta. Nuntii Latini ad ferias abeunt. (Reijo Pitkäranta, Saara Honkanen)
13/6/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Memoria invasionis. Feriae scholarum inceperunt. Vulpes urbana commeatum vehicularem non timet. Tuomo Pekkanen.
6/6/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Russia gasum Sinensibus vendit. Feminae de caelibatu sacerdotum ad Papam appellaverunt. Grex Finnorum in hocceo glaciali secundus. Promotiones Ordinis Philosophorum. (Tuomo Pekkanen.)
30/5/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Inundationes Balcaniae. Comitia in India facta. Mubarak vinculis damnatus. Iubilaeum Norvegorum. Actiones tutatorum pacis. Maximus dinosaurus inventus. Investigatio linguae Finnicae. (Reijo Pitkäranta & Antti Ijäs)
23/5/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
UE suffragium Ucrainae orientalis damnavit. Novum de pace consilium. Dies victoriae in Platea Rubra celebratus. Conchita Wurst excellebat. (Tuomo Pekkanen)
16/5/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Pactum Finniae et Suetiae. Quid Odessae factum sit. Shinawatra munus deponit. De oeconomia Portugalliae. Puellae in Nigeria ereptae. Quid Tayyip Erdogan dixerit. Poliomyelitis nondum deleta. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
9/5/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Nationes Russiae confines sollicitantur. Praefecti militum Russiam suspectam habent. Tuomo Pekkanen.
2/5/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Calamitas aeria in Jämijärvi. Quid Vladimir Putin dixerit. Joe Biden Ucrainam visitavit. Berlusconi fraudis damnatus. García Márquez vita decessit. De reliquiis Sancti Erici. Ver in Finnia praematurum. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
25/4/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Apud Finnos de Natone disputatur. Papa excusationem abusus puerorum petivit. Hollande minima apud populum gratia. Russophili in Ucraina orientali contumaces. (Tuomo Pekkanen)
17/4/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quid Jyrki Katainen fecerit. Tumultus Ucrainae orientalis. Merces Americanae in Iraniam. Elisabeth papam convenit. Morbus bananae exitiosus. De re viaria Portugalliae. Progressus civium socialis. (Reijo Pitkäranta & Saara Honkanen)
11/4/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Kerry et Lavrov convenerunt. Tartari Crimaeae autonomiam volunt. Papa Franciscus mafiae infernum minitatur. Matrimonium cordi prodest. De intellegentia cornicis. (Tuomo Pekkanen)
4/4/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Obama in Europam venit. Quid Niinistö dixerit. De regimine Finniae. Aeroplanum Malaesianum. Virus Ebola in Guinea. Cives sermonis peregrini. Kaisa Mäkäräinen victrix. (Reijo Pitkäranta & Satu Tuominen)
28/3/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Russiam se ex communitate internationali seclusisse. Sanctiones Russis impositae. Russos opes suas ex terris occidentalibus detrahere. De Crimaea ad Russiam adiungenda. USA foederatos suos defendet. (Tuomo Pekkanen)
21/3/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Gravissima calamitas aeria. Suffragium populi Chersonesi. Colloquia primorum civitatum. Ab Americanis gasum petitur. Reclamationes in Venetiola. Sinae pollutionibus laborant. Res iudiciariae comparatae. (Reijo Pitkäranta)
14/3/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Occidentales res a Russia gestas damnant. Bursa Moscuae et rublus deruunt. Putin: ”Bellum contra Ucrainam gerere nolumus”. Tuomo Pekkanen.
7/3/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini: Rerum in Ucraina eversio
Rerum in Ucraina eversio. Quid Medvedev dixerit. Reclamationes Reikiavicenses. Ministerium Civitatis Vaticanae. Milites e Finnia in Africam. De memoria Caroli Magni. Mensis Februarius mitissimus. (Reijo Pitkäranta)
28/2/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quid Sauli Niinistö dixerit. Conventus utriusque Coreae. Renzi primus minister Italiae. Estonia et Russia concordes. De novis Olympionicis Finniae. Quid Renaud Lavillenie fecerit.
