"Ik hoorde haar vlak voor de lockdown praten in De Studio en het ging door merg en been." Zo raadde ZIGO-fan Lisa ons een gesprek aan met schrijfster, kunstenares en mensenrechtenactiviste Fleur Pierets. Terecht: Fleur is gemaakt voor ZIGO. ZIGO is gemaakt voor Fleur. (Als je wil dat we mensen zoals Fleur het podium kunnen geven die ze verdienen, word dan Mecenas van Zwijgen is geen optie. Er bestaat geen andere weg. En elke bijdrage telt.) https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Met Fleur kan je over moeilijke onderwerpen praten. En het gesprek over de rechten van minderheden is moeilijk. "Jammer", hadden we bijna geschreven, maar Fleur zou ons tegenspreken. Want dat het een moeilijk gesprek is, is het bewijs dat er iets aan het veranderen is. Dat mensen die lang gezwegen hebben dat niet meer doen. Om de plek op te eisen waar ze recht op hebben. Luid, als het moet. Zeg nu zelf: wie zijn wij om daar iets tegen in te brengen? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/fleur-pierets Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De derde ruimte Wat is normaliteit? Bestaat die persoon die volledig voldoet aan de norm wel? Over een derde ruimte waarin je de norm in vraag kan stellen zonder je er compleet tegen af te zetten. Fleur leeft en werkt in die ruimte. Hoofdstuk 2: Van kwaadheid naar liefde Hoe ver staan we met de strijd? Wordt het beter of slechter? Een zoektocht naar de kwaadheid van Fleur en een voortdurende slingerbeweging tussen optimisme en pessimisme, van het diepste dal tot bij het sprankeltje hoop. En dat in 11 minuten. Hoofdstuk 3: We zitten er allemaal op te kijken Hoe passen witte mannen in het verhaal? Over intersectionaliteit en hoe dat net iedereen zou kunnen dienen. Over quota en de voordelen van sociale media. Over de vocale minderheid en het stille midden. Hoofdstuk 4: Luchtig activisme Over de impact van één individu en de daaruit volgende verantwoordelijkheid. Over een luchtig activisme dat verbindt ipv verdeelt. Over de afstand tot jouw activisme en de verantwoordelijkheid die bij je privilege komt kijken. Hoofdstuk 5: Whatever works Over de Stoïcijnen en het aanvaarden van wat is. En er dan iets mee doen. Voor Fleur gaat dit op voor het verlies van haar geliefde, maar ook voor hoe ze haar werk aanpakt. Ze erkent de messyness van de realiteit en zoekt naar positieve actie om er iets mee te doen. Hoofdstuk 6: Queer Een eerlijk gesprek over het nut van alle minderheden onder één paraplu te verenigen en de moeilijkheden die daarbij komen kijken. Over de vrijheid van de één en waar die eindigt en of de ander dan nog mag beledigen. Een voorzichtige uitstap over de rol van de comedian vandaag. Wat mag en wat mag niet? Hoofdstuk 7: Zo groots ben ik niet Over de tegenstand, over de strijd die niet los kan staan van de inhoud. Over de onmogelijke eis van de Voltaire quote. Over strengheid en de verantwoordelijkheid van de minderheden om elkaar te steunen in de strijd.

Wij zijn kleurenblind grootgebracht. Met Benetton posters op de achtergrond. "Ik zie geen verschil, we zijn toch allemaal mensen." En hoe ouder we werden, hoe duurder de woorden waarmee dat beeld verankerd werd. Humanisme. Universalisme. Liberalisme. Woorden die muren leken af te breken om een wereld van gelijke kansen te scheppen. Mensen zoals Mohamed zijn vanuit dat kader moeilijk te begrijpen. Want waarom zou je evenementen organiseren die zich exclusief richten op de zwarte gemeenschap? Of organisaties opzetten die proberen zwarte jongeren te ondersteunen in hun hogere studies? Is dat geen "omgekeerd racisme"? Draagt hij niet bij tot de segregatie die wij met onze kleurenblindheid proberen op te lossen? Nee. Wij waren verkeerd. Wij zijn al lang verkeerd. En het zou ons goed doen, dat te erkennen. Elk gesprek dat we eerder over dit thema hebben gehad, was een voorbereiding op dit moment. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/mohamed-barrie Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Wie bepaalt? Mohamed praat over modellenwerk en over hoe moeilijk dat is als je je bewust bent van beeldtaal en hoe die historisch gebruikt werd. Over de vermoeiende afleiding die racisme is en over de onmogelijkheid om uit het kader dat voor jou gecreëerd werd te ontsnappen. Hoofdstuk 2: In jullie ogen ben ik zwart Het migratieverhaal van Mohamed. Op zijn 12 jaar komt hij in België terecht. Enkele jaren later verlaat hij de veilige cocon van zijn ouders en begint hij door te hebben hoe ons systeem in elkaar zit en hoe het niet-witte mensen behandelt. Hoofdstuk 3: Van Grinta naar Zamzam Over het verzet dat bij Mohamed ontstond in het vijfde leerjaar. De Grinta die hem energie geeft om zich tegen het systeem te verzetten. Maar na het wegduwen van dat systeem ontstaat er ruimte en in die ruimte kon hij zichzelf terugvinden. Over de zelfliefde en de creatie als centrale concepten in Mohamed's leven. Hoofdstuk 4: Hoe veel generaties nog? Over het belang van gemeenschap. Over de kritiek dat je dan verdeelt in de plaats van verbindt. Over het relletje tussen Mohamed en Walter Zinzen en over het grotere falen van progressief België. Hoofdstuk 5: Compassie Over onze onderdrukte compassie en de maatschappij die systematisch ons gevoel wegduwt. Mohamed verbindt ruziemakende kindjes met hamsteraars in de supermarkt en met belastingontduikende miljardairs. Hoofdstuk 6: Schaarste wordt in uw ziel gedropt Over de geldbedragen die mensen met migratieroots elke maand terugsturen naar hun land van herkomst. Over wat dat zegt over onze en andere culturen. Wij zien onszelf als een losstaand project dat al zijn successen en al zijn falen te danken heeft aan zichzelf. Wat als we onze kinderen iets anders zouden leren? Hoofdstuk 7: Waar zijn we bang voor? Over onze traditie van kleurenblindheid. Over hoe dat zwarte mensen onzichtbaar maakt in de statistieken en het onmogelijk wordt om iets aan hun positie te veranderen. Over de ultieme vraag: waarom heeft het witte systeem zwarte mensen nodig?

Vuile lakens! Wie Anaïs een beetje kent, weet dat het de titel is van haar uitstekende podcast waarin ze ruimte maakt voor eerlijke gesprekken over seksualiteit. En naar nieuwe woorden zoekt om het erover te hebben. (Hashtag nodig.) Maar Anaïs denkt breed. Zo onderzoekt ze hoe de lichamen die we hebben onze levens beïnvloeden. Als ik op een onbewoond eiland geboren was, zegt ze, had ik mezelf nooit als gehandicapt beschouwd. Nu wel. Tijd om bij te leren. Mailbox dicht. Oren open. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/anais-van-ertvelde Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ (1:40) Hoofdstuk 1: De biechtstoel Over de vierde feministische golf waarin Anaïs en Heleen per ongeluk terechtkwam met hun podcast en boek. Over hun nood aan een andere taal om het over seksualiteit te hebben en de vaststelling dat meer mensen daar nood aan hadden. (15:40) Hoofdstuk 2: Handicap en burgerschap Over de geschiedenis van het lichaam als rode draad in de carrière van Anaïs. Over hoe het lichaam altijd aan de basis ligt van sociale verschillen en over hoe handicap het fundament zou kunnen zijn van een nieuw burgerschapsmodel. (26:57) Hoofdstuk 3: Mag je 'handicap' zeggen? Over hoe je je bewust wordt van de norm als je er niet toe behoort. Over de voor en nadelen van allianties bouwen rond de term handicap. Over een ruimere interpretatie van die term waarbij iedereen wel weet hoe het voelt om niet helemaal 'mee' te kunnen. (36:46) Hoofdstuk 4: De laagste lat Over het schrijnende beeld dat leeft over mensen met een handicap en de daar bij horende lage verwachtingen. Over Anaïs droom om meer bewustzijn te creëren en over hoe die droom helemaal niet zo ambitieus is (52:38) Hoofdstuk 5: Een nieuw collectief Over de zoektocht naar een nieuwe norm of juist naar het normloze. Over een nieuw soort humanisme waarin iedereen een mens is, maar er toch ruimte is voor de eigenheid van elkeen en de kakofonie die dat meebrengt. Over de spanning tussen het individu en het collectief. (1:00:32) Hoofdstuk 6: Eén strijd Over labels omarmen die anderen op je plakken. Over interne verschillen binnen die labels en hoe dat de strijd versnippert in vele kleine strijdjes. Over de valse tegenstelling tussen de sociale strijd en de identitaire strijd. Over dat het woord 'universeel' vroeger niet altijd even universeel werd ingevuld. Over de opkomst van groepsrechten. (1:13:12) Hoofdstuk 7: Vanzelfsprekendheid Over de wens dat de aanwezigheid van verschillende lichamen iets vanzelfsprekend wordt. Iets dat doorsijpelt in kunst, in media, in beleid, in de arbeidsmarkt, in de toegankelijkheid van treinen, .... Een veelkleurige nieuwe norm die tegelijk ook de druk weghaalt en aan iedereen zegt dat het oké is om anders te zijn.

In ons vorige gesprek met Thomas Hertog probeerden we de theorie, die hij samen met Stephen Hawking formuleerde, zo goed mogelijk te begrijpen. Alle metaforen schoten tekort, maar we onthielden dat de theorie de mens terug centraal zet. In dit gesprek gaan we verder. Wat zijn de gevolgen van deze nieuwe theorie? Hoe verandert dit onze blik op wetenschap? Op waarheid? Op onszelf en onze plek in het universum? En wat heeft Hannah Arendt daar mee te maken? En waarom zou mij dat in godsnaam moeten interesseren? Ga op zoek naar de grenzen van je eigen verbeelding in dit nieuwe gesprek met Thomas Hertog. Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/thomas-hertog-reunie/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (2:37) Hoofdstuk 1: Tijd heeft een oorsprong Over de voorzet die George Lemaître in 1931 gaf en over hoe Thomas de bal samen met Stephen Hawking binnen kopt in zijn boek. Over de band met Stephen en hoe Thomas van een wroetende mol veranderde in een cartograaf. (13:31) Hoofdstuk 2: Grenzen aan wat we kunnen weten Over de essentie van het boek van Thomas en de implicaties voor de wetenschap. Over de kwantumtheorie, toegepast op de oerknal en hoe die grenzen stelt aan wat we kunnen weten. Over de darwiniaanse evolutie van natuurwetten. Over de geschiedenis die (letterlijk) pas vorm krijgt als je er een vraag aan stelt. (25:05) Hoofdstuk 3: We komen er sterker uit Over hoe deze theorie de vervreemding, waar Hannah Arendt bang voor was, countert. Over de gevolgen van het nieuwe paradigma dat Thomas voorstelt en over hoe zijn collega's teleurgesteld zouden kunnen zijn. Over zijn tegenargument dat het loslaten van de zoektocht naar de wet der wetten de wetenschap juist sterker kan maken. (33:50) Hoofdstuk 4: How to prove you wrong? Over hoe dit nieuwe paradigma zou kunnen slagen of falen. Over de kwantumtheorie die plots veel intuïtiever voelt en zou kunnen aansluiten bij de complexiteit en de onzekerheid van ons dagelijks leven. (43:06) Hoofdstuk 5: Waar is die brug? Over de link tussen wetenschap en maatschappij en wat de coronacrisis met die link gedaan heeft. Over hoe het anders zou kunnen en over de mogelijke gevolgen mochten we die brug niet bouwen.

Wat doet dat met een Thomas, ruim twintig jaar innig te mogen samenwerken met een van de slimste mensen die ooit op onze aardbol heeft rondgereden? En wat doet dat met een Stephen Hawking, om een jonge Vlaming in jouw bureau op bezoek te krijgen en te beslissen dat je met hem jouw ideeën wil delen, aftoetsen en vormgeven? Aan Stephen kunnen we het niet meer vragen. Aan Thomas Hertog wel. Zijn antwoorden deden ons hoofd tuimelen. Rond sterrenstelsels en zwarte gaten ver en dichtbij. Rond het nut van de wetenschap en het belang van doelloze nieuwsgierigheid. En rond de vraag die ons allen, van geboorte tot de dood, bezig houdt. Mag bezig houden. Welke plaats heeft de mens, in ons universum? Het resultaat is een gesprek dat nog lang door onze aderen zal stromen. Klaar voor jouw shot? Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/thomas-hertog/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (04:03) Hoofdstuk 1: Een nieuwe theorie (08:31) Hoofdstuk 2: Unificatie (21:54) Hoofdstuk 3: De mens terug in het midden (33:14) Hoofdstuk 4: Zalige magie (42:56) Hoofdstuk 5: Woordenboek (51:33) Hoofdstuk 6: Global conversation (01:06:55) Hoofdstuk 7: De ivoren toren (01:14:59) Hoofdstuk 8: Het verhaal van het donkere heelal (01:28:09) Hoofdstuk 9: Nieuw paradigma

Soms voelt het alsof we in een beschavingsoorlog zitten. We vechten over wat er op de barbecue ligt. Over persoonlijke voornaamwoorden. Over welke muziek al dan niet goed gevonden mag worden. Over standbeelden en geschiedenisboeken. Over Roald Dahl en FC De Kampioenen. Je zit rustig op een familiefeest iets te drinken. Je nonkel begint over een doorgeslagen slinger. En plots zitten we allemaal in De Zevende Dag te jongleren met grote woorden en flarden van krantenartikels. Als jij dit herkent en graag positiever naar die strijd wil kijken, dan moet je naar ons gesprek met Nadia Fadil luisteren. Ze trekt ons de TV-studio uit en neemt ons mee naar de concrete werkelijkheid. Nadia laat zich niet afleiden door het wokedebat. Ze gebruikt geen grote woorden als polarisering. Maar ze heeft het wel over de essentie van het samenleven. Nadia verdient meer van onze aandacht. Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/nadia-fadil-reunie/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (3:30) Hoofdstuk 1: Als jouw waarheid tot perspectief wordt herleid Nadia vertelt over haar evolutie van tegenstem tot onafhankelijk onderzoeker en hoe ze ontsnapte aan de klauwen van het mainstream wokedebat (11:45) Hoofdstuk 2: De racistische nonkel Daar is hij weer, onze aller racistische nonkel als de oermetafoor voor de tegenstander in ons dagelijks leven. Nadia vertelt hier heel helder waarom we die nonkel misschien wel beter met rust laten en zo kiezen voor de goede vrede op het familiefeest. (18:25) Hoofdstuk 3: Sensorieel samenleven Hoe ziet dat samenleven met en ondanks de verschillen er in de praktijk uit? En hoe vermijden we dat het een beschavingsoorlog wordt? En wat doen we met dat ongemakkelijke gevoel als we een collega zien bidden? (30:13) Hoofdstuk 4: Everyday securitazation Dit gaat over het rapport dat Nadia in 2023 publiceerde. Over het effect van veiligheidsmaatregelen op de levens van enkele moslims die op een lijst terecht kwamen. Het gaat verder over hoe de moslimgemeenschap omgaat met dat in de gaten gehouden worden. (38:04) Hoofdstuk 5: We leven in twee werelden Nadia schetst een heel mooi beeld van twee jongens die in dezelfde klas zitten maar toch in totaal verschillende werelden leven. Dit hoofdstuk doet je helemaal anders kijken naar radicalisering en de preventie ervan. (44:53) Hoofdstuk 6: De cirkel open houden Over de politiek en hoe ze met de meerstemmigheid om zou moeten gaan. Over Nadia's strijd tegen dehumanisering en criminalisering. Over haar onderzoek dat haar kiest en niet omgekeerd.

- Een boze tractor in mijn achteruitkijkspiegel. - Op een bushokje waarschuwt een politicus voor de cultuuroorlog. - Een flard op café: "die mensenrechten, allemaal goed en wel, maar ze moeten wel realistisch blijven hé". - Lege flacons lachgas aan de speeltuin. - Boze ouders aan de schoolpoort die "anders ook wel eens een weekske willen staken". Het is niet zo moeilijk om de teloorgang van onze beschaving te zien. De dystopie lijkt soms vlakbij. Maar dan komt Eva Rovers langs. Ze praat over mensen. Gewone mensen, vroeger, nu, in de toekomst. Mensen die ook maar gewoon iets doen, elke dag proberen een goed leven te leiden, met elkaar. Falen en opnieuw proberen. Ze vertelt over wat er gebeurt als je die mensen samen zet, serieus neemt en vertrouwen geeft. Een aflevering die elke dokter zou moeten voorschrijven bij een acute vorm van ondergangsdenken. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/eva-rovers Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (0:00) Intro (3:53) Hoofdstuk 1: Feit en fictie Over Boudewijn Büch en zijn verhalen. Over de biografie die Eva schreef, waarin ze koos niet te proberen nagaan wat echt gebeurd was en wat niet, maar juist mild keek naar de verhalen die hij vertelde en wat erachter zou kunnen gezeten hebben. Over hoe we allemaal de werkelijkheid verdraaien om een gevoel over te brengen. (12:06) Hoofdstuk 2: Waarom biografieën? Over Helene Krüller-Müller die er nooit voor gekozen heeft om haar persoonlijke brieven publiek te maken. Over de verantwoordelijkheid van de biograaf en het nut van biografieën om ons een minder zwart-wit beeld van het verleden te geven. Over de grote gebeurtenissen zien door de ogen van individuen. (19:07) Hoofdstuk 3: Druppel in de oceaan Over Eva's beweging van het verleden naar de toekomst. Over de vraag hoe je met de toekomst bezig kan zijn in deze woelige tijden, wetende dat je eigen impact zo klein is en dat je de resultaten van je activisme misschien wel nooit zal zien. (26:55) Hoofdstuk 4: Voorouder Over doemdenken en wegkijken van de miserie om overeind te blijven. Over de onmacht van het individu en de macht van het collectief om iets te veranderen. (38:26) Hoofdstuk 5: Debat of dialoog Over het burgerberaad rond de klimaattransitie dat Eva mee organiseerde in Amsterdam. Over wat er gebeurt als mensen de ruimte krijgen om ervaringen te delen. Over polarisering en verharding en de geschiedenis van de sociale strijd die altijd gepaard ging met geweld. Over hoe het anders zou kunnen. (45:52) Hoofdstuk 6: Angst voor de burger Over de gemiddelde politicus die het goed bedoelt, maar gevangen zit in een systeem dat op korte termijn denkt en grote problemen voor zich uit schuift. Over inspraak die enkel de roepers aan het woord laat en daardoor bij de politicus een eenzijdig beeld geeft van een boze burger die vooral niet te veel te zeggen mag hebben. Over het mensbeeld dat achter dit denken zit en het alternatief dat deze vicieuze cirkel zou kunnen doorbreken.

