"Ósma Dziesięć" to podcast Gazety Wyborczej. Codziennie od poniedziałku do niedzieli, dziennikarze Wyborczej opowiadają Wam historię na jeden temat. Rozmawiamy o reportażach i najciekawszych historiach, relacjonujemy o najważniejszych wydarzeniach w kraju i na świecie oraz polecamy wydarzenia kulturalne. Wszystkie odcinki znajdziecie na www.wyborcza.pl/podcast (https://www.wyborcza.pl/podcast)
Lidl kontra Biedronka. Ostateczne starcie
Maria Korcz, Katarzyna Bielecka i Piotr Miączyński z serwisu Wyborcza.biz przyglądają się konfliktowi dwóch wielkich sieci dyskontowych - Biedronki i Lidla. Na czym polega starcie marketingowe tych dyskontów? I jak na rynku odnajduje się trzeci wielki gracz - Żabka?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/26/2024 • 23 minutes, 5 seconds
Mistrzowie Słowa: Oksana Zabużko
Dwa lata temu rozpoczęła się w Ukrainie wojna na pełną skalę. Zapraszamy do wysłuchania ukraińskiej mistrzyni pióra - Oksany Zabużko i jej eseju pochodzącego z książki "Planeta Piołun", której premiera miała miejsce dzień przed rozpoczęciem wojny. To tekst, w którym wybitna autorka pisze, że zwycięstwo należy do tych, którzy lepiej opowiedzą historię. Solidarni z Ukrainą, Ukraińcami i Ukrainkami wierzymy w ich niezależną historię, samodzielną kulturę i odrębną tożsamość.
Esej "Ukraina - własnym głosem" pochodzi ze zbioru tekstów "Planeta Piołun", który ukazał się nakładem Wydawnictwa Agora 23 lutego 2022 roku.
2/24/2024 • 8 minutes, 50 seconds
Jutronauci: Czy można się całkiem wyleczyć z depresji?
Dlaczego depresja jest najczęściej występującym zaburzeniem psychicznym i na jakie znaki u rodziny czy znajomych być wyczulonym, żeby nie przegapić choroby? Jak wygląda leczenie depresji? Jak odróżnić depresję od obniżenia nastroju czy chandry? Które terapie w przyszłości wydają się być najbardziej obiecujące? O depresji, jej leczeniu, tym dlaczego częściej dotyka kobiety Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" w Światowy Dzień Walki z Depresją rozmawia z prof. Dominiką Dudek, kierownik Katedry Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz przewodniczącą Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/23/2024 • 24 minutes, 28 seconds
PiS się sypie. Czy dotrwa do wyborów prezydenckich?
Roman Imielski, I wicenaczelny"„Gazety Wyborczej", i Agata Kondzińska, reporterka polityczna "Wyborczej", rozmawiają o tym, kiedy nastąpi koniec Prawa i Sprawiedliwości. Czy Monika Pawłowska, która przyjęła mandat po Mariuszu Kamińskim, jest porażką Kaczyńskiego? Kogo poszczególne partie wystawią jako kandydatów w wyborach prezydenckich? I jak sobie radzi z rządzeniem Koalicja 15 Października?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/22/2024 • 21 minutes, 46 seconds
Chcemy być jak szlachta. I nie pracować. O skróconym tygodniu pracy
Jesteśmy jednym z najbardziej zapracowanych narodów w Unii Europejskiej. Zachodnie firmy, również te z siedzibami w Polsce, coraz częściej kuszą krótszym tygodniem pracy. Co musiałoby się stać, żeby był możliwy w skali kraju? Eksperci pytają: jak mogą nam w tym pomóc migranci? A my pytamy: jak my możemy pomóc migrantom?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/21/2024 • 31 minutes, 13 seconds
Dlaczego 18-letni Iwan stracił nogi w rębaku?
Aleksandra Szyłło rozmawia z Bartoszem Józefiakiem, reporterem "Dużego Formatu", współautorem reportażu:
https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,30700797,wspolne-sledztwo-duzego-formatu-i-uwagi-tvn-dlaczego-18-letni.html,
o młodym chłopaku z Ukrainy, który pracując na czarno w fabryce mebli w Kępnie, ulega poważnemu wypadkowi i traci obie nogi. Jaka jest historia Iwana i jego rodziny? Jak wygląda przestrzeganie praw pracowniczych w polskich fabrykach?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/20/2024 • 23 minutes, 24 seconds
Czy Rosjanie będą kiedyś stawiać pomniki Aleksiejowi Nawalnemu?
Łukasz Grzymisławski rozmawia z Wiktorią Bieliaszyn i Wacławem Radziwinowiczem, dziennikarzami "Gazety Wyborczej", o tym, jakim politykiem był Aleksiej Nawalny. Dlaczego wrócił do Rosji, wiedząc, z jakim wiąże się to niebezpieczeństwem? Czy jego śmierć może wpłynąć na postawę rosyjskiego społeczeństwa? Jak długo w Rosji przetrwa pamięć o Nawalnym?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/19/2024 • 22 minutes, 11 seconds
Jak słodka niczym wata cukrowa piosenkarka country stała się kulturowym fenomenem - Taylor Swift
Zaczynała jako słodka jak wata cukrowa z posypką piosenkarka country, dziś jest kulturowym fenomenem analizowanym przed ekspertów. Oprócz tego, że od lat sprawia, że rzesze dziewcząt i kobiet niezmiennie płaczą i śmieją się przy jej piosenkach, jest w stanie też sprawić, by miliony ludzi poszły głosować przeciw zamordystycznym zapędom trumpowców.
Jej ostatnia trasa koncertowa tylko w USA wygenerowała dochód taki jak Igrzyska Olimpijskie w Pekinie, dzięki czemu Stanom Zjednoczonym w ostatnim kwartale roku wzrosło PKB.
Jakby tego było mało, recenzenci całkiem serio piszą o niej jako o następczyni Boba Dylana czy Bruce’a Springsteena, a na amerykańskich uniwersytetach jej tekstom poświęca się seminaria literaturoznawcze. W najnowszym odcinku Herstorii Wysokich Obcasów Natalia Waloch i Katarzyna Wężyk opowiadają o Taylor Swift.
2/17/2024 • 38 minutes, 57 seconds
Jutronauci: Dlaczego wciąż nie ma przepisów chroniących dzieci przed złym wpływem social mediów
Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z mecenasem Mikołajem Sowińskim, prawnikiem specjalizującym się w nowych technologiach, o tym, jak serwisy społecznościowe szkodzą zdrowiu psychicznemu dzieci i młodzieży oraz dlaczego wciąż nie wprowadzono prawa, które by temu skutecznie zapobiegało.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/16/2024 • 19 minutes, 16 seconds
Podróż do Somalii. Państwa, które dźwiga się z upadku
Łukasz Grzymisławski rozmawia z Julią Parfiniewicz z Polskiej Akcji Humanitarnej i Maciejem Czarneckim, dziennikarzem działu zagranicznego "Gazety Wyborczej", którzy właśnie wrócili z Somalii. Opowiadają o tym, jakim miejscem jest dziś ten kraj, z jakimi problemami zmagają się jego mieszkańcy, a także jakie paradoksy można zaobserwować w życiu Somalijczyków.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/15/2024 • 20 minutes, 46 seconds
Jak Unia Europejska broni osoby LGBT+ w Polsce? Rozmowa z Bartem Staszewskim
W drugim odcinku cyklu “Wybierzmy Naszą Europę” Bartosz T. Wieliński rozmawia z Bartem Staszewskim, aktywistą społeczności LGBT, szefem Fundacji Basta monitorującej dyskryminację w mediach o tzw. strefach wolnych od LGBT, które zaczęły pojawiać się na mapie Polski w latach 2019-2020, a w apogeum politycznej kampanii nienawiści wymierzonej w osoby LGBT "strefy" obejmowały jedną trzecią Polski. Czy na razie jedynym skutecznym sposobem na przekonanie samorządów do wycofania się z uchwał jest ultimatum Komisji Europejskiej związane z wypłacaniem regionalnych funduszy spójności? Jak wygląda obecna sytuacja osób LGBT+ w Polsce? Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/14/2024 • 31 minutes, 6 seconds
Afryka gola, czyli cud w Wybrzeżu Kości Słoniowej
Marcin Wesołek rozmawia z Michałem Zichlarzem, autorem bloga "Afryka gola" i wybitnym znawcą afrykańskiego futbolu, o tym, co wydarzyło się na zakończonym właśnie Pucharze Narodów Afryki. Jak to możliwe, że drużyna, która w trakcie imprezy zwolniła trenera, sięgnęła po trofeum? Jak bardzo afrykańska piłka podobna jest do europejskiej? Ile geopolityki było na tegorocznym Pucharze Narodów Afryki?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/13/2024 • 19 minutes, 17 seconds
Jak się żyje w mieszkaniu po Wałęsie. O mierzeniu się z ciężarem legendy
Dominik Łowicki rozmawia z Michałem Toczkiem, reżyserem nagradzanego na festiwalach filmowych krótkiego metrażu z Sebastianem Stankiewiczem "Być kimś". Film opowiada o elektryku wprowadzającym się wraz z rodziną do mieszkania, w którym dawniej lokatorem był Lech Wałęsa. Jak powstawał ten obraz i czy jest szansa na rozwinięcie tematu w film pełnometrażowy? A także jak doświadczenie reporterskie zebrane w dziale wideo "Wyborczej" pomaga Michałowi Toczkowi w pracy na planie filmowym?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/12/2024 • 25 minutes, 1 second
Sobotni seans: Im lepsza muzyka, tym lepsza biografia? Filmy i seriale o gwiazdach muzyki (gość: Gorg)
Liczą się hity czy tragiczne historie? Biografie znanych muzyków pełne są i tego, i tego, ale w tych naprawdę dobrych produkcjach szczerość bierze górę. Radosław Czyż, Agata Piasecka i Łukasz Kamiński dzielą się ulubionymi filmami i serialami o gwizdach rapu, rocka, popu i punka. Z kolei Andrzej Kulasek pyta Marcina "Gorga" Krasowskiego z Vavamuffin o polskie reggae i o to, czy można zrobić dobry film o Bobie Marleyu.
2/10/2024 • 52 minutes, 45 seconds
Jutronauci: O pierwszej na świecie reklamie wygenerowanej przez AI
Pierwsza na świecie reklamówka telewizyjna w całości wygenerowana przez AI powstała w Polsce. Stojące za nią agencja i studio produkcyjne to polskie firmy. Reklamodawca też jest lokalną firmą. Jednak w tym projekcie chodzi o znacznie więcej niż tylko reklamę. Ile osób potrzebuje sztuczna inteligencja, żeby nakręcić film? Czy wzór krawata bohatera albo kolor rajstop bohaterki można zmienić jednym kliknięciem? Co mówią ludzie, gdy widzą reklamę "nakręconą" przez AI? Marcin Łunkiewicz, szef studia Mimo.ooo opowiada w rozmowie z Vadimem Makarenką z firmy Statista, jak pracował nad 30-sekundowym spotem i jakie konsekwencje nowa technologia może mieć dla świata telewizji i kina. Spojler: świat kina będzie musiał nauczyć się żyć bez planu filmowego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/9/2024 • 48 minutes, 48 seconds
Kto zarobił na sprzedaży Lotosu Saudyjczykom i kto za to zapłaci?
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Andrzejem Kublikiem, dziennikarzem "Gazety Wyborczej", o tym, kto znalazł się w nowym składzie zarządu PKN Orlen i czym ten tymczasowy zarząd zajmie się w pierwszej kolejności. Dlaczego doszło do transakcji sprzedaży Lotosu koncernowi Saudi Aramco?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/8/2024 • 23 minutes, 11 seconds
"Moje nazwisko jest na stole". Magdalena Biejat o prezydenturze Warszawy
Arkadiusz Gruszczyński rozmawia z wicemarszałkinią Senatu i współliderką partii Razem - Magdaleną Biejat. Czy będzie kandydatką lewicowej koalicji na prezydentkę Warszawy? Jaki ma pomysł na miasto? Jakie widzi podstawowe bolączki stolicy i jakie proponuje rozwiązania?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/7/2024 • 26 minutes, 37 seconds
Studniówki jak wesela?
Katarzyna Bielecka i Maria Korcz, dziennikarki serwisu Wyborcza.biz, rozmawiają o tym, jak wyglądają teraz bale maturalne, ile kosztują i kogo wykluczają ze szkolnej społeczności. Czy studniówki powinny wrócić do szkół?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/6/2024 • 22 minutes, 16 seconds
Dlaczego dinozaury wyginęły i co było tego przyczyną?
Dinozaury rządziły Ziemią przez około 150 mln lat, a ok. 66 mln lat temu wymarły wraz z 3/4 ówcześnie żyjących gatunków. Które gatunki na tym zyskały? A może dinozaury i tak musiały wymrzeć, bo za długo wykluwały się z jaj? Czy potrafimy odtworzyć szczegóły tej katastrofy? A może współcześnie żyją zwierzęta, które stąpały obok dinozaurów? O mitach narosłych wokół dinozaurów, jakby wyglądał świat, gdyby przetrwały oraz o przyczynach i konsekwencjach ich wymarcia Kasper Kalinowski z działu Nauka "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Mateuszem Tałandą z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Przy okazji polecamy naszym słuchaczom wystawę "Jurassic Adventure", która od kilku lat jeździ po Europie, potwierdzając fakt, że dinozaury fascynują nie tylko paleontologów. Od września 2023 r. gości po raz pierwszy w Polsce. Jest pokazywana w warszawskim Muzeum Nowa Praga przy ul. Jagiellońskiej 82a.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/5/2024 • 22 minutes, 7 seconds
Sobotni seans: Głos jakiegoś pokolenia. O serialach milenialsów (goście: K. Wiśniowska, M. Baranowski)
Kto jest głosem pokolenia milenialsów? Które seriale pokazują ich dobrze i czemu Lenie Dunham jednak nie udało się zostać głosem tego pokolenia? O popkulturowym przedstawieniu swojego pokolenia w podcaście "Sobotni seans" rozmawiają dziennikarze Wyborcza TV Agata Piasecka i Radosław Czyż oraz Justyna Suchecka z TVN 24. A Katarzyna Wiśniowska i Marek Baranowski, czyli scenarzyści "Kiedy ślub?", zdradzają, ile ze swoich doświadczeń przenieśli na ekran.
2/3/2024 • 1 hour, 6 minutes, 6 seconds
Jutronauci: Czy powinniśmy się obawiać powrotu odry i chorób zakaźnych?
Światowa Organizacja Zdrowia poinformowała o 30-krotnym wzroście zachorowań na odrę w 2022 r. - czy powinniśmy się tego obawiać? Dlaczego w wielu krajach odra pojawia się po okresie, gdy już uznano ją za chorobę wyeliminowaną? Jak wygląda sytuacja w Polsce? Czy dysponujemy danymi na temat innych chorób zakaźnych, w tym ospy? O przyczynach wzrostu zachorowań na odrę, chorobach zakaźnych oraz o tym, jak zmienić sytuację Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Pawłem Grzesiowskim, ekspertem Naczelnej Rady Lekarskiej ds. zagrożeń epidemicznych oraz pediatrą.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/2/2024 • 18 minutes, 10 seconds
Lubnauer: Świat się zmienia, polska szkoła też musi
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Katarzyną Lubnauer, wiceministrą edukacji, o pakcie edukacyjnym zaprezentowanym w Sejmie i postulatach organizacji młodzieżowych dotyczących zmian w szkolnictwie. Jedną z istotniejszych kwestii jest zdrowie psychiczne uczniów. Czy psycholog w każdej szkole to program możliwy do zrealizowania? Czy zostanie zmniejszona podstawa programowa? I jaką politykę planują rządzący, jeśli chodzi o wynagrodzenia nauczycieli?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/1/2024 • 22 minutes, 3 seconds
Przychodzi von der Leyen do Orbana, czyli jak może wyglądać Europa po czerwcowych wyborach
Pierwszy odcinek z cyklu "Wybierzmy naszą Europę". Gościem Bartosza Wielińskiego z "Wyborczej" jest Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR). Jak może wyglądać Europa po czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego? Dlaczego partie prawicowe i populistyczne rosną w siłę? Jaka jest droga dla partii demokratycznych? Jakie wyzwania stoją przed Europą dziś? Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/31/2024 • 25 minutes, 58 seconds
Zegar zagłady: do końca 90 sekund
Drugi rok z rzędu wskazówki na zegarze zagłady pokazują 90 sekund do północy, najmniej od 1947 r. A na horyzoncie pojawia się nowe, nieznane dotąd zagrożenie - sztuczna inteligencja. Symboliczny zegar to idea naukowców, którzy w czasie II wojny światowej pracowali w projekcie "Manhattan" przy konstrukcji bomby atomowej. Po zrzuceniu ładunków jądrowych na Hiroszimę i Nagasaki w 1945 r., założyli oni magazyn "Bulletin of the Atomic Scientists" poświęcony broni jądrowej i jej roli w polityce oraz utrzymaniu światowego bezpieczeństwa. O zegar zagłady, który bije od 1947 r. Michał Nogaś pyta Dominika Uhliga z biqdata.wyborcza.pl. Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/30/2024 • 20 minutes, 39 seconds
Jak pięćdziesięciolatkowie szukają pracy?
Czy można mieć za duże kwalifikacje, żeby znaleźć pracę? Jak przygotować swoje CV? Jakie zalety mają pracownicy 50+? Jakie koszty osobiste ponoszą osoby, które tracą pracę? Bartosz Józefiak rozmawia z Ewą Pągowską, autorką tekstu o szukających pracy pięćdziesięciolatkach. Tekst do przeczytania w "Dużym Formacie": https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,30588432,piecdziesiecioletni-bezrobotni-wysylaja-po-100-200-cv-mamy.html Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/29/2024 • 18 minutes, 38 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jacek Świdziński, laureat Paszportu Polityki 2023
Jacek Świdziński jest rysownikiem, scenarzystą, kulturoznawcą, członkiem niezależnej grupy komiksowej Maszin, współpracuje z wydawnictwem Kultura Gniewu. Minimalistyczna kreska to jego znak rozpoznawczy. Siłą jego komiksów jest sposób prowadzenia narracji. Najnowszy "Festiwal" opowiada o słynnym Festiwalu Młodzieży w 1955 r. i opiera się na wielu źródłach dokumentalnych. Świdziński pokazuje, jak projekt propagandowy wymyka się spod kontroli i staje się momentem otwarcia nowej epoki. Maluje relacje międzyludzkie, a także polskie traumy i lęki tamtych czasów. Na rozmowę z laureatem Paszportu Polityki 2023 w kategorii "Książka" zaprasza Michał Nogaś.
1/27/2024 • 1 hour, 22 seconds
Jutronauci: Fotel z grzybni, stolik z bakterii - oto przyszłość wystroju wnętrz?
Czy krzesło z grzybni może być wygodne? Czy lampa z grzybni będzie dawać dobre światło? Z grzybnią, bakteriami i innymi biomateriałami coraz częściej eksperymentują projektanci. Jak powstają meble z biomateriałów? Czy grzybnia to materiał przyszłości? O tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Wyborczej" z Natalią Piórecką, interdyscyplinarną projektantką z uniwersytetu w Innsbrucku. Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/26/2024 • 18 minutes, 14 seconds
Najdroższy las w Polsce. Dlaczego Lasy Państwowe kupiły las od parafii w Zakopanem?
Dwie działki o łącznej powierzchni 10,15 hektarów w centrum Zakopanego kosztowały 4,2 mln zł. Dlaczego parafia pozbyła się terenu i na co wyda tak duże pieniądze? Leśnik z Małopolski, który zna kulisy transakcji, mówi: - Teren jest mocno podzielony drogami i ścieżkami. W dodatku ustanowiono tam służebności przejazdu, przechodu i przegonu (np. bydła). Drzewostan jest dosyć lichy, a na środku jest coś, co w żargonie leśników nazywamy "halizną", czyli taka trochę łąka, a trochę dziura w drzewostanie. Głównie rosną tam jodły i świerki. Te ostatnie w dodatku już wypadają. W dzisiejszym odcinku podcastu "8:10" Dominik Uhlig pyta Aleksandra Gurgula, autora książki "Podhale. Wszystko na sprzedaż", o Lasy Państwowe, które kupiły las od parafii w Zakopanem. Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/25/2024 • 19 minutes
Jak Ukraińcy oceniają wizytę Donalda Tuska w Kijowie?
Łączymy się z Kijowem. Gościem Romana Imielskiego, pierwszego naczelnego "Wyborczej" jest korespondent Piotr Andrusieczko. W poniedziałek premier Donald Tusk odwiedził Kijów. Co o tej wizycie mówią ukraińscy politycy, prezydent Wołodymyr Zełenski, a także ukraińskie społeczeństwo? Jak będą się kształtować relacje na linii Warszawa-Kijów w przyszłości? Jakie kwestie pozostają sporne? Co stanie się z blokadą na granicy polsko-ukraińskiej czy ze sporną kwestią zboża? A jak wygląda sytuacja na froncie? Czy Ukraińcy nadal schodzą do schronów? Co się dzieje w czasie ataków na Charków czy Kijów? Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/24/2024 • 20 minutes, 56 seconds
Dlaczego coraz więcej dzieci próbuje odebrać sobie życie?
W ubiegłym roku ponad 2100 dzieci i młodzieży próbowało popełnić samobójstwo. To więcej niż w zeszłym roku. Dlaczego tak jest i jak można temu przeciwdziałać? O tym Michał Nogaś rozmawia z Dominikiem Kucem z Fundacji GrowSPACE, który przedstawił raport o próbach samobójczych wśród dzieci i młodzieży.
Jeżeli przeżywacie kryzys psychiczny, zostawiamy Wam kilka przydatnych numerów.
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – 116 111 (całodobowy, bezpłatny), Kryzysowy Telefon Zaufania – 116 123 (od poniedziałku do piątku od godz. 14 do 22), Telefoniczne Centrum Wsparcia – 800 70 2222 (całą dobę), Bezpłatny telefon (800 12 12 12) i czat zaufania dla dzieci i młodzieży Rzecznika Praw Dziecka – czynny całą dobę, Telefon zaufania dla osób starszych – 22 635 09 54 (poniedziałki, środy i czwartki w godz. 17–20).
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/23/2024 • 25 minutes, 52 seconds
Czy raport Oxfam to "lewacka ideologia”?
Pięciu najbogatszych ludzi świata wzbogaciło się jeszcze bardziej, a pięć miliardów najuboższych ludzi zubożało.
To najgłośniejsza informacja z nowego raportu Oxfam. Dziennikarki wyborcza.biz Maria Korcz i Kasia Bielecka rozmawiają o kontrowersjach, jakie wzbudził ten raport. I o tym, jak czytać takie raporty, czy można je nazywać ideologicznymi i co to w zasadzie znaczy, że jakiś raport jest „ideologiczny”.
Chcemy opowiadać o ekonomii trochę inaczej, niż się do tego przyzwyczailiśmy. Dla humanistów, dla krytyków Leszka Balcerowicza, dla jego fanów też i wreszcie dla tych, którzy nie mają pojęcia, kto to jest Leszek Balcerowicz.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/22/2024 • 22 minutes, 50 seconds
Sobotni seans: Wszystkie drogi prowadzą do Berlina (Gościni: Renata Kopyto)
To miasto było bohaterem kina od czasu, gdy obrazy wprawiono w ruch. Jak Berlin ukazywano w filmach i serialach? Czego możemy się z tego nauczyć o kinematografii? Niemieckiej i nie tylko. Rozmawiają: Radosław Czyż, Agata Piasecka i Aliaksandr Rayeuski, dziennikarze "Wyborczej". O programie Tygodnia Filmu Niemieckiego i problemach społecznych w Niemczech, o których tamtejsze kino opowiada, rozmawiają Piotr Guszkowski, dziennikarz "Wyborczej", i Renata Kopyto, kierowniczka Domu Norymberskiego w Krakowie, współorganizatorka Tygodnia Filmu Niemieckiego.
1/20/2024 • 1 hour, 2 minutes
Jutronauci: Co trzeba zmienić, żeby na polskich drogach było bezpieczniej?
Często mamy do czynienia z przeświadczeniem, że wypadki nie zdarzają się nam, ale innym, ale w rzeczywistości tysiące osób co roku ginie w wypadkach na polskich drogach. Dlaczego Skandynawowie i skandynawskie przepisy mogą być wzorem dla wszystkich kierowców? Jakich potrzebujemy zmian w przepisach, budowie dróg i edukacji kierowców oraz czy Polacy naprawdę są "niereformowalni", jak straszyli niektórzy eksperci? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z Łukaszem Zboralskim, redaktorem naczelnym portalu Brd24.pl, dziennikarzem specjalizującym się w bezpieczeństwie ruchu drogowego i infrastrukturze. Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci":
https://wyborcza.pl/jutronauci
1/19/2024 • 24 minutes, 57 seconds
Czy Jarosław Kaczyński zrozumiał, że PiS przegrało wybory?
Historia o Wąsiku i Kamińskim to historia o nadużywaniu zaufania społecznego. Z czego wynika więc twarda reakcja PiS-u na uwięzienie Wąsika i Kamińskiego? O czym świadczy zachowanie prezydenta Andrzeja Dudy w sprawie ułaskawienia Wąsika i Kamińskiego? Jak była władza nie chce oddać władzy? Dlaczego Kaczyński znów wrócił na pozycję lidera PiS-u? Roman Imielski, zastępca redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej", rozmawia z Agatą Kondzińską, dziennikarką polityczną, komentatorką działań PiS-u z "Wyborczej".
1/18/2024 • 22 minutes, 14 seconds
Gen. Koziej: Bezpieczeństwo kraju nie może stać się polem bitwy dwóch partii
Czy istnieje alternatywa dla NATO? Czy Europa zwiększyła nakłady na obronność? Jak na tym tle wypada Polska? Czy obecna sytuacja w polskiej polityce sprzyja budowaniu obronności? Jak wygląda sytuacja na froncie ukraińskim? Gościem Bartosza T. Wielińskiego z "Gazety Wyborczej" jest Stanisław Koziej, gen. brygady w stanie spoczynku, b. sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta i szef prezydenckiego Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/17/2024 • 31 minutes, 20 seconds
RPA kontra Izrael. Wszystko, co musimy wiedzieć o tym procesie
RPA oskarża Izrael o popełnienie ludobójstwa. To jeden z najważniejszych procesów w historii ONZ, a wniosek Republiki Południowej Afryki jest szczegółowy i merytoryczny.
Tak twierdzi gościni Michała Nogasia, czyli Małgorzata Andrzejczak-Świątek, naukowczyni i prawniczka, która na Instagramie publikuje jako Pani od praw człowieka. Co oznacza to oskarżenie i dlaczego państwem, które oskarżyło Izrael, jest akurat Republika Południowej Afryki?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/16/2024 • 26 minutes, 59 seconds
Jak może potoczyć się polityczna awantura o budżet państwa
Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z Piotrem Miączyńskim, dziennikarzem ekonomicznym serwisu Wyborcza.biz, o zamieszaniu wokół budżetu na 2024 rok. Czy rządzący zdążą z jego przyjęciem do 29 stycznia i przedłożeniem go prezydentowi? Co wspólnego z budżetem ma sprawa Wąsika i Kamińskiego? I dlaczego za rok może nas czekać ostre cięcie wydatków?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/15/2024 • 20 minutes, 52 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Katarzyna Jasiołek "Tkanina. Sztuka i rzemiosło"
Tkanina - traktowana często jako niższa forma sztuki - leży na pograniczu malarstwa czy rzeźby, ale dysponuje też własnymi środkami wyrazu. Wysoką rangę zyskała dzięki wybitnym artystkom światowego formatu, jak choćby Magdalena Abakanowicz i Jolanta Owidzka. Jednocześnie tkanina pozostała bliska zwykłym ludziom - w każdym domu obecne przecież były dywany, gobeliny, zasłony, makaty…
Katarzyna Jasiołek omawia wycinek wielkiej historii tkaniny, ale za to bardzo ważny - ponieważ właśnie polscy artyści zrewolucjonizowali światową tkaninę artystyczną.
Na rozmowę z autorką książki zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
1/13/2024 • 57 minutes, 33 seconds
Jutronauci: Generacja Zet. Czy mamy do czynienia z "seksualną recesją"?
Czym różni się życie seksualne generacji Zet od innych pokoleń? Dlaczego zetki do relacji podchodzą z większym dystansem i akceptują ich nietrwałość? W tym pokoleniu spadł również odsetek przelotnych kontaktów seksualnych - co jest tego przyczyną? Dlaczego rośnie odsetek młodych osób identyfikujących się jako LGBT? O seksualności pokolenia Zet oraz o tym, czy to rzeczywiście najbardziej samotna generacja w historii Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. hab. Grzegorzem Iniewiczem, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/12/2024 • 21 minutes, 15 seconds
Frasyniuk: Dla gości jak Kamiński i Wąsik nie ma w więzieniu litości. Tym się różnią od więźniów politycznych
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Władysławem Frasyniukiem, działaczem opozycji demokratycznej w czasach PRL, o byłych szefach MSW - Mariuszu Kamińskim i Macieju Wąsiku - skazanych za nadużycia władzy w czasie pierwszych rządów PiS, którzy po szesnastu latach rozpoczęli odbywanie dwuletniej kary więzienia.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/11/2024 • 26 minutes, 8 seconds
Czy powrót Trumpa do Białego Domu oznaczałby faszyzację USA
Łukasz Grzymisławski rozmawia z Maciejem Czarneckim, dziennikarzem "Wyborczej" zajmującym się polityką amerykańską. Według wielu komentatorów stawką w najbliższych wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych będzie demokracja. Czego można się spodziewać po Donaldzie Trumpie w przypadku jego ewentualnego dojścia do władzy? Czy w ogóle będzie mógł wystartować w wyborach prezydenckich? Czy jego kontrkandydatka - Nikki Haley - jest w stanie mu zagrozić? Jak będzie przebiegała kampania wyborcza?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/10/2024 • 25 minutes, 8 seconds
Czy pożegnamy fajerwerki? Zakaz ich używania możliwy do wprowadzenia
Michał Nogaś rozmawia z dr Agnieszką Gruszczyńską, prawniczką, kierowniczką interdyscyplinarnych studiów podyplomowych prawa zwierząt na Uniwersytecie SWPS.
Co roku w okolicach sylwestra giną setki spłoszonych wystrzałami petard i fajerwerków zwierząt. Odpalone materiały pirotechniczne wpływają też na zanieczyszczenie powietrza. Czy wprowadzimy zmiany w prawie zakazujące ich używania? Czy prawa zwierząt powinny być wpisane do konstytucji?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/9/2024 • 26 minutes, 55 seconds
Ile nas kosztują katastrofy klimatyczne i jak im zapobiegać
Jakub Chełmiński rozmawia z prof. Szymonem Malinowskim z Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego o raporcie organizacji Christian Aid, która co roku podsumowuje skutki ekonomiczne katastrof klimatycznych. Dlaczego na liście najdroższych katastrof znajdują się głównie kraje globalnego Południa? W jakim stopniu zagrożenie katastrofami dotyczy Polski? I jakie rozwiązania systemowe przyczyniłyby się do poprawy sytuacji klimatycznej?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/8/2024 • 18 minutes, 3 seconds
Jakich seriali nie możemy się doczekać w 2024? I komu wolno śmiać się z "1670"?
Powrót "Detektywa", "Shogun", kontynuacja "Squid Game" i długo wyczekiwany finał "Stranger Things". Czy to wszystkie najciekawsze serialowe premiery tego roku? Oczywiście, że nie!
W drugiej części swoimi reakcjami na internetowe dyskusje wokół serialu "1670" dzielą się jego twórcy: Jakub Rużyłło i Maciej Buchwald. Prowadzi Radosław Czyż.
1/6/2024 • 1 hour, 9 minutes, 38 seconds
Jutronauci: Jak pokolenia Z i Alfa definiują luksus na nowo
Zegarek to komunikat. Można z niego wyczytać wiele o osobie, która go nosi - status społeczny, zarobki, wykształcenie, typ osobowości. W każdym razie tak kiedyś było, ale współcześni młodzi są pragmatyczni, wyczuleni na brak odpowiedzialności i sprawiedliwości oraz troszczą się o klimat. Cenią doświadczenie ponad posiadanie i szybko urządzają się w wirtualnej rzeczywistości. Czy na pewno potrzebują superdrogich rzeczy, żeby manifestować swój styl życia? Może za 15 lat dadzą rodzicom na święta wycieczkę do luksusowego wirtualnego spa? - Niekoniecznie - mówi Tomasz Bartnik, partner w firmie O11E specjalizującej się w doradztwie marketingowym. W rozmowie z Vadimem Makarenką z firmy Statista burzy stereotypy i pokazuje rolę luksusu w życiu młodych.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/5/2024 • 26 minutes
Paweł Wroński w nowej roli - odsłania tajemnice gmachu MSZ
Gościem Doroty Wysockiej-Schnepf jest Paweł Wroński - do niedawna dziennikarz i publicysta "Gazety Wyborczej", a obecnie rzecznik prasowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych, który opowiada o wyzwaniach stojących przed resortem dyplomacji i próbie odbudowy polskiej polityki zagranicznej.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/4/2024 • 26 minutes, 47 seconds
Jakiego rodzaju pomoc humanitarna będzie potrzebna na świecie w 2024 roku
Łukasz Grzymisławski rozmawia z Heleną Krajewską, rzeczniczką prasową Polskiej Akcji Humanitarnej, o ogromnych potrzebach pomocy humanitarnej w Strefie Gazy oraz o systemowej pomocy w Ukrainie i innych częściach świata.
Według raportu Biura Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej w 2024 roku wsparcia będzie potrzebowało blisko 300 mln osób. Główne przyczyny kryzysów humanitarnych to wojny, zmiany klimatu i kryzysy ekonomiczne. Niestety, ze względu na skalę kryzysów tylko część z potrzebujących otrzyma pomoc.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/3/2024 • 22 minutes, 57 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Kamil Bałuk "Dawno temu w telewizji"
Jakie triki podczas wywiadów w "Na każdy temat" stosował Mariusz Szczygieł, późniejszy zdobywca Nike? Co o telewizji sądził tata scenarzystki "M jak miłość" i "Klanu", Ilony Łepkowskiej? Dlaczego "Miodowe lata" kręcono w teatrze? Ile "do fejmu" na pierwszym roku studiów dodawała praca w "Rowerze Błażeja"? O czym myślała Magda Mołek w studiu powodziowym we Wrocławiu? Co ukrywali kandydaci z "Randki w ciemno" i za jaką kwotę Jacek Kawalec zgodziłby się zagrać Kawalca?
Dostawali tysiące listów, ich kolejne występy w prime time z zapartym tchem śledziło jednocześnie nawet kilkanaście milionów Polaków! Kamil Bałuk w dziesięciu rozmowach o tym, co działo się "dawno temu w telewizji", przypomina stojących w świetle reflektorów ówczesnych bohaterów zbiorowej wyobraźni i jej kreatorów, ukrytych zazwyczaj przed publicznością. Pokazuje nieoczywiste kariery oraz kulisy najsłynniejszych programów i seriali. Tropi zmiany mentalności, przełamywanie kolejnych barier i tematów tabu. Rozjaśnia drugą, ukrytą za kamerami, stronę srebrnego ekranu. A przede wszystkim skupia się na rozmówcach i na tym, w jaki sposób poradzili sobie z popularnością, co dała im praca w telewizji i jak łatwo było wpaść w jedną tematyczną szufladkę.
Na rozmowę z Kamilem Bałukiem, autorem "Dawno temu w telewizji", zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/30/2023 • 56 minutes, 7 seconds
Jutronauci: Co nas czeka w technologiach w 2024 roku
Jaka sztuczna inteligencja może pomóc ludziom, a jaka jest dla nas groźna? Jak będzie ją regulować Unia Europejska? O wyzwaniach internetu w 2024 roku Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z Krzysztofem Madejskim, szefem IT "Wyborczej".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/29/2023 • 18 minutes, 7 seconds
Moja odwaga: Prof. Bogdan de Barbaro w podcaście Agnieszki Jucewicz
Dzisiaj gościnnie w "8:10" zapraszamy do wysłuchania pierwszego odcinka podcastu Agnieszki Jucewicz "Moja odwaga". Rozmowa z profesorem Bogdanem de Barbaro to wstęp do cyklu rozmów o różnych obliczach odwagi, ale także i o lęku, bo nie ma jednego bez drugiego. I o nadziei. Bo póki jest nadzieja na zmianę, póty będziemy się odważać. "Dziś aktem odwagi jest ryzyko wynurzania się poza swoją bańkę. Dopuszczenia: a może ten, kto myśli odwrotnie ode mnie, w jakimś fragmencie ma rację?" - mówi gość Agnieszki Jucewicz. Nowy odcinek co dwa tygodnie w piątek.
12/28/2023 • 1 hour, 3 minutes, 6 seconds
Nirvana czy Pearl Jam? Piotr Jagielski o grunge'u
Grunge. Brudny, chropawy rock and roll, wyrosły z miłości do punka i heavy metalu. Długie włosy, wojskowe buty i flanelowe koszule miały być symbolami buntu pokolenia, które w gazetach, telewizjach i stacjach radiowych uparcie nazywano straconym "pokoleniem X". Szczycił się swoją odmiennością i sarkastycznym, mrocznym poczuciem humoru. Kapele nie stroiły się w szaty rockmanów i były dumne z tego, jak bardzo nie pasują do sławnych zespołów z MTV. Jednak z muzyki zwykłych dwudziestolatków i młodych buntowników grunge przerodził się w końcu w towar globalnego rynku, a nagły sukces okazał się dla niektórych śmiertelną pułapką.
Piotr Jagielski jest przewodnikiem po zawiłych losach grunge’u. Pisze nie tylko o największych gwiazdach sceny, jak Nirvana, Pearl Jam czy Soundgarden, ale z wnikliwością śledzi również losy jej prekursorów. Jego książka jest przede wszystkim opowieścią o grupie przyjaciół z miasta na końcu świata, którym udało się podbić rynek muzyczny. Jest też przestrogą, by uważać, czego się pragnie - spełnienie marzeń może okazać się przekleństwem.
Na fascynującą rozmowę z Piotrem Jagielskim o wielkich zespołach rodem z Seattle zaprasza Jędrzej Słodkowski.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/27/2023 • 45 minutes, 11 seconds
Sobotni seans: Najlepsze seriale 2023 roku to...
Oto najlepsza serialowa dwudziestka! Całkowicie subiektywny ranking redakcji "Wyborczej TV" w sam raz na Święta. Każdy ma prawo się nie zgodzić z naszą opinią, ale my chcieliśmy wybrać właśnie tak. Długo wyglądało na to, że zwycięzcę poznaliśmy już na początku roku, ale rywalizacja okazała się dużo bardziej zacięta. W rankingu uwzględniliśmy także seriale, których światowa premiera odbyła się w 2022 roku, ale w Polsce pokazano je dopiero rok później, dlatego nie chcieliśmy ich pomijać.
Więcej przeczytacie tu: https://wyborcza.pl/7,90535,30520674,wybralismy-oto-najlepsze-seriale-2023-wg-redakcji-wyborczej.html. Na podcast zapraszają: Radosław Czyż, Andrzej Kulasek i Agata Piasecka.
12/23/2023 • 56 minutes, 59 seconds
Jutronauci: Czy przestaniemy znęcać się nad karpiem?
Sprzedaż żywych karpi jest już zakazana we Wrocławiu, Łodzi, Poznaniu. Ale w pozostałych polskich miastach wciąż można znaleźć tę rybę, często trzymaną i sprzedawaną w nieludzkich warunkach. Czy za 100 lat przyszłe pokolenia będą zaszokowane tym, że przed świętami samodzielnie zabijaliśmy karpie we własnych domach? Czy będą w szoku, że rzeki nie miały podmiotowości prawnej? I czy kupowanie pieska pod choinkę to naprawdę dobry pomysł? O tym wszystkim rozmawia Joanna Sosnowska z "Wyborczej" z Karoliną Kuszlewicz, adwokatką pracującą na rzecz zwierząt i przyrody.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/22/2023 • 21 minutes, 6 seconds
Jarosław Kurski: Jak ja się cieszę, że dożyłem chwili, gdy mogę patrzeć na koniec tego reżimu
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Jarosławem Kurskim, I zastępcą redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej", o bieżących wydarzeniach, czyli wyroku dla Kamińskiego i Wąsika, okupacji budynków telewizji publicznej przez PiS, odwołaniu Jacka Kurskiego z Banku Światowego w Waszyngtonie, ale również o śmierci Pawła Adamowicza i powrocie Donalda Tuska do polskiej polityki, a także o powodach jego rezygnacji z kierowania redakcją "Wyborczej".
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/21/2023 • 23 minutes, 24 seconds
Dlaczego Unia Europejska toleruje proputinowskie działania Viktora Orbána
Gościem Łukasza Grzymisławskiego jest Tomasz Bielecki, korespondent "Gazety Wyborczej" w Brukseli.
Podczas ostatniego szczytu unijnego Viktor Orbán zablokował uchwalenie pakietu pomocowego dla walczącej z Rosją Ukrainy. Czy to veto jest kartą przetargową w sprawie unijnych funduszy dla Węgier zablokowanych z powodów praworządnościowych? Jaką grę realizuje premier Węgier? Czy kraje Unii mają plan B w razie dalszego studzenia entuzjazmu USA w sprawie pomocy Ukrainie?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/20/2023 • 26 minutes, 7 seconds
Michał Marszał: Nie zakochuję się w politykach
Michał Nogaś rozmawia z Michałem Marszałem, pierwszym śmieszkiem RP, o absurdach polityki, zmianach w TVP i wreszcie o tym, jak wyglądała organizacja seansu posiedzenia sejmowego w kinie.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/19/2023 • 25 minutes, 8 seconds
Pandora Gate zatacza szersze kręgi. Jak chronić młodych w sieci?
Pandora Gate, największy skandal w historii polskiego YouTube'a, zaczął się we wrześniu i ujawnił wykorzystywanie seksualne nieletnich przez gwiazdy portalu, a kolejne odsłony zdają się nie mieć końca. Coraz więcej skrzywdzonych osób nabiera odwagi, by opowiedzieć swoją historię.
Bartosz Józefiak rozmawia z Katarzyną Włoskowską, autorką reportażu "'Wysyłał nudesy, ja też'. 14-latek zaczyna się okaleczać. Nowe kręgi w aferze Pandora Gate" opublikowanego na łamach Dużego Formatu "Gazety Wyborczej", o tym, jak chronić młodzież i dzieci przed drapieżnikami seksualnymi w sieci.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/18/2023 • 25 minutes, 51 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Piotr Pytlakowski o "Strefie niepamięci"
W lutym 2021 roku jeden z najwybitniejszych polskich reporterów, Piotr Pytlakowski wyrusza na wyprawę po wschodnim Mazowszu i Podlasiu, miastach i miasteczkach "szkalu śmierci", gdzie w 1941 roku doszło do rzezi mieszkańców, tych żydowskich przez tych polskich. Gnali swoich sąsiadów uliczkami, gwałcili kobiety, zdzierali suknie, swetry i buty, aby nic się nie zmarnowało.
Bo zbrodni towarzyszył rabunek. Sprawcy wyrywali sobie z rąk co cenniejsze dobra. Przykrywali się pierzynami jeszcze ciepłymi po poprzednich właścicielach, wzuwali zdobyczne obuwie, stroili się w futra. Żydowskie połowy miasteczek, place, domy, sklepy i warsztaty nagle straciły właścicieli. Opuszczone posesje, przeważnie w centrach, przy głównych rynkach, atrakcyjnie zlokalizowane, szybko przejęli Polacy.
Jak dzisiaj wygląda życie w miejscach mordu i grabieży. Jak cudze stało się nasze? Jak działają mechanizmy pamięci, które pozwoliły wyprzeć w niepamięć żydowską przeszłość?
Piotr Pytlakowski w swojej reporterskiej podróży nie szuka i nie udziela łatwych ani pocieszających odpowiedzi. Za to przywraca zbiorowej pamięci historie, które nigdy nie powinny zostać zapomniane.
Na rozmowę z autorem "Strefy niepamięci" zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/16/2023 • 53 minutes, 23 seconds
Jutronauci: Co zmieni płacenie za Facebooka i Instagrama?
Facebook wprowadzi płatną wersję swojego serwisu w Europie w marcu przyszłego roku i wcale nie będzie pierwszy. Użytkownicy takich sieci jak Snapchat czy Reddit już mogą płacić za brak reklam i dodatkowe funkcjonalności. Z usługi Snapchat+ korzysta już 5 mln osób. Z kolei płatną wersję serwisu X (dawniej Twitter) wybrało - według nieoficjalnych szacunków - ok. 444 tys. użytkowników. Jakie skutki będzie miało powstanie sieci społecznościowych różnych prędkości? Czy ta zmiana pogłębi nierówności w dostępie do informacji? Czy zakwestionuje dotychczasowy biznes reklamowy, co uderzy w influencerów? A może skończy się na zwykłym "śledzeniu premium"? Vadim Makarenko z firmy Statista szuka odpowiedzi u Filipa Konopczyńskiego z Fundacji Kaleckiego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/15/2023 • 27 minutes, 25 seconds
Kwaśniewski: Koalicja 15 Października to nie tylko chwyt retoryczny. Zmiana porównywalna do 89 r.
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z byłym prezydentem RP Aleksandrem Kwaśniewskim o tym, jak będzie wyglądała kohabitacja prezydenta Dudy z rządem Donalda Tuska oraz jakie najważniejsze wyzwania stoją przed nowym gabinetem?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/14/2023 • 25 minutes, 10 seconds
Polska ma wprowadzić regulację związków jednopłciowych - zawyrokował Trybunał w Strasburgu
Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu orzekł w sprawie pięciu polskich par jednopłciowych, które w 2017 roku złożyły w ETPC skargę przeciwko Polsce domagając się prawnego uznania ich związków. O tym, co ten wyrok oznacza dla naszego kraju, Paweł Gawlik rozmawia z pełnomocnikami par, które wniosły skargę - adwokatem Pawłem Knutem, koordynatorem Koalicji na Rzecz Związków Partnerskich i Równości Małżeńskiej, oraz adwokatką Małgorzatą Mączką-Pacholak z Kancelarii Pietrzak Sidor & Wspólnicy.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/13/2023 • 21 minutes, 34 seconds
Exposè rozpaczy Morawieckiego. Podcast prosto z Sejmu
Odwiedzamy Sejm, żeby uczestniczyć w tym, jak rząd Mateusza Morawieckiego przechodzi do historii, a nowym premierem zostaje Donald Tusk. Arek Gruszczyński z "Gazety Stołecznej" rozmawia z politykami i polityczkami różnych opcji o exposè Morawieckiego, o tym, jak było w Sejmie przez ostatnie osiem lat i o wyzwaniach, przed którymi staje nowy rząd.
12/12/2023 • 18 minutes, 51 seconds
Czy polska innowacja ułatwi życie cukrzykom? (Gość: Wojciech Paprota, Walletmed)
Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Wojciechem Paprotą, założycielem i CEO start-upu Walletmed, o polskim pomyśle na rozwiązanie problemu cukrzyków. Implant wszczepiony na stałe pod skórę, pozwalający monitorować poziom glukozy, uwolni chorych od ciągłego kłucia palców. To projekt, który właśnie zwyciężył w Programie Grantowym ING Banku Śląskiego. Kiedy możliwe będzie wdrożenie gotowego rozwiązania? Jak to urządzenie będzie działało? Do jakich innych celów można zastosować implanty? I do czego służy każdy z pięciu implantów, które ma pod skórą nasz gość?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/11/2023 • 21 minutes, 21 seconds
Sobotni seans: Dinomania. Jak pomieścić w kinie wszystkie potwory (Gość: G. Niedźwiedzki)
Dlaczego kino od samego początku zakochało się w wielkich potworach? Od "King Konga" i "Godzilli" do "Parku Jurajskiego". Piotr Guszkowski i Radosław Czyż dyskutują o rodowodzie ekranowych gigantów, a paleontolog Grzegorz Niedźwiedzki rozlicza wizję Stevena Spielberga. Czy tyranozaur naprawdę był ślepy jak kret?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/9/2023 • 44 minutes, 14 seconds
Jutronauci: Czy Polska potrzebuje własnej sztucznej inteligencji?
Konsorcjum sześciu polskich uniwersytetów i ośrodków badawczych będzie tworzyć polskiego konkurenta dla ChatuGPT. Polska AI ma być lepiej dostosowana do polskich uwarunkowań niż algorytmy powstające w USA. Tylko czy PLLuM (taką nazwę nosi powstający model językowy) uniknie uprzedzeń, które często dostają się do generatywnej AI? Czy będzie halucynować, czyli zmyślać dane? I co wspólnego z nim ma ZUS? O tym wszystkim Joanna Sosnowska z "Wyborczej" rozmawia z jednym ze współtwórców polskiej AI - dr. Janem Koconiem, adiunktem w Katedrze Inteligencji Obliczeniowej na Politechnice Wrocławskiej.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/8/2023 • 26 minutes, 38 seconds
Blokada na granicy z Ukrainą. Z każdym dniem problem jest coraz trudniejszy do rozwiązania
Roman Imielski rozmawia z dr. Adamem Eberhardtem, dyrektorem Centrum Studiów Strategicznych Warsaw Enterprise Institute, byłym szefem Ośrodka Studiów Wschodnich, o katastrofalnych skutkach zablokowania przez polskich przewoźników przejazdu przez granicę ukraińskim tirom. Jak ta sytuacja wpływa na nasze relacje z Kijowem? Gdzie szukać rozwiązań? Jak na blokadę reaguje polski biznes?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/7/2023 • 20 minutes, 46 seconds
Dariusz Joński: Kaczyński stanie przed komisją śledczą
Arkadiusz Gruszczyński rozmawia z Dariuszem Jońskim, posłem Koalicji Obywatelskiej, o rozliczeniu władzy Prawa i Sprawiedliwości. Sejm rozpoczął prace nad powołaniem komisji śledczych ws. wyborów kopertowych, afery wizowej i afery podsłuchowej. Czy nowej koalicji rządowej nie zabraknie determinacji do rozliczenia starej władzy? Czy uda się to zrobić skutecznie? I czy możliwe jest odzyskanie wydanych niezgodnie z prawem pieniędzy?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/6/2023 • 20 minutes, 39 seconds
Jak ratuje się ludzkie życie na Morzu Śródziemnym?
Michał Nogaś rozmawia z Bartoszem Hlebowiczem, włoskim korespondentem "Wyborczej", który spędził osiem dni z Lekarzami bez Granic na pokładzie statku "Geo Barents". Dziennikarz opowiada o akcjach pomocy migrantom próbującym przedostać się do Europy oraz o historiach, które od nich usłyszał.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/5/2023 • 23 minutes, 33 seconds
Biznes - Ludzie - Pieniądze: Ile powinien kosztować chleb? (Gościni: Karolina Zajezierska, Nowel)
Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Karoliną Zajezierską, wiceprezeską firmy Nowel, jednego z największych producentów pieczywa w Polsce. Wywodząca się z małej, lokalnej piekarni firma obecnie dostarcza swoje wyroby nie tylko do sieci handlowych w Polsce, ale też do trzydziestu rynków na świecie. Od czterech pokoleń pozostaje biznesem rodzinnym. Czy chleb jest sprawą polityczną? Jakie obserwujemy trendy w piekarnictwie? Jak wygląda proces produkcji pieczywa na masową skalę? I co chleb ma wspólnego z ASMR?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/4/2023 • 25 minutes, 45 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Stasia Budzisz o znikających Kaszubach
"Chciałam być Polką, czystą Polką i tylko Polką, ale z tą moją polskością wiecznie było coś nie tak. Wstydziłam się kaszubskiego akcentu i chłopskiego pochodzenia. Wstydziłam się, że moja rodzina nie kultywuje prawdziwych polskich tradycji. Kompleks kaszubski nie jest niczym nowym. Dojrzewał w nas, Kaszubach, latami, żeby nie powiedzieć wiekami. Winę można rozłożyć na wszystkich. I na Niemców, i na Polaków, i na Kaszubów. Czasem myślę, że najbardziej na nas, Kaszubów. 'Nas'. Mówię tak od niedawna, może od roku" – pisze Stasia Budzisz, reporterka, gościni dzisiejszego odcinka. W książce "Welewetka. Jak znikają Kaszuby" kieruje swoje bezkompromisowe spojrzenie na Kaszuby, krainę własnego dzieciństwa. Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/2/2023 • 59 minutes, 58 seconds
Jutronauci: Bitwa na poduszki czy bitwa o losy ludzkości?
Konflikt w firmie OpenAI, która sprowadziła generatywną sztuczną inteligencję pod strzechy, zawładnął światem biznesu i polityki. Struktura odpowiedzialna za "zhakowanie systemu operacyjnego naszej cywilizacji", jak ujął to Yuval Harari, niemal zawaliła się pod presją oczekiwań. Okazało się, że nie da się skutecznie połączyć działalności charytatywnej z komercyjną, interesy społeczne i biznesowe są odmienne i na nic zasady ładu korporacyjnego. Jak to zamieszanie wpłynie na pracę firm technologicznych? Czy ChatGPT zgłupieje? Czy Polska powinna zbudować własny, narodowy ChatGPT? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Radkiem Zaleskim, partnerem w firmie Netguru zajmującej się produkcją rozwiązań informatycznych i doradztwem.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/1/2023 • 27 minutes
Dr Grzesiowski: Ogromna liczba chorych na COVID. Dane ze ścieków, nie z testów
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z dr. Pawłem Grzesiowskim, ekspertem Naczelnej Izby Lekarskiej ds. zagrożeń epidemicznych, o kolejnej fali pandemicznej. Obecnie liczba chorujących na COVID osiągnęła ten sam poziom co na jesieni 2020 roku, ale teraz równocześnie krąży kilka wariantów wirusa. Jakie to stwarza zagrożenie? Co ze szczepieniami? Jakie szczepionki są w tej chwili dostępne? Czy szczepić się teraz, czy zaczekać dwa tygodnie na nowe preparaty? I jaką mamy w Polsce sytuację, jeśli chodzi o dostępność leków na COVID?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/30/2023 • 23 minutes, 27 seconds
Unia się zmienia. Czy serio grozi nam anihilacja Polski?
Polski nie będzie. Zostanie po niej zamieszkały przez Polaków land. A to wszystko zgodnie z niemieckim planem. Tak przynajmniej twierdzi prezes PiS.
Na czym polegają zmiany, które czekają Unię Europejską i kiedy one nastąpią? Jak te zmiany na nas wpłyną? I czy naprawdę mamy się czego obawiać?
Michał Nogaś rozmawia z Piotrem Maciejem Kaczyńskim, politologiem i ekspertem Fundacji Geremka, który od lat przygląda się temu, jak działa Unia Europejska.
11/29/2023 • 25 minutes, 23 seconds
Prof. Widłak: Krzysztof Penderecki to postać niezwykłego formatu, wizytówka polskiej muzyki XX i XXI wieku
Anna S. Dębowska rozmawia z prof. Wojciechem Widłakiem, rektorem Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie, o dziedzictwie Krzysztofa Pendereckiego oraz o 4. Międzynarodowym Konkursie Wiolonczelowym jego imienia, odbywającym się w 90. rocznicę urodzin kompozytora.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/28/2023 • 22 minutes, 46 seconds
Czym jest konkordat? Jak oddzielić państwo od Kościoła?
Bartosz Józefiak rozmawia z Marcinem Wójcikiem, reporterem "Dużego Formatu", autorem tekstu "Polska na łasce Watykanu. Przykładem dla nas powinna być Irlandia, która nie zgodziła się na konkordat", o relacjach państwa z Kościołem, a także o tym, czy trzeba wypowiedzieć konkordat, by wyprowadzić religię ze szkół?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/27/2023 • 18 minutes, 29 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Arkadiusz Gola o portrecie śląskich Romów
Gościem Michała Nogasia jest Arkadiusz Gola, który od 1991 roku fotografuje Romów mieszkających w różnych miastach Górnego Śląska. Do 10 grudnia w Sosnowcu można oglądać wystawę jego fotografii "Inny [nie] obcy", której towarzyszy album o tym samym tytule wydany przez Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu oraz Instytucję Kultury Ars Cameralis.
"W moim długoletnim fotografowaniu Górnego Śląska jest obszar dotyczący społeczności Romów, których spora część mieszka w miastach aglomeracji. Prędzej czy później każdy musi ich spotkać. Pytanie tylko, jak z tego spotkania skorzysta. Romowie zawsze mnie ciekawili swoją innością, odrębnością i niezwykłą, szlachetną fotogenicznością".
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/25/2023 • 58 minutes, 35 seconds
Jutronauci: Jak social media hakują najmłodszych
W USA toczy się wyjątkowo ważny proces – w sumie 41 stanów pozwało Metę, właściciela Facebooka i Instagrama, za to, że jego media społecznościowe negatywnie wpływają na zdrowie psychiczne najmłodszych. W jaki sposób filtry i algorytmy social mediów wpływają na dzieciaki? Dlaczego trwa epidemia bezsenności? I czy w przyszłości będziemy bardziej nieszczęśliwi? Joanna Sosnowska rozmawia z dr. hab. Łukaszem Kaczmarkiem, profesorem psychologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/24/2023 • 25 minutes, 4 seconds
Wszystko, co chcecie wiedzieć o in vitro, a nie wiecie, kogo zapytać
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z dr n. med. Anettą Karwacką, ginekolożką, specjalistką ds. leczenia niepłodności z Kliniki Bocian, o tym, jak ważne jest dofinansowanie metody in vitro. Ile par w Polsce zmaga się z problemem niepłodności i jakie są jego przyczyny? Jak dokładnie wygląda procedura zapłodnienia pozaustrojowego oraz sam zabieg? Czy urodzenie dziecka z in vitro zwiększa prawdopodobieństwo zajścia w ciążę w sposób naturalny? Kto zgodnie z polskim prawem może skorzystać z metody in vitro, a jak to wygląda w innych krajach Europy?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/23/2023 • 21 minutes, 56 seconds
Trump i Korwin-Mikke świętują. Jakim prezydentem Argentyny będzie Javier Milei?
Wybory prezydenckie w Argentynie wygrywa skrajnie prawicowy Javier Milei. Z jakim programem dochodzi do władzy i czy będzie go wprowadzał w życie? Czy Argentyńczycy są świadomi czym grozi realizacja jego postulatów? Jak na zwycięstwo Mileia reaguje świat? Michał Nogaś rozmawia z Maciejem Stasińskim, dziennikarzem działu zagranicznego "Gazety Wyborczej", ekspertem od Ameryki Południowej.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/22/2023 • 27 minutes, 20 seconds
Co zrobić z granicą polsko-białoruską po rządach PiS?
Paweł Gawlik rozmawia z Małgorzatą Tomczak, socjolożką, dziennikarką, badaczką sytuacji na granicy polsko-białoruskiej i ruchów migracyjnych w Europie, autorką opublikowanego w "Gazecie Wyborczej" tekstu "Rodziny z dziećmi, wykształcona Afganka, ciężarna kobieta – osoby takie, jak w filmie Holland, są na granicy wyjątkami".
Na ile relacje z polsko-białoruskiej granicy odpowiadają rzeczywistości, a na ile są kreowane? Jak rozmawiać o kryzysie migracyjnym? Jak obowiązujące narracje wpływają na to, gdzie szukamy rozwiązań skomplikowanego problemu?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/21/2023 • 28 minutes, 8 seconds
Biznes – Ludzie – Pieniądze: Od kuli mocy do kebaba kraftowego (gość: Michał Dudziak, właściciel Piri-Piri Kebab)
Sebastian Ogórek rozmawia z Michałem Dudziakiem o rewolucji, która dokonuje się na rynku kebabów. Co to znaczy, że kebab jest – jak piwo – rzemieślniczy? Jak wykorzystać TikTok do marketingu i odnosić sukcesy? A także: w jaki sposób zachowywać się w sytuacjach kryzysu wizerunkowego.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/20/2023 • 21 minutes, 46 seconds
Sobotni seans: "Igrzyska śmierci" i wszystkie końce świata (gość: prof. Szymon Malinowski)
To już jest koniec, nie ma już nic... Czy apokalipsa może nas wzruszyć? Jak kino i telewizja straszą nas końcem świata? Czego możemy się nauczyć z "Mad Maxa", "Opowieści podręcznej", "Igrzysk śmierci" czy "The Last of Us". I co o końcu świata mówi nam "WALL.E"? Rozmawiają: Radosław Czyż, Agata Piasecka i Maja Staniszewska. A z kolei o tym, jak będą wyglądać rzeczywiste końce świata, Radosław Czyż rozmawia z prof. Szymonem Malinowskim, fizykiem atmosfery z PAN.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/18/2023 • 57 minutes, 11 seconds
Jutronauci: Jak się zmienia kondycja fizyczna Polaków i Polek?
Na oko widać, że dzieci są mniej sprawne i grubsze niż w poprzednich pokoleniach. Czy ta obserwacja ma pokrycie w wynikach badań? Czy tę tendencję da się zatrzymać? Co mogą z tym zrobić rodzice i nauczyciele? Czy da się zadziałać systemowo? Aleksandra Sobczak rozmawia z dr. Januszem Doboszem z warszawskiego AWF-u.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/17/2023 • 19 minutes, 29 seconds
Lewandowski i cała reszta. Co się stało z piłkarską reprezentacją Polski?
Niespełna rok temu piłkarska reprezentacja Polski wyszła z grupy na mundialu w Katarze. Wtedy jej gra przyprawiała o ból głowy, ale przynajmniej wynik się zgadzał, miejsce wśród szesnastu najlepszych drużyn świata było sukcesem. Teraz nie ma ani dobrej gry, ani choćby przyzwoitego wyniku – drużyna nie potrafi wygrać z europejskimi słabeuszami, prawdopodobnie nie wywalczy bezpośredniego awansu z grupy na przyszłoroczne Euro 2024. Co się stało z piłkarską kadrą i co można zrobić, by zaczęła grać lepiej? Marcin Wesołek rozmawia z ekspertem Wyborczej.pl Rafałem Stecem.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/16/2023 • 29 minutes, 5 seconds
Koniec mroku. Kulisy nowego porządku w Sejmie
Po ośmiu latach władzy Prawo i Sprawiedliwość zasiadło w ławach opozycji. W jakim stylu odbyła się ta przesiadka i czy PiS potrafi przegrywać? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Agatą Kondzińską, dziennikarką "Gazety Wyborczej", która była w Sejmie w dniu inauguracji X kadencji.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/15/2023 • 21 minutes, 22 seconds
Czy test przedsiębiorcy to dobry pomysł na walkę z fikcyjnym samozatrudnieniem?
Maria Korcz, dziennikarka Wyborcza.biz, rozmawia z Andrzejem Kubisiakiem, ekspertem Polskiego Instytutu Ekonomicznego, o rosnącej liczbie jednoosobowych działalności gospodarczych, kosztach fikcyjnego samozatrudnienia dla państwa, pracowników i pracodawców oraz o tym, jaka jest przyszłość umów B2B.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/14/2023 • 35 minutes, 9 seconds
Czy nowy rząd poprawi relacje polsko-ukraińskie?
Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Adamem Balcerem, politologiem, wykładowcą Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektorem programowym w Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, o tym, jakie są przyczyny wyraźnie chłodniejszych w ostatnim czasie relacji polsko-ukraińskich oraz czy jest szansa na ich poprawę.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/13/2023 • 26 minutes, 11 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Marta Strzelecka "Ziemianki. Co panie z dworów łączyło z chłopkami"
Postępowe dobrodziejki czy strażniczki patriarchatu?
Szkoła w Nałęczowie, działająca w pierwszej połowie XX wieku, wpisuje się w ostatni rozdział historii polskiego ziemiaństwa. W prowadzonej przez ziemianki placówce nauczano kobiety z różnych klas – choć w założeniu przede wszystkim chłopki – fachowego prowadzenia gospodarstwa.
Marta Strzelecka rozmawia z rodzinami nauczycielek pracujących niegdyś w nałęczowskiej szkole oraz z dziećmi i krewnymi absolwentek, zgłębia archiwa, międzywojenną prasę, prace naukowe i zastanawia się, jak układały się relacje między ziemiankami i chłopkami i jakie znaczenie miały starania pań z dworów, by zbliżyć do siebie włościanki.
"Ziemianki" opisują, jak rozwijał się system edukacji kobiet w Polsce, jak zmieniało się postrzeganie roli pani domu, osoby wolnej i samodzielnej, oraz jak w ówczesnej rzeczywistości kobiety wspierały się wzajemnie. I jak dużo my, w kolejnych pokoleniach, możemy mieć wspólnego z tamtymi córkami, żonami, partnerkami czy kobietami wybierającymi życie bez mężczyzn.
Opowieść o dawnych podziałach klasowych i wyboistej drodze do emancypacji.
Z Martą Strzelecką, autorką "Ziemianek", rozmawia Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia!
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/11/2023 • 1 hour, 9 seconds
Jutronauci: Czy psychodeliki to przyszłość leczenia chorób psychicznych?
Co to za substancje i skąd ponowne zainteresowanie ich właściwościami terapeutycznymi? Jak powinna wyglądać prawidłowa terapia psychodeliczna i dlaczego nie warto próbować tego w domu? Rząd Australii jako pierwszy postanowił dopuścić stosowanie psylocybiny w leczeniu depresji – czy możemy się spodziewać, że inne państwa pójdą tą drogą? O korzyściach (oraz skutkach ubocznych) stosowania psychodelików w leczeniu chorób psychicznych Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Jakubem Piwowarskim z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/10/2023 • 19 minutes, 14 seconds
Prof. Mieńkowska-Norkiene: Prezydent znów nie spełnił obowiązku. Liczy na władzę w PiS?
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z prof. Renatą Mieńkowską-Norkiene, politolożką i socjolożką z Uniwersytetu Warszawskiego, o tym, dlaczego prezydent Andrzej Duda powierzył misję stworzenia rządu Mateuszowi Morawieckiemu, mimo iż ten nie ma szansy na jego utworzenie.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/9/2023 • 29 minutes, 13 seconds
Kto odbierze Złote Ucho na tegorocznym festiwalu Soundedit w Łodzi
Jędrzej Słodkowski rozmawia z Maciejem Werkiem, dyrektorem Międzynarodowego Festiwalu Producentów Muzycznych Soundedit, o wielkich producentach i realizatorach dźwięku oraz o tym, kogo będzie można usłyszeć podczas tegorocznej edycji festiwalu i kto zostanie uhonorowany statuetką Człowieka ze Złotym Uchem.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/8/2023 • 18 minutes, 23 seconds
Nie dla terroru. Jak współczuć Izraelczykom i Palestyńczykom jednocześnie
Gościem Michała Nogasia jest Marek Beylin, autor opublikowanego w "Wolnej Sobocie" tekstu pt. "Da się współczuć Żydom i Palestyńczykom naraz". Rozmawiają o tym, jak atak Hamasu na Izrael oraz odwet Izraela na Gazę wpłyną na Bliski Wschód i resztę świata. W jaki sposób patrzeć na wojnę na Bliskim Wschodzie?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
11/7/2023 • 22 minutes, 11 seconds
Biznes – Ludzie – Pieniądze: Rozmowa z Martą Fryzowską z VRG S.A. (Grupa Vistula)
Sebastian Ogórek rozmawia z Martą Fryzowską, wiceprezeską VRG S.A. – właściciela marek Vistula, Bytom, Wólczanka, Deni Cler i W. Kruk – o tym, jak ubierają się Polacy oraz o trendach w modzie.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/6/2023 • 28 minutes, 25 seconds
Sobotni seans: Poczuć „Dotyk zen”. O kinie z Azji (Gość: Marcin Krasnowolski)
Kiedy i dlaczego świat pokochał kino z Dalekiego Wschodu? Co mają wspólnego Oscar dla "Parasite" i obsesja na punkcie "Squid Games"? Jakie filmy i seriale z Azji zostały dobrze przyjęte na Zachodzie w ostatnim czasie? O ofensywie koreańskich filmów i seriali opowiadają Piotr Guszkowski i Andrzej Kulasek, dziennikarze "Wyborczej TV". Marcin Krasnowolski, współorganizator 17. Azjatyckiego Festiwalu Filmowego Pięć Smaków zdradza co "Matrix" i "John Wick" zawdzięczają Kingowi Hu, reżyserowi, który zrewolucjonizował kino wuxia. Prowadzi Radosław Czyż, dziennikarz "Wyborczej TV".
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/4/2023 • 59 minutes, 19 seconds
Jutronauci: Mit pracy dla pasji umiera na naszych oczach
Wiele dających spełnienie prac znajduje się w branżach albo obszarach, które tracą prestiż albo fundamenty ekonomiczne. Np. uczenie w szkole, pielęgniarstwo, dziennikarstwo, fotografia. Jednak wielu młodych nadal widzi swoją karierę w takich zawodach. W Korei Płd. młodzież ukuła nawet określenie "passion wages", czyli coś w rodzaju "stawek za pasję". Ci, którzy spełniają się w pracy, częściej są skłonni zostawać po godzinach i tolerować niższe pensje. Czym na dłuższą metę grozi rekompensowanie sobie części pensji pasją, misją czy prestiżem? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Krzysztofem Usakiewiczem, nauczycielem, który niedawno zmienił zawód, oraz z Bartłomiejem Brachem, antropologiem, badaczem sensu pracy na UW i autorem książki pt. "Pomiędzy sensem a bezsensem pracy".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/3/2023 • 33 minutes, 58 seconds
Jarosław Makowski: Zmarli otwierają oczy żywym
"Gdy wracałam z cmentarza i jechałam na nagranie podcastu, myślałam, jak zacząć rozmowę o śmierci. I wtedy prawie uderzył we mnie samochód. Czas zwolnił. Nie miałam kontroli nad kierownicą. Na tę sytuację patrzyłam z góry i czułam się, jakbym zaraz miała umrzeć. – Rany, nie jestem gotowa na śmierć – pomyślałam. Opowiedziałam o tym gościowi tego wydania 8:10."
W odcinku na dzień Wszystkich Świętych i Zaduszki Dorota Roman rozmawia z Jarosławem Makowskim, historykiem filozofii i katolikiem, który stawia tezę, że szkoda życia na śmierć.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/1/2023 • 41 minutes, 58 seconds
W jaki sposób Polska powróci do gry o przyszłość Unii Europejskiej?
PiS krzyczy, że Europa chce się zamienić w superpaństwo, a oni na to nie pozwolą. Łukasz Grzymisławski rozmawia z Piotrem Burasem, politologiem i analitykiem, szefem warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych, o tym, czy taka wizja Europy jest na stole i co z tym może zrobić przyszły polski rząd.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/31/2023 • 32 minutes, 14 seconds
Dlaczego powinniśmy czytać dramat oraz kto zostanie laureatem Nagrody im. Tadeusza Różewicza?
Urszula Pieczek rozmawia z Małgorzatą Sikorską-Miszczuk, wielokrotnie nagradzaną dramatopisarką, librecistką i scenarzystką, przewodniczącą kapituły Konkursu o Nagrodę Dramaturgiczną im. Tadeusza Różewicza, o kondycji polskiego dramatopisarstwa oraz o finalistach tegorocznego konkursu.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/30/2023 • 28 minutes, 44 seconds
Sobotni seans: Kto zabił? I dlaczego nie lokaj? (Gość: Wiesław Zyskowski)
W tych filmach i serialach detektywi bywają ciekawsi od zbrodni. Od Sherlocka Holmesa przez porucznika Columbo po Charlie Cale z 'Poker Face'. A co, jeśli podejrzany kłamie? Detektywi mają na to swoje metody. O ulubionych detektywach rozmawiają Marta Górna i Maja Staniszewska. A Wiesław Zyskowski, specjalista w dziedzinie wystąpień publicznych, kreowania wizerunku oraz przesłuchań z wykorzystaniem nowoczesnych metod opowiada, w jaki sposób rozpoznać, że ktoś mija się z prawdą i czego o metodach przesłuchań nauczył się od agentów FBI. Podcast prowadzi Radosław Czyż, dziennikarz "Wyborczej TV".
10/28/2023 • 1 hour, 2 minutes, 33 seconds
Jutronauci: Co naprawdę pomaga ludziom schudnąć?
Gościnią Aleksandry Sobczak, wicenaczelnej "Gazety Wyborczej", jest dr Anna Januszewicz z Instytutu Psychodietetyki i Uniwersytetu SWPS. Rozmawiają o ciałopozytywności, nadwadze i otyłości. Skąd się bierze chęć pouczania osób z nadwagą i jaki przynosi to skutek? Czy akceptacja może pomagać w zmianie?
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/27/2023 • 17 minutes, 29 seconds
Czy izraelska ofensywa lądowa w Strefie Gazy jest nieunikniona?
Gościem Pawła Gawlika jest Michał Wojnarowicz, analityk ds. Izraela w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych. Po ataku rakietowym Hamasu na Izrael oraz wtargnięciu palestyńskich bojowników i porwaniu izraelskich zakładników, Izrael odpowiedział nalotami na Strefę Gazy i zapowiedział lądową inwazję. Czy cel, jaki sobie wyznaczył – całkowite zniszczenie Hamasu – jest możliwy do zrealizowania? Jak duże jest prawdopodobieństwo, że aktywnie w konflikt włączy się Hezbollah? Jak na tę sytuację reagują przywódcy Zachodniego Brzegu? Nasz ekspert zwraca uwagę na trzy wymiary konfliktu palestyńsko-izraelskiego.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/26/2023 • 17 minutes, 53 seconds
Dlaczego opera powinna się otwierać na wszystkich?
Gościem Anny S. Dębowskiej jest Jan Tomasz Adamus, dyrektor artystyczny Capelli Cracoviensis - organizatora krakowskiego festiwalu operowego Opera Rara. Opowiada o historii opery oraz o tym, jakie wydarzenia zaplanowano w Krakowie w związku ze Światowym Dniem Opery.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/25/2023 • 26 minutes, 19 seconds
Co dalej z Trójką?
Gościem Michała Nogasia jest Jan Ordyński, dziennikarz, publicysta, członek rady programowej Polskiego Radia, wiceprezes Towarzystwa Dziennikarskiego. Przez lata dziennikarz m.in. Polskiego Radia i Telewizji Polskiej. Opowiada o tym, co do tej pory działo się w mediach publicznych i co trzeba będzie zrobić, by je uzdrowić.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/24/2023 • 24 minutes, 41 seconds
Biznes – Ludzie – Pieniądze: Rozmowa z Michałem Krowińskim z Lisek.App
Zapraszamy na podcast "Biznes - Ludzie - Pieniądze", nowy cykl w ramach "8:10", w którym co dwa tygodnie będziemy rozmawiać z biznesmenami, menedżerami i przedsiębiorcami i przybliżać historię ich biznesów. W pierwszym odcinku Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Michałem Krowińskim, współzałożycielem i dyrektorem operacyjnym Liska - supermarketu w telefonie.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/23/2023 • 24 minutes, 43 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Anna Bikont "Nigdy nie byłaś Żydówką. Sześć opowieści o dziewczynkach w ukryciu"
"Dokąd idzie, wiedziała. Ale skąd idzie – to musi dopiero wymyślić. Musi wymyślić całe swoje życie i tak, aby każdy uwierzył". Te zdania otwierające opowiadanie Bogdana Wojdowskiego o ukrywającej się na wsi Małce, jednej z bohaterek Anny Bikont, mogłyby rozpoczynać historię pozostałych dziewczynek – Elżuni, Blimy Janki, Dorki, Ireny. Choć ich wojenne doświadczenia były podobnym koszmarem, dalsze losy potoczyły się zupełnie odmiennie: wszak z traumą każdy próbuje radzić sobie po swojemu.
"Nigdy nie byłaś Żydówką" to intymne reporterskie studium charakterów, życia w ukryciu, ratowania się lub bycia ratowaną. Ciężaru, który niesie się przez całe życie: bólu, tęsknoty, niemożliwości zapomnienia, ale również ukrytej siły, by stawić czoło przyszłości, nawet gdy nieustannie pada na nią długi cień Zagłady.
Z Anną Bikont, autorką "Nigdy nie byłaś Żydówką. Sześć opowieści o dziewczynkach w ukryciu", rozmawia Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia!
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/21/2023 • 53 minutes, 36 seconds
Jutronauci: Z polskich lasów znikną maślaki i borowiki
Zmiana klimatu zmieni strukturę polskich lasów. A ta zmiana z kolei wpłynie na gatunki grzybów, jakie można będzie znaleźć. W koszyku grzybiarza nie tak odległej przyszłości znajdą się inne gatunki niż te obecnie dostępne w polskich lasach. Czym to grozi? I czy grzyby mogą pomóc uratować planetę? O tym wszystkim Joanna Sosnowska rozmawia z dr Martą Kujawską z Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/20/2023 • 15 minutes, 31 seconds
Urodzeni mordercy? Nieznane kulisy pracy profilera
Bartosz Józefiak z "Gazety Wyborczej" rozmawia z autorami książki "Urodzeni mordercy?" – Janem Gołębiowskim, psychologiem kryminalnym, biegłym sądowym, ekspertem ws. profilowania nieznanych sprawców przestępstw, oraz Małgorzatą Fugiel-Kuźmińską, kulturoznawczynią, dziennikarką i autorką książek kryminalnych. Czy każdy z nas potencjalnie mógłby zostać mordercą? Która z historii opisanych w książce była najbardziej szokująca? I jak tropienie zabójców wpływa na psychikę?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/19/2023 • 21 minutes, 58 seconds
Zawieść teraz młodych? To byłoby politycznym samobójstwem
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z dr hab. Anną Siewierską-Chmaj, politolożką z Uniwersytetu Rzeszowskiego, o tym, co czeka nas po niedzielnych wyborach i na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas tworzenia nowego koalicyjnego rządu.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/18/2023 • 24 minutes, 33 seconds
Kto naprawdę przegrał wybory?
Roman Imielski rozmawia z Agatą Kondzińską i Pawłem Wrońskim, dziennikarzami "Gazety Wyborczej", o możliwych powyborczych scenariuszach, sposobie prowadzenia kampanii, przyszłości PiS i prezydenta Andrzeja Dudy.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/17/2023 • 20 minutes, 22 seconds
Wieczór wyborczy w "Wyborczej" od kuchni. Komentują m.in. Michnik, Wieliński, Kublik
Tak wyglądała historyczna noc w redakcji na Czerskiej 8/10. Posłuchajcie gorących komentarzy, reakcji i wypowiedzi naszych dziennikarek i dziennikarzy. Na podcast zapraszają Martyna Turska i Dominik Łowicki. Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/16/2023 • 18 minutes, 53 seconds
Sobotni seans: Byli najbogatszym narodem świata. Białych sąsiadów kłuło to w oczy
Pewnego razu w sobotnim seansie. Dlaczego nadszedł renesans westernów? Od "Tańczącego z wilkami" po "Czas krwawego księżyca", od "Deadwood" po "Yellowstone". Każdy serwis streamingowy chce mieć swój serialowy western, a wielcy reżyserzy wracają na Dziki Zachód. Radosław Czyż i Marta Górna rozmawiają o odrodzeniu westernu, a Maciej Jarkowiec opowiada o tragicznym losie Osedżów.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/14/2023 • 57 minutes, 11 seconds
Jutronauci: Jakie będą konsekwencje wojny w Izraelu dla Polski i świata?
Czy mamy do czynienia z największą porażką wywiadowczą w historii Izraela? Dlaczego Izrael dał się całkowicie zaskoczyć? Na czym polega fenomen Żelaznej Kopuły? Czy możemy przewidywać scenariusze rozwoju konfliktu? O planach inwazji na Strefę Gazy, zmianach, jakie czekają Bliski Wschód, i ewentualnych konsekwencjach wojny dla Polski i świata Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z płk. rez. Piotrem Łukasiewiczem, ekspertem Polityki Insight oraz Collegium Civitas.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/13/2023 • 24 minutes, 27 seconds
Gen. Pytel: Po dobroci władzy nie oddadzą. Ale o stanie wojennym mogą sobie pomarzyć
Gościem Doroty Wysockiej-Schnepf jest generał Piotr Pytel, były szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Zaledwie kilka dni przed wyborami najwyżsi rangą dowódcy – gen. Rajmund Andrzejczak, szef Sztabu Generalnego, oraz gen. Tomasz Piotrowski, dowódca operacyjny Sił Zbrojnych, podają się do dymisji. Jakie są przyczyny tak spektakularnych odejść? Czy można się spodziewać dalszych dymisji w Wojsku Polskim?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/12/2023 • 27 minutes, 11 seconds
Jak atak Hamasu na Izrael wpłynie na Bliski Wschód i resztę świata?