Helvetii Immigrationem circumscribunt. Civitas Vaticana a Nationibus Unitis culpatur. Cameron Scotos appellavit. Enni Rukajärvi nomisma argenteum cepit. (Tuomo Pekkanen)
14/2/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini: Olympia hiemalia Sotsiensia
Olympia hiemalia Sotsiensia. In Francia pro familia manifestationes. Italia diluviiis vexatur. Piscator XIV menses fluctibus iactatus. Ante LXX annos Helsinki bombis verberata. (Tuomo Pekkanen)
7/2/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Colloquia de pace inierunt. Rerum in Ucraina condicio. De obsidione Leninopolis. Norvegia incendiis vexata. Quid Obama Russis promiserit. Quid civibus edendum sit. Canis vultum hominis agnoscit. (Reijo Pitkäranta & Saara Honkanen)
31/1/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Violentia in Ucraina crudescit. Turcia medicos vetuit, ne reclamatores curarent. Fulmen summum Christi pollicem abstulit. Vicus Norvegiae incendio vastatus. Tramen gregi tarandrorum impactum. Aurora borealis Sinenses in Lapponiam allicit. Frigus commeatu vehiculari periculosius. (Tuomo Pekkanen)
Ictus terroristici in Russia. Rerum in Sudania condicio. Praesidatus Unionis Europaeae. De rebus quibusdam historicís. Annus 2013 in Finnia calidus. (Reijo Pitkäranta)
3/1/2014 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Gaia viam lacteam scrutabitur. Populatio Unionis Europaeae augescit. De area aeolica Normanniae. Cristiano Ronaldo optimus pedifollista. (Tuomo Pekkanen)
Statua Lenini Kioviae deiecta. Nelson Mandela obiit. Mali dentes haemorrhagiam cerebralem efficere possunt. DNA hominis 400 000 annorum reperta. (Tuomo Pekkanen)
13/12/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Tumultus in Ucraina orti. Res Coreae Septentrionalis. De calamitate Tzernobylensi. Carlsen principatum adeptus. Mensis November solito mitior. (Reijo Pitkäranta)
6/12/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Berlusconi a senatu amotus. Reliquiae Sancti Petri primum expositae. Sinenses excruciationem vetituri? Nucibus vescentes diu vivunt. (Tuomo Pekkanen)
29/11/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Finnia tempestate vexata. Rerum in Libya status. JFK abhinc L annos occisus. De sopore ursorum hiemali. Quomodo Sinus Finnicus valeat. Optimi athletae huius anni. (Reijo Pitkäranta & Saara Honkanen)
22/11/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Germani noctem crystallinam commemorabant. Russiae imminere terrorismum et dilatationem Natonis. Arafat polonio venenatus. Vicus Rjukan speculis illuminatur. Tuomo Pekkanen.
15/11/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Colloquia Russiae et Iaponiae. Novus cuniculus submarinus. De eiectamentis venenosis. Libertas diurnariorum coercita. Institutum Romanum Finlandiae. De die litterarum Sueticarum. (Reijo Pitkäranta)
8/11/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Episcopus prodigus. Triginta miliones in servitute vivunt. Omnia fere ad Olympia hiemalia parata. (Tuomo Pekkanen)
1/11/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Berlusconi officiis publicis interdictus. Romani contra austeritatem reclamitaverunt. Poliomyelitis imminet. Microparticulae rhinocerotibus Keniae.
25/10/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quid minister Lavrov dixerit. Mexicum cholera vexatur. Auxilium e Finnia in Italiam. Heidi Hautala munus deposuit. Obesitas Finnorum deminuta. (Reijo Pitkäranta)
18/10/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De America administranda. Novi Nobelistae physicae. Directiva de tabaco edita. Fax Olympica Russiam circuit. Novum opus Leonardi da Vinci. Finni pauperiores facti. (Reijo Pitkäranta)
11/10/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Consilium Securitatis de Syria concors. De condicione vitae senescentium. Vespae ingentes Sinenses aggrediuntur. Venator tenerae coniugis immemor (Tuomo Pekkanen)
4/10/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Strages Nairobiae. Conventus ALF XIII Vindobonae actus. Ingens cocainae copia sequestrata. Glacies arctica lentius liquescit. (Tuomo Pekkanen & Virpi Seppälä-Pekkanen)
27/9/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Costa Concordia sublevata. Strages in urbe Washington. De ecclesia Sacrata Familia. De certaminibus pulchritudinis. De aere alieno publico Finniae. Parlamentum Finniae 150 annorum. (Reijo Pitkäranta)
20/9/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quid Barack Obama dixerit. De armis chemicis custodiendis. Comitia in Norvegia habita. Pictura artificis van Gogh. Olympia Tokiensia anno 2020. Ecclesia in Finnia vetustissima. Sollemnitas 'Athenis Finlandiae'. (Reijo Pitkäranta)
13/9/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Nokia negotia telephonica societati Microsoft vendit. Viri Europaei centum annis undecim centimetris altiores. In Peruvia frigus insolitum. (Tuomo Pekkanen)
6/9/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Iudicium rarum in Sinis. De incendiis silvestribus. Praemium Polar datum. Itinera Finnorum in Aegyptum. Exportatio auri e Finnia. De rublis in Finnia accipiendis. (Reijo Pitkäranta)
30/8/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Sinenses pinguescunt. Novum mammiferum repertum. Seniores sunt feliciores. Pitkämäki in iaculo secundus. (Tuomo Pekkanen)
23/8/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De tensione Russo-Americana. Rixa Hispanorum et Britannorum. Flumina Germaniae puriora. Praemium Ars Fennica datum. De decerptoribus bacarum. Certamina athleticae mundana.