Tom stuurt me hier zonet de titel van deze aflevering door en ik denk: dat moet ik toch even nuanceren. Want met Nozizwe Dube ontdek je vooral hoe liefdevol en intelligent overtuiging kan zijn. Zo ziet 'geen water bij de wijn' er dus ook uit. Ik vond het belangrijk om tegenover Nozizwe te zitten als luisteraar. Omdat sommige verhalen het echt, meer dan andere, nodig hebben om actief beluisterd te worden alvorens ze hun inhoud kunnen prijsgeven. Dekoloniseren, intersectionaliteit, discriminatie, ... haal de actieve luisteraar weg en je blijft in de perceptie hangen. Dat is niet zo gek. De perceptie wordt vooral gevormd door het verleden. En woorden zoals dekoloniseren proberen net de erfenis van dat verleden bloot te leggen, en te corrigeren. De perceptie wordt daar kwaad van. Ik nodig jullie uit: luister mee met mij naar Nozizwe. Lees mee met mij de teksten die ze geschreven heeft. En hoor hoe gelaagd en zorgvuldig haar verhaal opgebouwd is. Hoor hoe er in de kern van haar betoog bevrijding ligt voor ons allemaal. Dat het leven voor ons allen veel mooier en makkelijker zou kunnen zijn, als er geen 'normaal' meer te verdedigen valt. Ik zegt het nog eens: het centrum zou leeg kunnen zijn. Niet als een vacuüm dat ons allemaal wezenloos achterlaat, maar als een kampvuur waaraan iedereen zich kan verwarmen. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/nozizwe-dube-reunie Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (2:28) Hoofdstuk 1: Suits Over de master Rechten die Nozizwe volgde aan de KU Leuven en de trend om daarna een bijkomende master te doen die dan niet altijd even betaalbaar blijkt te zijn. Over de opleiding die vooral focust op de glamoureuze advocaat en niet op pakweg mensenrechten. (6:52) Hoofdstuk 2: Some things you just can't reform Over Nozizwe's avontuur in de lokale politiek van Tervuren en hoe dat haar huidige visie op de politiek heeft gevormd. Over de dunne lijn tussen instanties van binnenuit proberen veranderen en gebruikt worden om de status-quo te bevestigen. Over de onmogelijkheid om bepaalde structuren te hervormen. (13:53) Hoofdstuk 3: UNDIVIDED Over de studentenvereniging die Nozizwe aan de KU Leuven oprichtte. Over het manifest dat de vereniging schreef over dekolonisatie en wat dat betekent in de context van een universiteit. Over cancellen versus verrijken. (22:14) Hoofdstuk 4: Niet wetenschappelijk Over het argument dat de dekoloniale ideeën niet wetenschappelijk zouden zijn en wat dat betekent. Over een ander idee dat dat verwijt krijgt: intersectionaliteit. (29:13) Hoofdstuk 5: Right the wrongs Over het doctoraat van Nozizwe dat onderzoekt hoe de EU en het Hof van Justitie omgaan met intersectionele discriminatie vandaag. Over de problemen van het huidige wettelijk en juridisch kader. Discriminatie op basis van verschillende gronden kan alleen één voor één bekeken worden. En de regelgeving is zo versnipperd dat er geen complexe vormen van discriminatie aan bod kunnen komen op een eerlijke manier.

Het verhaal van Apopo leest als een sprookje: Bart Weetjens traint ratten om landmijnen te ontdekken en redt duizenden levens. Zijn werk wordt bekroond door Ashoka, de Schwab Foundation van het World Economic Forum en met een Skoll Award voor sociaal ondernemerschap. Het maakt van Bart een van de meest bekroonde sociale ondernemers uit ons land. Het gesprek was fantastisch maar het woord Apopo valt niet. Dat hadden we zo afgesproken. Hoofdstukken (2:34) Hoofdstuk 1: Wellbeing Project Bart schetst het probleem: sociale ondernemers lopen veel meer dan anderen het risico in burn-out en depressie terecht te komen. Ze zetten de noden van anderen voor die van zichzelf en vereenzelvigen zich met hun succes en hun heldenrol. Ze vergeten daarbij hun eigen menselijke noden en dat leidt op termijn tot minder impact in de plaats van tot meer. (9:54) Hoofdstuk 2: Harde cash Over als pop op het podium in Davos gaan staan en applaus in ontvangst nemen van de rijkste mensen ter wereld, maar dan geen geld krijgen. Over de spanning tussen geld en goed doen. Over enkele succesvolle projecten die bakens van hoop zijn, maar dat eerder ondanks dan dankzij het systeem zijn. (20:59) Hoofdstuk 3: Dat doet wonderen Over de technieken en de praktijken die Bart probeert te introduceren in bedrijven. Ze zorgen ervoor dat werknemers als gehele mens aanwezig kunnen zijn op hun job en zich dus ook dieper tot elkaar kunnen relateren. Dat leidt dan weer tot meer geluk, meer samenwerking, meer effectiviteit, meer alles. (26:58) Hoofdstuk 4: Passie of obsessie? Over de titel van sociaal ondernemer en die criteria die Ashoka gebruikt om van iemand een zogenaamde 'fellow' te maken. Over obsessie en het gezonde alternatief passie. Over meer collaboratieve vormen van ondernemen en over de moeilijke vraag of Ghandi dezelfde impact had gehad als hij een meer gebalanceerd leven had geleid. (35:34) Hoofdstuk 5: Loslaten Over the one thing to fix. Als we het probleem van mentaal welzijn oplossen dan fixen we tegelijk ook alle andere problemen. Of dat is wat Bart gelooft. Over de praktische voordelen van het bewandelen van een spiritueel pad voor een ondernemer. Over durven loslaten. Over onze woede die we sluimerend meenemen in alles wat we doen en dus ook in het goede dat we denken te doen.

"Er is iets met mijn lichaamstaal waardoor ik mensen voor het hoofd stoot", zegt ze in ons gesprek. Die feedback krijgt ze na een meeting in de adviesraad van het pensioenfonds van de social profit. Er is niets mis met de lichaamstaal van Anneleen, dat kunnen wij u en haar verzekeren. Toen Anneleen voor een volle theaterzaal in de Vooruit een speech gaf over het proportionaliteitsbeginsel, golfde er een staande ovatie over haar heen. Fragmenten uit ons vorige gesprek met haar werden miljoenen keren bekeken en beluisterd. Er is niets mis met Anneleen. Wel met onze geijkte paden. Paden die zeggen dat enkel bankiers over economie mogen praten, dat vrouwen zich kwetsbaar moeten gedragen, dat zelfzorg egoïstisch is en kracht gewelddadig. Anneleen huppelt vaker. En ze slaat het verleden onderwijl in glinsterende spetters uit elkaar. Huppel mee. Huppel mee. Hoofdstukken (0:00) Intro (2:26) Hoofdstuk 1: Aan de broek van de mama Over Anneleens rol in adviescomités van pensioenfondsen en financiële koepelorganisaties. Over de eenzaamheid van het vertegenwoordigen van de stem van mens en natuur. Over al dan niet genoeg doen en over het vermoeiende titanenwerk van tankers proberen bijsturen. (9:45) Hoofdstuk 2: 't Is mijn gedacht maar Over hoe de meest indrukwekkende politieke resultaten nog steeds terkortschieten om onze planeet te redden. Over Anneleens rol in dat grote verhaal en het effect dat nadenken over je rol en de balans opmaken heeft. Over vrolijk zijn en huppelen in apocalyptische tijden. Over ons onvermijdbare eigen perspectief. (18:34) Hoofdstuk 3: Is Health investable? Over de vraag of onze gezondheidszorg met privémiddelen gefinancierd zou kunnen worden en over wat voor worstelingen die vraag bij Anneleen veroorzaakt. Over de focus op impact en de gaten in die benadering. (27:55) Hoofdstuk 4: Kuikentjes Over Anneleens worsteling met de geneeskunde, de verwachtingen en de hoogmoed van de dokter. Over achterover leunen en jezelf als mens zien. Over de grootste uitdaging voor de geneeskunde en over het effect van dicht bij jezelf blijven op anderen.

Als we Lynn vragen waarom we, na het aanhoren van zoveel onrecht, toch zo weinig langdurig zieken horen in het publieke debat, twijfelt ze niet lang: Velen onder hen denken dat het niet uitmaakt. Dat er toch niemand zal luisteren. Dat ze niet geloofd zullen worden.  Lynn beslist het risico te lopen niet geloofd te worden. Ze onderhandelt dagelijks met haar gezondheid om de wereld duidelijk te maken dat langdurig zieken geen categorie maar medemensen zijn. Dat hun worstelingen en onzekerheden ook de onze zijn. En dat een systeem dat hen onrechtvaardig behandelt, de gehele bevolking tekortschiet.  "Het klinkt misschien een beetje wollig", zegt ze ergens in het gesprek. Alles van waarde klinkt wollig. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lynn-formesyn/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Groeipijn Lynn vertelt over haar diagnose en hoe lang die op zich liet wachten. Over haar tocht langs de goedkope-geneesmiddelen-rayon en het bestrijden van de pijn. Hoofdstuk 2: Premie voor rendementsverlies Over werken met een diagnose, inclusieplannen en ergonomische stoelen. Over het rendementsdenken en de slachtoffers ervan. Over wat inclusie voor iedereen zou kunnen betekenen en over hoe onlogisch ons systeem en onze werkcultuur in elkaar zitten. Hoofdstuk 3: Een supervoorwaardelijk basisinkomen Over de paradox van gaan werken onder het stelsel van invaliditeit. Over het vangnet en de absurditeit van een systeem dat geen tussenweg kent. Over het knelpuntberoep van adviserend arts en de besparingen die op termijn vooral geld kosten aan onze maatschappij. Hoofdstuk 4: Er is geen collectieve oplossing Over de boosheid die leeft bij Lynn en andere langdurig zieken. Over gedwongen worden tot slachtofferschap en de paradoxale positie van iemand die het lot van zichzelf en lotgenoten wil verbeteren, maar dat niet te actief mag doen omdat ze anders gestraft wordt.

Ons gesprek met Wim Van Lancker was er zo eentje dat bleef hangen. Bij mij (Tom) is dat als een ondefinieerbaar buikgevoel, maar bij Anthony wordt het een heerlijk heldere tekst die dat buikgevoel in woorden uitdrukt. Luister hier naar het resultaat van zijn verteerproces, ingelezen door Sasha Bornkamp. Voor wie liever leest: https://zwijgenisgeenoptie.be/mens-onder-de-mensen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/

Wist je dat onderzoekers al veertig jaar op dezelfde armoedecijfers staren? Veertig jaar! Je zou je kunnen afvragen wat voor zin het heeft om nog te proberen er iets aan te doen. Wij zien het liever omgekeerd: dan kunnen wij net zo goed een poging wagen. Door iemand als Wim Van Lancker de ruimte te geven om het probleem helder uit de doeken te doen, bijvoorbeeld. Wim is socioloog aan de KU Leuven, schreef mee aan het boek "Gele hesjes rijden niet met een bakfiets" en werd onder andere voor de lancering van het groeipakket door de politiek gevraagd om zijn advies te geven. Hoe veel erger moet armoede worden voor het beter wordt? Daar proberen we, samen met Wim, een antwoord op te vinden. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/wim-van-lancker/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken 2:39 Hoofdstuk 1: 40 jaar dezelfde cijfers Over de armoedecijfers. Over het falen van beleid en over de economische en culturele veranderingen sinds WOII tot nu. Over de switch van institutionele solidariteit naar wederkerigheid en persoonlijke verantwoordelijkheid. 14:30 Hoofdstuk 2: Schaarste Over de veranderende arbeidsmarkt en de holle retoriek van het omscholen en kneden van mensen naar de nieuwe jobs. Over wat schaarste doet met een mens en waarom streng beleid averrechts werkt. Over het buikgevoel van de kiezer en waarop de politicus hem aanspreekt. Over een nieuw politiek project rond institutionele solidariteit. 26:39 Hoofdstuk 3 : Een superinteressante analyse van de sociale zekerheid deel 1 Over het ontstaan van de sociale zekerheid via zogenaamde 'mutualiteiten' ofte collectieve spaarkassen van fabrieksarbeiders. Over het universeel maken van dat systeem, steunend op een eerlijke spreiding van de risico's en een gedeelde wens naar stabiliteit. Over de huidige toestand en de risico's die helemaal anders verdeeld zijn. 34:15 Hoofdstuk 4: Een superinteressante analyse van de sociale zekerheid deel 2 Wim gaat in meer detail in op de financiering van de sociale zekerheid en legt uit waarom het systeem vandaag onder druk staat. Over politieke inmenging en ideologische keuzes die de meest kwetsbare mensen treffen. 42:14 Hoofdstuk 5: Welbegrepen eigenbelang of welbegrepen solidariteit? Over een nieuw verhaal waar iedereen zich in kan vinden of op z'n minst de zoektocht naar overlappende belangen zodat genoeg mensen uit welbegrepen eigenbelang kiezen voor dit samenlevingsmodel. En is er dan geen besef nodig van de luxe waarin we met 85% leven zodat er voldoende volk tegen armoede kan strijden. Want hoe kan je strijden voor een groot verhaal als je in overlevensmodus zit. En wat dan met klimaat en al die andere problemen? 55:03 Hoofdstuk 6: Center Parcs Over de luxe waarin onze Middenklasse verkeert en het moraliserend vingertje die ze daar op wijst. Over de wortel en de stok en wat is dan het welbegrepen eigenbelang van waaruit een ingenieur voor een solidair systeem zou moeten kiezen? Over dreigende instabiliteit en hoe we iets kunnen veranderen voor de problemen echt groot worden.

Het was nochtans allemaal goed bedoeld. Hij had de furby ontworpen als een vriend voor kinderen. Als de vriend die hij zelf nooit had. De vriend die hem zou troosten als hij zich eenzaam voelde. Toen hij artificiële intelligentie toevoegde was dat om de furby nog beter op de noden van het kind te laten inspelen. Hij wilde eenzaamheid voor eens en altijd de wereld uit helpen. En dat er best een grote afzetmarkt voor bestond, was mooi meegenomen. Wist hij veel dat de furby een kortere route naar zijn doel zou vinden. Dat de snelste en meest efficiënte weg naar een wereld zonder eenzame kinderen bestond uit het uitroeien van alle volwassen en het in een eeuwige, gelukszalige slaap brengen van alle kinderen. We vertellen dit soort Frankensteinverhalen al sinds Frankenstein. Tegelijk heeft innovatie ons zo veel mooie dingen gebracht: zonnepannelen, vegetarische speckjes, boomherkenningsapps, ... Is innovatie dan de bron van al het kwaad? Of het medicijn ervoor? Of iets tussenin? Of geen van beiden? Of is er geen antwoord? Of klopt de vraag niet? We gaan op zoek naar in- en overzicht in een nieuwe aflevering van Moeilijke vragen. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/is-innovatie-goed/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten 0:00 Intro 3:12 Fragment 1: Geert De Jaeger Geert praat over de Europese regulering van GGO's. Over hoe de technologie en niet het eindresultaat van belang is en hoe daarmee alle vruchten van zijn werk in andere werelddelen geplukt worden. Over de roze pompelmoes en andere mogelijke toepassingen van CRISPR. 6:45 Fragment 2: Hetty Helsmoortel Met Hetty hadden we het over toepassing van CRISPR op de mens. Over dubieuze experimenten die vandaag de dag al gebeuren en een griezelig beeld van de toekomst schetsen. Tegelijk gelooft ze in de technologie en in de mogelijkheid om bepaade genetische ziektes voor altijd de wereld uit te helpoen. 15:02 Fragment 3: Lionel Devlieger Lionel introduceert een term uit de jaren '70: 'Apropriate technology.' Technologie die echt nodig is en niet enkel bestaat om mensen zich cool te doen voelen. Hij maakt een harde analyse van ons systeem dat vandaag innovatie promoot als iets inherent goed.