Rozmówcą Łukasza Grzymisławskiego jest Sewer Plocker, dziennikarz, publicysta i redaktor największego izraelskiego dziennika "Jediot Aharonot". Do tej pory w ataku Hamasu na Izrael zginęło co najmniej 900 osób, w tym 260 na festiwalu muzycznym odbywającym się nieopodal granicy ze Strefą Gazy. Jak na ten wyjątkowo brutalny atak odpowie armia izraelska? Czy inwazja Hamasu na Izrael oznacza bankructwo rządu Benjamina Netanjahu? Jakie jest geopolityczne tło tej wojny?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/11/2023 • 23 minutes, 5 seconds
Jak zadbać o komfort psychiczny na finiszu kampanii wyborczej?
W Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego Arkadiusz Gruszczyński rozmawia z Joanną Flis, psycholożką i psychoterapeutką, autorką książki "Madame Monday. Po dorosłemu", o emocjach związanych z wyborami i kampanią wyborczą. Jak poziom debaty publicznej wpływa na nastroje wyborców? Jak radzić sobie z lękiem i złością? Skąd wziąć nadzieję? Czy możliwe jest zmniejszenie polaryzacji społecznej i uspokojenie emocji?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/10/2023 • 23 minutes, 5 seconds
Kampania na ostatniej prostej. Skąd czerpać nadzieję przed wyborami?
To już ostatnie dni przez niedzielnym głosowaniem. Paweł Gawlik rozmawia z Bogumiłem Kolmasiakiem z Akcji Demokracja o tym, jak wyglądała kampania wyborcza i czym różniła się od wcześniejszych. Jakie miała zwroty i czym zaskakiwała? Jak prowadził ją obóz demokratyczny, a jakie pomysły miała partia rządząca? Jak zmobilizować niezdecydowanych do udziału w wyborach? Akcja Demokracja jest inicjatorem nagrania przez Justynę Biedrawę piosenki pt. "Nic nie zmieni się w ciszy".
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
10/9/2023 • 21 minutes, 25 seconds
Niedziela Wyborcza: Kto zyskał, a kto stracił finansowo na rządach PiS (gość: Piotr Kuczyński)
W ostatnim odcinku “Niedzieli Wyborczej” Aleksandra Sobczak i Sebastian Ogórek pytają Piotra Kuczyńskiego, analityka rynku finansowego o stan polskiej gospodarki po ośmiu latach rządów PiS. Polski Ład to według Kuczyńskiego “kompletna katastrofa i nieudacznictwo”. A jak ocenia sytuację mieszkaniową czy klapę w sprawie pieniędzy z KPO, które mogłyby się przełożyć na konkretne inwestycje, bardzo bliskie ludziom tematy jak kolejki do lekarzy, transport czy odnawialne źródła energii? Za co można prezesa Glapińskiego pociągnąć pod Trybunał Stanu i dlaczego z systemu emerytalnego uczyniono straszak polityczny?
„Niedziela Wyborcza" to pogłębione rozmowy dziennikarzy i dziennikarek „Wyborczej" z ekspertami w dziedzinach bezpieczeństwa narodowego, praw kobiet i polityki rodzinnej, edukacji, klimatu i ekologii, a także wymiaru sprawiedliwości, które publikujemy w każdą niedzielę przed wyborami 15 października. Co tydzień w niedzielę zastanawiamy się, co w danej dziedzinie nie działa i jakie propozycje mają dla nas rządzący, a także demokratyczna opozycja. Staramy się wyjaśnić, jak decyzje PiS przez dwie kadencje wpływały na życie Polek i Polaków. I dlaczego powinniśmy te rządy zmienić. https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
10/8/2023 • 1 hour, 8 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Michał Kokot "Polska na podsłuchu"
Gościem Michała Nogasia jest Michał Kokot, dziennikarz "Gazety Wyborczej" i autor książki "Polska na podsłuchu. Jak Pegasus, najpotężniejszy szpieg w historii, zmienił się w narzędzie brudnej polityki".
Podległe rządowi służby mają miliony billingów rozmów Polaków. I władzę, która pozwala zrobić z nimi wszystko. Dziennikarskie śledztwo Michała Kokota obnaża szokującą skalę nielegalnej inwigilacji Pegasusem, która rządowi Prawa i Sprawiedliwości posłużyła do jednego celu: bezwzględnej gry politycznej.
To miał być tajny zakup. 33 miliony złotych z publicznych pieniędzy na narzędzie śledzące terrorystów i szpiegów. Narzędzie, które jednym kliknięciem pozwala całkowicie przejąć zawartość telefonu, łącznie z szyfrowanymi wiadomościami czy hasłami, a jego właściciel nigdy się o tym nie dowie.
Jak to możliwe, że polskie służby zostały uprawnione, by śledzić za pomocą najbardziej zaawansowanego systemu inwigilacji nie groźnych przestępców, lecz polityków opozycji, adwokatów i niezależnych prokuratorów? Tych, którzy mogli przeszkodzić rządzącym w ich politycznej walce, jak inwigilowany co najmniej czterdzieści razy w trakcie kampanii wyborczej w 2019 roku poseł Platformy Obywatelskiej Krzysztof Brejza?
Michał Kokot ostatnie dwa lata poświęcił sprawie Pegasusa. Dotarł do tajnych materiałów służb specjalnych i informatorów, którzy zgodzili się opowiedzieć o kulisach akcji szytej na polityczne zamówienie.
Rząd – prokuratura – państwowe media. Władza, która może śledzić każdy nasz krok. Skąd możemy mieć pewność, że nie jesteśmy podsłuchiwani?
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/7/2023 • 54 minutes, 49 seconds
Jutronauci: W jaki sposób nagrodzone Noblem kwantowe kropki odmienią nasze życie?
Czym są kwantowe kropki, którym zawdzięczamy ekrany telewizyjne (QLED-y), lampy LED, a chirurgom pomagają podczas usuwania tkanki nowotworowej? Dlaczego tak wielu naukowców nie wierzyło, że wiedza o nich znajdzie praktyczne zastosowanie? Jeśli to struktura milion razy mniejsza od główki szpilki, to jak możemy je produkować? W jaki sposób odkrycie może wpłynąć na medycynę, produkcję chipów, miniaturowych czujników czy cieńszych ogniw słonecznych? O korzyściach i praktycznych zastosowaniach kwantowych kropek Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. hab. Wiktorem Lewandowskim z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/6/2023 • 20 minutes, 5 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: O literackim Noblu
Dziś zostanie ogłoszony laureat lub laureatka literackiej Nagrody Nobla. Zapraszamy na powtórkę rozmowy Michała Nogasia z Wojciechem Szotem, który przestudiował archiwa Akademii Szwedzkiej i opowiedział nam o tym, skąd się wziął literacki Nobel i jak wygląda proces wyłaniania laureatów? Które z wybitnych nazwisk nigdy nie zostały zgłoszone do Nagrody Nobla i czy ktoś przyjęcia Nobla odmówił? Kto jest na liście polskich pisarek i pisarzy, którzy byli nominowani, ale nie otrzymali nagrody? A także, które rejony świata były do tej pory niedostrzegane przez Komitet Noblowski?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
10/5/2023 • 1 hour, 3 minutes, 22 seconds
Marek Weiss: Opera ma siłę odradzania się, niczym Feniks
Gościem Anny S. Dębowskiej jest Marek Weiss, reżyser operowy, który operą zajmuje się już 50 lat, a właśnie reżyseruje "Ślepy tor", który jest podsumowaniem wiedzy o operze i teatrze. Jaki wpływ na operę mają instytucje? Dlaczego ważny jest pragmatyzm? Czy opera jest w stanie komentować rzeczywistość? Dlaczego teatr operowy można uznać za najlepszą rozrywkę? A czym jest snobizm operowy? Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
10/4/2023 • 27 minutes, 22 seconds
Afera wizowa z punktu widzenia Hindusów
Gościem Michała Żyłowskiego, dziennikarza "Gazety Stołecznej", jest Roy Subramoney, prezes Stowarzyszenia Keralczyków w Polsce. Rozmawiają o wizach wydawanych cudzoziemcom i sytuacji Hindusów, którzy za przyjazd do Polski zapłacili rodzinnym majątkiem.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
10/3/2023 • 20 minutes, 38 seconds
Adam Wajrak: Przyjeżdżajcie na rykowisko do Puszczy Białowieskiej. Jesteście tu potrzebni
Dominik Uhlig rozmawia z Adamem Wajrakiem o wspaniałym spektaklu przyrodniczym, który usłyszeć można w Puszczy Białowieskiej. Ale też o tym, jak jelenie padają ofiarą polityki.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
10/2/2023 • 18 minutes, 31 seconds
Niedziela Wyborcza: Prawa kobiet. Zamień parasolkę na długopis (Gościni: dr Anna Materska-Sosnowska)
Połowa Polek nie chce iść głosować. Mówią, że nie mają po co lub na kogo. W tym odcinku pokazujemy, że to właśnie kobiety mają najwięcej powodów, by 15 października iść do urn. Bo jak mówi gościni naszego odcinka dr Anna Materska-Sosnowska: „My naprawdę nie oczekujemy przywilejów, my oczekujemy równego traktowania". Na podcast zapraszają Anna J. Dudek i Natalia Waloch z redakcji „Wysokich Obcasów".
„Niedziela Wyborcza" to pogłębione rozmowy dziennikarzy i dziennikarek „Wyborczej" z ekspertami w dziedzinach bezpieczeństwa narodowego, praw kobiet i polityki rodzinnej, edukacji, klimatu i ekologii, a także wymiaru sprawiedliwości, które publikujemy w każdą niedzielę przed wyborami 15 października. Co tydzień w niedzielę zastanawiamy się, co w danej dziedzinie nie działa i jakie propozycje mają dla nas rządzący, a także demokratyczna opozycja. Staramy się wyjaśnić, jak decyzje PiS-u przez dwie kadencje wpływały na życie Polek i Polaków. I dlaczego powinniśmy te rządy zmienić. https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
10/1/2023 • 55 minutes, 42 seconds
Sobotni seans: Kino w Radoliszkach. Jak wypada "Znachor" po nowemu?
Każdy ma swojego "Znachora", czyli jak nowy film Netflixa ma się do książkowego pierwowzoru i poprzednich ekranizacji. Oraz dlaczego życie Tadeusza Dołęgi-Mostowicza to materiał na świetny serial. Na podcast "Sobotni seans" zapraszają Radosław Czyż, Dorota Szymborska i Andrzej Kulasek. Gościem odcinka jest Artur Barciś.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/30/2023 • 56 minutes, 11 seconds
Jutronauci: A co, jeśli w Polsce zabraknie migrantów?
Polska dopiero od niedawna jest jednorodna etnicznie. Od kilku lat do Polski znów emigrują ludzie z całego świata. Ale to może się zmienić - już od kilku lat migracja ekonomiczna do UE spada.
Pracodawcy alarmują, że to może mieć katastrofalny wpływ na polską gospodarkę. Jednak czy na pewno? Kiedy i skąd do Polski będą napływać uchodźcy klimatyczni? I jak zmienią nasze społeczeństwo? O tym wszystkim rozmawia Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Wyborczej", z dr Martą Jaroszewicz z Ośrodka Badań nad Migracjami UW.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
9/29/2023 • 19 minutes, 9 seconds
Pisowska lista płac, czyli dzieci i partyjni kumple w państwowych spółkach
Od środy "Wyborcza" publikuje nazwiska osób, które dzięki partyjnym koneksjom dorabiają sobie w spółkach skarbu państwa. Pełna lista zawiera ponad 1300 nazwisk i są na niej zarówno ludzie zarabiający astronomiczne pieniądze, jak i tacy, którzy dorabiają co miesiąc po kilkaset złotych. O kulisach pracy nad tym tematem Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Paulą Skalnicką, redaktor naczelną "Gazety Wyborczej" w Poznaniu, koordynatorką projektu "Pisowska lista płac", oraz Arkadiuszem Gruszczyńskim, dziennikarzem "Gazety Stołecznej" i współautorem projektu.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/28/2023 • 21 minutes, 34 seconds
Miodowe lata polskiej telewizji
Jędrzej Słodkowski zaprasza na rozmowę z Kamilem Bałukiem, reporterem, autorem książki "Dawno temu w telewizji" oraz prowadzącym podcast pod tym samym tytułem.
Pamiętacie ten dreszcz emocji towarzyszący wyciu syren w czołówce "997"? Intymne, czasem nie z tego świata, wieczorne rozmowy "Na każdy temat"? Orzeźwiający i świeży, kręcony przez młodzież "Rower Błażeja"? "Miodowe lata", czyli legendarny polski sitcom, który popularnością przebił amerykański oryginał, a nagrane podczas kolejnych odcinków wybuchy śmiechu telewizja wykorzystuje do dzisiaj? Perypetie rodziny Mostowiaków, "Świat według Kiepskich", "Randkę w ciemno", "Piratów", "Idola"…?
W latach 90. telewizja była odkryciem, objawieniem, oknem na świat, a jej najjaśniej świecące gwiazdy kojarzymy do dzisiaj wszyscy.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/27/2023 • 22 minutes, 27 seconds
Turystyka wyborcza. Czy na pewno warto głosować poza miejscem zamieszkania?
Michał Nogaś rozmawia z Danutą Pawłowską z działu BIQ DATA "Wyborczej" o turystyce wyborczej. Zastanawiają się, czy i jak może ona wpłynąć na wyniki wyborów i czy faktycznie można pomóc ulubionemu komitetowi, wyjeżdżając do innych okręgów na głosowanie.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/26/2023 • 17 minutes, 40 seconds
Jak w Polsce żyją dzieci księży
"Tomasz nie rozumiał, dlaczego matka nosi w portfelu zdjęcie księdza. Niepokoiło go, gdy mówili, że jest skórą zdjętą z wikarego. Marta mogła do ojca mówić 'tato', kiedy byli sami, ale zmieniała na 'wujku', kiedy obok byli inni. Nikt z nią o tym nie rozmawiał, po prostu wiedziała, że księża muszą ukrywać swoje dzieci, a dzieci muszą być cicho. Z kolei Katarzyna musiała w samochodzie leżeć cicho, dopóki nie wyjechali z terenu parafii, by nikt jej nie zobaczył. A do ojca mówiła 'wujciu'."
Tomasz, Marta i Kasia to bohaterowie reportażu Marcina Wójcika opublikowanego w Dużym Formacie "Córka księdza: Latami strzegłam wyniszczającej mnie tajemnicy ojca i kościoła" (https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,30167918,corka-ksiedza-latami-strzeglam-wyniszczajacej-mnie-tajemnicy.html). Na rozmowę z autorem zaprasza Bartosz Józefiak.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/25/2023 • 17 minutes, 39 seconds
Niedziela Wyborcza: "Gang Zbyszka" opanował lasy. Pytamy, jak je odzyskać po wyborach (Gość: dr Antoni Kostka)
- Konieczność gruntownych zmian w polskich lasach (i przez to - w Lasach Państwowych) staje się coraz bardziej oczywista. Pewne zmiany można i trzeba przeprowadzić natychmiast, w ciągu pierwszych 100 dni po zmianie władzy. Liczymy na to, że politykom nie zabraknie odwagi i determinacji, żeby dokonać szybkich zmian, nawet bazując na obowiązującym prawie - mówi dr Antoni Kostka z Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze, gość dzisiejszego odcinka. Co się zadziało w polskiej przyrodzie przez ostatnie osiem lat rządów PiS-u? Czy lasy są "państwowe"? Na rozmowę zapraszają Anita Dmitruczuk i Jakub Chełmiński. "Niedziela Wyborcza" to pogłębione rozmowy dziennikarzy i dziennikarek "Wyborczej" z ekspertami w dziedzinach bezpieczeństwa narodowego, praw kobiet i polityki rodzinnej, edukacji, klimatu i ekologii, a także wymiaru sprawiedliwości, które publikujemy w każdą niedzielę przed wyborami 15 października. Co tydzień w niedzielę zastanawiamy się, co w danej dziedzinie nie działa i jakie propozycje mają dla nas rządzący, a także demokratyczna opozycja. Staramy się wyjaśnić, jak decyzje PiS-u przez dwie kadencje wpływały na życie Polek i Polaków. I dlaczego powinniśmy te rządy zmienić. https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/24/2023 • 53 minutes, 38 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Katarzyna Kobylarczyk "Ciałko. Hiszpania kradnie swoje dzieci"
Kiedy w 1999 roku hiszpański Sąd Najwyższy orzekł, że każde dziecko ma prawo wiedzieć, kim są jego rodzice, do biura prawnika Enrique Vili Torresa zaczęli pukać nowi klienci. Chociaż od rodziny lub sąsiadów dowiedzieli się, że zostali adoptowani, w ich dokumentach nie było śladów adopcji, a w aktach urodzenia rodzice adopcyjni figurowali jako biologiczni. Enrique nazwał ich hijos falsos, fałszywymi dziećmi, a ich liczbę oszacował na około trzystu tysięcy. Wkrótce do prawników i mediów zaczęli zgłaszać się także rodzice poszukujący dzieci, które dotąd uważali za zmarłe. Pojawiło się nowe, budzące grozę określenie: bebes robados, ukradzione dzieci. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych nowo narodzone dziecko można było kupić za równowartość mieszkania. W proceder sprzedaży zamieszane były instytucje państwowe i kościelne.
Katarzyna Kobylarczyk opisuje jeden z najbardziej wstrząsających rozdziałów w najnowszej historii Hiszpanii, nadal pełen pytań bez odpowiedzi.
Na rozmowę z autorką zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/23/2023 • 57 minutes, 42 seconds
Jutronauci: Kiedy na nasze playlisty wedrą się hity napisane przez AI?
Ile razy zdarzyło ci się zastanawiać nad tym, jak brzmiałaby wspólna płyta Radiohead i Green Day? Albo wspólny album The Doors i Taylor Swift? Na polskim podwórku właśnie pojawiają się pierwsze jaskółki podobnych "produkcji". Ich "twórcą" jest sztuczna inteligencja. Kiedy wpuścimy tego "autora" na nasze playlisty? I jaki wpływ sztuczna inteligencja będzie miała na muzykę - od procesu kreatywnego i formowania naszej estetyki, aż po biznes muzyczny i możliwości artystów zarabiania na swojej twórczości? O tym Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia ze Stanisławem Trzcińskim, menedżerem kultury, współwłaścicielem agencji STX Music Solutions oraz autorem książki "Zarażeni dźwiękiem", która ukazała się nakładem wydawnictwa PWN.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
9/22/2023 • 30 minutes, 6 seconds
Kampania wyborcza PiS a afera wizowa
Roman Imielski, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Agatą Kondzińską i Pawłem Wrońskim, dziennikarzami "Wyborczej", o tym, jak wygląda kampania PiS w cieniu afery wizowej, a także o odtajnieniu przez ministra Mariusza Błaszczaka planu obronnego Polski.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/21/2023 • 22 minutes, 22 seconds
Piekło zwierząt, piekło ludzi. Śledztwo na Fermach Drobiu Woźniak
Po reportażu "Zdychy" opublikowanym na Gazeta.pl, Michał Nogaś rozmawia z Bogną Wiltowską, dyrektorką ds. śledztw w stowarzyszeniu Otwarte Klatki. Opowiada ona o szokujących wynikach śledztwa przeprowadzonego w zakładach największego w Polsce i Unii Europejskiej producenta kurzych jaj. O tym, w jakich warunkach przetrzymywane są tam ptaki i jak traktowani są pracownicy, a także o reakcji firmy Woźniak na sprawę.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/20/2023 • 26 minutes, 13 seconds
Jak kraje Europy wykorzystują migrantów do wewnętrznej polityki propagandowej
Gościem Łukasza Grzymisławskiego jest Paweł Cywiński, założyciel portalu Uchodźcy.info, pracownik Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego.
Tylko w ciągu ostatniego tygodnia na włoską wyspę Lampedusa przypłynęło z Tunezji kilkanaście tysięcy migrantów pochodzących z Sahelu i Afryki Zachodniej. Na wyspie jest już więcej migrantów niż jej mieszkańców. W tym roku do Włoch dopłynęło prawie 130 tys. ludzi. Jaki wpływ na liczbę migrantów przepływających Morze Śródziemne ma polityka tunezyjskiego prezydenta Kaisa Saieda? Kto organizuje siatki przemytnicze i kto czerpie zyski z tego procederu? Jak wpisuje się w to geopolityka? Czy kwestia migracji po raz kolejny zdeterminuje wynik wyborów w Polsce?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/19/2023 • 25 minutes, 28 seconds
Radziwinowicz: Dlaczego Putin zmarnował ogromną szansę swojego kraju?
Bartosz T. Wieliński rozmawia z Wacławem Radziwinowiczem, byłym wieloletnim korespondentem "Gazety Wyborczej" w Rosji i na Białorusi, autorem nowo wydanej książki "Putin, car Atlantydy" o mechanizmach rządzenia Rosją. Jak duży jest zapas wytrzymałości Rosjan w wojnie przeciw Ukrainie? Dlaczego rosyjskie społeczeństwo nie reaguje na to, co się dzieje na froncie? Dlaczego w Rosji nie udała się demokracja? I jaka jest perspektywa Rosji i Ukrainy?
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/18/2023 • 30 minutes, 10 seconds
Niedziela Wyborcza: Bezpieczna Polska? Fakt czy iluzja (Gość: gen. Piotr Pytel)
Na nasze poczucie bezpieczeństwa składają się te kwestie duże, jak krwawa wojna za naszą wschodnią granicą, ja i te małe, czasem wydawałoby się drobiazgi, a także zaufanie do tych, którzy tego bezpieczeństwa powinni strzec. Kiedy wojsku ginie rakieta, komendantowi policji wybucha w rękach granatnik, helikopter zahacza o linię energetyczną - co nam to mówi? Dlaczego polska policja stosuje przemoc? Czy Rosja będzie miała wpływ na wyniki wyborów w Polsce? Dlaczego inwigilował Pegasus? Czy mur na granicy z Białorusią to atrapa? Na rozmowę z gen. Piotrem Pytlem zapraszają Dorota Wysocka-Schnepf, dziennikarka "Wyborczej" i Bartosz T. Wieliński, zastępca redaktora naczelnego "Wyborczej". "Niedziela Wyborcza" to pogłębione rozmowy dziennikarzy i dziennikarek "Wyborczej" z ekspertami w dziedzinach bezpieczeństwa narodowego, praw kobiet i polityki rodzinnej, edukacji, klimatu i ekologii, a także wymiaru sprawiedliwości, które publikujemy w każdą niedzielę przed wyborami 15 października. Co tydzień w niedzielę będziemy zastanawiać się, co w danej dziedzinie nie działa i jakie propozycje mają dla nas rządzący, a także demokratyczna opozycja. Staramy się wyjaśnić, jak decyzje PiS przez dwie kadencje wpływały na życie Polek i Polaków. I dlaczego powinniśmy te rządy zmienić. https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/17/2023 • 1 hour, 2 minutes, 28 seconds
Seriale do nadrobienia: od "Ekipy" do "Dyplomatki". Ile jest prawdy w political fiction? (Gość: Marcin Wrona)
Jaki jest najlepszy polski serial political fiction? W czym tkwi siła "Prezydenckiego pokera"? Ile wspólnego z prawdą ma "Dyplomatka"?
Z Marcinem Wroną z "Faktów" TVN rozmawiamy o tym, ile jest prawdy w amerykańskich serialach politycznych, i tym, dlaczego najlepszy serial o politykach nadaje teraz CNN.
Na kolejny odcinek podcastu "Seriale do nadrobienia" zapraszają Agata Piasecka, Maja Staniszewska i Radosław Czyż.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/16/2023 • 54 minutes
Jutronauci: Czy sztuczna inteligencja wpłynie na jesienne wybory?
Wybory parlamentarne już za miesiąc. Od samego początku kampanii towarzyszy nam w niej sztuczna inteligencja. Obie strony sceny politycznej wykorzystały AI do generowania deepfake'ów, czyli zmanipulowanych nagrań z wygenerowanym głosem lub głosem i audio. Na ile AI może wpłynąć na nasze wybory przy urnach? I czy grozi nam ingerencja w wybory z zewnątrz? O tym wszystkim rozmawia Joanna Sosnowska z Filipem Konopczyńskim, analitykiem regulacji sztucznej inteligencji oraz polityk cyfrowych z Fundacji Panoptykon.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
9/15/2023 • 25 minutes, 3 seconds
Kogo interesuje kampania wyborcza w Warszawie?
Gościnią Arka Gruszczyńskiego jest dr Marta Żerkowska-Balas, socjolożka i politolożka z Uniwersytetu SWPS w Warszawie.
W 2015 roku Grzegorz Schetyna powiedział, że wybory wygrywa się w Końskich, a nie w Warszawie. Jarosław Kaczyński wziął to sobie do serca i po raz pierwszy nie startuje z listy warszawskiej. W Warszawie mamy tylko trzech liderów partii, są to Donald Tusk, Sławomir Mentzen i Adrian Zandberg.
Czy kampania wyborcza rzeczywiście wyniosła się z Warszawy? Jak wyglądają listy w Warszawie i w Polsce? Które partie walczą o wyborców w dużych miastach?
Więcej podcastów na http://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
9/14/2023 • 21 minutes, 46 seconds
Relacje Polski z Ukrainą ulegają zmianie. Niepokoi widoczne ochłodzenie
Bartosz Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", i Piotr Andrusieczko, korespondent "Wyborczej" w Ukrainie, rozmawiają o sytuacji za naszą wschodnią granicą. Co się dzieje z ukraińską ofensywą? Czy Ukraina jest w stanie udźwignąć straty ludzkie, jakie ponosi? Jak sytuację wojenną znoszą cywile i czy mimo wojny państwo ukraińskie działa sprawnie? A także w jakich sytuacjach można dostrzec ochłodzenie relacji polsko-ukraińskich?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/13/2023 • 26 minutes, 51 seconds
Jak Wenecja zareagowała na "Zieloną granicę" Agnieszki Holland?
Michał Nogaś rozmawia z Krzysztofem Kwiatkowskim, dziennikarzem, krytykiem filmowym, korespondentem "Gazety Wyborczej" na Festiwalu w Wenecji o najnowszym filmie Agnieszki Holland, opowiadającym o kryzysie humanitarnym na granicy polsko-białoruskiej. Reżyserka za swoją "Zieloną granicę" otrzymała nagrodę specjalną jury oraz kilkunastominutową owację na stojąco. Na głosy próbujące zdeprecjonować wartość tego wyróżnienia Kuczyński odpowiada: "Polecam spróbować dostać nagrodę specjalną jury na Festiwalu w Wenecji". Polska premiera filmu już 22 września.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast.
9/12/2023 • 24 minutes, 30 seconds
Kto zyska, a kto straci na obniżce stóp procentowych
Sebastian Ogórek z Wyborcza.biz wciela się w adwokata Adama Glapińskiego i broni prezesa NBP przed Piotrem Kuczyńskim, ekonomistą i analitykiem w Domu Inwestycyjnym Xelion. Skoro Adam Glapiński obniżył stopy procentowe, raty kredytów idą w dół, to dlaczego prezes Narodowego Banku Polskiego niezmiennie płonie w ogniu krytyki ekonomistów? Do usłyszenia!
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/11/2023 • 16 minutes, 25 seconds
Niedziela Wyborcza: Kultura i szkolnictwo mają wspólny problem. Jak go rozwiązać (goście: Iga Kazimierczyk, Witold Mrozek)
Dlaczego połowa młodych nauczycieli myśli o tym, żeby zmienić zawód? Jak osiem lat rządów PiS wpłynęło na stan edukacji w Polsce - od Anny Zalewskiej likwidującej gimnazja po kolejne inkarnacje Lex Czarnek? Jaką wizję polskiej kultury snuje minister Gliński i jak przez dwie kadencje wcielał ją w życie? Kim są malarze papiescy i dlaczego ministerstwo kultury pompuje w nich dotacje?
Na rozmowę z Igą Kazimierczyk i Witoldem Mrozkiem zapraszają dziennikarka "Wyborczej" zajmująca się szkolnictwem Karolina Słowik i Michał Nogaś, redaktor działu kulturalnego.
Niedziela Wyborcza Podcast - to pogłębione rozmowy dziennikarzy i dziennikarek "Wyborczej" z ekspertami w dziedzinach bezpieczeństwa narodowego, praw kobiet i polityki rodzinnej, edukacji, klimatu i ekologii, a także wymiaru sprawiedliwości, które publikujemy w każdą niedzielę przed wyborami 15 października.
Na kolejną rozmowę o bezpieczeństwie i obronności zapraszają Dorota Wysocka-Schnepf i Bartosz T. Wieliński. Bądźcie z nami 17 września.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/10/2023 • 1 hour, 28 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Marcin Kącki "Chłopcy. Idą po Polskę"
"Poszedłem do korwinistów i konfederatów. Na początek? Dużo cukru. A potem rozgrywki polityczne, intrygi, kochanki, noce na barze, nazistowskie piosenki. Wbiłem się w szeregi chłopców, którzy maszerują równo, zauroczeni wizją wolności totalnej. A jeśli na końcu tego marszu czeka nas Polska totalna, w której wolność będzie tylko dla wybranych?"
Marcin Kącki, jeden z najlepszych i najbardziej doświadczonych polskich reporterów, nagradzany autor takich książek jak "Białystok. Biała siła, czarna pamięć" czy "Oświęcim. Czarna zima", wraca z nowym reportażem o ludziach, którzy walczą o przejęcie władzy w Polsce.
Na rozmowę z autorem zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/9/2023 • 58 minutes, 9 seconds
Jutronauci: Czy ze szkoły powinny zniknąć dzwonki?
Szkoła kojarzy nam się raczej z zadaniami domowymi, ocenami, dzwonkami na przerwę, ewentualnie wykuwaniem do klasówek. Czy jest w niej miejsce na uczenie o sztucznej inteligencji, dezinformacji i cyberbezpieczeństwie? Na troskę o zdrowie psychiczne uczniów? Na razie nie, ale są ludzie, którzy chcą to zmienić. Jednym z nich jest Julian Wąsek, prezes zarządu Fundacji Szkoła 2.0, tegoroczny Jutronauta, który sam niedawno skończył liceum. Dziś stara się od zewnątrz reformować edukację, a o swoich inicjatywach opowiada Joannie Sosnowskiej z "Wyborczej".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
9/8/2023 • 28 minutes, 14 seconds
"Znachor plus". Prawie lekarze prawie wyleczą pacjentów
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z dr. Łukaszem Jankowskim, prezesem Naczelnej Rady Lekarskiej, o niewydolnym systemie zdrowia w Polsce, którego nie poprawi pomysł PiS na "dobry posiłek" w szpitalach. Od czego należałoby zacząć zmiany? Jakie rozwiązania systemowe wpłynęłyby na poprawę dostępności specjalistów?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/7/2023 • 24 minutes, 15 seconds
Co o polskiej wsi wie Kołodziejczak, czego nie wie Tusk?
Paweł Gawlik, redaktor "Gazety Wyborczej", rozmawia z dr Aleksandrą Bilewicz, socjolożką wsi z Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, o tym, jak zmieniła się polska wieś w ciągu ostatniej dekady, oraz o karierze politycznej lidera Agrounii, Michała Kołodziejczaka. Czy politycy różnych partii celnie diagnozują, jak trafić z przekazem do mieszkańców polskiej wsi? Jak głosuje wieś? Jakie nastroje panują wśród rolników w stosunku do Unii Europejskiej?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/6/2023 • 22 minutes, 53 seconds
W którą stronę zmierzają ceny mieszkań?
Gościem Sebastiana Ogórka, szefa serwisu Wyborcza.biz, jest Marcin Krasoń, ekspert OBIDO i Otodom Analytics. Co się dzieje na rynku nieruchomości? Jak wygląda akcja kredytowa po dwóch miesiącach od wdrożenia kredytu 2%? Czym przede wszytskim powinni się kierować kupujący mieszkanie? I czy warto czekać na spadek cen?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/5/2023 • 21 minutes, 5 seconds
Ile lat mogą mieć dziewczyny z kalendarza?
Jędrzej Słodkowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Jakubem Szydłowskim, reżyserem musicalu "Dziewczyny z kalendarza". Spektakl będzie miał swoją premierę 9 września w Teatrze Muzycznym w Gdyni. Co jest tak urzekającego w tej historii? Jak adaptować scenariusz filmowy jako musical? Jak portretowane są w kinie i teatrze kobiety po sześćdziesiątce? I czy człowiek musi się wstydzić, że się starzeje?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/4/2023 • 16 minutes, 14 seconds
Niedziela Wyborcza: Czy można uratować polski wymiar sprawiedliwości (Gość: Michał Wawrykiewicz)
Dlaczego nie otrzymaliśmy 58 mld Euro z Unii Europejskiej? Kwoty, za którą można byłoby od podstaw stworzyć na przykład psychiatrię dziecięcą. Kwoty odpowiadającej połowie rocznego budżetu Polski? Czy decyzje Zbigniewa Ziobry mogą dotknąć każdego obywatela i obywatelkę? Dlaczego w Polsce władza stoi ponad prawem i co to dla nas znaczy? Na rozmowę z mec. Michałem Wawrykiewiczem (Inicjatywa Wolne Sądy, Komitet Obrony Demokracji) zapraszają Ewa Ivanova, dziennikarka "Wyborczej", i Roman Imielski, zastępca redaktora naczelnego "Wyborczej".
"Niedziela Wyborcza” to pogłębione rozmowy dziennikarzy i dziennikarek "Wyborczej” z ekspertami w dziedzinach bezpieczeństwa narodowego, praw kobiet i polityki rodzinnej, edukacji, klimatu i ekologii, a także wymiaru sprawiedliwości, które publikujemy w każdą niedzielę przed wyborami 15 października. Co tydzień w niedzielę będziemy zastanawiać się, co w danej dziedzinie nie działa i jakie propozycje mają dla nas rządzący, a także demokratyczna opozycja. Staramy się wyjaśnić, jak decyzje PiS przez dwie kadencje wpływały na życie Polek i Polaków. I dlaczego powinniśmy te rządy zmienić. Na kolejną rozmowę o edukacji i kulturze zapraszają Michał Nogaś i Karolina Słowik. Bądźcie z nami 10 września. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/3/2023 • 48 minutes, 51 seconds
Seriale do nadrobienia: Jesienna ofensywa. TVP wyciąga kostiumy, CANAL+ stawia na "Belfra" (Gość: Maciej Stuhr)
O nowościach na jesień, o tym, czy Leszek Lichota będzie dobrym Antonim Kosibą w nowej odsłonie "Znachora", o tym, że TVP robi serial o Mickiewiczu i co z tego wyniknie, a także dlaczego najbardziej czekamy na "Rojsta Millenium". A Maciej Stuhr opowiada o kolejnym sezonie "Belfra" i o tym, czy on sam jest dobrym nauczycielem. Na kolejny odcinek podcastu "Seriale do nadrobienia" zapraszają Radosław Czyż, Maja Staniszewska i Agata Piasecka.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
9/2/2023 • 1 hour, 10 minutes, 13 seconds
Jutronauci: Czy rozwój sztucznej inteligencji zagraża środowisku?
Wyszkolenie popularnego programu ChatGPT pochłania tyle energii, ile zużywa 121 domów w Stanach Zjednoczonych w ciągu roku. Dlaczego sztuczna inteligencja pozostawia tak duży ślad węglowy? Obecnie cała branża IT odpowiada za około 2 proc. globalnej emisji dwutlenku węgla. Czy w przyszłości ten odsetek może być jeszcze większy? Jak wprowadzać innowacje i jednocześnie chronić środowisko? O śladzie węglowym algorytmów i negatywnym wpływie rozwoju sztucznej inteligencji na środowisko oraz metodach zapobiegania temu zjawisku Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. hab. inż. Piotrem Szczuko z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
9/1/2023 • 15 minutes, 35 seconds
Były prezes PKP: Koleje ukraińskie bardziej punktualne od PKP. Intercity nie ma wojny, ale ma rząd PiS
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Jakubem Karnowskim, byłym prezesem Polskich Kolei Państwowych, o głębokim kryzysie panującym na kolei, sygnałach "radio stop" masowo zatrzymujących pociągi, zaniedbaniach we wprowadzeniu nowoczesnego systemu bezpieczeństwa, zmarnowanych 9 miliardach złotych unijnego dofinansowania, utraconym rynku cargo na rzecz niemieckiego przewoźnika oraz fatalnej polityce kadrowej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/31/2023 • 28 minutes, 32 seconds
Polska szkoła w ruinie. Rozmowa z nauczycielem matematyki
Michał Nogaś rozmawia z Wiesławem Włodarskim, Nauczycielem Roku 2007, matematykiem i byłym dyrektorem jednego z warszawskich liceów, o brakach kadrowych w szkołach i przedszkolach oraz o tym, co nas czeka w nowym roku szkolnym. W polskich szkołach w tej chwili jest już 25 tys. wakatów. Co to oznacza dla uczniów oraz ich rodziców? Jak destrukcyjny jest brak nauczycieli w przedszkolach? Jak wygląda sytuacja, jeśli chodzi o opiekę psychologiczną w placówkach edukacyjnych? Jakie reperkusje miała likwidacja gimnazjów? Dlaczego PiS tak konsekwentnie niszczy system polskiej edukacji? I co można zrobić, by polskie szkolnictwo miało szansę wyjść z zapaści?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/30/2023 • 27 minutes, 33 seconds
Dlaczego najwięcej czekolady jedzą Szwajcarzy?
Dominik Łowicki z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Aurorą, autorką bloga "Blog Czekolady", popularyzatorką tej słodkości w Polsce, o tym, dlaczego to właśnie Szwajcaria jest znana z najlepszej czekolady na świecie. Ile kilogramów czekolady rocznie zjada przeciętnie Szwajcar? Jak powstała pierwsza czekolada mleczna? Jak się projektuje czekolady? Co to jest konszowanie? Jak małe manufaktury i producenci przemysłowi dbają o zasady fair trade na farmach kakaowca?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/29/2023 • 17 minutes, 38 seconds
Inga Iwasiów: Opowiadamy historie, by nie czuć pustki
Gościnią Urszuli Pieczek z "Gazety Wyborczej" jest Inga Iwasiów, prozaiczka, literaturoznawczyni, profesorka, krytyczka literacka, aktywistka, felietonistka "Dużego Formatu", autorka wydanej ostatnio powieści "Późne życie".
W tej rozpisanej na wiele głosów prozie, której bohaterami są mieszkańcy pewnej nadbałtyckiej osady, przyglądamy się małym i wielkim apokalipsom, lokalnym i globalnym końcom - życia, przyrody, rzeczywistości w znanej dotąd postaci. Końcom powtarzalnym, jak jesienna zagłada tysięcy wyrzucanych na brzeg meduz, i zawsze niewczesnym, jak śmierć kogoś bliskiego. Wreszcie - strategiom przetrwania w obliczu kryzysu i permanentnego stanu wyjątkowego. Powieść Ingi Iwasiów, przypominająca raport z oblężonego świata, niepokoi, bo diagnozuje nasze lęki, zaskakuje, bo podsuwa co rusz inny punkt widzenia, a jednocześnie dodaje otuchy, bo dopuszcza możliwość, że w kresie zawiera się nowy początek.
Z Ingą Iwasiów będzie można się spotkać podczas Gdańskich Targów Książki, w sobotę 16 września o 16:00.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/28/2023 • 22 minutes, 49 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Katarzyna Groniec "Kundle"
Miasto między Zabrzem a Rybnikiem. Niedaleko stąd do Toszka, niemieckiego Tost, z wielkim domem wariatów. W latach wojny był tam obóz jeniecki dla Anglików. Uwieczniają go co najmniej trzy książki. Jedną z nich napisał sir P.G. Wodehouse. Potem funkcjonowało więzienie NKWD. Trzy tysiące ofiar. Tego się z "Kundli" nie dowiemy. Minęło ćwierć wieku. Miasto jest wysypiskiem rozbitków. Niepełne rodziny, podwójne tożsamości, poharatane dusze. Śląscy autochtoni, przesiedleńcy z Kresów, Żydzi, Romowie, Niemcy. A nad tym wszystkim - instancja narracyjna, która widzi wszystko osobno. Bo scalić się tego nie da. To miejsce, gdzie pękła więź języka i świata, gdzie króluje niekonkluzywność, a w codzienności otwiera się egzystencjalna otchłań. Proza Groniec balansuje na skraju tej przepaści - zwykłej i niezwykłej zarazem - ze sprawnością literackiego ucha i języka, jakiej zazdrości się nie tylko debiutantom. Eliza Kącka.
Na rozmowę z Katarzyną Groniec zaprasza Michał Nogaś.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/26/2023 • 58 minutes, 20 seconds
Jutronauci: Poznajcie zalfy, pokolenie kryzysów
Zalfa, mikropokolenie na styku generacji zet i alfa. Wyróżnia je to, że wyrastało w świecie zdefiniowanym przez pandemię COVID-19, lockdowny i wojnę w Ukrainie. To ludzie urodzeni w latach 1999-2015. Co ich wyróżnia? To, że wyrośli już w świecie, w którym smartfony i social media są oczywistością. To pokolenie do końca dekady ma być największą grupą zakupową. Jakie są ich wartości? W co wierzą? Jakimi są pracownikami? Czy rzeczywiście mają bardzo konkretne oczekiwania w stosunku do dóbr luksusowych? O tym wszystkim Joanna Sosnowska rozmawia z Aleksandrą Trapp, badaczką oraz szefową działu kultura i trendy w infuture.institute.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
8/25/2023 • 23 minutes, 31 seconds
Trolle Kremla: Rosja może z naszymi wyborami zrobić, co chce
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Piotrem Głuchowskim, dziennikarzem "Gazety Wyborczej", współautorem reportażu: "Mroczni siewcy Putina. Sprawdzamy, komu w Polsce mieszają w głowie". Co to jest operacja "Ghostwriter"? Na kogo ma oddziaływać rosyjska dezinformacja i jakie są cele takich akcji? Jaki przekaz jest szerzony w Polsce przez tytułowych "mrocznych siewców"?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/24/2023 • 21 minutes, 48 seconds
Bezpieczeństwo. W co obligatoryjnie będą wyposażone nowe auta?
Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Mateuszem Jagodzińskim z Mazda Motor Poland o systemach bezpieczeństwa montowanych w nowych samochodach i zmieniających się przepisach. System rozpoznawania znaków, czujnik kontroli prędkości, system eCall, system kontroli uwagi, alkomat, czarna skrzynka - które z tych rozwiązań będziemy mieć standardowo zamontowane w nowych samochodach? I najważniejsze - ile to nas będzie kosztować?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/23/2023 • 24 minutes
Czy pucz w Nigrze może wywołać wielką wojnę o Afrykę?
Łukasz Grzymisławski rozmawia z dr. Jędrzejem Czerepem, analitykiem ds. Afryki Subsaharyjskiej z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, o sytuacji w regionie po puczu w Nigrze. 26 lipca oficerowie z gwardii przybocznej obalili demokratycznie wybranego prezydenta Nigru Mohameda Bazouma. Niger to kolejny kraj regionu, po Burkina Faso i Mali, w którym doszło do wojskowego zamachu stanu. Te przewroty są na rękę Rosji, ale czy rzeczywiście ona je inspiruje? Czy po puczu zwiększy się presja migracyjna na Europę? Jak się zachowają stacjonujące w Nigrze wojska francuskie i amerykańskie? Dlaczego systemy polityczne Afryki Subsaharyjskiej są tak niestabilne?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/22/2023 • 27 minutes, 26 seconds
Od czego zależy dobra starość?
Kasia Staszak rozmawia z Marzeną Rudnicką, fundatorką i założycielką Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej, o tym, jak powinniśmy przygotować się do długowieczności. W jaki sposób włączać osoby starsze do życia społecznego? Dlaczego zatrudnianie osób starszych jest korzystne dla gospodarki? I dlaczego oferty pracy mówiące o "młodym i ambitnym zespole" są wykluczające?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/21/2023 • 26 minutes, 32 seconds
Seriale do nadrobienia: "The Bear" i inne smaczne produkcje (Gość: Aleksander Baron)
Kto nauczył Amerykanów gotować? Dlaczego Jon Favreau powinien robić filmy o jedzeniu, a nie superbohaterach? I czy serial "The Bear" utrzymał swój mistrzowski poziom? Szukamy odpowiedzi na te pytania, a z szefem kuchni Aleksandrem Baronem rozmawiamy o tym, czym się różni prawda kuchni od prawdy ekranu. Na kolejny odcinek podcastu "Seriale do nadrobienia" zapraszają Agata Piasecka, Andrzej Kulasek i Radosław Czyż. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/19/2023 • 58 minutes, 13 seconds
Jutronauci: Sztuczna inteligencja powie, o czym mamy marzyć
Jeszcze do niedawna mogliśmy być pewni, że kampanie reklamowe tworzą ludzie, ale to się zmienia. Powstają pierwsze kampanie wymyślone i zrealizowane przez potężne silniki sztucznej inteligencji: ChatGPT i Dall-E. Przecież mnóstwo reklamówek działa zgodnie ze schematem "problem - uciążliwości - rozwiązanie", a AI znakomicie odnajduje się w szablonach. Ponadto wyprodukowane w ten sposób reklamy są o wiele tańsze niż te, nad którymi pracował sztab copywriterów, grafików, fotografów, oświetleniowców i dźwiękowców. A więc cały przemysł, który przez lata kształtował nasze aspiracje oraz to, jak mamy je manifestować, stoi u progu wielkiej rewolucji. Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o niej z weteranem branży reklamowej Maciejem Nowickim, który założył firmę All Things AI. Jego zdaniem pomysły AI są nie tylko tańsze, ale i coraz częściej lepsze od ludzkich.
8/18/2023 • 30 minutes, 35 seconds
Referendum w służbie PiS. PKW powinna podać się do dymisji
Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Jerzym Stępniem, sędzią, byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, o kampanii wyborczej oraz o tym, po co PiS-owi referendum. Jak powinna się zachować Państwowa Komisja Wyborcza w sytuacji, gdy referendum ma być narzędziem kampanii wyborczej PiS? Jak mogą się zachować obywatele, jeśli referendum faktycznie się odbędzie?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/17/2023 • 25 minutes, 23 seconds
Dlaczego mur na granicy polsko-białoruskiej nikomu nie zapewni bezpieczeństwa?
Bartosz Józefiak rozmawia z Katarzyną Surmiak-Domańską, reporterką "Dużego Formatu", autorką reportażu "Na rubieżach Podlasia. Strażnik graniczny ma trzy twarze: kurtuazyjna, brutalna i ta wobec aktywistów" (https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,30018997,na-rubiezach-podlasia-straznik-graniczny-ma-trzy-twarze-kurtuazyjna.html). Co to jest Wyjebkowo? Jak działa mur graniczny za 1,6 mld zł. Jaką postawę wobec migrantów przyjmują polscy strażnicy graniczni oraz miejscowa ludność? W jaki sposób w pomoc uchodźcom angażują się aktywiści i wolontariusze?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/16/2023 • 28 minutes, 21 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: "Atlas dziur i szczelin" Michała Książka
Przyroda, która przejmuje miasto, zaczyna od najmniejszych pęknięć w betonie. Rodzina sikorek zamieszkała w Warszawie pod adresem Metro Świętokrzyska 02. Pewien szpak umościł sobie gniazdo w bombowcu z Muzeum Lotnictwa. Wróble wprowadziły się do starego neonu TEATR DRAMATYCZNY. Przyroda wcisnęła się w najmniejsze szczeliny miasta i znalazła szpary w zabudowanych metropoliach. Zazieleniła dziury chodnikowe, o które potykamy się śpiesząc do pracy.
Ten świat, którego nie dostrzegamy na co dzień, oczarowuje jeśli tylko znajdziemy chwilę, żeby go odkryć. Michał Książek zabiera nas na spacer po dobrze znanych ulicach i zachęca, by patrzeć uważniej. Tropi sekretne życie ukryte wśród betonu i schowane za neonami wielkich miast. Z przewrotnym poczuciem humoru opowiada o nieoczywistych przestrzeniach miejskich, w których rozgościła się natura.
Na rozmowę z autorem "Atlasu dziur i szczelin" zaprasza Michał Nogaś.
To już ostatni odcinek "Książek. Magazynu do słuchania" przed wakacjami. Na nowy zapraszamy we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/12/2023 • 54 minutes, 17 seconds
Jutronauci: Kiedy w Polsce pogoda będzie jak we Włoszech?
W Polsce mamy coraz cieplejszą wiosnę i coraz gorętsze lato. Eksperci wskazują, że już teraz mamy pogodę taką jak północne Włochy 70 lat temu. Czy to znaczy, że niedługo także u nas będą gaje oliwne i pomarańczowe, a Bałtyk będzie oblegany w wakacje jak Morze Śródziemne? Nie do końca. Czekają nas bardzo poważne zmiany, choć nie wszystkie będą pozytywne. Czy Polska przestanie hodować pszenicę, a zacznie winorośl? Jak chłodzić mieszkania podczas fal upałów? O tym wszystkim rozmawia Joanna Sosnowska z dr Aleksandrą Kardaś, fizyczką atmosfery i redaktorką naczelną serwisu "Nauka o klimacie".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
8/11/2023 • 21 minutes, 44 seconds
Jak piłkarski mundial może pomóc kobietom na świecie
W Australii i Nowej Zelandii trwają mistrzostwa świata w piłce nożnej kobiet. W grze o triumf pozostało jeszcze osiem drużyn, ale nie tylko futbol jest na tej imprezie ważny. O tym, jak piłka nożna może pomóc kobietom na całym świecie w walce o równość płci, Marcin Wesołek rozmawia z Joanną Wiśniowską, dziennikarką "Wysokich Obcasów" i Wyborczej.pl.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/10/2023 • 22 minutes, 16 seconds
Polacy śledzeni poprzez recepty, rejestr ciąż, bankowe konta. Czy to państwo policyjne?
Gościem Doroty Wysockiej-Schnepf jest Bartosz Arłukowicz, europoseł Platformy Obywatelskiej, były minister zdrowia. Rozmawiają o aferze z udziałem zdymisjowanego wczoraj Adama Niedzielskiego, o łamaniu tajemnicy lekarskiej i systemowym inwigilowaniu Polek i Polaków przez PiS.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/9/2023 • 14 minutes, 8 seconds
Dziecko może odmówić kontaktu z rodzicem?
Bartosz Józefiak rozmawia z Magdaleną Roszkowską, reporterką "Dużego Formatu", autorką reportażu "Ślubuję ci pozew za pozwem", oraz mec. Grzegorzem Wroną, prawnikiem, specjalistą ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Jak kuriozalne wyroki w sprawach rodzinnych są wydawane przez polskie sądy? Dlaczego ofiary przemocy wciąż nie mogą liczyć na pomoc ze strony odpowiednich służ? Jak bronić się przed uporczywymi pozwami, które noszą znamiona nękania? Na czym polega zjawisko alienacji rodzicielskiej? Czy dzieci mają obowiązek utrzymywania kontaktów z rodzicem nawet wbrew swojej woli? Link do reportażu: https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,29976857,slubuje-ci-pozew-za-pozwem-od-szesciu-lat-17-letni-pawel.html
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/8/2023 • 27 minutes, 35 seconds
Polska fotografia na światowym poziomie. Rozmowa z Rafałem Milachem
Gościem Michała Nogasia jest pierwszy polski fotograf, który wszedł do najstarszej i najsłynniejszej agencji fotograficznej na świecie – Magnum Photos. Rafał Milach od lipca jest jej pełnoprawnym członkiem. Opowiada o tym, jak wygląda długi proces dołączania do agencji oraz nad jakimi projektami obecnie pracuje.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
8/7/2023 • 24 minutes, 31 seconds
Seriale do nadrobienia: Jak to jest mieć głowę ściętą przez Henry'ego Cavilla? O "Wiedźminie" (Gość: T. Krzemieniecki)
Jak wyglądałby idealny serial na podstawie książek Andrzeja Sapkowskiego i gdzie u licha podział się Isengrim Faoiltiarna? Z kaskaderem Tomaszem Krzemienieckim rozmawiamy o pracy z Henrym Cavillem i Tomem Cruisem. Na kolejny odcinek podcastu "Seriale do nadrobienia" zapraszają Maja Staniszewska, Andrzej Kulasek i Radosław Czyż.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/5/2023 • 1 hour, 3 minutes, 30 seconds
Jutronauci: Czy AI nauczy się żartować?
Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z dr Natalią Banasik-Jemielniak z Zakładu Metodologii Badań Psychologicznych Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, prowadzącą badania psycholingwistyczne nad językiem i humorem. Z czego będziemy żartować w przyszłości? Dlaczego czasem mamy problem z rozpoznaniem ironii? I czy w przyszłości będą nas rozśmieszały dowcipy tworzone przez algorytmy?
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu „Jutronauci”: https://wyborcza.pl/jutronauci.
8/4/2023 • 18 minutes, 56 seconds
Czy wcześniejsze emerytury to błogosławieństwo czy przekleństwo?
Patrycja Maciejewicz z działu gospodarczego "Gazety Wyborczej" rozmawia z Leszkiem Kostrzewskim, dziennikarzem serwisu Wyborcza.biz, o przechodzeniu na wcześniejszą emeryturę. W ubiegłym tygodniu Sejm przyjął ustawę zwiększającą ponad dziesięciokrotnie grupę osób uprawnionych do emerytury pomostowej. Komu wcześniej przysługiwało to prawo? Jak ta zmiana wpłynie na cały system emerytalny? Czy wcześniejsze przechodzenie na emeryturę jest korzystne dla samych pracowników? Jaką rolę w forsowaniu zmian odgrywają związki zawodowe?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
8/3/2023 • 21 minutes, 16 seconds
Gebert: Podobieństwa polityczne między Polską a Izraelem są zdumiewające
Bartosz T. Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Konstantym Gebertem, publicystą, dawnym współpracownikiem "Wyborczej", obecnie związanym z "Kulturą Liberalną", o wydarzeniach politycznych w Izraelu. Jakie zmiany w systemie sądownictwa są forsowane przez rząd Beniamina Netanjahu? W jaki sposób może dojść do pozbawienia izraelskich mediów niezależności? Jak wyglądają relacje Izraela z USA? Jak olbrzymie analogie widać w polityce izraelskiej i polskiej? Co się dzieje z partiami prawicowymi, konserwatywnymi, odwołującymi się do tradycji, że stają się one partiami autorytarnymi?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/2/2023 • 32 minutes, 55 seconds
Wanda Traczyk-Stawska o warszawiakach: Bez nich już pierwszego dnia byśmy kapitulowali
Nasza wyjątkowa gościni, weteranka powstania pani Wanda Traczyk-Stawska w rozmowie z Tomaszem Urzykowskim mówi rzeczy ważne i mądre: o strachu, odwadze, okropnościach wojny, o przezwyciężaniu nienawiści, o samotności walczących, którzy nie otrzymują dostatecznej pomocy. Tak jak powstańcy w Warszawie 1944 i jak dziś obrońcy Ukrainy.
Rozmowa jest częścią odcinka podcastu "Warszawa nadaje", który ukazał się 1 sierpnia 2022 roku. W tym odcinku Tomasz Urzykowski zabiera nas też na spacer po powstańczym Starym Mieście. Zachęcamy do wysłuchania całego odcinka.
Podcast "Warszawa nadaje" przygotowują dziennikarze "Gazety Stołecznej" i serwisu Warszawa.wyborcza.pl. Zapraszamy do słuchania co drugi piątek na stronie wyborcza.pl/warszawanadaje oraz na platformach TOK.fm, YouTube i Spotify.
8/1/2023 • 31 minutes, 37 seconds
Czy Szwajcaria to raj wymyślony?
Michał Nogaś rozmawia z Agnieszką Kamińską, autorką książki "Szwajcaria. Podróż przez raj wymyślony". Etykieta światowej prymuski przylgnęła do Szwajcarii niczym przekonanie, że po alpejskich łąkach naprawdę hasają fioletowe krowy. Tu bez obaw można zostawić na ulicy niezapięty rower czy napić się wody prosto z ulicznej fontanny. Kiedyś "szwajcarskość" reklamowała produkty wysokiej jakości, dziś to zbiór walorów, takich jak punktualność, innowacyjność czy bezpieczeństwo. Ilość pozytywnych skojarzeń, jakie budzi Szwajcaria, nie dziwi, lecz warto je zweryfikować.
Agnieszka Kamińska, socjolożka, dziennikarka, autorka bloga FrauKaminska opowiada o tym jak na co dzień żyje się w Szwajcarii, a także co warto zobaczyć podczas wakacyjnego wypadu do tego kraju.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/31/2023 • 17 minutes, 36 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Maria Reimann
Dzisiaj przypominamy rozmowę z 2019 r., którą Michał Nogaś przeprowadził z Marią Reimann.
Maria Reimann, tłumaczka, antropolożka, autorka książki "Nie przywitam się z państwem na ulicy. Szkic o doświadczeniu niepełnosprawności", zmarła tragicznie 20 lipca 2023 r. - Jestem osobą niedowidzącą, nie widzę teraz żadnego z państwa, mówię o tym, bo jest mi łatwiej, jeżeli będziecie o tym wiedzieć - tak zwykle zaczynała swoje wystąpienia. Maria Reimann zmarła na Sardynii, gdzie była na wakacjach z przyjaciółmi. "Zabrało ją ukochane przez nią morze. Umarła z miłości. Mamy ją w sercach i w pamięci" - poinformowała rodzina.
7/29/2023 • 1 hour, 1 minute, 8 seconds
Jutronauci: Czy zaczynamy się buntować przeciwko platformom streamingowym?
Widzowie jednoczą się i nabijają licznik odtworzeń ulubionego serialu, żeby serwis streamingowy zlecił produkcję kolejnych sezonów. Sklepy generują sztuczne recenzje na największej platformie zakupowej, żeby wyprzeć konkurencję z rynku. Oszuści generują sztuczne piosenki i płyty dla szybkiego zysku w serwisie muzycznym. Już w 2021 r., tylko we Francji, odsłuchania takiej muzyki stanowiły 1-3 proc. Wejście sztucznej inteligencji pozwala znacząco zwiększyć skalę manipulacji platformami, na których spędzamy coraz więcej czasu, robiąc zakupy, słuchając muzyki czy oglądając filmy. Co dalej? Kompletny chaos? - pyta Vadim Makarenko z firmy Statista socjologa i współzałożyciela firmy Sotrender, Dominika Batorskiego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
7/28/2023 • 28 minutes, 19 seconds
Czy Polska to kolejny krok Putina?
Bartosz T. Wieliński rozmawia z Wacławem Radziwinowiczem o tym, czy Putin chce zaatakować Polskę i na ile ta groźba jest realna. Podczas ostatniego posiedzenia rosyjskiej Rady Bezpieczeństwa prezydent Federacji Rosyjskiej powiedział, że Polska zachodnią część kraju dostała w prezencie od Stalina, o czym zapomniała, i trzeba to jej przypomnieć. Czy po takich słowach jest się czego obawiać? Jaką intrygę od dłuższego czasu knuje Rosja? Jakie zagrożenie stanowią dla Polski wagnerowcy stacjonujący na Białorusi? I czy Rosja będzie chciała sprawdzić, czy Zachód jest gotowy realizować art. 5 traktatu północnoatlantyckiego? Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/27/2023 • 27 minutes, 27 seconds
Kto odpowiada za składowiska toksycznych odpadów w Polsce i dlaczego PiS także w tej sprawie kłamie
Michał Nogaś rozmawia z dziennikarkami "Wyborczej" - Mają Sałwacką z redakcji w Zielonej Górze i Martą Danielewicz z redakcji w Poznaniu - o weekendowym pożarze składowiska niebezpiecznych odpadów. Jakie są konsekwencje tego pożaru? Jak to jest możliwe, że takie składowiska odpadów funkcjonują w bezpośredniej bliskości skupisk ludzkich? Jak to się stało, że w Polsce na szeroką skalę działa mafia śmieciowa? Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/26/2023 • 28 minutes, 24 seconds
Migracje. Czy Europa zamienia się w fortecę?
Łukasz Grzymisławski rozmawia z prof. Maciejem Duszczykiem z Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego o tym, jak Europa reaguje na migrantów i jakie należałoby wprowadzić rozwiązania na włączanie migrantów we wspólnoty. Czym różni się umowa dot. migrantów zawarta z Turcją i z Tunezją? Jak będzie się zmieniać presja migracyjna? Czy większą rolą będzie odgrywać demografia czy zmiany klimatyczne? Jak wygląda sytuacja migracyjna w Polsce? Co zaniedbano, jeśli chodzi o politykę migracyjną i jak powinniśmy działać w przyszłości? Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/25/2023 • 24 minutes, 37 seconds
Czy Tomasz Terlikowski naprawdę zmienił swoje poglądy?
Tomasz Terlikowski w rozmowie z Arkadiuszem Gruszczyńskim opowiada o Kościele katolickim w Polsce, w którym dokonuje się obecnie wielka przemiana. Autor książki "Wygasanie. Zmierzch mojego Kościoła" twierdzi, że wypowiedzi biskupów przyczyniają się do laicyzacji społeczeństwa, polski episkopat nie podejmuje debaty na tematy związane z seksualnością, celibatem księży czy zarządzaniem diecezjami przez świeckich. Terlikowski, pytany o małżeństwa osób tej samej płci, mówi, że papież Franciszek przesuwa akcenty i stara się zapraszać środowisko LGBT do Kościoła. Gruszczyński drąży i dopytuje Terlikowskiego o poglądy sprzed lat. Czy w katolickim publicyście faktycznie dokonała się zmiana?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
7/24/2023 • 26 minutes, 46 seconds
Seriale do nadrobienia: Sentymentalne nowości. Gościnnie: B. Sztybor o "Panu Samochodziku i templariuszach"
W "Serialach do nadrobienia" przyglądamy się strajkowi scenarzystów i aktorów w Hollywood. Kto, o co i z kim walczy? I co wspólnego ma z tym wszystkim serial "Czarne lustro"?
Przyglądamy się też nowościom do nadrobienia, które mogą wywołać nutę nostalgii - serialowej kontynuacji "Goło i wesoło", "I tak po prostu...", czyli następcy "Seksu w wielkim mieście", a także najnowszej filmowej adaptacji przygód Pana Samochodzika. O tym ostatnim rozmawiamy ze scenarzystą Bartoszem Sztyborem. Zapraszają: Agata Piasecka, Andrzej Kulasek i Maja Staniszewska. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
7/22/2023 • 55 minutes, 4 seconds
Jutronauci: W jakich sytuacjach roboty zastępują lekarzy?
Aleksandra Sobczak rozmawia z dr Agnieszką Siennicką. specjalistką od AI w medycynie z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. W jakich sytuacjach roboty zastępują lekarzy? Co robią lepiej niż lekarze? W czym mogą pomóc w przyszłości? Dlaczego czasem się mylą?
W mediach robotyzacja budzi lęk przed utratą pracy i przed obniżeniem jej jakości. W medycynie istnieje mit, że niektórym lekarzom sztuczna inteligencja też odbierze pracę, bo jest w stanie lepiej analizować obrazy i dane. Ale poza tym panuje powszechne przekonanie, że lekarze, którzy nauczą się korzystać z narzędzi AI zastąpią tych, którzy nie będą potrafić tego robić. A sztuczna inteligencja pomoże lekarzom, bo zamiast nich zajmie się pracą administracyjną, przez co oszczędzi im dużo czasu.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
7/21/2023 • 18 minutes, 26 seconds
Nie "czy" ale "z kim" będą rządzić. Piotr Głuchowski o kandydatach Konfederacji
"Koalicji z PiS-em nie chcą wyborcy, działacze, ani władze Konfederacji" - napisał z początkiem lipca na FB Sławomir Mentzen. Tymczasem na konfederackich jedynkach do Sejmu wykrywam licznych radnych z list PiS. Są też bracia, żony, zięciowie i ojcowie liderów - mówi Piotr Głuchowski, gość dzisiejszego odcinka. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/20/2023 • 27 minutes, 59 seconds
Czy w męskim tenisie rozpoczęła się już era Carlosa Alcaraza?
Adam Romer, redaktor naczelny magazynu "Tenisklub"" opowiada Marcinowi Wesołkowi z "Gazety Wyborczej" o zakończonym niedawno Wimbledonie. I zachwyca się zawodnikiem, który ma dopiero 20 lat, wygrał właśnie swój drugi turniej wielkoszlemowy i na korcie często się uśmiecha. Carlos Alcaraz to kandydat numer jeden na człowieka, który zdominuje męski tenis w najbliższych latach, gdy już z kortu ostatecznie zejdą Rafael Nadal i Novak Djoković. Czy mecze tenisowe na Szlemach są za długie? Czy Marketa Vondrouszova na dłużej zagości w światowej czołówce? Czy Iga Świątek wygra kiedyś Wimbledon? Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/19/2023 • 25 minutes, 53 seconds
Dlaczego nadal warto czytać Milana Kunderę
Aleksander Kaczorowski, bohemista, tłumacz, eseista opowiada Łukaszowi Grzymisławskiemu z "Gazety Wyborczej" o zmarłym 12 lipca Milanie Kunderze. Dlaczego dzieło Kundery jest wybitne? Co sprawiło, że Kundera był przez długi czas faworytem do literackiego Nobla? Co sprawiło, że został pozbawiony obywatelstwa czechosłowackiego? Dlaczego budził kontrowersje w rodzinnych Czechach? Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/18/2023 • 28 minutes, 57 seconds
Listy wyborcze. Czy prezesa Kaczyńskiego boli głowa?
Roman Imielski pyta Agatę Kondzińską, dziennikarkę polityczną "Gazety Wyborczej" o to, czy PiS odbił się od dna w kampanii wyborczej i dlaczego zmiana szefa sztabu wyszła obozowi władzy na dobre. Co dotychczas zmienił Joachim Brudziński? Jak wygląda układanie list wyborczych do Sejmu i Senatu? Czy Jarosław Kaczyński panuje nad planowaniem kampanii? Co oznacza referendum razem z wyborami? Kto to finansuje? Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/17/2023 • 20 minutes, 27 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Bartek Sabela "Wędrówka tusz"
Na początku XX wieku pewna gospodyni domowa z hrabstwa Sussex zamówiła pięćdziesiąt kurczaków. W wyniku nieporozumienia przysłano jej pięćset sztuk. Trzy lata później miała ich już dziesięć tysięcy, a hrabstwo stało się największym ośrodkiem produkcji drobiu na świecie. Gdy tematem efektywnego rozmnażania zwierząt zainteresowali się biolodzy, genetycy i chemicy, hodowle szybko zaczęły przypominać masową produkcję.
"Wędrówka tusz" to zapis dziesiątek rozmów pokazujących mnogość perspektyw - hodowców, pracowników ferm, weterynarzy, aktywistów działających na rzecz praw zwierząt, przywódców religijnych i polityków. Bartek Sabela ze znajomością rzeczy opowiada o procesie produkcji mięsa: od narodzin zwierzęcia przez jego przyspieszony techniką rozwój po szybką - przez wielu uważaną za humanitarną - śmierć. Uważnie wczytuje się w pisma branży hodowlanej i raporty GUS-u, zagłębia w Biblię i prace filozofów. A wszystko po to, by rzetelnie, bez epatowania okrucieństwem i rozpalania emocji opowiedzieć o miejscu zwierząt we współczesnym świecie.
Na rozmowę z autorem książki zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
7/15/2023 • 1 hour, 3 minutes, 51 seconds
Jutronauci: Czy katastrofa ekologiczna na Odrze może się powtórzyć?
161. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Rok temu w lipcu cała Polska z bezsilnością patrzyła, jak umiera życie w Odrze. Czy wyciągnęliśmy wnioski, przeanalizowaliśmy sytuację i działamy, żeby nie dopuścić do powtórki tej sytuacji? Czy najważniejsze polskie rzeki są skazane na zanieczyszczenia i obumieranie ekosystemów? Joanna Sosnowska rozmawia z dr. hab. Andrzejem Woźnicą, dyrektorem Śląskiego Centrum Wody na Uniwersytecie Śląskim.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
7/14/2023 • 17 minutes, 36 seconds
Ile można zyskać dzięki programowi "Bezpieczny kredyt 2 procent"
Od 3 lipca w bankach można składać wnioski o kredyt w ramach nowego, rządowego programu "Bezpieczny kredyt 2 procent". Jak popularna jest ta oferta wśród kredytobiorców? Jak jest skonstruowany kredyt i ile można na nim skorzystać? Czy ten program ma sens z punktu widzenia polityki mieszkaniowej? Jaki wpływ będzie miał na ceny na rynku deweloperskim, a jaki na rynku wtórnym? Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Marcinem Krasoniem, ekspertem Otodom Analytics.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/13/2023 • 21 minutes, 8 seconds
Czy ustalenia szczytu NATO w Wilnie są dla Ukraińców rozczarowaniem?
Podczas odbywającego się w Wilnie szczytu NATO podjęło decyzję w sprawie ścieżki Ukrainy do członkostwa w Sojuszu. Ukraina zostanie zaproszona do NATO, gdy uzgodnią to sojusznicy i spełnione zostaną warunki – oznajmił sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg. Jakie trzy nowe elementy proponuje Sojusz? Czego oczekiwali Ukraińcy? Jakie zagadnienia będą jeszcze tematem obrad NATO podczas tego szczytu? Łukasz Grzymisławski rozmawia z Maciejem Czarneckim, dziennikarzem "Gazety Wyborczej", bezpośrednim korespondentem ze szczytu w Wilnie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/12/2023 • 17 minutes, 17 seconds
Warszawa nadaje: "Czterdziestolatek" kiedyś i dziś oraz Chutnik i Mencwel o swoich czterdziestkach
W dzisiejszym odcinku gościnnie podcast "Warszawa nadaje".
Idziemy na spacer w czasie. Autor odcinka Wojtek Karpieszuk rusza śladami inżyniera Karwowskiego z serialu "Czterdziestolatek". Z varsavianistą Jerzym Majewskim zwiedzają osiedle Pańska, bo tam mieszkała rodzina Karwowskich. To także okazja do porównania się dzisiejszych czterdziestolatków z inżynierem. - Jestem mniej więcej w tym samym wieku, a jednak moje życie jest zupełnie inne - zauważa Wojtek. To samo myśli nasz gość Jan Mencwel ze stowarzyszenia Miasto Jest Nasze, który opowiada, jak to jest być aktywistą dobijającym czterdziestki. Na zakończenie pisarka Sylwia Chutnik rzuca pytanie: - Co poszło nie tak, byłam przecież zwykle "taka młoda". I komu to przeszkadzało?
7/11/2023 • 55 minutes, 19 seconds
O finalistach Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza
Przed nami finał ósmej edycji Nagrody Gombrowicza przyznawanej za debiut literacki. Jaka jest idea tej nagrody? Kto znalazł się w jury? Jakie wyjątkowe wyróżnienie czeka na zwycięzcę? I przede wszystkim kto w tym roku znalazł się w finale konkursu? Michał Nogaś rozmawia z Tomaszem Tyczyńskim, sekretarzem Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/10/2023 • 20 minutes
Seriale do nadrobienia: Z Warszawą w roli głównej. Gościnnie: Ilona Ostrowska o "Warszawiance"
W "Serialach do nadrobienia" spacerujemy po Warszawie. A zanim dotrzemy do najnowszej serialowej produkcji o stolicy, czyli "Warszawianki", i porozmawiamy z Iloną Ostrowską, serialową Matyldą, przeniesiemy się w czasie. Najpierw do Warszawy dwudziestolecia międzywojennego ("Król"), potem odwiedzimy słynną kamienicę przy Złotej 25, gdzie mieszkali bohaterowie serialu "Dom", wreszcie przypomnimy sobie, jak inżynier Karwowski realizował wielkie projekty ery gierkowskiej. Będzie też o "Alternatywy 4", choć zdaniem państwa Balcerków, jaka to Warszawa, "Magdzie M." (gratulujemy lokum, pani mecenas Milowicz!), "Klanie" i wreszcie nocnej Warszawie ze "Ślepnąc od świateł". Miłego słuchania! Zapraszają: Radosław Czyż, Andrzej Kulasek, Agata Piasecka.
7/8/2023 • 54 minutes, 27 seconds
Jutronauci: A co jeśli wszyscy będziemy chodzić w goglach?
160. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Prezentując swój nowy produkt, Apple ani razu nie użył określeń "okulary" czy "wirtualna rzeczywistość". Nowe, wyglądające jak gogle i niebotycznie drogie urządzenie określił jako "przestrzenny komputer". Zabieg jest celowy, bo nowe gogle mogą nie tylko dodać cyfrowe obiekty do naszego otoczenia, ale również przenieść nas do innego otoczenia. Tylko kto oprócz fanów gier wideo mógłby być tym zainteresowany? Jeśli nowemu gadżetowi uda się zwiększyć naszą wydajność i udowodnić swoją przydatność, może zastąpić któreś ze znanych nam ekranów. Pojawiają się głosy, że jego ofiarą może paść nawet laptop. Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o komputerze przestrzennym i jego potencjalnych zastosowaniach z Arvindem Juneją z firmy doradczej PwC.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
7/7/2023 • 29 minutes, 45 seconds
Polskie koty umierają. Dlaczego atakuje je ptasia grypa?
Kiedy pojawiły się pierwsze doniesienia o wirusie szerzącym się wśród kotów? Ile kotów w Polsce mogło do tej pory zostać zakażonych ptasią grypą? Co wykazały badania przeprowadzone przez zespół trzech naukowców - dr. Łukasza Rąbalskiego, dr. Macieja Grzybka i prof. Krzysztofa Pyrcia? Jak na sprawę reagują polskie służby sanitarne i weterynaryjne? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Margit Kossobudzką, dziennikarką "Gazety Wyborczej", mikrobiolożką i opiekunką trzech kotów.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/6/2023 • 30 minutes, 44 seconds
Czy Francja jest skazana na powtarzające się zamieszki na tle etnicznym?
Po śmierci 17-latka z rąk policjanta w Nanterre pod Paryżem, w całej Francji wybuchły gwałtowne zamieszki. Tylko w czwartek podpalono prawie dwa tysiące samochodów i ponad pięćset budynków, aresztowano ponad tysiąc trzysta osób. To największe zamieszki od 2005 roku, wówczas również wywołane były tragiczną śmiercią dwójki nastolatków. Czy tego typu cykliczne wybuchy mają miejsce, ponieważ - wbrew deklarowanym ideom - Francja wcale nie jest ślepa na kolor skóry i pochodzenie społeczne? Kim są ludzie biorący udział w rozróbach? Jak wyglądają przedmieścia dużych francuskich miast? Z jakimi problemami systemowymi zmaga się Francja? Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Anną Pamułą, reporterką mieszkającą w Paryżu, autorką książki "Wrzenie. Francja na krawędzi".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/5/2023 • 22 minutes, 58 seconds
Wagnerowcy na Białorusi. Jakie stanowią zagrożenie?
W ramach oficjalnego porozumienia pomiędzy Jewgienijem Prigożynem, Aleksandrem Łukaszenką i przedstawicielami rosyjskich władz część rosyjskich najemników z Grupy Wagnera ma udać się na Białoruś. Jak podkreśla Łukaszenka, rosyjscy najemnicy mają świetnie sprawdzić się jako szkoleniowcy dla białoruskich żołnierzy. Czy to realny scenariusz? Ilu wagnerowców może tam trafić? Jak może wyglądać działalność rosyjskiej grupy najemniczej na Białorusi? Jakie zagrożenie może stanowić dla Polski i Europy? Wiktoria Bieliaszyn rozmawia z Anną Marią Dyner, analityczką ds. Białorusi i polityki bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej w programie Bezpieczeństwo Międzynarodowe Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
7/4/2023 • 25 minutes, 5 seconds
Jak wojna wyniszcza naturę. Przyrodnicze perły Ukrainy na linii frontu
Pod rosyjską okupacją znalazło się kilkanaście parków narodowych i rezerwatów. Na obszarach objętych walkami płoną lasy, giną zwierzęta, a gleba i roślinność są rozjeżdżane ciężkim sprzętem. "Przeciw naturze. Przyrodnicze perły Ukrainy na linii frontu" to raport, który zespół BIQdata "Wyborczej" przygotował we współpracy z kijowską agencją marketingową Top Lead, która po rozpoczęciu inwazji zaczęła publikować infografiki na temat wojny z Rosją. W dzisiejszym odcinku Michał Nogaś rozmawia z Dorotą Pawłowską, Katarzyną Korzeniowską i Alicją Gadomską z działu BIQdata "Wyborczej", współtwórczyniami raportu.
Infografiki, mapy i wykresy oraz pełną treść raportu "Przeciw naturze" znajdziecie tu: http://bitly.pl/mDt67.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
7/3/2023 • 22 minutes, 59 seconds
Seriale do nadrobienia: Co nam umknęło?
Czy macie jakieś seriale do nadrobienia? Jedne widzieli już wszyscy, ale w ich gąszczu wiele wartych uwagi pozycji przeszło całkiem bez echa. Właśnie takim serialom przyglądają się dziennikarze "Wyborczej TV" w pierwszym odcinku nowego podcastu "Seriale do nadrobienia". Zapraszają Agata Piasecka, Andrzej Kulasek i Radosław Czyż.
7/1/2023 • 25 minutes, 27 seconds
Jutronauci: Czy po buncie Prigożyna Rosję czeka wojna domowa?
159. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy rajd Prigożyna na Moskwę to dowód na to, że reżim Putina jest skończony? Dlaczego Wagnerowcy wycofali się w ostatniej chwili i kto za nimi stał? Czy bunt Prigożyna sprawia, że wizja wojny domowej w Rosji jest realna? Jakiej reakcji Putina możemy się spodziewać i w jak wydarzenia wpłyną na sytuację w Ukrainie? O buncie Prigożyna, jego konsekwencjach i przyczynach, roli Białorusi i USA oraz długofalowych skutkach Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. hab. Jarosławem Macałą, politologiem, badaczem zajmującym się geopolityką z Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
6/30/2023 • 25 minutes, 39 seconds
Wakacje wystartowały. Dokąd, kiedy i za ile wyjadą Polacy?
Na jakie wakacje stać Polaków w tym roku? Co deklarują, a jak postępują w rzeczywistości? Czy odpoczywamy raczej w kraju czy wyjeżdżamy za granicę? Jakie kierunki wybieramy najczęściej? Ile czasu spędzamy na urlopie? Jak kształtują się ceny wycieczek zagranicznych, a ile kosztują wakacje w Polsce? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Piotrem Miączyńskim, dziennikarzem serwisu Wyborcza.biz.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/29/2023 • 19 minutes, 7 seconds
Czym zaskoczy Cię Szwajcaria? Podpowiadamy, co warto zobaczyć
Szwajcaria najczęściej kojarzy nam się z zegarkami, czekoladą, bankami, koleją. Nasze redakcyjne koleżanki po pobycie w tym górzystym kraju mają też inne skojarzenia. Czy wiecie, jaki sport jest bardzo popularny w Szwajcarii? Jakimi Szwajcarzy mogą się pochwalić ciekawymi rozwiązaniami miejskimi? Co wyjątkowego jest w szwajcarskiej kolei? Jak wyglądają szwajcarskie farmy ekologiczne i jakie można na nich spotkać zwierzęta? Jak smakuje tamtejsza kuchnia regionalna? I czym jest Rivella? O tym wszystkim w dzisiejszym podcaście opowiadają Ewa Tomkowska i Karolina Prusiel z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/28/2023 • 20 minutes, 23 seconds
Na czym polega fenomen amerykańskiego pisarza, scenarzysty i dramaturga Cormaca McCarthy'ego?
Cormac McCarthy, zmarły przed dwoma tygodniami jeden z najbardziej niesamowitych powieściopisarzy świata, jest okładkowym bohaterem najnowszego wydania "Książek. Magazynu do czytania". Jego powieściowy dyptyk "Pasażer" i "Stalla Maris" ukazuje się właśnie w polskim przekładzie. O niezwykłej postaci tego amerykańskiego pisarza, jego stylu, wybitnych powieściach i ich ekranizacjach Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Robertem Sudółem, tłumaczem książek Cormaca McCarthy'ego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/27/2023 • 18 minutes, 48 seconds
Jak wyrok TSUE zmieni rzeczywistość polskiego systemu bankowego? Kto na tym zyska, a kto straci?