16/8/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Hasan Ruhani novus Iraniae praesidens. Berlusconi in carcerem damnatus. Antisemitismus in Hungaria augetur. Conventus XIII ALF Vindobonae celebrabitur. Annus scholasticus incipit.
9/8/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De consultationibus pacis. De armis chemicis Syriae. Papa Franciscus in Brasilia. Princeps hereditarius Georgius. Error lunaticus res vera.
2/8/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Damna inundationum in Media Europa ingentia. Miliones liberorum loco famulorum laborant. Veterrimus nummus Caroli Magni in Norvegia repertus. Putin a coniuge divertit. Nuptiae in Suetia regiae. Nuntii Latini post ferias continuabuntur. (Tuomo Pekkanen)
14/6/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Tumultus in Turcia orti. De statu Lettoniae novo. Sarinum in Syria adhibitum. Jansa corruptionis convictus. De re scholastica Russiae. Aquae ad natandum purissimae.
7/6/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ecclesia Angliae episcopos feminas proponit. An atheistae salventur necne. Ova gallinacea saluti non nocent. Magnus asteroides Terram praetervolat. Vita Adelis palmam auream reportavit. (Tuomo Pekkanen)
31/5/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
De tumultibus Stockholmiae. FAO: insecta edenda esse. Memoria Richardi Wagner. Kyllikki Saari 17.5.1953 occisa. Dies heroum bello caducorum. Nox sine nocte initium cepit. (Reijo Pitkäranta)
24/5/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Greges locustarum Madagascariam occupaverunt. Finni in Americam ante CCCLXXV annos. (Tuomo Pekkanen)
17/5/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Israeliani impetum fecerunt. Kierkegaard abhinc CC annos natus. Athletica puellarum Saudianarum. De fossili in Brasilia exposito. Dies festus matrum celebrabitur. (Reijo Pitkäranta, Saara Honkanen)
10/5/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Regina abdicavit, vivat rex! Novum regimen Italiae constitutum. De fraude fiscali coercenda. (Tuomo Pekkanen)
3/5/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Iuvenis suspectus facinoris Bostoniensis captus est. Ictus territorum in Canada impeditus. An delator sit iudicibus tradendus. (Tuomo Pekkanen)
26/4/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Maduro praesidens electus. Statua papae Ioannis Pauli II. Inventa in Aegypto archaeologica. De aeriportu Helsinki-Vantaa. Vis vocis cuiusdam Anglicae. (Reijo Pitkäranta & Antti Ijäs)
19/4/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Niinistö in Sinas iter fecit. De rebus politicis Francogalliae. Pygmaei sibi iura postulant. ‘Heros laboris’ restitutus. De victu salutari mediterraneo. Ver solito serius venire videtur.
12/4/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Urbi et orbi. Oeconomia Germaniae crescit, Francia et Italia lente protrahuntur. Louvre ex museis anno 2012 frequentissimum.
5/4/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Summa homiliae, quam Papa habuit. Cyprus condiciones auxilii reiecit. Aurora borealis caelum Finniae illuminavit. (Tuomo Pekkanen)
22/3/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Ira Coreanorum septentrionalium. Suffragium in Insulis Falclandicis. Consultum Parlamenti Europaei. Programma quoddam linguisticum. Aer in Finnia valde posthiemat.