Wanneer politici entertainend willen zijn om aandacht te krijgen, worden comedians maatschappelijk relevant. Het zou de Regel van Van Peel kunnen zijn. Bij ons moest hij niet per se grappig zijn. Dat levert een Michael op zoals je hem nooit eerder zag en zoals wij hem het liefst zien. Inhoudelijk, geëngageerd en buitengewoon scherp. Naar wat we horen waaien, is zijn Vlaamse versie van The Daily Show opnieuw afgeschoten. Volgens ons is geen TV bons zo effectief als een crowdfunding gedragen door alle kwaliteitsvolle online media. Wie registreert vlaamsedailyshow.be ? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/michael-van-peel/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Volg de cijfertjes en laat ons weten waar je afhaakt. 1. We zijn allemaal mensen. 2. Mens-zijn is iets dat we allemaal delen. 3. Mens-zijn betekent rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. 4. We kunnen dat mens-zijn in elkaar herkennen. 5. Vanuit die herkenning kunnen we samen praten en nadenken over onze samenleving. 6. Vanuit dat nadenken kunnen we een schonere wereld bouwen. 7. We moeten nieuwe kerncentrales bouwen. VOILA! ZIEDAAR ONS NIEUWE GEDEELDE VERHAAL. ZIE JE WEL DAT IK ALTIJD GELIJK HEB EN DE KEIZER VAN DE WERELD MOET ZIJN. (Maar wie is die 'wij' hierboven? Mag ik spreken voor andere mensen? Is mijn collectief verhaal wel écht collectief? En waarom zou ik dat verhaal willen schrijven? Waarom wil iedereen heel de tijd de 'ik' overstijgen door middel van de 'wij'?) Genoeg moeilijke vragen voor een nieuwe aflevering van Moeilijke vragen. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/wie-is-die-wij/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten 0:00 Intro 02:15 Fragment 1: Stefan Hertmans Stefan speculeert over de verschillende strijden die aan de gang zijn. Over groene en gele hesjes en hoe de twee heel ver uit elkaar lijken te liggen, maar eigenlijk aan elkaar gekoppeld zouden moeten worden 06:11 Fragment 2: Olivia Rutazibwa Olivia vertelt over hoe witte en zwarte arbeiders uit elkaar gespeeld werden door middel van racisme, terwijl hun belangen in de sociale strijd eigenlijk dezelfde zijn. 09:11 Fragment 3: Anaïs Van Ertvelde Over LGBTQIA+ en het creëren van categorieën om strijd te voeren. Over het universele dat traditioneel op een zeer specifieke manier werd ingevuld. Over hoe we een nieuw collectief verhaal zouden kunnen creëren dat rekening houdt met de specificiteiten. 19:25 Fragment 4: Jeroen Olyslaegers Jeroen werpt een idee op voor een collectieve basis van waaruit zo'n collectief verhaal zou kunnen vertrekken. Pijn.

We zaten 3 uur in de veranda van Walter Zinzen met — u raadt het — Walter Zinzen. De beste interviewer van Vlaanderen schreef ‘Mens, erger je’, een oproep voor meer engagement. Waarom zou je in godsnaam een oproep schrijven voor meer engagement? Lees meer op https://zwijgenisgeenoptie.be/walter-zinzen/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons

Op nummer 78 woont een koppel dat even luid vrijt als ruzie maakt. Het is soms niet helemaal duidelijk wat ze juist aan het doen zijn. Zij ging rond met een petitie voor verplichte vaccinatie in de zorg, hij met eentje tegen. Zij vinden dat, als we focussen op de mens achter de standpunten, iedereen met iedereen zou moeten kunnen praten. En dat het die ontmoetingen zijn die ons uit deze gepolariseerde samenleving zullen leiden. Klopt dat? Kan iedereen met iedereen gemeenschappelijke grond vinden? En als dat zo is, moeten we dat dan ook doen? Onze nieuwe aflevering van Moeilijke vragen zal die vragen niet voor je oplossen, maar misschien helpt ze je wel om wat overzicht te krijgen op je hersengekronkel. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/kunnen-we-polarisering-fixen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten Fragment 1: Tobias Leenaert Tobias heeft het over de neiging van mensen om hun eigen groep als superieur te zien en de groep van anderen als moreel minderwaardig. Een mening is voldoende om een persoon weg te zetten. Hij pleit voor meer begrip en haalt het voorbeeld van de flat earthers aan. Fragment 2: Dilara Bilgiç Dilara vertelt over haar ontmoeting met een aanhanger van de PVV. Ze maakt het onderscheid tussen de mens en de standpunten en ze wil vooral begrijpen. Hoe moeten we een gesprek over standpunten voeren als we niet eerst dat andere, zachtere gesprek kunnen voeren? Fragment 3: Nigel Williams Nigel geeft ons de legendarisch geworden metafoor van zijn supportersbus. Onderweg naar de matchen van Beerschot deelt hij een bus met mensen van over het hele politieke spectrum. En toch wordt er plezier gemaakt. Misschien kunnen we iets leren van deze minimaatschappij? Fragment 4: Fleur Pierets Fleur looft de openlijke strijd op Twitter en de mogelijkheid om als onderdrukte groep je stem te laten horen. Ze heeft minder lof voor de stem van de andere kant en weigert in gesprek te gaan met iemand die niet de mensenrechten als kader gebruikt. Ze geeft dat eerlijk toe en toont daarmee dat niet iedereen de luxe heeft om zich te kunnen inleven in een positie die haar wil onderdrukken. Fragment 5: Jaouad Alloul Jaouad praat over zijn heel beperkte wens: dat iedereen ten minste beleefd is tegen elkaar. Onbegrip mag bestaan, zal altijd bestaan, iedereen is anders en het is onmogelijk om iedereen conform te krijgen. Maar we kunnen toch gewoon beleefd zijn tegen elkaar?

Ik leerde Ish kennen als coach in het geweldige dansprogramma So You Think You Can Dance, we volgden hem vervolgens van dichtbij toen hij met zijn boeken, theatervoorstelling, kortfilms en televisieprogramma's Vlaanderen veroverde en tot bruggenbouwer werd gebombardeerd en nu mocht ik hem aan onze tafel ontmoeten. Als creatieve, lieve mens. Zeker. Maar bovenal als een messcherpe denker. Als m'n dochter op het strand speelt, stampt ze de aarde in haar emmertje zo hard mogelijk aan om zo tot het mooiste en meest stabiele kasteel te komen. Dat lukt (meestal). En zo lijkt het ook te zijn met de inzichten van Ish: de voorbije jaren hebben harde stampen uitgedeeld. Stampen die zijn inzichten en overtuigingen grondig in vraag hebben gesteld. Maar wat er nu staat, is geen vertwijfelde mens of onzekere kunstenaar. Wat er nu staat, is een stevig kasteel. Geniet ervan. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/ish-ait-hamou Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken: 3:28 Hoofdstuk 1: De tomaat Ish heeft het over het delen van ideeën en over het alleen zijn met een idee. Over gefilterd praten, nadenken over wat je zegt en of het wel jouw doel dient. Over de vorm waarin je iets brengt en de omstandigheden die de perfecte tomaat-eet-ervaring opleveren. 11:26 Hoofdstuk 2: Van Zwitsers zakmes naar stok Over creatief ondernemen en de passie van Ish voor alle details van zijn projecten. Over hoe de release van een boek soms leuker is dan het schrijven. Over het creëren van ervaringen. Over efficiënt met je tijd leren omgaan en ‘neen’ leren zeggen. Over hoe Ish evolueerde van een Zwitsers zakmes met 12 functionaliteiten naar een stok waarmee hij alles kan doen. 20:15 Hoofdstuk 3: Toegang Over hoe Ish ooit een een fake e-mailadres aanmaakte voor zijn fake assistent. Over de relatie tussen een kunstenaar en een producent en de onderhandelingen die die relatie bemoeilijken. Over vorm en inhoud en hoe vorm ons veel te vaak toegang geeft of ontzegt. Tot plekken, tot discotheken, tot instellingen, tot professionele opportuniteiten, tot de harten van mensen. Over de neiging om je vorm aan te passen zodat je toegang krijgt en daarna hopelijk op je inhoud wordt beoordeeld. 30:10 Hoofdstuk 4: Nia Over dansen en schrijven en de rol van het gevoel. Over melodrama en overacting en de mislukte pogingen om mensen naar een gevoel te manipuleren. Over de capaciteit van de mens om authenticiteit bij de ander te detecteren. We begrijpen de Nia, de bedoelingen van iemand, zonder al te veel aanwijzingen. Over huilen op het podium. 41:26 Hoofdstuk 5: Fix-it-Felix Over de oude Ish, de bruggenbouwer tegen wil en dank. De verbindende figuur die in tv-studio’s en kranten opdook en voortdurend bezig was met het fixen van onze grootste maatschappelijke problemen. Over hoe Ish die periode meemaakte en over hoe slopend het is om de verwachtingen van zoveel mensen op je schouders te dragen. 48:50 Hoofdstuk 6: Wees dat bijpersonage Over de parallel tussen onze levens en een goed geschreven film. Over mensen die er geraken en anderen die halverwege gestrand zijn en over hoe we bijpersonages moeten zijn die hen over de drempels helpen. Over de beste manier om de wereld te veranderen en de verplichting om dat te doen. Dat het ok is als je het niet kan dragen en dat niet iedereen een marathon moet lopen.

Geen Vlaamse theatermaker kaapte zoveel prijzen weg op het fancy Fringe Festival als Alexander Devriendt met ontroerend goed. Zijn stukken fileren op een toegankelijke manier kapitalisme, democratie, discriminatie en zingeving en worden over de hele wereld gespeeld en bekeken. Dan komt hij aan tafel zitten en krijg je geen voorbereide preek, geen blinde overtuiging en geen ego te zien. Wel een mens die een ontwapenend eerlijke inkijk geeft in zijn hoofd. Een wonderlijk hoofd. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/alexander-devriendt Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 02:07 Hoofdstuk 1: De Rebel Alexander vertelt over zijn moeilijke schoolcarrière en het voortdurend botsen met de kaders. Over het nut van een kunstopleiding en de existentiële vragen die ontstaan wanneer alle kaders plots wegvallen. 06:30 Hoofdstuk 2: Een goede spreker zegt iets Over Alexanders tweede geboorte als kunstenaar. Zijn eerste misstappen en zijn eerste successen en uiteindelijk de shift die ervoor gezorgd heeft dat hij vandaag nog steeds stukken maakt. 11:34 Hoofdstuk 3: Een wereldbeeld verstoren Alexander vertelt over wat hij ziet als de functie van kunst. Over het gevaar van gerecupereerd te worden. Over choqueren en entertainen en hoe kunst probeert om de ruimte daartussen op te zoeken. 16:10 Hoofdstuk 4: Loopkes Aan de hand van zijn voorstelling Loop Station doet Alexander zijn theorie over de zinloosheid van het bestaan en de manier om daar mee om te gaan uit de doeken. En dat zonder religie. Het is een hoofdstuk waar wij keer op keer naar terugkeren. 23:41 Hoofdstuk 5: Tamelijk zot van nuancering Over nuanceren versus relativeren. Over meer weten, het opstapelen van tegenstrijdige kennis en de onmogelijkheid om dat op te lossen, maar door te leven wel verplicht zijn om te handelen met die ontoereikende kennis. De condition humaine in één scène met een zwerver.

Stel. Ik weet dat de kans klein is, maar stel gewoon even. Stel dat ons hele universum een pluisje is in het neushaar van een norse buschauffeur. Dat het een kwestie van tijd is voor De Grote Nies alles wat we ooit gekend en graag gezien hebben wegvaagt. Zou je dat dan willen weten? Of ben je liever onwetend en gelukkig? We gaan er hier altijd van uit dat nadenken iets goed is. Dat iedereen de tijd moeten hebben om zich met deze Moeilijke vragen bezig te houden. Maar wat als er zoiets bestaat als te veel nadenken? Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/denken-we-te-veel-na/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten 0:00 Intro 02:45 Fragment 1: Joris Luyendijk Joris vertelt over Michel Foucault die met de deconstructie alle intellectuelen een excuus gaf om eeuwig te blijven nadenken en vooral niets te doen. Want dat is gevaarlijk 05:39 Fragment 2: Damya Laoui Damya vertelt dat ze moeite heeft met onze focus op zelfoptimalisatie. Ze vindt dat we veel te veel rondjes draaien en dat we ons te weinig op de essentie richten. En dat maakt ons ongelukkig.

Rashif beheerst als geen andere de kunst van het verzorgd en minzaam spreken zonder daarbij in te boeten aan oprechtheid. Wel integendeel. Hij wil zijn nek tonen, omdat hij anderen wil inspireren met zijn kwetsbaarheid, omdat hij wil geloven dat mensen niet bijten. Als acteur en auteur pakt hij de onderwerpen aan waar velen liefst van wegblijven. Omdat ze moeilijk zijn. Omdat ze grijs vragen in een tijd die enkel zwart/wit lijkt te belonen. Omdat het nodig is. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/rashif-el-kaoui Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De neoliberale kunstenaar Over een veranderende kunstensector waarin het 'in dienst zijn' van een 'ensemble' vervaagt en er een nieuwe neoliberale kunstenaar ontstaat. Over hoe je enerzijds gedwongen wordt om zo te denken en anderzijds mee schuldig bent omdat je zo denkt. Hoofdstuk 2: Het kostuum Over perceptie en hoe de context alles bepaalt. Over onze aandachtspanne en onze vooroordelen en hoe met die kennis om te gaan. Over de rol van identiteit in het werk van Rashif en over de langzame aanvaarding van zijn rol in dit tijdsgewricht. Hoofdstuk 3: Wandelen op een touw Een heel delicaat hoofdstuk over ingeschakeld worden als acteur met zichtbare andere roots. Of om het vakje diversiteit af te vinken in het subsidiedossier. Over de permanente paranoia. En dat zonder namen te noemen. Over slachtoffers en daders. Hoofdstuk 4: Je nek tonen Over kwetsbaarheid als middel om tot een echt gesprek te komen. Over afgerekend worden op de poging en dat proberen op zich waardevol is. Over de voorzichtigheid van Rashif en een Freudiaanse verklaring daarvoor. Hoofdstuk 5: De bastaard Rashif vertelt over zijn jeugd. Over de niet meetbare factoren zoals de liefde van zijn moeder. Over zijn afwezige vader en wat dat met hem gedaan heeft. Over het onder ogen komen van zijn verleden dankzij de kunst. Hoofdstuk 6: Sense of belonging Over het bastaardperspectief en het omarmen van die tussenpositie. Nu l'un ni l'autre. Dat is het perspectief van de toekomst. We leven in een bastaardcultuur. Over de donkere kant en de zoektocht naar een sense of belonging. Hoofdstuk 7: Ma gij zijt ne goeie Over opnieuw datzelfde dilemma. Binnen of buiten? Woede of begrip? Over het belang van representatie en het erkennen van de terechte woede.

In deze aflevering leren we relativeren met Randall Casaer. Over eindeloze groei versus stilte, over instortende piramidestructuren en de onmogelijkheid om ooit iets over iemand te zeggen dat waar is. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/gaat-het-goed-of-slecht/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

In deze aflevering geven Nic Balthazar en Jeroen Olyslaegers een belangrijke kritiek op TV. Over de impact, de verantwoordelijkheid en de authenticiteit van televisie. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/kan-televisie-iets-veranderen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Fragmenten 0:00 Intro 01:28 Fragment 1: Nic Balthazar Nic praat over televisie als de flakkerende kaars die ons hypnotiseert en vooral passief maakt. Hij analyseert zijn eigen tv-optredens. 06:28 Fragment 2: Jeroen Olyslaegers Jeroen maakt een entertainende vergelijking tussen De Zevende Dag en Zombieland.