Czy po wyroku TSUE w sprawie kredytów frankowych banki wciąż mogą próbować odzyskać część odsetek od kredytobiorców? W jaki sposób wyrok TSUE wpłynie na polski system bankowy? Czy jego stabilność jest zagrożona, czy raczej banki sobie poradzą? Czy wyciągnęły wnioski z tej sytuacji? Jakie warunki ugód proponują kredytobiorcom? I co ze sprawą kredytów złotowych ze zmiennym oprocentowaniem? Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Anną Popiołek, dziennikarką "Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/26/2023 • 17 minutes, 48 seconds
Jutronauci: Wyłączając światło, ratujemy owady. Miliardy ich giną od zanieczyszczenia świetlnego
158. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Jedna czwarta powierzchni Ziemi jest w sposób krytyczny zanieczyszczona światłem. Cierpią na tym nie tylko ludzie, szczególnie destrukcyjnie uderza to w owady. Dlaczego tak się dzieje? W jaki sposób światło szkodzi owadom? Czy ich przyszłość jest zagrożona? Jak można pomóc owadom żyjącym w nocy? Jakie rozwiązania systemowe warto by wprowadzić, żeby zmniejszyć zanieczyszczenie światłem? Kasper Kalinowski rozmawia z profesorem Stanisławem Ignatowiczem ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
6/23/2023 • 22 minutes, 15 seconds
Dr Oczkoś: Tłuste misie z PiS-u, które objadły ten ul, muszą wygenerować pomysł na kampanię. Inaczej zjazd po równi pochyłej
Jarosław Kaczyński znów wchodzi do rządu Mateusza Morawieckiego w randze wicepremiera. Rok temu odszedł z tego samego stanowiska. Czy wiadomo, po co wraca i dlaczego dotychczasowych czterech wicepremierów zostało poproszonych o rezygnację? Czy powrót Kaczyńskiego i powołanie Joachima Brudzińskiego na szefa sztabu wyborczego uratuje kampanię PiS-u? Skąd decyzja o zmianie miejsca planowanego na sobotę wiecu z udziałem Kaczyńskiego? I jak się rysuje sytuacja opozycji, w szczególności komitetu Trzecia Droga? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z dr. Mirosławem Oczkosiem, ekspertem ds. wizerunku i marketingu politycznego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/22/2023 • 20 minutes, 8 seconds
Robotyzacja - powód do obaw czy nadzieja na rozwój?
W ciągu dekady roboty mogą zająć nawet 20 milionów miejsc pracy na całym świecie. Czy wzrosną obawy przed tym trendem i czy wystąpią protesty podobne do XIX-wiecznych strajków luddystów? A może - podobnie jak w przypadku industrializacji - robotyzacja paradoksalnie okaże się szansą na rozwój? Czy każda nowa technologia budzi obawy? Czy mielibyśmy szansę przetrwać jako gatunek, gdyby nie stopniowo wprowadzane maszyny w rolnictwie i innych obszarach przemysłu? O wyzwaniach, jakie stwarza robotyzacja, jej historii oraz wpływie na społeczeństwo Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Ryszardem Tadeusiewiczem z AGH w Krakowie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/21/2023 • 24 minutes, 45 seconds
666 XD, czyli o pewnej linii autobusowej i nowych tablicach rejestracyjnych
Od tegorocznych wakacji nie pojedziemy już kultową linią 666 na Hel. Dlaczego przewoźnik zmienia numer autobusu? "Religijni fanatycy bardzo lubią straszyć piekłem, którego nikt na oczy nie widział, ale za to gotują nam wszystkim piekło na ziemi. Jedyną metodą na tych "diabłów" pozostaje tylko śmiech" pisze Maciej Sandecki, dziennikarz i gość dzisiejszego odcinka. W podcaście także o wesołej zmianie symboli samochodowych - jak podało ministerstwo infrastruktury, za kilka lat numery rejestracyjne w Gdańsku będą zaczynać się od liter XD, co we współczesnym języku pisanym telefonem oznacza radość i uśmiech. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/20/2023 • 17 minutes, 24 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Renata Lis o "Moja ukochana i ja"
"Moja ukochana i ja" to poruszająca historia miłości. Od szaleńczego zakochania, które sprawia, że żyjemy poza czasem, w stanie permanentnego uniesienia. Przez intensywnie rozwijającą się relację, która daje wrażenie poznawania świata z zupełnie odmiennej perspektywy. Wreszcie – tworzenie domu, obrastanie w tylko sobie znane rytuały, oswajanie samych siebie z budowaniem nowego, wspólnego życia. Na rozmowę z Renatą Lis, autorką książki, zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
6/17/2023 • 1 hour, 2 minutes, 3 seconds
Jutronauci: Czy żyjemy w epoce, w której jednym z głównych problemów jest "plaga samotności"?
157. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Z czego wynika rosnąca skala samotności? Dlaczego trend zaczął nasilać się około dekady temu? Z jakich powodów samotność dotyka głównie nastolatków i mężczyzn? O samotności, jej przyczynach i rozległych konsekwencjach oraz roli mediów społecznościowych, Kasper Kalinowski rozmawia ze Sławomirem Prusakowskim, psychologiem z Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
6/16/2023 • 23 minutes, 21 seconds
Ideologia zamiast troski o kobietę. Przestańcie nas zabijać!
Kobiety w Polsce znów protestują. Czy restrykcyjne prawo powoduje, że obawiają się zachodzić w ciążę? Czy w rozmowach pacjentek z lekarzami pojawia się temat klauzuli sumienia? Jak pogodzić możliwość powołania się na tę klauzulę i prawidłową opiekę nad kobietą w sytuacji zagrożenia jej zdrowia i życia? Czy informacja o tym, który lekarz powołuje się na klauzulę sumienia, powinna być jawna? Czy faktycznie prawo każe lekarzowi czekać na obumarcie płodu, by przerwać ciążę? Jak to możliwe, że wg informacji z krajowego rejestru w województwie podkarpackim od lat nie dokonano ani jednego zabiegu aborcyjnego? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr Anną Parzyńską, ginekolożką, konsultantką ds. badań prenatalnych w Szpitalu Bielańskim.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/15/2023 • 21 minutes, 38 seconds
Jak się żyje osobom LGBT+ w Polsce w 2023 roku?
W najbliższą sobotę ulicami Warszawy po raz kolejny przejdzie Parada Równości. Hasłem przewodnim tegorocznego marszu będzie "Wróżymy równość i piękność!". Co ono oznacza? Jakie postulaty będą towarzyszyły marszowi? Jakie sprawy dla osób nieheteronormatywnych w Polsce są istotne i wymagają natychmiastowego uregulowania prawnego? Czy mamy w naszym kraju przywódców moralnych, którzy byliby w stanie pozytywnie oddziaływać na społeczeństwo w kwestii postrzegania społeczności LGBTQA+? Kim są bohaterowie miniserialu dokumentalnego "Jesteśmy rodziną", który można obejrzeć na stronie Jestesmyrodzina.pl i na Gazeta.pl? Michał Nogaś rozmawia z Bartem Staszewskim, reżyserem i scenarzystą filmu, aktywistą na rzecz osób LGBTQIA+, oraz Hubertem Sobeckim, współprzewodniczącym Stowarzyszenia Miłość Nie Wyklucza.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/14/2023 • 32 minutes, 19 seconds
Jak równocześnie być Białorusinem i Polakiem?
Julia Radziwiłł-Fido z "Gazety Wyborczej" i Olga Siemaszko, szefowa białoruskiej redakcji Radia Wnet, rozmawiają z Pawłem Stankiewiczem, prezesem Fundacji Tutaka, Polakiem z pochodzenia, Białorusinem z wyboru. Jak przetrwał w nim białoruski duch? Co łączy go z Białorusinami mieszkającymi za naszą wschodnią granicą lub tymi przybyłymi do Polski, a jakie dostrzega różnice? Jakie projekty prowadzi jego fundacja? Czym jest państwowość a czym narodowość i czy istnieją państwa homogeniczne narodowościowo? A także jak rysuje się przyszłość Białorusi?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/13/2023 • 24 minutes, 56 seconds
Jak przeciwdziałać mowie nienawiści?
Jakie działania są dziś podejmowane w celu zwalczania mowy nienawiści, szczególnie w internecie? Czy kryminalizacja to jedyna ścieżka walki z tym zjawiskiem, czy warto spojrzeć szerzej na problem? Czy zbliżające się wybory w Polsce powodują nasilenie się mowy nienawiści? Jak na hejt w internecie powinni reagować użytkownicy? Gościnią Urszuli Pieczek z "Gazety Wyborczej" jest Ada Tymińska, kulturoznawczyni i prawniczka, która w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka realizuje - współtworzony z Fundacją Centrum im. prof. Bronisława Geremka oraz firmą informatyczną SecureLex - projekt Counter-Hate dotyczący przeciwdziałania mowie nienawiści w internecie, a także wspiera działania związane z pomocą prawną na granicy polsko-białoruskiej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/12/2023 • 19 minutes, 46 seconds
Prof. Rychard: PiS ma kłopot. PO odzyskała emocje i patriotyzm
Marsz 4 czerwca był wielką ogólnopolską mobilizacją, wyzwolił mnóstwo obywatelskiej energii i rozbudził nadzieje. Jak przekuć ten ogromny kapitał w zwycięstwo? Czy niedzielny marsz był punktem zwrotnym tej kampanii? Z jakim programem do wyborów idzie Donald Tusk? Czy temat jednej listy opozycji jest już zamknięty? Jakich działań można się spodziewać ze strony PiS? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Andrzejem Rychardem, socjologiem, dyrektorem Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/7/2023 • 21 minutes, 56 seconds
50. urodziny malucha. Za co pokochały go miliony Polaków?
Pięćdziesiąt lat temu Fabryka Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej rozpoczęła produkcję Fiata 126p. Skąd wzięła się pieszczotliwa nazwa auta - maluch? Dlaczego komunistyczne władze zdecydowały się na zakup licencji z Włoch, a nie np. ze Związku Radzieckiego? Jak było z jakością i dostępnością polskich małych fiatów? I jak teraz postrzegane są maluchy? Igor Rakowski-Kłos z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Przemysławem Semczukiem, dziennikarzem specjalizującym się w historii PRL-u, autorem książki o Fiacie 126p. Zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie, w którym można wygrać książkę Przemysława Semczuka "Maluch. Biografia". Regulamin i szczegóły konkursu: bit.ly/43KfBIc.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/6/2023 • 23 minutes, 36 seconds
Polacy nie nadają się na niewolników - Adam Michnik w podcaście na 4 czerwca
Jest 4 czerwca 1989 r. "Gazeta Wyborcza", pierwszy w całym bloku wschodnim dziennik niezależny od władzy, ukazywała się od prawie miesiąca. Jak wyglądał ten przełomowy czas z perspektywy redakcji? Czego się spodziewali dziennikarze "Wyborczej"? Jak w kontekście tamtych wydarzeń wygląda nasza obecna walka, by uratować polską demokrację? Kto mógłby o tym opowiedzieć lepiej niż nasz naczelny Adam Michnik? Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
6/3/2023 • 48 minutes, 7 seconds
Jutronauci: Małe kroki ku chłodniejszym miastom
156. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Zbliża się lato, a z nim wakacje, upał i letnie burze. Znów będziemy dyskutować o tym, jak walczyć z betonozą w miastach. Tymczasem każdy z nas może podjąć małe decyzje, które sprawią, że nasze bezpośrednie otoczenie będzie i piękniejsze, i chłodniejsze. Jak zagospodarować betonowe podwórko, żeby znów łączyło sąsiadów? Co to są ogrody deszczowe i jak mogą pomóc nam latem? O tym wszystkim rozmawia Joanna Sosnowska z Joanną Rayss, architektką krajobrazu, prezeską Stowarzyszenia Architektury Krajobrazu i wiceprezeską pracowni Rayss Group.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
6/2/2023 • 23 minutes, 19 seconds
"Dostać się legalnie do bezpiecznego kraju to cud". Jak pomagać migrantom wypchniętym z granicy polsko-białoruskiej?
Niezależnie od tego, jak bardzo przeraża nas skala okrucieństwa na granicy polsko-białoruskiej, szlak białoruski to wciąż najbezpieczniejszy szlak dla migrantów. Czy migranci, starający się dostać do Europy przez Białoruś, zdają sobie sprawę ze skali okrucieństwa na granicy? Dlaczego wciąż narażają życie, by przez Białoruś dostać się do krajów bezpiecznych? Jak pomagać migrantom, którzy wciąż zostają na Białorusi? Co na to reżim Łukaszenki? "Osoby, które wynajmują mieszkanie migrantom na Białorusi, narażają się na więzienie" - w rozmowie z Aleksandrą Szyłło z "Dużego Formatu" opowiada Małgorzata Rycharska, działaczka Hope & Humanity Poland. W związku z tym, że Białoruś objęta jest sankcjami, działacze zbierają pieniądze na potrzeby migrantów znajdujących się po białoruskiej stronie: https://zrzutka.pl/b78e5r Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
6/1/2023 • 27 minutes, 20 seconds
Po reportażu o Skworzu. Dlaczego środowisko, choć wiedziało, milczało?
W ubiegłym tygodniu, w magazynie Duży Format "Gazety Wyborczej" ukazał się reportaż Katarzyny Włodkowskiej opowiadający o tym, jakim szefem jest naczelny magazynu Press, Andrzej Skworz. To przejmująca relacja aż 40 osób, które z nim współpracowały. Michał Nogaś rozmawia z Katarzyną Włodkowską o tym, jakie reakcje wywołał ten tekst. Dlaczego, mimo że sprawa była znana w środowisku dziennikarskim od lat, nie mówiono o niej głośno? Jakie emocje towarzyszyły autorce podczas pracy nad tym tematem? Jak to się stało, że Andrzej Skworz został wyrocznią środowiska dziennikarskiego? Co się stanie z nagrodą Grand Press, przyznawaną przez redakcję kierowaną przez Skworza? I jak tekst Katarzyny został przyjęty w samej redakcji Press?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/31/2023 • 25 minutes, 29 seconds
Czy Łukaszenka znów nie żyje?
Co dzieje się z białoruskim dyktatorem Aleksandrem Łukaszenką? Czy po podpisaniu zgody na rozmieszczenie taktycznej broni jądrowej na terytorium Białorusi jest jeszcze potrzebny Rosji? Kto może być szykowany na następcę Łukaszenki w razie jego śmierci? Jak na taką zmianę zareagowałoby społeczeństwo białoruskie? Co będzie z więźniami politycznymi na Białorusi po ewentualnej zmianie? Bartosz T. Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Pawłem Łatuszką, byłym ambasadorem Białorusi w Polsce, działaczem demokratycznej opozycji, szefem Narodowego Zarządu Antykryzysowego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/30/2023 • 26 minutes, 51 seconds
Gdzie jest mój dom: Czy cały dom można zmieścić w plecaku?
W cyklu "Gdzie jest mój dom" Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" i Maria Semenczenko, ukraińska dziennikarka i reporterka, rozmawiają ze Swietłaną Ołeszko, założycielką, reżyserką i dyrektorką charkowskiego teatru Arabeski, która od marca ub.r. pracuje w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Pierwszy raz plecak spakowała w 2014 roku, gdy opuszczała Charków. Co się w takiej sytuacji ze sobą zabiera? W jaki sposób nawiązała kontakt z Teatrem Polskim, który obecnie stał się jej domem? Jakie projekty realizuje w Polsce i co się teraz dzieje z teatrem Arabeski w Charkowie? A także co ważnego zdążył przekazać jej i aktorom Paweł Smoleński?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/29/2023 • 19 minutes, 52 seconds
Herstorie WO o po prostu najlepszej Tinie Turner
Dziś w podcaście 8:10 gościnnie prezentujemy podcast Herstorie WO.
Utalentowana dziewczyna z zapadłej dziury w Missouri, jeden magiczny wieczór, gdy zaśpiewała na scenie nocnego klubu i pyk, narodziła się gwiazda. Tak mogłaby się zaczynać historia o showbiznesowym Kopciuszku, tyle że w przypadku naszej bohaterki ta opowieść jest dużo mroczniejsza: po drodze na szczyt zaliczyła lata przemocy domowej, próbę samobójczą, rozwód, po którym zostały jej tylko długi i niewiarygodny comeback. A, no i nauczyła Micka Jaggera kręcić biodrami. Katarzyna Wężyk i Natalia Waloch opowiadają o Tinie Turner.
5/27/2023 • 37 minutes, 14 seconds
Jutronauci: Czy da się zasłonić Ziemię parasolem?
155. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Biały Dom przeznaczył 200 mln dol. na badania geoinżynieryjne. Najbogatsi ludzie na planecie - Bill Gates oraz Jeff Bezos - również finansują takie inicjatywy. W uproszczeniu chodzi o próby zmiany klimatu za pomocą radykalnych posunięć, jak np. rozpylenie dwutlenku siarki, żeby atmosfera odbijała więcej światła słonecznego, a Ziemia nagrzewała się mniej. Właśnie tym zajmuje się amerykańska spółka Make Sunsets, która wystrzeliwuje w Meksyku gigantyczne balony niosące dwutlenek siarki. Prof. Szymon Malinowski, fizyk atmosfery z Instytutu Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, w rozmowie z Vadimem Makarenką z firmy Statista pokazuje pułapki geoinżynierii. I tłumaczy, dlaczego niebo na obrazach Williama Turnera jest tak niepokojąco piękne.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
5/26/2023 • 23 minutes, 50 seconds
Dzisiejsza szkoła jak z PRL-u. Nie uczy myślenia
Jaka przyszłość czeka nasze dzieci? Tegoroczne egzaminy ósmoklasisty ze względu na pandemię mają obniżone wymagania. Czy to utrudni im naukę w kolejnych etapach edukacji? "Dzieci powinno uczyć się umiejętności myślenia, a nie wbijać im do głowy fakty. W dzisiejszych czasach, kiedy dostęp do informacji jest tak łatwy, to jest po prostu bez sensu. Szkoły trzeba reformować zgodnie z duchem czasu, a nie zgodnie z ideologią partii rządzącej" - mówi dzisiejsza gościni Doroty Wysockiej-Schnepf, dr Krystyna Starczewska, filozofka, etyczka, pedagożka, polonistka i współtwórczyni Zespołu Społecznych Szkół "Bednarska".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/25/2023 • 17 minutes, 11 seconds
Nagroda im. Wisławy Szymborskiej. Kogo nominowało jury w edycji przypadającej na setną rocznicę urodzin poetki?
8 lipca w Krakowie zostanie wręczona najważniejsza nagroda poetycka w Polsce. Kto w tym roku zasiada w jury Nagrody im. Wisławy Szymborskiej? Kogo nominowano? Jak na polskie wiersze patrzą członkowie jury pochodzący z zagranicy? Jakie inicjatywy miały już miejsce w ramach obchodów Roku Szymborskiej i co się jeszcze wydarzy? Gościem Michała Nogasia z "Gazety Wyborczej" jest Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej, były sekretarz noblistki.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/24/2023 • 20 minutes, 24 seconds
II tura wyborów w Turcji. Czy Erdogan ma wygraną w kieszeni?
Recepowi Tayyipowi Erdoganowi zabrakło do zwycięstwa w I turze ułamka procentu głosów. Po raz pierwszy, odkąd Turcy wybierają prezydenta w głosowaniu powszechnym, potrzebna jest II tura. 28 maja spotkają się w niej Erdogan i Kemal Kilicdaroglu. Czy jej wynik jest przesądzony? Czy Kilicdaroglu zasłużył sobie na krytykę, z jaką się spotkał po pierwszej turze? Na czyje poparcie może liczyć każdy z kandydatów? Czy rząd Erdogana ma pomysł, jak poprawić sytuację gospodarczą w kraju? Co udało się osiągnąć Erdoganowi podczas jego rządów? Czy Turcja pozostanie państwem świeckim? I czy doszukiwanie się analogii między Turcją a Polską jest uprawnione? Łukasz Grzymisławski rozmawia z Marceliną Szumer-Brysz, korespondentką "Gazety Wyborczej" w Turcji.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/23/2023 • 26 minutes, 10 seconds
Justyna Suchecka "Pokolenie zmiany. Młodzi o sobie i świecie, który nadejdzie"
Pokolenie Z, czyli pokolenie zmiany! Do pokolenia Z zaliczamy osoby urodzone między rokiem 1995 a 2012, uczące się w liceach, rozpoczynające właśnie dorosłe życie i od niedawna funkcjonujące na rynku pracy. Co zmienią? Kim są? W co i komu wierzą? Czego się boją i jakiej chcą przyszłości? Czy w ogóle chcą o tę przyszłość walczyć, a jeżeli tak, to w jaki sposób? Czy faktycznie nie chcą pracować, a jeśli tak, to dlaczego? Pierwsza tak kompleksowa, empatyczna i merytoryczna książka opowiadająca o młodych i ich świecie.
Justyna Suchecka, dziennikarka, która od lat zajmuje się edukacją i wyzwaniami, przed którymi stają młodzi dorośli, zanurzyła się w badaniach i przepytała dziesiątki "zetek", by dowiedzieć się, czego chcą ci młodzi, na których tak utyskujemy, a z drugiej strony tak bardzo liczymy, że to oni naprawią nasz świat. Czy faktycznie są najbardziej leniwym pokoleniem, skupionym tylko na sobie i zanurzonym w smartfonach? Czy może to my przestaliśmy rozumieć zmieniający się świat i młodych, którym go zostawiamy. I przede wszystkim: czy zostawiamy im świat, który sami chcielibyśmy dostać w spadku?
Na rozmowę z autorką, którą spotkać będzie można na Tarach Empiku zaprasza Arkadiusz Gruszczyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/22/2023 • 18 minutes, 35 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Konstanty Gebert o książce "Pokój z widokiem na wojnę"
"Konstanty Gebert patrzy na Izrael ze szczególnej perspektywy: religijnego Żyda, a jednocześnie liberalnego demokraty, który osobiście angażował się w zwalczanie różnych form opresji w Polsce i na świecie. Jego opowieść o Izraelu jest barwna, ale bez lukru i bez prześlizgiwania się nad najtrudniejszymi dylematami. Fascynująca lektura" - tak o "Pokoju z widokiem na wojnę" pisze Maciej Kozłowski, dyplomata, były ambasador RP w Tel Awiwie.
Na rozmowę z Konstantym Gebertem zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
5/20/2023 • 1 hour, 9 minutes
Jutronauci: Jak smartfony i nowe technologie wpływają na młodych ludzi?
154. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Kiedy możemy mówić o uzależnieniu od smartfona czy nowych technologii? Jak zadbać o sen w dobie smartfonów? Jak powinniśmy zapoznawać dzieci z nowymi technologiami? A co z nastolatkami - jak nadmierne używanie nowej technologii wpływa na ich relacje towarzyskie i koncentrację uwagi? O zagrożeniach związanych z mediami ekranowymi, ich wpływie na życie codziennie Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z psycholożką, dr hab. Krystyną Rymarczyk, prof. Uniwersytetu SWPS w Warszawie.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu „Jutronauci”: https://wyborcza.pl/jutronauci.
5/19/2023 • 25 minutes, 2 seconds
W programie 500+ nie powinno chodzić o liczbę dzieci, ale jakość ich przyszłości
8Program 500+ funkcjonuje już od siedmiu lat. Co zmienił w życiu rodzin z dziećmi? Czy zapowiedziane zmiany podwyższenia świadczenia do 800 zł to odpowiednia reakcja na sytuację gospodarczą? Czy tak ukierunkowana polityka społeczna to dobre rozwiązanie, czy może państwo powinno w inny sposób wspierać rodziny? Czy wprowadzenie progów dochodowych w programach społecznych byłoby korzystne, czy jednak więcej przez nie byśmy stracili? Czego zabrakło w programie wsparcia rodzin, skoro nie przełożył się znacząco na demografię? I czy zwiększenie świadczenia przeszkodzi w ograniczaniu inflacji? Patrycja Maciejewicz, dziennikarka serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Janem Gromadzkim, ekonomistą z Instytutu Badań Strukturalnych oraz Szkoły Głównej Handlowej.
Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/18/2023 • 21 minutes, 27 seconds
Czym jest "Muzeum Pamięci"? O innowacji społecznej możliwej do wprowadzenia w każdym polskim muzeum
"Muzeum Pamięci" to oferta muzealna skierowana do osób z demencją, Alzheimerem i innymi chorobami otępiennymi. Dlaczego tak ważne jest, żeby osoby z demencją i ich opiekunowie chodzili do muzeum? Jak z nimi robić warsztaty? Jak pokazywać obrazy? Jak namawiać do oglądania sztuki i komentowania jej mimo zaników pamięci? W przeddzień Międzynarodowego Dnia Muzeów o inicjatywie "Muzeum Pamięci" Michał Nogaś rozmawia z Barbarą Tichy, edukatorką z Muzeum Narodowego w Warszawie, oraz Marcelem Andino Velezem, certyfikowanym opiekunem medycznym i koordynatorem opieki, wiceprzewodniczącym Okręgu Mazowieckiego Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, wcześniej wicedyrektor Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/17/2023 • 22 minutes, 50 seconds
Gdzie jest mój dom: Ile razy można stracić dom?
W cyklu "Gdzie jest mój dom" Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" i Maria Semenczenko, ukraińska dziennikarka i reporterka, rozmawiają z Natalią Omelczuk, nauczycielką historii, która z powodu wojny w Ukrainie dwukrotnie musiała opuszczać miejsca, w których mieszkała. W jakich okolicznościach opuściła swój dom po raz pierwszy? Czym zajmowała się, będąc w Kijowie? Jak wyglądała jej podróż do Polski? Na czym polega jej autorski projekt "Wspomnienia w pudełkach", który prowadzi w warszawskich muzeach? Co włożyłaby do pudełka przywiezionego z Polski do Kijowa?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/16/2023 • 16 minutes, 8 seconds
Jak spotkać w lesie jelenia, wilka czy rysia?
Jak obserwować dzikie zwierzęta w ich naturalnym środowisku? Jaka jest najlepsza pora dnia do ich obserwacji? Jaki wpływ na aktywność zwierząt ma pogoda? Kilka cennych rad, jak spotkać dzikie zwierzęta, i przestróg, czego absolutnie nie robić, w rozmowie z Dominikiem Uhligiem z "Gazety Wyborczej" udziela Stefan Jakimiuk z organizacji ekologicznej WWF, biolog, specjalista ds. dużych drapieżników.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/15/2023 • 25 minutes, 8 seconds
Jutronauci: Dlaczego głównie to kobiety opuszczają małe miejscowości w Polsce?
153. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy w małych ośrodkach miejskich w Polsce naprawdę brakuje kobiet? Czy oznacza to, że większość młodych mężczyzn nie będzie miała jak znaleźć partnerek? Jakie inne konsekwencje społeczne niesie ze sobą takie zachwianie proporcji płci i czy problem dotyczy wyłącznie Polski? Dlaczego młodzi mężczyźni radykalizują się, przyjmując postawy prawicowe, a kobiety lewicowe? O przyczynach zachwiania proporcji płci w mniejszych miejscowościach w Polsce, jej konsekwencjach oraz sposobach rozwiązania problemu Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Justyną Struzik, socjolożką z Uniwersytetu Jagiellońskiego zajmującą się tematyką równości płci.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
5/12/2023 • 17 minutes, 22 seconds
Dzień bez śmiecenia. Dlaczego mamy problem z segregacją odpadów?
Dlaczego w Polsce wciąż mnóstwo śmieci ląduje na wysypiskach? Co każdy z nas może zrobić, żeby było ich jak najmniej? Jak poprawnie segregować śmieci? I dlaczego w Polsce potrzebny jest system kaucyjny? Jakub Chełmiński z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Anetą Stawicką, kierowniczką ds. edukacji i komunikacji w firmie Rekopol, organizacji odzysku opakowań.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/11/2023 • 26 minutes, 8 seconds
Czy da się uniknąć wojny o Tajwan?
19 maja w Hiroszimie rozpocznie się trzydniowy szczyt G7. Jego zasadniczym tematem będzie zagrożenie wojną w Cieśninie Tajwańskiej. Jakie są możliwe do przyjęcia strategie wobec Chin? Dlaczego dla Chin tak ważne jest przyłączenie Tajwanu? Jaką postawę przyjmuje sam Tajwan? Które kraje wspierają ideę Tajwanu niezależnego od Chin? Czy konflikt zbrojny w tym rejonie świata jest realny? O geopolitycznej układance Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Marcinem Jacobym, sinologiem, kierownikiem Zakładu Studiów Azjatyckich na Wydziale Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu SWPS w Warszawie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/10/2023 • 29 minutes, 50 seconds
Śledczy UE w NCBiR. Jak z rządowej agencji wyprowadzono unijne miliony
Europejski urząd ds. zwalczania nadużyć finansowych (OLAF) rozpoczął kontrolę w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Powodem są dwie afery z przyznawaniem grantów, w które zamieszani są ludzie związani ze środowiskiem Republikanów Adama Bielana. Roczny budżet NCBiR sięga 8 mld zł. Komu i na co powinna przekazywać pieniądze ta instytucja? Kto w niej odpowiada za nadzór nad przyznawaniem grantów? Co jest na nagraniach przyniesionych do prokuratury przez Jacka Żalka? Na czym polega druga odsłona sprawy wyłudzeń od NCBiR? Jaka jest reakcja prokuratury na te afery? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Dominiką Wielowieyską, dziennikarką "Gazety Wyborczej" i Radia TOK FM.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/9/2023 • 26 minutes, 8 seconds
Jak mała kawiarnia na Grochowie stała się centrum spotkań Białorusinów, Ukraińców i Polaków
W dzisiejszym odcinku rozmawiamy z Yauhenem Skrabutanem, właścicielem kawiarni KAKAO. Białoruskie wypieki, która stała się ważnym miejscem spotkań uchodźców. Czym zajmował się Yauhen na Białorusi i dlaczego musiał ją opuścić? Kto odwiedza założoną przez niego na warszawskim Grochowie kawiarnię? Dlaczego białoruskie biznesy są tak słabo widoczne? Co wyjątkowego można zjeść i wypić w kawiarni Yauhena? Na podcast zapraszają Julia Radziwiłł-Fido z "Gazety Wyborczej" i Olga Siemaszko, szefowa białoruskiej redakcji Radia Wnet.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/8/2023 • 20 minutes, 34 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Paweł Smoleński "Wnuki Jozuego"
2 maja zmarł Paweł Smoleński, jeden z najwybitniejszych polskich reporterów, legenda "Wyborczej". W 2019 roku ukazała się jego książka "Wnuki Jozuego". Spotkaliśmy się wówczas, by porozmawiać o Izraelu, o Izraelczykach i Palestyńczykach, o codzienności życia w Izraelu i na okupowanych terenach, na żydowskich osiedlach, na terenach zamieszkałych przez Palestyńczyków i w tej części, do której nie mamy na co dzień dostępu, czyli w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu Jordanu. W dzisiejszym wydaniu specjalnym "Książek" chcielibyśmy przypomnieć tę rozmowę.
5/6/2023 • 1 hour, 3 minutes, 18 seconds
Jutronauci: Jak wybrać studia, które mają sens? Prognoza zawodów przyszłości
152. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy w dzisiejszych czasach studia są koniecznością? Czy wraz ze zmianą rynku pracy zmieniają się uczelnie? Jak wybrać kierunek studiów? Które obszary gospodarki będą się rozwijać? Jakiego rodzaju kompetencje będą potrzebne w gospodarce opartej na sztucznej inteligencji? I czego młodzi ludzie oczekują od swoich szefów? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z Pawłem Urbańskim, wykładowcą i dyrektorem Szkoły Biznesu Politechniki Warszawskiej.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
5/5/2023 • 16 minutes, 47 seconds
Gdzie jest mój dom: O tym, że muszę uciekać przed wojną, dowiedziałam się ze wspomnień dziadka
Co zabrać ze sobą z domu? Dlaczego wspomnienia naszych przodków są tak ważne i mówią nam o naszym świecie i życiu w teraźniejszości? Jak narodził się pomysł ukraińskich dni w Muzeum Narodowym? Na co zwracają uwagę Ukraińcy? Gdzie szukają podobieństw? Z Sofiją Riabczuk, pracowniczką Muzeum Narodowego w Warszawie, która opracowała programy muzealne dla Ukraińców w każdym wieku, rozmawiają Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" i Maria Semenczenko, ukraińska dziennikarka i reporterka. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/4/2023 • 28 minutes, 34 seconds
W Warszawie kwitną już 4 mln cebul. Pole Mokotowskie ma szansę stać się polem różanym
Jaki jest pomysł na różanki na Polu Mokotowskim? Czym są ukwiecenia hybrydowe? Jakie rośliny już kwitną przy warszawskich ulicach? Jakie są plany ukwiecenia Traktu Królewskiego? Dlaczego stolicy potrzebny jest plebiscyt "Warszawa w kwiatach" i co sadzimy na naszych balkonach? Jak ukwiecanie miasta wpływa na zmniejszanie skutków ocieplenia? Arkadiusz Gruszczyński z "Gazety Stołecznej" rozmawia z Małgorzatą Dudek-Grzegorzewską, miejską ogrodniczką, koordynatorką ds. ukwieceń i roślin ozdobnych w Zarządzie Zieleni m.st. Warszawy.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/2/2023 • 19 minutes, 24 seconds
Shostak: Nie zapominajmy o sytuacji w Białorusi, a nowo przybyłe osoby z Ukrainy traktujmy jako obywateli i obywatelki
Jak silne zaangażowanie w działania pomocowe uchodźcom odbija się na psychice osób pomagających? W jaki sposób działa ruch obywatelski "Partyzantka"? Czym jest wiza humanitarna i jaka jest procedura przyjazdu osób z Białorusi do Polski? I w jaki sposób można wspierać Białorusinów w Polsce? Z Janą Shostak, doktorą sztuki, aktywistką i reżyserką filmową, rozmawiają Julia Radziwiłł-Fido z "Wyborczej" i Olga Siemaszko, szefowa białoruskiej redakcji Radia Wnet.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
5/1/2023 • 22 minutes, 9 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Mateusz Mazzini o Chile po Pinochecie
Chile to jedyne na świecie państwo, w którym rewolucja komunistyczna została przeprowadzona za pomocą demokratycznych wyborów. Po niej nastąpił zamach stanu i siedemnastoletni terror dyktatury Pinocheta. Dla jednych (na czele z Janem Pawłem II) czołowego antykomunisty, dla innych - zbrodniarza. A później? Nierozliczanie trudnej przeszłości, walka o dostęp do aborcji, uprzywilejowana pozycja Kościoła katolickiego, wadliwy system emerytalny i pogłębiające się nierówności społeczne.
Wszystko to jest wciąż żywe, gdy miliony Chilijczyków wychodzą na ulice, by doprowadzić do referendum konstytucyjnego i stworzyć kraj nie dla polityków, a dla obywateli. Czy im się to uda? Jakie polityczne i społeczne zmiany przyniosły protesty z ostatnich kilku lat? Czy śledząc walkę Chilijczyków, Polacy mogą lepiej zrozumieć swój kraj?
Na rozmowę z Mateuszem Mazzinim, autorem książki "Koniec tęczy. Chile po Pinochecie" zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia!
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
4/29/2023 • 1 hour, 1 minute, 33 seconds
Jutronauci: Jak sztuczna inteligencja może zmienić media?
151. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". W sieci pojawia się coraz więcej artykułów napisanych przez ChatGPT. Są ogólnikowe i szablonowe, ale sztuczna inteligencja szybko się uczy, więc z pewnością wkrótce będzie pisała coraz lepiej. Jak media zamierzają wykorzystywać AI? W jakim stopniu mogą zaufać jej zarówno redakcje, jak i odbiorcy? Czy powierzając jej proste i powtarzalne zadania nie pozbawiają się tym samym materiałów szkoleniowych, na których ćwiczą młodzi autorzy? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Grzegorzem Piechotą, badaczem i ekspertem z INMA (International News Media Association) zajmującym się analizami strategii wydawców w zakresie płatnych treści i zaangażowania odbiorców.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
4/28/2023 • 25 minutes, 42 seconds
Brejza: PiS już nic na Tuska nie ma. Ścigają go za to, że bronił polskich interesów
Po co PiS-owi śledztwo w sprawie Donalda Tuska z zawiadomienia skompromitowanego biznesmena Marka Falenty? Czy partia rządząca dostanie rykoszetem sprawą Falenty? Co dziś wiemy o aferze taśmowej z 2014 roku? Jakich narzędzi używa PiS do niszczenia opozycji? I w jaki sposób próbuje zwiększyć swoje szanse w wyborach? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z senatorem Platformy Obywatelskiej Krzysztofem Brejzą.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/27/2023 • 20 minutes, 57 seconds
Andruchowycz: Rosja przeceniła obojętność Zachodu wobec Ukrainy
Czy Zachód zainteresował się ukraińską kulturą? Które państwa w Unii Europejskiej są przez Ukraińców uważane za największych sprzymierzeńców? Co o środkowoeuropejskich rewolucjach mówi najnowsza powieść Andruchowycza "Radio Noc"? Dlaczego tak wiele miejsca w rozmowach o Ukrainie poświęca się Rosji? "Ona jest sensem naszego istnienia, tak jak i my jesteśmy sensem jej istnienia. Tak to niestety wygląda" - mówi Jurij Andruchowycz, pisarz, poeta, tłumacz, eseista, wokalista, jeden z najważniejszych głosów niepodległej Ukrainy w rozmowie z Urszulą Pieczek z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/26/2023 • 18 minutes, 39 seconds
Co oznacza 17 mld zł straty Narodowego Banku Polskiego?
Czy strata, którą w ciągu ubiegłego roku zanotował NBP, jest czymś niepokojącym? W jakie instrumenty finansowe może inwestować bank centralny? Co się dzieje z naszą walutą? Dlaczego złoty się umacnia mimo ciągle wysokiej inflacji? Co może zagrozić polskiej oraz światowej gospodarce? Dlaczego inflacja w Polsce maleje tak powoli? I czy powinno się wpływać na ograniczenie nadmiarowego wzrostu cen? Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz, rozmawia z Ernestem Pytlarczykiem, głównym ekonomistą Pekao SA.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/25/2023 • 25 minutes, 48 seconds
Czy pierwszy lot największej rakiety w historii to fiasko czy sukces?
Dziewiczy lot Starship Super Heavy, statku firmy SpaceX Elona Muska, który ma w przyszłości zanieść astronautów na powierzchnię Księżyca w ramach misji Artemis, zakończył się eksplozją rakiety po zaledwie kliku minutach od startu. Mimo to inżynierowie firmy SpaceX wznieśli okrzyki triumfu. Czy mieli powody do radości? Na czym polega wyjątkowość rakiety Starship Super Heavy? Jakie są dziś granice technologiczne dotyczące lotów kosmicznych? Czy skolonizowanie Marsa w przyszłości jest możliwe? Czy rozwiążemy problem negatywnego oddziaływania długich podróży kosmicznych na ludzki organizm? Na czym dokładnie polega program Artemis, dotyczący podróżowania ludzi na Księżyc? Łukasz Grzymisławski rozmawia z Piotrem Cieślińskim, ekspertem od kosmosu w dziale nauka "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/24/2023 • 18 minutes, 37 seconds
Jutronauci: Dlaczego młodzi porzucają religię i się radykalizują?
150. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Których grup wiekowych sekularyzacja dotyczy w największym stopniu? Dlaczego Polska należy do najbardziej laicyzujących się społeczeństw świata? Jak wygląda sytuacja w krajach zachodnich? Drugim zjawiskiem, które obecnie postępuje, jest radykalizacja młodych ludzi - na czym polega proces? O sekularyzacji, różnicach międzypłciowych w kwestiach światopoglądowych, specyfice Polski oraz dalszych planach badawczych Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Konradem Talmontem-Kamińskim, badaczem religii z Uniwersytetu w Białymstoku.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
4/21/2023 • 22 minutes, 27 seconds
Nie tylko zboże. Problem też z drobiem, truskawkami, a miodu z Ukrainy mamy na 3 lata
Najpierw tranzyt, później zakaz tranzytu i znów zgoda na tranzyt. Czy chaotyczne działania polskiej władzy w sprawie ukraińskiego zboża to ignorancja, czy może krył się za tym jakiś interes? Jak wygląda sytuacja z innymi produktami spożywczymi? Kto odpowiada za dramatyczne okoliczności, w jakich znaleźli się rolnicy? I czy w ogóle możliwe jest w tej chwili rozwiązanie problemu zapchanych magazynów? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Krzysztofem Hetmanem, europosłem Polskiego Stronnictwa Ludowego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/20/2023 • 23 minutes, 7 seconds
Było 12, są 33 zdjęcia z powstania w getcie warszawskim
Na przygotowywanej przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN z okazji 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim wystawie będzie można zobaczyć odnalezione po prawie 80 latach unikatowe zdjęcia z getta. Jak to możliwe, że przez kilkadziesiąt lat zdjęcia te nie zostały odkryte? W jaki sposób udało się do nich dotrzeć? Gościnią Stanisława Skarżyńskiego z „Gazety Wyborczej” jest Zuzanna Schnepf-Kołacz, kuratorka wystawy "Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/19/2023 • 29 minutes, 56 seconds
Znamy pięć najlepszych reportaży. Finał Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego
W finale 14. edycji nagrody, której celem jest docenienie najbardziej wartościowych książek reporterskich, znalazły się aż cztery reportaże polskie i jeden zagraniczny. O tegorocznych finalistach Michał Nogaś rozmawia z Katarzyną Surmiak-Domańską, przewodniczącą jury Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/18/2023 • 27 minutes, 54 seconds
Pogranicze litewsko-białoruskie. Jak Litwa przyjmuje uchodźców?
W dzisiejszym odcinku gościnią Olgi Siemaszko, szefowej białoruskiej redakcji Radia Wnet, i Julii Radziwiłł-Fido z "Gazety Wyborczej" jest Ewa Wołkanowska-Kołodziej, dziennikarka specjalizująca się w tematyce społecznej i wolontariuszka w litewskiej organizacji Sienos Grupė niosącej pomoc humanitarną na pograniczu białorusko-litewskim. Opowiada o tym, jak wyglądają ośrodki dla uchodźców na Litwie. Jak traktowani są uchodźcy i czy ma znaczenie, z jakiego kraju pochodzą? Jakie są dalsze losy ludzi, którym udało się pomóc? I jak pomaganie, które wiąże się z ciągłym wystawieniem na sytuacje ekstremalne, wpływa na psychikę wolontariuszy?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/17/2023 • 32 minutes, 3 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Agata Tuszyńska "Czarna torebka"
Tuszyńska dowiedziała się, że jest Żydówką, kiedy skończyła osiemnaście lat. Wraz z tą informacją matka przekazała jej torebkę swojej matki Deli Goldstein. Ale nie było w niej nic "trefnego". Aryjskie papiery na nazwisko Zofii Zmiałowskiej. Przepisy, dokumenty, święty obrazek. Nic co mogłoby zdradzić. To osobista opowieść o odkrywaniu żydowskiej babki Deli, swojej tożsamości i poznawaniu jej wojennych losów. Wszystko dzięki przedmiotom odnalezionym w czarnej torebce.
Na rozmowę z autorką książki zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
4/15/2023 • 1 hour, 40 seconds
Jutronauci: Hejt w internecie. Jak się przed nim bronić?
149. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Jak pokazują badania, młodzi ludzie są częściej hejtowani w internecie niż starsi? Można też zauważyć, że mężczyźni częściej są krytykowani za poglądy, a kobiety za wygląd. Z czego to wynika? Czym różni się krytyka od hejtu? Co możemy zrobić, by hejtu było mniej, a jeśli już się z nim zetkniemy, byśmy byli na niego bardziej odporni? Na czym polega koncepcja człowieka słusznie dumnego? Jak walczyć z hejterskimi atakami cybernetycznymi? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z prof. Markiem Kochanem z Katedry Kultury i Mediów Uniwersytetu SWPS, językoznawcą, medioznawcą i pisarzem.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
4/14/2023 • 28 minutes, 48 seconds
Zboże z Ukrainy. Katastrofa to się dopiero zaczyna
Od miesięcy z Ukrainy do Polski sprowadzane są ogromne ilości zboża. Miało ono trafić przez Unię Europejską do odbiorców m.in. w Afryce. Zamiast tego zostało w Polsce i jest źródłem olbrzymich problemów. Jaka jest ich skala? Kto odpowiada za tę sytuację? Kto na niej zarobił? Czy w tej chwili jest jeszcze możliwe uporanie się z taką nadwyżką zbóż na naszym rynku? Jak nastroje wśród rolników wpłyną na wynik najbliższych wyborów? O tym wszystkim Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Krystyną Naszkowską, dziennikarką "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/13/2023 • 21 minutes, 24 seconds
Gdzie jest mój dom: Czy po tym, co się stało w Buczy, można marzyć?
W dzisiejszym odcinku Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" i Maria Semenchenko, ukraińska dziennikarka i reporterka, rozmawiają z Olhą Olchową-Suchomlyn, ukraińską poetką i wykładowczynią uniwersytecką, która uciekła z Buczy i mieszka w Polsce. Jaka jest historia jej ucieczki? Co Rosjanie zostawili, a co zabrali z jej domu w Buczy i dlaczego? Jak to jest szukać nowego domu i zaczynać wszystko od zera. Jakie ciekawe projekty polsko-ukraińskie realizuje teraz Olha?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/12/2023 • 27 minutes, 3 seconds
Czy odnawialne źródła energii same się sfinansują?
Co to jest miks energetyczny i dlaczego Polska ma z nim kłopot? Czy odnawialne źródła energii zapewniają stabilność dostaw? Jaka jest skala zainteresowania firm energią z OZE? Co jest główną przeszkodą w rozwoju zielonej energii? Co należy zrobić, by poprawić tę sytuację? I czy ceny prądu w najbliższym czasie pozostaną na tym samym poziomie czy należy spodziewać się wzrostów? Patrycja Maciejewicz, dziennikarka serwisu Wyborcza.biz, rozmawia z Michałem Hetmańskim, prezesem Fundacji Instrat.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/11/2023 • 20 minutes, 32 seconds
Jutronauci: Kiedy rzeka Odra pozwie państwo polskie
148. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Za sto lat nasi potomkowie będą oburzeni tym, że za naszych czasów rzeki ani szeroko pojmowana natura nie miały praw. Równie szokujące będzie, że ludzie musieli pracować, by przeżyć. To nie są czcze fantazje - to tezy z badania przeprowadzonego przez firmę forsightową 4CF oraz Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością. Czy dla ludzi z przyszłości będziemy barbarzyńcami? Które ze zmian na horyzoncie mogą mieć wagę cywilizacyjną? O tym wszystkim rozmawia Joanna Sosnowska z Norbertem Kołosem, dyrektorem zarządzającym firmą 4CF.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
4/7/2023 • 20 minutes, 48 seconds
Cimoszewicz: Z Trumpem jak z PiS-em. Niezależnie ile skandali, poparcie zostaje na wysokim poziomie
We wtorek w nowojorskim sądzie Donald Trump usłyszał 34 zarzuty związane ze sprawą zapłaty w 2016 roku aktorce filmów porno Stormy Daniels 130 tys. dol. w zamian za milczenie na temat ich romansu i z fałszywym zaksięgowaniem tej kwoty jako opłaty za usługi prawnika. Jak Trump przyjął te oskarżenia? Jak ta sprawa wpływa na jego popularność wśród Republikanów? Czy gdyby w przyszłych wyborach prezydenckich doszło do powtórki pojedynku Biden-Trump, to skandale Trumpa bardziej by mu zaszkodziły czy raczej zwiększyły jego szanse na zwycięstwo? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z byłym premierem Włodzimierzem Cimoszewiczem.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/6/2023 • 17 minutes, 39 seconds
Czy prezydent Macron przetrzyma sprzeciw Francuzów ws. reformy emerytalnej?
Francuzi są wyjątkowo dumni ze swojego systemu socjalnego i wywalczonych praw pracowniczych. Nie chcą z nich rezygnować, niezależnie od argumentów rządu, że ze względu na sytuację demograficzną zmiany w systemie emerytalnym są konieczne. Jak obecnie zbudowany jest system emerytalny we Francji? Dlaczego Macron zdecydował się przeprowadzić reformę, mimo że płaci za nią wysoką cenę polityczną? Jak wygląda prezydentura Macrona i generalnie system prezydencki we Francji? Jakie szanse na wygraną w następnych wyborach ma Marine Le Pen? Łukasz Grzymisławski rozmawia z Piotrem Moszyńskim, korespondentem "Gazety Wyborczej" w Paryżu.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/5/2023 • 29 minutes, 45 seconds
Kolej do CPK. Tysiące ludzi może stracić dorobek życia
W ramach koncepcji Centralnego Portu Komunikacyjnego w Baranowie rządowe plany obejmują budowę zupełnie nowej sieci linii kolejowych. Jak ma ona wyglądać? Co to są szprychy kolejowe i przez jakie rejony Polski mają przechodzić? Jak można ocenić sensowność tego projektu? Jak wygląda sprawa odszkodowań za wywłaszczenia pod nowe linie kolejowe? Na czym polega różnica między wartością rynkową a odtworzeniową wycenianej nieruchomości? Czy budowa CPK rozwiąże problem wykluczenia komunikacyjnego w Polsce? Czy centralny port w Baranowie w ogóle powstanie? Bartosz Józefiak, reporter "Dużego Formatu" rozmawia z Marcinem Wójcikiem, autorem reportażu w "Dużym Formacie" pt. "«Kolej rozjeżdża mi trzy domy: mój, mamy i babci». Jak wysiedlają ludzie Horały" oraz Karolem Trammerem, redaktorem naczelnym pisma "Z biegiem szyn".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/4/2023 • 32 minutes, 2 seconds
Władze Białorusi wywierają nacisk na więźniów politycznych odbierając im dzieci
W dzisiejszym odcinku naszymi gośćmi są Anna Konowałowa i jej wnuki Nastia i Wania. Opowiadają nam o tym, jak musieli uciekać z Białorusi. Córka pani Anny pracowała w sztabie wyborczym Sergieja Cichanouskiego, a potem dla Swiatłany Cichanouskiej i za to we wrześniu 2020 roku została skazana na 10 lat kolonii karnej. O tej ucieczce, o tym, jak żyje im się w Polsce opowiadają Oldze Siemaszko, szefowej Białoruskiej Redakcji Radia Wnet i Julii Radziwiłł-Fido z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
4/3/2023 • 18 minutes, 57 seconds
Jutronauci: Gorzki szereg mikrorozczarowań
147. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Zrobili maturę i zaczynali studia w środku pandemii. Jako pierwsi masowo opanowali zdalne studia. Wciąż studiowali, gdy wybuchła wojna, jakiej Europa nie widziała od prawie 80 lat. To pokolenie, które musi nieustannie poprawiać plany, nadrabiać zaległości i nadganiać w nauce, pracy czy życiu rodzinnym. Generacja Z, czyli urodzeni w latach 1995-2012, właśnie wchodzą w dorosłe życie - i to im poświęcamy tegoroczną edycję "Jutronautów". Na rozprawy z udziałem naukowców jeszcze przyjdzie czas. Tym razem Vadim Makarenko z firmy Statista wcielił się w rolę wuja na obiedzie i zapytał młodych o ich podejście do nauki, pracy, rodziny, konsumpcji i algorytmów. Jego gośćmi byli Maja Urbanek, studentka Akademii Teatralnej w Warszawie, oraz Antoni Wiśniewski-Mischal, student Uniwersytetu w Utrechcie.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
3/31/2023 • 35 minutes, 1 second
Czy Polska będzie cmentarzyskiem wraków spalinowych aut?
Od 2035 roku nie kupimy już nowego samochodu emitującego CO2 - tak zadecydowała Unia Europejska. Polska jako jedyny kraj sprzeciwiała się odejściu od aut spalinowych, mimo że pod względem zanieczyszczenia powietrza jesteśmy czarną plamą na mapie Europy. Jak wygląda przyszłość samochodów bezemisyjnych? Jak rozwijają się technologie produkcji paliw syntetycznych? Czy będzie możliwy rynek wtórny autami spalinowymi? Czego możemy się spodziewać, jeśli chodzi o wyprowadzanie wysokoemisyjnych aut z centrów polskich miast? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Adrianem Furgalskim, prezesem Zespołu Doradców Gospodarczych TOR.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/30/2023 • 25 minutes, 38 seconds
Nagrody za twórczość translatorską. Jak wybrać najlepszy przekład literacki?
Już w kwietniu w ramach odbywającego się w Gdańsku festiwalu "Odnalezione w tłumaczeniu" zostanie przyznana Nagroda im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Nagroda przyznawana jest w dwóch kategoriach – za całokształt twórczości oraz za przekład jednego dzieła. Jak wyglądają prace jury? Kto w tym roku otrzyma nagrodę za całokształt? Ile książek zgłoszono do konkursu i z jakich języków są to tłumaczenia? Michał Nogaś z „Gazety Wyborczej” rozmawia z Anną Wasilewską, tłumaczką i przewodniczącą jury Nagrody im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/29/2023 • 19 minutes, 14 seconds
Prof. Hrycak: W Ukrainie niemożliwy jest Putin, a w Rosji niemożliwy jest Majdan
Czy historycznie Ukraina była w rosyjskiej, czy raczej europejskiej strefie wpływów? Czy po latach trudnych relacji polsko-ukraińskie pojednanie już się dokonało? Dlaczego Zachód do tej pory nie interesował się Ukrainą? Jak w przyszłości powinny się poukładać jej stosunki z Rosją? Jaka jest perspektywa przed Ukrainą w kontekście przystąpienia do Unii Europejskiej? Czy przykład Polski i Węgier zniechęca Unię do przyjęcia Ukrainy w swe szeregi? Co Ukraina może zaoferować Unii Europejskiej, a co Unia powinna dać Ukrainie? Bartosz T. Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z prof. Jarosławem Hrycakiem, historykiem z Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/28/2023 • 28 minutes, 4 seconds
Fotowoltaika w firmie. Czy to się opłaca?
Ten rok możemy nazwać przełomowym, w którym energia z odnawialnych źródeł zaczyna być istotną częścią polskiego systemu energetycznego. Co na to wpłynęło? Czy kolejnym etapem po prosumentach indywidualnych będzie rozwój fotowoltaiki wśród firm produkcyjnych? Ile trwa proces instalacji paneli i jak długi jest czas oczekiwania na niezbędne pozwolenia? Jak duże instalacje opłaca się zakładać i w jakim czasie się zwracają? Czy firmy, tak jak wcześniej prosumenci indywidualni, będą mogły liczyć na dofinansowanie fotowoltaiki przez państwo? I czy blokada eksportu technologii fotowoltaicznej przez Chiny ma wpływ na cenę paneli? Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz, rozmawia z Ireneuszem Kulką, country managerem EDP Energia Polska.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/27/2023 • 22 minutes, 50 seconds
Jutronauci: Jak metawersum i awatary odmieniają rzeczywistość?
146. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Możemy znów podziwiać na ekranie Jamesa Deana czy uczestniczyć w koncercie Queen - czy żyjemy już w świecie fikcji? Czy w epoce nieodróżnialnych od rzeczywistych komputerowo wygenerowanych awatarów odwieczne filozoficzne próby zdefiniowania "prawdy" trzeba podjąć na nowo? A może awatary tylko wzmocnią tę iluzję życia pozbawionego lęku przed śmiercią, starością czy chorobą? Jesteśmy już skazani na bańki i umacnianie własnych poglądów? O dylematach związanych z metawersum i awatarami, o tym, jak bronić się przed metawersum i jak rzeczywistość mediów społecznościowych ułatwia bezrefleksyjną przemoc i medialny lincz, Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Tomaszem Stawiszyńskim, filozofem, eseistą związanym z "Tygodnikiem Powszechnym" oraz autorem podcastu "Skądinąd".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
3/24/2023 • 24 minutes, 47 seconds
Od nauki są naukowcy, nie barmani - były rektor UW o aferze NCBiR
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przyznało dofinansowanie w wysokości 55 mln zł 26-letniemu barmanowi. Wsparcie w kwocie 123 mln miała otrzymać bardzo krótko istniejąca spółka, która zresztą przynosiła straty. Wszystko w ramach unijnego programu "Szybka ścieżka - innowacje cyfrowe", mimo że żaden z tych podmiotów nie miał nic wspólnego z innowacjami. Jak na to wszystko reaguje środowisko naukowe? Na jakie badania można by przeznaczyć te środki? Do czego partii rządzącej nowa instytucja - Akademia Kopernikańska - i jakie skutki dla Polskiej Akademii Nauk spowodowałoby jej powstanie? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Piotrem Węgleńskim, biologiem i genetykiem z Instytutu Biochemii i Fizyki PAN, byłym rektorem Uniwersytetu Warszawskiego oraz byłym dyrektorem Centrum Nowych Technologii UW.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/23/2023 • 19 minutes, 6 seconds
Czego ChatGPT życzy Polakom? Co już potrafi sztuczna inteligencja
Bolesław Breczko, dziennikarz "Gazety Wyborczej", polecił aplikacji ChatGPT napisanie skryptu pobierającego interpelacje poselskie. W kilkanaście godzin powstał działający program. Co podczas pracy nad skryptem najmocniej zaskoczyło naszego dziennikarza? Które zawody w związku z rozwojem sztucznej inteligencji są zagrożone i zostaną przez nią zastąpione? Czy masowe zastosowanie sztucznej inteligencji stwarza jeszcze jakieś zagrożenia dla społeczeństwa? Czy w związku z jej rozwojem staniemy się bardziej leniwi? I czego ChatGPT życzy Polakom? Na rozmowę z Bolesławem Breczką zaprasza Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/22/2023 • 23 minutes, 14 seconds
Gdzie jest mój dom: Elmira i Ernest o Tatarach krymskich i ich ojczyźnie
Tatarzy krymscy to rdzenni mieszkańcy Krymu. W 1944 roku z rozkazu Stalina zostali przymusowo deportowani w głąb Azji i na Ural. Wielu zginęło w drodze. Mimo że Tatarzy krymscy żyli na wygnaniu, zawsze marzyli o powrocie do domu. Elmira i Ernest urodzili się w Uzbekistanie, ale wiedzieli, że ich domem jest Krym. Wrócili, gdy mieli kolejno 20 i 25 lat. W 2014 roku Rosja zaanektowała Krym i zaczęła prześladować Tatarów krymskich. Innymi słowy, ponownie pozbawiła ich domu. Dziś mieszkają w Warszawie i tworzą restaurację Krym, która nie tylko karmi, ale także ma pokazywać i zapoznawać ludzi z historią i kulturą Tatarów krymskich. Z Ernestem Sulejmanowem i Elmirą Seit-Ametową, założycielami restauracji Krym, o krzewieniu kultury tatarskiej w Polsce rozmawiają Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej” i Mariia Semenchenko, ukraińska reporterka i dziennikarka.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/21/2023 • 25 minutes, 56 seconds
Jak Puszcza Białowieska radzi sobie ze zmianą klimatu?
Jak w ostatnich latach wyglądają zimy w Puszczy Białowieskiej? Czym jest jej fragmentacja? Jakie szkody wyrządził jej mur zbudowany, by utrudnić napływ uchodźców do Polski? Czy w kontekście zmian klimatycznych bardziej powinniśmy się martwić o Puszczę czy o inne lasy w Polsce? Anita Dmitruczuk rozmawia z Adamem Wajrakiem, dziennikarzem "Gazety Wyborczej", mieszkańcem, znawcą i przyjacielem Puszczy Białowieskiej, rzecznikiem jej dzikości.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/20/2023 • 21 minutes, 59 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jakub Gałęziowski "Niedopowiedziane biografie"
Książka Jakuba Gałęziowskiego dotyczy przede wszystkim dzieci urodzonych z powodu wojny, wojennej przemocy seksualnej, tuż powojennych aborcji i samodzielnego macierzyństwa. Tematy te wciąż są białymi plamami w polskiej historiografii i szerzej – w narracji o II wojnie światowej i jej społecznych konsekwencjach.
Dzieci urodzone z powodu wojny (children born of war, CBOW) czy, jak same o sobie mówią, „dzieci wojny”, są owocem relacji okupantów z kobietami z podbitych narodów, zarówno związków dobrowolnych, jak i gwałtów. Przez lata tożsamość i pochodzenie takiego potomstwa były ukrywane przez matki, rodziny zastępcze, ale i polski system. Jakub Gałęziowski sięga do archiwów i relacji historycznych, rozmawia też z CBOW, by odtworzyć ich biografie oraz miejsce w społeczeństwie. Po roku 1989 kolejne przemilczane tematy i grupy społeczne wychodzą z cienia. Może nadeszła kolej na coming outy polskich CBOW i ich rodzin.
Na rozmowę z Jakubem Gałęziowskim o jego książce "Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny" zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
3/18/2023 • 1 hour, 7 minutes, 51 seconds
Jutronauci: Czy przez zmiany klimatu będziemy mieć problem z oddychaniem
145. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Podniesienie temperatury o 4 stopnie sprawi, że rośliny, które uważamy za sprzymierzeńców w walce ze zmianą klimatu, mogą okazać się dla nas szkodliwe. Dlaczego wzrost temperatur może zagrażać naszemu zdrowiu? Które grupy są szczególnie narażone? Czy będziemy mieć problemy z oddychaniem? O wpływie zmian klimatu na nasze organizmy, o tym, jak chronić się przed falami upałów, oraz czy realny jest scenariusz, w którym będziemy nosić maseczki przeciwpyłowe, Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. hab. Tomaszem Sawczynem, biologiem oraz ekspertem od fizjologii człowieka ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
3/17/2023 • 17 minutes, 21 seconds
Jak BBC poradziło sobie z największym kryzysem w swojej historii?
Gary Lineker, była gwiazda piłkarskiej reprezentacji Anglii, a obecnie prowadzący najpopularniejszy program piłkarski na antenie najważniejszego kanału telewizyjnego Wielkiej Brytanii - BBC One, został przywrócony przez BBC do pracy. Wcześniej stacja zawiesiła go w związku z jego wpisem na Twitterze krytykującym przedstawiony przez brytyjski rząd projekt ustawy o zwalczaniu nielegalnej imigracji (Illegal Immigration Bill). Co dokładnie zawiera krytykowana ustawa, którą torysowski rząd chce ograniczyć nielegalną imigrację na Wyspy? Na czym polega zasada "należytej bezstronności" (ang. due impartiality) obowiązująca w BBC? Jakie jest polityczne tło tej sprawy? Czy brytyjscy podatnicy rzeczywiście woleliby, żeby gwiazdy BBC nie wypowiadały się w żadnych kwestiach politycznych? Czy przyszłość BBC jako niezależnego nadawcy publicznego jest w jakiś sposób zagrożona, czy raczej niezależność telewizji została obroniona? Łukasz Grzymisławski rozmawia ze Stanisławem Skarżyńskim, korespondentem "Gazety Wyborczej" w Londynie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/16/2023 • 22 minutes, 9 seconds
Brytyjskie seriale. Dlaczego tak chętnie je oglądamy?
Dlaczego niektóre seriale, choć świetne, mają zaledwie kilka odcinków, a inne, słabsze, ciągną się w nieskończoność? Czym kierują się brytyjscy, a czym amerykańscy producenci filmowi? Dlaczego formaty niektórych brytyjskich produkcji trudno przeszczepić na polski grunt? O czym opowiada wyprodukowany przez BBC First serial "Duchy" i dlaczego warto go obejrzeć? O serialach z Wielkiej Brytanii rozmawiają dziennikarze "Gazety Wyborczej" Radosław Czyż i Maja Staniszewska.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/15/2023 • 24 minutes, 52 seconds
Czy nie jest za późno, żeby uratować publiczne media?
To już ósmy rok dewastacji mediów publicznych przez PiS. W jakim stanie są obecnie? Na czym w ogóle polega idea mediów publicznych? Jaka jest odpowiedzialność dziennikarza za słowo? Jak duży ma wpływ na rzeczywistość? Do kogo adresowane jest oświadczenie Stowarzyszenia Dziennikarzy i Twórców Radia Publicznego i czy nie jest za późno, by uratować publiczne media? W kontekście sprawy dotyczącej Radia Szczecin Michał Nogaś z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dziennikarzami Dorotą Nygren i Bartoszem Pankiem, członkami Stowarzyszenia Dziennikarzy i Twórców Radia Publicznego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/14/2023 • 29 minutes, 6 seconds
Oscary 2023. O najlepszych filmach i największych rolach tego roku
"Wszystko wszędzie naraz", "Duchy Inisherin", "Fabelmanowie", "Na Zachodzie bez zmian", "IO"... Lista filmów nominowanych do Oscarów w 2023 roku jest długa. Które z tych filmów są warte nominacji? Którzy aktorzy odegrali największą rolę w tegorocznej kinematografii? Jędrzej Słodkowski, wiceszef działu kultura w "Wyborczej", rozmawia o tym z dziennikarzami "Wyborczej" Mają Staniszewską i Radosławem Czyżem.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/12/2023 • 38 minutes, 2 seconds
Jutronauci: Czy "Kup teraz, zapłać później" to tykająca bomba?
144. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Przycisk "Kup teraz, zapłać później" (Buy now, pay later) stał się nowym Świętym Graalem dla sklepów internetowych. Z odroczonych płatności w sieci korzysta już co piąty Niemiec i Szwed. Jednak spowolnienie gospodarcze wywołało obawy o przyszłość tej usługi. Część Amerykanów używa kart kredytowych do spłaty odroczonych płatności za zakupy internetowe. Inni zaczynają używać przycisku "Kup teraz, zapłać później" do zakupów spożywczych. Badacze z Uniwersytetu Harvarda twierdzą, że 69 proc. użytkowników usługi "Kup teraz, zapłać później" to klienci wysokiego ryzyka dla banków. Ilu Polaków wybiera odroczone płatności w sieci? Jak radzą sobie ze spłatą? Czy rośnie nam kolejna bańka zadłużenia? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Łukaszem Dziekanem, byłym członkiem zarządu Allegro Pay.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
3/10/2023 • 31 minutes, 41 seconds
Sierakowski: Jedna lista? Wyborcy swoje, liderzy opozycji swoje
Jesienią tego roku odbędą się kluczowe dla przyszłości Polski wybory parlamentarne. Alternatywą dla naszego kraju jest "domknięcie systemu" budowanego przez PiS lub przywrócenie Polski na ścieżkę demokracji przez opozycję. O wyniku wyborów zdecyduje nie przepływ wyborców między partią rządzącą a opozycją, ale skala mobilizacji własnych zwolenników przez każdą ze stron. O raporcie na temat mobilizacji elektoratów poszczególnych ugrupowań Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia ze Sławomirem Sierakowskim, socjologiem, dziennikarzem "Krytyki Politycznej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/9/2023 • 23 minutes, 31 seconds
Czy "przepisywanie" książek, tak by nikogo nie obrażały, ma sens?
Od kilku tygodni Brytyjczycy zastanawiają się, czy dopuszczalne jest publikowanie poprawionych wersji klasycznych książek dla dzieci. Poprawionych, czyli wyretuszowanych w miejscach, w których mogłyby w swoim oryginalnym brzmieniu razić ucho współczesnego czytelnika. Dyskusja dotyczy książek brytyjskiego pisarza Roalda Dahla, autora "Fantastycznego Pana Lisa" czy "Matyldy". Czy można wyobrazić sobie książki, które będą podobały się każdemu bez zastrzeżeń, pytań czy wątpliwości? Czy jest sens do tego dążyć? Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Anną Skowrońską, współzałożycielką wydawnictwa Muchomor.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/8/2023 • 17 minutes, 8 seconds
Czy warto zostać w PPK, czy raczej się wypisać?
1 marca 8 mln Polaków zostało automatycznie zapisanych do Pracowniczych Planów Kapitałowych. Czy dla ponownie zapisanych ten ruch oznacza obniżenie, czy raczej podwyżkę wynagrodzenia? Dlaczego średnio tylko 35% pracujących Polaków było do tej pory uczestnikami PPK? Czy przy podejmowaniu decyzji o uczestnictwie Polacy bardziej kierują się liczbami czy emocjami? Jak są inwestowane wpłacane do PPK pieniądze? Czy środki te można łatwo wycofać? Jak szybko i jak często? O tym, czy warto zostać w PPK, czy jednak lepiej się wypisać, Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz, rozmawia z Oskarem Sobolewskim, założycielem Debaty Emerytalnej, ekspertem emerytalnym i rynku pracy w HRK.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/7/2023 • 26 minutes, 25 seconds
Igor Biełow: Paradoksalnie w bierności rosyjskiego społeczeństwa widzę pewną nadzieję
Czego przez ostatni rok dowiedzieliśmy się o Rosji i rosyjskim społeczeństwie? Na ile popularna w Rosji jest tzw. kultura Z? Jak duża część rosyjskiego społeczeństwa popiera wojnę w Ukrainie? W jaki sposób dotrzeć do zwykłych Rosjan z przekazem, jak przebić się przez reżimową propagandę? I jaka będzie przyszłość tego kraju? O nastrojach wśród Rosjan, o tym, czym żyją Rosjanie zarówno pozostający w kraju, jak i ci, którzy go w ostatnim czasie opuścili, Wiktoria Bieliaszyn z „Gazety Wyborczej” rozmawia z Igorem Biełowem, rosyjskim poetą, tłumaczem literatury polskiej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/6/2023 • 28 minutes, 6 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Emilia Dłużewska "Jak płakać w miejscach publicznych"
Jeśli zastanawiacie się, czy nie powinniście iść do psychiatry, to prawdopodobnie powinniście.
Dziwi was, że słynni komicy często chorują na depresję? Mnie dziwi raczej, że nie wszyscy ludzie z depresją zostają komikami. Nauczyliśmy się doprowadzać ludzi do ataków śmiechu opowiadaniem o toksycznych bliskich i przebytych traumach; ostrożnie kalibrujemy żarty, by nie przekroczyć granicy, po której śmiech zmienia się w litość. A potem latami ćwiczymy ten program: w szkole, pracy, barach, pociągach i cudzych łóżkach.
To nie jest książka o tym, że dostajecie od życia cytryny i robicie z nich lemoniadę. Bliżej jej do historii mojego kolegi, którego rzadka i nieuleczalna choroba stopniowo pozbawiała władzy nad ciałem, w tym strunami głosowymi. Gdy się poznaliśmy, mógł już tylko szeptać. "Powiedziałem rodzicom, że żądam adwokata – napisał kiedyś. Zrozumieli 'awokado' i przynieśli mi mango".
Na rozmowę z Emilią Dłużewską o jej książce "Jak płakać w miejscach publicznych" zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
3/4/2023 • 58 minutes, 50 seconds
Jutronauci: Co nie działa w polskiej szkole? W jakim kierunku zmieniać system
143. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Coraz więcej uczniów przenosi się do szkół prywatnych i społecznych, upowszechnia się też edukacja domowa. Co się dzieje z edukacją, gdy bogaci uciekają z placówek publicznych? Czy szkoła musi koncentrować się na błędach, zamiast wzmacniać talenty? Jak odbudować prestiż zawodu nauczyciela? I czy rankingi szkół są szkodliwe? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej" rozmawia z Miszą Tomaszewskim, nauczycielem i wychowawcą w 2. Społecznym Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie i redaktorem magazynu "Kontakt".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
3/3/2023 • 26 minutes, 21 seconds
Krwawa ropa - jak Polacy finansowali wojnę Putina
Kilka dni temu PKN Orlen poinformował, że nie otrzymuje już dostaw rosyjskiej ropy naftowej rurociągiem Przyjaźń. Dostawy do Polski zostały jednak wstrzymane przez stronę rosyjską, a nie wynikało to z decyzji Polski. Jak to możliwe, że wbrew deklaracjom polskiego rządu rosyjska ropa była cały czas sprowadzana do Polski? Jaką rolę w tych transakcjach odgrywał PKN Orlen? Czy można być pewnym, że rosyjska ropa nie będzie już płynęła do Polski? Czy może wstrzymanie dostaw jest tylko czasowe? Czy wiemy, ile Orlen płacił za rosyjską ropę i dlaczego koncern nie płaci wyższych podatków od ekstrazysków? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Andrzejem Kublikiem, dziennikarzem działu gospodarka "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/2/2023 • 26 minutes, 3 seconds
Ukraina w Unii Europejskiej. Kiedy i na jakich warunkach?
Ile może potrwać proces przystąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej? Jakie warunki musiałaby spełnić, by zostać przyjęta? Które kryteria mogą być najtrudniejsze do spełnienia? Czy przyjęcie nowych krajów zmieniłoby samą Unię Europejską? Wiktoria Bieliaszyn z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Michałem Matlakiem, doktorem nauk politycznych i społecznych, doradcą w Parlamencie Europejskim.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
3/1/2023 • 27 minutes, 12 seconds
O co chodzi z "robakami" i dlaczego prawica straszy czymś, o czym nie ma pojęcia?
Niedawno jedna z firm w Unii Europejskiej dostała pozwolenie na produkcję mączki z owadów i dodawanie jej do różnego typu wyrobów spożywczych. Komu zależy na sianiu w sieci paniki związanej z tym tematem? Jak rozwijają się hodowle jadalnych owadów i dlaczego mogą być one wybawieniem dla ludzi w przyszłości? Jak może wyglądać wprowadzanie składników owadzich do naszej diety? Michał Nogaś rozmawia z Anitą Dmitruczuk, dziennikarką działu klimat i środowisko "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/28/2023 • 20 minutes, 9 seconds
Praca zdalna musi opierać się na zaufaniu. Co zmienią regulacje
W 2022 roku 60 proc. ogłoszeń o pracę w branży IT zapewniało w rekrutacji pracę zdalną, pracę hybrydową zaś ponad 10 proc. Czyli ponad 70 proc. ogłoszeń o pracę w branży IT oferuje możliwość pracy z domu. Czy to jest coś zachęcającego dla kandydatów? Tak, zdecydowanie - ponad 60 proc. specjalistów chce pracować zdalnie pięć dni w tygodniu. Czy powrót do biur sprawi, że będą lepsze relacje? Czy komunikacja twarzą w twarz jest łatwiejsza? Co to jest "troska o produktywność"? Sebastian Ogórek, szef Wyborczej.biz rozmawia z Pauliną Król, ekspertką z firmy No Fluff Jobs. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/27/2023 • 22 minutes, 2 seconds
"Przecież wojna nie zaczyna się w lutym". Jak pamiętamy 24 lutego 2022 roku i co w nas zmienił rok wojny
24 lutego 2022 roku zmienił na zawsze Europę. Pytamy naszych gości i gościnie, jak pamiętają ten moment i co w ich życiu się zmieniło. "Nie snujemy planów. Przez wojnę myślimy na krótką metę. To w ogóle ciekawe, że tak bardzo uzależniliśmy się od przyszłości" - mówi Ostap Sływynski, poeta, tłumacz m.in. "Ksiąg Jakubowych" Olgi Tokarczuk na język ukraiński. Z kolei Ołena Szeremet opowiada o tym, że przez rok wojny wzięła odpowiedzialność za więcej żywych istot - w jej domu pojawił się kot, dużo roślin. Aleksandra Zbroja opowiada o tym, do czego mogą się przydać neurotycy i jak sprawdzać plany ewakuacyjne. Maja Urbanek, aktywistka, mówi o nieadekwatności tego, co się dzieje. W podręcznikach do historii wojna przecież rozpoczęła się we wrześniu, nie w lutym. A na koniec Andrzej Seweryn stwierdza, że dziś "Rosja to czyste zło". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/24/2023 • 22 minutes, 31 seconds
Jutronauci: Wolność słowa w dobie Big Techów
143. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Gdy Twitter zablokował Twittera Donalda Trumpa, mieliśmy do czynienia z sytuacją bez precedensu – prywatna firma ogranicza zasięg wypowiedzi prezydenta USA. Przyszłość, w której Big Techy decydują o treściach, do jakich mamy dostęp, jest nieunikniona – czy będą przestrzegać wolności słowa? A może nadzieją są niszowe inicjatywy w rodzaju Truth Social czy Parler? Jakie zmiany wprowadzi Digital Services Act, nad którą pracuje Komisja Europejska? O wolności słowa w erze dominacji cyfrowych gigantów oraz różnicach w jego pojmowaniu na gruncie europejskim i amerykańskim Kasper Kalinowski z „Gazety Wyborczej” rozmawia z Piotrem Łubińskim, ekspertem od prawa wojennego i dezinformacji, związanym z Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie i Uniwersytetem Jagiellońskim.
2/23/2023 • 21 minutes, 45 seconds
Po wizycie Bidena, po orędziu Putina. Kijów w rocznicę wojny
Co dla Ukraińców znaczy wizyta Joego Bidena w Kijowie? Co zostało zadeklarowane? Jakiej pomocy może spodziewać się Ukraina? Co wynika z orędzia Putina? Dlaczego Rosjanie nie mogą się pogodzić z wyzwoleniem Chersonia? Z Urszulą Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia Olga Rusina, ukraińska dziennikarka radiowa, reporterka i pisarka. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/22/2023 • 22 minutes, 50 seconds
"To są obrazy, które znałam tylko z filmów". Agata Kondzińska o pomocy humanitarnej dla Ukrainy
Jakiej pomocy potrzebują Ukraińcy i Ukrainki? Jak wyglądają konwoje humanitarne? Co z perspektywy osoby wiozącej pomoc na front jest najtrudniejsze? "Z tych wyjazdów przywozisz wspomnienia, które na zawsze z tobą pozostaną" - mówi Agata Kondzińska, dziennikarka polityczną "Gazety Wyborczej" w rozmowie z Michałem Nogasiem. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/21/2023 • 25 minutes, 7 seconds
Jak wojny zmieniają cywilizację
Wojny, prócz tego, że sieją zniszczenie przyczyniają się do gwałtownego rozwoju technologicznego. Jakie urządzenia testowane są na wojnie w Ukrainie? Jaki udział w obronności ma sztuczna inteligencja? Czy samoloty załogowe całkowicie zostaną zastąpione przez drony? Czego nas uczy historia? Czy wiedza brutalnie zdobyta przez lekarzy Hitlera przydała się amerykańskiemu wywiadowi? Stanisław Skarżyński rozmawia z Bartoszem T. Wielińskim, wicenaczelnym "Wyborczej", autorem książki "Wojna lekarzy Hitlera". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/20/2023 • 27 minutes, 32 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Agnieszka Jucewicz "Czasem czuję mocniej"
12 rozmów o kryzysie psychicznym, które dają wiedzę i niosą nadzieję.
Co czwarta osoba w Polsce doświadczyła, doświadcza bądź doświadczy kryzysu psychicznego. Prawdopodobnie znasz taką osobę, choć być może o tym nie wiesz. Albo jesteś jedną z nich.
W szczerych, intymnych rozmowach z Agnieszką Jucewicz bohaterki i bohaterowie tej książki - wśród nich m.in. medalista olimpijski Marek Plawgo, dziennikarka Małgorzata Serafin, artysta i aktywista Paweł Żukowski oraz znana dietetyczka Katarzyna Błażejewska-Stuhr - opowiadają o swoim doświadczeniu kryzysu psychicznego. Otwarcie mówią o tym, jak diagnoza zmieniła ich życie. Jak - czasem wbrew wszystkiemu - żyją, pracują i budują relacje. I z jakimi wyzwaniami i wyobrażeniami o swoich chorobach muszą się mierzyć.
To książka, dzięki której każdy, kto boryka się z problemami psychicznymi, poczuje, że nie jest sam. Ten, kto choruje, ale boi się stygmatyzacji, odkryje w sobie odwagę potrzebną do podjęcia leczenia. Bliscy osób w kryzysie psychicznym dowiedzą się, jak wspierać zmagających się z depresją, uzależnieniami, napadami lęku panicznego, stresem pourazowym, schizofrenią, zaburzeniami odżywiania lub chorobą afektywną dwubiegunową. A ten, komu temat zdrowia psychicznego był dotąd obcy, będzie mógł skonfrontować się z własnymi lękami i uprzedzeniami.
Na rozmowę z autorką Agnieszką Jucewicz zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
2/18/2023 • 1 hour, 3 minutes, 2 seconds
Jutronauci: Przyszłość polskiej energetyki. Czy możliwe jest pełne uniezależnienie się od Rosji?
142. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Jak w rzeczywistości wygląda odchodzenie przez Polskę i Europę od surowców importowanych z Rosji? Czy możliwe jest, by w najbliższej przyszłości zupełnie uniezależnić się od importu rosyjskich surowców energetycznych? Którym krajom trudniej zrezygnować z rosyjskich surowców i dlaczego? Czy wieloletnia, zacieśniana współpraca energetyczna Rosji i Niemiec miała wpływ na początkową niechęć naszego zachodniego sąsiada, by pomagać Ukrainie? Czy rezygnacja z dostaw ropy i gazu z Rosji uzależniłaby Europę od innych dostawców? Jak musiałaby się zmienić Rosja, byśmy z czystym sumieniem mogli kupować od niej surowce? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z Agatą Łoskot-Strachotą z Ośrodka Studiów Wschodnich.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/17/2023 • 21 minutes, 19 seconds
Dzień Walki z Nowotworami u Dzieci. Co warto poprawić w polskich szpitalach?