15/3/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Hugo Chávez obiit. Germania: Zona Schengen ne amplificetur. De exsistentiae Satanae. Ambulatio medicina memoriae.
8/3/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Benedictus XVI papa emeritus. Raoul Castro iterum praesidens. Res Congoenses pacantur. De pagis in Sinis cancrosis. De obsidibus in Iemenio. (Reijo Pitkäranta)
1/3/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Bulgaria regimine caret. Chavez e Cuba domum revertit. Ordo a Cruce Rubra CL annorum. Portus Ostiae antiquae inventus. Hiems in Finnia valde nubila. Tulipa flos Finnis gratissima. (Reijo Pitkäranta & Antti Ijäs)
22/2/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Benedictus XVI ministerio renuntiavit. Kumbha Mela in India celebratur. Lasania ex equina. (Tuomo Pekkanen)
15/2/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Mariano Rajoy corruptionis accusatus. Ossa Richardi III reperta. Matrimonium impetum cardiacum defendit. (Tuomo Pekkanen)
8/2/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Timbuctum expugnatum est. Incendium in Brasilia funestum. Beatrix coronam deponet. Portugalli peregre emigrant. Aer in Europa inquinatus. Valetudo studentium Finniae. Leopardulis nomina data. (Reijo Pitkäranta)
1/2/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Obama alterum quadriennium coepit. Exercitus Algerianus aggressores occidit. In insulis Malvinis suffragium populi. In Colosseo picturae parietales repertae. Cantus avicularum iam augescit. (Tuomo Pekkanen)
25/1/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Quid Sueti proposuerint. Rerum in Malia condicio. Reclamationes Moscuae ortae. Pekinum fumo cirxumfusum. Quid in Canada acciderit. De nova charta nummaria. Insula apud Germaniam orta. (Reijo Pitkäranta)
18/1/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Novae res ex Corea Septentrionali. Assad contumax. Discrimen euronis nondum praeterisse. Orthodoxi Nativitatem celebraverunt. Lupi famelici tarandris Iakutiae infesti. (Tuomo Pekkanen)
11/1/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Papa capitalismum condemnavit. Quid Angela Merkel dixerit. Duo Finni in Iemenio vi abducti. De adiunctionibus municipalibus. De mortibus in Finnia viariis. (Reijo Pitkäranta)
4/1/2013 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Anno vergente Russi Finniam frequentant. Parlamentum Italiae dimissum. De bello Syriaco. Ursus in abscondito moritur. (Tuomo Pekkanen)
28/12/2012 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Strages in schola Americana. Auxilium profugis petitur. Decretum senatus Nederlandiae. Regina in sessione regiminis. Diabetes celeriter crebrescit. Dies natalis in Finnia candidus. (Reijo Pitkäranta & Saara Honkanen)
21/12/2012 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Anniversarium independentiae Finnorum. Marius Monti munus depositurus. Finnis palma de choreographia flamenco. Superficies marium inaequaliter surgit. (Tuomo Pekkkanen)
14/12/2012 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini: Quid Sauli Niinistö dixerit
Quid Sauli Niinistö dixerit. De rebus Proximi Orientis. Condicio Iranianis proposita. Pahor praesidens Slovakiae. Pertussis adhuc grassatur. Nuntius domus regiae Britanniae. (Reijo Pitkäranta)
7/12/2012 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Separatistae in Catalonia victores. Mursi novus pharao appellatus. Arafat exhumatus. Medvedev aurigas ebrios coercet. Tigres pauciores quam umquam ante. In Utsjoki sol disparuit. (Tuomo Pekkanen)
30/11/2012 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Bellum Proximi Orientis. Novum regimen Sinarum. SAS e periculo servata. Cura dentium neglecta. De venatione luporum. Dies iurum liberorum. (Reijo Pitkäranta ja Saara Honkanen)
23/11/2012 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Pontificia Academia Latinitatis condita. Quae sint proposita Academiae. Quae membra habeat. Opus Fundatum Latinitas exstinctum. (Tuomo Pekkanen)
20/11/2012 • 0 minutos, 0 segundos
Nuntii Latini
Obama iterum praesidens. Unio Europaea gratulabatur. Tawadros papa Coptorum. De libertate rei diurnariae. Memoria Friderici Magni. De die culturae Sueticae. (Reijo Pitkäranta)