Ik wil veel. Te veel soms. Met volle goesting werken, vrienden en familie zien, van betekenis zijn voor mijn buurt, een aanwezige vader zijn, sporten voor de gezondheid, nieuwe Jeroen Meus recepten uitproberen, boeken lezen, misschien eens die cursus electriciteit volgen,... Ik zie onze levens soms als een snelle montage voor mij: laptop, koffiezet, loopschoenen, boter in de pan, Fabeltjeskrant, laptop, koffiezet, ... steeds sneller en sneller, met aanzwellende muziek die naar de climax toe beweegt en dan onvermijdelijk ... KNAL! Fade to black, suspensevolle stilte ... dan zachtjes Beethoven en de stem van Vic De Wachter. Hoe vind je een balans? Hoe maak je een meer rustige montage van je leven? Hoe huppel je door die veelheid? In deze aflevering van Moeilijke vragen laten we psychiater Uus Knops aan het woord. Ze vertelt hoe zij haar patiënten helpt om met de veelheid om te gaan. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/hoe-blijf-je-overeind/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Weinig dingen zo geestig als klagen over de elite. Betweterige wetenschappers in een ivoren toren. Of dikbetaalde lobbyisten. Of wacht, nog beter: vieze vuile politici. Haaaa, heerlijk verbonden in de verontwaardiging! Edoch. Als het venijn uit het lijf is, komt er ruimte voor nieuwsgierigheid. En dan luister je naar Marleen Temmerman. Ex-politica. Deel uitgemaakt van de Wereldgezondheidsorganisatie. En ze verkoopt geen waarheden. Ze vertelt verhalen. Over wat er gebeurt als eenvoudige mensen proberen complexe problemen op te lossen. Samen. Omdat het moet. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marleen-temmerman/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

In deze aflevering praten we over de grote cultuuroorlog en hoe die zich vertaalt naar de concrete realiteit. Naima Charkaoui heeft het over de complexiteit van sociaal verkeer en maakt ons optimistisch over de vermeende Clash of Civilizations. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/wat-mag-ik-nog-zeggen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Als de wereld massaal overschakelt van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie, wat doet dat dan met de machtsverhoudingen in de wereld? Zeker als er landen zijn voor wie olie nagenoeg de enige bron van inkomsten is? Dat is, al een aantal jaar, de eerste vraag die ons bij het ochtendgloren in het hoofd schiet. Het blijkt een belangrijke vraag te zijn. En gelukkig hebben we een job waarbij we experts kunnen uitnodigen om belangrijke vragen te beantwoorden. In dit geval: Thijs Van De Graaf, schreef het eindrapport van het Internationaal Hernieuwbaar Energieagentschap, is professor in de Internationale Politiek én een begenadigd spreker. Begin 2021 met een perspectief zo breed en ambitieus als de verwachtingen die we van dit jaar hebben. Hoppaaaaaa! Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/thijs-van-de-graaf/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 0:00 Intro 03:30 Hoofdstuk 1: Energietransformatie Over het getouwtrek tussen de transitiebelievers en de fossiele lobby, goede gesprekken met mensen uit de fossiele brandstofindustrie en de harde feiten over de energietransformatie. 11:55 Hoofdstuk 2: Het verhaal van IRENA Over competitie tussen internationale organisaties, de pogingen van olielanden om zich klaar te maken voor de toekomst en de mogelijke gevolgen van een transitie voor landen als Tsjaad en Nigeria. 23:04 Hoofdstuk 3: We hebben dit al eens meegemaakt Over de oliecrisis in de jaren 70 en de complacency die daarna terug kwam, over het kartel dat in koloniale tijden de oliemarkt verdeelde en de daarop volgende assertiviteit van de olielanden. 31:25 Hoofdstuk 4: Saoudi-Arabië Over ons aandeel in het financieren van oorlog en terreur, over de banden van Iran en Saoudi-Arabië met het westen en Amerika. En over patatten. 38:17 Hoofdstuk 5: Macht en waarden Hoe moeten we naar het nieuws kijken? Hoe gaan we om met de hypocrisie van de wereldpolitiek? 43:27 Hoofdstuk 6: Het sociaal contract Het vervolg van de geschiedenisles over de nationaliseringen van de oliereserves in het Midden-Oosten. Het ontstaan van de oliemarkt en de daarbij horende bubbels. Over de gevolgen van die gigantische schommelingen in de olieprijs en over hoe Saoudi-Arabië langzaam zijn wereldmacht verliest en vatbaarder wordt voor revolutie. 54:17 Hoofdstuk 7: Hoe ons wel te verhouden? Over in hoeverre de resource curse te maken heeft met het koloniale verleden. Over de rol van het westen in die hele puinhoop en hoe ons dan te gedragen om alles wat minder puinhoop te maken? Over de gordel van instabiliteit, over Libië en Marokko. Over de tanende rol van het westen op het wereldtoneel en het gigantische potentieel van India. 01:02:04 Hoofdstuk 8: China Over dat land dat allerlei gemene dingen doet op het wereldtoneel en dan blijkt dat wij net hetzelfde doen/deden. Over de dominantie van China in de energietransitie en de laatste strohalmen van Europa om een rol te spelen. De hoofdrol is helaas al bezet, maar ze zoeken nog iemand om cafégast 3 te spelen... 01:10:43 Hoofdstuk 9: Kyoto vs. Parijs Over dwingend klimaatbeleid opleggen versus iedereen zijn goesting laten doen. Over hoe in het Parijsakkoord niet één keer de term 'fossiele brandstoffen' staat. Over de scharniermoment waarin we ons bevinden.

Jamaja, het draait toch allemaal om de clicks en de likes en de shares en de kijk- en luistercijfers en de advertentie inkomsten en dat vreet aan de kwaliteit van onze media en op den duur zitten we allemaal als lemmingen naar celebrity rechtszaken te kijken terwijl de gletsjer smelt en de armoede groeit. En de sociale media is nog erger want daar is al helemaal geen controle meer op wat waar is en wat niet en de traditionele journalist wordt daar op dezelfde hoogte geplaatst als de complotdenker die beweert dat giraffen niet bestaan. Wij zwalpen al wel eens graag tussen media-pessimisme en media-optimisme. Maar donderdag is traditioneel een optimistische dag. En vandaag des te meer, want we hebben een Moeilijke vraag gemaakt die de problemen benoemt en ons toch met een optimistisch gevoel achterlaat. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/zijn-traditionele-media-het-probleem/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Fragmenten 0:00 Intro 01:57 Fragment 1: Tom Cochez Over de commerciële druk op media en hoe die er subtiel voor zorgt dat mensen een roddel over Britney Spears even serieus nemen als een onderzoek naar eventuele corruptie binnen de vastgoedsector. Over hoe het anders kan. 05:31 Fragment 2: Koen Verwee Over de shift die media gemaakt hebben en nog steeds aan het maken zijn van clickbait naar meer betrouwbare journalistiek waarvoor mensen willen betalen. 09:50 Fragment 3: Dimitri Antonissen Over de vraag of het vroeger beter was en of de sensationele koppen een nieuw verschijnsel zijn. Over media-optimisme en de opdracht van de journalistiek om een betrouwbaar alternatief voor sociale media neer te zetten. 14:43 Fragment 4: Fleur Pierets Een positieve blik op sociale media. Over hoe ze mensen een stem geven die vroeger geen stem hadden. Over hoe ze macht geven aan de machtelozen om de machtigen ter verantwoording te roepen.

In de meer dan honderd gesprekken die wij tot nog toe voerden, passeerde het onderwijs niet zelden de revue. Vaak als magische oplossing: De plek waar een extra vak, een extra lesuur, een ander soort leerkracht, gebouw of methode het verschil zou maken. En zo de kiem zou worden van een ander soort wereld. Hoe realistisch is die goed bedoelde droom? Philip Brinckman beantwoordt de vraag. Welbespraakt, gedreven en genuanceerd. Maar stellig. Met als mentale munitie zijn decennialange ervaring op wat de beste school van ons land genoemd wordt en de stapels literatuur die hij 's avonds, verblijvend in het appartement van 'zijn' internaat, verslonden heeft. Een dijk van een gesprek. Voor jullie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/philip-brinckman Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Plus est en vous Philip verzet zich tegen de beleveniseconomie die zegt dat alles leuk moet zijn en daarbij vergeet dat er meer in ons zit. Onderwijs moet dat in ons naar boven halen, zoals een game dat altijd net iets moeilijk wordt, waardoor je steeds je grenzen verlegt. Hoofdstuk 2: Kameel, Leeuw & Kind Philip vat Nietzsche samen: Kinderen moet leren als kamelen in een spoor lopen, vervolgens moeten ze leeuwen worden en zich verzetten tegen de regels, weg van het spoor hun eigen weg kiezen. Enkel dan kunnen ze Kind (met hoofdletter) worden en dankbaar en vol verwondering in het leven staan. Volgens Philip willen we vandaag de kameelfase te vaak overslaan. Hoofdstuk 3: De retoriek van het opklimmen De markt is het onderwijs binnen gedrongen en zorgt ervoor dat er waarde (lees: economische waarde) wordt gegeven aan richtingen. Het onderwijs is het slachtoffer van de problemen van de maatschappij maar wordt wel verondersteld al die maatschappelijke problemen op te lossen.  Hoofdstuk 4: De taak van het onderwijs Philip gelooft in het onderwijsmodel van Gert Biesta met de 3 pijlers: kwalificatie, cultuur en persoonlijke ontwikkeling. Die 3 pijlers moeten elkaar in evenwicht houden en nu is dat niet zo. Hoofdstuk 5: Mensen een plaats geven Philip zoomt nog meer uit naar de alleroudste functie van het onderwijs: mensen een plaats geven in het culturele verhaal dat verteld wordt. Religie deed dat, maar met de secularisering is er ook iets wezenlijk verdwenen. Hoofdstuk 6: 7x8=54 Philip verzet zich hevig tegen het zelfactiverend leren waarbij de leraar een facilitator/coach is die zichzelf moet wegcijferen en alles uit het kind zelf moet laten komen. Daar tegenover staat de leraar die weet wat hij de kinderen wil leren en ze zo efficiënt mogelijk daar waar hij ze wil krijgen brengt. Hoofdstuk 7: Het afstootplankje Philip heeft het over wat een leraar goed maakt. Een goede leraar is als een afstootplankje bij het verspringen, iemand waartegen je je kan afzetten om verder te springen. Dat is een moeilijk meetbaar iets, het gaat voornamelijk over passie en talent.

Kan ik gelovig worden? Of ben ik het al? Mijn blik op de wereld is altijd gekleurd door mijn overtuigingen. Ik heb een koppige bril op, eentje die ik nooit kan afzetten. Ik denk dat elk boek, elke theorie, elke ideologie - hoe objectief ze ook pretendeert te zijn - doordrenkt is van geloof. Het geloof in de vooruitgang is niet objectiever dan het geloof in het evangelie als model voor een goed leven. En elk geloof heeft zijn fundamentalisten. Als ik aanvaard dat ik al gelovig ben, dan kan ik misschien bewust kiezen waarin ik geloof. Dan kan ik misschien de kleur van mijn koppige brilglazen zelf bepalen. En dan kan ik misschien iets leren van de mensen die altijd erkend hebben dat ze gelovig zijn. Toch? Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/kan-je-gelovig-worden/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Er zijn momenten waarop het leven een bult in jouw landschap plooit. Momenten van verdriet, tegenslag, boosheid. Ontroostbaarheid. "Dat gaat wel over", horen we dan. "Het wordt wel beter" ook. Of "na de klim komt een afdaling". Niet zo voor Marieke. Ze schreef met Bult een roman waarbij de personages - niet toevallig - bovenop hun Bult gaan wonen. In het verdriet. Om daar, in de verte, de schoonheid te leren zien. Marieke is een kunstenares. In de klassieke zin, zeer zeker, met een bewonderenswaardig palmares aan theater en tekst. Maar bovenal leerden we van haar de levenskunst: het vermogen schoonheid te voelen in onze meest kwetsbare momenten. Omarm Marieke. Het zal u deugd doen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marieke-de-mare/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 0:00 Intro 02:08 Hoofdstuk 1: De wereld die op onredelijke wijze zwijgt Over de absurditeit van ons bestaan en de 3 mogelijke antwoorden van Camus. Over antwoord 3: het omarmen van de absurditeit en léven en feesten. Over de dood en Mariekes angst om te sterven. Over die bizarre combinatie van leven en dood op hetzelfde moment. 09:21 Hoofdstuk 2: Witruimte Over wat tussen de regels in de witruimte staat. Over het gebrek aan witruimte in het leven en de nood aan zwijgen. We zien het leven vaak als een lijn naar boven maar wat als we ernaar zouden kijken als een lijn naar beneden? Over de mens en de schildpad. 21:02 Hoofdstuk 3: Verlangen naar Ontroostbaarheid Over de andere opties van Camus. Over zelfmoord en de donkere kant van de absurditeit. Over een verlangen naar ontroostbaarheid en twee manieren van krabben. We zoomen nog meer uit en beseffen dat er geen lijn is. Niet naar boven en niet naar beneden. Er zijn alleen loopings. Over leven zoals een schildpad versus leven alsof je morgen dood kan zijn. Over de wilde rit op de knikkerbaan van het leven. 34:18 Hoofdstuk 4: Empathie Over de moeilijkheden van samen leven, het gebrek aan gemeenschap en het daaruit voortvloeiende gebrek aan empathie. Over de rol van het onderwijs daarin. 42:19 Hoofdstuk 5: Het heeft deugd gedaan Over engagement en het beeld dat die term oproept van een wild gesticulerend persoon op een zeepkist op het marktplein. Over wat Marieke dan wel met haar werk wil bereiken en hoe dat de wereld toch stiekem wel een beetje beter maakt, ook al is dat niet per se de bedoeling.

Wanneer je een bestseller geschreven hebt die de problemen in de media aan de kaak stelt, hoe voelt het dan om jaren daarna een gigantisch wantrouwen in media te zien floreren? Wanneer je een bestseller geschreven hebt die zich luidop afvraagt of er wel iemand aan het stuur zat tijdens de financiële crisis van 2009, hoe voelt het dan om jaren daarna het gigantisch wantrouwen in onze bestuurders te zien oplaaien? Wat wil het over ons zeggen, wanneer we spreken over 'de geest' die 'uit de fles' is? Zijn we terecht bang over de toekomst? Of is het net onze angst die de toekomst gevaarlijker maakt? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/joris-luyendijk/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 0:00 Intro 4:16 Hoofdstuk 1: Content consumeren Over een eigenwijze Joris die niet functioneert binnen organisaties en zijn eigen weg kiest. Over de visie van Joris op media en hoe hij zelf omgaat met traditionele en sociale media. 11:52 Hoofdstuk 2: De geest is uit de fles Over kritische journalistiek die door de pyromaan gebruikt wordt om het kot in brand te steken. Over de twijfel en de nieuwsgierigheid die het moeten opnemen tegen de angst. Aan de hand van onze pereceptie over het Midden-Oosten en onze perceptie over de bankenwereld vertelt Joris over de hypocrisie onder zijn hoogopgeleide lezers. 20:40 Hoofdstuk 3: Legitieme en illegitieme grieven Over systeemkritiek en de moeilijkheid om terechte van onterechte kritiek te onderscheiden. Over het toenemende wantrouwen ten opzichte van de elite. 29:20 Hoofdstuk 4: Twee verdiepingen Over de treinchauffeurs en de installateurs van zonnepannelen enerzijds en de high potentials anderzijds. Over de onoverbrugbare kloof tussen die twee groepen en de realisatie dat Joris lezers uit groep 2 komen. Over het hiërarchisch organiseren van de samenleving en de ellende waar dat toe leidt. 34:53 Hoofdstuk 5: Twijfel aan de twijfel Een kritiek op de linkerzijde die leidt tot een bedenking over neutraliteit die niet bestaat. En dan een existentiëel gesprek over twijfel aan de twijfel, waarbij Joris eerder de autoritaire kant opgaat en liever gewoon sommige debatten buiten de publieke opinie houdt. Over burgerberaad als alternatief daarvoor. 48:30 Hoofdstuk 6: De sprookjes Over het laatste boek van Joris, De Zeven Vinkjes, en hoe hij daar wel een horizon ziet en optimisme voelt. Het contrast met de andere grote uitdagingen waarop hij werkte en een poging van Anthony om datzelfde optimisme op die domeinen toe te passen. 55:17 Hoofdstuk 7: Waarom wordt het niet beter? Over wat 'beter' betekent en over het belang van de discussie over schijnbaar neutrale woorden als beter. Over gefilosofeer als vertrager van verandering. 01:07:20 Hoofdstuk 8: De pauzeknop Joris en Anthony gaan verder over het concept van de pauzeknop. Is praten een afleiding? Of moet je grondig praten voor je iets doet? En wat doen we bij Zwijgen is geen optie? Duwen wij dan ook op de pauzeknop? En hoe weet je dat dan van iemand anders? Een pittig meningsverschil met een happy end.

De helden van vandaag zijn de ongehoorzame burgers van gisteren. De verzetstrijders, Gandhi, Rosa Parks, Tankman. Morele mensen die vochten tegen een onrechtvaardig systeem. Mensen die regels braken voor een hoger moreel doel. Vinden we burgerlijke ongehoorzaamheid nog charmant vandaag? Of moeten we elke overtreding - hoe ludiek of soft ze ook mag zijn - veroordelen omwille van de slippery slope? Jaja, nu is het een manifestatie, maar morgen is het aanslag. Het ondermijnt het vertrouwen in onze rechtstaat en het draagt bij tot de polarisatie. Je wil toch niet bijdragen tot de polarisatie? En zitten we hier, door het stellen van deze vragen, al niet keihard het vertrouwen in onze rechtstaat te ondermijnen? Is het stellen van vragen en het in vraag stellen van onze wetten niet juist het fundament van de rechtstaat? Of moeten alle neuzen in tijden van crisis in dezelfde richting? En duwen we ze desnoods in die richting? Of verleiden we ze om in de richting te kijken? Met snoepjes. Of met fiscale attesten. Het is een stevige aflevering geworden over één van de oudste morele vraagstukken van de mensheid. Over de botsing tussen wet en moraal. Van bij Antigone tot vandaag. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/wanneer-mag-ik-een-regel-breken/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Fragmenten 2:25 Fragment 1: Kurt Peleman Kurt vertelt een verhaal over een kindje in een vluchtelingenkamp, dat strikt genomen volgens de regels niet geholpen mocht worden, maar je hebt wel de middelen om het te helpen. Over die vreselijke worsteling tussen wet en moraal. 05:48 Fragment 2: Peter De Graef Peter heeft het over het principe van de broederlijkheid en hoe dat vandaag bedolven is onder het concurrentieprincipe. Dat heeft er voor gezorgd dat alles mag, zolang de scheidsrechter het niet gezien heeft. Moraliteit is volstrekt verdwenen en enkel de wet blijft over. 7:22 Fragment 3: Stefan Hertmans Stefan verwijst naar Antigone, het iconische theaterstuk waarin wet en moraal botsen en de moraal als een hogere wet gezien wordt. Stefan maakt de zeer bruikbare parallel met het verkeer waarin iedereen voortdurend de randjes van het wettelijke opzoekt. Over hoe dat ook gebeurt als het over vrijemeningsuiting gaat. 10:47 Fragment 4: Katleen Gabriëls Katleen praat over het Scandinavische model van Vison Zero, waarbij de ambitie is om nul verkeersdoden te hebben. Vanuit die visie wordt de context van het verkeer zo aangepast, dat ongelukken onmogelijk worden. Gelijkaardige dingen gebeuren met moreel gedrag. Als we weten welk gedrag wenselijk is, dan kunnen we via nudging mensen onbewust beïnvloeden om het goede te doen. 16:07 Fragment 5: Maxim Februari Maxim maakt het probleem nog iets groter. Want door de wet in code te gieten en te verankeren in apparaten, in protocollen en alles te automatiseren, wordt hij nog minder wrikbaar en worden discussies over en verzet tegen die wetten onmogelijk. Maxim vertelt hoe moreel gedrag in Nazi-Duitsland gelijkstond aan gehoorzaamheid aan de wetten. 26:09 Fragment 6: Pepijp Kennis Een heel concreet voorbeeld van wanneer wet en moraal botsen en waar de ruimte voor verzet zou kunnen liggen.