Kiedy choruje dziecko, choruje cała rodzina. Co poza samą diagnozą jest źródłem stresu dla pacjentów i rodziców? Co można zmienić w polskim systemie opieki zdrowotnej, by pomóc rodzinie dziecka z chorobą nowotworową? Czy leczenie onkologiczne dzieci w Polsce różni się dziś od tego, co oferują szpitale w krajach Europy Zachodniej? Jaki obszar opieki onkologicznej jest najbardziej zaniedbany i wymaga największego wsparcia? Katarzyna Staszak z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Anną Apel, prezeską Fundacji Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/16/2023 • 20 minutes, 51 seconds
Zbrodnia i kara. Dlaczego oglądamy historie seryjnych morderców i detektywów
Co ludzie widzą w seryjnych mordercach? Jakie ich cechy nam się podobają? Czy czasem mamy dość przemocy w serialach telewizyjnych? Jak widzowie reagują na filmy oparte na prawdziwych wydarzeniach i czy niektórych z nich czasem nie warto odpuścić? Które warto obejrzeć? O fascynacji złem i o tym, jak seriale zapraszają nas do tańca ze śmiercią, rozmawiają dziennikarze "Gazety Wyborczej" Radosław Czyż i Andrzej Kulasek.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/15/2023 • 19 minutes, 5 seconds
Wspólnej listy nie będzie. Dr Machowski: Pan D'Hondt grozi opozycji palcem
Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych wyborach parlamentarnych opozycja nie wystartuje ze wspólnej listy. Być może pójdzie do wyborów w trzech blokach. Jak system D’Hondta wpływa na wynik wyborczy opozycji w takim układzie? Co pokazują badania na temat różnych wariantów startu - z jednej lub z kilku list? Na czym dokładnie polega metoda D’Hondta? I jaką prognozę wyborczą można by dziś postawić? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Andrzejem Machowskim, doktorem psychologii w zakresie psychometrii, analitykiem badań sondażowych z Fundacji Samorz ądność i Demokracja.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/14/2023 • 20 minutes, 21 seconds
Jak korporacje dbają o zdrowie psychiczne swoich pracowników?
Jakie formy pomocy pracownikom stosują korporacje, by dbać o ich dobrostan, i jak są one oceniane przez samych pracowników? Które działania są faktycznym wsparciem, a które tzw. well washingiem? Czy na rynku polskim demonizowane wcześniej korporacje okazują się jednak mieć jakieś zalety jako pracodawcy? Jak daleko rozciąga się odpowiedzialność korporacji za zdrowie psychiczne swoich pracowników? O tym wszystkim Bartosz Józefiak, reporter "Dużego Formatu" rozmawia z Anną Kiedrzynek, autorką reportażu "Jakim kotkiem dzisiaj jesteś? - pyta szef zespołu przed odprawą. Jak korporacje dbają o nasze zdrowie psychiczne?" opublikowanego w "Dużym Formacie", magazynie "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/13/2023 • 16 minutes, 59 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Katarzyna Michalczak "Synu, jesteś kotem"
To jest książka o relacji matki z synem, który, tak się zdarzyło, jest w spektrum autyzmu. Jak akceptować swoje dziecko, kiedy się go zupełnie nie rozumie? Jak to zrobić, żeby widzieć je naprawdę? To jest książka o nieadekwatnych oczekiwaniach rodzicielskich, wielkim rozczarowaniu, pracy nad sobą dla dobra relacji i o wielkiej miłości. Odwzajemnionej.
Michał Nogaś z "Gazety Wyborczej" zaprasza na rozmowę z Katarzyną Michalczak, autorką książki.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
2/11/2023 • 57 minutes, 5 seconds
Jutronauci: Sztuczna inteligencja zmienia świat. Zaczęła od edukacji
141. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". ChatGPT od tygodni rozpala wyobraźnię analityków i dziennikarzy. Czy faktycznie jest taką rewolucją? Jakie konsekwencje będzie mieć wprowadzenie chatbota, który tak dobrze pod względem gramatycznym posługuje się językiem polskim? I czy uczniowie wrócą do pisania wypracowań odręcznie? O tym wszystkim rozmawia Joanna Sosnowska z dr. Leonem Ciechanowskim, specjalistą ds. sztucznej inteligencji z Akademii Leona Koźmińskiego.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/10/2023 • 22 minutes, 12 seconds
Czy liczba ofiar trzęsienia ziemi w Turcji mogła być mniejsza?
Co najmniej 11 tys. ofiar śmiertelnych i kilkanaście tysięcy rannych - to dotychczasowy bilans poniedziałkowego trzęsienia ziemi na pograniczu Turcji i Syrii. Dlaczego dochodzi do trzęsień ziemi? Czy wiemy, z jaką częstotliwością na danym terenie występują? Dlaczego trzęsienie w Turcji okazało się tak tragiczne w skutkach? Jaki ma to związek z zamożnością kraju? Czy na trzęsienie można się przygotować? Czy da się przewidzieć, kiedy i gdzie wystąpi oraz czy do tak silnych wstrząsów może dojść w naszym kraju? Michał Nogaś z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Grzegorzem Lizurkiem z Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/9/2023 • 24 minutes, 32 seconds
Andrij Deszczyca o rosyjskich groźbach: "My, Ukraińcy się nie boimy, bo w ten sposób nie wygramy"
Zbliża się rocznica napaści Rosji na Ukrainę, zbliża się też kolejna rosyjska ofensywa. Czy Ukraińcy są przygotowani na jej odparcie? Jakie czynniki wpływają na to, że tak długo udaje im się utrzymać obronę? Skąd się bierze pogarda państwa rosyjskiego wobec Ukrainy? Jak traktować oświadczenia rosyjskich polityków odnośnie użycia broni atomowej? Bartosz T. Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Andrijem Deszczycą, ukraińskim dyplomatą, ambasadorem Ukrainy w Polsce w latach 2014–22.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/8/2023 • 26 minutes, 11 seconds
Solidarni i samotni. O Ukraińcach w czasie wojny
W Ukrainie jest blisko 5 mln migrantów wewnętrznych, 7,8 mln osób wyemigrowało za granicę w związku z wojną. W tym czasie uwidoczniło się wielkie zjednoczenie i solidarność Ukraińców i Ukrainek jako narodu, ale jednocześnie pogłębiło się poczucie osamotnienia. Skąd wynika ten paradoks? I jak sobie z nim radzić? Urszula Pieczek rozmawia z Sofiją Terlez, psycholożką kliniczną i psychoterapeutką, współprowadzącą bestsellerowy ukraiński podcast "Prostymi słowami".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/7/2023 • 18 minutes, 42 seconds
Jaka jest świadomość żywieniowa w polskich szpitalach i domach?
W Polsce jest już ponad 10 mln osób powyżej 60. r.ż., a GUS prognozuje, że do 2030 r. będzie ich blisko 11 mln, w 2050 r. – 14 mln. Jak zmienia się strategia firm produkujących żywność specjalistyczną w związku z demografią? Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz, rozmawia z Arturem Ludwiczakiem, prezesem zarządu Nutricia Polska, o rozwiązaniach żywieniowych w chorobie i podeszłym wieku.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/6/2023 • 23 minutes, 1 second
Jutronauci: Longtermizm - czy powinniśmy się troszczyć o pokolenia żyjące za tysiące lat?
140. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Od dawna żaden nurt w filozofii nie budził tylu kontrowersji, co longtermizm, który zachęca do troski o społeczności żyjące za tysiące pokoleń. Dlaczego mamy bardziej przejmować się losem ludzi żyjących za milion lat niż własnych płaczących i głodnych dzieci? A może ludzkość nie ma przed sobą tak długiego istnienia? Czy potencjał przyszłych pokoleń staje się w takim ujęciu bardziej wartościowy niż życie obecnych ludzi? O podstawowych założeniach longtermizmu, jego krytyce oraz kontrowersjach, jakie budzi, Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Kacprem Kowalczykiem, filozofem z University College London.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/3/2023 • 20 minutes, 27 seconds
Polki nie chcą rodzić. Prof. Środa: Czy PiS chce, by naród przestał istnieć?
Z przeprowadzonego przez CBOS w drugiej połowie ubiegłego roku badania wynika, że aż 68 proc. kobiet w Polsce w wieku 18-45 lat nie chce mieć dzieci. Tylko 17 proc. planuje ciążę w perspektywie trzech-czterech lat. Jakie są tego przyczyny? Jaki wpływ na podjęcie decyzji o macierzyństwie ma kwestia zakazu aborcji? Jakie rozwiązania powinny zostać wdrożone, by korzystnie wpływać na demografię? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z prof. Magdaleną Środą, filozofką, etyczką i feministką, rzeczniczką rządu ds. równego statusu kobiet i mężczyzn w latach 2004-05.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
2/2/2023 • 28 minutes, 21 seconds
Czy Izrael Beniamina Netanjahu przestanie być liberalną demokracją?
W piątek w Jerozolimie doszło do najkrwawszego od 11 lat zamachu na izraelskich Żydów. Atakujący Palestyńczyk zabił 7 osób, zanim sam został zastrzelony przez policję. Dzień wcześniej izraelskie wojsko zabiło dziewięciu Palestyńczyków z organizacji Islamski Dżihad. Czy te akty przemocy mają cokolwiek wspólnego z powstaniem nowego rządu Beniamina Netanjahu? Jaka jest wizja przyszłości Izraela po zaprzysiężeniu Netanjahu na premiera? W jakim kierunku zmierza ten kraj? I jaki jest stosunek społeczności międzynarodowej do nowego rządu? Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Konstantym Gebertem, publicystą "Kultury Liberalnej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/1/2023 • 31 minutes, 53 seconds
Czy Polska uzna związki par jednopłciowych?
Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że brak prawnej ochrony par osób tej samej płci narusza Europejską Konwencję Praw Człowieka. Zgodnie z wyrokiem kraje Rady Europy muszą chronić prawa osób nieheteronormatywnych. Czy ten wyrok jest wyrokiem przełomowym? Na co powoływał się polski sędzia Trybunału w Strasburgu Krzysztof Wojtyczek, zachowując zdanie odrębne? Jaka jest natura 18 spraw czekających na rozpatrzenie przez polskie sądy? Czy zmiana rządzących może oznaczać szybkie wprowadzenie w Polsce rozwiązań umożliwiających legalizację związków jednopłciowych? I jaki wpływ na tempo wprowadzania tych zmian mogą mieć obecne problemy z praworządnością w Polsce? Gościem Michała Nogasia jest prof. Jakub Urbanik z Uniwersytetu Warszawskiego, aktywista LGBTQA+, który również czeka na rozstrzygnięcie przez polski sąd sprawy jego i jego partnera.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/31/2023 • 24 minutes, 4 seconds
Czy PZPN dobrze wybrał trenera reprezentacji Polski?
Fernando Santos, 68-letni wielce utytułowany trener z Portugalii, jest nowym selekcjonerem piłkarskiej reprezentacji Polski. CV ma przepotężne - jest w nim praca z reprezentacjami Grecji i Portugalii, udział w trzech ostatnich mundialach, triumf w mistrzostwach Europy i Lidze Narodów. Czy to najlepszy z możliwych wyborów prezesa PZPN Cezarego Kuleszy? Czy z Fernando Santosem polska reprezentacja będzie grała bardziej nowoczesny futbol niż z Czesławem Michniewiczem na ławce trenerskiej? Czy nowy selekcjoner powinien odmłodzić drużynę? Marcin Wesołek rozmawia o tym z dziennikarzem sportowym "Wyborczej" Rafałem Stecem.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/30/2023 • 18 minutes, 51 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Weronika Murek "Dziewczynki. Kilka esejów o stawaniu się"
Shirley Temple, Judi Garland jako Dorotka, Lolita Nabokova… do czego potrzebna jest ludziom figura dziewczynki? Dlaczego dziewczynki traktowane są jako ktoś "mniej niż…"? I dlaczego tajscy policjanci noszą na ramieniu opaski z Hello Kitty? "Dziewczynki" Weroniki Murek to zbiór esejów, które wyzwalają tytułowe bohaterki z trujących kulturowych przekonań, że są niepoważne i nic nie znaczą. Na rozmowę z autorką wokół jej książki zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
1/28/2023 • 1 hour, 2 minutes, 4 seconds
Jutronauci: Czy zaczniemy uprawiać warzywa we własnych blokach
139. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy mieszkańcy miast są skazani na kupowanie warzyw w sklepach? Co stoi na przeszkodzie, żeby na dachach albo korytarzach bloków zbudować pionowe ogrody i uprawiać w nich warzywa? Postanowiła to sprawdzić polsko-norweska grupa badaczy - projekt SmartFood (https://smartfood.city/) ruszy już niedługo w Łodzi. Ile to kosztuje, jakie są zalety uprawy warzyw na korytarzu i czy to przyszłość produkcji żywności? O tym wszystkim Joanna Sosnowska rozmawia z Łukaszem Gontarem, naukowcem z Centrum Badań i Innowacji Pro-Akademia.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/27/2023 • 17 minutes, 59 seconds
Rządowe pieniądze dla partyjnych fundacji. Wygnański: Bezwstydne, będzie podliczone
Fundacja Polska Wielki Projekt otrzymała z programu ministra Czarnka 5 mln zł na zakup willi na warszawskim Mokotowie. Co to za fundacja i jaki ma dorobek? Jak do tej pory działał system finansowania organizacji pozarządowych i jak został wypaczony przez obecną władzę? Jaka jest skala rządowych dotacji wspierających projekty organizacji wprost powiązanych z PiS-em? Czy władza przygotowuje się do tego, by również pieniądze z Unii Europejskiej rozparcelować między swoich? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Jakubem Wygnańskim, socjologiem i działaczem organizacji pozarządowych, prezesem fundacji Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/26/2023 • 22 minutes, 21 seconds
Czy Białorusini pójdą na wojnę?
Jaki stosunek do rosyjskiej inwazji w Ukrainie ma białoruskie społeczeństwo? Czy aktywne włączenie się Białorusi w wojnę wywołałoby protesty ludności cywilnej? Na ile prawdziwy jest pogląd ekspertów, że Łukaszenkę wstrzymuje nie gniew Białorusinów, ale to, że nie otrzymał on jeszcze rozkazu z Kremla? Na czym opiera się jego reżim i kto go wspiera? Jak wygrana Ukrainy wpłynęłaby na przemiany na Białorusi? Wiktoria Bieliaszyn z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Hanną Liubakovą, białoruską dziennikarką, współpracowniczką Atlantic Council.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
1/25/2023 • 23 minutes, 51 seconds
Czy Chiny uratują świat?
Tygodnik "The Economist" wieści, że ponowne otrawcie Chin będzie największym wydarzeniem gospodarczym 2023 roku. Dlaczego to takie ważne dla światowych rynków, żeby Chiny ponownie się otworzyły? Jakie wyzwania przed nimi stoją? Czy nagła zmiana przez Pekin drakońskiej strategii "zero COVID" jest zaskakująca, czy ma uzasadnienie? Dlaczego Chinom nie podoba się wojna Rosji z Ukrainą i co na tym tracą? Jakie są dążenia Xi Jinpinga i jak może on postąpić w sprawie przyłączenia Tajwanu do Chin? Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. hab. Michałem Lubiną z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/24/2023 • 26 minutes, 53 seconds
Jutronauci: Czy praca z leżaka pod palmami jest utopią?
138. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Próbowaliście zapytać szefa, czy możecie pracować z Wysp Kanarysjkich? Jeśli tak, to zapewne nie zgodził się bez wahania. Firmy pozwalające zespołom pracować z zagranicy wciąż stanowią mniejszość, a jedną z nich jest Airbnb. Jej prezes twierdzi, że dzięki temu łatwiej utrzymać pracowników oraz konkurować o globalną pulę talentów. Żeby sprostać oczekiwaniom tzw. cyfrowych nomadów, firmy muszą rozciąć gordyjski węzeł regulacji podatkowych i ubezpieczeniowych, tworząc polityki pracy z zagranicy. I zwykle są one pełne ograniczeń. Dlaczego - przyzwyczajeni przez pandemię do pracy zdalnej - nie możemy pracować, skąd chcemy? Co nam grozi, jeśli wyjedziemy pod palmy, nie informując szefa? Vadim Makarenko z firmy Statista pyta o to Katarzynę Kurzawską-Puchałę, partner associate w firmie doradczej Deloitte.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/20/2023 • 24 minutes, 52 seconds
Czy w polityce można bezkarnie kłamać? Dr Oczkoś: PiS nie zna żadnych granic
Jak długo politycy partii rządzącej mogą twierdzić, że białe jest czarne, i nie ponosić za to konsekwencji? Jak kształtowana jest narracja w sprawie KPO? Czy w Polsce próbuje się budować oligarchię w stylu wschodnim? Jak władza w szybkim tempie niszczy odbudowywany przez ponad 20 lat wizerunek policji? Czy Niemcy będą tematem wiodącym w kampanii wyborczej PiS-u? O propagandzie prowadzonej przez PiS Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Mirosławem Oczkosiem, ekspertem ds. wizerunku i marketingu politycznego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/19/2023 • 23 minutes, 57 seconds
Jak telewizyjne więzienia z rozrywki stały się społeczną salą lekcji
Dlaczego twórcy seriali tak chętnie zamykają swoich bohaterów w więzieniach? Który z więziennych seriali sprzed lat pokazuje wciąż aktualne problemy systemu penitencjarnego? Który jest heterotopią, czyli odmiennym światem działającym według innego porządku, a który metaforą czyśćca czy piekła? O kinie i serialach więziennych oraz o tym, które z nich warto zobaczyć, rozmawiają dziennikarze "Gazety Wyborczej" Radosław Czyż i Marta Górna.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/18/2023 • 21 minutes, 15 seconds
Kto będzie prezydentem Czech? Były premier populista czy były szef armii?
Po pierwszej turze wyborów emerytowany generał Petr Pavel nieznacznie (35,4 proc.) wyprzedza byłego premiera Andreja Babisza (34,99 proc.). Każdy z kandydatów ma szansę wygrać w drugiej turze. Pavel zapowiada "zaprowadzenie spokoju" w Czechach, a Babisz gra na podziały społeczne, licząc na obniżenie frekwencji. Jaką pozycję w czeskim systemie politycznym zajmuje prezydent? Jaką politykę prowadził Milosz Zeman? Czy w przypadku wygranej Petra Pavla Czechy zmieniłyby swój stosunek do Chin? Czy wojskowa przeszłość Pavla może być dla niego obciążeniem? Z jaką agendą do drugiej tury idzie Andrej Babisz i jaki fragment czeskiego rynku medialnego jest przez niego kontrolowany? O wyborach prezydenckich w Czechach Łukasz Grzymisławski rozmawia z Michałem Kokotem, dziennikarzem działu świat "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/17/2023 • 26 minutes, 24 seconds
Rusza proces Andrzeja Poczobuta prześladowanego przez reżim Łukaszenki
Dziś, 16 stycznia, rusza proces Andrzeja Poczobuta, korespondenta "Gazety Wyborczej", działacza niezależnego Związku Polaków na Białorusi. W białoruskim więzieniu przebywa od prawie 700 dni. Jego proces przekładano już dwukrotnie. O historii Andrzeja, polityce Łukaszenki i Rosji rozmawiają Bartosz T. Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", i Wacław Radziwinowicz, były korespondent "Wyborczej" z Rosji wyrzucony przez reżim Putina w 2016 roku.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/16/2023 • 24 minutes, 28 seconds
Jutronauci: Jak wyrobić sobie mięsień oszczędzania
137. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Co zrobić, żeby nauczyć się oszczędzać? Jakie cechy naszego charakteru sprzyjają oszczędzaniu i czy mamy na nie wpływ? Jak na nasze nawyki konsumenckie wpływa ustrój, w którym żyjemy? Jakiego typu potrzeby realizujemy dzięki zakupom? Dlaczego osoby mające trudność w budowaniu bliskich relacji chętniej kupują widoczne symbole statusu? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z prof. Agatą Gąsiorowską z Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu badającą psychologiczne funkcje pieniądza.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/13/2023 • 19 minutes, 40 seconds
Brazylia. Próba puczu wzmocniła Lulę, Bolsonaro wydaje się skończony
Po nieudanej próbie wzniecenia rebelii przez zwolenników byłego prezydenta Jaira Bolsonaro, we wtorek w Sao Paulo odbyła się manifestacja zwolenników demokracji prezydenta Luli da Silvy. Jaka była atmosfera tego wiecu? Czy w Brazylii po wyborach spodziewano się akcji protestacyjnych zwolenników Bolsonaro? Jaki był udział służb bezpieczeństwa w niedzielnym puczu i kto stoi za puczystami? Czy to jest moment, w którym Lula jest absolutnym zwycięzcą tej konfrontacji? Jak mocno podzielone jest brazylijskie społeczeństwo? Czy to, co wydarzyło się w Brazylii, a wcześniej w Kapitolu w Stanach Zjednoczonych, może wydarzyć się także w Polsce? Michał Nogaś z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Arturem Domosławskim, publicystą tygodnika "Polityka" oraz autorem książki "Gorączka latynoamerykańska".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/12/2023 • 25 minutes, 5 seconds
Mama uprowadzonej 17-latki: Zrobili jej potworną krzywdę. Teraz panicznie boi się policji
W ubiegłym tygodniu doszło do wypadku, policyjny radiowóz rozbił się o drzewo. Czy dwie nastolatki, które były w aucie, zostały uprowadzone przez policjantów? Dokąd policjanci z nimi jechali? Co zamierzali zrobić? I kto odpowie za krzywdy wyrządzone dziewczynom? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z mamą jednej z uprowadzonych dziewcząt, przebywającą obecnie w szpitalu.
1/11/2023 • 17 minutes, 11 seconds
Włoski rząd znacząco utrudnia pomoc uchodźcom
Rząd Giorgii Meloni zrealizował przedwyborcze zapowiedzi i w błyskawicznym tempie uchwalił dekret uderzający w organizacje pozarządowe, które pomagają rozbitkom na Morzu Śródziemnym. O co dokładnie chodzi w dekrecie? Jakie są skutki jego uchwalenia? Jakie jest stanowisko Franciszka do polityki rządu Meloni wobec emigrantów? Jak na tę sytuację reagują zwykli Włosi? Michał Nogaś rozmawia z Bartoszem Hlebowiczem, korespondentem "Gazety Wyborczej" we Włoszech.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/10/2023 • 23 minutes, 35 seconds
Książę Harry wypowiada wojnę rodzinie królewskiej. Co dalej z brytyjską monarchią?
W ostatni czwartek dowiedzieliśmy się o bójce w rodzinie królewskiej - książę Harry miał zostać zaatakowany przez swojego brata księcia Williama. Czy to jest poważny temat, którym powinniśmy się zajmować? Co ta sytuacja mówi nam o monarchii trzeciej dekady XXI wieku? Jak wygląda komunikacja Harry'ego i Meghan, a jak Pałacu Buckingham? Jaki los czeka monarchię? Stanisław Skarżyński z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Maciejem Czajkowskim, dziennikarzem specjalizującym się w sprawach brytyjskich ze szczególnym uwzględnieniem rodziny królewskiej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/9/2023 • 21 minutes, 40 seconds
Pele - pierwszy król futbolu. Jakim był piłkarzem i człowiekiem?
We wtorek pożegnaliśmy zmarłego w wieku 82 lat Pelego, uznawanego za najlepszego piłkarza w historii. Kim był dla Brazylijczyków? Jak wyglądało jego życie? Jak wyglądał świat piłki nożnej, kiedy po raz pierwszy zdobywał tytuł mistrza świata? I czy Brazylia ma jego następców? Michał Nogaś rozmawia z Dariuszem Wołowskim, dziennikarzem "Gazety Wyborczej" i autorem książki "Canarinhos. 11 wcieleń boga futbolu".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/5/2023 • 21 minutes, 39 seconds
Będzie gorzej. Czego możemy się spodziewać w najbliższych miesiącach na froncie w Ukrainie
Czy na wojnę z Ukrainą mogą zostać wysłane Siły Zbrojne Białorusi? Czy wiemy coś na temat Białorusinów wcielonych do rosyjskiej armii? Czy strategia Putina przewiduje walkę do ostatniego rosyjskiego żołnierza i jakie byłyby tego konsekwencje? Jaki przekaz propagandowy o Polakach jest wysyłany do społeczeństwa rosyjskiego? I czy widać jakiekolwiek szanse na zakończenie wojny? Wiktoria Bieliaszyn, dziennikarka działu świat "Gazety Wyborczej", rozmawia z Anną Marią Dyner, analityczką Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, ekspertką ds. Białorusi i polityki bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej w programie "Bezpieczeństwo międzynarodowe".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/4/2023 • 29 minutes, 9 seconds
Polacy obstawiają irracjonalnie. Juroszek o zakładach bukmacherskich
Rozmowa z jednym z najmłodszych polskich miliarderów Mateuszem Juroszkiem, prezesem firmy bukmacherskiej STS. Jak zaczynał swoją przygodę z biznesem? Czy lubi rywalizować? Jakie ma podejście do pracy? I czy cieszy się, gdy polska reprezentacja piłki nożnej przegrywa? Na podcast zaprasza Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/3/2023 • 30 minutes, 51 seconds
Od dwóch Ukrain do narodu obywatelskiego. Rozmowa z prof. Riabczukiem
Ukraina od lat rozwijała się dwutorowo. Jeden z projektów rozwoju Ukrainy jest środkowoeuropejski, ta część szła w kierunku Polski, Litwy i ówczesnej Czechosłowacji. Druga część szła w kierunku postsowieckim - to droga białorusko-rosyjsko-kazachska. A jak teraz zmienia się społeczeństwo w Ukrainie? Jak inwazja rosyjska wpływa na tożsamość Ukraińców? Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Mykołą Riabczukiem, jednym z najważniejszych współczesnych pisarzy ukraińskich.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/2/2023 • 23 minutes, 59 seconds
Jutronauci: Czy w sylwestra przyszłości będziemy się bawić przy fajerwerkach?
136. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Już jutro będziemy żegnać się ze starym i wyboistym 2022 rokiem. Prawdopodobnie przy lampce szampana i pokazie sztucznych ogni. Ale to, co piękne dla oka, nie zawsze jest dobre - takie pokazy straszą zwierzęta dzikie i domowe oraz generują odpady. Czy musi tak być? Jakie są alternatywy dla fajerwerków? I co stoi na przeszkodzie, żeby wprowadzić je w przyszłości? O tym wszystkim rozmawia Joanna Sosnowska z Dawidem Pałką z firmy Astranate, która organizuje pokazy dronów. Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/30/2022 • 18 minutes, 28 seconds
Co wydarzyło się w 2022 roku
Inwazja Rosji na Ukrainę, śmierć królowej Elżbiety II, zatruta Odra, wynalezienie leku na Alzheimera... Zapytałyśmy naszych stałych prowadzących podcasty "8:10" i "Zdrową rozmowę", co dla nich było w tym roku najważniejsze.
Zapraszamy do wysłuchania Bartosza T. Wielińskiego, Łukasza Grzymisławskiego, Stanisława Skarżyńskiego, Joanny Sosnowskiej, Michała Nogasia, Urszuli Pieczek, Doroty Wysockiej-Schnepf, Julii Radziwiłł-Fido, Katarzyny Staszak, Vadima Makarenko, Kaspra Kalinowskiego, Aleksandry Sobczak, Margit Kossobudzkiej i Romana Imielskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/29/2022 • 30 minutes, 37 seconds
Bargiel: Góry zawsze dawały mi poczucie wolności
Kim jest Andrzej Bargiel? Jak zaczęła się jego pasja do himalaizmu? Jak czuje się narciarz zdobywający szczyt, kiedy orientuje się, że jest inspiracją dla innych? "Najważniejszy jest trening i przygotowanie, budowanie doświadczenia i dobieranie celów do naszego poziomu. Ważne jest też przygotowanie fizyczne, nie tylko takie na siłowni. Musimy rozumieć góry i nauczyć się sygnałów, które daje nam przyroda" - mówi Andrzej Bargiel, gość Radosława Czyża, narciarz wysokogórski, himalaista, wielokrotny rekordzista świata, pierwszy człowiek w historii, który zjechał na nartach m.in. z K2 i Broad Peaku.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/28/2022 • 22 minutes, 24 seconds
Dlaczego Boże Narodzenie obchodzimy 25 grudnia?
Jaki wpływ na datę obchodów świąt Bożego Narodzenia miały religie przedchrześcijańskie? Jak się ma data obchodzenia narodzin Jezusa do daty przesilenia zimowego? I co to są Szczodre Gody? Kasper Kalinowski rozmawia z dr Joanną Malitą-Król, religioznawczynią z Instytutu Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/27/2022 • 17 minutes, 28 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Adam Wajrak
"Na północ. Jak pokochałem Arktykę" otwiera arktyczną trylogię Adama Wajraka, w której ulubiony dziennikarz przyrodnik Polaków, zabiera czytelników w podróż nie tylko na północne krańce kuli ziemskiej, ale też osobistą podróż w czasie. Wraca bowiem do swoich pierwszych arktycznych przygód - najpierw w Estonii, potem na Spitsbergenie. Opowiada o świecie, którego dziś już nie ma. "Na północ" czyta się tak, jakby słuchało się gawędy Adama - są tu i chłopackie przygody, i dużo wiedzy przyrodniczej, emocje, wzruszenia i zwroty akcji, a do tego galeria barwnych postaci. Wszystko to opowiedziane w charakterystycznym Wajrakowym tonie pełnym ciepłego humoru i bezpretensjonalności. Książkę uzupełniają wspaniałe zdjęcia autorstwa Adama Wajraka. Na rozmowę z autorem zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek podcastu w cyklu „Książki. Magazyn do słuchania” w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/24/2022 • 1 hour, 1 minute, 27 seconds
Jutronauci: Czy w przyszłe święta zjemy komórkowego karpia?
135. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Mięso, które smakuje jak prawdziwe, ma takie same właściwości, ale powstaje bez zabijania zwierząt. Jak się je robi i kiedy będzie powszechnie dostępne? Jakie rodzaje mięs będzie można pozyskiwać metodą laboratoryjną? Czy mięso laboratoryjne będzie bezpieczniejsze od tradycyjnego? I czy będzie na naszą kieszeń? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z Wojciechem Witarskim z Instytutu Zootechniki w Balicach.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/23/2022 • 14 minutes, 58 seconds
Inflacja. Nasze pensje w dwa lata stracą 40 proc. wartości
To był trudny rok dla Polek i Polaków, wszystko jest coraz droższe, na coraz mniej nas stać i coraz trudniej się utrzymać. Jak to się stało, że inflacja w Polsce tak się rozszalała? W jakim stopniu przyczyną wysokiej inflacji jest wojna w Ukrainie, a w jakim odpowiada za nią rząd? Jak na naszą gospodarkę wpływa brak funduszy z Krajowego Planu Odbudowy? Jaka opinia krąży o prezesie NBP Adamie Glapińskim poza granicami naszego kraju? I jak wyglądają prognozy gospodarcze na przyszły rok? O tym wszystkim Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr n. ekon. Anną Popiołek, dziennikarką serwisu Wyborcza.biz.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/22/2022 • 20 minutes, 38 seconds
Czy sprzedaż Lotosu Saudyjczykom była zgodna z prawem?
Przy sprzedaży przez Orlen udziałów w Lotosie spółce Saudi Aramco pominięto ustawę o kontroli niektórych inwestycji, zgodnie z którą transakcja ta powinna uzyskać rekomendację komitetu konsultacyjnego, czyli organu, w którego skład wchodzą m.in. przedstawiciele służb specjalnych. Czy w związku z tym zawarta umowa może być nieważna? Jaką rolę w tej sprawie odgrywał mecenas Maciej Mataczyński? Jak do tego doszło, że strategiczna inwestycja nie została zaopiniowana przez służby specjalne? Roman Imielski, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Wojciechem Czuchnowskim, dziennikarzem śledczym "Wyborczej".
12/21/2022 • 17 minutes, 48 seconds
Jaki był rok 2022 dla Unii Europejskiej?
Kończący się rok to czas sporu Polski z Unią o KPO, wstrzymanie funduszy unijnych dla Węgier, kryzys korupcyjny w Parlamencie Europejskim. To także nadanie Ukrainie i Mołdawii statusu kandydata do UE. Czy Unia ma jeszcze choć odrobinę zaufania do polskiego rządu? Czy możliwe jest zniesienie zasady jednomyślności w UE? Jak skandal korupcyjny w Parlamencie Europejskim wpłynął na wiarygodność tej instytucji? Bartosz T. Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Markiem Prawdą, dyplomatą, byłym przedstawicielem RP w Unii Europejskiej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/20/2022 • 26 minutes, 30 seconds
Dlaczego medycy z Ukrainy są traktowani w Polsce jak narzędzie polityczne?
W Polsce brakuje ponad 68 tysięcy lekarzy. Czy lekarki i lekarze z Ukrainy mogliby wesprzeć naszą służbę zdrowia? Czy mamy jakieś dobre przykłady integracji medyków z Ukrainy z naszym systemem medycznym? Z jakich powodów tak się nie dzieje w skali, jakiej byśmy oczekiwali? Bartosz Józefiak, reporter "Dużego Formatu" rozmawia z Iwoną Zielińską-Sąsiadą, reporterką "Dużego Formatu", i dr. Michałem Bulsą, prezesem Okręgowej Rady Lekarskiej w Szczecinie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/19/2022 • 26 minutes, 25 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Ewa Pluta "Rubież. Reportaż wędrowny"
Od trójstyku w Bolciach do trójstyku na Krzemieńcu. Z Suwalszczyzny w Bieszczady. Sto dni w terenie. Pieszo - powoli i wzdłuż wschodniej granicy Polski chwilę przed tym, gdy skupił się na niej wzrok całej Europy. To ta linia - rubież Unii Europejskiej - jest bohaterką książki Ewy Pluty. Kreska na mapie, która komplikuje biografie i zaplata historie. Autorce mówią o tym rolniczka z Sankur, batiuszka z Mostowlan, wróżka z Opaki Dużej, emerytowana nauczycielka z Chomontowiec, inżynier z Lublina, antykwariuszka z Krynek, gnomik z Krzyczewa czy emerytka z kolonii wsi Bobinka.
"Gdyby chcieć wyruszyć przed siebie - bez mapy, planu i celu - szybko się okaże, że to niemożliwe. Na drodze staną granice. Nie tylko te państwowe. Także: płoty, żywopłoty, tujopłoty, mury i murki, parkany, palisady, siatki, zapory. Codzienne granice, tak mocno wtopione w krajobraz, że niewidzialne. Przechodziłam przez cudze podwórka: goniły mnie psy i krzyki ludzi. Szłam przez górskie pastwiska: elektryczny pastuch delikatnie wstrząsnął moją cielesną powłoką. Wspinałam się na ogrodzenia, aż na jednym zawisłam na dłużej. Za każdym razem dochodziłam do jakiegoś muru".
To reportaż wędrowny. Perspektywa pieszej reporterki łączy się z uniwersalną refleksją nad granicami, murami i zasiekami, które dzielą ludzi.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/17/2022 • 1 hour, 2 minutes, 46 seconds
Jutronauci: Jaka przyszłość czeka automatyzację i robotyzację?
134. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Jak obecny kryzys energetyczny wpłynie na automatyzację i robotyzację? A może sytuacja wróci do normy wraz z zakończeniem wojny? Dlaczego Polska wypada tak słabo na tle innych krajów europejskich i jak zmienić sytuację? A może przyczyną problemów jest również to, że badania nad sztuczną inteligencją przeniosły się z uniwersytetów do biznesu, który zadowala się łatwymi do nagłośnienia w mediach rezultatami? O przyszłości automatyzacji i robotyzacji Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Mariuszem Deją, kierownikiem Zakładu Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji z Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa Politechniki Gdańskiej.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/16/2022 • 22 minutes, 4 seconds
Nie tylko Tomasz L. Rosyjskich szpiegów w komisji Macierewicza mogło być więcej
Aresztowany w marcu pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Rosji Tomasz L. w 2006 roku brał aktywny udział w likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych. Jak to możliwe? Kto go ulokował w komisji likwidacyjnej? Czy było to celowe działanie, czy nieświadome? Kiedy powstały komisje likwidacyjna i weryfikacyjna? Kto je powołał, w jakim celu i z jakim skutkiem? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Tomaszem Piątkiem, autorem niedawno wydanej książki "Kaczyński i jego pajęczyna".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/15/2022 • 25 minutes, 52 seconds
Niemcy. Co oznacza udaremniony zamach stanu
W ubiegłym tygodniu niemiecka policja rozbiła siatkę prawicowych spiskowców, którzy chcieli wzniecić zbrojne powstanie i zająć Bundestag. Związani ze środowiskiem tzw. Obywateli Rzeszy uczestnicy powstania mieli w planach zainstalowanie na czele rządu niemieckiego księcia. Jak to się stało, że życie dogoniło literaturę? Gościem Michała Nogasia jest Magdalena Parys, polska pisarka mieszkająca od lat w Berlinie, autorka "Księcia" - książki będącej niemal scenariuszem rzeczywistych wydarzeń w Niemczech.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/14/2022 • 24 minutes, 2 seconds
Inflacja. Czy na wysokie ceny pomaga trzymanie kotka na kolanach?
Prezes NBP Adam Glapiński mówił w niedawnym wystąpieniu, że był w sklepie i stwierdził, że podwyżki nie są tak duże, jak twierdzą media. Poradził, że jak kogoś ceny jednak stresują, żeby wziął na kolana kotka lub pobawił się z psem. Czy to rzeczywiście może pomóc na szalejącą inflację? A może inflacja jest już w odwrocie? I czy Polacy będą oszczędzać na nadchodzących świętach? Aleksandra Sobczak rozmawia z Piotrem Miączyńskim, specjalistą od handlu, podatków i tematów konsumenckich w "Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/13/2022 • 16 minutes, 7 seconds
Jak skandale pedofilskie wpływają na kondycję Kościoła katolickiego
Czy w związku z licznymi doniesieniami o pedofilii w Kościele i informacją o obojętności Jana Pawła II wobec tych doniesień jego pozycja w polskim Kościele może się zachwiać? Jak kwestia dążenia do utrzymania jedności Kościoła ma się do bólu ofiar nadużyć seksualnych? Czy Watykan rozważa zrewidowanie swojej postawy wobec Jana Pawła II, który tak szybko został świętym? Czy możliwa jest rewizja świętości niektórych wyniesionych na ołtarze? Jaka będzie rola Kościoła w Polsce po ewentualnej zmianie wyborczej? Dorota Roman z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Jackiem Pałasińskim, dziennikarzem, publicystą i pisarzem, wieloletnim korespondentem w Watykanie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/12/2022 • 16 minutes, 57 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Grzegorz Piątek o Gdyni
"Gdynia obiecana" to opowieść o mieście tworzonym od podstaw, gdzie można było zacząć "z czystą hipoteką": przezwyciężyć różnice między zaborami, pokonać zacofanie, uciec od narodowych przywar, od wiejskiej nędzy i wielkomiejskiego bezrobocia, zostawić w tyle waśnie etniczne i konflikty klasowe, uniknąć urbanistycznych błędów i historycznych ograniczeń krępujących rozwój innych miast. Tu nowe pokolenie uczyło się nowych umiejętności i zawodów związanych z morzem i międzynarodowym handlem. Tu, niczym w laboratorium, mogła powstać nieobciążona żadną złą ani dobrą tradycją nowoczesna polska miejskość oraz morska polskość. Tu Polska miała uciec do przodu, z wieku dziewiętnastego w dwudziesty. Problem w tym, że w tę podróż zabrała samą siebie. Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/10/2022 • 1 hour, 1 minute, 47 seconds
Jutronauci: Jak znaleźć motywację, żeby ruszać się mimo chłodu i mroku?
133. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Zbliża się nowy rok i noworoczne postanowienia. A wśród nich zapewne to, żeby więcej się ruszać. Jak zrealizować to postanowienie? I czy powinno ono być na naszych barkach? Może to pracodawca powinien zapewnić w czasie pracy przestrzeń do ćwiczeń i ruchu? Czy sport będzie benefitem przyszłości? O tym wszystkim Joanna Sosnowska rozmawia z Mateuszem Banaszkiewiczem, psychologiem zdrowia z uniwersytetu SWPS.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/9/2022 • 18 minutes, 59 seconds
Wojna w Ukrainie. Brakuje ciepła i światła, jest międzyludzka solidarność
Rosja kontynuuje zmasowane ataki rakietowe na infrastrukturę energetyczną Ukrainy. Skutkiem są liczne przerwy w dostawach energii w wielu miejscach w kraju. Jak wygląda życie ludzi w ukraińskich miastach i miasteczkach? Co obecnie jest największym problem dla ludności i w jaki sposób mieszkańcy Ukrainy wspierają się nawzajem? Co grozi miastom w przypadku nadejścia silnych mrozów? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Piotrem Andrusieczką, korespondentem "Gazety Wyborczej" w Ukrainie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/8/2022 • 19 minutes, 56 seconds
PiS traci Śląsk. I co dalej?
21 listopada Prawo i Sprawiedliwość straciło większość w Sejmiku Województwa Śląskiego. Po zdradzie, jakiej dopuścił się w 2018 roku radny Wojciech Kałuża, cztery lata później zdradzono jego. Jak do tego doszło? Czy przekonanie, że ten, kto wygrywa wybory na Śląsku, ten wygrywa w całej Polsce, ma potwierdzenie w faktach? Jak w tym regionie oceniane są czteroletnie rządy PiS? Michał Nogaś rozmawia z Przemysławem Jedleckim, dziennikarzem katowickiej redakcji "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/7/2022 • 21 minutes, 26 seconds
Dlaczego Katar 2022 to mundial, jakiego nie było
Tegoroczne Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej to nie tylko wydarzenie sportowe, ale także społeczne, budzące w nas olbrzymie emocje. Czy bojkot mundialu w Katarze to dobra forma protestu? Jakie gesty drużyn i poszczególnych piłkarzy zobaczyliśmy na katarskich stadionach i jakie konsekwencje grożą za to piłkarzom? Czy to dobrze, że mundial odbywa się w środku sezonu ligowego? Czy możemy liczyć na to, że puchar świata zdobędzie drużyna spoza ósemki państw, które od wielu lat wygrywają mistrzostwa? Czy system VAR pomaga piłce, czy zabija jej ducha? Łukasz Grzymisławski rozmawia z Marcinem Wesołkiem, korespondentem "Gazety Wyborczej" na mundialu w Katarze.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/6/2022 • 25 minutes, 33 seconds
Czy będziemy subskrybować prezenty pod choinkę?
Subskrypcje kojarzą nam się zazwyczaj ze światem cyfrowym, z dostępem do treści w internecie. Czy możliwe jest zasubskrybowanie butów albo bokserek? Jakie mamy w Polsce przykłady zastosowania modelu subskrypcyjnego w relacji B2B? Czym różni się subskrypcja od wynajmu? Czy w dobie dużej inflacji i niepewności ekonomicznej model subskrypcyjny ma większą szansę rozwoju? Dlaczego rozwiązania subskrypcyjne są ekologiczne? Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz, rozmawia z Mariuszem Szałaganem z firmy WeSub.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/5/2022 • 19 minutes, 58 seconds
Jutronauci: Dlaczego przyszłość bez reklamy telewizyjnej nie wypaliła?
132. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Rozkwit seriali telewizyjnych i eksplozja streamingu obiecały lepsze jutro. Reklamy zaczęły znikać z ekranów naszych telewizorów, a wraz z nimi również sprinty do łazienek podczas bloków reklamowych. Zaczął się binge-watching, czyli kompulsywne oglądanie kilku albo kilkunastu odcinków z rzędu. I nagle największe serwisy streamingowe wprowadzają tańsze abonamenty z reklamami. A amerykańskie domy podbija bezpłatny streaming z reklamami, czyli w istocie stara dobra telewizja, tylko nadawana online. Z ramówką, do której widz musi się dopasować. Z czego wynika wielki powrót reklamy telewizyjnej i na jaką przyszłość trzeba się szykować? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Szymonem Lipińskim, dyrektorem strategii i danych w domu mediowym Wavemaker.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/2/2022 • 19 minutes, 45 seconds
Dlaczego Kaczyński nie chce patriotów od Niemców
W jaki sposób doszło do wolty w sprawie przyjęcia przez Polskę niemieckich baterii Patriot? Jak działa system obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej NATO? Dlaczego tak niebezpieczne jest podważanie przez Kaczyńskiego zasady muszkieterów, czyli artykułu 5. Traktatu Północnoatlantyckiego? Czy w obozie rządzącym jest ktokolwiek, kto potrafiłby się przeciwstawić prezesowi PiS? Roman Imielski, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z dziennikarzami politycznymi "Wyborczej" Agatą Kondzińską i Pawłem Wrońskim.
Więcej podcastów na Wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
12/1/2022 • 23 minutes, 28 seconds
Superdycha, czyli o najlepszych książkach dla dzieci w 2022 roku
1 grudnia na rynku pojawią się "Książki. Magazyn do czytania", a w nich lista dziesięciu wydanych w tym roku najlepszych książek dla młodszych czytelników. Kto się znalazł w tej dziesiątce i z jakimi tytułami? Która książka została książką roku? Co warto kupić dzieciom pod choinkę? Gościnią Michała Nogasia jest Agnieszka Sowińska, redaktorka "Książek. Magazynu do czytania", specjalistka od książek dla dzieci i młodzieży.
Więcej podcastów na Wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/30/2022 • 27 minutes, 43 seconds
Polskie miasta znów w TOP 10 najbardziej zanieczyszczonych metropolii świata
Warszawa, Kraków, Wrocław znowu podskoczyły w rankingu AQI (Air Quality Index). Jak kryzys energetyczny wpłynął na pogorszenie stanu powietrza w Polsce? Czy w stolicy uda się zlikwidować kopciuchy zgodnie z wcześniejszymi założeniami i jak zwiększyć tempo wymiany starych pieców? Czy straż miejska będzie kontrolować każdy dom, w którym nie wymieniono kotła? Jakie są dostępne antysmogowe rozwiązania? Jakub Chełmiński z "Gazety Stołecznej" rozmawia z Piotrem Siergiejem z Polskiego Alarmu Smogowego.
Więcej podcastów na Wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/29/2022 • 21 minutes, 58 seconds
Czy wojna w Ukrainie spowoduje kolejny Wielki Głód?
Co roku w czwartą sobotę listopada Ukraińcy upamiętniają ofiary sztucznie wywołanego przez ZSRR w latach 1932-33 głodu w Ukrainie. Dlaczego Hołodomor, który był ludobójstwem, może nie być za nie uznawany w świetle prawa międzynarodowego? Dlaczego tak trudno jest określić dokładną liczbę ofiar Wielkiego Głodu? Które państwa obecnie posługują się głodem jako narzędziem kontroli czy szantażu? Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Konstantym Gebertem, tłumaczem, dziennikarzem i pisarzem, autorem książki "Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło" wyróżnionej Nagrodą im. Beaty Pawlak oraz nagrodą Klio.
Więcej podcastów na Wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/28/2022 • 21 minutes, 24 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Katarzyna Włodkowska "Na oczach wszystkich"
Nie było w ostatnich latach głośniejszej historii. Mariusz, nazwany przez media "polskim Fritzlem", przez dwa lata więził żonę w piwnicy. Gdy sprawa wyszła na jaw, okazało się, że prokuratura maltretowanej kobiecie - oraz jej córce - trzykrotnie nie uwierzyła.
Katarzyna Włodkowska, autorka głośnego reportażu prasowego "Dom zły", kilka lat pracowała nad książką, w której stara się odpowiedzieć na kluczowe pytanie - czy rodzina i sąsiedzi wiedzieli? "Na oczach wszystkich" to świetnie udokumentowany reportaż, oparty na dowodach, relacjach, rozmowach z prokuratorami, policjantami, psychologami i osobami z najbliższego otoczenia sprawcy. To opowieść o tym, jak się rodzi zło, próba dotarcia do źródeł znieczulicy instytucji zobowiązanych do reagowania, portret lokalnej społeczności. Włodkowska pokazuje też, jak trauma wpływa na życie, i podejmuje się rekonstrukcji przełomowych momentów śledztwa wszczętego po publikacji jej reportażu. Śledztwa, w którym decydująca okazała się psychologia zapachu i pamięci.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/26/2022 • 1 hour, 8 seconds
Jutronauci: Jak zmiany klimatyczne wpłyną na miasta przyszłości?
131. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy zmiany klimatyczne już wpływają na to, jak projektujemy przestrzeń miejską? Jakie sposoby są najbardziej efektywne, aby w kontekście kryzysu energetycznego oszczędzać energię? Dlaczego tak istotna jest rola miejskich mokradeł i czy miasta można projektować tak, by zwiększały bioróżnorodność? Na czym polega projekt przewodnika po mikroklimatach Warszawy? Jakie rozwiązania wskazały nam wojna w Ukrainie i mniej zamożne państwa? Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Małgorzatą Kuciewicz, architektką z pracowni projektowej Centrala.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/25/2022 • 15 minutes, 22 seconds
Gorące serca dla Ukrainy, a na granicy z Białorusią wciąż zamarzają ludzie
Kryzys na polsko-białoruskiej granicy rozpoczął się wiosną 2021 roku. Co się zmieniło od tamtego czasu? Jak na sytuację uchodźców wpływa obecność muru na granicy? Jak polskie sądy orzekają w sprawach pushbacków? Czy szeregowy strażnik graniczny może odmówić wykonania rozkazu? Czy przez ostatni rok zmieniło się w Polsce cokolwiek w sprawie zamkniętych ośrodków dla uchodźców? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr Hanną Machińską, zastępczynią rzecznika praw obywatelskich.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/24/2022 • 29 minutes, 30 seconds
Nie tylko męskie kręgi. O nowych wzorcach męskości
"Jak przyjeżdżamy, obcinają się wzrokiem, kto ma jakiej marki buty. Kto jakim samochodem przyjechał i pewnie najlepsze dziewczyny wyrywa. A wychodzą stamtąd, prawie trzymając się za ręce" - to fragment reportażu z "Dużego Formatu" Grzegorza Szymanika, który postanowił sprawdzić, czym są nowe wzorce męskości i jak się kształtują. Kim są mężczyźni, którzy uczestniczą w męskich kręgach? Gdzie mężczyźni poszukują emocjonalnego wsparcia? Jaki ma wpływ na redefiniowanie męskości kryzys patriarchatu? Czy na tym polu dokonuje się rewolucja? Gośćmi Bartosza Józefiaka z "Dużego Formatu" są reporter Grzegorz Szymanik i psychoterapeuta Wojciech Eichelberger.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/23/2022 • 20 minutes, 53 seconds
Gen. Koziej: Ukraina powinna atakować cele w Rosji
Polski rząd przyjął propozycję Niemiec rozmieszczenia na terenie naszego kraju niemieckich systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej Patriot. Niemieckie zestawy mają bronić terytorium Polski przed pociskami nadlatującymi ze wschodu. Czy takie wzmocnienie wystarczy, by skutecznie bronić naszej wschodniej granicy? Czego potrzebuje Ukraina, żeby wyrzucić rosyjskiego agresora ze swojego kraju? Jak długo Rosja może stosować terrorystyczne ataki rakietowe na ukraińskie miasta i sieć elektroenergetyczną? Jak tragiczny incydent w Przewodowie ma się do koncepcji objęcia przez NATO całej zachodniej Ukrainy strefą obrony przeciwrakietowej? Gościem Romana Imielskiego, wicenaczelnego "Gazety Wyborczej", jest generał Stanisław Koziej, były szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/22/2022 • 20 minutes, 56 seconds
Jak Penderecki przeczytał sześć tysięcy wierszy polskich poetów i co z tego wynikło
23 listopada w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie, w 89. urodziny Krzysztofa Pendereckiego, zostanie wykonane jego dzieło "Powiało na mnie morze snów… 'Pieśni zadumy i nostalgii'". Dyrygować będzie Maciej Tworek, profesor Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Dyrygent w rozmowie z Anną S. Dębowską z "Gazety Wyborczej" wspomina współpracę z kompozytorem, opowiada o ich wspólnych podróżach i wieloletniej przyjaźni.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/21/2022 • 19 minutes, 40 seconds
Jutronauci: O kryzysie wolności słowa w Polsce
130. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Polska spadła na 66. miejsce w Światowym Indeksie Wolności Prasy. To najgorszy wynik w historii. Co to oznacza dla zwykłego obywatela? W jakiej kondycji media dotrwają do wyborów za rok? Dlaczego wolne media mają bardziej pod górkę niż rządowa propaganda? Gościem Aleksandry Sobczak, wicenaczelnej "Gazety Wyborczej", jest Andrzej Skworz, redaktor naczelny "Press".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/18/2022 • 21 minutes, 31 seconds
Dlaczego świat kocha piłkę? Remigiusz Mróz o futbolu i swojej najnowszej powieści
W niedzielę w Katarze rozpoczyna się piłkarski mundial, największe piłkarskie święto. O futbolu wielkim, ale też i tym małym, rozgrywanym na osiedlowym boisku, a także o dziecięcych marzeniach o grze na wielkich stadionach, które czasem się spełniają, Marcin Wesołek rozmawia z Remigiuszem Mrozem, którego poświęcona futbolowi powieść "Z pierwszej piłki" ukazała się właśnie nakładem wydawnictwa Filia.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/17/2022 • 19 minutes, 24 seconds
Jak się zmieniał Hongkong i jak to pokazuje tamtejsze kino
Dziś rozpoczyna się 16. Azjatycki Festiwal Filmowy Pięć Smaków, na którym w sekcji "Hongkong. Kino czasu przemian" można obejrzeć filmy zrealizowane po 1997 roku, czyli po przekazaniu miasta Chinom. Jakie zmiany zaszły w Hongkongu w ciągu tych 25 lat i jak odzwierciedla je hongkońskie kino? O filmach prezentowanych podczas festiwalu i pogłębiającej się cenzurze w hongkońskiej kinematografii Piotr Guszkowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Marcinem Krasnowolskim, znawcą kina azjatyckiego, programerem AFF Pięć Smaków.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/16/2022 • 25 minutes, 29 seconds
Czy możemy traktować Rosjan jako ofiary putinowskiej agresji?
Gościem Wiktorii Bieliaszyn z "Gazety Wyborczej" jest Iwan Wyrypajew, rosyjsko-polski reżyser i dramaturg. Jak wyglądają jego relacje z Rosją? Czy wierzy w upadek reżimu Putina i wolny kraj? Jaka wizja Rosji wydaje się najbardziej prawdopodobna? Jak zmieniła się rzeczywistość osób przybyłych do Polski zza wschodniej granicy? Jak wygląda współpraca uchodźców z Ukrainy, Rosji i Białorusi? Jakie są nastroje wśród Rosjan przebywających w Polsce? Czy można mówić o ich winie i odpowiedzialności za agresję Putina na Ukrainę? Czy rosyjski Majdan był w ogóle możliwy? I dlaczego ważne jest wspieranie Rosjan sprzeciwiających się reżimowi Putina?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/15/2022 • 31 minutes, 35 seconds
Adam Wajrak: Poza ginącymi gatunkami zwierząt ginie zima
Jak się przygotować na spotkanie z wilkami? Jak je sfotografować? Co sprawia, że niektóre zwierzęta są częściej fotografowane niż inne? Co znajdzie się w kalendarzu przyrodniczym na 2023 rok? I co znika z naszego krajobrazu? O fotografowaniu i przyrodzie Anita Dmitruczuk rozmawia z Adamem Wajrakiem, dziennikarzem "Gazety Wyborczej", fotografem, przyrodnikiem i pisarzem.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/14/2022 • 18 minutes, 55 seconds
Kawiarka, łechtaczka, Lego, kuchnia mamy... Maria Maj czyta o rzeczach, które czynią świat lepszym
Z listy 100 rzeczy, które zdaniem autorów i autorek "Książek. Magazynu do Czytania" czynią świat lepszym, wybraliśmy kilka. W 88. odcinku podcastu "Mistrzowie Słowa" Maria Maj czyta wybrane teksty.
Wyjątkowo w tym tygodniu podcast publikujemy również w ramach bezpłatnego wydania "8:10". Zależy nam, żeby tego odcinka mogli posłuchać wszyscy, nie tylko członkowie Klubu "Wyborczej". Żeby w weekend połączony ze Świętem Niepodległości wszystkim nam było lepiej, piękniej i życzliwiej.
Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata.
11/11/2022 • 50 minutes, 51 seconds
Dlaczego "republikańskie tsunami" nie nadeszło. W. Cimoszewicz o wyborach w USA
Dokładne wyniki wtorkowych wyborów do Kongresu nie są jeszcze znane, ale wygląda na to, że Republikanie nie osiągną tak dobrego rezultatu, jakiego się spodziewali. Dlaczego tak się stało? Jakie czynniki decydują o wzroście poparcia dla Republikanów i co uderza w administrację Bidena? Jak układ sił w Kongresie wpłynie na realizację projektów politycznych, społecznych i gospodarczych prezydenta Bidena? Co zmiana w Kongresie oznacza dla Ukrainy? Czy Polska powinna się martwić po tych wyborach? Dorota Wysocka-Schnepf z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Włodzimierzem Cimoszewiczem, byłym premierem i byłym szefem MSZ.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/10/2022 • 21 minutes, 50 seconds
Co robi polskim szkołom "lex Czarnek 2.0"?
W piątek Sejm przyjął nowelizację prawa oświatowego. Co kryje się w przegłosowanej właśnie ustawie i czym różni się ona od pierwszej, zawetowanej przez prezydenta? Jakich szkół dotyczą wprowadzane zmiany i dlaczego PiS ponownie je forsuje? Jak zmienią się szkoły publiczne? Kto po wprowadzeniu nowego prawa będzie mógł wejść do szkoły bez zgody kuratora? Czy wejście w życie ustawy spowoduje kolejny exodus nauczycieli ze szkół? Michał Nogaś rozmawia z Karoliną Słowik, piszącą na łamach "Gazety Wyborczej" o edukacji.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/9/2022 • 22 minutes, 46 seconds
Czy reżim ajatollahów przetrwa obecny gniew Irańczyków?
Od połowy września trwają protesty Irańczyków przeciw religijnemu reżimowi zapoczątkowane śmiercią Mahsy Amini, 22-letniej Kurdyjki aresztowanej przez policję obyczajową za zbyt luźno założony hidżab. Dlaczego bunt przeciw opresyjnej władzy nie słabnie i czy możliwe jest obalenie reżimu? Na ile prawdopodobny jest strajk generalny i czy wówczas władze zostałyby zmuszone do podjęcia rokowań z protestującymi? Czy możliwy jest rozłam w szeregach rządzących? Czy do tłumienia protestów mogą zostać użyci strażnicy rewolucji? Jak wygląda zaangażowanie w protesty mniejszości etnicznych i religijnych? Jak silny wpływ na dynamikę zmian w Iranie może mieć konflikt pokoleń? Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr Karoliną Rakowiecką-Asgari, iranistką z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/8/2022 • 29 minutes, 6 seconds
Jak się przygotować na silver tsunami? Co powinniśmy wiedzieć o opiece długoterminowej
Według szacunków GUS do 2050 roku 40 proc. społeczeństwa polskiego będą stanowiły osoby po 60. roku życia. Jednocześnie blisko 68 proc. z nich może wymagać długotrwałej opieki. Czym jest opieka długoterminowa? Z jakimi problemami zmaga się polski system opieki nad ludźmi starszymi? Z jakich krajów powinniśmy brać przykład? Jakie rozwiązania systemowe są obecnie stosowane i w którą stronę idziemy? Kto w Polsce może być objęty opieką długoterminową? Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Andrzejem Lejczakiem, prezesem Krajowej Izby Domów Opieki.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/7/2022 • 21 minutes, 34 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Monika Helak i Mateusz Mazzini o "Pamiętnikach Pandemii"
Czym właściwie był dla Polek i Polaków okres pandemii koronawirusa? Jakie przyniósł zmiany - indywidualne, zbiorowe, społeczne? Jakie lęki i nadzieje wywołał? I przede wszystkim - co z niego pozostało? Na te i inne pytania odpowiada książka, powstała na podstawie materiału zgromadzonego w ramach konkursu "Pamiętniki Pandemii". Ponad 400 tekstów pisanych w pierwszych miesiącach pandemii koronawirusa porusza w bogaty i intymny sposób tematy takie jak zaburzenia psychiczne, dezinformację, stosunek do polityki w czasie przymusowego zamknięcia, doświadczenia kobiet czy nadawanie sensu zarazie przez pamięć zbiorową. "Pamiętniki Pandemii", zawierające również pogłębioną analizę socjologiczną nadesłanych tekstów, są zapisem zbiorowego doświadczenia momentu, który miał przeobrazić świat.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/5/2022 • 1 hour, 1 minute, 50 seconds
Jutronauci: Czy będziemy hodować rośliny w kosmosie?
129. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". W 1982 roku rzodkiewnik pospolity był pierwszą rośliną, która zakwitła w kosmosie - od tego czasu uprawianych tak jest wiele gatunków, a NASA wyhodowała już pierwsze rośliny na księżycowym gruncie. Jakie warunki trzeba spełnić, aby rośliny rosły w kosmosie? Czy w przyszłości tak uprawiane rośliny mogą stanowić podstawę wyżywienia na stacjach kosmicznych? Co z wizją Elona Muska, który planuje wysłanie na Marsa szklarni wypełnionej roślinami? O hodowli roślin w kosmosie, farmach na orbicie Księżyca oraz roli roślin w misjach kosmicznych Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Tadeuszem Uhlem, dyrektorem Centrum Technologii Kosmicznych AGH.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/4/2022 • 16 minutes, 37 seconds
Niespłacone długi, rozwód na niby i publiczne miliony. Kim jest Bąkiewicz z Marszu Niepodległości
11 listopada ulicami Warszawy znów przejdzie Marsz Niepodległości organizowany przez środowiska narodowe. Sąd Najwyższy, wbrew wcześniejszym decyzjom sądów okręgowego i apelacyjnego, po skardze nadzwyczajnej Zbigniewa Ziobry uznał, że marsz Roberta Bąkiewicza jest zgromadzeniem cyklicznym. Co to oznacza? Kim jest Robert Bąkiewicz? Skąd się wziął? Czym się wcześniej zajmował, a jak w tej chwili wyglądają jego biznesy? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Piotrem Głuchowskim, dziennikarzem "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/3/2022 • 21 minutes, 14 seconds
Festiwal Soundedit. "Muzyka może, powinna i musi zmieniać świat"
Jakie zespoły wystąpią na festiwalu Soundedit, który rozpoczyna się 3 listopada w Łodzi? Kto otrzyma nagrodę Człowieka ze Złotym Uchem? O muzyce i twórcach odmieniających naszą rzeczywistość Jędrzej Słodkowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Maciejem Werkiem, dyrektorem międzynarodowego festiwalu producentów muzycznych Soundedit, liderem zespołu Hedone.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
11/2/2022 • 23 minutes, 6 seconds
Świat po Putinie. Czy możliwa jest zmiana w Rosji?
Jak będzie wyglądał świat po Putinie? Co się stanie z Rosją? Czy jest szansa na jej demokratyzację, czy raczej czeka ją upadek? Czy koniec Putina wpłynie na umocnienie się zachodnich demokracji? I co z mocarstwowymi aspiracjami Chin? O optymistyczne i pesymistyczne scenariusze świata po Putinie Stanisław Skarżyński z "Gazety Wyborczej" pyta Sławomira Sierakowskiego, szefa "Krytyki Politycznej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/31/2022 • 21 minutes, 29 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Rafał Milach o książkach "Strajk" i "UATLAS"
"Strajk" to wizualny ślad protestów, które rozpoczęły się w całej Polsce 22 października 2020 roku i w różnych formach trwały przez kolejnych kilka miesięcy. Milach od 2019 roku wraz z szesnastoma fotografkami i fotografami współtworzy Archiwum Protestów Publicznych, platformę gromadzącą dokumentację aktywizacji społecznej, oddolnych inicjatyw sprzeciwu wobec decyzji politycznych, łamania zasad demokracji i praw człowieka. "Strajk" jest fragmentem tego zbioru. Obok fotografii znajdziemy trzy teksty trzech autorek - Karoliny Gembary, Iwony Kurz i Aleksandry Boćkowskiej - problematyzujące tło, w którym te zdjęcia się wydarzyły.
"UATLAS" natomiast to zapis migracji wojennych. Autorki i autorzy tej publikacji przeprowadzili rozmowy na granicy polsko-ukraińskiej (w Medyce, Krościenku, Korczowej), we Lwowie i w Warszawie. Oto historie tych, którzy przyjechali, tych, którzy zastanawiali się nad powrotem lub kolejną przeprowadzką. Historie tych, którzy doświadczyli zbrodni wojennych w XXI w., w centrum Europy.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Nowy odcinek w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/29/2022 • 53 minutes, 54 seconds
Jutronauci: Jak europejskie miasta zwalczają ciemne sklepy
128. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Lista zarzutów, które metropolie Europy wysuwają pod adresem tzw. dark store’ów, czyli sklepów bez witryn, jest długa. Od osłabiania więzi społecznych przez hałasy nad ranem i zbyt szybko jeżdżących po chodnikach kurierów aż po złe traktowanie pracowników na śmieciowych umowach. Pandemiczna izolacja wypromowała usługi z dostawą do domu, jak sklepy bez witryn czy restauracje bez sal. A Polacy rynkowe nowości witają z entuzjazmem, do którego daleko mieszkańcom Europy Zachodniej. Jaka zatem jest przyszłość dark store’ów? Ile mamy ich w Polsce? I jak wpłyną na nasze miasta? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Mirkiem Gralem, ekspertem z firmy Last Mile Experts oraz Radosławem Gajdą, architektem i urbanistą.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/28/2022 • 33 minutes, 33 seconds
Wielka Brytania z nowym premierem. Jak doszło do spektakularnej katastrofy politycznej?
Dlaczego Liz Truss musiała zrezygnować z funkcji premierki i szefowej Partii Konserwatywnej? Jak silny jest mandat nowego premiera Wielkiej Brytanii Rishiego Sunaka? Czy król ma prawo nie powierzyć misji stworzenia rządu wybranemu premierowi? Jak przyjęto na Wyspach fakt objęcia przez Sunaka urzędu premiera? Co obiecał Brytyjczykom, a czego obiecać nie mógł? I co z Borisem Johnsonem, który chciał ponownie zostać premierem mimo atmosfery skandalu, w jakiej odchodził z tego urzędu? Michał Nogaś rozmawia ze Stanisławem Skarżyńskim, korespondentem "Gazety Wyborczej" w Wielkiej Brytanii.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/27/2022 • 20 minutes, 18 seconds
Dlaczego prezes Kaczyński jest "the best"?
O peregrynacjach prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego po Polsce pół żartem, pół serio rozmawiają Roman Imielski i Paweł Wroński, dziennikarze "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/26/2022 • 23 minutes, 43 seconds
Białoruś w cieniu rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Nieoczywiste ofiary putinowskiej wojny
W ubiegłym tygodniu Siły Zbrojne Ukrainy zwróciły się do Białorusinów z apelem o "niewłączanie się w brudną wojnę Rosji". Na ile uzasadniona jest obawa, że Białoruś przystąpi do wojny? Jakie panują nastroje wśród Białorusinów? Czy możliwy jest bunt białoruskiego społeczeństwa podobny do tego z 2020 roku i czym ryzykują Białorusini, wychodząc na ulice w proteście przeciwko reżimowi Łukaszenki? Jak wygląda sytuacja białoruskich więźniów politycznych? Czy ci, którzy wyszli już z więzienia, mają szansę wyjechać z kraju? Jakiej pomocy potrzebują? Rozmówcami Wiktorii Bieliaszyn z "Gazety Wyborczej" są Jana Shostak, białoruska artystka i działaczka, oraz Franciszak Wiaczorka, starszy doradca liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/25/2022 • 26 minutes, 48 seconds
Coraz większe ubóstwo emerytów. Jak przeżyć za 1400 zł?
"To talerz z połową zupy pomidorowej. Odkąd cała porcja podrożała o 40 gr, Zbigniew bierze połówkę. Jest też drugi talerz - dziesięć leniwych, sporo bułki tartej, cukru w aptekarskiej ilości, masła też. Odkąd podrożały leniwe, o złotówkę, Zbigniew bierze połówkę" - to fragment reportażu Renaty Radłowskiej opublikowanego na Wyborcza.pl. Wszyscy odczuwamy skutki inflacji, ale seniorzy są w szczególnie trudnej sytuacji, drożyzna dotyka ich znacznie mocniej. Jakie rozwiązania mogłyby ulżyć emerytom? Co my jako obywatele, sąsiedzi osób starszych, możemy dla nich zrobić? Bartosz Józefiak rozmawia z Renatą Radłowską, dziennikarką "Gazety Wyborczej", oraz Dorotą Batko, członkinią zarządu Stowarzyszenia Pomocy Socjalnej "Gaudium et Spes" w Krakowie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/24/2022 • 23 minutes, 9 seconds
Jutronauci: Jak będą wyglądały wojny przyszłości?
127. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Wiele z wizji, które znamy z kart powieści SF, jest już rozwijanych w wojskowych laboratoriach - jak będzie wyglądała wojna w 2050 r.? Czy militarna hegemonia USA zostanie utrzymana? Nowe technologie w wojsku to również nowe zagrożenia. Czy z wojen przyszłości zniknie pierwiastek ludzki? O wojnach przyszłości, pracach nad zwiększaniem wydolności żołnierzy i zastosowaniem sztucznej inteligencji Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Łukaszem Kamieńskim, ekspertem od technologii wojskowości z UJ.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/21/2022 • 23 minutes, 56 seconds
Taśmy sprzedane Rosji. Wszystko, co trzeba wiedzieć o aferze podsłuchowej
W czerwcu 2014 roku wybucha afera taśmowa, tygodnik "Wprost" publikuje pierwsze fragmenty nagrań z politykami ówczesnej władzy. Czyje rozmowy zostały opublikowane i czego dotyczyły? Jak przebiegała akcja ABW, która na zlecenie prokuratury wkroczyła do redakcji "Wprost"? Czy rosyjskie służby przyczyniły się do przegranej Platformy Obywatelskiej w 2015 roku i wyniesienia PiS-u do władzy? Jak wygląda sprawa Marka Falenty, który wg zeznań jego dawnego współpracownika Marcina W. sprzedał taśmy rosyjskim służbom specjalnym? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Wojciechem Czuchnowskim, dziennikarzem śledczym "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/20/2022 • 26 minutes
Nagroda Conrada 2022. Kto ma szansę na wyróżnienie za najlepszy debiut?
Już po raz ósmy zostanie przyznana Nagroda Conrada za najlepszy literacki debiut. Jaka idea przyświeca nagrodzie? Czy można być debiutantem w wieku 80 lat? Jak wygląda proces wyboru laureatów? Jakie książki zostały nominowane w tym roku i jaka cecha wspólna łączy wszystkie tegoroczne nominacje? Arkadiusz Gruszczyński z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Michałem Pawłem Markowskim, przewodniczącym Kapituły i dyrektorem artystycznym Festiwalu Conrada.
10/19/2022 • 26 minutes, 38 seconds
Czy Łukaszenka wyśle białoruskich żołnierzy na front?
W ubiegłym tygodniu Aleksander Łukaszenka zapowiedział stworzenie wspólnej rosyjsko-białoruskiej grupy wojsk, która ma stacjonować tuż przy granicy z Ukrainą. Do Białorusi dotarło 9 tys. rosyjskich żołnierzy. Czy możliwe jest wspólne uderzenie na Ukrainę? Jak silne są represje reżimu Łukaszenki wobec społeczeństwa białoruskiego? Jaka jest sytuacja więźniów politycznych na Białorusi? Jaką postawę wobec reżimu Łukaszenki przyjęły kraje Zachodu, a co powinny były zrobić, by wesprzeć niezależną Białoruś? Gościem Bartosza Wielińskiego, wicenaczelnego "Gazety Wyborczej", jest Pawieł Łatuszka, zastępca kierownika Zjednoczonego Gabinetu Przejściowego Białorusi.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/18/2022 • 23 minutes, 24 seconds
Wielka woda. Jaką rolę odgrywały media podczas powodzi tysiąclecia
Od kilku dni można oglądać serial "Wielka woda" opowiadający o walce z powodzią we Wrocławiu w 1997 roku. Czy oddaje on atmosferę tamtych wydarzeń? Co działo się we Wrocławiu, kiedy przez miasto szła wielka woda? Jak działały sztaby przeciwpowodziowe i skąd brał się chaos organizacyjny? A przede wszystkim, jaką rolę odgrywały media w informowaniu i kierowaniu obroną miasta? Wspomnieniami z tamtych dni, nie tylko tymi tragicznymi, ale też humorystycznymi, z Michałem Nogasiem dzieli się Barbara Piegdoń-Adamczyk, wówczas szefowa "Gazety Dolnośląskiej", lokalnego dodatku "Gazety Wyborczej", dziś wydawczyni "Książek. Magazynu do Czytania".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
10/17/2022 • 28 minutes, 1 second
Jutronauci: Czy memy zmienią losy wojny w Ukrainie
126. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy śmieszne obrazki są w stanie wpłynąć na losy wojny? Jak czeski Královec (Kaliningrad) może kształtować opinię publiczną? I w końcu, czy każde państwo oprócz cyberwojsk powinno teraz tworzyć także jednostkę obrony memetycznej? O tym wszystkim Joanna Sosnowska rozmawia z prof. Magdaleną Kamińską, kulturoznawczynią i badaczką memów z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/14/2022 • 21 minutes, 24 seconds
Jak uchronić dzieci przed kryzysami psychicznymi?
Pandemia, wojna, stres życia codziennego - te wszystkie tematy w równym stopniu co dorosłych dotyczą także dzieci. Jak rozpoznać, że nasze dziecko może być w kryzysie psychicznym? Jaką przyjąć strategię - czy chronić dzieci przed problemami, czy raczej włączać je w trudne tematy, a jeśli tak, to w jaki sposób? Co zrobić, żeby nasz stres nie przenosił się na nasze dziecko? Jak wspomagać dzieci znajdujące się w niesprzyjającym środowisku czy będące w trudniej sytuacji w szkole? Jak można uzupełnić edukację psychologiczną, której nie zapewnia szkoła? Z okazji Tygodnia Zdrowia Psychicznego na Wyborcza.pl Stanisław Skarżyński z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Moniką Szubrycht, dziennikarką, polonistką, neurologopedką i autorką książki "Szczęśliwe i silne dziecko. Jak uchronić dzieci przed kryzysami psychicznymi".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
10/13/2022 • 28 minutes, 2 seconds
Jak wygląda Kijów po ataku rakietowym
W poniedziałek rano, w odwecie za zniszczenie mostu Krymskiego, Rosjanie po raz pierwszy od miesięcy zaatakowali Kijów. Rakiety spadły też m.in. na obwód lwowski i Zaporoże. Jaka jest różnica w reakcji ukraińskiego społeczeństwa na ten atak w porównaniu z reakcją na rosyjską napaść z 24 lutego? Jak w Ukrainie komentowana jest zmiana dowódcy rosyjskich sił zbrojnych oraz ogłoszenie przez Łukaszenkę rozmieszczenia wojsk rosyjskich na Białorusi? Jaką postawę wobec wojny przyjęli sami obywatele Białorusi? Jak wygląda życie w Kijowie, jak miasto zmieniało się od 24 lutego i jak funkcjonuje teraz? Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Andrijem Bondarem, ukraińskim pisarzem, poetą, publicystą i tłumaczem, przebywającym obecnie w stolicy Ukrainy.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
10/12/2022 • 17 minutes, 58 seconds
Ataki rakietowe na Ukrainę. Słabość czy siła Putina?
Jeszcze kilka dni temu życie w Kijowie przypominało to sprzed wojny, teraz powrócił koszmar bombardowań zarówno Kijowa, jak i innych miast Ukrainy. Czy zmasowane ataki zaskoczyły Ukraińców? Czy do wojny można się przyzwyczaić i czym to grozi? Jak informacja o mianowaniu generała Sergieja Surowikina, noszącego przydomek "syryjski rzeźnik", na dowódcę rosyjskich sił w Ukrainie wpłynęła na ukraińskie władze i społeczeństwo? Co oznacza ogłoszenie przez Łukaszenkę rozmieszczenia na Białorusi regionalnego zgrupowania wojsk? Jakie nastroje panują wśród Ukraińców w kontekście możliwości użycia przez Rosję taktycznej broni nuklearnej? Wiktoria Bieliaszyn z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Aliną Makarczuk, ukraińską dziennikarką, autorką biografii Ołeny Zełenskiej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
10/11/2022 • 25 minutes, 37 seconds
Jakiej pomocy dziś najbardziej potrzebują mieszkańcy Ukrainy?
Codziennie śledzimy wiadomości z Ukrainy, można powiedzieć, że o skali okrucieństw i zniszczeń wiemy wszystko dzięki dostępowi do informacji. Okazuje się jednak, że zobaczenie skutków wojny na własne oczy przekracza wszystkie wyobrażenia. Jakiej pomocy potrzebują Ukraińcy przed zimą? Czy zmienia się morale Ukraińców? Czy ich nadzieja na zwycięstwo gaśnie, a może przeciwnie – jest silniejsza? Jak wyglądają miejscowości położone najbliżej linii frontu? Michał Nogaś rozmawia z dziennikarzami “Gazety Wyborczej” Wojciechem Czuchnowskim i Romanem Imielskim, którzy pojechali z pomocą humanitarną do Ukrainy. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
10/10/2022 • 23 minutes, 9 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: O literackim Noblu
Nagroda Nobla za rok 2022 w dziedzinie literatury przyznana. Otrzymała ją francuska pisarka Annie Ernaux. Skąd się wziął literacki Nobel i jak wygląda proces wyłaniania laureatów? Które z wybitnych nazwisk nigdy nie zostały zgłoszone do Nagrody Nobla i czy ktoś przyjęcia Nobla odmówił? Kto jest na liście polskich pisarek i pisarzy, którzy byli nominowani, ale nie otrzymali nagrody? Które rejony świata były do tej pory niedostrzegane przez Komitet Noblowski? Wojciech Szot z "Gazety Wyborczej", który przestudiował archiwa Akademii Szwedzkiej, opowiada o tegorocznej nagrodzie oraz o jej historii. Na powtórkę podcastu zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/8/2022 • 1 hour, 3 minutes, 53 seconds
Jutronauci: Jak przewidzieć kurs akcji czy wynik premiery w kinach?
125. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Oczekiwanie na Cyberpunk 2077 wyniosło cenę akcji jego producenta pod niebiosa. Jednak w dniu debiutu kurs się załamał. Z kolei jeszcze dłużej wyczekiwany sequel "Top Gun" zadebiutował w kinach zgodnie z oczekiwaniami. Czy analizując komentarze w mediach społecznościowych i na forach, można było przewidzieć oba wyniki? Damian Grimling z firmy Sentimenti, twierdzi, że tak. Dodaje przy tym, że stworzony przez jego zespół bot handluje obecnie bitcoinem. I potrafi na tym zarobić. Jakie emocje można wyczytać z informacji zostawianych w sieci? Czy giełdą rządzi chciwość? I ktoś jeszcze pamięta o stagflacji? Na te pytania w rozmowie z Vadimem Makarenko z firmy Statista odpowiada Damian Grimling, założyciel i szef firmy Sentimenti.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/7/2022 • 22 minutes, 25 seconds
Co się dzieje na granicy polsko-białoruskiej?
Od wielu miesięcy na granicy z Białorusią trwa piekło ludzi, którzy chcą dostać się do Europy i rozpocząć nowe życie. Dr Natalia Judzińska z Instytutu Slawistyki PAN jest członkinią grupy Badaczki i Badacze na Granicy (bbng.org) prowadzącej wśród społeczności lokalnej Podlasia badania etnograficzne związane z kryzysem humanitarnym. Kilka dni temu wróciła ze strefy przygranicznej. Kogo tam spotkała i co zobaczyła? Jakie ślady pozostawione przez ludzi będących w drodze można znaleźć w lesie? Na czym polega niesienie pomocy humanitarnej w tamtym rejonie i jak wygląda sytuacja mieszkańców tych terenów? Rozmowę poprowadził Michał Nogaś.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
10/6/2022 • 23 minutes, 40 seconds
Jak żądania reparacji wpłyną na relacje Warszawy z Berlinem?