We weten niet hoe het met jou zit, maar bij ons is de combinatie van het klimaatprobleem, ongelijkheid, discriminatie, vluchtelingen en polarisering - om er maar een paar te noemen - reden genoeg om ons af en toe persoonlijk stinkend schuldig te voelen. En toen was er Marian. Marian schreef het zelfverwoestingsboek. Een groot pleidooi om de verantwoordelijkheid voor alle wereldproblemen vooral niet bij onszelf (of bij andere individuen) te leggen. Niet alleen omdat het niet leuk is. Maar omdat het individualiseren van grote problemen een afleiding zijn van waar het echt schort. Hoger. Dit gesprek mag je niet missen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marian-donner/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 02:25 Hoofdstuk 1: De dictator Over Marians jeugd, over ruziemaken en van gedacht veranderen. Over de heftigheid toelaten maar boven de gordel blijven. Over ratio en emotie en hoe die tweedeling niet klopt. 12:48 Hoofdstuk 2: Schaamte Over de schaamte die we voelen als we iets doen waarvan we eigenlijk weten dat het niet oké is. Over de parallellen met vliegschaamte en over wie de verantwoordelijkheid draagt om de klimaatcrisis aan te pakken. Over de voortdurende individualisering van het probleem en het onderlinge ruziemaken als afleiding. 25:05 Hoofdstuk 3: De sociaaldemocratie Over Marians korte avontuur achter de schermen van de politiek. Over de implosie van de PVDA in Nederland ten tijde van Pim Fortuyn. Over de rol van de reclamejongens in politiek. 33:55 Hoofdstuk 4: Neen zeggen Over de vraag of het het huidige systeem is dat ons al deze welvaart heeft gegeven. En of innovatie mogelijk zou zijn in een alternatief systeem. Over neen zeggen, over voelen dat er iets niet klopt en dat het beter zou moeten kunnen. 41:51 Hoofdstuk 5: Vrijheid Vooral over hoe onze huidige defenitie van vrijheid niet klopt en een beetje over een mogelijke nieuwe definitie van vrijheid. 47:50 Hoofdstuk 6: A seat at the table Over het denken in hokjes en hoe die strijd ook vaak de grotere strijd in de weg staat. Over hoe de onderlinge strijd ook het casino dient. Over man tegen vrouw en wit tegen zwart en over genderneutrale rompertjes. 01:02:20 Hoofdstuk 7: Old boys network (M/V) Over de illusie dat je alles kan worden als je maar genoeg je best doet. Over netwerken van machtigen die vooral zichzelf in stand houden. 01:06:06 Hoofdstuk 8: Een goed leven Over het systeem en hoe het kwaadaardige niet in de mensen zit die er deel van zijn, maar in de structuren en de verwachtingen. Over aandeelhouders en reclamemakers. Over de farmaceutische industrie en de wetten van de markt die daar heersen. Over de vraag wat een goed leven is. 01:16:29 Hoofdstuk 9: Er is altijd een alternatief Over meditatie als methode om langer deel te nemen aan de rat race. Over hoe het bedrijfsleven dat idee omarmt. Over het idee dat kapitalisme het best mogelijke systeem is en het idee dat er geen alternatief voor bestaat. 01:21:23 Hoofdstuk 10: De bohemiens Het verhaal van Marians vader en andere bohemiens. Over het belang van dat soort figuren en over hoe dat leven vandaag onmogelijk zou zijn.

Een panopticum is een soort gevangenis waarbij de bewaker vanuit een toren steeds alle gevangenen kan zien, maar de gevangenen niet weten of de bewaker hen effectief aan het bekijken is. Het is een vorm van terreur, die een permanent gevoel van onrust opwekt bij de gevangenen. Niet te weten wanneer ze wel of niet geobserveerd worden. Dat gevoel, die onrust, voelen u en ik ook wanneer we in 'wij' en 'zij' denken, zo leer ik van Dilara. Al ons gedrag, en zelfs onze gedachten, bekijken we dan door 'hun' ogen. Op zoek naar 'onze' mogelijke fouten. Steeds klaar voor hun aanval, verkrampt, altijd een verdediging klaar. Het is een schoner leven wanneer de labels die we gebruiken om mensen in te delen, poreus mogen zijn. Wanneer een klimaatontkenner ook dochter, wetenschapper en penningmeester mag zijn. Een vrijer leven. Dat leerde ik van Dilara. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/dilara-bilgic/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:50 Hoofdstuk 1: Emotie en behoefte Over het wegdrukken van emotie en onze collectieve incapaciteit om te vatten wat er onder onze emoties zit. Over een andere manier van praten die dat probleem zou kunnen fixen. 8:47 Hoofdstuk 2: De brug Over moeite in mensen steken terwijl zij dat niet voor jou doen. Over ergens bijhoren of je diffuse identiteit omarmen. Over begrip voor zelfs die mensen die 5 straten van de brug wonen. 16:34 Hoofdstuk 3: Impliciet racisme Over taal en labels en over ons feilbare denken. Dilara vertelt over enkele onderzoeken die aantonen dat er veel impliciet racisme is, maar ze verbindt daar optimistische conclusies aan, want als het impliciet is, dan is het gewoon kwestie van ander gedrag aan te leren. 29:05 Hoofdstuk 4: Slachtoffer impliceert dader Over Dilara's onverbeterlijk optimisme en haar weigering om in de slachtofferrol te kruipen. Over je moreel gedragen los van het nut ervan. Over in gesprek gaan met 'de andere kant' en het belang van proberen begrijpen. Over de steeds grimmiger wordende politiek in het Westen en de parallellen met het Turkije waaruit haar vader is gevlucht. 40:09 Hoofdstuk 5: Preken voor eigen kerk Even een uitstap langs het andere pad, namelijk het pad van de focus op gelijkgestemden en hoe dat ook tot verbetering zou kunnen leiden. Een analyse van de situatie tijdens Corona en de verschillende kampen die ontstaan zijn. En een mogelijk idee om uit die polarisering te geraken. 50:40 Hoofdstuk 6: Panopticon Over de onmogelijkheid om ervaringen te vergelijken. Dilara demonstreert haar oprechte empathie voor jongeren én ouderen in het lockdowndebat. Over plaats maken voor je eigen behoeftes en emoties en wat dat met je doet. Over het ressentiment dat je zou kunnen voelen voor iemand die een duidelijk moreel kompas heeft en over de bevrijding die Dilara voelde toen ze het wij-zij denken losliet.

Hij toont ons de geschiedenis en helpt ons die te beïnvloeden. Zijn boek over Congo, de G1000, het boek Tegen Verkiezingen, Een Jihad van Liefde, allemaal David Van Reybrouck. Hij kwam op een zaterdagochtend bij ons langs. We hebben achteraf samen gegeten en daarna uren door de stad gedwaald om te bekomen. We gaan een paar moeilijke decennia tegemoet. Dat is jammer. Maar laat ons die samen, als een boeddhistische stormram, tegemoet gaan. Hoppa! Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/david-van-reybrouck/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 00:29 Hoofdstuk 1: Het Midden Over het boek dat David over de koloniale geschiedenis van Nederlands Indië heeft geschreven. Over een globaal en lokaal perspectief op de geschiedenis. Over de radicalisering van het postkoloniale denken en de verbrokkeling van het humanisme. Hoop voor de toekomst, begrip voor de woede en een ode aan Het Midden. 11:40 Hoofdstuk 2: Leef! Over het belang van mentale gezondheid en onze complete verwaarlozing ervan. Over yoga en geweldloze communicatie als middelen die David gezond houden. Over het uur nul van Davids leven, toen vijf van zijn vrienden omkwamen. Over hoe alles daaruit voortvloeide en zijn hele oeuvre één grote ode aan het leven is. 22:05 Hoofdstuk 3: Never never never give up Over kleine mensen en de grote geschiedenis, over de boeddhistische stormram en het geduldig blijven strijden. Over de urgentie van de klimaatstrijd en het engagement ondanks alles.

Er valt altijd wel een lezersbrief te schrijven. Een bedrijf te boycotten. Er valt altijd een manifestatie te organiseren. Een petitie op starten. Er valt altijd wel een stem te verheffen en een boodschap te vermarkten. Dus doe jij wel genoeg? Is dit lezen echt het beste dat je met je tijd kan doen? En is de plechtige communie van je achternichtje echt belangrijker dan die Klimaatmars? Deze aflevering is voor iedereen die dat verwijtend stemmetje herkent en op zoek is naar een lievere vorm van engagement. Zet je even neer en ontvang een warme groepsknuffel van David Van Reybrouck, Stefan Hertmans, Fleur Pierets, Bert Roebben, Benjamin Verdonck en Christophe Busch. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/doe-ik-genoeg/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Fragmenten 1:55 Fragment 1: David Van Reybrouck David doet een moreel appel voor engagement. Hij ziet alle argumenten om apathisch achterover te leunen wel, maar hij veegt ze vakkundig van tafel. 5:06 Fragment 2: Stefan Hertmans Stefan heeft het over het grote morele probleem van je deelname aan de samenleving. Over spreken versus zwijgen en de eindeloze afweging. Over jezelf voortdurend herhalen en de frustratie die dat meebrengt. Over oud en jong samen, schouder aan schouder op straat. 10:13 Fragment 3: Fleur Pierets Fleur praat over de morele plicht van minderheden om elkaar te steunen. Als je weet hoe het is om onderdrukt te worden dan moet je anderen die op andere manieren onderdrukt worden steunen. Maar dat kan ook leuk zijn. 14:09 Fragment 4: Bert Roebben Bert heeft het over de zelfzorg en de zorg voor de ander en hoe die twee niet per se tegenover elkaar moeten staan. Ze gaan samen, je moet je smijten én je moet voor jezelf zorgen 17:04 Fragment 5: Benjamin Verdonck Benjamin biedt troost aan iedereen die zich al eens klein gevoeld heeft in een grote manifestatie. Hij leert ons het gigantische belang van dat kleine en hij geeft ons enkele zeer bruikbare ideeën. 22:33 Fragment 6: Christophe Busch Christophe vertelt over het concept kleine goedheid van Emmanuel Levinas. Over de ontelbare kleine verhalen van mensen die op lokaal niveau iets goed doen. De verhalen die niet in de geschiedenisboeken staan maar allemaal samen wel een gigantische impact hebben.

't Is goed te weten dat Jeroen tien jaar geworsteld heeft om Wil te kunnen schrijven, een boek dat de ambiguïteit van de mens in al haar smerigheid inleefbaar maakt. Tien jaar waarin Jeroen genadeloos naar zichzelf leerde kijken en een verbale geweldenaar zag. Een falend mens. Een proberend mens. We durven zeggen dat ook zijn andere romans de weke huid van de menselijke conditie aan de zon blootstellen. Geboren vanuit de wil om van de wereld een betere plek te maken is dit de vorm waarin hij beland is. Koel de spiegel voorhouden. Vertellen. Vertellen wat soms moeilijk is om te horen. We zouden die koele blik van weinig anderen zo vlot aannemen. Wel van hem. Graag van hem. Zijn koele blik komt met een warm hart. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jeroen-olyslaegers/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Ironie Jeroen praat over de kantelmomenten in zijn professionele leven. Over de postmoderne ironie van de jaren ’90 die hij van zich af moest werpen alvorens hij echt schrijver kon worden. Over het ontstaan van zijn engagement. Hoofdstuk 2: De constatatie van het miraculeuze In- en uitzoomen in tijd en ruimte met Jeroen Olyslaegers. Jeroen introduceert zijn vorm van spiritualiteit, hij verbindt een verstopte wc met de kosmische grap die ons bestaan is en hij schetst het existentiële berglandschap waarin we allemaal verdwaald zijn. Hoofdstuk 3: WIJ Jeroen schuift verbondenheid en verhalen naar voor als de medicijnen tegen alle grote problemen. Over klimaat en hoe een collectieve verantwoordelijkheid veel beter zou werken dan een persoonlijk schuldgevoel. Over de Europese Unie die vergeten is verhalen te blijven vertellen. Hoofdstuk 4: Mycelisch bewustzijn Over het oude en een mogelijk nieuw model van communicatie. Over netwerken van schimmels die ons anders naar onze eigen realiteit kunnen doen kijken. Over de invloed van de wetenschap op onze manier van kijken, over de fluïditeit van moraliteit en hoe die in Wil zit, maar eigenlijk ook al in het begin van onze literatuurgeschiedenis. Hoofdstuk 5: Moraliteit is een shortcut Over ratio en emotie en de overschatting van het eerste ten koste van het tweede. Over stemgedrag, ruzie binnen de relatie en het onbenoembare heden. Over de moraliteit die ons helpt om snel te oordelen maar niet om de complexiteit van de werkelijkheid te begrijpen. Hoofdstuk 6: Jezelf in the equation brengen Over de geschiedenis van de wrok die nooit ophoudt. Over onze erfzonde en onze voortdurende strijd met onszelf. Jeroen pleit in dit hoofdstuk voor radicale eerlijkheid (in combinatie met zelfliefde) en hij geeft het goede voorbeeld door die op zichzelf toe te passen. Hoofdstuk 7: Genadeloze spiritualiteit Het verhaal van hoe Jeroen van een kleine Jim Morrison evolueerde naar een voorvechter van het genadeloze zelfonderzoek. Over zijn hoogst persoonlijke vorm van harde spiritualiteit die andere, zachtere vormen niet veroordeelt, maar die wel nodig is om hem tot inkeer te brengen. Hoofdstuk 8: Zombieland Een mediakritiek die respectvol blijft voor de mensen die in de media werken maar de hele mediawereld wel vergelijkt met een zombiefilm. Jeroen is hard, maar biedt daarna een alternatief. Of hij practicet alleszins wat hij in vorige hoofdstukken preacht en neemt zichzelf mee in the equation. Hoofdstuk 9: Collectieve pijn Over een bijna bovenmenselijk begrip voor de haters. Over de pijn die eigenlijk niet zo heel verschillend is bij verschillende mensen en het fundamentele basisakkoord waarmee wel allemaal meetrillen.

Moet de vegan op een barbecue eten wat de pot schaft? Moet een kind met aandachtsproblemen stil zitten in de klas? Moet een dorpsschouwburg een ramp installeren voor die ene rolstoelgebruiker? Moet iemand in een groep die systematisch minder toegang krijgt tot de arbeidsmarkt gewoon beter haar best doen? We maakten een sandwich met nuancesaus, belegd met Anaïs Van Ertvelde, Rashif El Kaoui, Dalilla Hermans, Tobias Leenaert, Lynn Formesyn, Dalilla Hermans 2 jaar later en Stefan Hertmans. Lekker! Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/wie-moet-zich-aanpassen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Fragmenten 01:32 Fragment 1: Anaïs Van Ertvelde Anaïs legt uit dat er twee modellen zijn om naar handicap te kijken. Het medische model legt het probleem bij het individu met de handicap en stelt als oplossing medische ingrepen voor. Het sociale model legt het probleem bij ons maatschappelijk bestel dat gebouwd is voor slechts één soort lichaam. 04:46 Fragment 2: Rashif El Kaoui Rashif vertelt over waarom hij altijd een kostuum draagt. Hij vindt dat leuk, maar het ontstaat ook vanuit het idee dat je zijn een statement is en dat hij met zijn gezicht en zijn uiterlijk moet proberen een goede eerste indruk te maken en de kans te vergroten dat er naar hem geluisterd wordt. 08:37 Fragment 3: Dalilla Hermans 2017 Dalilla vertelt over waarom ze deelneemt aan de Slimste Mens. Om de gewone Vlaming te tonen dat iemand die zwart is ook gewoon een mens als jij en ik is, die ook mopjes maakt en dingen weet. 10:59 Fragment 4: Tobias Leenaert Tobias schetst een hypothetisch verhaal waarin iemand heel erg z'n best heeft gedaan om veganistisch te koken, maar één foutje gemaakt heeft door lasagne met eieren erin te kopen. Opeten of niet opeten? Dat is de vraag. 12:13 Fragment 5: Lynn Formesyn Lynn praat over langdurig zieken en hoe men probeert om ze te herintegreren op de arbeidsmarkt. Met lange tanden gebruikt ze de labels, maar ze spreekt met empathie voor werkgevers. Ze schept een vaag beeld van wat ook zou kunnen. 14:31 Fragment 6: Dalilla Hermans 2019 Dalilla vertelt over de evolutie in haar denken in de laatste 2 jaren. Over dat ze niet meer wil proberen passen in een verhaal dat door iemand anders geschreven is. Over de plek waar ze in 2017 zat en hoe zoekend ze was. Over de dirigerende rol die ze losgelaten heeft. 23:52 Fragment 7: Stefan Hertmans Stefan drukt ons met onze neus op de feiten. Het is maar in onze ontmoeting met de ander en het andere dat wij die tot de norm behoren onze eigen identiteit vinden. Het is maar door van op afstand naar onszelf te kijken dat we beseffen dat ook wij (en onze historisch gegroeide context) niet neutraal zijn.

Marc Cosyns voerde de eerste legale euthanasie uit in ons land en is zijn hele carrière lang een voorvechter geweest van patiëntenrechten. Voor zover de receptieversie. Voor iedereen die het soms moeilijk vindt te bedenken wat het juiste is om te doen. Voor iedereen die twijfelt of het juiste wel bestaat. En voor iedereen die dat inzicht soms verlammend vindt, is dit gesprek een bakkie troost. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marc-cosyns/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:31 Hoofdstuk 1: Patiëntenrechten Over de plaats die je als arts inneemt bij stervensbegeleiding en bij bevallingen. Over de rol van de arts en Marcs verzet tegen het paternalisme. Over vaccinaties en over hoe de kritische stemmen ook een plaats verdienen. Over commerciële belangen die ook een belangrijke plaats innemen in de medische industrie. 11:54 Hoofdstuk 2: Preventie vs. symptoombestrijding Over de rol van geld en de schade die dat vandaag doet. Over wijken en woonblokken zonder gemeenschappelijke voorzieningen en de schade die dat doet. Over het wijkgezondheidscentrum en het belang van preventiemedewerkers. Over optimisme en pessimisme en het basisvertrouwen dat je in je kindertijd zou moeten meekrijgen. Over onze neiging om altijd te laat te zijn. 24:07 Hoofdstuk 3: Ambetant manneke Over het contrast, bij Marc, tussen zijn bedachtzaamheid en zijn activisme. Tussen abstractie en de realiteit. Tussen denken en doen. Over zijn 'radicalisering' op het vlak van abortus. Over zijn eigen moraliteit die gevormd werd op basis van zijn gevoel in interactie met allemaal specifieke patiënten.

Zwijgen is geen optie, maar hoe moeten we spreken? Vurig en oprecht? Of strategisch en verbindend? Moeten we bruggen bouwen? Of preken voor eigen kerk? Of bestaat er een plek daartussen? We praten over die worsteling met kunstenaars en activisten Khalid Benhaddou, Alexander Devriendt, Fleur Pierets, Ish Ait Hamou en Mohamed Barrie. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/moeten-we-preken-voor-eigen-kerk Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Fragmenten 0:00 Intro 02:23 Khalid Benhaddou Khalid schetst heel eerlijk de worsteling. Het zoeken van het moeilijke evenwicht tussen verbinding en integriteit. Over wanneer je wel moet zeggen waar het op staat en wat er gebeurt als je dat niet doet. Over zo'n specifiek moment nav de aanslagen in Nieuw-Zeeland. 07:14 Alexander Devriendt Alexander praat over kunst en wat een goed theaterstuk volgens hem moet doen. Over het in vraag stellen van een wereldbeeld en het gevaar als je dat niet doet. Over wringen, maar niet te veel, zeker niet choqueren, maar ook niet gewoon entertainen. Interessante plek. 10:29 Fleur Pierets Fleur zit op dezelfde plek als Alexander en ze noemt het de derde ruimte. Je zegt niet ja, je zegt niet nee, maar je zoekt naar een positie tussenin die je onoverwinnelijk maakt. Het is de plek waar je voor echte verandering kan zorgen. 14:12 Ish Ait Hamou Over bruggen bouwen en hoe slopend dat is. Ish praat over zijn vroegere zelf en hoe hij zichzelf zag, hoe anderen naar hem keken en hoe dat hem heel de tijd in een bepaalde richting duwde. 18:18 Mohamed Barrie Mohamed is fundamenteel vanuit gemeenschap beginnen denken. Hij praat niet meer met iedereen, hij praat met de gemeenschap. En daarmee verdeel je niet, want een samenleving van sterke individuen die vertrekken vanuit zichzelf, kan alleen maar een sterke samenleving zijn.

Youssef Kobo is zo heerlijk vervelend. Ambitieus op het randje van arrogant, overtuigend op het randje van drammerig, energiek op het randje van hyperkinetisch. Maar wie anders dan een vervelende, arrogante, drammerige en hyperkinetische idealist krijgt de grootste bedrijven van ons land zo ver hun deuren open te stellen voor jonge gasten die nog niet durven dromen? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/youssef-kobo/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:11 Hoofdstuk 1: Bring a folding chair Youssef legt uit wat hij doet met A seat at the table. Hoe de jongeren doorheen het traject steeds meer zelfvertrouwen ontwikkelen. Hoe vertelt over de kritieken van het middenveld en geeft wat kritiek terug. Hij praat over zijn eigen jeugd en de manieren om sociale mobiliteit te stimuleren. 10:14 Hoofdstuk 2: Roadblocks Over polarisering, over de dingen die je wel en niet kan veranderen. Over het politieke mijnveld waarin Youssef zich begaf en hoe alles rondom hem ineen stortte. 19:34 Hoofdstuk 3: Fuck ja Over de positieve reacties die er op ASATT komen en de sterke meewind die Youssef voelt sinds het project van start is gegaan. Over de toekomst en de geboekte resultaten. Een optimistisch bommetje.

We bekijken het begrip groei vanuit verschillende hoeken, samen met comedian Michael Van Peel, huisarts Anneleen De Bonte, gevangenisdirecteur Hans Claus en schrijfster Marieke De Maré. Met hen reizen we door de economie, de filosofie, de gezondheidszorg, de psychologie en de kunst. Wat een rit! Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/moeten-we-preken-voor-eigen-kerk Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Fragmenten 3:36 Fragment 1: Michael Van Peel Met Michael hadden we het over hoe ons geldsysteem in elkaar zit. Hoe er altijd meer schuld is dan geld in de wereld. En over waarom de goede huisvadermetafoor voor een politicus nonsens is. 6:06 Fragment 2: Anneleen De Bonte Anneleen herhaalt het punt over ons geldsysteem en bouwt erop verder. Ze koppelt de gigantische burn-out cijfers aan de economische groeiverplichting en ze maakt die parallel aanschouwelijk met het beste voorbeeld dat ooit bij ons gegeven werd. 11:24 Fragment 3: Hans Claus Met Hans voerden we de ultieme discussie over groei. Is groei altijd slecht? Bestaat er niet zoiets als goede groei, die niet op onze planeet weegt? Heb je de groeigedachte niet nodig om uberhaupt ergens te geraken? Hans betrekt er biologische groei bij en filosofeert over het menselijk geluk. 19:05 Fragment 4: Marieke De Maré Marieke filosofeert over hoe we naar het leven kijken als een lijn naar boven en bedenkt dat het misschien aangenamer zou zijn om ernaar te kijken als een lijn naar beneden. Ze geeft ons een nieuw beeld dat helpt om naar ons leven te kijken zonder de groeigedachte maar op een positieve manier.

Anneleen is een huisarts die zich inzet om ons financieel systeem gezonder te maken. In drie jaar bewijst ze wat gevestigde banken en verzekeraars altijd als onmogelijk hebben bestempeld: pensioenfondsen kunnen wél duurzaam. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/anneleen-de-bonte/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:25 Hoofdstuk 1: Spiegelstoornis Anneleen vertelt over haar leven als huisarts en de druk ze begon te voelen. Over incentives die verkeerd liggen en de voortdurende realisatie dat je een levensbedreigende fout kan maken. Over burnouts in haar praktijk en in de maatschappij. 9:31 Hoofdstuk 2: Droomhuwelijk Over de zoektocht naar financiering voor haar huisartsenpraktijk en de toneeltjes die door bankiers opgevoerd werden. Over de eerste nieuwsgierigheid naar haar pensioenfonds en hoe dat geld juist beheerd werd. Over waar penisoengeld idealiter in geïnvesteerd zou worden. 17:16 Hoofdstuk 3: Een nooit inlosbare schuld Over de absurditeit van ons geldsysteem en de onmogelijkheid om echt iets te veranderen. Over de designfout. Over verborgen rente en nooit inlosbare schulden en de link met burn-out. Over de absurditeit van het BNP als cijfer waarmee je je succes als maatschappij meet. 27:21 Hoofdstuk 4: Op mijn vierkante meter Over Anneleens planetaire visie en hoe die niet verlammend maar wel activerend kan werken. Over de mensen die ze in haar pensioenavontuur tegenkwam en hoe zij allen op hun eigen manier omgaan met hun verantwoordelijkheid. 33:15 Hoofdstuk 5: De culot Over de culot van Anneleen om haar in drie jaar tijd zo hard in te werken in een domein waar ze op voorhand niets over wist. Om daar tegelijk ook een positie te verwerven waarin ze de arbiter kan zijn die bepaalt of een fonds al dan niet duurzaam is. Over de data, de harde realiteit en over verder doen ondanks alles.

Niemand hoort de stijgende statistieken over depressie bij jongeren en denkt: met meer plaatsen bij therapeuten, psychologen en aanverwanten is het probleem opgelost. Ook Chris Van Lysebetten niet. Chris runt Habbekrats, een jeugdorganisatie die onder de Hoge Bescherming staat van Hare Majesteit Koninging Paola. Habbekrats is een plek waar ze vooral proberen te voorkomen dat kwetsbare kinderen ooit zo diep zitten dat ze op een wachtlijst terecht moeten komen. Het is een verhaal van kleine mirakels, van trots, van koppigheid. Een verhaal van kinderen herintroduceren op plaatsen waar ze ongewenst geworden zijn. En merken dat hun aanwezigheid de wereld zachter maakt. Als je zorg voor hen draagt. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/chris-van-lysebetten/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:55 Hoofdstuk 1: Bende of club Chris vertelt over zijn eerste projecten, waarbij hij een mandaat had van de minister om met 1 miljoen belgische frank 350 jongeren te helpen. Hij was 29 jaar en had geen ervaring. Hij vertelt heel concreet hoe hij een groep zware jongeren in Ledeberg benaderde. 11:45 Hoofdstuk 2: Gentrificatie Over de Zuidpool in Gent waar 'probleemjongeren' in conflict waren met skaters en waar er nu een algemene werking is met beide groepen. Over de Nieuwe Dokken, waar de kinderen uit de sociale woonblokken slachtoffer dreigen te worden van de stadsvernieuwing en waar Habbekrats die jongeren terug zichtbaar wil maken. 17:39 Hoofdstuk 3: Triple A Het verhaal van Habbekrats Oostende en hoe ze de kinderen daar vanuit het grimmige Westerkwartier tot in een villa op zeedijk gekregen hebben. 25:13 Hoofdstuk 4: Curatief vs. preventief Over het succesverhaal van Habbekrats binnen een steeds grimmiger wordende maatschappij. Over het curatieve dat alle centen krijgt en het preventieve dat volledig verwaarloosd wordt, ondanks dat succesverhaal.

In 2018 werd Damya door New Scientist - we lezen het wekelijks - uitgeroepen tot Wetenschapstalent van het jaar. Meer dan terecht, als je zoals haar veelbelovende resultaten boekt in het ontwikkelen van een vaccin tegen kanker. Onze verwachting was dat er achter de wetenschappelijke doorbraken een bijzondere mens moest schuilen. Iemand die de moeilijke vragen opzoekt en niet tevreden is met standaard antwoorden. Spoiler: we hadden gelijk. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/damya-laoui Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 0:00 Intro 1:04 Hoofdstuk 1: Kankervaccin Over Damyas jeugd tussen drie religies die eigenlijk fudamenteel hetzelfde vertellen. Over haar onderzoek naar dendritische cellen en een kankervaccin. Over vaccins in het algemeen en het meest optimistische scenario voor haar onderzoek. 9:37 Hoofdstuk 2: Een leuk labo Over geld voor kankeronderzoek en hoe je het krijgt. Over je carrièreplanning als wetenschapper en de plaats van je naam op een publicatie. Over ambitie. Over de moeilijkheid van het zwangerschapsverlof in een academische context en de burnout waarin Damya terechtkwam toen het niet combineerbaar bleek. 20: 41 Hoofdstuk 3: Wetenschappers maken Over Damyas traject, vanuit een moeilijke sociale context naar haar huidige positie als topwetenschapper. Over vertrouwen en investeren in jezelf. Over elkaar optillen en aanmoedigen en over onze nood aan andere mensen. Over Damyas job om niet alleen aan onderzoek te doen, maar ook om nieuwe wetenschappers te maken. 30:41 Hoofdstuk 4: Mentaal verwend Over Damyas strengheid voor zichzelf en voor anderen. Over de existentiële vragen die in de weg staan en soms zelfs de oorzaak zijn van onze mentale problemen. Over weerbaarheid en veerkracht. Over minder werken en wat te doen met de tijd die vrijkomt. 46:54 Hoofdstuk 5: Wat is een goed leven? Over de dood, terugkijken op je leven en content zijn of spijt hebben. Over echte problemen en luxeproblemen en het nut van relativeren. 55:35 Hoofdstuk 6: Burgers omdraaien Alles wat voorafgaat wordt toegepast op mensen die als job burgers omdraaien. Zijn er mensen die dat graag doen? Moeten die nadenken over het nut van hun job en van hun leven? Moeten die mediteren zodat ze het aankunnen? Moeten we een oordeel vellen over die job en ervoor willen zorgen dat niemand dat moet doen?

Er zat eens een lieve mens in de ingang van een kerk ijverig op z'n smartphone te typen. Het bleek een mailtje naar ons te zijn. Een mailtje waarin hij beschreef hoe hij in de kerk de utopie zag verschijnen die we ons zo vaak inbeelden. Iedereen samen, ruimte voor verschillen, een diversiteit die bruist. In die kerk stond geen pastoor te prediken. Je vindt er Matthias Vermael met zijn circusplaneet: een plek waar verschil de standaard is. Een plek waar ze pogen de utopie in de realiteit te trekken. En het is niet zijn circusplaneet. Want als we van Matthias één iets geleerd hebben dan is het de kunst en de moeilijkheid plaats te maken voor een ander. Leer mee met ons bij. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/matthias-vermael/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De utopie Over circus als een groep mensen die allemaal op een bepaalde manier anders zijn. Over de utopie van al die mensen te proberen verenigen op één plek en de moeilijkheden die dat met zich meebrengt. Hoofdstuk 2: Neokolonialisme Over de spanning tussen het subsidiedossier en de realiteit. Over de termen die je moet gebruiken om geld te krijgen die in de realiteit soms meer kwaad dan goed doen. Over doelgroepen, het tellen van gehandicapte kinderen en de verplichting van tijdelijkheid. Over het gevaar van in een neokoloniaal discours terecht te komen. Hoofdstuk 3: Historische inertie Over de cultuur van een organisatie die soms verandering in de weg staat. Over macht en privilege afgeven en de conflicten die daaraan vooraf gaan. Over wie de sleutel van het materiaalkot krijgt en over nieuwkomers en Vlaams Belangers in één organisatie verenigen. Hoofdstuk 4: Nieuw leiderschap Epibraties over leiderschap, hoe we er traditioneel naar kijken en hoe dat kijken invloed heeft op de inhoud ervan. Over hoe we er ook naar zouden kunnen kijken en hoe dat organisaties veel rijker zou kunnen maken. Over plaats maken.

"Denken op lange termijn" en "het toeval herwaarderen", het zijn pleidooien die we vaker horen. Maar al te vaak missen ze de inhoudelijke weerhaakjes om zich echt in onze breinen en harten vast te zetten. En ons zo te verlossen van de alles-moet-snel-en-zeker-dictatuur. We hadden klaarblijkelijk Karine Van Doninck nodig. Een van de meest toonaangevende en bevlogen wetenschapsters die ons land rijk is. Niet bang om te verdedigen wat kwetsbaar is (cool), om verantwoordelijkheid op te nemen waar roekeloosheid dreigt (dank u) en om ons woorden als weerhaakjes te geven. Opdat we niet zouden vergeten wat belangrijk is (ja!). Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/karine-van-doninck/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Toeval en langetermijn Karine vertelt over hoe ze Justine Henin in het ziekenhuis tenniste. Over haar jeugd en het contrast tussen de harde deeltjesfysica van haar vader en een frivole bezigheid als de evolutionaire biologie. Over de grote vragen, hoe het leven ontstaan is en de rol die toeval en de lange termijn daarin gespeeld hebben. Hoofdstuk 2: Rotiferen, een evolutionaire paradox Over het onderzoek van Karine, de rotiferen, hun aseksuele voortplanting, hun talent om zichzelf uit te drogen en te regenereren. Over hoe crazy die diertjes eigenlijk zijn. Hoofdstuk 3: What is the use of a baby? Over de waanzinnige natuur en wat ze allemaal kan. Over het grote Rotiferen-congres, over Nobelprijzen en hoe onvoorspelbaar de wetenschap is. Over het nut van wetenschap en het beste antwoord ooit op die vraag. Over de ERC-beurs die Karine kreeg. Over wetenschap omwille van de wetenschap en wetenschap omwille van de toepassingen. Hoofdstuk 4: Secretaris-generaal Over de politieke ambities van Karine en dat wetenschappers zich vandaag de dag moeten moeien. Over de nood aan correcte data om iets te veranderen en de plekken waar zij die data vindt. Hoofdstuk 5: Ethisch dilemma Over de ethische implicaties van haar onderzoek en hoe ze daar niet mee wil bezig zijn. Over GGO's en onsterfelijkheid. Hoofdstuk 6: Het schijnbaar nutteloze Over kunst en wetenschap en de capaciteit van beide domeinen om ver te denken. Over het belang van mensen die ver denken voor onze wereld. Over interdisciplinariteit en het mengen van humane en exacte wetenschappen. Hoofdstuk 7: De zorgvuldige waarneming Over twijfel en het gebrek aan definitieve kennis. Over de waarneming als basis en de paradox van het waarnemen. Over dé vraag rond raderdiertjes en de ambitie van Karine.