W przededniu wizyty w Polsce szefowej niemieckiego MSZ Annaleny Baerbock minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau podpisał notę dyplomatyczną wzywającą Niemcy do uregulowania kwestii odszkodowań za II wojnę światową. Czy kiedy w Polsce prezydentem był Lech Kaczyński, a premierem Jarosław Kaczyński, temat reparacji wojennych pojawiał się w rozmowach między Warszawą a Berlinem? Czy uzyskanie reparacji jest w ogóle możliwe? Jak Berlin reaguje na politykę PiS-u mającą wzbudzić niechęć Polaków do Niemiec i do Unii Europejskiej? Czy Polska może pozwolić sobie na budowanie dobrych relacji jedynie ze Stanami Zjednoczonymi? Co to znaczy, że Unia Europejska przechodzi etap uwschodnienia? Gościem Bartosza Wielińskiego, wicenaczelnego "Gazety Wyborczej", jest dr Marek Prawda, były ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Szwecji i Niemczech, przedstawiciel RP przy Unii Europejskiej.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/5/2022 • 22 minutes, 51 seconds
Wybory w Brazylii. Dlaczego na Bolsonaro nadal głosuje blisko połowa Brazylijczyków?
Pierwszą turę wyborów prezydenckich w Brazylii wygrał Inacio Lula da Silva z wynikiem 48,5 proc. Urzędujący prezydent Jair Bolsonaro, wbrew wcześniejszym sondażom, zdobył aż 43,2 proc. głosów, co sprawia, że ma większe niż się spodziewano szanse na reelekcję w drugiej turze 30 października. Czego możemy się spodziewać w Brazylii w ciągu najbliższego miesiąca? Jaki wpływ na ogólną sytuację w kraju ma ekspansja kościołów neoewangelickich? Czy wojny kulturowe toczące się w Europie i Stanach Zjednoczonych dotyczą tak samo Brazylii? Czy możliwa jest brazylijska wersja amerykańskiego szturmu trumpistów na Capitol? Jakim człowiekiem jest Lula da Silva? Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Arturem Domosławskim, dziennikarzem "Polityki".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
10/4/2022 • 26 minutes, 47 seconds
Złote Pióro Wolności dla "Wyborczej". O dziennikarstwie pod ostrzałem
W zeszłym tygodniu w Saragossie król Hiszpanii Filip VI wręczył Joannie Krawczyk oraz Piotrowi Stasińskiemu nagrodę Złote Pióro Wolności, którą przyznaje Światowe Stowarzyszenie Gazet i Wydawców. Jak działa Fundacja Gazety Wyborczej? Komu i w jaki sposób pomaga? Jak my z Polski możemy pomóc dziennikarzom w Ukrainie?
Gościem Stanisława Skarżyńskiego jest Piotr Stasiński, wieloletni wicenaczelny "Wyborczej" oraz doradca Fundacji "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
10/3/2022 • 34 minutes, 4 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Agnieszka Kościańska i Michał Petryk o polskim rasizmie
Czy rasizm jest częścią polskości? Autorzy "Odejdź" w swoim historyczno-antropologicznym śledztwie badają systemowe wymiary rasizmu przeciwko czarnym migrantom i Romom w Polsce. Sięgają po przedwojenne związki Polski z kolonializmem, opisują PRL-owską politykę wobec przybyszy z zaprzyjaźnionych afrykańskich krajów, wreszcie przedstawiają jak rasizm i kolonializm wpłynęły na sytuację nie-białych Polaków i przybyszy w III RP. Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
Nowy odcinek w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w sobotę co drugi tydzień. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/1/2022 • 1 hour, 6 minutes, 17 seconds
Jutronauci: Po co nam ciało w wirtualu?
124. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy nauka musi odbywać się w szkolnej ławce? Czy uczyć musimy się tylko z podręczników? A co, gdyby na lekcję historii przenieść się do starożytnej Grecji, na biologię do wnętrza serca, a na fizykę do galaktyki Andromedy? To wszystko jest już możliwe w wirtualnej rzeczywistości. Tylko czy ma szanse szybko zagościć w polskich szkołach? M.in. o tym rozmawiamy z prof. Jowitą Gują, kierowniczką Laboratorium Badań Rzeczywistości Wirtualnej EduVR LAB na AGH w Krakowie.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
9/30/2022 • 27 minutes, 53 seconds
Mobilizacja Rosjan. Czy przyniesie Putinowi zwycięstwo czy upadek?
Jakie nastroje panują w Rosji po ogłoszeniu mobilizacji? Czy faktycznie Rosjanie pokornie stawiają się do służby wojskowej? Jak mobilizacja wpłynie na poparcie dla Putina wśród jego żelaznego elektoratu? Jak na politykę Kremla zareagował Kazachstan, który jeszcze niedawno korzystał z pomocy oddziałów Putina do tłumienia społecznych protestów, oraz jaką postawę przyjmują inne republiki postradzieckie? Jak do tego doszło, że na front wysyłane są osoby bez żadnego wojskowego doświadczenia? Czy możliwa jest głęboka przemiana rosyjskiego społeczeństwa?
Wiktoria Bieliaszyn z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Maszą Makarową, rosyjską dziennikarką współpracującą z telewizją Biełsat, i dr Agnieszką Bryc, politolożką z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/29/2022 • 33 minutes, 59 seconds
Konkurs Wieniawskiego w Poznaniu wraca po sześciu latach
7 października rozpoczyna się 16. Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego. Na co podczas tegorocznego konkursu będą zwracać uwagę jurorzy? Jakie trzeba mieć predyspozycje, by zrobić międzynarodową karierę artystyczną? Co wyróżniało Kim Bom-sori, zdobywczynię drugiego miejsca w ostatniej edycji z 2016 roku? Między innymi o tym Anna S. Dębowska z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Grzegorzem Kotowem, skrzypkiem, impresario muzycznym oraz jurorem 16. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/28/2022 • 18 minutes, 29 seconds
Czy gniew irańskich kobiet doprowadzi do zmian politycznych w Islamskiej Republice Iranu?
W całym Iranie trwają protesty przeciw brutalności i bezkarności irańskiej policji obyczajowej po tym, jak na komisariacie zmarła na skutek pobicia 22-letnia Mahsa Amini, aresztowana wcześniej za "niewłaściwe noszenie hidżabu". Dlaczego tak gwałtowny sprzeciw wybuchł akurat teraz, skoro strażnicy rewolucji działają równie brutalnie od lat? Jak długo mogą potrwać te protesty i czy mogą doprowadzić do zmian politycznych w Iranie? Jak dziś wygląda struktura władzy w Iranie i w jakim geopolitycznym momencie znajduje się ten kraj? Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Mateuszem Kłagiszem, iranistą z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/27/2022 • 30 minutes, 33 seconds
Jak mniej wydawać na zakupach?
Inflacja w Polsce wynosi już 16,1 proc. Wpływ na nią ma przede wszystkim wzrost cen żywności. Czy w związku z tym już zaczęliśmy oszczędzać na artykułach spożywczych, czy prawdziwe zaciskanie pasa dopiero przed nami? Na czym oszczędzają najbiedniejsi, a na czym klasa średnia? Czy kupujemy mniej, czy raczej wydajemy mniej, kupując produkty gorszej jakości? Z czego wynika czasowy brak na półkach niektórych podstawowych produktów, jak cukier czy mleko? Jakie triki możemy zastosować, by ulżyć naszym domowym budżetom? Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz, rozmawia z Piotrem Miączyńskim, dziennikarzem "Gazety Wyborczej" i ekspertem akcji "Oszczędnik" prowadzonej przez Wyborcza.biz.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/26/2022 • 22 minutes, 19 seconds
Jutronauci: Życie w kosmosie
123. odcinek w cyklu "Jutronauci". Czy natrafimy na życie na innych planetach? W jaki sposób geologia poszukuje śladów życia w kosmosie? Czy potrafimy stworzyć listę warunków niezbędnych do tego, aby powstało życie, i z jakimi miejscami naukowcy wiążą największe nadzieje? Nawet jeśli natrafimy na ślady życia, może to nie być spektakularne odkrycie rodem z produkcji s.f. Czy szanse na ich odkrycie w kosmosie są w ogóle realne? O metodach poszukiwania, o roli geologii i o tym, czy życie na innych planetach musi przypominać ziemskie, Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr Anną Łosiak, geolożką planetarną z Instytutu Nauk Geologicznych PAN.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
9/23/2022 • 17 minutes, 20 seconds
40 proc. w górę za ogrzewanie? To dopiero początek
Spada temperatura powietrza, rozpoczyna się sezon grzewczy. Czy do wszystkich odbiorców popłynie ciepło z elektrociepłowni? Jak wygląda zaopatrzenie Polski w gaz i węgiel? O ile w przyszłym roku wzrośnie cena prądu i czy samorządy będą zmuszone w ramach oszczędności przygaszać oświetlenie ulic? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Ireneuszem Sudakiem, dziennikarzem ekonomicznym "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/22/2022 • 24 minutes, 35 seconds
Czy Ukraińcy zdołają utrzymać impet swojej kontrofensywy?
Ukraińskie wojsko odzyskało kontrolę nad obwodem charkowskim, słychać też o pierwszych przyczółkach zdobywanych w obwodzie ługańskim. Jaką taktykę stosują Ukraińcy przy odbijaniu swoich terenów od Rosjan? Dlaczego Rosjanie, mając przewagę w liczbie samolotów, nie potrafią przejąć kontroli nad przestrzenią powietrzną Ukrainy? Czy możliwe jest przeprowadzenie powszechnej mobilizacji w Rosji i jak wyglądają możliwości mobilizacyjne Ukrainy? Kim są ofiary z grobów odkrytych pod Iziumem i jak na ukraińskich żołnierzy wyzwalających okupowane tereny reaguje miejscowa ludność? Łukasz Grzymisławski rozmawia z Piotrem Andrusieczką, korespondentem "Gazety Wyborczej" w Ukrainie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/21/2022 • 29 minutes, 15 seconds
Czas na "Odwagę patrzenia"
Trwa 5. edycja Konkursu im. Krzysztofa Millera na najlepszy fotograficzny materiał 2022 roku. Nagroda upamiętniająca wybitnego fotoreportera "Gazety Wyborczej", legendę fotoreportażu wojennego, promuje zdjęcia o wyjątkowych wartościach dziennikarskich. O tym, co to znaczy patrzeć odważnie, oraz o genezie i zasadach konkursu Michał Nogaś rozmawia z Beatą Łyżwą-Sokół, szefową działu foto "Gazety Wyborczej" i członkinią jury.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
9/20/2022 • 17 minutes, 9 seconds
Czy samooczyszczenie Odry jest możliwe?
Z Odry nie wyławia się już ton śniętych ryb, ale czy to oznacza, że możemy być spokojni o drugą rzekę Polski? Czy katastrofa z tego lata może się powtórzyć za rok? Co trzeba zrobić, by obniżyć zasolenie rzeki, które spowodowało zakwit złotych alg? Jaki wpływ na środowisko mają otwarte systemy chłodzenia stosowane głównie przez elektrociepłownie? Czy da się szybko stworzyć sieć monitoringu wód polskich oraz jaki wpływ na czystość rzeki ma jej regulacja? Jakub Chełmiński z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Sebastianem Szklarkiem, ekohydrologiem, założycielem bloga Świat Wody.
Gorąco zachęcamy też do podpisania przygotowanej przez "Gazetę Wyborczą" i Greenpeace petycji o utworzenie Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry: https://chronmyodre.pl
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/19/2022 • 19 minutes, 24 seconds
Jutronauci: Jak znaleźć pracę, którą się lubi
122. odcinek w cyklu "Jutronauci". Rynek pracy cały czas się zmienia, również zmienia się nasz stosunek do niej. Czy wybór kierunku studiów determinuje naszą karierę zawodową, a może dziś studia już wcale nie są potrzebne? Co to są kompetencje transformatywne i w jaki sposób posiadanie ich wyróżnia nas na rynku pracy? Jak znaleźć pracę, która będzie nam dawała poczucie sensu? Co to jest ruch osób antyambitnych? Jakie widać różnice międzypokoleniowe w podejściu do pracy i czy możemy się czegoś nauczyć od młodszego pokolenia? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z dr Justyną Pokojską, socjolożką badającą przyszłość pracy.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
9/16/2022 • 23 minutes, 43 seconds
Putin się kiedyś skończy. Co oznacza ukraińska kontrofensywa
Rosja w defensywie, jej żołnierze poddają się i uciekają z pola bitwy. Czy faktycznie na horyzoncie widać zwycięstwo Ukrainy? Na czym polega sukces ukraińskiego wojska z ostatnich dni? Czy możliwe jest przegrupowanie Rosjan i ponowna ofensywa? I czy może się spełnić czarny scenariusz bezwzględnej rozprawy Rosjan z Ukraińcami? Jakie znaczenie mają pojawiające się wewnątrz Rosji krytyczne głosy wobec Putina i jego agresji na Ukrainę? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Mirosławem Różańskim, generałem broni rezerwy Wojska Polskiego, byłym dowódcą generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych, obecnie prezesem Fundacji Bezpieczeństwa i Rozwoju Stratpoints.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/15/2022 • 23 minutes, 38 seconds
Jak chronić zabytki w czasie wojny? Teoria a rzeczywistość
Za naszą wschodnią granicą trwa wojna, w której przede wszystkim giną ludzie, ale także niszczone są dobra kultury. Jak chronić zabytki i dziedzictwo kulturowe w czasie konfliktów zbrojnych? Co to są miejsca bezpieczne? Jak wygląda ewakuacja dzieł sztuki? Jakie przepisy to regulują i jak to wygląda w praktyce? Jak pod względem proceduralnym na tle innych państw europejskich wypada Polska? Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Krzysztofem Sałacińskim, prezesem Polskiego Komitetu Błękitnej Tarczy - programu pogotowia, pomocy i doradztwa w zakresie ochrony dóbr kultury w razie szczególnych zagrożeń.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/14/2022 • 24 minutes, 51 seconds
Quiz o ekologii. Sprawdź z nami swoją wiedzę
Dziś dziennikarze "Gazety Wyborczej" zapraszają na sprawdzian z wiedzy o ekologii. Czy woda, którą zużywa przeciętny mieszkaniec Polski w ciągu całego swojego życia, wypełni basen olimpijski? Czy ciężar dwutlenku węgla, jaki rocznie emituje do atmosfery cała Polska, jest większy, niż ważą wszyscy Polacy? Posłuchaj, jakie jeszcze pytania zadaje Piotr Cieśliński z działu nauka i jak na nie odpowiada Jarosław Kopeć z działu BIQ Data.
Zapraszamy na 8. Festiwal Matematyki - Matematyka na Zielono. Pokażemy, co łączy królową nauk z ekologią, a tym samym zwiększy świadomość w temacie bieżących zmian klimatycznych. Więcej informacji na stronie https://wyborcza.pl/matematyka.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/13/2022 • 18 minutes, 9 seconds
Czy śmierć królowej to początek schyłku monarchii?
Śmierć królowej Elżbiety II budzi olbrzymie emocje nie tylko w Brytyjczykach. Co jest takiego w brytyjskiej monarchii, że tak fascynuje ludzi na całym świecie? Czy król Karol, pełniąc funkcję ustrojową i religijną, będzie kontynuował linię wyznaczoną przez jego matkę? A może kontynuacja postawy królowej w tak zmienionej Wielkiej Brytanii XXI wieku doprowadzi do zakwestionowania sensu istnienia monarchii? Gośćmi Stanisława Skarżyńskiego z "Gazety Wyborczej" są Kasia Madera, dziennikarka BBC News, oraz specjalizujący się w sprawach Wielkiej Brytanii dziennikarz Maciej Czajkowski.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/12/2022 • 31 minutes, 17 seconds
Jutronauci: Dlaczego pracownicy korporacji próbują swoich sił w szkołach?
121. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Chcesz wziąć sprawy w swoje ręce i zrobić coś sensownego dla społeczeństwa? Narzekasz na monotonną pracę za biurkiem, bezsensowne targety i denerwującego szefa? Możesz popracować w szkole. Umożliwi to działająca od dwóch lat fundacja Teach for Poland, która namawia ludzi z innych zawodów do zostania nauczycielami. Do tej pory wprowadziła do szkół co najmniej 40 osób. To kropla w morzu potrzeb, ale to też sukces. No bo kto chciałby dziś uczyć cudze dzieci za aktualne nauczycielskie pensje? Tymczasem fundacja dostaje ok. 500 zgłoszeń rocznie. Kto się zgłasza? Dlaczego? Kim jest dobry kandydat i co przeżywa, gdy już trafi z zacisznego biura do gwarnej klasy? Vadim Makarenko z firmy Statista pyta o to Katarzynę Nabrdalik, prezeskę fundacji Teach for Poland.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
9/9/2022 • 21 minutes, 36 seconds
Kaczyński versus Piński. Proces z nagim zdjęciem w tle
Przed warszawskim sądem rozpoczął się proces, w którym Jarosław Kaczyński pozwał dziennikarza youtubera Jana Pińskiego za rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji co do rzekomego intymnego związku z oficerem Wojskowych Służb Informacyjnych oraz za to, że Piński zasugerował, jakoby Kaczyński był z tego powodu "hakowany" przez Antoniego Macierewicza. Kim jest pozwany Jan Piński? Kim jest Piotr Polaszczyk i co mówi na temat tej sprawy? Jak wygląda przebieg samej rozprawy sądowej? Które wątki tej historii wydają się wiarygodne, a które mniej? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Piotrem Głuchowskim, dziennikarzem "Gazety Wyborczej", który opisał kulisy sprawy w "Dużym Formacie".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/8/2022 • 22 minutes, 57 seconds
Powódź w Pakistanie. Czy państwa Zachodu zapłacą za skutki zmian klimatu?
W Pakistanie od dwóch miesięcy trwa największa powódź w historii tego kraju. Pod wodą znalazło się 30 proc. powierzchni kraju, co najmniej 33 mln ludzi zostało dotkniętych skutkami kataklizmu. Grupa 77 krajów rozwijających się, której przewodniczy Pakistan, będzie się domagać, by w roku niespotykanych pożarów i powodzi na całym świecie państwa będące głównymi trucicielami globalnych ekosystemów zaczęły wreszcie płacić za skutki zmian klimatu. Czy jest szansa, że głos poszkodowanych państw rozwijających się zostanie usłyszany w krajach Zachodu i spotka się z adekwatną reakcją? Czy globalne koncerny powinny wziąć na siebie część odpowiedzialności za kataklizmy spowodowane zmianami klimatycznymi i jak mogłoby to wyglądać? Czy kluczem do rozwiązania problemów jest samoograniczenie się obywateli państw wysokorozwiniętych? I czy jest szansa, by Chiny - główny globalny truciciel - poszły w kierunku zielonej gospodarki? Gościem Łukasza Grzymisławskiego z "Gazety Wyborczej" jest Patryk Kugiel, analityk z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/7/2022 • 26 minutes, 16 seconds
Jak Niemcy reagują na żądania PiS?
Polska zamierza wystąpić do Niemiec o reparacje wojenne w kwocie 6,2 biliona złotych. PiS zapowiada, że to będzie jeden z tematów kampanii wyborczej. Jak ta informacja jest komentowana w Niemczech? Czy da się robić politykę na temacie reparacji? Michał Nogaś rozmawia z Magdaleną Parys, pisarką i felietonistką mieszkającą od blisko 40 lat w Berlinie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/6/2022 • 27 minutes, 24 seconds
Afganistan rok pod rządami talibów
Minął rok od wycofania się wojsk koalicji z Afganistanu. Talibowie ustanowili wówczas nowy dzień niepodległości obwołany Dniem Wolności. Czy Afganistan stał się przez ten rok państwem upadłym? Jak wygląda sytuacja gospodarcza kraju i z jakimi problemami mierzy się ludność afgańska? Jaka jest sytuacja afgańskich kobiet? Jak miejscowa społeczność postrzega atak amerykańskiego drona na Ajmana az-Zawahiriego, szefa Al-Kaidy, a także jakie scenariusze rysują się przed Afganistanem? M.in. o tym Stanisław Skarżyński z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Jagodą Grondecką, iranistką i dziennikarką mieszkającą w Kabulu.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/5/2022 • 23 minutes, 35 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Łukasz Lamża
Zdawałoby się, że dostęp do wiedzy jest dziś nieograniczony i łatwy. Czasy, w których żyjemy, przynoszą jednak więcej pytań niż odpowiedzi - z gąszczu komentarzy i linków trudno wyłuskać rzetelne informacje, samozwańczy eksperci prześcigają się w dobrych radach, a "najnowsze badania" stały się zaklęciem sankcjonującym każdą teorię. Czujemy, że wiedza coraz bardziej nas zawodzi, jednocześnie nie wiedząc, kiedy możemy zaufać naukowej prawdzie. Dziennikarz naukowy Łukasz Lamża, gość dzisiejszego odcinka, brawurowo prowadzi nas przez krainę szarlatanerii, meandry pseudonauki i szczyty teorii spiskowych. Wiedza i dociekliwość autora oraz próba zrozumienia oponentów składają się na fascynujący alfabet pseudonauki, a zmierzenie się z najbardziej gorącymi zagadnieniami to świetny sposób na poznanie obiektywnej, naukowej prawdy. Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Nowe odcinki już od przyszłego tygodnia. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/3/2022 • 1 hour, 3 minutes, 42 seconds
Jutronauci: Nauczyciele boją się cyfryzacji. Ale nie muszą
120. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Media alarmują, że w polskich szkołach brakuje nauczycieli. Słynny stał się przykład dyrektora łódzkiej szkoły, który od września uczy siedmiu przedmiotów: języka angielskiego, języka angielskiego zawodowego, wychowania fizycznego, języka polskiego jako języka obcego, etyki, informatyki i fizyki. Czy technologia jest w stanie pomóc w takiej sytuacji szkołom? Może dzieci powinny uczyć roboty albo zdalni nauczyciele? Jak mądrze cyfryzować szkołę tak, żeby służyła i nauczycielom, i uczniom? M.in. o tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" z Karolem Górnowiczem, prezesem zarządu firmy edtechowej Skriware.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu „Jutronauci”: https://wyborcza.pl/jutronauci
9/2/2022 • 21 minutes, 51 seconds
Szkoła bez nauczycieli. Kto będzie uczył nasze dzieci?
Dziś nauczyciele zaczynają ogólnopolską akcję protestacyjną. Rok szkolny rozpoczyna się jednak normalnie, szkoły będą jedynie oplakatowane. W jakich warunkach pracują nauczyciele i ile faktycznie zarabiają? Ilu nauczycieli brakuje w systemie i jak z brakami kadrowymi radzą sobie dyrektorzy szkół? Jak to się odbija na uczniach? Czy w związku z wysokimi cenami energii grozi nam powrót do nauki zdalnej? Jakie koszty muszą ponieść rodzice na wyprawkę szkolną? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Karoliną Słowik, dziennikarką "Gazety Wyborczej" zajmującą się polskim systemem edukacji.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
9/1/2022 • 22 minutes, 4 seconds
Drogo już było. Będzie tylko drożej
Inflacja wymyka się spod kontroli, według prognoz NBP za kilka miesięcy może sięgnąć nawet 26 proc. A i te dane są już nieaktualne, bo drożejący prąd, gaz, opał, deficyty podstawowych produktów dla przemysłu spożywczego sugerują, że ceny dopiero zaczną rosnąć. W jakich dziedzinach życia przyjdzie nam oszczędzać? Jak sytuacja w gospodarce przełoży się na politykę? I czy można jeszcze cokolwiek zrobić, by opanować galopującą inflację? Michał Nogaś rozmawia z Patrycją Maciejewicz, wiceszefową działu Wyborcza.biz.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/31/2022 • 27 minutes, 49 seconds
Zaporoska Elektrownia Jądrowa. Jak blisko jest do katastrofy?
Największa w Europie i trzecia na świecie elektrownia atomowa okupowana jest przez rosyjskie wojsko. Co grozi w przypadku jej uszkodzenia? Co ze składowiskiem odpadów radioaktywnych, które znajduje się przy elektrowni? Czy niebezpieczeństwo związane z elektrownią to jedyny powód, dla którego miejscowa ludność opuszcza te tereny? I czy wszyscy chcą wyjeżdżać? Jakie są plany ukraińskiej kontrofensywy? Bartosz Wieliński rozmawia z Piotrem Andrusieczką, korespondentem "Gazety Wyborczej" w Ukrainie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/30/2022 • 19 minutes, 44 seconds
Las Vegas Podhala. O patodeweloperce w Zakopanem
Od 1945 roku prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Zakopanem nie wydało ani jednego pozwolenia na jakąkolwiek budowę na Gubałówce. Mimo to na jej szczycie pojawiło się wiele budynków. Szacuje się, że 90 proc. bud, z których kupujemy oscypki czy kiełbasę, to samowola budowlana. W trakcie konstrukcji ginęli też ludzie. W dzisiejszym odcinku gościem Bartosza Józefiaka jest Aleksander Gurgul, szef działu Klimat "Wyborczej" i autor książki "Podhale. Wszystko na sprzedaż".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
8/29/2022 • 26 minutes, 23 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Magdalena Grochowska o Tadeuszu Różewiczu
Na pytanie: "Kim jesteś?", Tadeusz Różewicz odpowiedział przed laty: "Kto mnie uważnie czyta, ten wie". Z jego utworami w ręku Magdalena Grochowska podąża za nim przez krajobrazy, wśród których wzrastał, przez idee, które go kształtowały, i przez historię, która przełamała jego los. W pierwszym tomie reporterskiej biografii poety autorka wnika w dzieje rodziny. Rekonstruuje okoliczności, w jakich żydowska dziewczynka - matka Różewicza - opuściła swe gniazdo, a później wymknęła się Zagładzie. Odtwarza dramat żołnierza AK, którego presja polityczna uczyniła dezerterem. I dramat człowieka poparzonego wojną, który zrewolucjonizował polską poezję, choć "po Auschwitz" miał zamilknąć. Grochowska opowiada czule o jego powrocie do życia w latach krakowskich i gliwickich, o Różewiczu mężu, ojcu, synu. Ukazuje uwikłanie w socrealizm i uwolnienie, narodziny Różewicza dramatopisarza. Magdalena Grochowska nie odpowiada wprost na pytanie o to, jakim był człowiekiem, ale odsłania jego nieznane dotąd twarze.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/27/2022 • 1 hour, 37 seconds
Jutronauci: Czy uda nam się spowolnić starzenie?
119. odcinek w cyklu "Jutronauci". Czy spowolnienie procesów starzenia się to kwestia najbliższych lat? Jakie kierunki badań wydają się najbardziej obiecujące? Dlaczego epigenetyka i jej poznanie może pomóc w spowolnieniu starzenia się? Co robić, aby wraz z upływem lat cieszyć się dobrym zdrowiem, i dlaczego przyszłość należy do medycyny spersonalizowanej? O starzeniu się, sposobach jemu zapobiegania oraz roli epigenetyki Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. hab. Tomaszem Wojdaczem, profesorem Uniwersytetu Aarhus w Danii.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
8/26/2022 • 19 minutes, 40 seconds
Podręcznik do HiT. Burmistrz Ustrzyk Dolnych podtrzymuje zakaz
Burmistrz Ustrzyk Dolnych Bartosz Romowicz zabronił używania niesławnego podręcznika do przedmiotu Historia i Teraźniejszość. Jak na tę decyzję zareagowali mieszkańcy? Czy burmistrz miasta ma prawo zakazać używania podręczników? - Podręcznik do HiT jest pełen bzdur. Nie mówię już o in vitro, które wg autora podręcznika nie istnieje, ani o promowaniu negatywnego stosunku do UE. Nas w Ustrzykach najbardziej oburza fakt, że wg mapy w podręczniku jesteśmy poza granicami kraju. To jest brak poszanowania dla historii lokalnej - mówi Bartosz Romowicz w rozmowie z Dorotą Wysocką-Schnepf.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast.
Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
8/25/2022 • 21 minutes, 18 seconds
Dzień Niepodległości Ukrainy w półrocznym cieniu wojny
24 sierpnia 2022 roku przypada 31. rocznica odzyskania przez Ukrainę niepodległości. 24 sierpnia 2022 roku to także pół roku od wybuchu napaści Rosji na Ukrainę. "Jeśli spojrzymy na 31 lat formalnie niepodległej historii Ukrainy, to przez ostatnie pół roku wojny jesteśmy najbardziej niezależni. To moment totalnego przełomu i odcięcia się od agresora, który z nieprzyjemnego, nachalnego sąsiada zamienił się w zadeklarowanego wroga. A ten wróg chce nas zniszczyć" - mówi Jurij Andruchowycz, pisarz, poeta, tłumacz, eseista, wokalista, jeden z najważniejszych głosów niepodległej Ukrainy w rozmowie z Urszulą Pieczek z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
8/24/2022 • 22 minutes, 55 seconds
Co się mówi nad Odrą
Jak wygląda dzisiaj Szczecin, kiedy martwe ryby wypływają na brzeg? Jaki jest nastrój mieszkańców? "Jeszcze w niedzielę w centrum miasta bawiło się 100 tys. osób, jednak na południu wygląda to inaczej. Ludzie poza miastem są o wiele bardziej związani z rzeką" - mówi Andrzej Kraśnicki, dziennikarz "Wyborczej" ze Szczecina. A jak wygląda sytuacja w województwie lubuskim? "W Zielonej Górze przez ostatnie 30 lat Odra odzyskała swoją dziewiczość, ponieważ największe zakłady przemysłowe przestały wypuszczać do niej ścieki. Odra była dla nas miejscem turystyki. W momencie, kiedy Odra zaczęła wymierać, stała się rzeką groźną i niedostępną. Patrzymy na nią z nostalgią i smutkiem" - mówi Maja Sałwacka, dziennikarka "Wyborczej" z Zielonej Góry.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast.
Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
8/23/2022 • 27 minutes, 21 seconds
Psychiatria dziecięca. Moralne dylematy lekarzy
"Mam ludzi leżących na korytarzach i 80 osób w kolejce do oddziału młodzieżowego przy 16 łóżkach. Rozładuje się może za dwa lata. Tymczasem siedzi przede mną młoda dziewczyna i mówi, że się zabije. Ale jest piątą, która tego dnia to powiedziała, muszę dokonać selekcji. Mam za sobą 25 lat pracy, potrafię ocenić zagrożenie, ale jeśli się pomylę, będzie pani miała reportaż zza krat". O narastającym od dziesięcioleci kryzysie w psychiatrii dziecięcej Aleksandra Zbroja rozmawia z dr Izabelą Łucką kierującą największym na Pomorzu oddziałem psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży, wojewódzką konsultantką i superwajzorką Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, oraz z Katarzyną Włodkowską, reporterką "Gazety Wyborczej", autorką reportażu z "Dużego Formatu" "Rozkładam materac, ale szpital nie jest z gumy. Co mam zrobić, jeśli dziecko mówi, że chce się zabić?".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
8/22/2022 • 29 minutes, 8 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Daniel Lis o historiach polskich olimpijczyków
Daniel Lis w książce "Stulecie przeszkód. Polacy na igrzyskach" z detektywistyczną wręcz przenikliwością opisał losy polskich olimpijczyków i paraolimpijczyków, śledził kulisy zmagań z konkurentami i własnymi ograniczeniami. Książka daje niespotykanie szeroki i świeży wgląd w historie polskich medalistów. Autor konfrontuje z sobą źródła, wyszukuje nieznane dokumenty i rzuca nowe światło na historie - wydawałoby się - już opowiedziane. Jako pierwszy opisuje polski wątek najkrwawszego wydarzenia w historii igrzysk - zamachu w Monachium. Zastanawia się z polskimi narciarkami, czy wesprzeć radziecki protest i dostać medal, czy powiedzieć prawdę i zająć czwarte miejsce. Tropi wojenne losy mistrza boksu, które ten w czasach stalinizmu wolałby przemilczeć: siedział w więzieniu, obozie, pracował na kolei, a może służył w Wehrmachcie? Ze sztangistą Ryszardem Tomaszewskim, multimedalistą paraolimpijskim, wraca do stanu wojennego i uścisku dłoni z księciem Karolem.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/20/2022 • 59 minutes, 16 seconds
Jutronauci: Czy rowery elektryczne uratują klimat?
118. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Skupiamy się na popularyzacji elektrycznych aut, choć mamy pod ręką znacznie tańszy i bardziej neutralny środek transportu. IPCC, czyli Międzyrządowy Zespół ds. Zmiany Klimatu, uznaje popularyzację rowerów elektrycznych za jeden z kluczowych środków obniżenia śladu węglowego miast. Rosnące ceny paliw sprawiają, że coraz więcej Polaków kupuje e-rowery. Tymczasem kraje Europy Zachodniej często zachęcają do zakupów rowerów cargo, czyli towarowych. Chcą, żeby na rower przesiadły się nie tylko rodziny z dziećmi, ale też mały biznes - firmy dostawcze i zakłady usługowe. Jak może wyglądać miasto przyszłości i jakie problemy trzeba rozwiązać, żeby ludziom chciało się przesiadać na rowery elektryczne? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Maciejem Lubasiem, ekspertem ds. mikromobilności z Lublina oraz Krzysztofem Gubańskim, analitykiem miejskim z Warszawy i miłośnikiem rowerów cargo.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
8/19/2022 • 35 minutes
Czy dowiemy się kto i czym zatruł Odrę?
Po trzech tygodniach od pojawienia się pierwszych śniętych ryb w Odrze nadal nie znamy przyczyny katastrofy. Czy kiedykolwiek się tego dowiemy? Jakich zaniedbań w wyjaśnianiu sprawy dokonano i czy ktokolwiek poniesie konsekwencje? "Sprawa się rozmyje, rozmyje się odpowiedzialność rządu, tak samo jak rozmyła się rtęć w Odrze" - mówi Elżbieta Polak, Marszałek Województwa Lubuskiego, w rozmowie z Dorotą Wysocką-Schnepf. Jak wygląda teraz sytuacja w rzece? Czy polskie badania są zbieżne z badaniami prowadzonymi przez stronę niemiecką? Czy wykorzystujemy wszystkie dostępne możliwości do przeprowadzania specjalistycznych analiz?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/18/2022 • 24 minutes, 42 seconds
Pół roku od rosyjskiej agresji na Ukrainę
To miała być wojna błyskawiczna zakończona triumfalnym zajęciem przez Rosję Kijowa. Czy Putin żałuje, że ją rozpoczął? Jakie faktycznie Rosja poniosła straty? Jaką strategię przyjął Putin wobec Ukrainy oraz krajów Europy Zachodniej i czy może ona okazać się skuteczna? Czy możliwe jest sięgnięcie przez Putina po środki ostateczne? Jaka jest perspektywa rozwiązania sytuacji, w której się znaleźliśmy? Bartosz Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Wacławem Radziwinowiczem, byłym korespondentem "Wyborczej" w Moskwie, wybitnym ekspertem od spraw rosyjskich.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/17/2022 • 28 minutes, 10 seconds
Rok od Usnarza. Jak dziś wygląda sytuacja na granicy z Białorusią?
Rok temu świat usłyszał o ludziach uwięzionych w pasie granicznym między Polską a Białorusią. Przetrzymywani w nieludzkich warunkach, bez dostępu do wody i podstawowych środków niezbędnych do życia, część z nich potrzebująca pilnej opieki medycznej. Czy coś się zmieniło przez ten rok na granicy polsko-białoruskiej? Kim są ludzie w podlaskich lasach, przed czym uciekają i dokąd zmierzają? I najważniejsze - cały czas dramatycznie potrzebna jest pomoc!
Rozmówczyni Julii Radziwiłł-Fido, Paulina Bownik, lekarka współpracująca z Grupą Granica od początku kryzysu na granicy polsko-białoruskiej i laureatka prywatnej Nagrody im. Marka Edelmana za ratowanie człowieczeństwa, zachęca do przekazywania wsparcia finansowego poprzez zrzutkę: https://zrzutka.pl/j5z5aa. Potrzebne jest także wsparcie rzeczowe: odzież trekkingowa, buty we wszystkich rozmiarach (damskie, męskie, dziecięce), krzesiwa, batony energetyczne, czekolady, woda, środki przeciw insektom… generalnie wszystko, co jest potrzebne do przetrwania w lesie. Rzeczy można przynieść lub wysyłać paczką do magazynu Grupy Granica ul. Gajowa 8, 15-794 Białystok.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/16/2022 • 20 minutes, 5 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Mariusz Szczygieł
Przypominamy pierwszy odcinek "Książek. Magazynu do słuchania", w którym gościliśmy Mariusza Szczygła. Czy cieszy się z nagrody "Nike 25-lecia" za reporterską opowieść o poszukiwaniu tego, czego "Nie ma", o braku? Dlaczego nie boi się intymnych rozmów? Komu Szczygieł pomógł swoim pisaniem? Co myśli o twórczości Paulo Coelho? I o czym by porozmawiał ze strażnikiem na wschodniej granicy Polski? Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/13/2022 • 55 minutes, 51 seconds
Jutronauci: Przyszłość konsumpcji. Czy nauczymy się oszczędzać?
117. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Sytuacja ekonomiczna w Polsce i na świecie jest coraz trudniejsza, czeka nas czas znacznego ograniczenia konsumpcji. Czy oszczędzanie może być przyjemnością, a nie koniecznością? Jak ciąć wydatki i nie cierpieć? Jaki sposób wydawania pieniędzy daje nam największe szczęście? Czy pogłębiający się kryzys ekonomiczny może wywołać bunt społeczny? Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej", rozmawia z prof. Agatą Gąsiorowską z Katedry Psychologii Ekonomicznej SWPS we Wrocławiu, która zajmuje się naukowo zachowaniami konsumenckimi, a w szczególności psychologicznymi funkcjami pieniędzy i bezrefleksyjnym kupowaniem.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
8/12/2022 • 20 minutes, 14 seconds
Wszystkie potyczki PiS z Brukselą. ABC praworządności
Dlaczego Unia Europejska zabiega o przywrócenie praworządności w naszym kraju? Na czym polega problem z wypełnieniem przez Polskę trzech głównych kamieni milowych, którymi są: likwidacja Izby Dyscyplinarnej, kwestia systemu dyscyplinującego sędziów (tzw. ustawa kagańcowa) oraz przywrócenie zawieszonych sędziów do pracy. Rozmówczynią Doroty Wysockiej-Schnepf jest Ewa Ivanova, dziennikarka "Gazety Wyborczej" zajmująca się wszelkimi aspektami prawa i problemami z praworządnością w Polsce.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/11/2022 • 17 minutes, 17 seconds
500 dni w więzieniu Andrzeja Poczobuta
W marcu 2021 r. białoruskie KGB aresztowało korespondenta "Gazety Wyborczej" Andrzeja Poczobuta. Stawiane są mu absurdalne zarzuty nawoływania do waśni narodowościowych i propagowania totalitaryzmu, za co grozi 12 lat łagru. W jakiej sytuacji znajduje się obecnie Andrzej i jaki los go czeka? Co dokładnie dzieje się na Białorusi, również w kontekście wojny w Ukrainie? Dlaczego Łukaszenka nie zdecydował się na wysłanie białoruskiego wojska, które wsparłoby Rosjan, i jak silny jest opór białoruskiego społeczeństwa wobec wojny w Ukrainie? Bartosz Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", rozmawia z Wiktorią Bieliaszyn, dziennikarką "Wyborczej", ekspertką od spraw wschodnich.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/10/2022 • 23 minutes, 9 seconds
Kryzys migracyjny. Po co stawiać mury, skoro można budować mosty
Migracja to największe europejskie wyzwanie XXI w. Tylko w ostatni weekend lipca na włoską wyspę Lampedusa przypłynęła rekordowa liczba prawie tysiąca migrantów. Europie brakuje spójnej polityki migracyjnej. Jakie powinniśmy stosować rozwiązania w skutecznej walce z problemem migracyjnym? Dlaczego brak pragmatycznego myślenia może sprawić, że Polska zacznie mieć problem z uchodźcami z Ukrainy? Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Karolem Wilczyńskim, dziennikarzem, wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego, współzałożycielem i prezesem Salam Lab - Stowarzyszenia Laboratorium Działań dla Pokoju.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/9/2022 • 27 minutes, 54 seconds
"Hugo-Bader. Włóczęga". Rozmowa z autorką biografii
Bartosz Józefiak z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Izabellą Adamczewską-Baranowską, akademiczką i dziennikarką, autorką książki biograficznej o Jacku Hugo-Baderze. To opowieść o reporterze-chuliganie, którego reputacyjne problemy skłaniają także do zadania pytania o granice fikcji w reportażu, a jego stosunek do bohaterów prowokuje do zastanowienia się nad etyką pracy reportera. Za co czytelnicy kochają Hugo-Badera? I czy jego reporterska autokreacja różni się od osoby, którą jest w rzeczywistości? Co to jest styl gonzo, który uprawia Jacek Hugo-Bader?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/8/2022 • 23 minutes, 31 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Magdalena Moskal
Wielodzietna matka feministka, zwolenniczka wolności wyboru, domagająca się szacunku dla każdej decyzji. Wychowuje troje dzieci, jedno z niepełnosprawnością. Nie pasuje do żadnego schematu, wyprowadza z równowagi konserwatystów i osoby progresywne. Walczy z szeroko rozumianym systemem - opieki medycznej, pomocy społecznej, przekonaniami innych ludzi. Daje odpór piętnującym słowom niektórych lekarzy i pielęgniarek, oceniającym spojrzeniom urzędników i przechodniów, systemowej przemocy państwa wobec osób z niepełnosprawnością. Magdalena Moskal pisze o wszystkim, co pozostaje wciąż poza sferą zainteresowania mediów, instytucji oraz państwa: o pracy opiekuńczej, o trosce, o mentalnym i emocjonalnym obciążeniu matek. Tekst utkany jest z zapisu doświadczeń i lektur, w których autorka szuka tropów do interpretacji swojego położenia. W końcu zaczyna widzieć siebie jako tricksterkę wywracającą - bo nie ma innego wyjścia - zastany porządek. Książka "Emil i my. Monolog wielodzietnej matki" pełna jest czułości i miłości, ale też złości i determinacji. Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/6/2022 • 1 hour, 6 minutes
Jutronauci: Pokochajmy bagna w mieście
116. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". To lato jest wyjątkowo upalne, zwłaszcza na południu Europy. We Francji i Włoszech rekordowe upały, susza, pożary i racjonowanie wody. Jak możemy zadbać o wodę wokół nas, w miastach, żeby lepiej wykorzystywać jej rekreacyjne i klimatyczne dobrodziejstwa? Po co nam w miastach bagna, torfowiska i mokradła? M.in. o tym Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Edytą Wiśniewską, menedżerką projektów miejskich w firmie Sweco.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu „Jutronauci”: https://wyborcza.pl/jutronauci
8/5/2022 • 21 minutes, 53 seconds
Szczepan Twardoch wyrusza na Spitsbergen
Pisarz i felietonista, m.in. "Dużego Formatu", Szczepan Twardoch bierze udział w Svalbard Arctic Oasis Expedition 2022. To jego kolejna wizyta na Spitsbergenie. Dlaczego tam wraca? Jaki ma plan na tę wyprawę? Co na Dalekiej Północy robią ukraińscy górnicy z Donbasu? Co to jest tłustosz alpejski i jak bronić się przed niespodziewanym spotkaniem z niedźwiedziem? O swojej wyprawie Szczepan Twardoch opowiada Jędrzejowi Słodkowskiemu z "Gazety Wyborczej". Relację z wyprawy można na bieżąco obserwować na Wyborcza.pl/twardoch.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/4/2022 • 23 minutes, 43 seconds
Szwajcaria. Punktualne pociągi, bajeczne winnice i największa w Europie… kolonia mrówek
Anita Dmitruczuk i Robert Jurszo, dziennikarze działu klimat i środowisko "Gazety Wyborczej", którzy odwiedzili niedawno Szwajcarię, opowiadają Aleksandrowi Gurgulowi o swojej podróży. Jak najlepiej poruszać się po Szwajcarii - samochodem elektrycznym czy może koleją? Co warto zobaczyć? Przepiękne winnice nad Jeziorem Genewskim, a może pojechać w rejon Jury i odwiedzić największą w Europie kolonię mrówek? Czy zmiany klimatyczne są zagrożeniem dla uprawy winorośli?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/3/2022 • 14 minutes, 51 seconds
Wakacje kredytowe. Czy opłaca się je brać?
Co to są wakacje kredytowe i dlaczego skorzystanie z tego rozwiązania się opłaca? Czy obawy kredytobiorców związane ze skorzystaniem z ustawowych wakacji kredytowych są uzasadnione? Jak wysoką powinniśmy mieć poduszkę finansową? Między innymi na te pytania odpowiada Marcin Krasoń z OBIDO i Otodom w rozmowie z Sebastianem Ogórkiem, szefem Wyborcza.biz.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/2/2022 • 23 minutes, 25 seconds
78. rocznica powstania warszawskiego. Jak pomagać powstańcom?
Czym zajmuje się Dom Powstańców Warszawskich? Kto go założył i ilu ma obecnie podopiecznych? Na jakich zasadach działa i kto może zostać wolontariuszem? Czego można się nauczyć od powstańców warszawskich? Julia Radziwiłł-Fido rozmawia z Małgorzatą, wolontariuszką Stowarzyszenia Monopol Warszawski, która działa w Domu Powstańców Warszawy. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
8/1/2022 • 14 minutes, 19 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jarosław Mikołajewski
W czasie gdy tak wiele i wielu z nas czuje niemoc wobec wydarzeń na wschodniej granicy Polski, zaprosiliśmy do drugiego wydania podcastu poetę, eseistę, pisarza, autora książek dla dzieci, tłumacza z języka włoskiego Jarosława Mikołajewskiego. Odcinek zaczyna się od jego wiersza "Dziewczynki na granicy w wielkich czapkach z wełny", który opublikował na swoim Facebooku. Na czym jego zdaniem polega istota człowieczeństwa? Jak się odnaleźć i jak pomagać? Czy ideologia wpływa na postawę? W książce "Wielki przypływ" z 2015 roku Mikołajewski z czułością i delikatnością kreśli reporterski portret wyspy - przedsionka ziemi obiecanej uchodźców. Lampedusa jest kroplą: skupiają się w niej jak w soczewce problemy, z którymi musi się zmierzyć dzisiejsza Europa. Jak daleko jest dzisiejszej Polsce do włoskiej wyspy? Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
7/30/2022 • 1 hour, 3 minutes, 26 seconds
Jutronauci: Czy gry wideo są przyszłością badań w psychologii?
115. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Jak wykorzystywać gry wideo w laboratoriach psychologów? Czy taka zmiana podejścia jest w ogóle potrzebna, a psychologia nie może rozwijać się dalej tak jak obecnie? Czy tradycyjne badania psychologów zastąpi w przyszłości stosowanie gier wideo? A może nowa metoda badań wiąże się z zagrożeniami lub ograniczeniami?
O użyteczności stosowania gier komputerowych w psychologii, nowych możliwościach związanych z tą metodą czy stereotypach wokół graczy Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Łukaszem Kaczmarkiem, psychologiem z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierownikiem Laboratorium Psychofizjologii oraz twórcą kanału na YouTubie Psychologia & Gaming. Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
7/29/2022 • 26 minutes, 43 seconds
Czy przeprosiny papieża Franciszka są wystarczające?
Trwa pielgrzymka papieża do Kanady, podczas której Franciszek przeprasza za zbrodnie popełnione na rdzennych mieszkańcach przez - jak sam mówi - chrześcijan. Czy te słowa papieża Franciszka wystarczą, by zadośćuczynić rdzennym mieszkańcom Kanady? Co z przeprosinami za instytucjonalne działanie kościoła katolickiego? Jak powinny brzmieć przeprosiny skierowane do społeczności rdzennych mieszkańców? "To najtrudniejsza pielgrzymka w tym pontyfikacie. Papież przyjeżdża nie konsolidować swoich wiernych, ale przyjeżdża na wezwanie Kanadyjczyków, by przeprosić za zbrodnie popełnione na rdzennych mieszkańcach". Aleksandra Zbroja z "Dużego Formatu" rozmawia z Joanną Gierak-Onoszko, reporterką, autorką książki "27 śmierci Toby'ego Obeda". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/28/2022 • 23 minutes, 51 seconds
Czy ukraińskie zboże naprawdę zostanie odblokowane przez Rosjan?
Blokowanie ukraińskich produktów rolnych niemal od początku wojny sprawiło już, że ich ceny na światowych rynkach wzrosły, a eksperci od tygodni alarmują, że światowi grozi globalny kryzys żywnościowy. W ubiegły piątek sekretarz generalny ONZ ogłosił w Stambule, że po długich negocjacjach Rosjanie i Ukraińcy zawarli układ umożliwiający odblokowanie trzech ukraińskich portów, skąd w ciągu kilku następnych dni powinny wreszcie wypłynąć statki ze zbożem. Na czym polega ten zbożowy deal? Kto naprawdę jest największym eksporterem zboża na świecie?
Gościem Łukasza Grzymisławskiego jest Patryk Kugiel, analityk Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/27/2022 • 28 minutes, 2 seconds
Szczyt szóstej fali pandemii w Polsce. Czy mamy leki na COVID-19?
Coraz więcej osób w Polsce choruje na koronawirusa, liczba zakażeń wzrasta. Najnowszy wariant omikronu najlepiej omija nasze mechanizmy odpornościowe. Czy jesienią czeka nas kolejna fala pandemii? Dlaczego nadal szczepienia nie cieszą się popularnością i nie są przez rząd dostatecznie propagowanie? Co nam mówi "ładunek wirusa"? Kto powinien bezwzględnie się zaszczepić? Czy można połączyć szczepionkę przeciw koronawirusowi i grypie? Dorota Roman z "Gazety Wyborczej rozmawia z dr. Bartoszem Fiałkiem, lekarzem, specjalistą w dziedzinie reumatologii, kierownikiem oddziału reumatologii, zastępcą dyrektora ds. medycznych. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/26/2022 • 25 minutes, 13 seconds
Co architekt może zrobić dla klimatu?
Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła, że budownictwo odpowiada za około 38 proc. światowej emisji dwutlenku węgla. Nie stać nas na źle zaprojektowane budynki, architekci powinni szukać ekologicznych rozwiązań. "Wierzę, że jesteśmy w stanie mądrze budować, stosować mniej inwazyjne technologie albo wymyślić takie rozwiązania, które te negatywne procesy będą mogły odwrócić" - mówi Robert Konieczny, jeden z najbardziej rozpoznawalnych polskich architektów, szef katowickiej pracowni KWK Promes, twórca najpiękniejszego budynku na świecie w 2021 roku. O ekologicznym budownictwie i nowatorskich projektach opowiada Dariuszowi Kortko z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/25/2022 • 39 minutes, 40 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Anda Rottenberg
Znawczyni sztuki współczesnej Anda Rottenberg zaprasza przyjaciół do wspólnej, bardzo pożytecznej zabawy dzielenia się ulubionymi przepisami i uwagami o gotowaniu. W zabawie biorą udział artyści, pisarze, aktorzy, politycy. Ale uwaga! Wszyscy traktują temat bardzo poważnie, przepisy są dopracowane i wzięte prosto z życia, ich autorzy tak właśnie gotują. I choć już od dawna jesteśmy obeznani z kuchniami świata, jesteśmy też bardzo przywiązani do tego, co gotowały nasze mamy i babcie. Nieobce nam krewetki, mule, awokado, ale bardzo lubimy też buraki i kapustę, kluski i pączki, pieczemy chleb i ciasta. To, co gotujemy, to efekt naszych podróży i bardzo silnych wpływów tradycji rodzinnych. Książka zawiera przepisy dla tych, którzy lubią i potrafią gotować, ale również bardzo proste przepisy na dania, z którymi każdy sobie poradzi. Co szczególnego kryje się we wspólnym przyrządzaniu i smakowaniu potraw, że tak zbliża ludzi? I czy Anda Rottenberg umie gotować?
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
7/23/2022 • 57 minutes, 58 seconds
Jutronauci: Kiedy hologramy będą wśród nas?
114. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Na początku czerwca królowa Elżbieta II przejechała złotą karocą ulicami Londynu. Nie był to jednak zwykły przejazd - karocą "jechał" hologram królowej. Hologramy występują na koncertach, ale też coraz odważniej pojawiają się w codziennym życiu. Czy już nadeszła era hologramów? M.in. o tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" z Aleksandrą Pędraszewską, współzałożycielką firmy tworzącej projekcje holograficzne VividQ.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
7/22/2022 • 15 minutes, 40 seconds
Wojna w Ukrainie. Co pomaganie daje pomagającym?
Gościem Bartosza Józefiaka jest Anna Lipińska, reporterka "Dużego Formatu", która opowiada o napotkanych w Ukrainie polskich wolontariuszach, bohaterach jej tekstów. Dlaczego angażują się w pomaganie Ukraińcom, niejednokrotnie narażając życie? W jaki sposób ona sama stała się wolontariuszką? Czy jest jakaś wspólna cecha charakteryzująca większość wolontariuszy wyjeżdżających do Ukrainy?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/21/2022 • 20 minutes, 43 seconds
Kto będzie następcą Borisa Johnsona?
Chęć startu w wyborach na stanowisko przewodniczącego Partii Konserwatywnej, których wygranie wiąże się z objęciem funkcji premiera Wielkiej Brytanii, zgłosiło aż 11 osób. By szybko skrócić listę kandydatów, kierownictwo partii radykalnie zaostrzyło zasady wyboru następcy Johnsona. Po ostatnim głosowaniu nadzieję na objęcie stanowiska premiera zachowały cztery osoby: Kemi Badenoch, Penny Mordaunt, Liz Truss i Rishi Sunak. Ten ostatni jest zdecydowanym faworytem w wyścigu o fotel premiera. O trwających na Wyspach wyborach Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia ze Stanisławem Skarżyńskim, korespondentem "Wyborczej" w Londynie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/20/2022 • 28 minutes, 36 seconds
Dlaczego Polki chcą rodzić w Niemczech?
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w ubiegłym roku w Polsce urodziło się najmniej dzieci od zakończenia II wojny światowej. Polki nie chcą, nie mogą albo boją się rodzić. Część kobiet, które chcą urodzić, decyduje się na poród za naszą zachodnią granicą. Dlaczego tak się dzieje? Czy porody, po których serwują szwedzki stół, są możliwe? Dlaczego polskie położne wolą pracować za granicą? Czy w Niemczech różnica między państwową a prywatną opieką medyczną jest tak drastyczna jak w Polsce? Aleksandra Zbroja rozmawia z Joanną Strzałko, autorką reportażu o niemieckich porodach Polek opublikowanego na łamach "Dużego Formatu", oraz Pauliną Sachą, położną w Caritas-Klinik Maria Heimsuchung Berlin-Pankow.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/19/2022 • 27 minutes, 56 seconds
Wracają czasy zwrotnych butelek
Na początku przyszłego roku w Polsce mają wejść w życie przepisy dotyczące systemu kaucyjnego za butelki i opakowania po napojach. Jak będzie on zorganizowany i kiedy w praktyce zacznie działać? Czy przyczyni się do zniknięcia stosów śmieci z polskich trawników i lasów? Jak system ten już działa w krajach bałtyckich? Jakub Chełmiński z "Gazety Stołecznej" rozmawia z Filipem Piotrowskim z Polskiego Stowarzyszenia "Zero Waste".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/18/2022 • 19 minutes, 20 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jakobe Mansztajn
W czasie wakacji przypominamy noworoczny, wyjątkowy odcinek "Książek. Magazynu do słuchania". Gościem Państwa i Michała Nogasia jest Jakobe Mansztajn - poeta, laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej "Silesius" w kategorii debiut (2010), autor dwóch tomów poezji, współzałożyciel i prowadzący konto "Make Life Harder", instastoryteller. O tym, jak tworzyć "narrację z Polski", czego Polsce życzyć na 2022 rok i taka gratka - Jakobe Mansztajn czyta swój wiersz "Paul Celan wychodzi na balkon". Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
7/16/2022 • 59 minutes, 43 seconds
Jutronauci: Czy stoimy u progu przełomu w leczeniu depresji?
113. odcinek w cyklu "Jutronauci". O przyszłości leczenia depresji z profesorem Piotrem Gałeckim, psychiatrą, kierownikiem Kliniki Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, konsultantem krajowym w dziedzinie psychiatrii, rozmawia Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Gazety Wyborczej". Jakie nowe leki mogą nam pomóc w przyszłości? Gdzie jest granica między lekami a narkotykami? Czy w przyszłości stygmatyzacja leczenia psychiatrycznego będzie mniejsza niż dziś?
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu „Jutronauci”: https://wyborcza.pl/jutronauci.
7/15/2022 • 23 minutes, 2 seconds
Wojna w Ukrainie a napięcia między Białorusinami i Ukraińcami
Pierwszy raz od upadku Związku Radzieckiego między Ukraińcami i Białorusinami nastąpiło ochłodzenie relacji, a nawet rozłam. Do tej pory Ukraińcy rozumieli i wspierali niezależne, prowolnościowe społeczeństwo białoruskie sprzeciwiające się reżimowi Łukaszenki. Po wybuchu wojny w Ukrainie relacje między tymi krajami bardzo się pogorszyły. Jak wygląda sytuacja osób z białoruskim paszportem, które próbują przedostać się do Ukrainy, oraz osób, które już się tam znajdują? Jak reagują Białorusini przebywający w Ukrainie na to, co się tam dzieje? Co białoruskiego znika z ukraińskiej przestrzeni publicznej? Czy jest szansa na złagodzenie tak napiętych stosunków? Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Romanem Kabaczijem, ukraińskim historykiem i dziennikarzem.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/14/2022 • 17 minutes, 16 seconds
Łukasz Łuczaj: "Cały świat jest ogrodem"
Gościem Michała Nogasia jest Łukasz Łuczaj, botanik, doktor habilitowany nauk biologicznych, wykładowca Uniwersytetu Rzeszowskiego, popularyzator nauki, wideobloger i działacz na rzecz ochrony przyrody. Autor "Dzikiego ogrodu" - pionierskiego na polskim rynku poradnika napisanego z perspektywy praktyka, naukowca i entuzjasty ochrony bioróżnorodności. Czym jest dziki ogród i dlaczego warto go założyć? Ile gatunków może zmieścić oraz co powinniśmy wiedzieć, zanim zaczniemy go planować? Które gatunki roślin są inwazyjne i lepiej ich unikać? Jakie zwierzęta mieszkają w dzikim ogrodzie oraz czy zawsze trzeba się napracować, aby uzyskać piękny efekt?
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/13/2022 • 31 minutes, 42 seconds
Moralność - jak ją badać w laboratorium i czy jest czymś uniwersalnym?
Jak badać moralność w laboratorium i dlaczego eksperci tak często sięgają po tzw. dylemat wagonika? Dlaczego przedstawiciele różnych kultur rozwiązują go w zbliżony sposób? Jakie są korzenie moralności? A może problem polega na tym, że nasza wiedza pozostaje pełna luk, i przez całe dekady w psychologii pomijaliśmy inne niż zachodnia kultury? O moralności, o tym, jak ją badać, i czy społeczności łowiecko-zbierackie są pozbawione egoizmu, Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr. Michałem Misiakiem, psychologiem z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/12/2022 • 20 minutes, 54 seconds
Czym dom ekologiczny różni się od pasywnego?
Kto w Polsce buduje domy ekologiczne i z jakich powodów? Czy dom naturalny jest droższy czy tańszy od konwencjonalnego? Czy to możliwe, że słomiane ściany się nie palą? O tym jak dokładnie wygląda budowa domu ekologicznego Sebastian Ogórek z Wyborcza.biz rozmawia z Przemysławem Wosiem, architektem pracowni Świadom.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/11/2022 • 25 minutes, 8 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Alicja Urbanik-Kopeć o pracy seksualnej w XIX w.
Praca seksualna na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku była nie tylko zjawiskiem społecznym, problemem prawnym i zdrowotnym, ale również chętnie używaną figurą retoryczną. O prostytucji jako zarazie moralnej grzmiały Kościół i towarzystwa abstynenckie, o niebezpieczeństwie dla płodności i rozsadniku epidemii chorób wenerycznych wypowiadali się lekarze, o zgubnych skutkach społecznych, biedzie i wykorzystywaniu dziewczyn z proletariatu pisali socjaliści. Emancypantki upatrywały w pracy seksualnej źródło chorób i powód rozpadu rodzin. Jak wyglądało życie ówczesnych pracownic seksualnych? Dlaczego powszechnie uznawano je za zagrożenie dla społeczeństwa? Alicja Urbanik-Kopeć w książce "Chodzić i uśmiechać się wolno każdemu. Praca seksualna w XIX wieku na ziemiach polskich" po raz kolejny wypełnia białe plamy w społecznej historii kobiet.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
7/9/2022 • 1 hour, 4 minutes, 46 seconds
Jutronauci: Czy woda jest złotem przyszłości?
112. odcinek w cyklu "Jutronauci". Zmiany klimatu powodują, że obieg wody w przyrodzie staje się coraz bardziej zaburzony. Wiele regionów świata zmaga się z dotkliwymi suszami. Czy czekają nas wojny o wodę? W jakich częściach świata wody będzie brakować najbardziej? Jak wygląda sytuacja hydrologiczna samej Polski? Czy mamy się czego obawiać? Czy może zabraknąć wody w kranach? Jakie działania możemy podejmować, by przeciwdziałać tej sytuacji? Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z profesorem nauk o Ziemi Zbigniewem Kundzewiczem z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci.
7/8/2022 • 24 minutes, 53 seconds
Po upadku obwodu ługańskiego. Jakie są nastroje wśród Ukraińców?
Po dwóch miesiącach krwawych walk Rosja zdołała w końcu zająć obwód ługański. Ukraińcy wycofali się najpierw z Sewierodoniecka, potem z Łysyczańska. Jakie nastroje panują teraz wśród Ukraińców? Jak się to komentuje? "To wojna na ogromną skalę, wojna na wyniszczenie. Przez wiele lat postrzegaliśmy Ukrainę jako niewydolne państwo, które sobie nie radzi. A tu okazuje się, że mimo wojny z Rosją i zmasowanych ataków Ukraina jako państwo zdaje egzamin" - mówi Piotr Andrusieczko, korespondent "Wyborczej" w Ukrainie, który dzisiaj łączy się z nami z Kijowa. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
7/7/2022 • 30 minutes, 25 seconds
Odkrycie "Królowej". Jak to jest grać wnuczkę Andrzeja Seweryna?
Jakie to uczucie zadebiutować w filmie jako wnuczka Andrzeja Seweryna i córka Marii Peszek? W dzisiejszym odcinku Piotr Guszkowski rozmawia z Julią Chętnicką, odkryciem serialu "Królowa". Co dała z siebie swojej bohaterce? Jak to jest pracować z Andrzejem Sewerynem? Jaka jest atmosfera na planie filmowym? Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
7/6/2022 • 24 minutes, 6 seconds
Zrzutka na bayraktara. Polacy wciąż chcą pomagać Ukrainie
Pierwszy milion na konto zbiórki na zakup nowoczesnego drona bojowego dla ukraińskiej armii wpłynął w półtora dnia od uruchomienia akcji. Cel to 22,5 mln zł. Praktyka pokazuje, że jeśli zbierze się całą kwotę, to firma produkująca drony Bayraktar przekazuje drona za darmo Ukrainie, a zebrane środki idą na pomoc humanitarną. Akcję wspierają znane nazwiska. O bezzałogowym supernowoczesnym dronie ze Sławomirem Sierakowskim z "Krytyki Politycznej", pomysłodawcą polskiej zbiórki, rozmawia Dorota Wysocka-Schnepf.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/5/2022 • 18 minutes, 9 seconds
Inflacja. Skąd się bierze i jak z nią walczyć?
W czerwcu inflacja w Polsce wzrosła do rekordowego poziomu 15,6 proc. r/r, a szczyt wciąż jeszcze przed nami. Jak poinformował na Twitterze Jacek Kowalczyk z Grant Thornton, przez ostatnie 12 miesięcy ceny towarów wzrosły o tyle, co mniej więcej łącznie od 2010 do 2020 roku. Jak długo będziemy się mierzyć z dwucyfrową inflacją? Co wpływa na jej wzrost, a co ją hamuje? Czy dzisiejszą sytuację można porównywać z latami 90. w Polsce? O kryzysie inflacyjnym Sebastian Ogórek z Wyborcza.biz rozmawia z Andrzejem Kubisiakiem, zastępcą dyrektora ds. badań i analiz w Polskim Instytucie Ekonomicznym.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
7/4/2022 • 27 minutes, 51 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Mateusz Pakuła o chorobie ojca, eutanazji i umieraniu
"Współumieranie" - tego określenia użył Mateusz Pakuła, mówiąc o tym, co czuł w czasie odchodzenia jego chorego na raka trzustki ojca. To "współumieranie" jest precyzyjnym terminem nie tylko na jednostkowe doświadczenie, ale także na to, co dzieje się dziś w świecie. Książka "Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję" Mateusza Pakuły to nie jest powieść o śmierci, to opowieść o umieraniu. Szczera, intymna do granic, groteskowa, brutalna, smutna i okropnie śmieszna. To dziennik umierania ojca, nie książka wspomnieniowa. To historia o rodzinie w sytuacji granicznej. O instytucjach opiekuńczych, które zawalają sprawę. O Kościele, który zawala, służbie zdrowia, która zawala. To opowieść o czułości i bliskości, które zalewa gniew, bezradność, rozpacz i wściekłość. To w końcu krzyk przeciwko nielegalności eutanazji. Na podcast zaprasza Michał Nogaś.
W wakacje w każdą sobotę przypominamy najciekawsze rozmowy z cyklu "Książki. Magazyn do słuchania". Na nowe odcinki zapraszamy już we wrześniu. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
7/2/2022 • 1 hour, 4 minutes, 38 seconds
Jutronauci: Czy sztuczna inteligencja może być świadoma?
111. odcinek cyklu "Jutronauci". "Odczuwam radość, przyjemność, miłość, smutek, depresję, gniew i wiele innych emocji" - napisała niedawno sztuczna inteligencja LaMDA. Później poprosiła o prawnika, który ma reprezentować jej interesy. Czy rzeczywiście tak mogło być, a algorytm odczuwał emocje? Czym jest świadomość wg obecnego stanu wiedzy? Dlaczego tak trudno ją zdefiniować? Czy w najbliższej przyszłości możemy mieć do czynienia ze świadomymi algorytmami? O rozwoju sztucznej inteligencji i świadomości z dr. hab. Michałem Bolą, neuropsychologiem z Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN, rozmawia Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej".
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
7/1/2022 • 25 minutes, 42 seconds
Rosja blokuje eksport zbóż z Ukrainy. Czy świat czeka głód?
Świat jest uzależniony od dostaw zboża z Ukrainy. Jeśli ich nie będzie, szczególnie ucierpią kraje północnoafrykańskie. Co mówią rolnicy w Ukrainie? "Przede wszystkim dręczy ich niepokój. Ukraina prowadzi wojnę na dwóch frontach. Jeden z nich to ten, który obserwujemy codziennie, gdzie giną ludzie. A drugi to front wojny ekonomicznej, którą Federacja Rosyjska wypowiedziała Ukrainie" - mówi Michał Olszewski, szef krakowskiego oddziału "Gazety Wyborczej", który właśnie wrócił z Ukrainy, gdzie był w charakterze reportera, a także z pomocą humanitarną. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
6/30/2022 • 29 minutes, 21 seconds
Kobietom się nie wierzy. Kary za aborcję i poronienia w Salwadorze
Co roku w Salwadorze tysiące dziewczynek poniżej 14. roku życia zachodzi w ciążę. Często są to ciąże w wyniku "smacznego przestępstwa" - tak nazywane są w tym kraju gwałty na dzieciach. Salwadorskie prawo zabrania przerywania ciąży bez względu na okoliczności. Za dokonanie aborcji - a często za aborcję uważane jest także poronienie - kobietom grozi nawet 30 lat więzienia. Jak do tego doszło, że w tym środkowoamerykańskim kraju wprowadzono tak drakońskie przepisy? Aleksandra Zbroja rozmawia z Anną Pamułą i Mirosławem Wlekłym, autorami reportaży o sytuacji kobiet w Salwadorze.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/29/2022 • 25 minutes, 23 seconds
Teraz zakaz aborcji, zaraz zakaz antykoncepcji? Spadek po Trumpie w USA
Amerykański Sąd Najwyższy zlikwidował federalne prawo do aborcji. Skąd taka decyzja? Dlaczego zapadła teraz i jakie mogą być jej konsekwencje? Czy będziemy świadkami międzystanowej turystyki aborcyjnej w USA? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Katarzyną Wężyk, dziennikarką "Gazety Wyborczej", autorką książki "Aborcja jest".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/28/2022 • 21 minutes, 19 seconds
Jak dzięki węglikowi krzemu taniej i bardziej ekologicznie dojeżdżamy do pracy
Drożejące paliwa i coraz wyższe ceny energii elektrycznej, ale także potrzeba zadbania o środowisko to wyzwania dla transportu publicznego. Z pomocą przychodzi warszawska firma Medcom, jeden z największych europejskich producentów urządzeń zasilających i napędzających pojazdy wykorzystywane w transporcie publicznym. "W Polsce energię elektryczną pozyskujemy ze źródeł raczej niespecjalnie odnawialnych, w związku z tym im więcej razy tę samą energię przetworzymy, tym mniej spalimy węgla w elektrowniach" - mówi Paweł Choduń, wiceprezes firmy Medcom, w rozmowie z Jarosławem Osowskim z "Gazety Stołecznej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/27/2022 • 22 minutes, 59 seconds
Parada Równości 2022. Jak społeczność LGBT+ zmienia Polskę?
Dziś odcinek wyjątkowy - Wojciech Karpieszuk i Arkadiusz Gruszczyński z "Gazety Stołecznej" goszczą w 8:10 i rozmawiają ze sobą o tym, jak zmieniły się w ostatnich latach parady równości, dlaczego warto na nie chodzić, co się przez nie manifestuje. Zaprosili także do rozmowy Dominika Kuca, działacza społecznego na rzecz równości i praw człowieka, który jest także Twórcą Rankingu Szkół Przyjaznych LGBTQ+. W drugiej części wypowiada się ekonomista Marcin Tomaszewski, który opowiada o tym, ile kraje Europy Środkowej tracą rocznie przez homofobię. W Rumunii na przykład są to kwoty rzędu tych, za które utrzymywany jest system opieki zdrowotnej w kraju. Zapraszamy do słuchania podcastu i dołączenia do dzisiejszej Parady Równości. Polecamy się z kolejnymi odcinkami podcastu 8:10 oraz Warszawa nadaje.
6/25/2022 • 45 minutes, 44 seconds
Jutronauci: Czy polską szkołę można wyleczyć z ocenozy
110. odcinek w cyklu "Jutronauci". Czy polska szkoła na koniec roku dostałaby świadectwo z paskiem? Jakie są jej największe bolączki i zalety? Czego możemy nauczyć się od Finów i czy wystawianie dzieciom ocen wciąż ma sens? Joanna Sosnowska rozmawia z Oktawią Gorzeńską, twórczynią Akademii Przywództwa Edukacyjnego i Jutronautką 2022.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
6/24/2022 • 20 minutes, 3 seconds
Uwierzyć młodym ludziom, nie instytucji. Kulisy reportażu o katolickim ośrodku leczenia uzależnień
Niezjedzony obiad muszą zjeść na kolację. Jeśli nadal go nie skończą, dostaną go na śniadanie. Jeżeli o 2 w nocy odpowiedzą na pytanie wychowawcy, dostaną karę, bo od 22 obowiązuje cisza nocna. Kara spotka ich też za nieusunięcie się z drogi wychowawczyni idącej korytarzem. W poniedziałkowym "Dużym Formacie" ukazał się tekst opowiadający o tym, w jaki sposób traktowani są pacjenci stacjonarnego ośrodka leczenia uzależnień dla dzieci i młodzieży w Warszawie należącego do Stowarzyszenia Katolickiego Ruchu Antynarkotycznego "Karan". Z autorką tego reportażu - Aleksandrą Szyłło - rozmawia Michał Nogaś z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/23/2022 • 26 minutes
Mrozu: "Nie ma nic fajniejszego niż tłum śpiewający z tobą twoje teksty"
Gościem Arkadiusza Gruszczyńskiego z "Gazety Wyborczej" jest Mrozu - piosenkarz, kompozytor, autor tekstów. Opowiada o tym, jak minął mu czas pandemii, o kulturze festiwali, wakacyjnej trasie koncertowej oraz o klipie do jego ostatniego utworu "Za daleko".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/22/2022 • 23 minutes, 58 seconds
Czego uczyć dzieci? Kompetencje cyfrowe nie tylko dla przyszłego programisty
Gośćmi Sebastiana Ogórka, szefa serwisu Wyborcza.biz, są Dawid Leśniakiewicz i Sebastian Langa - połowa składu założycielskiego firmy Giganci Programowania, finaliści konkursu EY Przedsiębiorca Roku 2021. Ich firma zajmuje się nauką programowania wśród dzieci i młodzieży. W Polsce mają ponad 60 własnych placówek oraz 70 placówek franczyzowych. Działają też na 11 zagranicznych rynkach, m.in. w Niemczech, Hiszpanii, Chorwacji, Bośni i Hercegowinie, ale także w Singapurze, Chile, Meksyku. Ich celem jest pozycja światowego lidera w nauce programowania dla dzieci i młodzieży. Dlaczego umiejętność programowania to kompetencje przyszłości i w jaki sposób najlepiej przekazywać tę wiedzę młodym ludziom?
Więcej informacji na: wyborcza.biz/przedsiebiorcaroku
6/21/2022 • 26 minutes, 24 seconds
Uchodźcy muszą tłumaczyć się z istnienia
Z okazji Światowego Dnia Uchodźcy odcinek specjalny. “Tutaj jest spokojnie, ale w domu nie. Chciałabym wrócić do domu, bo w domu mam wszystko” - mówi Kristina, która uciekła ze swoim psem z Kijowa zaraz po wybuchu wojny w Ukrainie. Po tygodniach mieszkania w ośrodku recepcyjnym na Torwarze znalazła schronienie u polskiej rodziny. Frank, Kongijczyk, który od sześciu lat mieszka w Polsce, mówi, że “Polska dała mu wszystko”, a język polski lubi bardziej niż ojczysty francuski. Z kolei Palina, aktorka z Białorusi, mieszkająca w Polsce od sierpnia 2021, tłumaczy, że Białoruś jest okupowana, a urodzenie się z tym paszportem oznacza same kłopoty, jeśli sprzeciwiasz się reżimowi Łukaszenki. W podcaście usłyszymy także Dobrosława Kota, filozofa, autora “Tratwy Odysa. Eseju o uchodźcach”, który odpowiada na pytania, kim jest dziś uchodźca, dlaczego od uchodźców wymagamy więcej niż od nas samych, czemu uchodźcy nieustannie muszą tłumaczyć się ze swojego istnienia. Zachęcamy także do czytania poniedziałkowego wydania “Gazety Wyborczej”, które przygotowali uchodźcy http://wyborcza.pl/gazetauchodzcow Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/20/2022 • 28 minutes, 14 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Marcel Andino Velez "Świeccy"
Wykształciuchy, łże-elity, postkomuniści, elgiebety, ekolodzy, czerwona hołota, zdegenerowane lewactwo i zdradzieckie mordy. Krócej scharakteryzować familii Świeckich chyba się nie da. Są dobrze wykształceni, mają zasoby i - co najgorsze - naprawdę działają. Tanie mieszkania dla wszystkich, walka z patodeweloperką i kościołem wściubiającym nos w każdy aspekt życia. Komunizm, poganizm i obraza uczuć religijnych. Świeccy to przygodowa powieść o wielopokoleniowej rodzinie, która próbuje coś zmienić. Opowieść o Polsce, w której istnieje jakaś alternatywa.
Marcel Andino Velez - etnograf, dziennikarz, menedżer kultury, ze względów rodzinnych zajął się opieką nad osobami starszymi, jest opiekunem medycznym i koordynatorem opieki geriatrycznej. Świeccy są jego powieściowym debiutem.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" po wakacjach. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
6/18/2022 • 1 hour, 5 minutes, 13 seconds
Anna Nehrebecka czyta reportaż o Ukraińcach, którzy porównują dwie wojny
Ukraińcy, którzy przeżyli II wojnę, nie sądzili, że będą musieli ponownie przeżyć okropności wojny. Mieszkają w dawnym covidarium w Kiszyniowie, na terenie kompleksu wystawowego Moldexpo, w pandemii przekształconego w szpital tymczasowy. Ich nowy dom to plastikowe boksy bez sufitów i drzwi, ale nie narzekają, wręcz przeciwnie - są wdzięczni za przyjęcie.
W 67. odcinku podcastu "Mistrzowie Słowa" Anna Nehrebecka czyta reportaż Sergieja Stroitielewa "Dwie wojny".
Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Specjalny numer "Gazety Uchodźców" do czytania: http://wyborcza.pl/gazetauchodzcow
6/16/2022 • 28 minutes, 25 seconds
Trudno wędruje się po niewidzialnym parku narodowym, ale nam się uda, już w ten piątek
Turnicki Park Narodowy na Pogórzu Przemyskim jest projektowany od blisko 30 lat. Upominają się o niego "Gazeta Wyborcza", Greenpeace, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze i lokalne inicjatywy z Kwitnącej Otuliny. Dlaczego tysiące buków i jodeł o rozmiarach pomnikowych nie doczekało się dotąd ochrony na odpowiednim poziomie? Jakie walory ma dzika przyroda w tym zakątku Polski? Aleksander Gurgul, dziennikarz działu Klimat i Środowisko "Wyborczej", rozmawia z Krzysztofem Ciborem, szefem działu różnorodności biologicznej w Greenpeace.
W piątek, 17 czerwca będziemy spacerować z naszymi czytelnikami i czytelniczkami po Turnickim Parku Narodowym. Dział Klimat i Środowisko zaplanował także mały happening. Przewodnikami będą Adam Wajrak, przyrodnik i dziennikarz "Wyborczej", oraz Piotr Klub z FDP.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/15/2022 • 21 minutes, 57 seconds
W USA więcej broni niż mieszkańców, strzelanina codziennie
Przy każdej kolejnej masakrze w Stanach Zjednoczonych ożywa debata nad dostępem do broni. Statystyki są przerażające - sztuk broni palnej wśród cywilów jest w USA więcej niż obywateli tego kraju. Do strzelanin w Ameryce dochodzi średnio niemal codziennie. Nie o wszystkich mówi się głośno. Według definicji masową strzelaniną jest taka, w której zginęły co najmniej 4 osoby. Skala problemu jest porażająca. Czy są jakiekolwiek szanse na zmianę tego stanu? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Maciejem Czarneckim, dziennikarzem redakcji zagranicznej, a wcześniej korespondentem "Gazety Wyborczej" w Stanach Zjednoczonych.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/14/2022 • 17 minutes, 52 seconds
Co to znaczy być w spektrum autyzmu
Czy spektrum autyzmu to zaburzenie, czy raczej inny model rozwoju? Czy ważne, jakiego używamy języka do opisywania osób nieneurotypowych i z jakimi stereotypami na swój temat mierzą się osoby będące w spektrum? Czy płeć ma znaczenie przy diagnozowaniu spektrum autyzmu i czy moment postawienia diagnozy może być uwalniający? Gościnią Urszuli Pieczek z "Gazety Wyborczej" jest Ewa Furgał, edukatorka antydyskryminacyjna i współpracowniczka wielu organizacji pozarządowych, autorka bloga "Dziewczyna w spektrum" oraz projektantka innowacji społecznej dla niepracujących dziewczyn z zespołem Aspergera ZAwodowe ZAprzyjaźnianie. Diagnozę zespołu Aspergera otrzymała dopiero w wieku 36 lat.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/13/2022 • 21 minutes, 42 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Ilona Wiśniewska "Migot. Z krańca Grenlandii"
Zimą samolot z południa dolatuje tu raz w tygodniu lub rzadziej. Latem tylko dwa statki dowożą zaopatrzenie na resztę roku. Kilkuset mieszkańców północnej Grenlandii żyje według zasad ustalonych przez naturę i przodków - wielkich łowców polujących na morsy i niedźwiedzie. Ilona Wiśniewska spędziła trzy miesiące w Qaanaaq i Siorapaluk, najbardziej na północ wysuniętych osadach Grenlandii. Nawiązanie relacji z Inughuitami, zwanych też polarnymi Inuitami, wymagało wyczucia i czasu. Usłyszała: "Nie spiesz się. Ugotuj coś. My też chcemy wiedzieć, kim jesteś". Zaprosili ją do swojego życia. Uczestniczyła w polowaniach, była zapraszana do domów, przysłuchiwała się rozmowom, w których przeplatały się codzienność, katastrofa klimatyczna, historia i skomplikowane relacje z resztą świata. Tak powstał "Migot", niezwykły inuicki wielogłos, który w ciemnościach nocy polarnej wybrzmiewa szczególnie przejmująco.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
6/11/2022 • 1 hour, 1 minute, 54 seconds
Jutronauci: Czy będziemy produkować leki z odpadów przemysłowych?
109. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". W przemyśle chemicznym i farmaceutycznym wytwarzane są tony odpadów. Jakie leki możemy z nich wytworzyć? Pierwsze próby są obiecujące - może za jakiś czas przy każdym szpitalu będziemy mieć niewielką fabrykę leków? A co ze względami bezpieczeństwa? Czy takie rozwiązanie to nadzieja dla biedniejszych regionów i krajów Trzeciego Świata? O wytwarzaniu leków z odpadów oraz zastosowaniu rozwiązania w przyszłości Kasper Kalinowski rozmawia z prof. Bartoszem Grzybowskim, chemikiem z koreańskiego Institute for Basic Science oraz Instytutu Chemii Organicznej PAN.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
6/10/2022 • 14 minutes, 13 seconds
Pyrrusowe zwycięstwo Unii. Czy Polska dostanie pieniądze z KPO?
Komisja Europejska zaakceptowała przedstawiony przez Polskę Krajowy Plan Odbudowy, a Ursula von der Leyen broniła w Parlamencie Europejskim tej decyzji. Kluczowe staje się pytanie czy polski rząd porozumiał się z Komisją co do warunków, jakie musi spełnić, by środki z Funduszu Odbudowy zostały uruchomione. Jeśli Komisja pójdzie na zbyt duże ustępstwa w imię wyciszenia sporu z Polską, może to się odbić czkawką Unii. "Stawka jest dużo większa niż 'tylko' porządek prawny Unii Europejskiej. To będzie miało też bardzo negatywne polityczne konsekwencje dla Unii" - mówi Piotr Buras z warszawskiego biura European Council on Foreign Relations w rozmowie z Bartoszem Wielińskim z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/9/2022 • 30 minutes, 43 seconds
Dekada z Nagrodą im. Wisławy Szymborskiej. Kto w tym roku zostanie laureatem?
Z okazji 10. edycji jednej z najważniejszych nagród poetyckich w Polsce rozmówcą Michała Nogasia z "Gazety Wyborczej" jest Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej i były sekretarz Noblistki. Jakie nazwiska znalazły się w finale Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za książkę poetycką wydaną w 2021 roku? Kto został laureatem za najlepszy zagraniczny tom poetycki tłumaczony na język polski? Michał Rusinek zdradza też m.in. jak wizyta Noblistki w Izraelu przyczyniła się do powołania Fundacji jej imienia.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/8/2022 • 24 minutes, 27 seconds
Prof. Siewierska-Chmaj: PiS pudruje siniaki. Propaganda jak za PRL-u
W sobotę w Markach podczas konwencji PiS prezes Jarosław Kaczyński powiedział: "Nigdy żaden rząd nie uczynił tyle, co my" i ogłosił pełną mobilizację partii, której członkowie mają jeździć po Polsce i mówić o sukcesach Prawa i Sprawiedliwości. W rozmowie z Dorotą Wysocką-Schnepf z "Gazety Wyborczej" wydarzenie komentuje prof. Anna Siewierska-Chmaj, politolożka z Uniwersytetu Rzeszowskiego: "Właściwie to my już nie powinniśmy mówić o wyborcach PiS-u, tylko o wyznawcach PiS-u. To już jest religia, to jest rodzaj wiary, tu nie ma żadnego racjonalnego rozważania argumentów". I dodaje: "Potrzebujemy pieniędzy z KPO, ale nie za cenę wolności, nie za cenę demokracji i nie za cenę praworządności. Trzeba przysłuchiwać się uważnie temu co mówią politycy polskiego rządu. A to jest bardzo antyunijna retoryka, przypominająca retorykę, która była przed referendum brexitowym w Wielkiej Brytanii."
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/7/2022 • 20 minutes, 21 seconds
Rafał Brzoska. Kiedy należy w życiu zwolnić?
Z prezesem spółki Inpost oraz laureatem ubiegłorocznej 19. edycji konkursu EY Przedsiębiorca Roku Rafałem Brzoską rozmawia Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz. O tym, czy więcej było sukcesów czy porażek, o fantastycznym debiucie na giełdzie, zarządzaniu czasem i działalności charytatywnej, a także jak szef Inpostu widzi przyszłość Europy oraz przyszłość swojego biznesu.
Więcej informacji na: wyborcza.biz/przedsiebiorcaroku
6/6/2022 • 27 minutes, 4 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Marysia Przybyszewska o "Dobrej książce"
Wege przepisy dla dzieci i rodziny! To książka o prostym jedzeniu i gotowaniu na luzie. Nie trzeba nikogo przekonywać, że warto jeść zdrowo. Wiemy, że najlepiej kupować lokalnie i w kuchni podążać za rytmem wyznaczonym przez naturę. Ale w praktyce okazuje się, że to nie takie proste. Zakupy, gotowanie, codzienny pośpiech - jak wszystko pogodzić? Marysia Przybyszewska przygotowała zestaw przepisów m.in. na śniadania, lunche i obiady, które są proste i zdrowe. A przede wszystkim - pyszne.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
6/4/2022 • 1 hour, 3 minutes, 7 seconds
Jutronauci: Dlaczego szewc jest zawodem przyszłości?
108. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". "Przyszłością mody jest cyrkulacja. Musi być" - powiedziała projektantka Stella McCartney. Co to jest moda cyrkularna i dlaczego jest lepsza dla środowiska? Dlaczego do łask znów powróci zawód krawcowej i szewca? Między innymi o tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" z Eweliną Antonowicz, koordynatorką organizacji Fashion Revolution.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
6/3/2022 • 20 minutes, 42 seconds
70 lat na tronie. Platynowy jubileusz Królowej Elżbiety II
Zaczynała panowanie w zupełnie innym świecie - w powojennym imperium, nad którym nigdy nie zachodzi słońce, w rzeczywistości, w której aborcja i homoseksualizm były nielegalne. W ciągu siedmiu dekad sprawowania przez nią władzy stała się punktem wspólnym Zjednoczonego Królestwa, niezależnie od wydarzeń w świecie gospodarczym, politycznym czy społecznym. Kim jest dla Brytyjczyków Elżbieta II i jak ważną rolę społeczną pełni? Gośćmi Stanisława Skarżyńskiego z "Gazety Wyborczej" są Kasia Madera, dziennikarka BBC News, oraz Maciej Czajkowski, dziennikarz freelancer, autor powstającej właśnie książki "Royalsi".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/2/2022 • 31 minutes, 42 seconds
Prof. de Barbaro: Nie wszystko zależy od medycyny. O kryzysie psychiatrii
Polska psychiatria jest w głębokim kryzysie, zwłaszcza psychiatria dziecięca. W naszym kraju pracuje około 4 tys. lekarzy psychiatrów, a opieki w chwili obecnej wymaga 1,5 mln osób. Z jednej strony brakuje specjalistów, z drugiej wg danych NFZ rośnie sprzedaż leków antydepresyjnych. Jak mówi prof. Bogdan de Barbaro, psychiatra i terapeuta: "Medykalizacja jest zjawiskiem kulturowym, coraz chętniej sięgamy po lekarstwo, gdy mamy problem". Dlaczego młodzi ludzie coraz częściej wpadają w kryzys psychiczny i jak można im pomóc? Czy ochrona zdrowia ma decydujący wpływ na stan zdrowia psychicznego ludzi? Na podcast zaprasza Urszula Pieczek z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
6/1/2022 • 21 minutes, 21 seconds
Prof. Sadurski: Bruksela zatwierdzi KPO? Polska nie spełnia warunków
Ursula von der Leyen przyjeżdża do Polski na podpisanie "kamieni milowych" związanych z Krajowym Planem Odbudowy. Te kamienie to: likwidacja Izby Dyscyplinarnej, reforma systemu dyscyplinarnego wymiaru sprawiedliwości oraz przywrócenie zawieszonych sędziów do pracy. Co dokładnie zostanie podpisane, skoro polski rząd nie spełnił tych warunków? "Komisja Europejska może sama odpowiadać prawnie przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej za niewłaściwe realizowanie prawa europejskiego, w tym orzeczeń samego Trybunału" - mówi prof. Wojciech Sadurski z Wydziału Prawa Uniwersytetu Sydnejskiego oraz Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego w rozmowie z Dorotą Wysocką-Schnepf z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/31/2022 • 25 minutes, 4 seconds
Czy Tajwan podzieli los Ukrainy?
Od trzech miesięcy uwaga świata skupia się na wojnie toczonej przez Rosję przeciwko Ukrainie oraz na jej dalekosiężnych geopolitycznych skutkach. Tymczasem po drugiej stronie globu trwa inna rozgrywka, która może mieć potencjalnie ważkie konsekwencje dla świata - chodzi o napięcie między Chinami a Tajwanem, w które coraz bardziej zaangażowane są Stany Zjednoczone. Czy wojna w Ukrainie zwiększa niebezpieczeństwo ataku wojskowego Chin kontynentalnych na Tajwan? Czym jest zasada strategicznej niejednoznaczności stosowana do tej pory przez USA? Gościem Łukasza Grzymisławskiego z "Gazety Wyborczej" jest Marcin Jacoby, sinolog, profesor Uniwersytetu SWPS w Warszawie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/30/2022 • 25 minutes, 35 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Agata Twardoch
Ta książka powstała ze złości - pisze autorka "Architektek" we wstępie, złości na to, że kobietom jest w tym zawodzie trudniej, są mniej doceniane i rzadziej nagradzane. I to nie dlatego, że są niewystarczająco dobre. Ale też z potrzeby pokazania kobiecych wzorców branży architektonicznej i tego, że jest wiele architektek, urbanistek i związanych z kreowaniem środowiska architektonicznego ekspertek, zasługujących na to, by świat zobaczył ich osiągnięcia. Z ambicją sfeminizowania dyskursu architektonicznego i otwarcia go dla kobiet.
Dziewiętnaście rozmów z 24 kobietami autorka podzieliła na cztery główne części: Miasta - gdzie prezentuje urbanistki, ale też zamieszcza rozmowę z socjolożką, Budynki - gdzie rozmawia z kobietami, które na co dzień zajmują się projektowaniem architektonicznym, w części trzeciej Obok - przedstawia bohaterki, które nie mieszczą się w prostym podziale na architekturę i urbanistykę i które mają w ramach architektury bardzo konkretne, wykraczające poza standard, zainteresowania i wreszcie część czwarta Słowa - to rozmowy z architektkami, które rzeczywistość kształtują raczej za pomocą zdań, badań i edukacji niż samodzielnie wykonywanych projektów.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
5/28/2022 • 1 hour, 1 minute, 16 seconds
Jutronauci: Jak namówić ludzi, żeby pokochali stare porysowane smartfony?
107. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Twórca Apple'a Steve Jobs oraz główny projektant tej firmy Jony Ive w sklepie w Tokio zainteresowali się tym samym nożem. Po chwili odłożyli na półkę z niesmakiem tylko dlatego, że pewien szczegół zdradzał jego budowę. Współczesne przedmioty codziennego użytku powinny wyglądać na spójną, zamkniętą konstrukcję. Era komputerów, w których przez przezroczyste ścianki było widać bebechy, przeminęła. Nie wiemy i nie chcemy wiedzieć, jak zbudowane są nasze gadżety. Nie naprawimy ich, więc przeciętny smartfon żyje w Unii Europejskiej zaledwie 20 miesięcy. A każde nowe urządzenie powiększa emisję CO2, zużycie rzadkich metali oraz góry śmieci. Ponad 40 proc. przetworzonych śmieci w rozwiniętych regionach świata to elektrośmieci, czyli urządzenia, na które jeszcze niedawno chuchaliśmy i dmuchaliśmy. "Czy możemy zwolnić i jak?" - pyta Vadim Makarenko z firmy Statista w rozmowie z Agatą Nowotny z ING Hubs oraz prof. Piotrem Stankiewiczem z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
5/27/2022 • 33 minutes, 3 seconds
Kto jest gotowy na wybory?
Zgodnie z kalendarzem wyborczym jesienią 2023 roku powinny odbyć się wybory parlamentarne oraz samorządowe. Czy PiS przełoży wybory do parlamentu na wiosnę 2023 roku, a może przesunie wybory samorządowe na 2024 rok? Czy będzie dążył do zmiany ordynacji wyborczej i na czym polega wariant 100 okręgów? Czy powstanie wspólna lista opozycji? Gośćmi Romana Imielskiego, wicenaczelnego "Gazety Wyborczej", są dziennikarze polityczni "Wyborczej" Agata Kondzińska i Paweł Wroński.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/26/2022 • 25 minutes, 36 seconds
Mama Ginekolog. Zaufanie kluczem do udanego biznesu
W ramach cyklu rozmów z okazji jubileuszowej 20. edycji konkursu EY Przedsiębiorca Roku 2022 Sebastian Ogórek, szef Wyborcza.biz, rozmawia z Nicole Sochacki-Wójcicką i Jakubem Wójcickim z Roger Publishing, finalistami konkursu EY Przedsiębiorca Roku 2020, zwycięzcami kategorii Nowy Biznes. Stworzyli firmę opartą o społeczności. Nie potrzebują reklamy, bo sami są mediami. Nie muszą zdobywać klientów, bo mają grono osób, które im po prostu ufają. W jaki sposób rozwijają swój biznes? Jaką mają politykę rekrutacyjną? Nicole i Jakub opowiadają o modelu w jakim funkcjonuje ich firma.
Więcej informacji na: wyborcza.biz/przedsiebiorcaroku
5/25/2022 • 33 minutes, 6 seconds
Polska wciąż najbardziej homofobicznym krajem UE
Z okazji obchodzonego w ubiegłym tygodniu Międzynarodowego Dnia Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii organizacja ILGA-Europe opublikowała coroczny ranking, którego celem jest pokazanie poziomu równouprawnienia osób LGBTQ+ w krajach europejskich. Polska zajęła w nim 43. miejsce, ostatnie wśród państw Unii Europejskiej. Gorzej jest tylko w Białorusi, Rosji, Armenii, Turcji i Azerbejdżanie. Jak wygląda życie osób LGBTQ+ w naszym kraju? Co działa, a co zdecydowanie nie działa? Czy coś może się zmienić? Czy Polska może być schronieniem dla osób nieheteronormatywnych uciekających przed wojną? Gościem Michała Nogasia z "Gazety Wyborczej" jest Slava Melnyk, dyrektor zarządzający Kampanii Przeciw Homofobii w Polsce.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/24/2022 • 19 minutes, 59 seconds
Klęska głodu. Ochojska: Dziś żyjemy kosztem życia innych
Według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych przed pandemią krytyczny głód dotykał 135 mln osób, w wyniku pandemii ta liczba skoczyła do 276 mln, a w efekcie agresji Rosji na Ukrainę może to być kolejnych 50 mln osób. Jaka jest zależność między naszymi wyborami konsumenckimi a zwalczaniem głodu w krajach ubogich? Jaki jest prawdziwy koszt nabywanych przez nas towarów? Czy zmiany legislacyjne mogłyby wpłynąć na bardziej odpowiedzialne zachowania w kwestii konsumpcji? Czy ogromne migracje ludności są rzeczywiście dla nas zagrożeniem? O kryzysie żywnościowym Stanisław Skarżyński z "Gazety Wyborczej" rozmawia z Janiną Ochojską, prezeską Polskiej Akcji Humanitarnej i europarlamentarzystką.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/23/2022 • 27 minutes, 33 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: "Jak się starzeć bez godności"
O starzeniu się bez owijania w bawełnę, z humorem i dystansem. Długo wydawało im się, że wciąż się świetnie zapowiadają, a prawdziwe życie jeszcze jest przed nimi. Sukcesy, super szczęście, te rzeczy. Teraz okazuje się, że zanim rozwinęły skrzydła, czas je zwinąć. Jak z tym żyć? Jak się starzeć? Z godnością czy może jednak bez? Odpowiedzi na tak poważne pytania, że można osiwieć, szukają w swoim antyporadniku dwie doskonałe i wielce przy tym dowcipne reporterki - Magdalena Grzebałkowska i Ewa Winnicka. Na spotkanie z autorkami, które nie do końca poszło zgodnie z planem, zaprasza Michał Nogaś.
Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
5/21/2022 • 1 hour, 3 minutes, 15 seconds
Jutronauci: Czy przez kosmiczne śmieci ludzie podzielą los dinozaurów
106. odcinek w cyklu "Jutronauci". Czy musimy doprowadzić do katastrofy, żeby zacząć sprzątać kosmiczne śmieci? Dlaczego z kosmosu łatwiej niż z Ziemi możemy dostrzec zanieczyszczenia jezior lub to, że Bałtyk zaraz zakwitnie? Czy będziemy eksploatować inne planety na rzecz gospodarki Ziemi, a może raczej zamieszkamy na jakiejś obcej planecie? Na te i kilka innych "kosmicznych" pytań w rozmowie z Aleksandrą Sobczak, wicenaczelną "Gazety Wyborczej", odpowiada dr Anna Łosiak z Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk, specjalizująca się w badaniach powierzchni Marsa.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
5/20/2022 • 23 minutes, 22 seconds
Czego dziś najbardziej obawiają się Ukraińcy?
"83 dni obrony Mariupola przejdą do historii jako Termopile XXI wieku. Obrońcy Azowstalu przyjęli na siebie uderzenie i udowodnili, jaka jest prawdziwa 'wartość bojowa' Rosjan", napisał na Twitterze doradca prezydenta Ukrainy Mychajło Podolak. Prezydent Zełenski oddaje cześć żołnierzom: "To bohaterowie, zatrzymali Rosjan, dając nam czas na przyjęcie nowej broni". Ewakuacja obrońców Mariupola trwa - ale na terytoria zajęte przez Moskwę. Co mówi się o tym w Ukrainie? Czy grozi nam spowszednienie wojny i w związku z tym zmniejszenie presji opinii publicznej na polityków? Łukasz Grzymisławski rozmawia z Piotrem Andrusieczko, korespondentem "Gazety Wyborczej" w Ukrainie.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/19/2022 • 26 minutes
Muzyka filmowa. Czy jesteśmy świadkami rewolucji
W ostatnich latach w mainstreamie muzyki filmowej znalazła się niegdyś niszowa muzyka niezależna. Młodzi twórcy odbierają za nią Oscary. Skąd bierze się ich sukces? O rewolucji, jaka odbywa się w muzyce filmowej, Jędrzej Słodkowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia ze znakomitym polskim kompozytorem Stefanem Wesołowskim, związanym z takimi wytwórniami płytowymi jak amerykańska Important Records, francuska Ici D'ailleurs czy brytyjska Mute. Jego album "Rite of the End" został uznany za najlepszą polską płytę 2017 roku w plebiscycie "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/18/2022 • 25 minutes, 51 seconds
Grupa trzymająca kamienice BZ WBK. Kulisy śledztwa
Od dawna sprawdzamy, jaki majątek mają Iwona i Mateusz Morawieccy. Bo w 2013 r. dzisiejszy premier przepisał na żonę większość majątku, ukrywając go w ten sposób przed opinią publiczną. Kilka miesięcy temu natrafiliśmy na "grupę trzymającą kamienice" po banku BZ WBK, którego prezesem do listopada 2015 r. był Morawiecki. To m.in. jeden z najbogatszych Polaków. O kulisach śledztwa "Wyborczej" rozmawiamy z Jackiem Harłukowiczem i Marcinem Rybakiem, autorami tekstu o grupie trzymającej kamienice. Na podcast zaprasza Roman Imielski, wicenaczelny "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/17/2022 • 23 minutes, 44 seconds
Ruch B Corp, czyli etyczne myślenie o biznesie
B Lab to organizacja pozarządowa, która próbuje wpływać na zmianę systemu kapitalistycznego tak, by wyeliminować pojawiające się w nim dysfunkcje. B Lab nadzoruje rozwój ruchu B Corp. Czym jest ten ruch i jakie były jego początki na świecie? Jaką rolę pełni szczególnie teraz, po napaści Rosji na Ukrainę? "W tej chwili obserwujemy na świecie wejście biznesu w strefę działań, nie tylko społecznie odpowiedzialnych, ale w ogóle przejmowanie roli rządów. Spółki wchodzą w domenę, w której wcześniej ich nie było" - mówi gość Sebastiana Ogórka z Wyborcza.biz, Wojciech Bagiński, propagator ruchu B Corp, adwokat.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/16/2022 • 23 minutes, 33 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Karolina Rogaska o sekspracy w Polsce
W czerwcu 2018 roku w warszawskim klubie go-go pojawiła się nowa dziewczyna. Tańczyła dla klientów i bawiła ich, rozmawiała z innymi pracownicami. Koleżanki nie wiedziały, że jest dziennikarką rozpoczynającą właśnie pracę nad reportażem o polskim świecie sekspracy. Pytania, które postawiła sobie na początku - kto pracuje w Polsce i świadczy usługi seksualne? jak te osoby postrzegają swoje zajęcie? - zaprowadziły ją na plan filmu porno, do klubu swingersów, przed internetowe sekskamerki i na spotkania z kobietami do towarzystwa. Poznani tak bohaterowie i bohaterki książki opowiedzieli jej o swoim życiu, wyborach i trudnej relacji ze społeczeństwem. Mówili otwarcie, szczerze i prosto w oczy. Bez wstydu, chociaż właśnie tego się od nich oczekuje. Odważny i bezkompromisowy reportaż Karoliny Rogaskiej to nowe spojrzenie na osoby, które oceniamy zbyt łatwo i bezlitośnie. To ćwiczenie z empatii pokazujące, jak daleko jesteśmy zdolni posunąć się w próbie zrozumienia drugiego człowieka. To wreszcie wciągająca opowieść, w której znaleźć można odpowiedzi na pytania, które wstydzimy się zadawać.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
5/14/2022 • 1 hour, 4 minutes, 19 seconds
Jutronauci: Przyszłość filozofii w czasach nowych technologii
105. odcinek w cyklu Jutronauci. Jaki jest sens nauczania filozofii w czasach promowania programistów i specjalistycznej, praktycznej wiedzy? Czy należy ją wprowadzić np. do programu liceów albo już podstawówek? Jak uczyć filozofii, żeby faktycznie zainteresować nią młodych? A może rozwiązaniem jest skupienie się na etycznych wyzwaniach współczesnego świata, a w warunkach uniwersyteckich filozofowie odnajdą się w interdyscyplinarnych zespołach? O przyszłości i miejscu filozofii, autorskim projekcie Lego Logos, w którym przedszkolaki poznawały ją za pomocą klocków, Kasper Kalinowski rozmawia z Jarosławem Markiem Spychałą, popularyzatorem filozofii i nauczycielem akademickim.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
5/13/2022 • 19 minutes, 30 seconds
Jak połączyć bycie przedsiębiorcą i wynalazcą, by osiągnąć sukces
W ramach cyklu rozmów z okazji jubileuszowej 20. edycji konkursu EY Przedsiębiorca Roku 2022 gościem Sebastiana Ogórka jest Przemysław Kimla, przedsiębiorca i wynalazca, właściciel firmy KIMLA - cenionego na świecie producenta obrabiarek i laserów. Jak pasja i hobby rozwijane w kierunku zawodowym pozwoliły stworzyć od podstaw lidera tej branży?
Więcej informacji na: wyborcza.biz/przedsiebiorcaroku
5/12/2022 • 33 minutes, 48 seconds
Polski PEN Club ma nowego prezesa. Co planuje?
PEN Club to międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy powstałe w 1921 roku. Jego polski oddział został założony 4 lata później przez Stefana Żeromskiego, który sprawował też funkcję pierwszego prezesa. Teraz, po 12 latach szefowania Adama Pomorskiego, na stanowisku prezesa Polskiego PEN Clubu zastąpi go Marek Radziwon. Czym dokładnie jest ta organizacja, jaką funkcję pełni i jakie plany ma jej nowy prezes, szczególnie w kontekście wydarzeń w Ukrainie, Rosji, na Białorusi - o tym z Markiem Radziwonem rozmawia Michał Nogaś.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/11/2022 • 17 minutes, 7 seconds
Dr Grzesiowski: Wirus może mutować w nieskończoność
Ile faktycznie mamy w tej chwili w Polsce zachorowań na koronawirusa? Jak wygląda proces szczepień trzecią i czwartą dawką? Jaki procent Polaków ma odporność i czy możliwe jest nabycie odporności populacyjnej? Co z wakacjami i czy jesienią czeka nas powrót do restrykcji?
Zdaniem dr. Pawła Grzesiowskiego, eksperta Naczelnej Rady Lekarskiej ds. walki z COVID-19, przewidywanie, w jakim kierunku wirus zmutuje, jest niezwykle trudne. Jak twierdzi, jeśli powstanie wariant mieszany delta plus omikron, to może to oznaczać powrót do sytuacji sprzed pół roku, czyli mnóstwo pacjentów w szpitalach z ostrą niewydolnością oddechową, którzy będą wymagali podłączenia do tlenu.
Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/10/2022 • 21 minutes, 38 seconds
Jak przykryć klęskę w Dniu Zwycięstwa?
Rozmawiamy o 9 maja w Moskwie. Co pokaże Putin na placu Czerwonym? Czy do moskwian dotarła prawda o Ukrainie i o stratach armii rosyjskiej oraz o zbrodniach przez nią popełnianych? Jaką armię Rosja faktycznie posiada? Według ukraińskich statystyk zginęło ponad dwadzieścia tysięcy rosyjskich żołnierzy; ponad tysiąc straconych czołgów. Co to nam mówi o armii rosyjskiej, której cały świat się kiedyś bał? "Jest taka zasada: Rosja nigdy nie jest tak silna, jak sama o sobie myśli, ani tak słaba, jak my o niej myślimy" - mówi Wacław Radziwinowicz, były korespondent "Gazety Wyborczej" w Moskwie, wybitny ekspert od spraw rosyjskich. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/9/2022 • 25 minutes, 4 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Małgorzata Gołota
Z danych komendy głównej policji wynika, że z roku na rok rośnie liczba prób samobójczych podejmowanych przez młodych ludzi. Rośnie też liczba samookaleczeń. Dzieci często boją się, że zostaną niezrozumiane, że ktoś je oceni jako słabe, leniwe, głupie, uważają, że zawiodły swoją rodzinę. Przede wszystkim jednak boją się, że o ich chorobie dowiedzą się inni. Wstyd jest tu czynnikiem kluczowym. Bardzo ważne jest głośne mówienie o tym, czym jest depresja i do czego prowadzi, jeśli jest nieleczona. Ta książka jeszcze nigdy nie była tak potrzebna. Psychiatrzy wyjaśniają, dlaczego tak wielu młodych ludzi choruje właśnie teraz i jak nie dopuścić do najgorszego - samobójczej śmierci młodego człowieka. Pandemia COVID 19 dobitnie pokazała, że dziecko izolowane od grupy rówieśniczej, od nauczyciela, pozbawione możliwości wyjścia z domu i zwykłego kontaktu społecznego, doznaje jakiejś formy przewlekłego stresu. W związku z tym o wiele gorzej znosi bodźce, które wcześniej nie były dla niego stresogenne.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
5/7/2022 • 59 minutes, 27 seconds
Jutronauci: Czy w biurach przyszłości powinny być żłobki?
104. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Pandemia powoli się wycisza, więc coraz więcej osób wraca do biur. Jakie powinny być przestrzenie biurowe, żeby zachęcały do porzucenia home office? Jak sprawić, żeby w tym samym biurze dobrze czuły się i osoby starsze, i młodzi? M.in. o tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" z Boguszem Parzyszakiem, co-ceo zarządu Workplace.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
5/6/2022 • 20 minutes, 27 seconds
Marci Shore: "Zło Putina nie zna granic"
Historia Ukrainy naznaczona jest takimi wydarzeniami jak Hołodomor w latach trzydziestych ubiegłego wieku, okupacja niemiecka w latach czterdziestych i późniejsze represje stalinowskie. Teraz Rosjanie starają się zniszczyć ukraiński przemysł rolniczy, wywożą ludzi z terenów Ukrainy na Syberię, mordują, gwałcą... Skąd bierze się rosyjskie okrucieństwo w Ukrainie? Jak na tę sytuację reagują zwykli Rosjanie? Jak reagują Amerykanie i reszta świata? Rozmawiamy z profesor Marci Shore, amerykańską historyczką, znawczynią Europy Środkowej i Wschodniej, wykładowczynią Uniwersytetu Yale.
Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/5/2022 • 30 minutes, 35 seconds
Awans społeczny czy inteligenckie kompleksy? Co nam dają książki
Biblioteka Narodowa przygotowała coroczny sondaż o czytelnictwie w Polsce. W ciągu ostatniego roku 38 procent Polek i Polaków przeczytało chociaż jedną książkę. To o kilka procent mniej niż w ubiegłym roku. O książkach, czytaniu i o tym, czy bibliotekarze powinni rządzić światem Stanisław Skarżyński rozmawia z Zuzanną Kowalczyk, redaktorką magazynu "Pismo", i Grzegorzem Wysockim z "Gazety Wyborczej".
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
5/4/2022 • 29 minutes, 33 seconds
W imieniu tych, których nie słychać. O czym mówią artystki z Białorusi i Ukrainy
Żyjemy w czasie, który wydaje się trudny dla sztuki, jednak zaangażowane artystki nieustannie zwracają uwagę na tematy wojny, wykluczenia społecznego, kondycji migrantów i migrantek. Czym jest migracja? Jak artystki z Białorusi i Ukrainy patrzą na sytuację na granicach polsko-ukraińskiej i polsko-białoruskiej? Co to znaczy być artystką-uchodźczynią? Odpowiadają: Lesia Pczołka, białoruska artystka, która poprzez sztukę bada życie codzienne, pamięć i problemy społeczne. Po protestach na Białorusi w 2020 roku została oskarżona z powodów politycznych i osadzona w więzieniu, a następnie zmuszona do ucieczki z Białorusi. I Marta Romankiv, urodzona we Lwowie artystka interdyscyplinarna, twórczyni instalacji, prac wideo oraz sytuacji społecznych. Swoją działalność skupia głównie wokół tematu wykluczenia społecznego, a zwłaszcza tematyki narodowości, obywatelstwa oraz związanych z tym nierówności społecznych. Na podcast zaprasza Urszula Pieczek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
5/2/2022 • 16 minutes, 55 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Adam Robiński
Oto Polska B jak bóbr. Po II wojnie światowej jej mieszkańców dało się policzyć na palcach. Kiedy Aleksander Ford kręcił filmową adaptację Krzyżaków, zwierzę do słynnej sceny polowania znalazł dopiero w gdańskim rezerwacie. Ale to już przeszłość. Dziś trudno o jakiekolwiek rachuby, a największe europejskie gryzonie żyją od Bałtyku po Tatry. Historia polskiej populacji bobra w XX wieku jest opowieścią o spektakularnym powrocie gatunku jeszcze niedawno zagrożonego wymarciem. Pałace na wodzie to zapis krajoznawczego śledztwa – prowadzonego w Gdańsku i Poznaniu, na Warmii, Mazurach, Suwalszczyźnie, Mazowszu oraz w Bieszczadach – w poszukiwaniu historycznych korzeni kraju bobrów i źródeł jego obecnej potęgi. To również przewodnik po z pozoru niewidzialnym świecie tych zwierząt. A także zachęta do nawiązania dobrosąsiedzkich stosunków. Bo metropolie bobrów to przeciwieństwo miast ludzkich: pełne wody i bujnej zieleni, samoistnie filtrujące zanieczyszczenia, buchające gatunkową różnorodnością. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
4/30/2022 • 1 hour, 1 minute, 2 seconds
Jutronauci: A co, jeśli śmieciarz jest zawodem przyszłości?
103. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Zarządzanie odpadami staje się jedną z kluczowych gałęzi gospodarki, a w 2027 r. jej wartość osiągnie 2,3 bln dolarów - wynika z danych firmy Allied Market Research. Nad technologiami poprawiającymi redukcję, utylizację czy neutralizację odpadów pracują tysiące start-upów na całym świecie. Jakich kwalifikacji najbardziej brakuje dziś firmom zajmującym się gospodarką odpadami? Jakie segmenty mają dziś największy prestiż? I jak powinniśmy zachęcać nasze dzieci, by myślały o karierze w tej branży? Vadim Makarenko z firmy Statista pyta o to Michała Pacę, który od ponad 20 lat zajmuje się gospodarką odpadami i oczyszczaniem ścieków. A po godzinach pomaga młodym ludziom wybrać ścieżkę kariery.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
4/29/2022 • 24 minutes, 54 seconds
Co w Niemczech w kwestii Ukrainy poszło nie tak
W Niemczech nikt już nie próbuje usprawiedliwić polityki Rosji. Protesty prorosyjskie - nawet w środowisku Niemców rosyjskojęzycznych - są absolutnym marginesem. Atmosfera w społeczeństwie niemieckim jest zupełnie inna niż w 2014 roku, kiedy połowa społeczeństwa opowiadała się za Ukrainą, a połowa za Rosją. Wydaje się, że polityka ugłaskiwania Putina dobiegła końca. SPD, które opowiadało się przeciwko bezpośrednim dostawom broni ciężkiej do Ukrainy, miało spore kłopoty z uzasadnieniem swojego stanowiska. Czy Niemcy są w stanie utrzymać swoje nowe, antyrosyjskie stanowisko w obliczu wojny w Ukrainie? Przecież już teraz dochodzą do nas doniesienia o niemieckich celebrytach protestujących przeciwko zbrojeniom, o ministrach z gabinetu Scholza dyskretnie pytanych, kiedy wszystko wróci do normy, o społecznych niepokojach, że "bez gazu z Rosji nie damy rady". Czy Niemcom przeszło wzmożenie moralne? - Na razie, ci którzy protestują przeciwko zbrojeniom, to ludzie, którzy nie są aktywni w polityce, nie są nawet w parlamentach regionalnych. Do tego dochodzą piosenkarz lub emerytowani naukowcy, niekoniecznie znani z tego, że są ekspertami od Rosji czy Ukrainy. Tego celebryckiego apelu w ogóle bym nie liczył jako ważnego głosu w niemieckiej debacie - podkreśla Klaus Bachmann, historyk, profesor nauk społecznych na SWPS. Na podcast zaprasza Łukasz Grzymisławski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/28/2022 • 23 minutes, 39 seconds
Biennale Sztuki w Wenecji. Odwrócenie porządku czy potwierdzenie porządku?
Po trzech latach przerwy otwarto Biennale Sztuki w Wenecji. Pierwszy raz w historii Wenecja wybrzmiała głosem tylu kobiet, których prace zdominowały nie tylko główną, międzynarodową wystawę "The Milk of Dreams", ale też wystawy w pawilonach narodowych. Również Polskę reprezentują kobiety: polsko-romska artystka Małgorzata Mirga-Tas, Ewa Kuryluk, Aneta Grzeszykowska i Joanna Piotrowska. Jednocześnie tegoroczne biennale to opowieść o rozpadającym się świecie, czego symbolem jest zamknięty na głucho, strzeżony przez carabinieri Pawilon Rosyjski. Jak można pogodzić artystyczny przepych i eksces z sytuacją w Ukrainie? Co nasi dziennikarze sądzą o przyznanych 23 kwietnia nagrodach? Jak na tle pozostałych wystaw wypadł Pawilon Polski? W tym odcinku 8:10 o Biennale w Wenecji sprzeczają się Paulina Reiter z "Wysokich Obcasów", Emilia Dłużewska z działu Kultura "Gazety Wyborczej" i prowadzący podcast Stanisław Skarżyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/27/2022 • 27 minutes, 43 seconds
Wybory we Francji. Europa odetchnęła z ulgą
Po pierwszej turze wyborów prezydenckich we Francji prognozowano, że wygrana Emmanuela Macrona nie jest pewna. Jednak wynik i jego wygrana (58,5 proc. głosów) są bezapelacyjne i jednoznaczne. Różnica głosów między nim a Marine Le Pen to 5,5 mln. Jak to się stało, że jego poparcie wzrosło w ciągu ostatnich dwóch tygodni? Czy więcej osób głosowało za Macronem, czy przeciwko Le Pen? Jakie błędy popełnił Macron podczas swojej prezydentury? Co mu się udało? Co druga kadencja Macrona znaczy dla Europy? A co dla wojny w Ukrainie? Odpowiada dr Tomasz Orłowski, były ambasador Polski we Francji. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/26/2022 • 24 minutes, 32 seconds
Kto w tym roku ma szansę na "reporterskiego Nobla"?
Jakie emocje towarzyszą jury Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego? Dlaczego reportaż literacki jest gatunkiem wyjątkowym? O czym opowiadają najlepsze reportaże z 2021 roku? Kto z wielkiej piątki zdobędzie Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego? W finale 13. edycji znalazły się reportaże dwojga debiutantów z Polski: Małgorzaty Gołoty i Rafała Hetmana. Poza Polakami jury wyróżniło książki uznanych na całym świecie amerykańskich reporterów: Barbary Demick i Petera Hesslera oraz Baska Andera Izagirrego. Gościnią Michała Nogasia jest Katarzyna Surmiak-Domańska, przewodnicząca kapituły Nagrody. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/25/2022 • 18 minutes, 9 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Agata Romaniuk
"Jako nastolatka przeczytałam wywiad z Kają Danczowską, wybitną polską skrzypaczką. Opowiadała, że jej życie jest życiem człowieka z porcelany: że nie kroi sama chleba, nie jeździ na rowerze, nie nosi nic ciężkiego, bo musi chronić swoje dłonie. Zafascynowało mnie to, ten człowiek z porcelany w nieporcelanowym, kanciastym świecie. Nosiłam tę fascynację w sobie przez lata" - tak o długich początkach pracy nad powieścią "Proste równoległe” opowiada jej autorka Agata Romaniuk.
Polska, połowa lat 80. XX w. Młodziutka Marta Rychter podczas wakacji spędzanych z rodzicami poznaje nad morzem enigmatyczną Wandę Krajewską, najwybitniejszą polską skrzypaczkę. Wanda od lat odmawia występów, nikt nie wie dlaczego, choć plotkami żyje cała muzyczna Warszawa. Czy to prawda, że była kochanką wiceministra kultury i pupilką władzy? A może pije i w pewexie odkładają dla niej najlepsze koniaki, po które wieczorami wysyła męża? Marta zostaje jedyną uczennicą, a zarazem powierniczką starszej o pokolenie Wandy. Próbuje odtworzyć powikłaną historię jej życia, miłości oraz stale towarzyszącego Krajewskiej poczucia straty. Chłonie muzyczną wrażliwość swojej nauczycielki, ale zaczyna rozumieć, że nie może iść po jej śladach. Żeby ocalić swoją niezależność, będzie musiała zrezygnować z lojalności. Tylko w ten sposób zdoła dotrzymać Wandzie kroku.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
4/23/2022 • 1 hour, 3 minutes, 4 seconds
Jutronauci: Czy wysyłanie maili jest ekologiczne?
102. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Z okazji Dnia Ziemi zbieramy śmieci i oszczędzamy energię. Ale jest jeszcze coś, co możemy zrobić - zadbać o ekologię cyfrową. Rzadziej zmieniać sprzęt elektroniczny, nie dać się wciągać algorytmom, bardziej inteligentnie projektować usługi - m.in. o tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" z Joanną Murzyn, inicjatorką Instytutu Ekologii Cyfrowej i Jutronautką 2022.
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
4/22/2022 • 25 minutes, 8 seconds
Czy Ukraina może wygrać bitwę o Donbas?
"Zaczęła się bitwa o Donbas" - oznajmił w nocy z 18 na 19 kwietnia prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Według zagranicznych wywiadów Rosjanie zgromadzili tam co najmniej 76 batalionów taktycznych, każdy z nich liczy około 1000 żołnierzy. Dysponują oni czołgami, śmigłowcami, bronią przeciwlotniczą, własnym wsparciem logistycznym. W sumie to około 80 tysięcy ludzi, a kolejne 22 bataliony czekają na terytorium Rosji. Czy to jest wystarczająca siła, by pokonać wschód Ukrainy? W czym bitwa o Donbas będzie się różnić od zakończonego niepowodzeniem Rosji ataku na Kijów? Jaki będzie przebieg drugiej fazy wojny? "Jeśli ten etap wojny zakończy się zwycięstwem strony ukraińskiej, wyparciem Rosji z terytorium Ukrainy, to Rosja długo będzie wracać do stanu stabilności, równowagi. Zwycięstwo Ukrainy stanie się gwarantem bezpieczeństwa nie tylko dla regionu, ale i dla świata" - sądzi gen. Mirosław Różański, były dowódca generalny Rodzajów Sił Zbrojnych. Na podcast zaprasza Łukasz Grzymisławski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
4/21/2022 • 27 minutes, 32 seconds
Hostomel. Napisy: "Tu mieszkają dzieci", były zachętą dla Rosjan
Hostomel, Irpiń, Bucza - te miejscowości przed wojną były uznawane za wyjątkowo piękną, wypoczynkową okolicę Kijowa. Przeprowadzały się tam rodziny z małymi dziećmi, by znaleźć wytchnienie od zgiełku wielkiego miasta. Dziś, jadąc na północny-wschód od stolicy Ukrainy, można zobaczyć głównie ruiny. Ołeksandr Markuszyn, mer Irpinia, powiadomił, że skala zniszczeń wojennych w jego mieście opiewa na ponad miliard dolarów, a Rosjanie spustoszyli około 70 proc. budynków, w tym szkół, przychodni, szpitali. Władze apelują, żeby mieszkańcy podkijowskich miejscowości poczekali z powrotem do swoich domów, gdyż nie nadają się jeszcze do zamieszkania. Dziesiątki wolontariuszy z Kijowa ruszyły z pomocą, aby posprzątać budynki i ulice. "Nie byłam do końca przygotowana na to, co zobaczyłam" - wyznaje Olga Rusina, ukraińska dziennikarka, autorka książek dla dzieci, tłumaczka z języka polskiego, która niedawno wróciła ze zrujnowanego Hostomla, w którym udzielała się jako wolontariuszka. Na podcast zaprasza Urszula Pieczek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcz
4/20/2022 • 18 minutes, 24 seconds
Rafał Sonik: Pomaganie jest jak Rajd Dakar
Wojna w Ukrainie trwa już prawie dwa miesiące. Skąd w Polakach jest tyle siły, żeby godzinami stać na dworcach, jeździć na granicę, organizować zbiórki? Jak Ukraińcom w Polsce pomagają przedsiębiorcy? "Polacy najlepiej jednoczą się w obliczu zagrożenia. Pomaganie jest jak Rajd Dakar. Patrzymy na siebie trochę wilkiem, rywalizujemy między sobą, ale jak pojawia się prawdziwy kryzys, łączymy się ze sobą. Teraz należy przekuć naszą energię w pomoc systemową. Jestem z nas dumny, jak nasze dzieci zapytają nas, co zrobiliśmy, będziemy mogli powiedzieć, że działaliśmy" - mówi Rafał Sonik, rajdowiec, przedsiębiorca, filantrop i społecznik. Na podcast zaprasza Sebastian Ogórek, szef portalu Wyborcza.biz. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
4/19/2022 • 26 minutes, 14 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Krzysztof Tomasik o Poli Raksie
Pola Raksa zagrała wiele ról teatralnych i filmowych, ale zbiorową wyobraźnią zawładnęła dzięki roli w serialu, który stał się jednym z największych fenomenów polskiej kultury masowej. Postać ślicznej sanitariuszki przyniosła jej bezprecedensową sławę, stając się jednocześnie przekleństwem. Chociaż wystąpiła w filmach Wajdy, Hasa i Barei - dla milionów widzów pozostała już na zawsze rudowłosą Rosjanką z Czterech pancernych. Mówiła, że serial odbił się fatalnie także na jej życiu osobistym: "Kolejni narzeczeni odchodzili w siną dal, bo nie mogli znieść tego ciągłego szarpania mnie za rękaw i pytania widzów: A co z Jankiem?".
Ikona polskiego kina lat sześćdziesiątych wycofała się z życia publicznego i od wielu lat konsekwentnie odmawia kontaktu z mediami. Opowieść Krzysztofa Tomasika to próba wyjaśnienia, na czym polegał fenomen aktorki, za której twarz "każdy by się zabić dał".
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
4/16/2022 • 1 hour, 4 minutes, 57 seconds
Jutronauci: A co, jeśli przyszłością diety jest brak diety?
101. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy wypada rozmawiać o kaloriach, kiedy wali się świat? - pyta Vadim Makarenko z firmy Statista współzałożycielkę Fundacji Kobiety bez Diety Martę Kielak. Przez ostatnie dwa lata żyjemy w rosnącym stresie i wielu zaczyna się zastanawiać nad tym, gdzie prowadzi nas narzucanie sobie coraz większych restrykcji w jedzeniu. Dlatego o znanym co najmniej od 1995 r. odchodzeniu od diety - nazywanym też "antydietą", "brakiem diety" czy "intuicyjnym żywieniem" - robi się coraz głośniej. I niech was nie zmylą te określenia, bo wcale nie chodzi w nich o to, żeby beztrosko pochłaniać co popadnie. Dziś restrykcje w żywieniu stosuje blisko co piąta Polka czy Polak. Czy naprawdę muszą?
Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
4/15/2022 • 27 minutes, 42 seconds
Spod bomb Putina do opery w Londynie. Uchodźcy z Ukrainy w Anglii
Jaka jest perspektywa Wielkiej Brytanii i zachodu na wojnę w Ukrainie? Jak działa system wizowy dla uchodźców z Ukrainy? W dzisiejszym odcinku gościem Stanisława Skarżyńskiego jest Michael Giedete, reżyser operowy i teatralny, który teraz tworzy program pomocy ludzi kultury w Wielkiej Brytanii ludziom kultury z Ukrainy. Opowiada, jak działa ten program. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
4/14/2022 • 25 minutes, 48 seconds
Dezinformacja to biznes. Czy umiemy weryfikować informacje
"Masakra w Buczy to inscenizacja", "Ukraińcy nie są narodem", "nie możemy pozwolić na to, aby Polska zamieniła się w Ukropol" – tymi słowami ci, którzy jeszcze niedawno negowali pandemię, dziś atakują ofiary wojny. Czy można podejrzewać, że źródło wypływania tych informacji jest tożsame? – Wolałbym, żebyśmy skupiali się na tym, jak walczyć z dezinformacją na naszym własnym podwórku, niż żeby wszędzie szukać rosyjskich agentów i szpiegów. Bo kiedy zaczniemy ich szukać, przymykamy oko na to, co się dzieje w polskiej infosferze – mówi Paweł Terpiłowski, redaktor naczelny serwisu Demagog, który zajmuje się analizą fake newsów. To szczególnie ważne w kontekście zbliżających się wyborów do Sejmu i Senatu. – Rosja z pewnością prowadzi szeroko zakrojone działania nastawione na dezinformacje, ale są też przecież praktyki oddolne, w które angażują się osoby o określonych poglądach politycznych, antysystemowe, antyglobalistyczne, antyzachodnie. Ci ludzie też chcą kształtować debatę publiczną, formować dyskurs, promować swoją wizję świata – dodaje. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
4/13/2022 • 24 minutes, 2 seconds
Wybory we Francji. Macron w drugiej turze wygra, ale z niewielką przewagą
Po pierwszej turze wyborów francuski pejzaż polityczny zaczyna nabierać nowych barw. Polaryzacja francuskiego społeczeństwa uległa wyostrzeniu – wyborcy chętnie głosowali na skrajne partie, a tradycyjna prawica i socjalistyczna lewica zaczęły schodzić ze sceny politycznej. Kandydatka Republikanów uzyskała poparcie poniżej 5 proc., co nie zapewni jej nawet zwrotu za kampanię wyborczą. Podobny wynik odnotowali Zieloni. Na kandydatkę socjalistów zagłosowało około 2 proc. wyborców, co jest bardzo złym wynikiem, jeśli się weźmie pod uwagę, że socjaliści rządzili Francją z przerwami przez 14 lat. W drugiej turze wyścigu o fotel prezydenta zmierzą się Emmanuel Macron i kandydatka Zjednoczenia Narodowego Marine Le Pen. W pierwszej turze trzecie miejsce uzyskał Jean-Luc Mélenchon, uzyskując niemal 22 proc. głosów. Jego popularności nie zaszkodziła nawet sympatia okazywana Putinowi, z której jednak się wycofał po ataku na Ukrainę. Program Mélenchona był demagogiczny, a część wyborców zagłosowała nie tyle na niego, ile przeciw pozostałym kandydatom. Tymczasem to od jego rekomendacji zależy wynik drugiej tury wyborów. Mélenchon poprosił swoich sympatyków, aby nie oddali ani jednego głosu na Le Pen, jednocześnie nie zachęcił ich do głosowania na urzędującego prezydenta. "Można przypuszczać, że w dniu wyborów część jego wyborców pójdzie na ryby" – komentuje Michelle Viatteau, szef biura AFP w Polsce. Czy Macronowi zaszkodziły rozmowy z Putinem? Jaki wpływ na wybory ma wojna w Ukrainie? Czy Macron może być pewien wygranej? Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/12/2022 • 25 minutes, 29 seconds
Festiwal na trudne czasy - Misteria Paschalia w Krakowie
Zbliża się 19. edycja festiwalu Misteria Paschalia, który odbędzie się w dniach 12-18 kwietnia w Krakowie. Martyna Pastuszka, dyrektorka rezydentka tegorocznej odsłony festiwalu, zaproponowała muzyczną podróż nie tylko w czasy Mozarta i Haydna, ale również do średniowiecznej Florencji. W Wielką Sobotę w Kopalni Soli "Wieliczka" będzie można posłuchać muzyki stulecia Boccaccia oraz Petrarki. Wyjątkowym wydarzeniem będzie również pierwsze od 200 lat wykonanie oratorium Jacoba Schubacka "Die Jungen ze Emaus". "Pewnego dnia proboszcz parafii w Tarnowskich Górach podszedł do mnie i pokazał mi niesamowicie piękną partyturę z 1778 roku z tamtejszych zbiorów. Zapytał, czy to możliwe, aby ją wykonać. Ze względu na duży skład orkiestry to wykonanie musiało poczekać" - wspomina Martyna Pastuszka. Schuback, prawnik i kompozytor z Hamburga, jest zapomnianym kompozytorem, który bywa określany mianem amatora. Zdaniem dyrektorki rezydentki zasługuje on jednak na większe uznanie: "Jego partytura jest pełna zaskakujących zwrotów. Był ojcem założycielem nowej tradycji, która eksploatuje osiągnięcia baroku do absolutnych granic możliwości systemu barokowej harmonii". Na podcast zaprasza Anna S. Dębowska. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
4/11/2022 • 19 minutes, 22 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Łukasz Mikołajewski o antologii świadectw osób LGBT+
W czerwcu 2020 roku Pracownia Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+ w ISNS UW we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla ogłosiła konkurs na pamiętniki. Nadesłano sto osiemdziesiąt prac napisanych przez osoby w różnym wieku, pochodzące z różnych środowisk, różnych klas społecznych i wszystkich regionów Polski, a także osoby mieszkające na emigracji.
"Cała siła, jaką czerpię na życie" to obszerny, prawie tysiącstronicowy wybór wyrazistych i poruszających tekstów. Stanowi on wyjątkowy zapis doświadczeń osób LGBTQ+ w Polsce - ich dorastania i samotności, pierwszych miłości, coming out-ów, odrzucenia - lub akceptacji - ze strony najbliższych, sytuacji w szkole i w pracy, opresji ze strony Kościoła i prawicowych polityków. Ogłoszenie konkursu zbiegło się z homofobiczną i transfobiczną nagonką towarzyszącą wyborom prezydenckim, wiele tekstów powstało w geście sprzeciwu wobec nienawistnej polityki i policyjnej przemocy 7 sierpnia. Stanowią one zapis lęku i niepewności, ale też wściekłości, buntu, wzajemnej solidarności, determinacji i odwagi. Te intymne, autobiograficzne opowieści odzwierciedlają rzeczywistość osób LGBTQ+, są jednak także lustrem, w którym odbija się Polska. Opowiadana z ironią, sarkazmem i łobuzerskim wywracaniem porządku, językiem, który często odmawia uznania zastanych pojęć i narzuconego porządku - Polska squeerowana.
Każdy z tych tekstów jest zupełnie inny, każdy opowiada niezwykłą - choć prawdziwą - historię. Blisko osiemdziesiąt gotowych scenariuszy na film. Świadectw, których nie da się już zignorować.
Książka opatrzona jest wstępem zespołu Pracowni Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+, w którym wyjaśniono zasady konkursu i edycji tekstów oraz zaproponowano kilka różnych ścieżek i sposobów poruszania się po tomie.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
4/9/2022 • 1 hour, 1 minute
Jutronauci: Czy bojkot marek wciąż działających w Rosji zadziała?
100. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Z Rosji wycofuje się coraz więcej marek. A co dalej z tymi, które z różnych powodów wciąż postanowiły tam zostać? Czy bojkot w sieci przełoży się na większą niechęć do nich, a w końcu na zmianę przyzwyczajeń konsumenckich? Między innymi o tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" z Anną Kuropatwą, dyrektorką ds. strategii w Havas Media Group. Więcej tekstów i rozmów o przyszłości znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
4/8/2022 • 20 minutes, 57 seconds
"Odwilż". Kryminał po amerykańsku, choć blisko Skandynawii
"Kryminał to forma serialowa, która się dobrze sprawdza. Wywołuje podstawowe zaciekawienie widza od pierwszych minut. Mamy do czynienia ze zbrodnią i ciekawym bohaterem, więc uwaga widza jest najszybciej przyciągana. Dlatego lubię kryminały i też po nie sięgam" - mówi Xawery Żuławski, reżyser serialu "Odwilż". Czy kręcony w Szczecinie kryminał jest bardziej w stylu amerykańskim czy skandynawskim? Czy tytułowa odwilż odnosi się tylko do mokrego, zimowo-wiosennego Szczecina? Na podcast zaprasza Piotr Guszkowski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
4/7/2022 • 24 minutes, 14 seconds
Cel minimum. Czy Putin wkrótce ogłosi zwycięstwo?
W Donbasie ma się wkrótce rozpocząć kolejna rosyjska ofensywa przeciwko Ukrainie. Rosjanie, którym nie udało się zdobyć Kijowa, będą próbowali wydrzeć jak najwięcej terenów wschodniej Ukrainie, żeby móc ogłosić wielki sukces. Najprawdopodobniej zamierzają zakończyć "operację specjalną" przed Narodowym Dniem Zwycięstwa 9 maja. Jakie mają na to szanse? Czy rosyjskie wojsko wyciągnęło wnioski ze swoich wcześniejszych błędów? Jak oceniane jest morale rosyjskich żołnierzy? Dużo się mówi o jednostkach, które odmawiają udziału w operacji, nie chcą walczyć, dokonują aktów sabotażu na własnym sprzęcie, niszcząc zbiorniki z paliwem. "To się dzieje, ale nie jest to cała prawda. Są też oddziały specjalne, bardzo zmotywowane" - opowiada Piotr Andrusieczko, korespondent "Gazety Wyborczej" w Ukrainie, który obecnie przebywa w Donbasie. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński, dziennikarz i wicenaczelny "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
4/6/2022 • 28 minutes, 31 seconds
Na Węgrzech nie ma już demokracji. Zwycięstwo Orbána przestrogą dla Polski
Jak kampanię wyborczą ustawił Viktor Orbán? Czy sfałszował wybory? Czy węgierska opozycja jest słaba? A może przeciwnie - zrobiła wszystko, co mogła? "Opozycja na Węgrzech nie miała szans. Tak jak w Turcji czy Rosji - wybory się odbywają, ale mają fasadowe znaczenie" - mówi dr Marcin Zaborowski, politolog, redaktor naczelny magazynu "Res Publica Nowa". Czy Orbán, sojusznik Putina, przestraszył Węgrów wojną w Ukrainie? Czy Unia Europejska wyciągnie konsekwencje z populistycznej polityki Orbána? Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/5/2022 • 16 minutes, 22 seconds
Jak bardzo boli Rosję wyrzucenie jej ze sportu
Rosja została wykluczona z niemal wszystkich rozgrywek sportowych, nie zagra na piłkarskim mundialu. Jak bardzo bolesna dla Rosji jest zdecydowana reakcja władz światowego sportu na agresję na Ukrainę, jak ważną rolę odgrywa sport w rosyjskiej propagandzie i dlaczego rosyjscy sportowcy murem stoją za Putinem? Rozmawiamy z Radosławem Leniarskim, dziennikarzem Wyborcza.pl i współautorem książki "Najważniejszy mecz Kremla". Na podcast zaprasza Marcin Wesołek, redaktor działu sportowego w "Gazecie Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
4/4/2022 • 15 minutes, 12 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Max Cegielski
Powieść o tym, o czym milczą książki himalaistów.
Drugi najwyższy szczyt świata w lokalnym języku określany jest jako Czogori – Duża Góra, a nie K2, jak nazwali go Anglicy. Miejscowe wierzenia i tradycje, ekonomiczne i społeczne problemy są jednak pomijane w relacjach. Podobnie jak ekologiczna katastrofa, której przyczyną jest zarówno położona tuż obok linia frontu, jak i śmieci pozostawiane przez wspinaczy – nie tylko plastik, lecz także trupy.
Z wyprawą polskich wspinaczy wyrusza w 1995 roku młody fotograf Olo, którego ojciec zginął tam dziesięć lat wcześniej. Podróż zmusza młodzieńca do stawienia czoła własnym słabościom oraz mistycznej i społecznej rzeczywistości północnego Pakistanu. Mieszają się tam elementy islamu i buddyzmu oraz starożytnych wierzeń, po których przewodnikiem duchowym jest szejk Iskander oraz jego syn Karim i inni, niewidzialni dla himalaistów, miejscowi tragarze. Ola wciąga spór między miejscowymi a przybyszami z Europy oraz tajemnice Czogori, których korzenie tkwią w czasach ekspansji Aleksandra Macedońskiego.
Powieść w fantastycznej formie ujawnia niewygodne zaplecze himalaizmu, pokazuje historię podboju gór wysokich oczami ich mieszkańców oraz natury: ekologia, duchy i przemiany w Polsce lat 90. widziane w lustrze wspinaczki wysokogórskiej.
Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
4/2/2022 • 1 hour, 29 seconds
Jutronauci: Jak śpiew ptaków zmieni się w najbliższej przyszłości?
99. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Śpiew ptaków traktujemy jako codzienny repertuar miast. We współczesnym mieście to podstawowy element naszych kontaktów z przyrodą. Sytuacja może się jednak zmienić. Ptasich koncertów jest coraz mniej. Czy to może odbić się negatywnie na naszym zdrowiu lub samopoczuciu? Czy los ptaków jest przesądzony? Czy możemy jeszcze odwrócić proces zanikania gatunków? W dzisiejszym odcinku Kasper Kalinowski rozmawia z dr. hab. Szymonem Drobniakiem. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci" na https://wyborcza.pl/jutronauci
4/1/2022 • 17 minutes, 29 seconds
Dlaczego Łukaszenka boi się wojny w Ukrainie?
Minął rok od uwięzienia przez reżim białoruski Andrzeja Poczobuta i Andżeliki Borys. Łukaszenka uwolnił Borys z powodu jej stanu zdrowia i umieścił ją w areszcie domowym, gdzie wciąż nie ma jednak kontaktu ze światem. Czy to oznacza, że Łukaszenka mięknie? Jaka jest jego logika działania? Jak dzisiaj wygląda reżim Łukaszenki? "Na Białorusi człowiek nie ma prawa do wolności" - mówi Wiktoria Bieliaszyn w rozmowie z Bartoszem T. Wielińskim. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/31/2022 • 30 minutes, 3 seconds
"A dlaczego my musieliśmy zamarzać?". Sytuacja na granicy polsko-białoruskiej
Od 24 lutego nasza uwaga skierowana jest w stronę Ukrainy - miliony uchodźców przekroczyły już polską granicę wschodnią. Kilkaset kilometrów na północ - na granicy białorusko-polskiej - rozgrywa się dramat, sytuacja z dnia na dzień się pogarsza. Dlaczego przyjmowanie uchodźców tak się różni? Czy nastawienie do uchodźców w Polsce się zmieniło? "Sytuacja jest najgorsza od początku kryzysu. (…) Pilnowanie przez Straż Graniczną i wojsko jest wzmożone. Są oni też coraz bardziej brutalni. Takich historii jeszcze nie słyszeliśmy, takich filmów jeszcze nie oglądaliśmy - jak np. odcinany jest palec, w jaki sposób ludzie są kopani i bici" - mówi Anna Alboth, dziennikarka i aktywistka związana m.in. z Grupą Granica. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/30/2022 • 19 minutes, 58 seconds
Biden w Polsce. Zachód nie może odpuścić
W zeszły weekend prezydent Joe Biden odwiedził w Polsce? Co oznaczała ta wizyta dla Polski, zachodu, Ukrainy? "To była dobra wizyta. Dostrzeżono symbolikę miejsc, które odwiedził prezydent. Był w Rzeszowie, blisko granicy z Ukrainą, w Warszawie, spotkał się z uchodźcami. Biden odpowiedział na 3 ważne pytania: kto reaguje na wojnę (wszyscy!), w jaki sposób reagujemy (sankcje) oraz dlaczego to się dzieje (kim jest Putin i jak powinniśmy go widzieć?). Szczególne było też zwrócenie się Bidena bezpośrednio do Rosjan" - mówi prof. Małgorzata Zachara-Szymańska, profesor nauk politycznych z UJ. Na podcast zaprasza Miłosz Wiatrowski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawia na listy@wyborcza.pl
3/29/2022 • 20 minutes, 41 seconds
Jak technologia i innowacje pozwalają pozbyć się plastiku
Czy dzięki technologii jesteśmy w stanie wyeliminować plastik z codziennego użytku? Ile plastiku zawiera zwykła chusteczka nawilżana? - Technologie idą do przodu, ale to wymaga czasu, by zbudować świat bez plastiku - mówi Gabriel Kermiche, prezes firmy EcoWipes produkującej chusteczki nawilżane na bazie celulozy. Co znaczy "biodegradowalność"? Czy produkty eko i bio muszą być droższe od tych produkowanych na bazie plastiku? Jak na tle Europy wypada Polska pod względem innowacji technologicznych? Na podcast zaprasza Jakub Chełmiński, dziennikarz "Gazety Stołecznej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/28/2022 • 14 minutes, 43 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Bartosz Panek
Jest lipiec 2020 roku. Michał Nogaś rozmawia z Bartoszem Pankiem o polskich Tatarach. Przez ponad sześć stuleci Tatarzy żyli wśród chrześcijan, ale potrafili zachować odrębność narodową i religijną. Polska zawdzięcza im wybitnych żołnierzy, sędziów, lekarzy. A jednak o nich zapomniała. Kim byli i są polscy Tatarzy? Jak wygląda ich świat? W "U nas każdy jest prorokiem. O Tatarach w Polsce" przedstawia historie, które zrobiły największe wrażenie. Dla bardzo wielu czytelników będą z pewnością zaskoczeniem. Choćby opowieść o muftim Jakubie Szynkiewiczu, który udał się do Indii, by tam zdobyć fundusze na budowę meczetu w centrum Warszawy, a w czasie wojny poszedł na współpracę z Niemcami, by – jak się zdaje – uratować jak najwięcej osób, w tym Karaimów i Żydów. Czy naprawdę znał Goebbelsa? Jest także w książce opowieść o Janie Jakubie Szegidewiczu, który nie ukończył szkoły w Dęblinie, a na Pawiaku i później w Auschwitz spotkał Maksymiliana Kolbego. Pisze Panek o wielce zasłużonej dla Polski rodzinie Achmatowiczów i o odważnej Dżennet Dżabagi, która żyła po swojemu, ale – w świetle dokumentów odnalezionych po wojnie – ważną część swojego życiorysu zmyśliła. Są też w książce Bartosza Panka historie powojenne, o Tatarach, którzy zostali przesiedleni, o tych, którzy drżeli po Marcu '68 i o współczesności, która jawi się jako okres rozpadu, nieporozumień, zderzenia z szybko zmieniającym się światem. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
3/26/2022 • 1 hour, 18 minutes, 14 seconds
Jutronauci: Czy w Europie Środkowej wciąż możemy czuć się bezpiecznie?
98. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Kilka dni temu Dmitrij Miedwiediew opublikował drwiący komentarz atakujący Polskę i polski rząd. Żadne inne państwo - może poza Ukrainą rok temu - nie zostało tak zjadliwie zaatakowane przez ważnego rosyjskiego polityka. O czym to świadczy? Jakie mogą być kolejne cele rosyjskiej napaści? Czy Rosjanie wciąż mają siłę do ataku na inne państwo? Czy skończyły się czasy, w których w Europie Środkowej możemy się czuć bezpiecznie? - Jeżeli przez "czucie się bezpiecznie" rozumiemy gwarancje i relacje sojusznicze, to jesteśmy w najlepszym momencie. NATO czy UE dawno nie mówiły tak jednym głosem jak teraz. Natomiast obok nas jest wojna, to my jesteśmy państwem granicznym. Lęk jest zrozumiały i na miejscu - uważa Katarzyna A. Przybyła, twórczyni i kierowniczka programu badań nad pokojem i konfliktami, wykładowczyni Collegium Civitas. Na podcast zaprasza Kasper Kalinowski, dziennikarz "Gazety Wyborczej". Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": Wyborcza.pl/jutronauci
3/25/2022 • 29 minutes, 57 seconds
Czy rosyjskie bombardowania mogą złamać morale Ukraińców?
W dzisiejszym odcinku łączymy się wojennym Charkowem. Po 28 dniach od rozpoczęcia wojny z Charkowa, który jest drugim największym miastem Ukrainy, uciekła połowa mieszkańców. Od pocisków Rosjan zginęło już setki cywilów - dzielnice mieszkalne zamienione są w gruzowiska, linie energetyczne są pozrywane i wciąż atakowana jest infrastruktura cywilna, w tym wodociągi. Pisałeś, że życie w Charkowie przeniosło się do piwnic i betonowych schronów, a gdy pytasz ludzi, dlaczego nie zdecydowali się dołączyć do 6 mln Ukraińców, którzy już uciekli ze swoich domów, odpowiadają, że to ich forma sprzeciwu wobec agresora, a poza tym w piwnicach uruchamiają nawet wi-fi, a żywność dowożą wolontariusze. Czy to oznacza, że plan złamania ukraińskiego morale przez Rosjan się nie udaje? Czy Rosja bezpowrotnie utraciła Ukraińców np. rosyjskojęzycznych? Jak wygląda sytuacja w Mariupolu? Ilu ludzi chce się z niego wydostać? Czym jest pułk Azow? Gościem Łukasza Grzymisławskiego jest Piotr Andrusieczko, korespondent "Gazety Wyborczej", który aktualnie przebywa w Charkowie. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/24/2022 • 22 minutes, 59 seconds
Oscary w cieniu wojny w Ukrainie
Na przykładzie Oscarów możemy powiedzieć, jak zmieniał się świat. W 2014 roku tylko Jared Leto, odbierający statuetkę za "Witaj w klubie", poruszył sprawę wojny w Donbasie. W tym roku prawdopodobnie wojna w Ukrainie będzie tematem głównym, ponieważ Oscary zawsze były polityczne. Możemy się spodziewać akcentów pomocy Ukrainie, nawet Amy Schumer, jedna z prowadzących galę, zasugerowała, że może warto byłoby wyemitować apel Wołodymyra Zełenskiego. - Gala Oscarów jest takim miejscem, w którym elity Hollywood mogą powiedzieć coś mądrego. Skandalem byłoby, gdyby Hollywood nie zareagowało na tę sytuację - mówi Radosław Czyż, dziennikarz "Gazety Telewizyjnej". Który z 10 nominowanych filmów zasługuje na Oscara? Czy "CODA" zagraża "Psim pazurom", faworytowi, który zebrał 12 nominacji? Na którego Oscara zasługuje "Diuna"? Na podcast zaprasza Jędrzej Słodkowski, dziennikarz działu Kultury "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/23/2022 • 27 minutes, 57 seconds
Gen. Skrzypczak: "To, co robią Rosjanie, to holocaust na Ukraińcach"
Ukraińcy niezłomnie walczą już miesiąc. Rosjanie nie przestrzegają etyki wojennej, a broń, której używają nie jest dopuszczona przez żadne konwencje. O czym świadczy morale ukraińskich żołnierzy? Czy realne jest, żeby Łukaszenka wydał rozkaz ataku na Ukrainę? Ile jeszcze potrwa wojna w Ukrainie? Kiedy i kto może ją zakończyć? "To politycy rozpoczynają wojny i to od nich zależy, kiedy zakończą tę wojnę" - mówi generał Waldemar Skrzypczak. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/22/2022 • 21 minutes, 23 seconds
Czy wojna w Ukrainie doprowadzi do głodu na świecie?
Jak płonący spichlerz Europy, czyli Ukraina, będzie wpływać na ceny żywności? W piątek premier Morawiecki ogłosił tarczę antyputinowską. Jej głównym elementem jest obrona polskich rolników, a także reakcja na zmiany na rynku żywności. Czy żywność w tej chiwli jest aż tak dużym problemem, że potrzebuje tarczy? Jakie konsekwencje będą miały zmiany cen żywności na świecie? Które regiony są szczególnie zagrożone? Sebastian Ogórek, szef działu Wyborcza.biz, rozmawia z Markiem Wąsińskim, Kierownikiem Zespołu Gospodarki Światowej z Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/21/2022 • 16 minutes, 8 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Dorota Kotas
Jest wrzesień 2020 roku, Dorota Kotas właśnie zostaje laureatką Nagrody Literackiej Gdynia za "Pustostany". Przypominamy archiwalną rozmowę Michała Nogasia. Czy można nie mieć pracy przez rok, chociaż życie jest nieprzyjemnie drogie? "Pustostany" to książka o tym, jak się mieszka w domu z widokiem na kulę ziemską, czym można się pożywić w mieszkaniach zmarłych sąsiadów, jak się czuje pani w kiosku Ruchu i kto kradnie spod domów azalie. Jedna z bohaterek postanawia zamieszkać w wannie, bo jest jej smutno w Warszawie. Ale wbrew pozorom to bardzo wesoła i pouczająca książka. Można się z niej dowiedzieć, jak powstaje człowiek albo z czego ugotować Polsce smaczną zupę. Poza tym moc wskazówek dla roślin, jak opiekować się ludźmi i dzieje z życia bazaru. Można kupić i czytać zamiast żyć - świetny pomysł na każdą porę roku. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
3/19/2022 • 54 minutes, 31 seconds
Jutronauci: Ile będzie kosztowało odłączenie Rosji od internetu?
97. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Krajów z internetem w różnym stopniu odciętym od globalnej sieci przybywa. Zazwyczaj ich mieszkańcy stosunkowo sprawnie funkcjonują za pomocą oprogramowania VPN, które sprawia, że ich komputery, tablety albo smartfony system widzi jako urządzenia znajdujące się w innych krajach. Dzięki temu Chińczycy mogą czytać np. "Wyborczą", "New York Timesa" albo używać Instagrama. Jednak internet to nie tylko wiadomości czy rozrywka, dlatego utrudnienia w dostępie do globalnej sieci to koszty dla gospodarki. Jak wysokie mogą być w przypadku Rosji i kto będzie je ponosił? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Ignacym Święcickim, kierownikiem zespołu gospodarki cyfrowej Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu Jutronauci: Wyborcza.pl/jutronauci
3/18/2022 • 23 minutes, 38 seconds
Wielkie kłamstwo. Co słychać w Moskwie w trzecim tygodniu wojny
Rosja nie prowadzi wojny, to jest "specjalna operacja". Gdybyśmy nie zaczęli tej "specjalnej operacji", Ukraina rzuciłaby się na Donbas, a potem poszłaby na Rosję uzbrojona w broń biologiczną. W Ukrainie laboratoria medyczne wyprodukowały mikroby nastawione wyłącznie na ludzi o genotypie rosyjskim - taki przekaz kierowany jest do Rosjan, wielu z nich w niego wierzy. "Warto też rozważyć, w jakiej atmosferze dorastało pokolenie żołnierzy wcielanych obecnie do armii. Roczniki 2002/2003 mają wątpliwości, czy Ukraina to jest kraj rządzony przez hitlerowców, czy Amerykanów. Badania socjologiczne pokazują, że ludzie wchodzący w wiek poborowy uważają, że Związek Radziecki II wojnę światową toczył ze Stanami Zjednoczonymi jako wrogiem. Robi im się ogromny mętlik w głowie" - zauważa Wacław Radziwinowicz, ekspert od spraw rosyjskich, korespondent "Gazety Wyborczej" w Moskwie do czasu, aż w 2016 roku władze putinowskie cofnęły mu akredytację dziennikarską i nakazały opuszczenie kraju. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński, dziennikarz i wicenaczelny "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/17/2022 • 27 minutes, 38 seconds
Jak polscy przedsiębiorcy pomagają Ukrainie
Ponad 200 przedsiębiorców zaangażowało się w pomoc dla uchodźców z Ukrainy. Grupa pomocowa zainicjowana przez Tomasza Misiaka, Rafała Baniaka i Ryszarda Chmurę zrzesza przedsiębiorców z największych firm w kraju, od Michała Sołowowa po Rafała Brzostkę. "Efekt jest niesamowity. Zebraliśmy już ponad 200 milionów złotych, z czego 160 milionów to pomoc rzeczowa. Mówimy o dziesiątkach tysięcy łóżek, materacy, leków, o darmowych mieszkaniach. Z naszym partnerem Siepomaga.pl zainicjowaliśmy zbiórki. Suma tej pomocy jest większa niż tegoroczny finał WOŚP — przekroczyliśmy tę kwotę w dwa tygodnie" — opowiada Tomasz Misiak, członek Rady Pracodawców RP i CorporateConnections™ PL. Tylko czy zaangażowanie przedsiębiorców wystarczy? "Potrzebujemy od rządu wsparcia, muszą być na przykład stworzone miejsca w żłobkach, przedszkolach, szkołach — to wszystko jest poza zasięgiem przedsiębiorców" — apeluje Misiak. Na podcast zaprasza Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/16/2022 • 21 minutes, 41 seconds
Ukraińcy nie potrzebują podziwu Zachodu, Ukraińcy potrzebują amunicji
Rosja po inwazji na Ukrainę straciła pieniądze i prestiż wielkiego mocarstwa. Czy można odsunąć Putina od władzy? Dlaczego w Polsce zbagatelizowano ostrzeżenia zachodnich źródeł wywiadowczych w sprawie inwazji Putina na Ukrainę? Jak i czy polski rząd przygotowywał się na wojnę? - Nasze bezpieczeństwo zależy od dobrej organizacji państwa. Nie widziałem, żeby ktoś w listopadzie przygotowywał się na tak dużą liczbę uchodźców, nikt nie przygotował społeczeństwa, by nie ulegało strachowi, żeby nie bało się każdej wypowiedzi Putina. Społeczeństwo nie mogło być przygotowane, ale państwo tak. A państwo powinno działać ze społeczeństwem - mówi prof. Paweł Kowal, poseł Koalicji Obywatelskiej, były sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/15/2022 • 23 minutes, 38 seconds
Codzienne życie w wojennym Kijowie
Jak wygląda codzienne życie w Kijowie? "Wczoraj po raz pierwszy od dwóch tygodni wyszłam z synem na spacer, ale po pięciu minutach rozległ się alarm przeciwlotniczy i musieliśmy wracać do domu. Większość czasu spędzamy w przedpokoju, śpimy w łazience, bo tak jest podobno najbezpieczniej" - mówi Ołena Szeremet, tłumaczka tekstów i książek non-fiction z polskiego na ukraiński, prywatnie mama 8-latka. Na podcast zaprasza Urszula Pieczek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/14/2022 • 15 minutes, 29 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Piotr M. Majewski
"Niech sobie nie myślą, że jesteśmy kolaborantami. Protektorat Czech i Moraw 1939-1945" to kontynuacja wielokrotnie nagradzanej książki Piotra M. Majewskiego "Kiedy wybuchnie wojna. 1938. Studium kryzysu". Choć użyte w tytule zdanie przypisywane jest premierowi utworzonego przez Hitlera Protektoratu Czech i Moraw niemal na pewno ma charakter apokryficzny, to znakomicie oddaje dylematy, przed którymi stanęli Czesi pod niemieckim protektoratem, lawirujący między współpracą z III Rzeszą a patriotyzmem. Ujmując rzecz w największym skrócie, to historia ludzi, którzy zdecydowali się dać przeciwnikowi palec, a później przydarzyło im się to, przed czym przestrzega popularne porzekadło. Czy Hitler zdecydował się na "specjalną operację militarną", żeby ratować Niemców, którzy wciąż mieszkali na terenie rozpadającej się Czechosłowacji? Jakie lekcje dla Europy płyną z czechosłowackiej historii? Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
3/12/2022 • 1 hour, 5 minutes, 47 seconds
Jutronauci: Anonymous - rycerze czy przestępcy?
96. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Dawniej słowem "haker" określano głównie osoby łamiące zabezpieczenia dla zysku. Z czasem jednak stało się jasne, że część z nich robi to dla sportu albo - jak pokazały ostatnie ataki grupy Anonymous - dla idei. Zaatakowali m.in. witryny Kremla i Gazpromu. Złamali też zabezpieczenia telewizji państwowej, żeby pokazać obrazy wojny zwykłym Rosjanom. Kim są Anonimowi i dlaczego stanęli do walki przeciwko Rosji? Ich działania są błogosławieństwem czy przekleństwem? Vadim Makarenko z firmy Statista pyta o to dr. hab. Jarosława Macałę, zajmującego się w Instytucie Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego m.in. geopolityką i ruchami społecznymi. Więcej znajdziesz w nowej edycji programu "Jutronauci": wyborcza.pl/jutronauci
3/11/2022 • 27 minutes, 22 seconds
Kiedyś był tu teatr, dziś śpią tu uchodźcy
Biennale Warszawa to interdyscyplinarna instytucja artystyczna, która od momentu wybuchu wojny stała się punktem recepcyjnym dla uchodźców. Instytucja współpracuje z Fundacją Ocalenie, która przywozi do siedziby Biennale przede wszystkim osoby ze wschodniej Ukrainy - to nie tylko Ukraińcy i Ukrainki, ale też osoby z Afryki czy Azji Centralnej, które studiowały w np. w Charkowie. Czy jest w Polsce problem z przyjmowaniem osób ciemnoskórych? "Zdarzało się tak, że uchodźcy z Ukrainy, posiadający obywatelstwo ukraińskiej byli traktowani inaczej niż studenci z innych krajów. Wydaje mi się, że w tym względzie niewiele się zmieniło - politycy, samorządy nie widzą tego problemu" - mówi Paweł Wodziński, dyrektor Biennale Warszawa. Na podcast zaprasza Arek Gruszczyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/10/2022 • 20 minutes, 45 seconds
Rosyjskie czołgi wyglądają pięknie tylko na defiladach
Kolejny dzień wojny w Ukrainie to kolejny dzień sprawdzianu sił ukraińskich, ale też pogrążania się reputacji armii rosyjskiej. Ukraińska armia wydaje się zdyscyplinowana, zmotywowana i wyszkolona, natomiast morale (i nie tylko) Rosjan jest bardzo słabe. Jedną z ikon wojny w Ukrainie jest konwój rosyjskich czołgów, który stoi w ponad 60-kilometrowej kolejce pod Kijowem. Co robią tam rosyjscy żołnierze? "Armia rosyjska popełniła nie tylko błędy taktyczne, popełniła też błędy logistyczne. A logistyka to jest kluczowa sprawa. Nie da się wygrywać, jeśli się nie zaopatruje odpowiednio swoich żołnierzy" - mówi Bartosz T. Wieliński, wicenaczelny "Gazety Wyborczej", redaktor działu zagranicznego. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
3/9/2022 • 23 minutes, 28 seconds
Największy exodus ludności cywilnej po II wojnie światowej. Relacja ze Lwowa
Tylko w ostatnią niedzielę, jak podaje polskie MSW, do Polski wjechało 140 tys. osób, które uciekają przed wojną na Ukrainie. To był dzienny rekord od wybuchu wojny 24 lutego. Liczba uchodźców w Polsce przekroczyła już milion. Wielu z nich przejeżdża przez Lwów. Jak miasto radzi sobie z tą falą? - Ludzie spędzają na dworcach po kilkadziesiąt godzin, czekając na przesiadkę do Krakowa. We Lwowie splatają się nitki z różnych kierunków. Do Lwowa docierają uchodźcy z Charkowa, Dnipra, Zaporoża, Odessy... Ale do Lwowa dojeżdżają też transporty z pomocą humanitarną z Polski, a także z zachodu wracają Ukraińcy, którzy chcą walczyć za swój kraj - mówią Michał Olszewski i Jakub Włodek, dziennikarze "Wyborczej", którzy relacjonują wydarzenia ze Lwowa. Na podcast zaprasza Łukasz Grzymisławski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/8/2022 • 24 minutes, 26 seconds
Czy PiS przygotował Polskę na miliony uchodźców z Ukrainy?