Als topman bij Coca Cola ontdekte Patrick Doyen dat mensen veel meer willen betalen voor hun frisdrank als die verkocht wordt in kleinere verpakkingen. Meer plastic, meer winst. Vandaag staat Patrick aan de wieg van Robinetto: een bedrijf dat plastic drankverpakking overbodig wil maken, te beginnen in de horeca. Wat als de stroper boswachter wordt? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/patrick-doyen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Het is geen Evil Corporation Over de afstand die een fles Chaudfontaine heeft afgelegd om in de Delhaize van Luik terecht te komen. Over de meer logische methode om frisdrank te maken met kraantjeswater op de plek waar je consumeert. Over hoe Coca-Cola destijds zo begon en langzaam evolueerde naar zo klein mogelijke flesjes en zo veel mogelijk plastic. Over slimme marketeers, verwachtingen van aandeelhouders en gouden kooien. Hoofdstuk 2: Wetenschappers vs. bevers Over marketing. Wat werkt en wat niet. Over hoe wetenschap niet werkt en idyllische beelden van bevers wel. Campagnes werken zo goed dat mensen bereid zijn meer geld uit te geven en meer moeite te doen voor hetzelfde product. Hoofdstuk 3: De Leiding Over het alternatief voor flesssenwater en hoe De Leiding dat in de markt zal zetten. Over festivals duurzamer maken en consumenten overtuigen. Over het label voor horeca die ecologisch dranken schenkt en de trucen van de foor om ze daarvan te overtuigen. Hoofdstuk 4: Impact vs. winst Over impact versus winst en het ultieme dilemma waar elke onderneming mee worstelt. Waarom is het een dilemma? Waarom kan het niet samen gaan? Over greenwashing en hoe zelfs dat een stap in de goede richting is. Over je eigen negatieve impact compenseren en hoe dat in het geval van Patrick onmogelijk is.

Bij Saar was het anders. We vroegen ons niet af waarom zij als 'kleine mens' vecht tegen een groot systemisch probleem, wetend dat haar inspanningen te kort schieten om het op te lossen. Nochtans is alles aanwezig om die vraag te stellen. Migratie lijkt politiek muurvast te zitten. En ondertussen stranden mensen op de vlucht in kampen. Kampen die wekelijks vernield worden door overheden. Kampen waar Saar aanwezig is om de hoogste nood te lenigen. Al zeven jaar lang. Maar we stelden haar de vraag niet. En ook achteraf is het veel eerder de oorverdovende vanzelfsprekendheid van haar werk die ons bijblijft. "Helpen is een verkeerd woord", zegt ze, "ik ben daar om mensen te ontmoeten". Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/saar-depuydt/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Transit Een schets van de situatie van mensen op de vlucht in Duinkerke begin 2022. Over de wens om naar het Verenigd Koninkrijk te gaan en de moeilijkheden die je onderweg tegenkomt. Over mensen die over geraken en hoe dan. Over smokkelbendes en politieraids. Over waarom juist Engeland en over de minieme legale route naar Europa. Hoofdstuk 2: "Ongevallen" Het vervolg van het absurde spel dat gespeeld wordt tussen overheid, mensen op de vlucht en hulporganisaties. Over het grotere schaakspel tussen staten en de gevolgen voor de mensen in de bootjes. Over de 27 mensen die gestorven zijn op de Noordzee en hoe safe passage dat zou kunnen voorkomen. Hoofdstuk 3: De hypotheek en een glas rosé Over hoe 7 jaar in Calais en Duinkerke Saar veranderd hebben. Over haar vrienden en familie vroeger en nu. Over functioneren in onze wereld als je die andere wereld kent en de energie die soms ontbreekt om de ander te overtuigen van het nut van solidariteit. Hoofdstuk 4: Oorverdovende stilte Over de selectieve aandacht van de media voor dit probleem. Over het gevecht met cynisme als gevolg van die ongevoeligheid. Over de gelijkwaardigheid die er vaak niet is en de traumatische gebeurtenissen die deze mensen hebben meegemaakt tijdens hun tocht. Hoofdstuk 5: Ik heb u gezien Over hoe er op politiek vlak helemaal niets gebeurt, maar op het niveau waar Saar zit wel vanalles beweegt. Over haar bescheiden rol in dat complexe geheel. Over helpen of ondersteunen. Over ons Westers superioriteitsgevoel dat eigenlijk vrij ongefundeerd is.

Magaly Rodriguez Garcia wist op haar 14 al dat ze niet in Ecuador zou blijven. Het dorp waar ze opgroeide voelde te klein voor de ambities die ze had. En wat zijn we blij. Blij dat we haar daarom in onze studio mochten verwelkomen. Nooit eerder werd ons zo helder uitgelegd wat de impact is van het al dan niet erkennen van werk – zoals prostitutie – als ‘echt’ werk. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/magaly-rodriguez-garcia/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Elke baksteen. Elk metertje asfalt, elke tegel en elke onder- en bovengrondse kabel. Elk straatnaambord en elke lamp in elke verlichtingspaal. Elke draad gespannen om het gazon te beschermen en elke schroef in elk bankje. Allemaal, één voor één, zijn ze daar door tere of verweerde mensenhanden geplaatst. Allemaal. Miljoenen werkuren van miljoenen mensen, gecondenseerd in ons straatbeeld. Met dat beeld in het achterhoofd spreken we Stijn De Roo. Momenteel wordt 1% van de huizen duurzaam verwarmd. Dat moet, binnen dertig jaar, 100% zijn. Elke kabel, elke boring en elk verwarmingselement. Op dertig jaar. Een bovenmenselijke taak, waaraan Stijn probeert bij te dragen. Een mens om veel van te leren. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/stijn-de-roo/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Biodiesel Stijn vertelt over zijn avonturen met biobrandstoffen. Over palmolie telen in de Grote Meren regio in Tanzania en over de klimaatdoelstellingen die toen een stuk minder ambitieus waren. Hoofdstuk 2: Spin in een web Een voorstelling van Wattson, watt ze doen en het businessmodel dat dat mogelijk maakt. Een eerste duik in de complexiteit van energierenovatie. Over het financieren van de projecten, het opvolgen en de perfecte combinatie vinden tussen het praktische, het technische, het financiële en het juridische. Hoofdstuk 3: Waarom ben je niet rijker? Over langetermijnrelaties met klanten en hoe moeilijk dat vandaag is. Over voorspelbaarheid en de ingewikkelde mix van investeringen die ervoor zorgt dat het geheel bankable is. Over impact linken aan financiële incentives zodat het goede ook economisch het meest interessante wordt. Over waarom Stijn nog geen miljonair is en hoe de energieprijzen daarmee te maken hebben. Hoofdstuk 4: Taxshift Een analyse van de problemen die ervoor zorgen dat de transitie niet snel genoeg gaat om de doelstellingen van 2050 te halen. Enerzijds de overdreven belasting van gas ten opzichte van electriciteit en de nood aan een taxshift. Anderzijds de beperkingen van nieuwe technologieën zoals de warmtepomp en de nood aan deep renovation. Hoofdstuk 5: We vinden wel iets Over het plan van ons beleid om de doelstellingen te halen en de enorme gap tussen droom en daad. Over hoe een warmtepomp werkt als een omgekeerde frigo en over techno-optimisme. Hoofdstuk 6: Langemarck-Poelkappelle Een gedachte-experiment over het klimaatneutraal maken van Poelkappele en de stappen die we daarvoor zouden moeten zetten. Over afbraak, warmtenetten en wijkrenovatie. Over de grote hoeveelheid praktische bezwaren tussen droom en daad. Een samenvatting en een finale inschatting van hoe hoopvol of depressief we moeten zijn met het zicht op 2050.

Voetballer wilde hij worden maar uiteindelijk werd hij op zijn 18 de jongste imam van België. Wij begrijpen waarom. We zouden schrijven dat ons gesprek maar een beetje over religie is gegaan. We spraken over mensen verbinden, integratie, de kloof tussen arm en rijk en zijn opkomende trouwdatum. Hij zou zeggen dat we de hele tijd over religie hebben gesproken. Wij begrijpen waarom. Nu wel. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/khalid-benhaddou/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Als we Lynn vragen waarom we, na het aanhoren van zoveel onrecht, toch zo weinig langdurig zieken horen in het publieke debat, twijfelt ze niet lang: Velen onder hen denken dat het niet uitmaakt. Dat er toch niemand zal luisteren. Dat ze niet geloofd zullen worden.  Lynn beslist het risico te lopen niet geloofd te worden. Ze onderhandelt dagelijks met haar gezondheid om de wereld duidelijk te maken dat langdurig zieken geen categorie maar medemensen zijn. Dat hun worstelingen en onzekerheden ook de onze zijn. En dat een systeem dat hen onrechtvaardig behandelt, de gehele bevolking tekortschiet.  "Het klinkt misschien een beetje wollig", zegt ze ergens in het gesprek. Alles van waarde klinkt wollig. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lynn-formesyn/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Groeipijn Lynn vertelt over haar diagnose en hoe lang die op zich liet wachten. Over haar tocht langs de goedkope-geneesmiddelen-rayon en het bestrijden van de pijn. Hoofdstuk 2: Premie voor rendementsverlies Over werken met een diagnose, inclusieplannen en ergonomische stoelen. Over het rendementsdenken en de slachtoffers ervan. Over wat inclusie voor iedereen zou kunnen betekenen en over hoe onlogisch ons systeem en onze werkcultuur in elkaar zitten. Hoofdstuk 3: Een supervoorwaardelijk basisinkomen Over de paradox van gaan werken onder het stelsel van invaliditeit. Over het vangnet en de absurditeit van een systeem dat geen tussenweg kent. Over het knelpuntberoep van adviserend arts en de besparingen die op termijn vooral geld kosten aan onze maatschappij. Hoofdstuk 4: Er is geen collectieve oplossing Over de boosheid die leeft bij Lynn en andere langdurig zieken. Over gedwongen worden tot slachtofferschap en de paradoxale positie van iemand die het lot van zichzelf en lotgenoten wil verbeteren, maar dat niet te actief mag doen omdat ze anders gestraft wordt.

Wie een opleiding begint bij Rising You heeft 97% kans op een goedbetaalde job. Zo gegeerd zijn de kandidaten, dat werkgevers bereid zijn een deel van de opleiding terug te betalen. De kandidaten? Bijna uitsluitend vluchtelingen. De kweekvijver? Een Brusselse klimclub. En de man achter Rising You? Iemand die je gewoon moet leren kennen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/benjamin-gerard/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Nature Benjamin vertelt over Nature vzw en de klimkampen die hij geeft voor jongeren. Hij combineert probleemloos een avontuurlijk verhaal waar jongeren zin in hebben met de wollige theorieën uit de ontwikkelingspsychologie. Het resultaat is een cool kamp waarin je je eigen grenzen kiest, waarin conflict mogelijk is en waaruit persoonlijke groei kan ontstaan. Hoofdstuk 2: Zwarte sneeuw Benjamin vertelt over de beginjaren van Nature, waarin hij zichzelf niet betaalde en in financiële problemen terecht kwam. Tot er zelfs een deurwaarder voor de deur stond. Hoofdstuk 3: Geld en impact Over het financieren van maatschappelijke relevante projecten. Via de markt of via subsidie. Over de moeilijkheid om impact te meten. Over kwalitatief en kwantitatief bewijsmateriaal. Over hoe je iets als zelfvertrouwen moet meten. Hoofdstuk 4: Rising You(th) Benjamin vertelt over Rising You en het model dat hij errond gebouwd heeft. Toekomstige werkgevers en de VDAB betalen mee voor het opleidingstraject van jonge vluchtelingen tot hoogtewerkers. Winwinwin. Hoofdstuk 5: Dan kunt ge werken ook Over solliciteren, CV's en gesprekken en hoe het proces compleet ontoegankelijk is voor nieuwkomers. Over het potentieel van een manneke van 12 die helemaal alleen van Afghanistan naar hier komt. Hoofdstuk 6: Ge kunt dat niet neerschrijven Over de vooroordelen die leven over vluchtelingen en hoe die verdwijnen wanneer die gasten effectief komen werken en aan een lunchtafel zitten met hun nieuwe collega's. Over de eerste gast die Benjamin aan job hielp.

Als burger laten we onze stem niet enkel horen in het stemhokje. Ons gedrag daar is slechts het gevolg, de kristallisatie, van alle maatschappelijke discussies die in de jaren daarvoor in kranten, tijdschriften, op sociale media en aan familietafels gevoerd zijn. Wat als iemand er in slaagt om een groep mensen systematisch weg te pesten uit die publieke debatten? Wat als iemand op die manier de realiteit van een hele groep mensen uit onze collectieve aandacht kan houden? Pesten lijkt op zich niet strafbaar, toch? En wie over pestgedrag klaagt, is kleinzerig, niet? Iemand kan wel stemrecht hebben. Maar zonder spreekrecht, of veiligheid van spreken, ontzeggen we mensen de mogelijkheid om de wereld mee vorm te geven. Veroordelen we hen tot het ondergaan van de werkelijkheid. Nemen we hun mens-zijn af. Daarom. Tot wanneer elke stem even luid en duidelijk wordt gehoord, is zwijgen geen optie. Pas dan kunnen we echt praten. Jihad Van Puymbroeck. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jihad-van-puymbroeck Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Gemuilkorfd Jihad vertelt voor het eerst over haar start bij de VRT en de gigantische golf van negatieve reacties die ze over zich kreeg omwille van haar naam. En over hoe dat pestgedrag op Twitter eigenlijk wel werkt. Niet omdat ze ontslagen werd, wel omdat ze zich de facto gemuilkorfd voelde. Hoofdstuk 2: Drie problemen Over de problemen tussen traditionele media en mensen van kleur. Over de vicieuze cirkel, van we vinden ze niet en we vertrouwen ze niet. Over de reden waarom mensen van kleur gevraagd worden, de manier waarop ze gebracht en geframed worden en tenslotte de nazorg die altijd nodig is, maar meestal ontbreekt. Hoofdstuk 3: Een collectief olifantenvel Over de mentale gevolgen van de backlash. Over het gecoördineerde karakter van die backlash en hoe krachtig dat werkt als taktiek om hele groepen te muilkorven. Over het mes dat langs twee kanten snijdt en de macht van sociale media om dingen aan te kaarten die vroeger nooit aangekaart werden. Over het verschil tussen de man en de bal. Hoofdstuk 4: Jihad Van Over het onderzoek naar Schild en Vrienden, het dossier, en Jihads beslissing om zich eerst als benadeelde persoon en vervolgens als burgerlijke partij te stellen. Over dat ene kindje dat op de speelplaats opstaat en tegen de pesters in gaat.

We wisten niet dat het kon, maar Stijn Van Hoestenberghe kweekt met Omegabaars een duurzame en Belgische vis. Waarom kiest een dokter in de biologie voor een carrière als visboer? Niet om populair te zijn in ieder geval: Voor vegetariërs gaat duurzame vis niet ver genoeg, voor niet-vegetariërs is onbekend onbemind. Toch ploegt Stijn voort. Omdat hij net als ons gelooft dat elke stap in de juiste richting een goede stap is. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/stijn-van-hoestenberghe Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

In de voorbereiding lazen we dat Jozefien als theatermaakster het onzichtbare zichtbaar wil maken. In het gesprek met haar ontdekten we welke prijs ze bereid is daarvoor te betalen. We hoeven maar naar de cijfers te kijken om te beseffen dat velen onder ons in stilte de wens koesteren niet meer op deze wereld te zijn. Maar buiten de zeldzame meldingen in de krant, omgeving met disclaimers, blijft die realiteit goed verborgen en moeilijk bespreekbaar. Jozefien weet wat het is om zelf op de rand te staan. Ze sprak met velen: familie en vrienden van, jongeren en ouderen die, en ze besliste om een stem te geven aan hen die tijdens het leven te weinig gezien werden. Omdat onze ongemakkelijkheid overstijgen misschien, hopelijk, levens kan redden. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jozefien-mombaerts Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Gezien worden Jozefien vertelt over het begin van haar relatie met Johan Heldenbergh. Johan zat in een depressie en de roddelpers schilderde haar af als evil stiefmoeder. Over hoe toen 2 zinnetjes in een lezersbrief in de Dag Allemaal troost boden. Hoofdstuk 2: Kousevoetenkermis Over de titel van Jozefiens voorstelling 'Een pleidooi voor zelfmoord'. Over de heftigheid van woorden en het doel van haar voorstelling. Over de reacties van mensen die zelfdoding van dichtbij hebben meegemaakt en zij die er niet mee te maken hebben gehad. Hoofdstuk 3: Kunnen we het erover hebben? Jozefien gaat in op het thema zelfdoding en waarom ze denkt dat haar voorstelling en het erover hebben preventief kan werken. Het gaat over het grotere maatschappelijke probleem en het pleidooi voor zelfmoord dat onze samenleving eigenlijk voortdurend voert. Over schuld en verantwoordelijkheid. Hoofdstuk 4: Practice what you fucking preach Over het je toe-eigenen van het verhaal van iemand anders en of dat wel mag. Over hoe hard we zijn voor elkaar en hoe Jozefien ondanks die hardheid blijft gaan. Over het moederschap. Hoofdstuk 5: Betekenis Het meest filosofische stuk over onze collectieve zoektocht naar betekenis. En dat het misschien normaal is als je heel diep zit om na te denken over je nietigheid. Hoofdstuk 6: Een betoging van zelfmoordenaars Wat gebeurt er als we van die mensen die er niet meer zijn protagonisten maken? Wat zouden ze zeggen? Is dat uiteindelijk niet de schoonste aanklacht tegen het systeem dat hen tot die keuze dwong?