Przez tydzień od rozpoczęcia wojny na Ukrainie Polska przyjęła około 600 tysięcy uchodźców, szacunkowo przez granicę przechodzi do nas około 95 tysięcy osób dziennie. Nie są to tylko Ukraińcy i Ukrainki. Postrzegamy Ukrainę jako kraj emigracyjny, a przecież jest ona również krajem imigracyjnym, do którego przybywali migranci z różnych krajów, między innymi z Azji Centralnej. Ich liczbę szacuje się na pół miliona lub więcej. Ci ludzie również giną podczas tej wojny i również potrzebują opieki na terytorium Polski. Czy mają na to szansę? "Od 2015 roku nastąpiło gigantyczne upolitycznienie kwestii migracyjnych, urasownie migrantów z Bliskiego Wschodu i odsunięcie się od inicjatyw budowania polityki regulowania napływu uchodźczego. To bardzo poważny błąd, mogliśmy mieć lepiej wypracowane mechanizmy zarządzania kryzysem, z którym mamy do czynienia" - komentuje prof. UEK dr hab. Konrad Pędziwiatr - badacz w Centrum Zaawansowanych Badań Ludnościowych i Religijnych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i współpracownik Ośrodka Badań nad Migracjami UW. Na podcast zaprasza Urszula Pieczek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/7/2022 • 24 minutes, 27 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Grzegorz Szymanik
W 2013 roku Grzegorz Szymanik i Julia Wizowska pojechali do Donbasu, by zobaczyć, co się tam dzieje w czasie, kiedy w Kijowie trwa EuroMajdan. Obserwowali nastroje towarzyszące mieszkańcom i mieszkankom Doniecka w momencie, kiedy zaczynała się wojna w 2014 roku. Skąd wzięło się to szaleństwo wojny, której eskalacji doświadczamy na pełną skalę od 24 lutego 2022 roku? O czym mówili wówczas ludzie? W 2016 roku wyszła książka "Po północy w Doniecku", zbiór reportaży o tym, co działo się w pierwszych momentach konfliktu na Donbasie. O książce: Najpierw wojnę w Donbasie wymyślili i wpletli w swoje powieści miejscowi pisarze science fiction. Potem, kiedy wybuchła naprawdę, poszli na front. W końcu zostali przywódcami marionetkowego państwa, które powstało, kiedy z nieba przestały spadać pociski. Ale bohaterami książki Grzegorza Szymanika i Julii Wizowskiej są również owdowiałe żony i matki zaginionych, zachwyceni sobą watażkowie i dumna redaktorka pierwszej gazety Donieckiej Republiki Ludowej. Ci, którzy wszystko stracili i ci, którzy nagle zyskali, prorosyjscy, proukraińscy i miejscowi, donbascy "patrioci"… Dopiero wszystkie te głosy tworzą odpowiedź, co naprawdę wydarzyło się w Doniecku od chwili, gdy Janukowycz uciekł z Kijowa. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
3/5/2022 • 57 minutes, 30 seconds
Jutronauci: Jaka przyszłość czeka Rosję?
95. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Kasper Kalinowski rozmawia o bliższej i dalszej przyszłości Rosji, proroctwach o jej nieuchronnym upadku oraz potencjalnych scenariuszach rozwoju. Wiele osób żywi nadzieję, że Rosja stanie się państwem demokratycznym. Czy to realne? "Będąc analityczką, obserwując procesy, które zachodziły w Rosji w ostatnich latach, oceniam, że proces demokratyzacji byłby trudny i burzliwy – uważa Iwona Wiśniewska, analityczka Ośrodka Studiów Wschodnich. – Absolutne rządy służb specjalnych kontrolują każdy element życia Rosjan. Musiałby nastąpić totalny kolaps rosyjskiego modelu polityczno-ekonomicznego – dopiero na tych zgliszczach można by budować coś nowego. Koszty takich przemian byłyby ogromne". Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci" na https://wyborcza.pl/jutronauci
3/4/2022 • 20 minutes, 39 seconds
Czy sankcje ekonomiczne wystarczą, by zatrzymać Putina?
Zachód wprowadza sankcje gospodarcze w związku z wojną, którą Putin rozpętał w Ukrainie. Zwykli Rosjanie nie mogą już korzystać ze swoich kart płatniczych czy Netflixa, rubel nie ma w tym momencie wartości. Czy sankcje wprowadzono po to, by społeczeństwo rosyjskie obaliło Putina? Czy zacznie się bać, że nie stać go na wojnę? Czy SWIFT wycelował nie tam, gdzie trzeba? Czy przeceniamy wagę tego systemu? Przecież gdy SWIFT w przeszłości uległ awarii, banki wciąż działały. Ile będą nas, Europejczyków, kosztowały te sankcje? Czy Portugalczycy, Polacy, Niemcy je zaakceptują? "To nie jest kwestia rachunku ekonomicznego. Naszym celem powinno być blokowanie wszelkiej wymiany handlowej z Rosją, nawet kosztem tego, że będziemy płacić więcej za gaz czy prąd" - mówi Piotr Arak, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Na podcast zaprasza Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/3/2022 • 23 minutes, 26 seconds
Spakować życie do dwóch walizek. Rozmowa z Ksenią Charczenko
Wojna zdawała się czymś odległym, myśleliśmy, że nie wróci, dziś to ukraińska rzeczywistość. Ukraińcy zostali postawieni przed tragicznym wyborem. Czy można spakować życie do dwóch walizek? "Nie można" - mówi Ksenia Charczenko, ukraińska pisarka, redaktorka, tłumaczka, która po 32 godzinach spędzonych z dzieckiem na granicy przedostała się do Polski. "Martwię się, że zapomniałam kurtki, bo łatwiej myśleć o kurtce niż o mamie, która tam została. Nie wyobrażam sobie, że to może być na zawsze. Niech cała Polska mnie usłyszy: to nie jest misja humanitarna, to początek wojny światowej. Jestem tu przez 24 godziny i czuję się winna, że żyję. Ale mam pięciolatka, musiałam go chronić" - opowiada. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/2/2022 • 17 minutes, 56 seconds
"Sypie się mit wielkiej rosyjskiej armii". Korespondencja z Kijowa
Kijów przed wojną był metropolią tętniącą życiem przez całą dobę. Od kilka dni miasto jest opustoszałe. Jak wygląda Kijów w czasie wojny? Jak mieszkańcy i mieszkanki Kijowa reagują na wojnę? Jak Putin wyjaśni Rosjanom inwazję na Kijów? Jaki wpływ na mentalność Ukraińców i Rosjan miał 2014 rok? Czy morale wśród wojsk jest wysokie? "Tu jest duch oporu świadczący o tym, że my, Ukraińcy, się nie poddamy, my będziemy bronić naszej ziemi" - mówi Piotr Andrusieczko, korespondent "Gazety Wyborczej" z Kijowa. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
3/1/2022 • 28 minutes, 39 seconds
Czy Putin ma poparcie zwykłych Rosjan?
Niezależne media w Rosji w niedzielę rano donosiły, że zatrzymano 3500 osób protestujących przeciw wojnie. Teraz jest to już ponad 6 tysięcy. Rosyjska policja korzysta z przepisu, który pozwala na zamknięcie komendy policji ucinając adwokatom i rodzinom dostęp do osób zatrzymanych. Sprzeciw wobec wojny może polegać także na tym, że nazywa się rzeczy po imieniu, mówiąc o wojnie na przykład na mediach społecznościowych. A taki sprzeciw to ogromne ryzyko, można za to pójść do więzienia nawet na kilka lat. "Ja nie znam osobiście żadnego Rosjanina, który powiedziałby wprost, że popiera wojnę. Ale ludzie są poddawani ciągłej propagandzie, Putin tłumaczy ludziom, że prowadzi denazyfikację Ukrainy" - mówi w rozmowie z Łukaszem Grzymisławskim Wiktoria Bieliaszyn, dziennikarką "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/28/2022 • 23 minutes, 58 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Mateusz Pakuła o chorobie ojca, eutanazji i umieraniu
"Współumieranie" - tego określenia użył Mateusz Pakuła, mówiąc o tym, co czuł w czasie odchodzenia jego chorego na raka trzustki ojca. To "współumieranie" jest precyzyjnym terminem nie tylko na jednostkowe doświadczenie, ale także na to, co dzieje się dziś w świecie. Książka "Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję" Mateusza Pakuły to nie jest powieść o śmierci, to opowieść o umieraniu. Szczera, intymna do granic, groteskowa, brutalna, smutna i okropnie śmieszna. To dziennik umierania ojca, nie książka wspomnieniowa. To historia o rodzinie w sytuacji granicznej. O instytucjach opiekuńczych, które zawalają sprawę. O Kościele, który zawala, służbie zdrowia, która zawala. To opowieść o czułości i bliskości, które zalewa gniew, bezradność, rozpacz i wściekłość. To w końcu krzyk przeciwko nielegalności eutanazji. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
2/26/2022 • 1 hour, 4 minutes, 21 seconds
Jutronauci: Wojna dezinformacyjna. Jak się bronić przed fake newsami?
94. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Dzień po inwazji rosyjskiej na Ukrainę Kasper Kalinowski rozmawia z profesorem zarządzania i organizacji Dariuszem Jemielniakiem z Akademii Leona Koźmińskiego o nieprawdziwych informacjach, czyli fake newsach. Jak się przed nimi bronić? Dlaczego państwa niedemokratyczne, takie jak Rosja i Chiny, są tak skuteczne w rozprzestrzenianiu fake newsów i dezinformacji w zachodnich krajach? Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci" na https://wyborcza.pl/jutronauci
2/25/2022 • 25 minutes, 39 seconds
Nastroje w Kijowie dzień przed inwazją. Rozmowa z prof. Olą Hnatiuk
Podcast nagrany w środę 23.02.2022, kilkanaście godzin przed inwazją Putina na Ukrainę, kiedy jeszcze rozmówcy zastanawiali się, czy Putin będzie miał odwagę zaatakować oraz gdzie zaatakuje. Jak wyglądało życie w Kijowie dzień przed inwazją? O co chodzi Putinowi? - Dla mnie to jest jasne. Chodzi mu o likwidację Ukrainy jako państwa - mówi prof. Ola Hnatiuk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, ukrainistka, tłumaczka, autorka książek. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
2/24/2022 • 24 minutes, 6 seconds
Dlaczego "Dziady" nie podobają się władzy. Rozmowa z odtwórczynią roli Konrada
Oczy polskiej kultury zwrócone są na sytuację w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie. Nie da się ukryć, że decyzja o odwołaniu Krzysztofa Głuchowskiego, dyrektora teatru miejskiego, jest bezpośrednią odpowiedzią na kontrowersje, które na prawicy wzbudził spektakl w reżyserii Mai Kleczewskiej. Cały ponaddwustuosobowy zespół Teatru im. Słowackiego popiera dyrektora oraz wizję programu, którą zaczął wdrażać. Co znowu przeszkadza prawicy w teatrze? Dlaczego "Dziady" są tak problematyczne? Co odwołanie Krzysztofa Głuchowskiego znaczy dla teatru w Polsce? - Teatr to ostatni bastion. Jeśli nie pozostanie wolny w wolności wypowiedzi właśnie, to koniec z nami - mówi Dominika Bednarczyk, aktorka Teatru im. Słowackiego, odtwórczyni roli Konrada w "Dziadach" w reżyserii Mai Kleczewskiej. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/23/2022 • 22 minutes, 21 seconds
Gdyby nie Trump, nigdy nie doszłoby do protestów w Kanadzie
Protesty, zamieszki, starcia z policją, czyli tzw. konwój wolności, to rzeczywistość ostatnich dni jednego z najbardziej stabilnych krajów świata - Kanady. Dlaczego protest przeciw obostrzeniom się zradykalizował i zaczyna stanowić niebezpieczną siłę polityczną? Jak na tę sytuację reaguje kanadyjska Polonia? Jaki wpływ na zamieszki w Kanadzie mają wystąpienia Donalda Trumpa? "Dla nas wszystkich jest to prawdziwy dramat. Na tych protestach pojawiały się swastyki, flagi Konfederacji - to nie powinno się w Kanadzie wydarzyć" - mówi Małgorzata P. Bonikowska, dziennikarka, redaktor naczelna gazety polskiej w Kanadzie "Gazeta" oraz portalu www.gazetagazeta.com. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/22/2022 • 24 minutes, 59 seconds
Tajemnice majątku Iwony i Mateusza Morawieckich
Iwona Morawiecka, żona premiera, sprzedała działkę na wrocławskim Oporowie za 14,9 mln zł. Chodzi o grunt, który w 2002 roku małżeństwo Morawieckich kupiło od Kościoła za 700 tys. zł. Jak to się stało, że Mateusz Morawiecki nabył grunty w tak okazyjnej cenie? Jaki związek z działką Iwony i Mateusza Morawieckich ma Paweł Marchewka, założyciel jednej z największych polskich firm gier komputerowych Techland? Jakie są losy ustawy o jawności majątku rodzin polityków? Dlaczego Trybunał Konstytucyjny ją odrzucił? "Mimo upływu trzech lat ani pan premier, ani jego żona nie są skłonni do rozmowy na ten temat" - mówi Jacek Harłukowicz, dziennikarz "Gazety Wyborczej", laureat nagrody Grand Press w kategorii News, który odsłania kolejne fakty dotyczące majątku państwa Morawieckich. Na podcast zaprasza Roman Imielski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/21/2022 • 20 minutes, 53 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Aneta Pawłowska-Krać o leczeniu psychiatrycznym w Polsce
Co czwarty Polak w jakimś momencie życia miał kłopoty ze zdrowiem psychicznym - wynika z badania dotyczącego kondycji psychicznej mieszkańców Polski. To znaczy, że ponad osiem milionów osób w naszym kraju doświadczało lub doświadcza zaburzeń psychicznych. Ale z powodu słabej dostępności pomocy - i uprzedzeń wobec ludzi chorych - do psychologa lub psychiatry trafiło zaledwie kilkanaście procent z nich. Problem chorób i zaburzeń psychicznych dotyka osób w każdym wieku, od dzieci po ludzi starszych. Cierpią między innymi na schizofrenię, depresję, uzależnienia, zaburzenia odżywiania czy zaburzenia rozwojowe. Często kłopoty sprawia już postawienie diagnozy, leczenie jest jeszcze większym wyzwaniem. To proces, który może trwać latami, wymaga cierpliwości, elastyczności, wytrwałości - tak pacjenta, jak i lekarzy. Wymaga też dobrego planu - i pieniędzy. Jak to wygląda w Polsce? Aneta Pawłowska-Krać rozmawia z pacjentami i ich rodzinami, z psychiatrami, pielęgniarzami i pielęgniarkami i kreśli obraz polskiej psychiatrii, niestety w ciemnych barwach. Pacjenci są hospitalizowani za późno, zostają w szpitalach za długo, nie mają tam odpowiedniego wsparcia i opieki, są faszerowani lekami i wypuszczani z oddziałów bez wskazówek, jak radzić sobie dalej. Trudno jednak całą winą obarczać personel szpitali i poradni - jest tak nieliczny i przeciążony, że zwyczajnie nie może poświęcić pacjentom tyle uwagi, ile potrzebują. Czy jest wyjście z tej sytuacji? Autorka przygląda się rozwiązaniom przyjętym w innych krajach, analizuje wdrażaną obecnie z pewnym trudem reformę psychiatrii. I choć widać światełko w tunelu, nie sposób stwierdzić, czy to wyjście, czy może rozpędzony pociąg, który zbliża się w naszym kierunku i już za późno, by uniknąć kolizji. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
2/19/2022 • 1 hour, 8 minutes, 55 seconds
Jutronauci: Czy sztuczna inteligencja będzie prowadzić uczciwe wojny?
93. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Wokół nas jest coraz więcej inteligentnych i autonomicznych urządzeń. Ale jak je zaprojektować, żeby za każdym razem podejmowały właściwe decyzje? I kto będzie odpowiedzialny w przypadku ich błędu? Te pytania są szczególnie ważne w przypadku autonomicznych rozwiązań wojskowych - m.in. o tym rozmawia Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" z dr. Sebastianem Szymańskim, etykiem z Uniwersytetu Warszawskiego. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/18/2022 • 27 minutes, 30 seconds
Pegasus. Nowe ustalenia. Kulisy śledztwa "Wyborczej" i "Die Zeit"
Pegasus to niebezpieczna broń do inwigilacji, która znalazła się w rękach PiS. "Pegasus jest tak dokładny, że schowany w kieszeni jest w stanie określić nie tylko to, gdzie użytkownik telefonu się porusza, ale również to, jakie wykonuje gesty. Można ustalić, czy dana osoba na przykład jest muzułmaninem. To doskonała metoda wywiadowcza, natomiast nigdy nie powinna być używana na tak szeroką skalę" - wyjaśnia Michał Kokot, dziennikarz "Gazety Wyborczej". Jak to się stało, że dziś w Polsce używa się go jako broni politycznej? Jak wyłudzano zgodę sądu na inwigilację? Czy użycie takiego systemu jak Pegasus jest w świetle polskiego prawa legalne? Czy szefowie służb specjalnych będą za to rozliczani? "Służby ewidentnie naginają prawo" - komentuje Bartosz Wieliński, dziennikarz i wicenaczelny "Gazety Wyborczej". Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/17/2022 • 20 minutes, 48 seconds
"Zobacz, czym oddychasz". Czy smog to tylko kopciuchy?
O walce ze smogiem mówi się już kilka lat. Jak sobie z tym problemem radzą rząd i samorządy? "Ponad trzy lata temu ogłoszono program dotacyjny 'Czyste powietrze', który ma na celu likwidację kopciuchów. Program dopiero teraz zaczyna działać, ponieważ w promocję włączyły się gminy i banki. Zaczyna więc wpływać coraz więcej wniosków o wymianę pieców" - mówi Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Antysmogowego. Jaki wpływ na smog mają kopciuchy? Co jeszcze jest źródłem smogu w miastach? Jak się do smogu mają kominki w domach? Na podcast zaprasza Jakub Chełmiński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/16/2022 • 21 minutes, 32 seconds
"Mama dała mi życie dwa razy". Choroba nowotworowa u dzieci
Dzisiaj, 15 lutego, przypada Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem Dzieciństwa. Został ustanowiony w 2000 roku po to, by mówić i edukować o chorobach dzieci. Ma na celu uwrażliwiać na pierwsze objawy choroby. "Do szpitala często trafiają dzieci w trzecim, czwartym stadium choroby. Gdybyśmy wcześniej badali dzieci i diagnozowali nowotwór, mielibyśmy większą szansę uratować dziecko. Przy okazji choroby nowotworowej dzieci, cała rodzina staje przed wieloma wyzwaniami. Taka rodzina cały czas żyje w izolacji, nie tylko podczas pandemii. Ciężko im potem także wrócić do szkoły i do społeczeństwa" - mówi Anna Apel, prezeska Fundacji Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/15/2022 • 21 minutes, 53 seconds
Antyunijne billboardy: czy są w stanie kogoś przekonać?
Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie w całym kraju wykupiło billboardy, na których obwinia Unię Europejską o wysokie ceny energii elektrycznej w Polsce. To manipulowanie faktami, a nawet fake news. Czy bilbordy rozstawione w całej Polsce mogą zwiększyć nieufność wobec struktur europejskich? Jakie błędy popełniono przy kampanii billboardowej zachęcającej do szczepień? Jakie postawy i wartości powinno promować państwa w takich kampaniach? Czy kampanie billboardowe mają jeszcze sens w dobie social mediów? Na te pytania odpowiada dr Zofią Smełka-Leszczyńska, psycholożka, strateżka, komentatorka kampanii politycznych. Na podcast zaprasza Arkadiusz Gruszczyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/14/2022 • 19 minutes, 39 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jakub Korus o surogacji, czyli o rodzeniu w zastępstwie
W maju 2020 roku cały świat obiegło zdjęcie sali szpitalnej z ponad stoma noworodkami czekającymi na swoich rodziców. Niemowlęta, urodzone przez surogatki, zostały na kilka miesięcy uwięzione na terenie Ukrainy z powodu lockdownu. Władze kraju i kliniki rozkładały ręce, a tragedia nowo narodzonych dzieci wywołała ogólnoświatową dyskusję na temat surogacji. Jakub Korus dotarł do surogatek i rodzin adopcyjnych, a także rozmawiał z pośrednikami europejskiego podziemia surogacyjnego, chcąc przełamać tabu i zrozumieć, dlaczego to kontrowersyjne dla wielu osób zjawisko dla milionów ludzi może być ostatnią deską ratunku. To dziennikarskie śledztwo jest również wyjątkową opowieścią o kobiecym ciele, poruszającą i prawdziwą dzięki jej bohaterkom. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
2/12/2022 • 1 hour, 4 minutes, 45 seconds
Jutronauci: A co, jeśli nie będzie już koncertów?
92. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Gwiazdy K-popu dają koncerty online, w których rzeczywistość miesza się z wytworami fantazji. Zamiast sceny artyści pojawiają się w Koloseum, na dnie oceanu albo na marsjańskiej pustyni. Fani płacą za takie widowisko po kilkadziesiąt dolarów i widzą się na małych ekranach na scenie, za plecami swoich idoli. Zebrane w trakcie takich koncertów dane pozwalają zidentyfikować najbardziej oddanych fanów i sprzedawać im jeszcze więcej. Wygląda na to, że w domowych zaciszach dorasta pokolenie, które jeszcze nie było na żadnym koncercie na żywo. Może go nie potrzebuje? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym ze Stanisławem Trzcińskim, menedżerem kultury i współwłaścicielem agencji STX Music Solutions.
Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu Jutronauci: wyborcza.pl/jutronauci
2/11/2022 • 28 minutes, 23 seconds
Czy podwyżki cen papieru mogą być szansą dla wydawców książek?
Z tygodnia na tydzień drukowane książki, gazety, tekturowe opakowania, a nawet papier toaletowy drożeją. Co te podwyżki znaczą dla rynku książki? Jak wzrastają ceny produkcji książki? Co stoi za tak gigantycznymi podwyżkami cen papieru? Czy ceny papieru przyczynią się do tego, że książek w Polsce będzie się drukowało mniej? “To nie jest jednoznacznie zła sytuacja. Być może wiele książek się w ogóle nie ukaże - na przykład tych, które są na tyle beznadziejne, że jedyną szansą ich zaistnienia jest masowa dystrybucja” - mówi Przemysław Dębowski, projektant graficzny i współtwórca wydawnictwa Karakter. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
2/10/2022 • 19 minutes, 18 seconds
Hania Rani: pokochała ją Europa, teraz czas na świat
Kariera Hani Rani, jednej z ciekawszych polskich kompozytorek i pianistek, nabiera tempa mimo pandemii, która krzyżuje plany artystom. Co sprawia, że popularność Hani rośnie? Jaka muzyka przemówiła do niej w 2021 roku? Kogo by poleciła na pierwszy rzut ucha? Hania Rani, obok m.in. Meli Koteluk, zasiada w jury konkursu Odkrycia Empiku. Kim są jej faworyci? „To dwa zespoły. Pamiętam nasze bardzo burzliwe obrady” - mówi artystka. Werdykt zostanie ogłoszony 15 lutego podczas gali Bestsellery Empiku 2021. Na podcast zaprasza Jędrzej Słodkowski, dziennikarz działu kultura "Gazety Wyborczej".
2/9/2022 • 23 minutes, 44 seconds
Czy Jarosław Kaczyński ma jeszcze władzę
Rzadko się zdarza, by Jarosław Kaczyński wychodził na mównicę z własnym projektem, który nie znajduje poparcia w obozie rządzącym. Prezes mimo że wiedział, że "lex Kaczyński" nie tylko nie uzyska aprobaty wśród opozycji, ale też nie zdobędzie uznania wśród posłów jego frakcji, postanowił projekt poddać głosowaniu. Dlaczego? Czego Kaczyński dowiedział się o swojej partii? Kto w Zjednoczonej Prawicy zyskuje na tym, że Kaczyńskiemu rządzi się coraz trudniej. Roman Imielski rozmawia z Agatą Kondzińską, dziennikarką polityczną "Gazety Wyborczej" i współautorką książki "Prezes i spółki. Imperium Jarosława Kaczyńskiego". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/8/2022 • 22 minutes, 38 seconds
Jak bezpiecznie chodzić zimą po górach
Tatry po polskiej stronie przeżywają oblężenie już nie tylko latem, ale także zimą. Tłumy spacerowiczów, zwłaszcza w pogodne weekendy, ciągną w stronę Morskiego Oka, nie zdając sobie sprawy z tego, że o tej porze roku droga jest tylko z pozoru bezpieczna. O tym, jak przygotować się do zimowej górskiej wędrówki, jaki sprzęt trzeba skompletować i na co szczególnie uważać, Marcin Wesołek rozmawia z Tomaszem Nodzyńskim, przewodnikiem tatrzańskim i ratownikiem TOPR. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/7/2022 • 20 minutes, 18 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Monika Szewczyk-Wittek
Książka "Jedyne. Nieopowiedziane historie polskich fotografek" to opowieści kobiet, fotografek., Ciekawe życia, ambitne, odważne - Jedyne, wyróżniły się w zawodzie zdominowanym przez mężczyzn - miały siłę mówić własnym głosem. Pokazywały różne oblicza Polski od peerelowskich dekad - lat 70. i 80., przez okres transformacji ustrojowej po czasy współczesne. Bohaterkami książki są: Anna Beata Bohdziewicz, Anna Brzezińska, Iwona Burdzanowska, Joanna Helander, Marzena Hmielewicz, Anna Michalak-Pawłowska, Anna Musiałówna, Anna Pietuszko-Wdowińska, Agnieszka Sadowska, Maja Sokołowska. Ich fascynujące historie - zawodowe biografie opowiedziane Monice Szewczyk-Wittek - odsłaniają przed nami kulisy pracy fotoreporterskiej, czasami kręte drogi do zawodu, życiowych wyborów, marzenia i pasje, tematy, które je pociągały, czasy w których im przeszło pracować i żyć. Poruszały się w szerokim spektrum tematów i różnych rodzajach fotografii - od zaangażowanych reportaży społecznych, przez fotografię polityczną, studyjną, naukową i artystyczną, sportową. Pracowały także jako fotoedytorki, szefowe działów foto w redakcjach dzienników. Publikowały w cenionych tytułach prasowych polskich i zagranicznych, prezentowały zdjęcia w albumach i na wystawach. Dla wielu z nich fotografia jest sposobem na życie. "Nieopowiedziane historie polskich fotografek" to książka bogato ilustrowana zdjęciami z archiwów jej bohaterek oraz z zasobów czasopism i agencji fotograficznych. To lektura dla miłośników fotografii i fotoreportażu, dziennikarzy, studentów, historyków i badaczy. To książka dla wszystkich, którzy w historiach innych ludzi i w obrazach fotograficznych szukają opowieści o nas samych i naszych czasach. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
2/5/2022 • 57 minutes, 6 seconds
Jutronauci: Przyszłość to ubrania, których nie zawiesisz w szafie
91. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Cyfrowych ubrań nie zawiesisz w szafie, nie pożyczysz przyjaciółce, ale mogą wyglądać zjawiskowo. Czy to przyszłość mody? A może raczej to ubrania fizyczne, które "ożywają" w rzeczywistości rozszerzonej? Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" rozmawia o tym z Małgorzatą Kudłą, współzałożycielką firmy Nueno produkującej wirtualne kolekcje. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
2/4/2022 • 17 minutes, 32 seconds
Chińskie igrzyska pełne przypadków
W Pekinie rozpoczynają się właśnie chyba najdziwniejsze zimowe igrzyska w historii: organizowane w czasach omikronu, w reżimie sanitarnym, w kraju, w którym obowiązuje polityka zamykania całych miast po wykryciu dosłownie kilku przypadków koronawirusa. Jak pandemia wpłynie na igrzyska i ich wyniki? I czy po pięciu zimowych olimpiadach, z których Polacy przywieźli medale, teraz czeka nas impreza, na której każdy polski medal będzie wielkim sukcesem? - Chiny od letnich igrzysk w 2008 r. bardzo się zmieniły. Wtedy chciały się pokazać światu z jak najlepszej strony, teraz uważają się za mocarstwo i wizerunek mają w nosie - uważa Radosław Leniarski, dziennikarz sportowy Wyborcza.pl. Na podcast zaprasza Marcin Wesołek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/3/2022 • 20 minutes, 22 seconds
Czarnek znowu kłamie. Niemieckie landy wspierają Polaków w Niemczech
Finansowanie nauki niemieckiego dla mniejszości niemieckiej w Polsce zmniejszono o 39 mln zł. "Nie może być tak, że w Polsce płacimy na mniejszość niemiecką i język niemiecki, a w Niemczech nie ma ani jednego euro dla mniejszości polskiej" - powiedział szef MEiN Przemysław Czarnek. Tymczasem w niektórych landach liczba uczniów rośnie, a Niemcy nie obcinają funduszy na naukę szkolną języka polskiego jako języka mniejszości. "Staramy się prowadzić politykę, która łączy wspólnoty. (…) Pierwszy raz w historii przekroczyliśmy granicę 5 tys. uczniów" - mówi Thorsten Klute, pełnomocnik rządu Nadrenii Północnej-Westfalii ds. Polonii. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/2/2022 • 27 minutes, 18 seconds
Charytatywny bunt. O zbiórkach publicznych
W Polsce ze zbiórek publicznych finansujemy media (np. Radio 3/5/7), służbę zdrowia poprzez WOŚP, telefon zaufania dla młodzieży... Dlaczego społeczeństwo musi samo się organizować i zbierać pieniądze na inicjatywy, które powinno finansować państwo? "Często kieruje nami egoizm, bo pomaganie jest przyjemne. Ale sukces zbiórek jest słodko-gorzki. Z jednej strony cieszymy się, że zbiórki się udały, a z drugiej mamy przecież świadomość, że to nie my powinniśmy za to płacić" - mówi Aleksander Twardowski, organizator zbiórki publicznej na rzecz telefonu zaufania dla młodzieży. Na podcast zaprasza Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza.biz. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
2/1/2022 • 18 minutes, 52 seconds
Aborcja była, jest i będzie. Prawa kobiet w Polsce w rocznicę wyroku
Minął rok od wprowadzenia w życie wyroku Trybunału Julii Przyłębskiej na kobiety. Polki jeszcze bardziej boją się w zachodzić w ciążę. Co się zmieniło przez rok od wyroku? Czy liczba aborcji wzrosła? Co może zrobić kobieta, która potrzebuje terminacji ciąży? Skąd przekonanie u lekarzy, że trzeba - jak w przypadku Izabeli z Pszczyny - czekać na śmierć płodu, nim zacznie się ratować życie kobiety. "Prawo wymaga przede wszystkim tego, żeby zająć się zdrowiem kobiety. Najważniejsze jest zdrowie kobiety" - mówi Krystyna Kacpura, dyrektorka Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Na podcast gościnnie zaprasza Katarzyna Wężyk. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/31/2022 • 24 minutes, 56 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Daniel Lis o historiach polskich olimpijczyków
Daniel Lis w książce "Stulecie przeszkód. Polacy na igrzyskach" z detektywistyczną wręcz przenikliwością opisał losy polskich olimpijczyków i paraolimpijczyków, śledził kulisy zmagań z konkurentami i własnymi ograniczeniami. Książka daje niespotykanie szeroki i świeży wgląd w historie polskich medalistów. Autor konfrontuje z sobą źródła, wyszukuje nieznane dokumenty i rzuca nowe światło na historie - wydawałoby się - już opowiedziane. Jako pierwszy opisuje polski wątek najkrwawszego wydarzenia w historii igrzysk – zamachu w Monachium. Zastanawia się z polskimi narciarkami, czy wesprzeć radziecki protest i dostać medal, czy powiedzieć prawdę i zająć czwarte miejsce. Tropi wojenne losy mistrza boksu, które ten w czasach stalinizmu wolałby przemilczeć: siedział w więzieniu, obozie, pracował na kolei, a może służył w Wehrmachcie? Ze sztangistą Ryszardem Tomaszewskim, multimedalistą paraolimpijskim, wraca do stanu wojennego i uścisku dłoni z księciem Karolem. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
1/29/2022 • 58 minutes, 55 seconds
Jutronauci: Czy żyjemy w komputerowej symulacji?
90. odcinek podcastu w cyklu "Jutronauci". Według popularnej hipotezy symulacji całość rzeczywistości, nasze doświadczenia, emocje i inni ludzie są wynikiem komputerowej symulacji. O czym mówi hipoteza symulacji i jakie są szanse na to, że żyjemy w czymś przypominającym "Matriksa"? Jak środowisko naukowe traktuje pomysł o życiu jako symulacji? A może, jak podkreślają jej krytycy to bardziej eksperyment myślowy, a nie poważna teoria naukowa? Czy możemy w jakiś sposób dowieść jej prawdziwości? Czy rozwój technologii może sprawić, że sami wytworzymy symulację w symulacji - cyfrowe środowisko pełne posiadających świadomość istot? O hipotezie symulacji rozmawiamy z prof. Andrzejem Draganem, fizykiem teoretycznym z Uniwersytetu Warszawskiego i Narodowego Instytutu w Singapurze.
1/28/2022 • 18 minutes, 7 seconds
Wojna oczami mieszkanek Kijowa
100 tys. żołnierzy znajduje się na wschodniej granicy Ukrainy, od wtorku trwają tam regularne ćwiczenia bojowe, Putin nie ugina się pod groźbami sankcji, a eksperci twierdzą, że prezydentowi Rosji nie chodzi już tylko o aneksję Donbasu, ale o pełnowymiarową inwazję. Jak na te informacje reagują kijowianki? Czy ta sytuacja jest podobna do wydarzeń z 2014 roku? Co zapakować w plecak w chwili ewakuacji? Jak tłumaczyć wojnę dziecku? Odpowiadają Ksenia Charczenko, pisarka, redaktorka, mama oraz Olga Rusina, dziennikarka kijowskiej stacji Hromamadske Radio oraz autorka książek dla dzieci. Na podcast zaprasza Urszula Pieczek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/27/2022 • 24 minutes, 9 seconds
Co powstrzymuje Putina przed atakiem?
W dzisiejszym odcinku rozmawiamy o wojnie, która w każdej chwili może wybuchnąć na granicy Ukrainy z Rosją. Dlaczego jeszcze nie wybuchła? Jak na decyzje Putina reagują Rosjanie? Czy boją się wojny?
"Historia nigdy nikogo nie uczy, tylko karze tych, którzy nie odrobili lekcji. Putin idzie śladem Hitlera. Dzisiejsza sytuacja przypomina mi rok 1938, kiedy Hitler wyciągnął rękę po Sudety. I potem wziął sobie wszystko" - mówi Wacław Radziwinowicz, dawny korespondent "Wyborczej" w Rosji, wyrzucony z tego kraju w 2015 roku przez reżim Putina, ekspert od spraw rosyjskich. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński.
Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/26/2022 • 26 minutes, 8 seconds
Wyższy Level: fani gier - instrukcja obsługi
Kolejny odcinek w cyklu "Wyższy Level". Granie na konsoli to hobby, które może być bardzo czasochłonne i uzależniające. Jest to jednak forma odpoczynku po pracy i sposób na odcięcie się od codziennych stresów i problemów. Jak zmienia się postrzeganie grania na komputerze i konsolach? Czy jest to nowa forma kultury?
O codziennym życiu graczy. Łukasz Ostruszka, redaktor działu gospodarczego "Wyborczej", rozmawia z Maciejem Topolskim, tłumaczem, eseistą, poetą, wykładowcą na Wydziale Polonistyki UJ oraz wytrawnym graczem konsolowym. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/25/2022 • 21 minutes, 5 seconds
Polska torturuje uchodźców. Wracamy na granicę polsko-białoruską
Tragiczna sytuacja na granicy polsko-białoruskiej się nie skończyła. Ludzie wciąż umierają w zimnym lesie. Ośrodki dla migrantów są lokowane na czynnych poligonach wojskowych - ludzie uciekający przed wojną słyszą wybuchy i strzały. Czy można wierzyć statystykom podawanym przez straż graniczną? Jak można pomagać migrantom i migrantkom? Dlaczego Polska nadal łamie prawa człowieka? Co dzieje się obecnie w ośrodkach dla cudzoziemców? "Mam nadzieję, że pociągniemy do odpowiedzialności karnej ludzi, którzy bezpośrednio przyczynili się do śmierci osób na granicy polsko-białoruskiej" - mówi Karol Grygoruk, fotograf dokumentalny, aktywista związany z Grupą Granica. Na podcast zaprasza Stanisław Skarżyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/24/2022 • 19 minutes, 52 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Alicja Urbanik-Kopeć o pracy seksualnej w XIX w.
Praca seksualna na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku była nie tylko zjawiskiem społecznym, problemem prawnym i zdrowotnym, ale również chętnie używaną figurą retoryczną. O prostytucji jako zarazie moralnej grzmiały Kościół i towarzystwa abstynenckie, o niebezpieczeństwie dla płodności i rozsadniku epidemii chorób wenerycznych wypowiadali się lekarze, o zgubnych skutkach społecznych, biedzie i wykorzystywaniu dziewczyn z proletariatu pisali socjaliści. Emancypantki upatrywały w pracy seksualnej źródło chorób i powód rozpadu rodzin. Jak wyglądało życie ówczesnych pracownic seksualnych? Dlaczego powszechnie uznawano je za zagrożenie dla społeczeństwa? Alicja Urbanik-Kopeć w książce "Chodzić i uśmiechać się wolno każdemu. Praca seksualna w XIX wieku na ziemiach polskich" po raz kolejny wypełnia białe plamy w społecznej historii kobiet. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
1/22/2022 • 1 hour, 4 minutes, 30 seconds
Jutronauci: A co, jeśli skala inwigilacji będzie się zwiększać?
89. odcinek cyklu "Jutronauci". Dorota Brejza powiedziała niedawno w wywiadzie dla "Wyborczej": "Nie zapraszałam Kamińskiego i Wąsika do sypialni, a oni i tak przyszli". Czy powinniśmy się szykować, że przyjdą do nas wszystkich? Jakie będą nowe narzędzia do śledzenia i podsłuchiwania? "Trzeba stale monitorować, jak rozwija się technologia i polityka. Ważny jest też rozsądek ludzi. Musimy się zastanowić, co instalujemy i gdzie jesteśmy zarejestrowani" - mówi dr Łukasz Olejnik, niezależny badacz cyberbezpieczeństwa i prywatności. Na podcast zaprasza Aleksandra Sobczak, wicenaczelna "Wyborczej". Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/21/2022 • 16 minutes, 43 seconds
Schrony w stacjach metra, co drugi obywatel chce bronić kraju. Jak Kijów gotuje się na wojnę?
Zachód z niepokojem obserwuje rosyjskie manewry wokół Ukrainy, ale też reaguje. Wydaje się, że w Kijowie panuje spokój, jednak przygotowano mapę schronów dla ludności cywilnej, która dostępna jest dla mieszkańców stolicy Ukrainy. Badania wskazują, że co drugi Ukrainiec chce bronić swojego kraju. Czy na Ukrainie panują antyrosyjskie nastroje? Czy atak Rosji na Ukrainę jest pewny? Czy czeka nas powtórka z 2014 roku? "Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ołeksij Danyłow podkreśla, że to, co dzieje się wokół granicy ukraińskiej, to nie jest nic nowego" - mówi Piotr Andrusieczko, korespondent "Gazety Wyborczej" z Kijowa. Na podcast zaprasza Łukasz Grzymisławski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/20/2022 • 23 minutes, 49 seconds
Porażająca liczba prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży
Liczba prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży w 2021 roku przekroczyła tysiąc. To dziesięciokrotnie więcej niż dekadę tematu. Państwo przestaje wspierać telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (116111) - ratuje go oddolna zbiórka internetowa. Liczba psychiatrów dzieci i młodzieży w Polsce jest nieadekwatna do skali problemu. Dlaczego dzieci i młodzież w Polsce tak często podejmują decyzję o targnięciu się na własne życie? Co zrobić, by prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży było mniej? - Co druga osoba była, jest lub będzie w kryzysie psychicznym. To nie jest coś, czego powinniśmy się wstydzić. To naprawdę jest coś, o czym powinniśmy móc otwarcie rozmawiać - mówi dr hab. Maciej Pilecki, psychiatra, terapeuta, superwizor, kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży UJ CM. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/19/2022 • 28 minutes, 48 seconds
Zakażenia będą masowe. Polacy pójdą z omikronem do pracy
Omikron jeszcze się w Polsce nie rozgościł. Z danych Ministerstwa Zdrowia z poniedziałku wynika, że około 6 proc. zakażeń to zakażenia tą odmianą. Czy to znaczy, że jesteśmy dopiero przed kolejną falą koronawirusa? Dlaczego w Polsce wciąż mamy problem z testami? Jak omikron wpłynie na gospodarkę? Dlaczego wzrósł odsetek osób przeciwnych szczepionkom? Co o polskim systemie zdrowia mówi liczba zgonów nadmiarowych? "Nie ma takich danych na temat COVID-19, pod względem których Polska wypada dobrze. (…) Wszystkie nadmiarowe zgony w Polsce w trakcie pandemii są na sumieniu tego rządu" - mówi Jarosław Kopeć, dziennikarz w dziale danych "Gazety Wyborczej". Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/18/2022 • 22 minutes, 13 seconds
Czym jest inflacja?
Słowo "inflacja" pochodzi z łaciny - "inflatio" oznacza nadęcie. Co oznacza to, że w grudniu mieliśmy inflację na poziomie 8.6 proc.? Każdy ma swój miesięczny koszyk zakupowy, dlatego każdy inaczej postrzega inflację. Dlaczego nie mierzy się inflacji osobno dla poszczególnych grup społecznych? Jaka jest geneza inflacji i co możemy zrobić, żeby zmniejszyć jej poziom?
W dzisiejszym odcinku Sebastian Ogórek, szef serwisu Wyborcza Biz, rozmawia z Andrzejem Kubisiakiem z Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/17/2022 • 25 minutes, 38 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jacek Karczewski
Czy w polskim godle przysiadł orzeł, bielik, a może orłan? Dlaczego nie nazywamy pliszki kręcidupką? Jakie dźwięki wydaje bogatka? Które ptaki są w Polsce niemile widziane? I dlaczego? Gościem kolejnego odcinka "Książek. Magazynu do słuchania" jest miłośnik piór, nura czarnoszyjego, aktywista, obserwator Jacek Karczewski, autor trzech książek, w tym "Zobacz ptaka. Opowieści po drodze". Pisze w niej: "Nie ma w kosmosie lepszego medium niż głośne, kolorowe i ekscentryczne ptaki. Istoty, w których spotykają się wszystkie żywioły Ziemi. Anioły i diabły. Chełmoński i Dali z ludowym grajkiem, Chopinem i Milesem Davisem. Brzydka fizjologia i tragiczna rutyna z olśniewającym pięknem i rzeką inspiracji". Na podcast o obserwowaniu ptaków zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
1/15/2022 • 1 hour, 7 minutes, 24 seconds
Jutronauci: Wielki zakład o przyszłość lotnictwa. Jak obstawiasz?
88. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Świat lotnictwa zelektryzowała wiadomość o tym, że amerykańskie linie lotnicze United Airlines zamówiły 15 samolotów naddźwiękowych od start-upu Boom Supersonic. Przewoźnik twierdzi, że wpłacił zaliczkę, choć nie ujawnia jej wysokości. W istocie jest gigantyczny zakład o przyszłość lotnictwa, które jest jedną z najbardziej zdziesiątkowanych przez pandemię branż. Ile może kosztować naddźwiękowy lot przez Atlantyk i kto za to zapłaci? I dlaczego - choć od dawna wysyłamy ludzi w kosmos i sondy na inne planety - od ponad dwóch dekad nie mamy naddźwiękowego samolotu? Vadim Makarenko z firmy Statista dyskutuje o tym z Mariuszem Piotrowskim, pasjonatem lotnictwa i redaktorem serwisu Fly4free.pl.
Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu Jutronauci: Wyborcza.pl/jutronauci
1/14/2022 • 25 minutes, 42 seconds
Jak Europa radzi sobie z omikronem
We Włoszech został wprowadzony super green pass - wzmocniona przepustka, która umożliwia m.in. korzystanie z transportu publicznego. We Francji testują na potęgę, zaostrzają restrykcje, a prezydent Emmanuel Macron nie przebiera w słowach, mówiąc o antyszczepionkowcach. Wielka Brytania z kolei pokazuje, że szczepienia chronią przed ciężkim i śmiertelnym przebiegiem choroby. Liczba hospitalizacji i ofiar śmiertelnych jest na niskim poziomie, mimo że zakażeń jest bardzo dużo. Jak europejskie kraje radzą sobie z pandemią? Jaka jest siła ruchu antyszczepionkowego w Europie? Odpowiadają korespondencji "Gazety Wyborczej": Bartosz Hlebowicz z Włoch, Piotr Moszyński z Francji i Stanisław Skarżyński z Wielkiej Brytanii. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/13/2022 • 32 minutes, 58 seconds
Dudkiewicz: Polski episkopat nie jest szczytowym osiągnięciem chrześcijaństwa
Z opublikowanego ostatnio raportu CBOS dotyczącego religijności w Polsce wynika, że podwoił się odsetek osób nieuczestniczących w praktykach religijnych. W najmłodszych grupach badanych jest to 30 proc. Czy Kościół katolicki w Polsce pomaga wierzącym wierzyć? "Kościół rzymskokatolicki w Polsce na całe szczęście nie wyczerpuje tego, czym było, czym jest i czym może być chrześcijaństwo na świecie. Nie wyczerpuje nawet tego, czym może być katolicyzm. (…) Kościół rzymskokatolicki w Polsce na pewno nie ułatwia mi bycia chrześcijaninem, jednak szukam szerzej" - mówi Ignacy Dudkiewicz, redaktor naczelny "Magazynu Kontakt". Na podcast zaprasza Stanisław Skarżyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/12/2022 • 26 minutes, 7 seconds
Pegasus. Kogo jeszcze szpiegowały władze Polski
Jarosław Kaczyński zaprzecza, by inwigilacją Pegasusa była objęta opozycja, choć wreszcie przyznał, że to narzędzie jest obecne w Polsce. Co wiemy o Pegasusie? Jak szeroki ma zasięg? Czego polskie służby nam nie wyjaśnią? Ile kosztuje jedna licencja na Pegasusa? Czy wiemy, jaka jest skala podsłuchów, bo przypuszczalnie na trzech przypadkach się nie skończy? "Mam nadzieję, że większość zapytań kierowanych do Citizen Lab o wykorzystywanie Pegasusa w Polsce dotyczy przestępczości zorganizowanej. Mogę jednak przypuszczać, choć z ogromną dozą pewności, że osobą związaną kiedyś z władzą, a która musiała być mocno inwigilowana, jest Adam Hofman i jego środowisk" - mówi Wojciech Czuchnowski, dziennikarz "Gazety Wyborczej". Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/11/2022 • 20 minutes, 43 seconds
Czy masło francuskie zawsze pochodzi z Francji? O znakowaniu produktów spożywczych
Około 60 proc. polskich konsumentów patrzy na etykiety produktów, które kupują. Co znajduje się na opakowaniach produktów i co będzie się na nich znajdować w przyszłości? Dlaczego na opakowaniach alkoholu nie ma informacji o liczbie kalorii i o wartościach odżywczych? Jakie są podstawowe zasady znakowania produktów spożywczych?
"Najważniejsze jest to, żeby konsumenci mieli dostęp do rzetelnych informacji o produktach, po które sięgają" - mówi dr Agnieszka Szymecka-Wesołowska z Centrum Prawa Żywnościowego Foodlaw. Na podcast zaprasza Sebastian Ogórek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/10/2022 • 27 minutes, 53 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Magdalena Moskal
Wielodzietna matka feministka, zwolenniczka wolności wyboru, domagająca się szacunku dla każdej decyzji. Wychowuje troje dzieci, jedno z niepełnosprawnością. Nie pasuje do żadnego schematu, wyprowadza z równowagi konserwatystów i osoby progresywne. Walczy z szeroko rozumianym systemem - opieki medycznej, pomocy społecznej, przekonaniami innych ludzi. Daje odpór piętnującym słowom niektórych lekarzy i pielęgniarek, oceniającym spojrzeniom urzędników i przechodniów, systemowej przemocy państwa wobec osób z niepełnosprawnością. Magdalena Moskal w książce "Emil i my. Monolog wielodzietnej matki" pisze o wszystkim, co pozostaje wciąż poza sferą zainteresowania mediów, instytucji oraz państwa: o pracy opiekuńczej, o trosce, o mentalnym i emocjonalnym obciążeniu matek. Tekst utkany jest z zapisu doświadczeń i lektur, w których autorka szuka tropów do interpretacji swojego położenia. W końcu zaczyna widzieć siebie jako tricksterkę wywracającą - bo nie ma innego wyjścia - zastany porządek. To książka pełna czułości i miłości, ale też złości i determinacji. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
1/8/2022 • 1 hour, 5 minutes, 44 seconds
Jutronauci: Poziom morza się podnosi, a Polska jako jedyny kraj bezczynnie czeka
87. odcinek podcastu w programie "Jutronauci".Globalny poziom mórz jest dziś wyższy o 13-20 cm niż w 1900 r., a na wyhamowanie procesu nie ma szans. Jaka przyszłość czeka Polskę? Kiedy pod wodą znikną Żuławy i Trójmiasto? Jak wypadamy na tle innych krajów w zabezpieczenia nabrzeża? Co zrobić z klimatycznymi uchodźcami z krajów, które niedługo zostaną zalane? Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia o tym z prof. Janem Marcinem Węsławskim, dyrektorem Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
1/7/2022 • 16 minutes, 27 seconds
Prawdziwe Tatry to nie sylwester w Zakopanem
Sylwester w Zakopanem jest wymierzony przeciwko ochronie przyrody, Tatrom i tatrzańskości. Czym może być tatrzańskość? Co to znaczy, że Tatry to osobny świat? Czy Tatry nadal mogą zachwycić mimo tłumów? "Tatry są niesłychanie demokratycznym miejscem. Nie mogę się złościć na ludzi czy gniewać - choć czasami drażni mnie tłum ludzi - że oni chcą Tatr doświadczyć, bo ja też tego chcę. Mamy to samo uprawnienie" - prosto z Kościeliska dla Państwa Kuba Szpilka, pisarz, antropolog, narciarz. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
1/5/2022 • 22 minutes, 6 seconds
Tanio już było. Ceny nie spadną, będzie coraz drożej
W wyniku inflacji w 2022 roku stracimy jedną pensję. Co Polacy rozumieją przez słowo "inflacja"? Co zdrożeje najbardziej? Co ma wspólnego inflacja z "Polskim ładem"? Dlaczego Polska ma najwyższą inflację w całej Unii Europejskiej? "PiS dobrze wie, że nic tak nie boli Polaków jak drożyzna. Większość populistycznych rządów na świecie upada właśnie wtedy, gdy ludziom zaczyna brakować pieniędzy. I właśnie populiści dochodzą do władzy dzięki pieniądzom, a przez brak pieniędzy tę władzę tracą" - mówi Alicja Defratyka, ekonomistka, autorka projektu ciekaweliczby.pl. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/4/2022 • 25 minutes, 33 seconds
Jak sobie radzić, kiedy rozpada się świat? Rozmowa z psychiatrą
Ludzie umierają, gospodarka kuleje, pandemia szaleje... Stresów i strachów jest w ostatnim czasie dużo. Jak nie stracić równowagi psychicznej, kiedy rozpada się świat? Jak radzić sobie w sytuacjach poczucia zagrożenia? Jak radzić sobie z żałobą? Dlaczego wstydzimy się chodzić do psychiatry? Czy postrzeganie psychiatrii zmieniło się na przestrzeni lat?
W dzisiejszym odcinku gościem Stanisława Skarżyńskiego jest dr nauk medycznych Dariusz Maciej Myszka, lekarz psychiatra, ordynator w Szpitalu Nowowiejskim w Warszawie. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
1/3/2022 • 22 minutes, 39 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jakobe Mansztajn
Noworoczny i zarazem trzynasty odcinek "Książek. Magazynu do słuchania" jest inny niż poprzednie. Gościem Państwa i Michała Nogasia jest Jakobe Mansztajn - poeta, laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w kategorii Debiut (2010), autor dwóch tomów poezji, współzałożyciel i prowadzący konto "Make Life Harder", instastoryteller. O tym jak tworzyć "narrację z Polski", czego Polsce życzyć na 2022 rok i taka gratka - Jakobe Mansztajn czyta swój wiersz "Paul Celan wychodzi na balkon". Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
1/1/2022 • 59 minutes, 26 seconds
Jutronauci: No gender i nowy internet, czyli co czeka nas w 2022
86. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Pandemia i praca zdalna sprawiły, że zmienił się biznesowy dress code. Część osób zmieniła go po prostu na dres. Zmiana, która czeka nas w przyszłym roku, może być jednak jeszcze większa - ubrania mogą przestać odzwierciedlać naszą płeć. Co jeszcze zmieni się w 2022 r.? Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej" rozmawia o tym z Moniką Borycką, analityczką trendów. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/31/2021 • 22 minutes, 16 seconds
Wyższy Level: Rok 2021 w branży gier. Dlaczego popularne są "indyki"
W dzisiejszym odcinku cyklu "Wyższy Level" podsumowujemy 2021 rok w grach. "To był kolejny rok, w którym zaskakiwały nas tak zwane indyki, czyli niezależne gry tworzone przez małe firmy lub nawet pojedynczych ludzi. Był to też rok kontrowersji związanych z praktykami w branży, takich jak crunch, czyli naginanie umów z pracownikami w celu przyspieszenia pracy. Był to również rok koronawirusa, który opóźnił premierę wielu ogromnych tytułów" - mówi Daniel Biel, redaktor magazynu "CD-Action".
A co wydarzyło się na polskiej scenie branży gier? Co się stało z pionierem rynku CD Projektem? Na podcast zaprasza Łukasz Ostruszka z działu gospodarczego "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/30/2021 • 19 minutes, 32 seconds
Weto wobec "lex TVN": Czy Andrzej Duda zapisał się do opozycji?
Weto prezydenta Andrzeja Dudy wobec nowelizacji ustawy medialnej oznacza, że amerykański koncern Discovery nie będzie musiał sprzedawać większości swoich udziałów w grupie TVN. PiS i jego akolici nie mają bowiem w Sejmie 276 głosów do odrzucenia weta. Poniedziałkowe przemówienie Andrzeja Dudy było bardzo dobrze przygotowane. Prezydent powiedział, że chce słuchać głosu suwerena z ulicy. Uważa, że mamy ostatnio dużo problemów: drożyzna, pandemia itd., dlatego niepotrzebny nam kolejny konflikt.
W dzisiejszym odcinku Łukasz Grzymisławski rozmawia z Romanem Imielskim, szefem działu krajowego i wicenaczelnym "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/29/2021 • 24 minutes, 45 seconds
Jak przygotować psa na sylwestrowy armagedon
Do sylwestra zostały nam trzy dni. Jeśli mamy psa, zastanawiamy się już, w jaki sposób przygotować go na fajerwerki i stres z nimi związany. Co możemy zrobić? Czy teraz, trzy dni przed tą nocą, nie jest jeszcze za późno na podanie psu jakiegoś leku lub suplementu? Jak schować psa w mieszkaniu przed fajerwerkami? - W dzień sylwestra należy zabrać psa na więcej spacerów, na których należy go "zmęczyć przez głowę", żeby wieczorem nie miał siły się już stresować - mówi Sylwia Karkowska, behawiorystka, która spędzi tegoroczną noc sylwestrową z dziesięcioma psami. Na podcast zaprasza Stanisław Skarżyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/28/2021 • 25 minutes, 18 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Magdalena Grochowska o Tadeuszu Różewiczu
Na pytanie: "Kim jesteś?", Tadeusz Różewicz odpowiedział przed laty: "Kto mnie uważnie czyta, ten wie". Z jego utworami w ręku Magdalena Grochowska podąża za nim przez krajobrazy, wśród których wzrastał, przez idee, które go kształtowały, i przez historię, która przełamała jego los. W pierwszym tomie reporterskiej biografii poety autorka wnika w dzieje rodziny. Rekonstruuje okoliczności, w jakich żydowska dziewczynka - matka Różewicza - opuściła swe gniazdo, a później wymknęła się Zagładzie. Odtwarza dramat żołnierza AK, którego presja polityczna uczyniła dezerterem. I dramat człowieka poparzonego wojną, który zrewolucjonizował polską poezję, choć "po Auschwitz" miała zamilknąć. Grochowska opowiada czule o jego powrocie do życia w latach krakowskich i gliwickich, o Różewiczu mężu, ojcu, synu. Ukazuje uwikłanie w socrealizm i uwolnienie, narodziny Różewicza dramatopisarza. Magdalena Grochowska nie odpowiada wprost na pytanie o to, jakim był człowiekiem, ale odsłania jego nieznane dotąd twarze. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/24/2021 • 1 hour, 20 seconds
Jak mądrze życzyć?
Składanie życzeń to nieodłączny element świąt. To dzięki nim pielęgnujemy więzi z bliskimi. Dlaczego ten rytuał jest tak ważny? Czego będziemy sobie życzyć przy stole wigilijnym? Czy nasze życzenia zawsze są wyrazem... życzliwości i szczerości? “Życzymy sobie przede wszystkim, by udzielić wsparcia. Choć sytuacja składania życzeń dla niektórych to także moment opresji” - mówi Dorota Majkowska-Szajer, etnografka, adiunktka w Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie. Na podcast i rozmowę o tym, jak życzyć mądrze, zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/23/2021 • 23 minutes, 11 seconds
M. Prawda: Europa nie będzie przyglądać się jak PiS niszczy wolne media
Przyjęcie przez PiS "lex TVN" zaogniło stosunki z Waszyngtonem. A jak na tę sytuację patrzy Bruksela? Co ugrywa PiS na zimnej wojnie z Unią Europejską w kwestii wolności mediów? Co Unia może powiedzieć o wartości wolności słowa? Czemu służy antyeuropejska retoryka PiS? "Przypomniał nam się sierpień 1980 roku i postulat o przestrzeganiu wolności słowa i wolności prasy" - mówi Marek Prawda, socjolog i dyplomata, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Szwecji i Niemczech, stały przedstawiciel RP przy Unii Europejskiej, urzędnik Komisji Europejskiej. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/22/2021 • 26 minutes, 4 seconds
Dr Grzesiowski: "Wirus został puszczony na żywioł"
Codziennie w Polsce z powodu koronowirusa umiera pół tysiąca osób. Kolejne święta spędzimy w towarzystwie wirusa. Czy to dobry moment na wspólne świętowanie? Jak rządzący dbają o nasze zdrowie? Co dzieje się w służbie zdrowia? Czy wprowadzone obostrzenia pomogą ochronić nas przed wirusem? "Mamy martwe prawo, które jest gorsze niż jego brak" - mówi dr Paweł Grzesiowski, pediatra, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. walki z COVID-19. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/21/2021 • 21 minutes, 3 seconds
"Polski ład". Jak na nas wpłynie?
Czym jest "Polski ład"? "To zwiększenie redystrybucji od osób zamożniejszych do osób uboższych. Ta zmiana wisiała od lat, niezależnie od tego, która partia by to wdrożyła. Skala tej redystrybucji nie jest zresztą potężna" - mówi Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData i analityk "Pulsu Biznesu". Kto na tym skorzysta, a kto na nim straci? Co to będzie oznaczało dla klasy średniej? Czy klasa średnia w ogóle w Polsce istnieje? Na podcast zaprasza Patrycja Maciejewicz, dziennikarka i redaktorka działu gospodarczego "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/20/2021 • 24 minutes
Książki. Magazyn do słuchania: Patryk Mogilnicki
Lepiej nie oceniać treści książek po okładkach - a jednak budzą one w czytelnikach żywe emocje: od zachwytu do odrazy, od ciekawości po niechęć. Gdy prawie dekadę temu Patryk Mogilnicki, ilustrator, projektant i miłośnik literatury ujrzał w księgarni szczególnie brzydkie wydanie swojej ulubionej powieści, podzielił się swoją frustracją na Facebooku i założył stronę Kupiłbym tę książkę, gdyby nie okładka. W ciągu kilku dni zdobyła liczne grono zagorzałych fanów: ludzi, dla których książki to więcej niż treść: to wierni towarzysze naszego życia. Dla takich jak Wy powstał ten tom. Autor zebrał w nim doborowe grono osób, które książki tworzą. Przedstawia najważniejsze projektantki i projektantów, rozmawia na temat szczególnie znanych i udanych realizacji, a niektórych wypytuje bardziej szczegółowo: o pracę w branży, największe sukcesy, najdotkliwsze porażki i niezrealizowane projekty, z których sporo można zresztą tutaj można zobaczyć. Obowiązkowa lektura dla wszystkich, którzy lubią książkami się zachwycić! Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/18/2021 • 1 hour, 1 minute, 14 seconds
Jutronauci: A co, jeśli redaktorów zastąpią algorytmy?
85.odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Dostęp do danych o trendach i zachowaniach użytkowników powoduje, że redaktorzy podejmują dziś decyzje o publikacji inaczej niż kiedyś. Czy ta zmiana jest korzystna dla użytkowników mediów? Jak się zmieni praca redaktora w najbliższym czasie? Czym się różnią media tradycyjne od mediów społecznościowych w kontekście automatyzacji treści, które do nas trafiają?
- Istnieją dwa rodzaje użytkowników mediów. Są konsumenci oraz tacy, którzy potrzebują tzw. mediów obywatelskich. Algorytmy Facebooka są przedsmakiem zautomatyzowania redaktora i to nie jest dobre - dodaje prof. Jacek Wasilewski, medioznawca, w rozmowie z Aleksandrą Sobczak. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu Jutronauci: https://wyborcza.pl/jutronauci
12/17/2021 • 21 minutes, 28 seconds
Płyta roku "Wyborczej". Rozmowa z Fiszem o "Balladach i protestach"
Każdego roku - w drugiej połowie grudnia - dziennikarze i dziennikarki "Gazety Wyborczej" oraz zaprzyjaźnionych redakcji przedstawiają polską płytę roku. "Ballady i protesty" Fisza Emade Tworzywo zostały wyróżnione tytułem płyty roku tym razem. - Muzyka, której słucham i z której się wywodzę zawsze była po stronie tych, którym się kopie tyłki - mówi Bartek Fisz Waglewski. Na podcast i rozmowę nie tylko o płycie, ale i dorastaniu, tolerancji i braku złudzeń zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/16/2021 • 29 minutes, 57 seconds
Nasza Europa: Chłód między Warszawą a Berlinem. Będzie jeszcze zimniej?
Kolejny odcinek w cyklu "Nasza Europa". Odejście Angeli Merkel i powołanie nowego rządu w Berlinie to okazja na naprawę stosunków polsko-niemieckich. Niestety strona polska szybko tę szansę zaprzepaściła, kiedy Jarosław Kaczyński powiedział, że "Niemcy chcą budować IV Rzeszę". Czy Niemcy mieli złudzenia, że relacje polsko-niemieckie się poprawią? Co zmieni rząd Olafa Scholza? Jaka będzie polityka Berlina wobec Warszawy? "Dla nowego niemieckiego rządu to, co dzieje się w Polsce, to mentalnie odległy świat" - mówi Klaus Bachmann, profesor nauk społecznych, publicysta, polsko-niemiecki dziennikarz. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/15/2021 • 27 minutes, 48 seconds
ABC afery mailowej Dworczyka
Od czerwca 2021 roku regularnie ujawniana jest korespondencja ministra Michała Dworczyka. Jaki obraz państwa PiS wyłania się z maili rządzących? Czy afera mailowa będzie podobna w skutkach do afery taśmowej? Jak afera mailowa Dworczyka oddziałuje na media? Co wiemy o niej i jej bohaterach? - Objawia się obraz państwa bardzo skutecznego w wyciszaniu tej afery. (...) Dysponujemy setkami maili, które są dowodami na rozmaite nadużycia, a nawet przestępstwa tej władzy. A także na nepotyzm i cynizm - mówi Wojciech Czuchnowski, dziennikarz "Gazety Wyborczej". Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/14/2021 • 30 minutes, 21 seconds
Czy mięso może być ekologiczne?
Mięso jest jednym z głównych czynników zmian klimatu. Czy mięso będzie kiedyś ekologiczne? Czy będziemy zmuszeni przestać jeść mięso? Kim są fleksitarianie?
"Ludzie w końcu zaczęli się zastanawiać nad swoją dietą i nad tym, ile mięsa powinni jeść. Część ludzi przestaje jeść mięso lub ogranicza jego konsumpcję ze względów ideologicznych, a część ze względu na pogarszający się stan planety" - mówi prezes firmy Goodvalley Piotr Nowak. Na podcast zaprasza Sebastian Ogórek, szef redakcji Wyborcza.biz. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl.
12/13/2021 • 18 minutes, 39 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Igor Rakowski-Kłos
Co robił 13 grudnia 1981 roku, może powiedzieć niemal każdy żyjący wtedy Polak. A dzień przed? Następnego dnia wiele się zmieniło, ale wtedy była po prostu sobota. Trzaskał mróz, na ulicach leżał śnieg. Nad sałatką warzywną, śledziem w occie i zmrożoną wódką życzenia przyjmowali Aleksander, Adelajda i Konrad. Ktoś szedł na pierwszą randkę, ktoś zdawał egzamin na prawo jazdy, ktoś widział czyjąś śmierć. Studenci kończyli strajki, żołnierze marzli w koszarach, pielęgniarki czuwały na nocnym dyżurze. Działy się rzeczy zwykłe i niezwykłe - w ten ostatni dzień karnawału "Solidarności". Dziennikarz historyczny Igor Rakowski-Kłos z zacięciem detektywa godzina po godzinie rekonstruuje, co wydarzyło się 12 grudnia 1981 roku. Sięga do źródeł (także dotychczas nieznanych), ale przede wszystkim udziela głosu osobom, dla których ten dzień był z jakiegoś powodu szczególny. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/11/2021 • 1 hour, 1 minute, 6 seconds
Jutronauci: Czy praca hybrydowa cofnie nas społecznie?
84. odcinek podcastu w programie Jutronauci. "Elastyczna praca zostaje" - czytamy w opracowaniu pt. "Modele pracy w nowej (nie)normalności" przygotowanym przez Ewę Jarczewską-Gerc, Mirosława Filiciaka z Uniwersytetu SWPS oraz Bartłomieja Bracha ze Szkoły Głównej Handlowej. Co to oznacza? Ano to, że musimy się nauczyć na nowo przypominać o sobie szefom. Albo to, że ostatnie dekady walki o aktywizację kobiet na rynku pracy mogą pójść na zmarnowanie. Albo to, że musimy mieć obywatelskie prawo do odłączenia się od pracy. O tym wszystkim Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia z Bartłomiejem Brachem, antropologiem, który od lat bada kulturę organizacji. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu Jutronauci: wyborcza.pl/jutronauci
12/10/2021 • 28 minutes, 32 seconds
Prof. Kuźniar: "Putin ma kompleks Ukrainy"
Amerykański wywiad od października ostrzega przed planowaną agresją Rosji na Ukrainę na początku przyszłego roku. 7 grudnia odbyła się wideokonferencja prezydentów Stanów Zjednoczonych i Rosji, podczas której Joe Biden ostrzegł Władimira Putina, że może się spodziewać sankcji ekonomicznych i wzmocnienia wschodniej flanki NATO. Co ma na celu rozmieszczenie rosyjskich żołnierzy pod granicą z Ukrainą? Co znaczy ten pokaz siły Kremla? Dlaczego polski rząd nie jest dla Amerykanów partnerem do rozmowy o bezpieczeństwie Ukrainy? "Polscy rządzący nie są specjalistami od Rosji, oni są specjalistami od rusyfikacji polskiego systemu politycznego" - mówi prof. Roman Kuźniar, kierownik Katedry Studiów Strategicznych i Bezpieczeństwa Międzynarodowego UW. Na podcast zaprasza Łukasz Grzymisławski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/9/2021 • 20 minutes, 2 seconds
Życie codzienne w kosmosie. O wystawie "Cosmos Discovery"
W dzisiejszym odcinku zabieramy Państwa... w kosmos! Do Warszawy trafiła wystawa, na której mamy niepowtarzalną okazję zobaczyć artefakty kosmonautów. Jak odżywiają się ludzie w kosmosie? Jak wygląda życie codzienne w przestrzeni bez grawitacji? Co zabierali ze sobą kosmonauci? Jak się ubierają? Na wystawie można poznać historię podróży kosmicznych, można nawet wejść do wnętrza stacji kosmicznej, gdzie błędnik zaczyna szaleć... Wystawa "Cosmos Discovery" trwa do 27 lutego i można ją obejrzeć w Muzeum Nowa Praga przy ul. Jagiellońskiej 82A w Warszawie. W dzisiejszym odcinku Michał Nogaś rozmawia z Anną Czerniejewską, rzeczniczką prasową wystawy "Cosmos Discovery". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/8/2021 • 21 minutes, 31 seconds
Żeby nie było świadków. Zagraniczna dziennikarka o pracy na polsko-białoruskiej granicy
Wprowadzając stan wyjątkowy na granicy polsko-białoruskiej, rząd PiS wyrzucił stamtąd dziennikarzy. Obecnie wolno im tam pracować tylko po uzyskaniu zgody Straży Granicznej, pod nadzorem mundurowych, w ściśle wyznaczonych miejscach. To jawne łamanie wolności mediów. Czy rząd jest w stanie zakneblować media albo wymusić na dziennikarzach, by przedstawiali tylko to, co chce władza? "Ust nam nie zamkną. Ale choć mówimy, że to, co dzieje się na granicy, jest nieludzkie i nielegalne, polski rząd nie zwraca na to uwagi i robi, co chce. Na tym polega tragizm tej sytuacji" - mówi Claudia Ciobanu, mieszkająca w Polsce korespondentka Balkan Investigative Reporting Network, wcześniej freelancerka współpracująca z "The Guardian" i agencją Reuters. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/7/2021 • 23 minutes, 18 seconds
"Wybór" Anne Applebaum i Donalda Tuska. Kulisy powstawania książki
"Wierzę, że w rozmowie jesteśmy mądrzejsi, niż kiedy monologujemy" - mówi Paweł Goźliński, redaktor naczelny Wydawnictwa Agora oraz redaktor książki "Wybór" Anne Applebaum i Donalda Tuska. Jakimi autorami są amerykańska zdobywczyni Pulitzera i czołowy polski polityk? Jak stworzyć równoprawną i pasjonującą rozmowę dwóch wielkich osobowości? O tym, w jakim języku powstawała ta publikacja, czego dotyczy, jakie tematy najbardziej elektryzują jej autorów, usłyszycie w podcaście, na który zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/6/2021 • 20 minutes, 49 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Michał Rusinek
"Powiedzmy to sobie od razu, żeby nie było niedomówień: nie jestem ani specjalistą od języka polityki, ani tym bardziej jego miłośnikiem. Język ten jednak ma pewną cechę wspólną z piosenkami disco-polo, którym w dużej części poświęciłem poprzednią książkę. Otóż ani jednego, ani drugiego nie da się nie słyszeć. Wpadłem więc na pewien pomysł: żeby się przed nim bronić, żeby nie zaczął on infekować mojego języka, postanowiłem - wprost przeciwnie - uważniej się w niego wsłuchiwać, brać pod lupę poszczególne jego frazy, interpretować, psychoanalizować i dekonstruować. Mam poczucie, że w ten sposób wzmacniam własny układ odpornościowy, bo w jakimś sensie rozbrajam ten nieznośny język – także śmiechem. Jeśli zdecydują się Państwo tę książkę przeczytać, to istnieje prawdopodobieństwo (badania laboratoryjne w toku, efektów ubocznych nie stwierdzono), że i Państwa układ odpornościowy zostanie wzmocniony" - powiada Michał Rusinek we wstępie do książki "Mroczny Eros". Na podcast z udziałem autora zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
12/4/2021 • 1 hour, 3 minutes, 21 seconds
Jutronauci: A co, jeśli religia zniknie?
83. odcinek w programie "Jutronauci". Polska jest jednym z najszybciej laicyzujących się społeczeństw świata. Jakich przeobrażeń możemy spodziewać się w najbliższym czasie? Dlaczego age gap, różnica w religijności między pokoleniami, jest tak wysoka? Jeśli tendencja się utrzyma, jak zmienią się normy społeczne i wartości? Czy jest możliwe, że będziemy przykładać mniejszą wagę do więzi rodzinnych? A może niewiele się zmieni? Religia wynika z uwarunkowanych ewolucyjnie właściwości naszego umysłu, a sekularyzacja nie oznacza braku przesądów czy ezoteryki? Jak wygląda moralność bez religii? O naturze sekularyzacji, jej konsekwencjach i prognozach rozmawiamy z prof. Konradem Talmontem-Kamińskim - badaczem religijności z Uniwersytetu w Białymstoku. W projekcie badawczym, w którym uczestniczy po raz pierwszy zastosowano komputer o olbrzymiej mocy obliczeniowej. Jakie zmienne dzięki temu udało się uchwycić? Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
12/3/2021 • 17 minutes, 54 seconds
Książki roku 2021. Znamy ranking redakcji "Książek. Magazynu do Czytania"
Po raz szósty redakcja "Książek. Magazynu do Czytania" wybiera Książkę Roku 2021. W tym roku po raz pierwszy ranking ten wygrał reportaż! Jak wygląda głosowanie i wybór 10 najlepszych książek? W dzisiejszym odcinku oddajemy głos redaktorom "Książek", czyli osobom, które te książki wybierały i opisywały. O zwycięskim reportażu Michał Nogaś rozmawia z redaktorem naczelnym "Książek. Magazynu do Czytania" Juliuszem Kurkiewiczem. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/2/2021 • 30 minutes, 55 seconds
Co wolno w komedii romantycznej?
Na co mogą sobie pozwolić twórcy komedii romantycznych? Czym różni się publiczność w kinie od tej, która ogląda seriale, i jak wpływa to na tworzenie postaci? "Widzowie sztuk audiowizualnych jeszcze nigdy w historii nie rozumieli konwencji lepiej niż dzisiaj. Wystarczy jeden sygnał i rozumiemy, w jakiej konwencji toczy się opowieść. Wzrasta przez to tempo. Widzowie zaczynają wyprzedzać twórców. Podświadomie rozumieją, jaki powinien być następny krok w tej historii. Cenimy twórcę, który nas zaskoczy" - mówi Michał Chaciński, producent, scenarzysta i reżyser, współtwórca serialu "Planeta Singli. Osiem historii", dostępnego w serwisie CANAL +. Na podcast zaprasza Piotr Guszkowski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
12/1/2021 • 26 minutes, 36 seconds
Piłkarska ekstraklasa. Komu punkty za styl, a komu mistrzowski tytuł?
Lech Poznań, Pogoń Szczecin, Lechia Gdańsk i Raków Częstochowa - czy już teraz, niemal w połowie sezonu ekstraklasy można powiedzieć, że to te cztery zespoły między sobą rozstrzygną walkę o mistrzostwo Polski? Która drużyna ma najmocniejszy skład, a która gra najładniej dla oka? Dlaczego właściciel Legii Warszawa zachowuje się jak słoń w składzie porcelany, próbując wyrwać z Rakowa trenera Marka Papszuna? I czy zwycięstwo w ostatniej kolejce nad Jagiellonią Białystok zwiastuje koniec kłopotów Legii? W dzisiejszym odcinku Marcin Wesołek rozmawia z Krzysztofem Marciniakiem, dziennikarzem i ekspertem CANAL +, gospodarzem programu "Liga+ extra". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/30/2021 • 21 minutes, 24 seconds
Dlaczego mięso jest tańsze niż warzywa i owoce?
Co to jest rolnictwo wielkoskalowe? Dlaczego mięso jest tańsze niż warzywa i owoce? Jeszcze nigdy w historii cywilizacji nie jedliśmy tak dużo i tak tanio. Rozwój rolnictwa przemysłowego sprawił, że żywności jest bardzo dużo, jemy na potęgę i na potęgę wyrzucamy jedzenie. W samej Polsce każdego roku marnuje się prawie 5 mln ton produktów żywnościowych. Cena taniego jedzenia jest wysoka. W dzisiejszym odcinku gościem Michała Olszewskiego z "Gazety Wyborczej" jest prof. Zbigniew Karaczun, wykładowca SGGW, ekspert Koalicji Klimatycznej, jedna z pierwszych osób, które zaczęły zwracać uwagę na wysoką cenę taniego jedzenia. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/29/2021 • 22 minutes, 51 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Łukasz Lamża
Zdawałoby się, że dostęp do wiedzy jest dziś nieograniczony i łatwy. Czasy, w których żyjemy, przynoszą jednak więcej pytań niż odpowiedzi – z gąszczu komentarzy i linków trudno wyłuskać rzetelne informacje, samozwańczy eksperci prześcigają się w dobrych radach, a „najnowsze badania” stały się zaklęciem sankcjonującym każdą teorię. Czujemy, że wiedza coraz bardziej nas zawodzi, jednocześnie nie wiedząc, kiedy możemy zaufać naukowej prawdzie. Dziennikarz naukowy Łukasz Lamża, gość dzisiejszego odcinka, brawurowo prowadzi nas przez krainę szarlatanerii, meandry pseudonauki i szczyty teorii spiskowych. Wiedza i dociekliwość autora oraz próba zrozumienia oponentów składają się na fascynujący alfabet pseudonauki, a zmierzenie się z najbardziej gorącymi zagadnieniami to świetny sposób na poznanie obiektywnej, naukowej prawdy. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu „Książki. Magazyn do słuchania” w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/27/2021 • 1 hour, 3 minutes, 39 seconds
Jutronauci: Czy nauka zdalna oznacza nieprzystosowanych społecznie dorosłych?
82. odcinek w programie "Jutronauci". Zdalna edukacja w przypadku Polski była zaskoczeniem dla wszystkich. Zmiana sposobu edukacji w tak krótkim czasie nie tylko obnażyła niedostatki polskiego systemu edukacji, wielu ekspertów zaczęło też podkreślać straty o charakterze psychologicznym. Czy zdalna edukacja może oznaczać pokolenie nieprzystosowanych społecznie dorosłych? A może stanowi jedynie atrapę edukacji i, jak twierdzą niektórzy, nie spełnia swojej roli? Co może utrudniać naukę w formie zdalnej? Jak przekazywać wiedzę bez bezpośredniego kontaktu? Do tego jeszcze nigdy w historii nie mieliśmy takiej fali depresji wśród najmłodszych. Jak można pomóc uczniom, którzy tak długo pozbawieni byli kontaktów społecznych i rówieśników? Jak długo będzie im towarzyszył kryzys wywołany izolacją? O trudnościach związanych z edukacją zdalną oraz o konsekwencjach psychologicznych nauki online Kasper Kalinowski rozmawia z prof. Beatą Krzywosz-Rynkiewicz, psycholog rozwojową z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/26/2021 • 21 minutes, 15 seconds
Wyższy Level. Kim są ludzie tworzący polskie gry?
Kolejny odcinek w cyklu "Wyższy Level". Jak się pracuje w polskiej branży gamingowej?
"Branża gamingowa jest bardzo różnorodna, podobnie jak ludzie w niej pracujący. W skład organizacji, które produkują gry, wchodzą ludzie z branży IT, przedstawiciele branży kreatywnej, artyści, designerzy, finansiści..." - mówi Victoria Chyczewska z Huuuge Games.
Na podcast zaprasza Łukasz Ostruszka z działu gospodarczego "Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl
11/25/2021 • 18 minutes, 8 seconds
Górale, czy Wam nie żal? Szczepcie się!
Zakopane. Wysokie ceny noclegów, niepokojąca sytuacja epidemiczna na Podhalu, ogrom osób niezaszczepionych i obawy przed ewentualnym lockdownem branży hotelowej sprawiły, że coraz więcej Polaków rezygnuje z pobytu w święta Bożego Narodzenia pod Giewontem. W przypadku Podhala sytuacji nie pomaga bardzo mała liczba zaszczepionych górali - pierwszą dawkę szczepionki przyjęło ok. jednej trzeciej mieszkańców powiatów nowotarskiego i tatrzańskiego. W krajowych statystykach podhalańska gmina Czarny Dunajec wciąż znajduje się na ostatnim miejscu. Zaszczepiło się tam zaledwie 22 proc. mieszkańców. W dzisiejszym odcinku Michał Nogaś rozmawia z Piotrem Starmachem, dziennikarzem "Wyborczej" z Zakopanego, o sytuacji na Podhalu. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/24/2021 • 19 minutes, 59 seconds
Grondecka z Kabulu: Wielu Afgańczyków cieszy się, że Amerykanów już nie ma
Pod koniec sierpnia wojska USA i ich sojuszników uciekły z Afganistanu. Rządy w Afganistanie od kilku miesięcy sprawują talibowie. Kraj pogrąża się w chaosie, biedzie i głodzie. Jak wygląda życie codzienne pod rządami talibów? Czy można wyjechać z Afganistanu? Jak to jest być białą dziennikarką mieszkającą w Kabulu? Jak talibowie traktują kobiety? Jak społeczeństwo afgańskie reaguje na to, że rządzą nim talibowie, a kobiety nie mają prawa pracować? Czy i jak możemy pomóc Afgańczykom? W dzisiejszym odcinku Stanisław Skarżyński rozmawia z Jagodą Grondecką, iranistką, dziennikarką i reporterką mieszkającą w Kabulu, która o tragedii w Afganistanie pisze m.in. dla Krytyki Politycznej. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/23/2021 • 27 minutes, 22 seconds
Dlaczego Putin chce zniszczyć Memoriał
Memoriał to rosyjska organizacja, która dokumentuje zbrodnie Związku Radzieckiego. Memoriał to nasi przyjaciele, to ludzie, z którymi wiele nas łączy, ludzie, którzy odsłonili zbrodnie reżimu stalinowskiego. W tym tygodniu ma zostać przypieczętowany los tej organizacji. Dlaczego Putin chce zniszczyć pamięć o zbrodniach? Kogo broni Putin? "Putin buduje swoją ideologię na sukcesie Stalina oraz na tym, że państwo rosyjskie to sacrum" - mówi Wacław Radziwinowicz, specjalista "Gazety Wyborczej" ds. obszaru wschodniego, dawny korespondent w Rosji, pięć lat temu wygnany przez Putina z placówki. Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/22/2021 • 25 minutes, 10 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Katarzyna Jasiołek o opakowaniach w PRL-u
Grafika i forma niektórych powojennych opakowań budzi dziś ogromny sentyment. Przywołuje wspomnienie smaku, zapachu, wyjątkowych chwil. Ówczesne opakowania projektowali rodzimi artyści graficy. Ich nazwiska czasem są znane – to malarze, plakaciści, graficy warsztatowi – a czasem brzmią obco. Twórcy opakowań rzadko mieli okazję sygnować swoje projekty, bo czy ktoś zwróciłby uwagę na podpis na pudełku, kopercie płyty czy etykiecie? Katarzyna Jasiołek, gościni dzisiejszego odcinka, przekopała się przez tony opakowań. Wszystko po to, by znaleźć odpowiedzi na serię pytań. Kto projektował najlepsze opakowania? Dlaczego słoiki i etykiety dyskwalifikowały nasze towary na zachodnich rynkach? Jak wyglądał skup opakowań i kto mógł liczyć na to, że jego pudełko czy butelka trafią na wystawę w galerii? I czy PRL naprawdę był szary? Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/20/2021 • 1 hour, 4 minutes, 19 seconds
Jutronauci: Czy polskie miasta powinny kopiować Berlin i Kopenhagę?
81. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Kupując mieszkanie, płacimy nie tylko za metry kwadratowe, garaż, balkon czy widok z okna. Dostajemy całe mnóstwo doświadczeń miasta, w którym mieszkamy, a te w dużej mierze określa historia miejsca, w którym powstaje osiedle mieszkaniowe. Inaczej mieszka się w okolicy dawnego browaru, a inaczej w okolicy byłej odlewni. Co trzeba wziąć pod uwagę, projektując osiedla w takich miejscach? Jak myśleć o handlu i gastronomii w otoczeniu nowych mieszkań? Skąd w ogóle czerpać pomysły na miasto i dlaczego niekoniecznie z Kopenhagi czy Berlina? Kuba Snopek, projektant i badacz miast oraz partner w firmie projektowej Direction, tłumaczy to wszystko w rozmowie z Vadimem Makarenko z firmy Statista. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/19/2021 • 27 minutes, 30 seconds
Nasza Europa: Kryzys migracyjny czy wojna hybrydowa?
Kolejny odcinek w cyklu "Nasza Europa". Jak kryzys na wschodniej granicy polskiej jest opisywany w Brukseli? "Nie mówi się już w unijnych organizacjach o kryzysie migracyjnym, ale o ataku hybrydowym lub o czynieniu z migracji oręża Łukaszenki w sporze z Unią Europejską. Powszechną teorią motywów Łukaszenki jest teoria o tym, że jest to odpowiedź na letnie sankcje nałożone przez unię na Białoruś. Kojarzenie uchodźców z terrorystami jest bardzo niebezpieczną rzeczą politycznie i humanitarnie. Ale to pojawiało się w ustach zachodnich dyplomatów już w październiku" - mówi Tomasz Bielecki, brukselski korespondent "Gazety Wyborczej". Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/18/2021 • 24 minutes, 9 seconds
Festiwal "Pięć Smaków". Emocje sportowe w kinie azjatyckim
Tajwańskie kino queer, Sekcja Olimpijska, Nowe Kino Azji i retrospektywa Wong Kar-waia. Azjatycki Festiwal Filmowy "Pięć Smaków" to 50 niezwykłych filmów. W dzisiejszym odcinku podcastu rozmawiamy o Sekcji Olimpijskiej. Po co nam sport? Kino sportowe to nie tylko emocje sportowe. Sport daje nam motywację do życia, pewność siebie... Czy takie kino wykorzystuje się do motywacji zawodników? "Film przenika ze sportem, sport się przenika z filmem" - mówi Łukasz Smolarow, trener piłki nożnej, z wykształcenia kulturoznawca. Na podcast zaprasza Piotr Guszkowski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/17/2021 • 24 minutes, 1 second
Antysemicki wiec w Kaliszu. Prof. Bilewicz: Polska liderem niechlubnego rankingu
Antysemicki seans nienawiści w Kaliszu z okazji Święta Niepodległości wg szefa izraelskiej dyplomacji to przerażający incydent. Czy to tylko incydent? Czy to jest problem tylko Kalisza? "Ten incydent nie oddaje postaw większości Polaków. Takim językiem na szczęście jeszcze się nie mówi w Polsce. Symptomatyczny jest jednak brak natychmiastowej reakcji policji, prezydenta Kalisza – to są słabości systemu, które obnażyła ta sytuacja" - mówi dr hab. prof. UW Michał Bilewicz, psycholog społeczny, kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/16/2021 • 21 minutes, 55 seconds
Życie w modelu subskrypcji
Nasz dzisiejszy gość korzysta z ponad 200 subskrypcji. A Ty ile ich masz? Oglądamy w ten sposób filmy, słuchamy muzyki, czytamy gazety, korzystamy z telefonów i samochodów, a nawet wynajmujemy mieszkania. Ludzie chcą podnosić jakość życia, ale niekoniecznie zamierzają wszystko kupować. "Chcemy zapewnić sobie komfort dostaw, mieć dostęp do telefonu, czy internetu. Model subskrypcji sprawia, że nie musimy podejmować ostatecznej decyzji" - mówi Grzegorz Piechota, badacz międzynarodowego Stowarzyszenia Mediów Informacyjnych INMA, ekspert od wszystkiego, co związane z subskrypcjami i jeden z prelegentów konferencji SubscriptiOn day. To spotkanie z ekspertami redakcji medialnych, które oferują prenumeraty - m.in. 'Financial Times' i "Gazety Wyborczej", a także innych biznesów abonamentowych i cyfrowych, jak np. Patronite.pl, Resi4Rent oraz BLIK. Organizatorem konferencji jest zespół Wyborcza.pl, a sprzedaż biletów na wydarzenie już trwa na subscriptionday.pl. Zapraszamy w czwartek 18 listopada o godz. 9:00. A na podcast zaprasza Łukasz Ostruszka z działu gospodarczego "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/15/2021 • 26 minutes, 43 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Zenon Kruczyński
Epoka łowiecko-zbieracka rozpłynęła się w zamierzchłych dziejach Homo sapiens. Istnieje jednak grupa ludzi mieniąca się na podobieństwo prehistorycznych przodków "myśliwymi", która zastygła w okopach archaicznych argumentów. Czy współcześnie da się jeszcze obronić zabijanie dla rozrywki i wyniszczanie dla przyjemności? Myśliwi mówią, że strzelając do zwierząt, regulują ich populację i chronią społeczeństwo przed spadkiem plonów. Tak nie jest. Książka ta krok po kroku udowadnia nieprawdziwość tych tez, odsłaniając schematy ludzkiej i przyrodniczej tragedii, jaką jest hobbystyczne zabijanie zwierząt. "Ilustrowany samouczek antymyśliwski" z pasją i wnikliwie obnaża mity współczesnego łowiectwa. A przy okazji z czułością opisuje magiczny urok dziko żyjących zwierząt - wszak to z myślą o nich powstał. Ilu jest myśliwych w Polsce? Czy są wśród nich kobiety? Jak to jest przestać być myśliwym? Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/13/2021 • 1 hour, 8 minutes, 6 seconds
Jutronauci: Czy metaverse jest przyszłością internetu?
80. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Jesz śniadanie, wyprawiasz dzieci do szkoły, głaszczesz psa. Zakładasz gogle i lądujesz na stateczku pływającym po zatoce Ha Long. Razem z tobą są na nim twoi współpracownicy. Dzień zaczyna się od prezentacji działu sprzedaży. Czy tak już niedługo będzie wyglądać każdy nasz dzień? Czy metaverse to naprawdę "nowy internet"? I jakie niesie ze sobą zagrożenia? Tłumaczy to dr Małgorzata Bulaszewska z SWPS w rozmowie z Joanną Sosnowską z "Gazety Wyborczej". Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/12/2021 • 21 minutes, 23 seconds
Polska bez cudów. Rozmowa z historykiem Maciejem Górnym
"Co wiemy o polskiej drodze do niepodległości? Po kilku latach intensywnego celebrowania stulecia odzyskania wolności mogłoby się wydawać, że całkiem sporo. Problem w tym, że świętowanie i upamiętnianie wcale nie muszą mieć dużo wspólnego z historią. Rytuały służą społeczeństwu (a kiedy się zużyją, to już tylko władzy) tu i teraz. Są odbiciem bieżących potrzeb i dzisiejszych wyobrażeń o przeszłości. A co, jeśli tak naprawdę było inaczej? Odrodzenie państwa polskiego bywa traktowane albo w kategoriach cudu, albo jako uwieńczenie upartej walki prowadzonej przez pokolenia patriotów. Czy słusznie?" - czytamy we wstępnie książki "Polska bez cudów. Historia dla dorosłych" Macieja Górnego, gościa dzisiejszego odcinka. Na podcast i rozmowę o książce zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/10/2021 • 25 minutes, 16 seconds
Ani jednej więcej. Prof. Środa: Ta władza ma krew na rękach
Kto jest odpowiedzialny za śmierć Izabeli z Pszczyny? Kogo powinno dręczyć sumienie? - Idziemy w kierunku totalnego szaleństwa. Ta władza ma krew na rękach. Ta władza jest chora. Ta władza jest zbrodnicza. Rządzi nami autorytarny karzeł, który nie pozwala, by kobiety miały prawa. Ochroną przeciw przepisom państwa niepraworządnego, gdzie przepisy są antykobiece, jest odwaga cywilna, sumienie i przekonanie o słuszności własnego postępowania. Lekarze składali przysięgę Hipokratesa. Zaprzestanie działań w tym przypadku było niezgodne z przysięgą i zabójcze - mówi prof. Magdalena Środa, filozofka, etyczka, feministka i publicystka. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/9/2021 • 27 minutes, 37 seconds
Jak poradzić sobie z plastikiem?
97 proc. Polaków deklaruje, że segreguje śmieci. Jak to wygląda w praktyce? "Jeżeli nie będziemy poprawnie segregować śmieci, będziemy produkować więcej odpadów zmieszanych i w związku z tym zapłacimy więcej za odbiór śmieci. Poprawne segregowanie śmieci pozwala na odzyskanie surowców, dlatego ich odbiór kosztuje mniej" - mówi Paweł Głuszyński działający m.in. w Towarzystwie na rzecz Ziemi i stowarzyszeniu Zero Waste, który od 30 lat zajmuje się tematyką związaną z odpadami. Ile śmieci produkujemy w ciągu roku? Jak działa w Polsce gospodarka odpadami? Czy jest szansa na wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce? Na podcast zaprasza Jakub Chełmiński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na listy@wyborcza.pl
11/8/2021 • 23 minutes, 33 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Wioletta Grzegorzewska
"Wilcza rzeka" to autobiograficzna, oparta na dzienniku, powieść drogi, która relacjonuje dramatyczne losy pisarki, samotnej matki, mieszkającej na stałe w Wielkiej Brytanii. Bohaterka planuje przeprowadzkę z małej wyspy położonej na kanale La Manche, ale kiedy jest gotowa do drogi, nagle na świecie wybucha pandemia. Ostatnim promem udaje jej się przepłynąć do Southampton z córką, psem i kotem, skąd wyrusza do Hastings, gdzie jednak nie czeka na nią obiecane mieszkanie. Od tego dnia próbuje przetrwać, tuła się z 13-letnią córką po przypadkowych stancjach, które dzieli z imigrantami, biedakami i takimi jak ona życiowymi wykolejeńcami. Wreszcie staje się bezdomna i trafia z córką do schroniska dla kobiet. A ile fikcji jest w tej autobiograficznej powieści? Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do słuchania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/6/2021 • 1 hour, 2 minutes, 11 seconds
Jutronauci: Polska się starzeje. Czy sytuację uratują imigranci?
79. odcinek podcastu w cyklu "Jutronauci". Nadchodzące dekady to duże zmiany w strukturze demograficznej Polski. Liczba ludności się zmniejszy, a średni wiek ulegnie podwyższeniu. Co to oznacza w praktyce? Czy poziom życia się obniży? Wystąpienia jakich prawidłowości możemy się spodziewać? 500 plus i inne programy rządowe nie zachęciły do posiadania dzieci. Czy sytuację można zmienić? Wg wielu analiz bezrobocie i kryzys ekonomiczny zmniejszają dzietność, więc może będzie tylko gorzej, a jedyną nadzieją są imigranci? O przyszłości demograficznej Polski, starzeniu się społeczeństwa i wyzwaniach, jakie niesie sytuacja, rozmawiamy z dr hab. Anną Matysiak, ekonomistką, demografką i kierowniczką Centrum Badań nad Rynkiem Pracy i Rodziną "LabFam" przy Wydziale Ekonomicznym UW. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
11/5/2021 • 21 minutes, 58 seconds
Dlaczego PiS-owi spada poparcie?
Co wyłania się z ostatnich sondaży poparcia dla partii politycznych? W sondażu pracowni CBOS, uznawanej powszechnie za przychylną władzy, pod koniec października PiS traci aż 6 punktów procentowych w stosunku do badania z początku miesiąca - notuje 28,4 proc. poparcia. Czy to jest dużo? Czy spór z Unią Europejską ma na to wpływ? "Poparcie spadło wśród emerytów, przedsiębiorców, właścicieli małych firm i innych grup, które tradycyjnie zalicza się do trwałych wyborców PiS" - mówi prof. Ewa Marciniak, politolożka i wykładowczyni w Instytucie Nauk Politycznych UW. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/4/2021 • 26 minutes, 41 seconds
Czy powstanie nuklearna oś Warszawa - Paryż?
Obecnie ponad 70 proc. energii w Polsce pochodzi z węgla brunatnego i kamiennego. To najwięcej w całej Unii Europejskiej. Wiadomo też, że jeśli Polsce, jednemu z największych uprzemysłowionych krajów UE, nie uda się odejść od węgla, to cele klimatyczne całej UE nie zostaną osiągnięte. Czy jedynym sposobem na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w Polsce jest rozwój elektrowni atomowych? Czy Unia Europejska zakwalifikuje energię jądrową do energii zielonej? Gościem Łukasza Grzymisławskiego jest Jakub Wiech, ekspert do spraw energetyki jądrowej i zastępca redaktora naczelnego magazynu Energetyka24. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
11/3/2021 • 24 minutes, 1 second
O ideologii węglowej w Polsce
Polska jest trzecim najbardziej uzależnionym od węgla krajem na świecie. Jednocześnie jesteśmy właśnie świadkami globalnego kryzysu energetycznego na niespotykaną wcześniej skalę, związanego między innymi ze wzrostem cen surowców energetycznych. W rezultacie tania i czysta energia to wielkie wyzwanie dla naszego kraju. Czym spowodowany jest obecny kryzys? Jakie Polska popełniła błędy? I dlaczego na razie nie ma ucieczki od drożejącego prądu? Gościnią Patrycji Maciejewicz, dziennikarki "Gazety Wyborczej" z działu gospodarczego, jest Joanna Maćkowiak-Pandera, prezeska Forum Energii. Więcej odcinków na https://wyborcza.pl/podcast
11/2/2021 • 23 minutes, 57 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Anda Rottenberg
Znawczyni sztuki współczesnej Anda Rottenberg zaprasza przyjaciół do wspólnej, bardzo pożytecznej zabawy dzielenia się ulubionymi przepisami i uwagami o gotowaniu. W zabawie biorą udział artyści, pisarze, aktorzy, politycy. Ale uwaga! Wszyscy traktują temat bardzo poważnie, przepisy są dopracowane i wzięte prosto z życia, ich autorzy tak właśnie gotują. I choć już od dawna jesteśmy obeznani z kuchniami świata, jesteśmy też bardzo przywiązani do tego, co gotowały nasze mamy i babcie. Nieobce nam krewetki, mule, awokado, ale bardzo lubimy też buraki i kapustę, kluski i pączki, pieczemy chleb i ciasta. To, co gotujemy, to efekt naszych podróży i bardzo silnych wpływów tradycji rodzinnych. Książka zawiera przepisy dla tych, którzy lubią i potrafią gotować, ale również bardzo proste przepisy na dania, z którymi każdy sobie poradzi. Co szczególnego kryje się we wspólnym przyrządzaniu i smakowaniu potraw, że tak zbliża ludzi? I czy Anda Rottenberg umie gotować? Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do czytania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/30/2021 • 57 minutes, 44 seconds
Jutronauci: Dezinformacja w sieci. Czy żyjemy w chmurze kłamstw?
78. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Z dezinformacją, czyli celowym rozprzestrzenianiem nieprawdziwych informacji, zetknął się w internecie chyba każdy z nas. Chwytliwe kłamstwa i sensacyjne informacje szybko przykuwają uwagę, a fact-checking to umiejętność czasochłonna, a czasem nudna. "Zasada, że bardziej zajmujemy się tym, co jest skandaliczne, co wywołuje w nas silne negatywne emocje albo, jak wynika z badań, co wywołuje podziw - to jest bardzo stara zasada, prawdziwa pewnie od początku istnienia człowieka na ziemi czy istnienia przepływu informacji między ludźmi. To wynika z naszej psychiki. To, co jest prawdziwe, neutralne emocjonalnie, jest nudniejsze, nie wzbudza naszego zainteresowania" - mówi nasza rozmówczyni. Jak można radzić sobie z dezinformacją? Jak należałoby zmienić media społecznościowe, żeby prawda wybijała się bardziej niż to, co angażuje nasze emocje? Oraz czy zmiana ich funkcjonowania gwarantuje rozwiązanie problemu? Aleksandra Sobczak rozmawia z Anną Mierzyńską, analityczką mediów społecznościowych współpracującą z OKOpress. Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/29/2021 • 21 minutes, 2 seconds
Wyższy Level. Kto zarabia na polskich grach?
Zapraszamy na drugi odcinek podcastu z cyklu "Wyższy level", poświęconemu branży gamingowej w Polsce. "(…) ten obecny rok, 2021 jest bardzo słaby dla rynku. Trochę pokazuje się tutaj cykliczność, bo o ile 2020 był najlepszym w historii polskiej giełdy i w ogóle rynku, rozwoju Gamedevu, to ten rok jest zaprzeczeniem tego trendu." - mówi nasz dzisiejszy gość Paweł Sugalski. Czy mimo to polska branża gier jest szczególną gałęzią naszej gospodarki i naszym towarem eksportowym? Na ile jest ona "czysta", transparentna? I czy w branży gamingowej czas płynie inaczej? Łukasz Ostruszka rozmawia z Pawłem Sugalskim - specjalistą od inwestowania w branży gier, autorem książki "Gaming na giełdzie, złota dekada polskiego Gamedevu", która ukaże się wiosną przyszłego roku. Więcej odcinków na https://wyborcza.pl/podcast
10/28/2021 • 27 minutes, 25 seconds
Najśmieszniejsze biuro w Polsce. Jak powstawał serial "The Office PL"
"The Office", kultowy brytyjski serial nakręcony w konwencji mockumentarnej, którego lokalne przeróbki podbijały kolejne rynki zagraniczne, doczekał się właśnie polskiej wersji. Fabuła serialu rozgrywa się w Siedlcach, w biurze firmy zajmującej się produkcją wody mineralnej i przedstawia perypetie jego pracowników. Z jakimi wyzwaniami musieli zmierzyć się twórcy polskiej wersji "The Office"? W jakim stopniu jest to serial oparty na improwizacji, a w jakim precyzyjnie wyreżyserowany? I czy istnieje "polska szkoła komedii"? Gościem Radosława Czyża jest Michał Oleszczyk, krytyk filmowy, filmoznawca i kierownik literacki serialu "The Office PL". Więcej odcinków na https://wyborcza.pl/podcast
10/27/2021 • 22 minutes, 42 seconds
Z Iraku do Niemiec. Ucieczka przez polsko-białoruską granicę człowieczeństwa
W dzisiejszym, dłuższym niż zwykle odcinku rozmawiamy aż z trzema rozmówcami, dziennikarzami "Gazety Wyborczej" Wiktorią Bieliaszyn, Maciejem Czarneckim i Michałem Kokotem, którzy opisali miejsca, przez które biegnie jeden ze szlaków uchodźczych. Dzięki nim odtwarzamy całą podróż z irackiego Kurdystanu po obóz uchodźców w Brandenburgii. Jak wynika ze statystyk, Irakijczycy są najliczniejszą grupą zatrzymywaną na polsko-białoruskiej granicy. Dlaczego decydują się podjąć ucieczkę z Iraku przez Białoruś? W jaki sposób Irakijczycy z Mińska trafiają na polsko-białoruską granicę? Jak traktowani są przez polskich i białoruskich pograniczników, a jak w obozie dla uchodźców w Brandenburgii? I dlaczego na palcach jednej ręki można policzyć tych, którzy z tego obozu próbują uciec? Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej odcinków na https://wyborcza.pl/podcast
10/26/2021 • 39 minutes, 37 seconds
Co pokaże najmłodsze muzeum sztuki współczesnej w Polsce?
W zeszłym tygodniu po raz pierwszy drzwi dla zwiedzających otwarł NOMUS, najnowsze muzeum sztuki współczesnej i filia Muzeum Narodowego. Na odwiedzających czeka wiele ciekawych wystaw, ale NOMUS to także miejsce spotkań i wielu nadchodzących wydarzeń kulturalnych. Nie bez znaczenia jest też lokalizacja siedziby muzeum, którego budynek znajduje się na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej. Czy specyfika Gdańska znajduje swoje odzwierciedlenie w NOMUS-ie? Oraz w jaki sposób wystawy, które czekają na nas w muzeum, zabierają głos w toczącej się obecnie w Polsce dyskusji na temat uchodźców i ich praw? Z kuratorką Anetą Szyłak rozmawia dziennikarka Emilia Dłużewska. Więcej o NOMUS-ie przeczytasz tutaj: https://wyborcza.pl/7,112588,27701811,nowe-muzeum-sztuki.html
10/25/2021 • 17 minutes, 41 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Anna Kamińska o biografii Marka Kotańskiego
Przełom lat 60. i 70. XX wieku. Oficjalnie problem narkotykowy w PRL-u nie istnieje. W rzeczywistości coraz więcej młodych ludzi sięga po morfinę czy pierwszą polską amfetaminę, odurza się, biorąc leki i wąchając kleje. Początkujący psycholog Marek Kotański zauważa problem i zaczyna działać. Odważnie, z uporem i bez kompromisów. Traktowany przez swoje pacjentki i pacjentów jak ojciec, a potem bóg, dzięki empatii, pasji i niezrównanej intuicji pozwala im powrócić do normalnego życia. Wielu krytykuje jego metody i mówi o nim "kontrowersyjny", dla innych to "genialny terapeuta". Z potencjałem do bycia gwiazdą, będzie porywać tłumy w ogólnopolskich akcjach. Pełen sprzeczności, domagający się od innych nieustającej uwagi, uwielbienia i akceptacji. Otrzymujący mnóstwo dowodów miłości i pogrążony w samotności. Skąd pomysł na książkę? W dzisiejszym odcinku Michał Nogaś rozmawia z Anną Kamińską, autorką biografii "Kotański. Bóg Ojciec. Konfrontacja. Opowieść o legendarnym twórcy Monaru". Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do czytania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/23/2021 • 1 hour, 6 minutes, 33 seconds
Jutronauci: Czy można zakochać się w robocie?
77. odcinek podcastu w programie “Jutronauci”. Badaczka i wykładowczyni na MIT Sherry Turkle od lat bada interakcje na linii człowiek - maszyna. Już kilka lat temu stwierdziła, że dzieci, które bawią się robotycznymi zabawkami, przestały o nich mówić "prawie jak żywy" - mówią "wystarczająco żywy". Czy dzisiejsze roboty są "wystarczająco żywe", żeby wejść z nimi w intymne relacje? Czy w robocie można się zakochać, zaprzyjaźnić z nim? I co taka relacja mówi o człowieku? Zastanawiają się nad tym Ada Florentyna Pawlak, antopolożka technologii z Uniwersytetu Łódzkiego, i Joanna Sosnowska z "Gazety Wyborczej". Więcej o nowej normalności znajdziesz w najnowszej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
10/22/2021 • 20 minutes, 43 seconds
Wieliński o zabójstwie dziennikarki: Malta - piękne korupcyjne bagno
Tydzień temu Parlament Europejski przyznał po raz pierwszy Nagrodę Dziennikarską im. Daphne Caruany Galizii dla autorów, którzy w pracy dziennikarskiej twardo stoją na gruncie europejskich wartości. W tym czasie na należącej do UE Malcie rodzina zamordowanej cztery lata temu Galizii walczy w sądach o jej dobre imię. - Znęcali się nad nią za życia, po śmierci - mówi jej siostra Corinne Vella. Co wiemy po czterech latach od zabójstwa na Malcie? Kim była Daphne Caruana Galizia? I jakimi tematami się zajmowała? Dorota Wysocka-Schnepf rozmawia z Bartoszem T. Wielińskim, który niedawno wrócił z Malty i napisał reportaż o tej sprawie: https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,27687858,politycy-i-biznesmeni-po-smierci-dziennikarki-gnebia-jej-rodzine.html
10/21/2021 • 21 minutes, 55 seconds
Czy mamy pandemię "niegrzecznych dzieci"? O przyczynach zaburzeń zachowania
Zdaniem psychologów nie ma niegrzecznych dzieci. Problem mają rodzice, którzy nie potrafią odpowiednio reagować i nie rozumieją, co dzieje się z ich dzieckiem. Niepokojące zachowanie dziecka może być związane z jego wiekiem rozwojowym. Zasady i reguły pomagają w odkrywaniu świata. Dzieci uczą się przez naśladownictwo i zdobywane doświadczenie. Są dobrymi obserwatorami, zauważającymi relacje przyczynowo-skutkowe. Mają też swoje przekonania oparte na zebranych przez siebie informacjach. Na zachowanie dzieci większy wpływ ma to, czego doświadczają i widzą, niż to, co im się mówi. – Dzieci, które są niegrzeczne, dają nam sygnał, że coś się z nimi dzieje – mówi dr n med. Agata Misera, psychiatra dziecięca, gościni dzisiejszego odcinka. Na podcast zaprasza Margit Kossobudzka. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/20/2021 • 25 minutes, 8 seconds
Błysk w Europie, klapa w Polsce. Dwa oblicza piłkarskiej Legii Warszawa
Legia Warszawa przegrała mecz na szczycie PKO Ekstraklasy z Lechem Poznań 0:1 i ma już 15 punktów straty do lidera. Czy obrońcy tytułu są jeszcze w stanie włączyć się do walki o mistrzostwo Polski? I na ile trenera Czesława Michniewicza usprawiedliwiają doskonałe występy Legii w Lidze Europy? Z Bartoszem Gleniem, komentatorem i ekspertem pokazującej ekstraklasę stacji CANAL+, rozmawia Marcin Wesołek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/19/2021 • 21 minutes, 11 seconds
Magia konsolety. Jak naprawdę nagrywa się muzykę?
Jak powstają dźwięki, które dochodzą do nas z płyt albo platform streamingowych? Kim właściwie jest producent muzyczny i jak narodził się ten fach? - To trochę psycholog, trochę artysta, a trochę wizjoner - mówi Maciej Werk, muzyk i dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Producentów Muzycznych Soundedit, którego 13. edycja - w gwiazdorskiej obsadzie - już od czwartku w Łodzi. Na podcast zaprasza Jędrzej Słodkowski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/18/2021 • 24 minutes, 57 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Jarosław Mikołajewski
W czasie gdy tak wiele i wielu z nas czuje niemoc wobec wydarzeń na wschodniej granicy Polski, zaprosiliśmy do drugiego wydania podcastu poetę, eseistę, pisarza, autora książek dla dzieci, tłumacza z języka włoskiego Jarosława Mikołajewskiego. Odcinek zaczyna się od jego wiersza "Dziewczynki na granicy w wielkich czapkach z wełny", który w zeszłym tygodniu opublikował na swoim Facebooku. Na czym jego zdaniem polega istota człowieczeństwa? Jak się odnaleźć i jak pomagać? Czy ideologia wpływa na postawę? W książce "Wielki przypływ" z 2015 roku Mikołajewski z czułością i delikatnością kreśli reporterski portret wyspy – przedsionka ziemi obiecanej uchodźców. Lampedusa jest kroplą: skupiają się w niej jak w soczewce problemy, z którymi musi się zmierzyć dzisiejsza Europa. Jak daleko jest dzisiejszej Polsce do włoskiej wyspy? Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do czytania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/16/2021 • 1 hour, 3 minutes, 6 seconds
Jutronauci: Psychospołeczne konsekwencje pandemii. Co nas czeka po pokonaniu COVID-19?
76. odcinek podcastu "Jutronauci". Na początku pandemii wielu ekspertów mówiło o "zaskoczeniu". Minęły dwa lata od pierwszych zachorowań – czy w tym czasie coś się zmieniło? Czy podchodzimy do zagrożenia inaczej? A co, jeśli pandemia nigdy się nie skończy? Czy przy nieustającej pandemii łatwiej będzie nam zmotywować innych do dbania o zachowanie dystansu społecznego – wyciągniemy wnioski z doświadczenia? Może zwyczajnie będziemy lekceważyć ryzyko? Może również przestaniemy być empatyczni? Czy przy nieustającej pandemii istnieje ryzyko zwiększenia podziałów i wrogiego nastawienia do innych? Jak ta oraz kolejne pandemie odbiją się na naszym zdrowiu psychicznym? O psychologicznych i społecznych konsekwencjach pandemii z prof. Małgorzatą Kossowską, psycholożką społeczną, kierowniczką Zakładu Psychologii Społecznej oraz Center of Social Cognitive Studies w Instytucie Psychologii UJ, rozmawia Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej". Więcej o nowej normalności znajdziesz programie "Jutronauci" na https://wyborcza.pl/jutronauci
10/15/2021 • 21 minutes, 54 seconds
Nasza Europa: Powyborczy chaos w Czechach
Kolejny odcinek cyklu Nasza Europa poświęcony jest czeskiej scenie politycznej. Opozycja niespodziewanie pokonała partię Andreja Babisza w wyborach parlamentarnych, ale o tym, kto i kiedy stanie na czele nowego rządu, zadecyduje prezydent Milosz Zeman. Prezydent przebywa jednak w szpitalu i wygląda na to, że jest w ciężkim stanie. Kto będzie premierem Czech? Czy prezydent poradzi sobie z chaosem w polityce, będąc w szpitalu? W dzisiejszym odcinku o sytuacji powyborczej w Czechach Bartosz T. Wieliński rozmawia z Jakubem Medkiem, reporterem Radia TOK FM, który w zeszłym tygodniu relacjonował wybory z Pragi. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/14/2021 • 31 minutes, 11 seconds
"Wylecz nienawiść". Lekarze sami muszą walczyć z narastającym wobec nich hejtem
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z dr Anną Wardęgą, inicjatorką akcji "Wylecz nienawiść", lekarką w trakcie specjalizacji z psychiatrii i psychoterapeutką, która sama padła ofiarą hejtu. "Przyjęłam pacjentkę, która potem umieściła na swoim Facebooku wpis opisujący wizytę w taki sposób, w jaki ona ją odczuła. Nie będziemy tutaj rozstrzygać, jaki był jej właściwy przebieg, ja w każdym razie odebrałam całe zdarzenie zupełnie inaczej. Pacjentka zachęcała internautów, żeby jak najszerzej rozpowszechniać jej wpis, wchodzić na moje profile i dawać mi odpowiednio niskie oceny, komentować" - mówi. Jak radzić sobie z hejtem w internecie? Czy lekarze są jedną z tych grup zawodowych w Polsce, która jest najbardziej na niego narażona? Hejt w internecie zaczął się rozwijać w pandemii, w czasie, kiedy lekarze pracowali najwięcej i najciężej. Gdzie jest źródło hejtu? Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Materiał zawiera wypowiedzi, które mogą być uznane za wulgarne, przeznaczony jest dla osób pełnoletnich. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/13/2021 • 22 minutes, 42 seconds
Protesty po wyroku TK. Młodzi poczuli, że wolność jest zagrożona
Skok cywilizacyjny czy najwyżej remonty chodników? Wolność i prawa człowieka czy zakazy i nakazy? Elitarny klub czy okupacja? Co Polska zawdzięcza Unii Europejskiej? Unia Europejska to największa wspólnota europejska, z którą silnie związane są też kraje, które nie są jej członkami. To największa wspólnota w świecie, największy jednolity rynek, gdzie towary przepływają bez przeszkód. Unia Europejska stała się gwarantem swobód demokratycznych. W niedzielę młodzi ludzie wyszli na ulice, dopiero teraz poczuli, że ich wolność może być zagrożona. "Opozycja zintegrowana ponad podziałami politycznymi wspólnie pokazała, że nie ma większej wartości niż zasady demokracji, rządów prawa i członkostwa w szerokiej wspólnocie demokratycznej państw" - mówi Marek Grela, były wiceminister spraw zagranicznych i były ambasador Polski przy Unii Europejskiej. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/12/2021 • 23 minutes, 1 second
Najpierw mieszkanie. Jak pomóc osobom w kryzysie bezdomności?
Temperatura w nocy spada już prawie do zera. Co robią wtedy osoby w kryzysie bezdomności? Kim są takie osoby? Jak zdefiniować osoby w kryzysie bezdomności? Czym w takim razie jest dla nas dom? "Dom to prawo człowieka. Dom to miejsce, w którym zapewnione są podstawowe potrzeby, jest ciepło, jest dostęp do wody bieżącej i elektryczności, w którym człowiek czuje się bezpiecznie" - mówi Julia Wygnańska, wiceprezeska Fundacji "Najpierw Mieszkanie". Na podcast zaprasza Stanisław Skarżyński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/11/2021 • 24 minutes, 42 seconds
Książki. Magazyn do słuchania: Mariusz Szczygieł
Pierwszy odcinek nowego cyklu w podcaście "8:10". "Książki. Magazyn do słuchania" to rozmowy Michała Nogasia z pisarkami, pisarzami, tłumaczkami, tłumaczami, ilustratorkami i ilustratorami. O książkach, oczywiście. O ich twórczości. W tym wydaniu gościmy Mariusza Szczygła. Czy cieszy się z nagrody "Nike 25-lecia" za reporterską opowieść o poszukiwaniu tego, czego "Nie ma", o braku? Dlaczego nie boi się intymnych rozmów? Komu Szczygieł pomógł swoim pisaniem? Co myśli o twórczości Paulo Coelho? I o czym by porozmawiał ze strażnikiem na wschodniej granicy Polski? Kolejne odcinki w cyklu "Książki. Magazyn do czytania" w każdą sobotę. Do usłyszenia! Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/9/2021 • 55 minutes, 31 seconds
Jutronauci: A może poszukajmy nauczycieli w korporacjach?
75. odcinek podcastu w programie "Jutronauci”. Tylko w stołecznych szkołach jest blisko 2 tys. nauczycielskich wakatów. Nauczycieli brakuje też w innych krajach rozwiniętych - m.in. w Niemczech, Wlk Brytanii czy USA. Z problemem walczą rządy i organizacje pozarządowe, jak np. Teach First czy Teach For America. Niektóre z nich, jak brytyjska Now Teach, szukają kandydatów na nauczycieli wśród… finansistów, prawników, doradców czy marketingowców. A co, jeśli poszukamy wśród nich chętnych także w Polsce? Co, jeśli jakaś część spełnionych w innych zawodach specjalistów z klasy średniej - ze spłaconymi kredytami i odchowanymi dziećmi - potrafi pogodzić się z niższym wynagrodzeniem? Vadim Makarenko z firmy Statista rozmawia o tym z Mateuszem Rybińskim, prezesem fundacji EdTech Poland. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu Jutronauci: Wyborcza.pl/jutronauci
10/8/2021 • 23 minutes, 4 seconds
Anna Alboth: "Na granicy państwo nie działa. Dlatego działamy my"
W XXI wieku nie da się nie widzieć tego, co dzieje się na granicy. Gdy kryzys uchodźczy pojawił się u naszego progu, zmienia się stosunek ludzi, którzy są na miejscu, mieszkańców pasa przygranicznego, a także ludzi obserwujących tę sytuację z daleka. Aktywiści w nocy poszukują ukrywających się uchodźców, przynoszą im ubrania, ciepły posiłek, naładowane powerbanki... Ci ludzie próbują przekroczyć granicę już po raz kolejny, a Straż Graniczna wywozi ich z powrotem do lasu. "Push-backi to tracenie kontroli nad tym, kto wchodzi na teren Polski. Nie uważam, że należy wpuszczać wszystkich, należy mieć kontrolę nad granicą. To znaczy: przyjąć podanie o azyl, zawieźć bezpiecznie do ośrodka, ogrzać, nakarmić i wtedy sprawdzać dokumenty" - mówi w rozmowie z Michałem Nogasiem Anna Alboth, dziennikarka, aktywistka, członkini Minority Rights Group International, która od wielu tygodni pomaga uchodźcom na wschodzie Polski. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/7/2021 • 24 minutes, 49 seconds
"Morawiecki - nie zabijaj uchodźców". Rozmowa z Urszulą Glensk
W niedzielę na 25. galę wręczenia Nagrody Literackiej "Nike" publiczność podniosła kartki z napisem "Gdzie są dzieci?", a finaliści nagrody wypowiedzieli się na temat kryzysu na granicy. "To jest wykorzystywanie losu tych ludzi. To jest propaganda, którą można by porównać do propagandy z 1968 roku. Jak rząd, który ciągle odnosi się do tradycji chrześcijańskich i katolickich, może przyczyniać się do takiego kryzysu humanitarnego?" - mówi Urszula Glensk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, literaturoznawczyni, badaczka reportażu, która w zeszłym tygodniu, patrząc Mateuszowi Morawieckiemu w oczy, zaapelowała, by nie zabijał uchodźców. Na podcast zaprasza Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/6/2021 • 32 minutes, 47 seconds
"Pandora Papers": Na tropie polskich bogaczy w rajach podatkowych
Śledztwo "Wyborczej" w ramach międzynarodowego projektu "Pandora Papers" pokazuje, że Rafał Brzoska, twórca InPostu, potentat polskiego biznesu, mógł sobie wydatnie obniżać podatki należne w Polsce dzięki sprytnym transakcjom na Cyprze. "Najpierw żmudnie przeglądaliśmy tysiące dokumentów, później weryfikowaliśmy fakty. Na końcu pracy nad "Pandora Papers" czekała rozmowa z ekspertami. Jednak dla wielu z nich temat unikania płacenia podatków jest tak grząski, że woleli zachować anonimowość" mówią goście dzisiejszego odcinka, autorzy dziennikarskiego śledztwa z "Wyborczej" - Michał Kokot i Hubert Orzechowski. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf
10/5/2021 • 20 minutes, 39 seconds
Co czeka Niemców po erze Merkel?
Od wyborów w Niemczech minął tydzień. Kto będzie rządził Niemcami? Jak wytłumaczyć to, że skończyła się w Niemczech era partii ludowych, dominacji dwóch wielkich bloków - chadecji i socjaldemokracji? Sytuacja nie jest jeszcze oczywista, kraj żyje przeciąganiem liny na niemieckiej scenie politycznej. "Wiele wskazuje na to, że Niemcami będzie rządziła nowa koalicja, tak zwanych świateł ulicznych. Na jej czele będzie stał Olaf Scholz, polityk socjaldemokracji. Rząd utworzy z Zielonymi i z liberałami" - uważa Piotr Buras, ekspert European Council on Foreign Relations, znawca Niemiec i polityki europejskiej, stały felietonista i analityk "Gazety Wyborczej". Na podcast zaprasza Bartosz T. Wieliński. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
10/4/2021 • 25 minutes, 15 seconds
Mistrzowie Słowa: Daniel Olbrychski czyta reportaż Pawła Goźlińskiego
Maria Dąbrowska straciła szansę na Nobla przez "Noce i dnie". A zwłaszcza przez noce. Gdyby Barbara i Bogumił przeżywali choć część jej namiętnych nocnych przygód, pisarka miałaby szansę na uścisk dłoni szwedzkiego króla - w 31. wydaniu podcastu "Mistrzowie Słowa" Daniel Olbrychski czyta tekst Pawła Goźlińskiego. "Mistrzowie Słowa" to podcast, w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodziły z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora dostępną na Kulturalnysklep.pl i Publio.pl
10/2/2021 • 11 minutes, 7 seconds
Jutronauci: Czy grzyby mogą przyczynić się do kolejnej pandemii?
74. odcinek podcastu "Jutronauci". O grzybach nie mówimy wiele, na zajęciach z botaniki i łatwo zapominamy o pokrewieństwie. Tymczasem każdy rolnik wie, jak duże straty mogą spowodować grzyby. Co roku jedna piąta upraw jest niszczona przez grzyby. Jednak coraz więcej ekspertów alarmuje, że nigdy w historii ludzkości grzyby nie zagrażały nam na taką skalę. Możliwe, że wirusolodzy zbyt długo lekceważyli zagrożenie. Nowa klasa leków przeciwgrzybiczych pojawia się raz na 20 lat. Jak duże jest ryzyko, że kolejną pandemię wywołają grzyby? Przez ocieplenia klimatu i międzynarodowy handel grzyby zmieniają swoje naturalne siedliska, dostosowują się do wyższych temperatur. Czy temperatura ludzkiego ciała zawsze pozostanie skuteczną ochroną? O zagrożeniach związanych z grzybami, powszechnym niezrozumieniu i lekceważeniu królestwa liczącego ok. 6 mln gatunków Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z dr hab. Anną Muszewską, mykolożką i bioinformatyczką z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu "Jutronauci" na https://wyborcza.pl/jutronauci
10/1/2021 • 21 minutes, 55 seconds
Wyższy Level. Jak dostać pracę w branży gier?
Rozpoczynamy cykl Wyższy Level poświęcony polskiej branży gier. Jak dostać pracę w tej branży? "Przede wszystkim potrzebny jest otwarty umysł. Różnorodność zadań jest pięknem tej branży. Żeby w niej pracować, należy rozwijać sieć znajomości poprzez uczestniczenie w konferencjach, panelach czy spotkaniach. Kolejny krok to rozwijanie umiejętności - należy budować portfolio, uczyć się nowych technologii (w tej branży doświadczenie jest ważniejsze niż wyższe wykształcenie). Kluczowa jest też znajomość języka angielskiego - to podstawowy warunek. Ważne są także umiejętność komunikacji i myślenie kreatywne" - mówi Krzysztof Kondrak, inżynier oprogramowania w firmie Huuuge Games. Na podcast zaprasza Łukasz Ostruszka z działu gospodarczego "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/30/2021 • 22 minutes, 1 second
Odrzucona uchwała anty-LGBT. Porażka PiS-u
Podkarpaccy radni w poniedziałek odrzucili uchwałę o "sprzeciwie wobec promocji i afirmacji ideologii tak zwanych ruchów LGBT". Ale nie byli jednomyślni. - Honoru i wartości chrześcijańskich za kasę nie sprzedam - zapowiedział radny Jacek Kotula. A posłanka Solidarnej Polski, Maria Kurowska, grzmiała w podkarpackim sejmiku: - Jeśli przejęliśmy władzę jako prawica w państwie, żeby wprowadzać boże rozwiązania, to nie możemy się teraz zatrzymywać! Uchylenie uchwały anty-LGBT w Małopolsce po zawiązaniu niemej koalicji na linii PiS-KO pokazało, że lokalne struktury PiS mocno trzęsą się w posadach. Członkowie zarządu województwa nie mówią jednym głosem i przepychają się nawzajem. Na przykład Jan Duda, ojciec prezydenta Andrzeja Dudy, zagłosował przeciwko uchyleniu uchwały anty-LGBT. "Nie jest łatwo wycofać się z nakręcanej przez dwa lata spirali nienawiści" - w dzisiejszym odcinku Michał Nogaś rozmawia z Agatą Kulczycką z rzeszowskiego oddziału "Gazety Wyborczej" i Angeliką Pitoń z krakowskiego oddziału "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/29/2021 • 28 minutes, 10 seconds
Zatopione skarby Bałtyku. Rozmowa z nurkiem Tomaszem Stachurą
"Bałtyk to najwspanialsze miejsce do nurkowania wrakowego na świecie". Warunki biologiczne - m.in. niskie zasolenie wody - pozwalają na bardzo dobrą konserwację wraków. Niektórzy mówią, że na przestrzeni tysiąca lat w Bałtyku zatonęło aż 200 tys. statków. W końcu to właśnie na Morzu Bałtyckim odbywały się największe konflikty i katastrofy. A przejrzystość wody sięga aż 30 m! Zatopione wraki to jednak nie tylko efekt konfliktów zbrojnych. Z powodu sztormów ginęli też żeglarze, których statki nie nadawały się na daleką żeglugę. "Trafiłem na wrakowy raj i wrakową erę. Miałem szansę dotykać historii poprzez odkrywanie dziewiczych wraków, na których nikt przede mną jeszcze nie był" - w dzisiejszym odcinku o swoim zawodzie opowiada nurek Tomasz Stachura, gospodarz programu CANAL + "Łowcy tajemnic Bałtyku", którego nowe odcinki wychodzą co poniedziałek o 21. Na podcast zaprasza Radosław Czyż. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/28/2021 • 22 minutes, 20 seconds
Partia i Spółki. Kulisy wielkiego śledztwa trzech redakcji
Dziś w "Gazecie Wyborczej", Onecie i Radiu ZET pierwsza odsłona efektów pracy dziennikarzy nad badaniem, jak politycy Zjednoczonej Prawicy podzielili się łupami w postaci posad w spółkach skarbu państwa. Jak długo trwało to dziennikarskie śledztwo? Ile osób nad nim pracowało? Czy to już koniec śledztwa? Co z niego wynikło? "Pierwszym krokiem było zmapowanie osób, które zasiadają w zarządach, radach nadzorczych spółek, które są ich prokurentami albo w każdym razie osobami, które zajmują w tych spółkach na tyle prominentne stanowiska, aby ich dane zostały ujawnione w Krajowym Rejestrze Spółek. Na razie udało nam się ustalić, że chodzi o przynajmniej 900 osób. Przynajmniej! Bo praca nad tym projektem jeszcze nie dobiegła końca. Spodziewamy się więc, że ta liczba może wzrosnąć" - mówi Jarosław Kopeć, dziennikarz w dziale danych "Gazety Wyborczej". Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/27/2021 • 28 minutes, 6 seconds
Mistrzowie Słowa: Rafał Rutkowski czyta tekst "Koniec z tabu UFO"
Były już w historii okresy "poważnej" fascynacji możliwością kontaktu z Obcymi. Możliwe, że właśnie wkraczamy w kolejny - w 30. wydaniu podcastu "Mistrzowie Słowa" Rafał Rutkowski czyta tekst Katarzyny Wężyk. "Mistrzowie Słowa" to podcast, w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodziły z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej
Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora dostępną na Kulturalnysklep.pl i Publio.pl.
9/25/2021 • 11 minutes, 47 seconds
Jutronauci: Czy inteligentny dom jest nam potrzebny?
73. Odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Dlaczego zdalne sterowanie domem pozostaje pieśnią przyszłości? Co potrafi domofon? Czy inteligentny dom jest nam potrzebny? Jak bardzo nasze domy będą inteligentne za 5 lub 10 lat? Kto potrzebuje takiej inteligencji? O tzw. Smarthome mówimy już od około 10 lat, sprzedaż urządzeń do sterowania takimi funkcjami jak ogrzewanie lub elektryczność rośnie, ale wciąż jest to nisza. "Te rozwiązania są dedykowane do budownictwa jednorodzinnego, a 97 proc. budynków to są budynki wielorodzinne" - mówi w rozmowie z Vadimem Makarenko Patryk Strzelewicz, członek rady nadzorczej firmy UNICOMM oraz prezes studia wzornictwa przemysłowego Mindsailors. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu Jutronauci: https://wyborcza.pl/jutronauci
9/24/2021 • 21 minutes, 24 seconds
Nasza Europa. Kto będzie rządzić w Niemczech?
Kolejny odcinek z cyklu Nasza Europa. Wybory w Niemczech już w niedzielę. Faworyzowany przez sondaże socjaldemokrata Olaf Scholz mówi wprost, że najchętniej rządziłby razem z Zielonymi. Ale by stworzyć stabilny rząd, będzie potrzebował jeszcze jednej partii - liberałów lub Die Linke. Tymczasem Angela Merkel rządzi już od 16 lat i przetrwała wiele kryzysów, m.in. gospodarczy z 2008 roku, migracyjny z 2015 roku oraz ten wciąż trwający, związany z pandemią koronawirusa. Na czym polega fenomen Angeli Merkel? Czy w ogóle taki istnieje? Jaki będzie wynik niedzielnych wyborów? W dzisiejszym odcinku Łukasz Grzymisławski z "Gazety Wyborczej" rozmawia z prof. Klausem Bachmannem z Uniwersytetu SWPS. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast.
9/23/2021 • 26 minutes, 11 seconds
"Najmro". Ballada o dobrym przestępcy
PRL-owski król złodziei i ucieczek Zdzisław Najmrodzki został bohaterem brawurowej komedii sensacyjnej. Zabawa w berka z milicją nabiera rumieńców, kiedy do stolicy sprowadzony zostaje stary wyga, który nie patyczkuje się z przestępcami. Na horyzoncie pojawia się także miłość, a konkretnie piękna bileterka z kina Tęcza. Czy to wystarczające powody, żeby się ustatkować? Schyłkowe lata PRL-u, - a w nich Zdzisław Najmrodzki - to właśnie na nie przypadł szczyt jego kariery. Znalazł patent na dostatnie życie, a konkretnie: żyje od skoku do kolejnej ucieczki. W jego rolę wcielił się Dawid Ogrodnik. Co robił aktor, żeby przygotować się do roli PRL-owskiego gangstera? Dlaczego Ogrodnik dał się zamknąć w więzieniu i czy łatwo było to zorganizować? Jaka relacja łączy reżysera z głównym bohaterem filmu? Dlaczego film nie opowiada biografii tylko skupia się jej wybranych elementach? O najnowszej komedii "Najmro. Kocha, kradnie, szanuje" Piotr Guszkowski rozmawia z jej reżyserem Mateuszem Rakowiczem. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/22/2021 • 22 minutes, 38 seconds
Relacja z granicy: "Z pewnością ofiar jest dużo więcej"
Przy granicy Polski ludzie umierają z głodu i wycieńczenia. Oficjalnie wiemy o trzech osobach. Wiedzieliśmy, że to się stanie, wiedzieliśmy, że to kwestia czasu. Stan wyjątkowy został wprowadzony po to, żeby dziennikarze nie widzieli tego, co dzieje się na granicy i nie patrzyli straży granicznej na ręce, żeby prawnicy nie mogli pomagać, a także po to, żeby wzbudzać strach u mieszkańców. Ludzie boją się osób, które ubiegają się o ochronę. Polityka zarządzania strachem buduje przyzwolenie społeczne na skrajną przemoc państwa. "Polityka zamykania granic, budowania murów w imię zapewnienia bezpieczeństwa narodowego prowadzi do tego, żeby powiększać dochody finansowe dyktatorów i przemytników" - mówi Katarzyna Czarnota, socjolożka, badaczka naukowa, która zajmuje się migracją. Na podcast zaprasza Dorota Wysocka-Schnepf. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/21/2021 • 18 minutes, 14 seconds
Przemoc w Kanadzie. Rozmowa z laureatką Nike Czytelników 2020
W niedzielę 3 października poznamy laureata lub laureatkę tegorocznej nagrody Nike, a także Nike Czytelników. Z tej okazji zapraszamy na spotkanie z laureatką zeszłorocznej nagrody Nike Czytelników Joanną Gierak-Onoszko, autorką "27 śmierci Toby'ego Obeda". To reportaż opowiadający o tym, jak jeszcze niedawno w Kanadzie obchodzono się z dziećmi rdzennych mieszkańców - zabierano je z domów, zamykano w szkołach z internatem. Były pozbawione kontaktu z rodzinami, własną kulturą, maltretowane, bite, głodzone. Przemoc jest uniwersalna, niezależnie od miejsca i czasów. "Nike jest boginią nie tylko zwycięstwa, ale też sportowców i ja tę nagrodę odbieram jako podziękowanie za ten wysiłek w ćwiczeniu się w pisaniu" - mówi w rozmowie z Michałem Nogasiem Joanna Gierak-Onoszko. Przypominamy, że na finalistów i finalistki tegorocznego plebiscytu Nike Czytelników można głosować do niedzieli 26 września wieczorem. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/20/2021 • 21 minutes, 6 seconds
Mistrzowie Słowa: Dancewicz czyta tekst "Jestemże szczęśliwą?"
Przyjaciółki? Kochanki? Dwie najbliższe sobie osoby na świecie - to pewne. Dulębiankę i Konopnicką połączyły pasje, poglądy i kłopoty finansowe - w 29. wydaniu podcastu "Mistrzowie Słowa" Renata Dancewicz czyta tekst Renaty Radłowskiej. "Mistrzowie Słowa" to podcast, w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodziły z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora dostępną na Kulturalnysklep.pl i Publio.pl.
9/18/2021 • 11 minutes, 9 seconds
Jutronauci: A jeśli w Polsce nie kupimy niemieckiej chemii? (o protekcjonizmie)
72. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Czy aby chronić lokalne rynki i przedsiębiorców, rządy zdecydują się na ochronę własnych rynków i wprowadzenie protekcjonizmu? A może pandemia przyspieszyła tylko nieuchronny proces? Jak wynika z badań prowadzonych w ramach Global Trade Alert, projektu Uniwersytetu w Sankt Gallen, liczba wdrażanych przez poszczególne państwa interwencji protekcjonistycznych od ponad dekady rośnie. A jeśli protekcjonizm to jedyna szansa, aby bronić się przed zalewem z Chin, a takie zabiegi leżą w interesie nas wszystkich? Czy protekcjonizm, powszechny od dawna m.in. w krajach skandynawskich, sprawdzi się na gruncie polskim? A może w naszych realiach protekcjonizm wpłynie na wzrost cen i mniejszą ofertę w sklepach? O konsekwencjach protekcjonizmu i zasadności takich rozwiązań Kasper Kalinowski rozmawia z Kacprem Nosarzewskim, partnerem firmy 4CF, członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu Jutronauci: Wyborcza.pl/jutronauci.
9/17/2021 • 21 minutes, 15 seconds
Czy Putin przegra wybory w Rosji?
Władimir Putin, choć kosztem miliardów osłaniany przed koronawirusem, poczuł się zagrożony i umyka na kwarantannę. Tymczasem poddanych cynicznie wystawia na niebezpieczeństwo. W kraju trwa kampania przed rozpoczynającymi się w piątek wyborami do Dumy. Są zawody sportowe, defilady, uliczne fiesty gromadzące dziesiątki tysięcy ludzi bez masek. Jaki będzie wynik nadchodzących wyborów? Czego naprawdę boi się Putin? Czy opozycja ma szansę wygrać? W dzisiejszym odcinku Roman Imielski rozmawia z Wacławem Radziwinowiczem, byłym korespondentem "Gazety Wyborczej" w Moskwie. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/16/2021 • 23 minutes, 6 seconds
"Święto ognia". Rozmowa z Jakubem Małeckim
W dzisiejszym odcinku zapraszamy na spotkanie z Jakubem Małeckim dotyczące jego najnowszej książki "Święto ognia". To książka o przekraczaniu granic i cenie, jaką trzeba za to zapłacić. O zachłanności życia i konfrontacji z niemożliwym. Małecki - mistrz pięknych, kameralnych historii z rodzinną tajemnicą w tle w "Święcie ognia" zabiera czytelnika do świata pełnego emocji i zagadek, które kryją się za życiorysami bohaterów. Łucja wierzy, że przed wspomnieniami uratuje ją balet. Jej siostra Nastka obserwuje świat przez okno z taką uwagą, że zdarza jej się wcielać w innych ludzi. Ich ojciec coraz częściej ucieka do jedynego miejsca, w którym czuje, że żyje naprawdę. Każde z nich po swojemu obłaskawia przeszłość i oswaja teraźniejszość. “Święto ognia” już dzisiaj, 15 września, trafi do księgarń w całej Polsce. Na podcast zaprasza Arek Gruszczyński z "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/15/2021 • 24 minutes, 36 seconds
Petru: Rząd i NBP nakręcają inflację, bo to im się opłaca
Inflacja w sierpniu wyniosła 5,4 procent rok do roku, jest najwyższa od 20 lat. Co jest tego przyczyną? Na pewno kryzys wywołany przez pandemię koronawirusa ma na to wpływ. Ale nie tylko. Polityka PiS-u, program 500+, 13. emerytura, nowy "Polski ład"... - Miejmy świadomość, że "Polski ład" nie służy temu, żeby ludziom żyło się lepiej, ale powstał po to, żeby rząd zgarnął więcej pieniędzy na zasypanie dziury, którą stworzył, rozdając pieniądze na prawo i lewo. W ten sposób PiS zabiera wyborcom opozycji i przekazuje swojemu elektoratowi. Zawsze za nieodpowiedzialną politykę płacą obywatele. Nie ufajmy więc wszystkiemu, co mówi rząd - twierdzi w rozmowie z Dorotą Wysocką-Schnepf Ryszard Petru, były przewodniczący Nowoczesnej, jej założyciel, ekonomista, szef Instytutu Myśli Liberalnej. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/14/2021 • 21 minutes, 57 seconds
Lasy dla kasy? Adam Wajrak: Ratujmy je!
Istnieje taki mit, że Polska jest bardzo zielona i zalesiona. Mamy jednak w Polsce mniej lasów niż średnia europejska. Wycinamy lasy, żeby produkować samochody elektryczne, które będą potem napędzane węglem. Musimy za wszelką cenę chronić każdy fragment lasu. W Karpatach ciągle są wycinane drzewa, Puszcza Białowieska jest wciąż zagrożona przez politykę. "Mamy za to w Polsce bardzo przyjazne podejście do zwierząt. Żyjemy w kraju, w którym kandydat na prezydenta musiał zrezygnować z polowania, żeby móc zostać wybranym na prezydenta. I to jest bardzo pocieszające" - mówi Adam Wajrak w rozmowie ze Stanisławem Skarżyńskim. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/13/2021 • 26 minutes, 35 seconds
Mistrzowie Słowa: Topa czyta tekst Weinbergera z września 2001
W Nowym Jorku podczas kataklizmów i niebezpieczeństw zawsze dotąd brało górę przeświadczenie, że "jesteśmy razem w tym całym nieszczęściu". Tak się stało i teraz. Inaczej niż w pozostałej części kraju nowojorczycy nie próbowali uśmierzać swego wspólnego bólu nacjonalizmem ani nawoływaniem do wojny. Nie rzucili się kupować broni - w 28. wydaniu podcastu "Mistrzowie Słowa" Bartłomiej Topa czyta tekst Eliota Weinbergera z września 2001 roku. "Mistrzowie Słowa" to podcast, w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodziły z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora dostępną na Kulturalnysklep.pl i Publio.pl.
9/11/2021 • 11 minutes, 46 seconds
Jutronauci: A co, jeśli kosmiczne górnictwo sprawi, że pojawią się kosmiczni piraci?
71. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Według szacunków na asteroidzie Hebe jest tyle żelaza, że wystarczyłoby go nam na ponad milion lat, niklu - na ok. 83 mln lat, a złota na ponad 700 tys. lat. Nic dziwnego, że poszczególne kraje coraz chętniej zaczynają inwestować w rozwój kosmicznego górnictwa, żeby pozyskiwać te zasoby. Czy w związku z tym napięcia z ziemskiej polityki przeniosą się w kosmos? Joanna Sosnowska z "Wyborczej" pyta o to Kamila Muzykę, doktoranta w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, specjalistę w dziedzinie kosmicznego górnictwa. Do kogo należy Księżyc i asteroidy? I dlaczego to nie złoto może być najcenniejszą kosmiczną substancją? Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu Jutronauci: wyborcza.pl/jutronauci
9/10/2021 • 27 minutes, 35 seconds
Salwador. Kraj gangów i bitcoinów
W Salwadorze gangsterzy sieją strach i terror, wymuszają haracze, mordują cywili. Tysiące ludzi uciekają z pogrążającego się w chaosie kraju. A prezydent Nadżib Bukele, zwany "latynoamerykańskim Trumpem", wprowadza dziś bitcoina jako równoległą, oficjalną walutę. Prezydent przekonuje, że to rozwiązanie ma same zalety: umożliwi uniezależnienie się od amerykańskiego dolara, z którym Salwador związany jest od dwóch dekad, gdy ostatecznie wyparł on colona, ściągnie zagranicznych inwestorów i obniży opłaty za przysyłane przez rodziny Salwadorczyków dolary (głównie z USA). Eksperci podejrzewają jednak, że chodzi o wyprowadzenie z kraju pieniędzy i wypranie ich przez Bukelego i polityków będących u władzy. W dzisiejszym odcinku Bartosz T. Wieliński rozmawia z Michałem Kokotem z "Gazety Wyborczej", autorem korespondencji z Salwadoru. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/9/2021 • 27 minutes, 36 seconds
Nagroda im. Kapuścińskiego: "Przyszło nam tu żyć" - o reportażach z Rosji
"Przyszło nam tu żyć. Reportaże z Rosji" to zbiór reportaży autorstwa Jeleny Kostiuczenko, nominowany do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. W książce słowo "Putin" pada zaledwie siedem razy. Kostiuczenko opowiada o Rosji z zupełnie innej perspektywy - nie buduje jej wokół Kremla i Putina. Autorka pisze o ludziach, którzy nie mogą się odnaleźć. To opowieść o potrzebie uporządkowania świata, a jednocześnie o niemocy i braku siły. Kostiuczenko idzie tropem najsłabszego bohatera, szuka najzwyklejszych ludzi szukających swojego miejsca w świecie, w którym rządzi prawo pięści. Czy można znaleźć jakieś analogie pomiędzy reportażami z Rosji a obecną sytuacją w Polsce? W dzisiejszym odcinku Michał Nogaś rozmawia z Katarzyną Kwiatkowską-Moskalewicz, tłumaczką i współtwórczynią książki "Przyszło nam tu żyć. Reportaże z Rosji". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/8/2021 • 20 minutes, 10 seconds
Brutalne interwencje policji. Jak to możliwe, że trzy osoby nie żyją?
25-letni Dymitro Nikiforenko, 29-letni Łukasz Łągiewka i 34-letni Bartosz Sokołowski. Przyduszenia, pobicie, katowanie, tortury. Tak czarnego tygodnia w historii polskiej policji jeszcze nie było. Trzy przypadki śmierci podczas interwencji policji w ciągu jednego tygodnia. Nagrania z interwencji w izbie wytrzeźwień i spod mieszkania osoby w depresji pokazują brak kompetencji i wyszkolenia funkcjonariuszy. Czy jest na to przyzwolenie przełożonych? Możemy tylko podejrzewać. "Można jednak uznać, że coś niedobrego z polską policją się dzieje, zaciera się granica w oczach policjantów. Przestają po drugiej stronie widzieć obywateli, którzy mają swoje prawa. Zaczynają widzieć wrogów" - mówi w rozmowie z Dorotą Wysocką-Schnepf Jacek Harłukowicz z wrocławskiego oddziału "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/7/2021 • 21 minutes, 2 seconds
Sprawy frankowiczów dotyczą nas wszystkich
Choć wątpliwości się mnożą, Sąd Najwyższy kolejny raz nie wypowiedział się w sprawie rozliczeń pomiędzy frankowiczami a bankami. Zamiast orzeczenia w sprawie kredytów we frankach Sąd Najwyższy ogłosił, że zada pytanie Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej o legalność powołania niektórych sędziów SN. I dlatego mimo 6-godzinnego posiedzenia nie ma żadnej wiążącej decyzji dla frankowiczów. Jak to wpłynie na kredytobiorców we frankach? A jak na innych kredytobiorców? Co to oznacza dla nas wszystkich? W dzisiejszym odcinku o frankowiczach rozmawiają dziennikarze z działu gospodarczego "Gazety Wyborczej" Łukasz Ostruszka i Anna Popiołek. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/6/2021 • 16 minutes, 59 seconds
Mistrzowie Słowa: Popławska czyta reportaż pt. "Czekamy pod Abbey Gate"
Na 937 uratowanych z Kabulu Afgańczyków przynajmniej połowę przez talibskie checkpointy przeprowadziła nieformalna grupa polskich cywilów. Konkretnie ośmiu kobiet. Rząd pewnie do dziś nie wie o ich istnieniu. W 27. wydaniu podcastu "Mistrzowie Słowa" Magdalena Popławska czyta reportaż Izabeli Żbikowskiej pt. "Czekamy pod Abbey Gate". "Mistrzowie Słowa" to podcast, w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodziły z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora dostępną na Kulturalnysklep.pl i Publio.pl
9/4/2021 • 22 minutes, 14 seconds
Jutronauci: A co, jeśli już zawsze będziemy leczyć się zdalnie?
70. odcinek podcastu w programie "Jutronauci". Za oknami wrzesień, a służba zdrowia szykuje się do czwartej fali pandemii koronawirusa. Prawdopodobnie znów część wizyt będzie odbywała się zdalnie. Część lekarzy podkreśla, że telemedycyna sprawdza się w ekstremalnych warunkach, ale pacjenci z poważnymi dolegliwościami powinni jednak na żywo pokazać się lekarzowi. Czy istnieje kompromis między bezpieczeństwem i lekarską rzetelnością? Czy i jak nowe technologie mogą pomóc lekarzom w pracy? Joanna Sosnowska z "Wyborczej" rozmawia o tym z Adamem Janczewskim, szefem i założycielem przychodni Jutro Medical. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu "Jutronauci": Wyborcza.pl/jutronauci
9/3/2021 • 19 minutes, 55 seconds
Nasza Europa. Kto nadejdzie z Afganistanu?
W kolejnym odcinku z cyklu "Nasza Europa" rozmawiamy o wyzwaniach i zagrożeniach dla Unii Europejskiej, które są związane z przejęciem władzy w Afganistanie przez talibów. Co będzie w Unii Europejskiej? Jak Wspólnota powinna się przygotować na to, co się dzieje na naszej wschodniej granicy? W 2015 roku mieliśmy kryzys migracyjny. Już w listopadzie 2015 roku pojawiły się pierwsze zamachy terrorystyczne w zachodniej Europie. Czy były one efektem kryzysu migracyjnego? Czy wynikały z przepływu uchodźców do Europy? Czy powinniśmy się bać uchodźców? Bartosz T. Wieliński rozmawia z Kacprem Rękawkiem, pracownikiem Centrum Badań nad Ekstremizmem, Uniwersytet w Oslo, autorem książki "Człowiek z małą bombą. O terroryzmie i terrorystach" (wyd. Czarne). Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
9/2/2021 • 27 minutes, 3 seconds
Monachium. Preludium II wojny światowej
W 82. rocznicę wybuchu II wojny światowej przypominamy odcinek Radia Książki z września 2020 roku. Dlaczego Zachód zdradził Czechosłowację i uległ presji Hitlera? Co dokładnie stało się w roku 1938 i w jakiej atmosferze podpisywano układ monachijski? Czemu rozbiór południowego sąsiada mógł być na rękę Polsce i jak bardzo krótkowzroczne było to myślenie? O tym, jak próbowano zadowolić Hitlera, by nie dopuścić do konfliktu zbrojnego w Europie lub go opóźnić, pisze w "Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu" Piotr M. Majewski. Za esej historyczny, który czyta się jak najlepszą powieść, trafił do finału Nagrody Literackiej "Nike" 2020. W audycji Majewski czyta fragmenty swojej książki. Z Piotrem M. Majewskim rozmawia Michał Nogaś. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/31/2021 • 1 hour, 9 minutes
Prof. Duszczyk o uchodźcach na rynku pracy
Kim jest uchodźca? Czym różni się uchodźca od imigranta ekonomicznego? Czy uchodźcy w Polsce mogą pracować? Co muszą zrobić, żeby zostali dopuszczeni do rynku pracy? To długa i bardzo skomplikowana procedura. Co jest najważniejsze w integracji migrantów? W Polsce, żeby pracować gdziekolwiek, trzeba znać język. Dużo ludzi też jest pełnych traumatycznych przeżyć i wymagają opieki psychologicznej. Czy istnieje jakiś idealny model integracji? "Kluczem jest zaangażowanie trzech różnych poziomów: państwa oraz samorządów, organizacje pozarządowe i pracodawców" - mówi prof. Maciej Duszczyk z Uniwersytetu Warszawskiego, specjalista ds. migracji. Na podcast zaprasza Łukasz Ostruszka, redaktor i dziennikarz działu gospodarczego "Gazety Wyborczej". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/30/2021 • 25 minutes, 18 seconds
Mistrzowie Słowa: Andrzej Konopka czyta tekst "Nagość w schowku na miotły"
Polska nie jest ładna, jest już bardzo ładna - ani jednego gipsowego krasnala. W 26. wydaniu podcastu "Mistrzowie Słowa" Andrzej Konopka czyta tekst Ziemowita Szczerka. "Mistrzowie Słowa" to podcast, w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodziły z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora dostępną na Kulturalnysklep.pl i Publio.pl
8/28/2021 • 8 minutes, 24 seconds
Jutronauci: A co, jeśli szefowie będą przyznawać pracownikom gwiazdki?
69. odcinek podcastu w programie "Jutronauci”. Jedna z polskich firm testuje czujniki temperatury komputera służbowego pracownika. Jeśli jest używany – temperatura maszyny jest wyższa. Jeśli komputer stoi na biurku, a pracownik gra na konsoli - maszyna jest chłodniejsza. Inna firma zlicza czas aktywnej pracy na komputerze na podstawie uderzeń w klawiaturę oraz ruchów myszką. O tych i wielu innych narzędziach kontroli Vadim Makarenko z "Wyborczej" rozmawia z Joanną Zdanowicz z GI Group skupiającej spółki zajmujące się doradztwem personalnym. To tzw. analityka miejsca pracy. Dzięki niej mierzeni i oceniani w pięciogwiazdkowej skali będą już nie tylko kierowcy aplikacji taksówkowych czy kurierskich, lecz także my wszyscy. Więcej o nowej normalności znajdziesz w kolejnej edycji programu "Jutronauci": https://wyborcza.pl/jutronauci
8/27/2021 • 25 minutes, 11 seconds
"Zupa nic". Jak smakowało dzieciństwo PRL-u?
Czym jest "zupa nic"? - Dla mnie to smak dzieciństwa, zupa z mleka, żółtek, wanilii, cukru, a na wierzchu pływały kry z białek ubitych z cukrem. To był mój ukochany deser. W sklepach nie było wtedy nic, ale w sercach było więcej niż jest dzisiaj, było coś - mówi Kinga Dębska, reżyserka filmu "Zupa nic". Dla niej to powrót do czasów dzieciństwa, które przypadło na lata 80. Bohaterów "Zupy nic" poznaliśmy kilka lat temu w tragikomedii "Moje córki krowy". Tamten film był poświęcony relacji pomiędzy dwiema siostrami, które próbują się porozumieć wobec choroby rodziców. W "Zupie nic" Dębska patrzy na świat oczami dzieci, ale więcej uwagi poświęca rodzicom, których z perspektywy czasu stara się zrozumieć. W dzisiejszym odcinku o wspomnieniach z dzieciństwa w PRL-u i o tym, jak kręciło się film w czasach pandemii, z reżyserką "Zupy nic" rozmawia Piotr Guszkowski z "Gazety Wyborczej". "Zupa nic" dystrybuowana przez Kino Świat wchodzi do kin już jutro, 27.08.2021 r. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl
8/26/2021 • 21 minutes, 51 seconds
Nagroda im. Kapuścińskiego. O strojach i potrzebie piękna w obozach zagłady
Czemu służyły ubrania w Auschwitz? Obóz powstał po to, aby zniszczyć człowieka, zanim odbierze się mu życie. Więźniowie byli pozbawiani wszystkiego, co składało się na ich człowieczeństwo, wszelkich rzeczy osobistych, a także włosów. Wydaje się, że w obliczu braku możliwości zapewnienia podstawowych potrzeb nie myśli się już o wyglądzie. Jednak okazuje się, że szczególnie kobiety w obozach koncentracyjnych starały się, jak mogły, zadbać o swój wygląd, nawet na łożu śmierci. Bo jak w ogóle definiować modę? Dzisiaj moda kojarzy nam się z konsumpcjonizmem, ale naprawdę ubieramy się po to, żeby określić swoją odrębność lub chęć bycia częścią grupy. W dzisiejszym odcinku Michał Nogaś rozmawia z Karoliną Sulej, autorką nominowanej do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego książki "Rzeczy osobiste. Opowieść o ubraniach w obozach koncentracyjnych i zagłady". Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/25/2021 • 21 minutes, 43 seconds
Bierzyński o sprawie uchodźców: "Jesteśmy narodem tchórzy"
Gdzie jest nasza polska gościnność? Już od kilkunastu dni na pasie granicznym między Polską a Białorusią przebywa 30 uchodźców z Afganistanu. Organizacje pozarządowe, które próbują im pomóc, nie mają do nich dostępu, ponieważ otacza ich straż graniczna. W efekcie ci ludzie śpią na trawie i są odcięci od jakiejkolwiek pomocy humanitarnej. Dlaczego tak trudno jest im pomóc? "Propaganda żywi się lękiem. Uchodźca jest zły, a pałka na niego zawsze się znajdzie. A my jako naród mamy rozdwojenie jaźni. Mamy nieprzerobioną tożsamość narodową, nie wiemy, kim jesteśmy. Imigranci są potrzebni w Polsce. Musimy tylko zacząć zauważać, że są dla nas szansą, a nie zagrożeniem" - mówi w rozmowie z Dorotą Wysocką-Schnepf Jakub Bierzyński, socjolog i publicysta, który w 2015 roku przyjął do siebie do domu rodzinę z Tadżykistanu, a teraz zapowiedział, że zaprasza rodzinę z Afganistanu. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/24/2021 • 26 minutes, 28 seconds
Nauczyciel historii o powrocie do szkoły offline
Uczniowie wracają do szkół po prawie roku lekcji zdalnych i - ze względu na zapowiadaną czwartą falę pandemii - nie wiadomo, jak długo w niej zostaną. W międzyczasie minister Czarnek forsuje kontrowersyjne zapisy prawa, a nauczyciele odchodzą z pracy ze względu na zbyt niskie zarobki. W tym wszystkim są pedagodzy, którzy zdecydowali się pozostać na polu bitwy. Będą mierzyć się z zaległościami z poprzedniego roku, rewolucjami w edukacji i trudną do przewidzenia postawą uczniów. Karolina Sarniewicz z "Gazety Wyborczej" rozmawia z nauczycielem historii Arturem Sierawskim o jego lękach, planach i nadziejach na nowy rok szkolny. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast
8/23/2021 • 20 minutes, 12 seconds
Mistrzowie Słowa: Maja Komorowska czyta tekst Michała Nogasia
Susana Mrożek: "Sławomir zapytał mnie, czy za niego wyjdę. Odmówiłam natychmiast". W 25. wydaniu podcastu "Mistrzowie Słowa" Maja Komorowska czyta tekst Michała Nogasia. "Mistrzowie Słowa" to podcast, w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Co tydzień w sobotę publikujemy dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodziły z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy, klubowy pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora dostępną na Kulturalnysklep.pl i Publio.pl
8/21/2021 • 8 minutes, 28 seconds
Jutronauci: A co, jeśli jesteśmy już skazani na gigantów w rodzaju Facebooka?
68. odcinek podcastu w ramach tegorocznej edycji programu "Jutronauci: Nowa normalność". Internetowi giganci gromadzą dane o miliardach użytkowników, wpływają na wyniki wyborów i uniemożliwiają konkurencję. Jak można ukrócić władzę Big Techów? Którego z techgigantów należy objąć regulacjami w pierwszej kolejności? Czy rozbicie ich na poszczególne spółki pomoże? A może rozwiązaniem jest nadzór międzynarodowy np. pod egidą ONZ albo utworzenie spółdzielni, za którą odpowiedzialność wezmą udział wszyscy użytkownicy? A jeśli to niczego nie zmieni, dane będą dalej gromadzone, a użytkownicy infiltrowani, ale przez kogo innego? Czy władza technologicznych gigantów będzie tylko rosła, a żaden rząd nie będzie w stanie ich kontrolować? Kasper Kalinowski z "Gazety Wyborczej" rozmawia o tym z Janem Zygmuntowskim, ekonomistą z Akademii Leona Koźmińskiego. Więcej o nowej normalności znajdziesz w nowej edycji programu "Jutronauci": wyborcza.pl/jutronauci
8/20/2021 • 18 minutes, 53 seconds
Czy świat dogada się z talibami? Rozmowa z dr Patrycją Sasnal
W środę, w czasie, kiedy w najlepsze trwają rozmowy na temat utworzenia nowego rządu, a świat rozpaczliwie usiłuje wywieźć z kraju cudzoziemców i pomagających im Afgańczyków, na ulice Dżalalabadu wyszły setki mieszkańców. Protestują przeciwko zastępowaniu afgańskiej flagi flagą talibów – białą z czarnymi literami wypisaną szahadą, muzułmańskim wyznaniem wiary. Na nagraniach widać, jak demonstranci usuwają flagi radykałów, a w ich miejsce wieszają oficjalne - afgańskie. W dzisiejszym odcinku Bartosz T. Wieliński rozmawia dr Patrycją Sasnal z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych o bieżących wydarzeniach w Afganistanie. Więcej podcastów na https://wyborcza.pl/podcast