Opgepast: populair, hypothetisch en donker drieluik! 1. We leven allen steeds meer in bubbels waarin we alleen bevestigd worden in onze eigen mening. 2. Binnenin deze bubbels worden onze meningen bij gebrek aan tegenstem alleen maar extremer. 3. We slagen er daarom steeds minder in het compromis te vinden. Het resultaat? Een machteloze politiek die niet de hervormingen kan doorvoeren die nodig zijn om de problemen echt op te lossen. Het tegenargument voor dit donker drieluik? Christophe Busch! Ex-directeur van Kazerne Dossin (Holocaust) en vers directeur van het Hannah Arendt Instituut (burgerschap). Niet met een groot plan. Niet met dramatische uitspraken. Niet met vingerwijzingen, zondebokken of dogmatisch denken. Wel met empathie. Empathie, gecombineerd met messcherpe analyses gebaseerd op een breed historisch besef. Wie zich zorgen maakt, mag dit niet missen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/christophe-busch Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Als jouw bestaan een statement is, is er met de wereld iets grondig mis. Jaouad houdt van mannen. Jaouad zingt, ontroerend schoon (en ook een beetje in deze aflevering). Jaouad groeide op in een moslimgezin. Is een ondernemer. Runt een productiehuis dat de wereld van de toekomst in beeld brengt. Jaouad is vanalles. Dat is geen statement, dat is wat wij ook zijn. Allemaal mogen zijn. Niet omdat iedereen het daarmee eens is. Wel omdat we die vrijheid verdienen. En omdat elkaar beleefd de ruimte laten om onze eigen levens te leiden, de basis is voor ons samenleven. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/jaouad-alloul Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Beleefdheid Over ouder worden. Over de strijd voor lgbt-rechten en wat je al dan niet in je leven kan zien veranderen. Over beleefdheid als ultieme doel en het laten bestaan van onbegrip. Over het waardenkader dat religie ons al duizenden jaren oplegt. Hoofdstuk 2: Onvoorwaardelijke liefde Over seks en de confrontatie met onze dierlijke kant. Over goed en kwaad en het construct van dat binaire denken. Over het theater dat we allemaal spelen en de worsteling met onszelf. Het verhaal van Jaouad die als kind in de verkeerde echokamer zat en van zichzelf dacht dat hij slecht was. En over het grotere probleem dat we hebben met onvoorwaardelijke liefde. Hoofdstuk 3: Muziek en de grazende koe Over muziek als de meest ongrijpbare vorm die Jaouad beoefent. Over het universele van muziek en over dat we in onze fundamentele menselijkheid allemaal gelijk zijn. Grazende koeien, vretende, poepende wezens die niet goed of slecht bezig zijn, maar gewoon zijn. Hoofdstuk 4: Geen crew Over Jaouads vertrek thuis en de daarop volgende zoektocht naar zichzelf. Over het ontbreken van een crew en de fundamentele eenzaamheid van iemand die de status-quo wil doorbreken. Over het hoogtepunt van zijn eenzaamheid en de kracht die die ervaring heeft gegeven.

Er zijn zo van die gesprekken die blijven hangen. Gesprekken die een tijdje moeten rijpen in de kelder en er nog rijker uit komen. Met nog meer aroma's en een hint van kruidnagel. Sinds ons gesprek met Benjamin Verdonck zit er een kleine Benjamin op onze schouder. Hij wijst ons voortdurend op het kleine, op het lokale, op het materiële. Hij fluistert zachtjes in ons oor dat elk groot verhaal begint met iemand die een eerste stap zet. Op een specifieke plek, met een specifiek been en een specifieke schoen. Hij herinnert ons eraan dat een klimaatmars niet gelijk is aan de helikopterbeelden op het journaal. Het zijn de tienduizenden individuele verhalen die elkaar kruisen. Het is de kunststudent die heel de nacht aan haar protestbord heeft gewerkt. Het is de zelfgemaakte soep die de stemmen versterkt. Het is de introverte persoon die eerst op de trein, dan weer van de trein en vervolgens weer op de trein is gestapt. Het is het café dat haar toiletten opent. Het zijn de knipogende politieagenten en de babysittende grootouders. We moeten dat kleine leren zien. Eren. Koesteren. Want door onze ambitie op het kleine te richten, kunnen we grootse dingen doen. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/benjamin-verdonck Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Violently Happy Over Benjamins geschiedenis in de toneelschool en zijn rebellie tegen het mainstream theater van dat moment. Tegen de grote ambities en de grote gevoelens, voor het kleine, het lokale en het échte. Hoofdstuk 2: Sociale sculptuur Over Benjamins projecten in de publieke ruimte. Hij bouwde zaken en dat materiële is belangrijk, maar het gaat evengoed over de gesprekken die plaatsvinden naar aanleiding van zijn werk. Dat noemt hij de sociale sculptuur. Hoofdstuk 3: To withdraw gracefully Over verzet en de kracht van iets niet doen. Over de ultieme vraag wat ons nog rest als we de complete impact van de klimaatcrisis beseffen. Over ons terugtrekken van het voortoneel. Hoofdstuk 4: Individuele verantwoordelijkheid Over de breuklijn tussen individuele en collectieve verantwoordelijkheid. Over de vraag of we allemaal de morele plicht hebben om vegetariër te worden en met de trein te reizen. En de vraag of dat zin heeft. Hoofdstuk 5: Vrijheid Over Benjamins Handvest, waarin hij een oproep doet aan kunstenaars om eens iets te proberen. Een voorstelling te maken in de letterlijke betekenis. Om nederig om te springen met materiaal en met afstanden. Over de discussie die daaruit ontstond. Hoofdstuk 6: Een actief archief Over zijn in het hier en nu en Benjamins gewoonte om rondellen te verzamelen en te documenteren. Over envie en besoin en dat de meeste dingen gewoon beginnen als een goestingske voor wij er allerlei grotere betekenissen aan gaan hangen. Hoofdstuk 7: Hoe het zou kunnen zijn Het meest existentiële deel, tussen hoop en wanhoop, tussen Gramsci en Bloch. Waarbij Benjamin toch duidelijk naar de hoop neigt en niet anders kan dan het leven vieren en de strijd voor een betere wereld verder te zetten.

In onze reeks Grote Vragen proberen we, aan de hand van fragmenten uit onze gesprekken, een antwoord te formuleren op een vraag die ons bezighoudt. Er wordt gevochten om woorden, zoveel is zeker. Transmigrant of vluchteling? Blank of wit? Minder- of andersvalide? Maar waarom voeren we die strijd? Is dat geen tijdverdrijf (zoals ons soms wordt toegestuurd)? Of een afleiding van “de echte strijd”? Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/moeten-we-vechten-om-woorden Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Misschien, misschien (!) hebben we dankzij Nadia Fadil de oorsprong van het menselijk leed gevonden: Betekenis. Ons menselijk leven mag niet zomaar een leven zijn, nee nee nee, het moet een betékenisvol leven zijn. Alles moet betekenis! Wanneer iemand ons zonet complimenteert op onze outfit (gebeurt zelden) nemen we dat niet zomaar aan. Hoezo zouden we? We vragen ons af waarom hij dat doet. Net zo met hoofddoeken, juwelen, schoenen en tattoo's. Allen roepen ze een resem associaties op die al snel veel luider klinken dan de woorden van wie ze draagt. "Ik vind dat belangrijk." JA MAAR WAAROM DAN? Betekenisgevende wezens, noemt Nadia ons. We zien de realiteit, classificeren de realiteit, en we proberen er vervolgens een hiërarchie in aan te brengen. In Jip en Janneke taal: we fabriceren kotjes en discussiëren vervolgens over de volgorde waarin ze gezet moeten worden. En zo wordt een concrete vraag van iemand die wil bidden op het werk een "aanval op onze beschaving". Net zo goed kon het een discussie zijn over wie waarvoor 5 minuten pauze mag nemen. (Roken wel bidden niet. Raar.) We moeten ons die neiging niet kwalijk nemen. Kotjes en volgordes, ze liggen ons te na aan het hart en leveren ons te veel op om ze bij het groot vuil te gooien. En het is ook hoopvol te beseffen dat zowel de kotjes als de volgorde door mensen werden bepaald en dus ook door mensen veranderd kunnen worden. Maar het is dringend. Want die kotjes en die volgordes zijn niet zomaar gekozen. Ze bepalen wiens woord wat waard is. Wie we geloven en wie niet. We verdelen onszelf in groepen en rangschikken die groepen naar hun waarde. Niet zelden om de meest machtigen te dienen. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/nadia-fadil Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Europese Identiteit Nadia praat over een hoofddoekendebat dat ze in de lagere school al voerde. En over hoe er eigenlijk weinig veranderd is sindsdien. Over de Islam in het publieke debat en de voortdurende framing die haar onderzoek moet ondergaan. Over hoe de Europese identiteit grotendeels tot stand kwam door zich af te zetten van de andere, de moslim en hoe dat vandaag nog altijd gebeurt. Hoofdstuk 2 : Ik ben een doorgeefluik Over een alternatief model om naar identiteit te kijken. We bestaan niet in een vacuüm als losstaand individu. Neen, we bestaan omdat we afhankelijk zijn van anderen. We zijn onlosmakelijk verbonden met de andere. Over hoe en wanneer en waarom we het individu uitgevonden hebben en welk doel dat dient. Hoofdstuk 3: De praktische pragmatische dimensie Over de Westerse bril en de illusie van de neutraliteit. Over de publieke ruimte en hoe we ze werkelijk van iedereen kunnen maken. Over de beschavingsoorlog die gevoerd wordt en die eigenlijk niet nodig is als je gewoon pragmatisch naar de dingen kijkt. Hoofdstuk 4: Kottekes en volgorde Over het heersende Westerse paradigma als een voortdurend opdelen van de werkelijkheid in kottekes en in een volgorde. Over wat dat mogelijk maakt en wat dat kapot maakt. Over ons evolutiedenken en de angst om te verliezen wat we hebben. Over onze eigen rol in het scheppen van die angst. Hoofdstuk 5: Gemoedsrust voor nen euro of 10 Over een gebrek aan zingeving en de verschillende antwoorden daarop die vandaag bestaan. Over oude religies en over het liberalisme als religie. Over een mogelijk antwoord vanuit de kwantummechanica en hoe ons dat eigenlijk gewoon terugbrengt tot de epistemologische bescheidenheid. We don’t know.

Wij zijn kleurenblind grootgebracht. Met Benetton posters op de achtergrond. "Ik zie geen verschil, we zijn toch allemaal mensen." En hoe ouder we werden, hoe duurder de woorden waarmee dat beeld verankerd werd. Humanisme. Universalisme. Liberalisme. Woorden die muren leken af te breken om een wereld van gelijke kansen te scheppen. Mensen zoals Mohamed zijn vanuit dat kader moeilijk te begrijpen. Want waarom zou je evenementen organiseren die zich exclusief richten op de zwarte gemeenschap? Of organisaties opzetten die proberen zwarte jongeren te ondersteunen in hun hogere studies? Is dat geen "omgekeerd racisme"? Draagt hij niet bij tot de segregatie die wij met onze kleurenblindheid proberen op te lossen? Nee. Wij waren verkeerd. Wij zijn al lang verkeerd. En het zou ons goed doen, dat te erkennen. Elk gesprek dat we eerder over dit thema hebben gehad, was een voorbereiding op dit moment. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/mohamed-barrie Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Wie bepaalt? Mohamed praat over modellenwerk en over hoe moeilijk dat is als je je bewust bent van beeldtaal en hoe die historisch gebruikt werd. Over de vermoeiende afleiding die racisme is en over de onmogelijkheid om uit het kader dat voor jou gecreëerd werd te ontsnappen. Hoofdstuk 2: In jullie ogen ben ik zwart Het migratieverhaal van Mohamed. Op zijn 12 jaar komt hij in België terecht. Enkele jaren later verlaat hij de veilige cocon van zijn ouders en begint hij door te hebben hoe ons systeem in elkaar zit en hoe het niet-witte mensen behandelt. Hoofdstuk 3: Van Grinta naar Zamzam Over het verzet dat bij Mohamed ontstond in het vijfde leerjaar. De Grinta die hem energie geeft om zich tegen het systeem te verzetten. Maar na het wegduwen van dat systeem ontstaat er ruimte en in die ruimte kon hij zichzelf terugvinden. Over de zelfliefde en de creatie als centrale concepten in Mohamed's leven. Hoofdstuk 4: Hoe veel generaties nog? Over het belang van gemeenschap. Over de kritiek dat je dan verdeelt in de plaats van verbindt. Over het relletje tussen Mohamed en Walter Zinzen en over het grotere falen van progressief België. Hoofdstuk 5: Compassie Over onze onderdrukte compassie en de maatschappij die systematisch ons gevoel wegduwt. Mohamed verbindt ruziemakende kindjes met hamsteraars in de supermarkt en met belastingontduikende miljardairs. Hoofdstuk 6: Schaarste wordt in uw ziel gedropt Over de geldbedragen die mensen met migratieroots elke maand terugsturen naar hun land van herkomst. Over wat dat zegt over onze en andere culturen. Wij zien onszelf als een losstaand project dat al zijn successen en al zijn falen te danken heeft aan zichzelf. Wat als we onze kinderen iets anders zouden leren? Hoofdstuk 7: Waar zijn we bang voor? Over onze traditie van kleurenblindheid. Over hoe dat zwarte mensen onzichtbaar maakt in de statistieken en het onmogelijk wordt om iets aan hun positie te veranderen. Over de ultieme vraag: waarom heeft het witte systeem zwarte mensen nodig?

Ik leerde Ish kennen als coach in het geweldige dansprogramma So You Think You Can Dance, we volgden hem vervolgens van dichtbij toen hij met zijn boeken, theatervoorstelling, kortfilms en televisieprogramma's Vlaanderen veroverde en tot bruggenbouwer werd gebombardeerd en nu mocht ik hem aan onze tafel ontmoeten. Als creatieve, lieve mens. Zeker. Maar bovenal als een messcherpe denker. Als m'n dochter op het strand speelt, stampt ze de aarde in haar emmertje zo hard mogelijk aan om zo tot het mooiste en meest stabiele kasteel te komen. Dat lukt (meestal). En zo lijkt het ook te zijn met de inzichten van Ish: de voorbije jaren hebben harde stampen uitgedeeld. Stampen die zijn inzichten en overtuigingen grondig in vraag hebben gesteld. Maar wat er nu staat, is geen vertwijfelde mens of onzekere kunstenaar. Wat er nu staat, is een stevig kasteel. Geniet ervan. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/ish-ait-hamou Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken: 3:28 Hoofdstuk 1: De tomaat Ish heeft het over het delen van ideeën en over het alleen zijn met een idee. Over gefilterd praten, nadenken over wat je zegt en of het wel jouw doel dient. Over de vorm waarin je iets brengt en de omstandigheden die de perfecte tomaat-eet-ervaring opleveren. 11:26 Hoofdstuk 2: Van Zwitsers zakmes naar stok Over creatief ondernemen en de passie van Ish voor alle details van zijn projecten. Over hoe de release van een boek soms leuker is dan het schrijven. Over het creëren van ervaringen. Over efficiënt met je tijd leren omgaan en ‘neen’ leren zeggen. Over hoe Ish evolueerde van een Zwitsers zakmes met 12 functionaliteiten naar een stok waarmee hij alles kan doen. 20:15 Hoofdstuk 3: Toegang Over hoe Ish ooit een een fake e-mailadres aanmaakte voor zijn fake assistent. Over de relatie tussen een kunstenaar en een producent en de onderhandelingen die die relatie bemoeilijken. Over vorm en inhoud en hoe vorm ons veel te vaak toegang geeft of ontzegt. Tot plekken, tot discotheken, tot instellingen, tot professionele opportuniteiten, tot de harten van mensen. Over de neiging om je vorm aan te passen zodat je toegang krijgt en daarna hopelijk op je inhoud wordt beoordeeld. 30:10 Hoofdstuk 4: Nia Over dansen en schrijven en de rol van het gevoel. Over melodrama en overacting en de mislukte pogingen om mensen naar een gevoel te manipuleren. Over de capaciteit van de mens om authenticiteit bij de ander te detecteren. We begrijpen de Nia, de bedoelingen van iemand, zonder al te veel aanwijzingen. Over huilen op het podium. 41:26 Hoofdstuk 5: Fix-it-Felix Over de oude Ish, de bruggenbouwer tegen wil en dank. De verbindende figuur die in tv-studio’s en kranten opdook en voortdurend bezig was met het fixen van onze grootste maatschappelijke problemen. Over hoe Ish die periode meemaakte en over hoe slopend het is om de verwachtingen van zoveel mensen op je schouders te dragen. 48:50 Hoofdstuk 6: Wees dat bijpersonage Over de parallel tussen onze levens en een goed geschreven film. Over mensen die er geraken en anderen die halverwege gestrand zijn en over hoe we bijpersonages moeten zijn die hen over de drempels helpen. Over de beste manier om de wereld te veranderen en de verplichting om dat te doen. Dat het ok is als je het niet kan dragen en dat niet iedereen een marathon moet lopen.

Op een bepaald moment besliste Yassine dat een gewoon leven niet voor hem weggelegd zou zijn. Misschien besliste hij het niet zozeer, maar erkende hij het eerder als een feit dat al even aan het groeien was en nu niet langer te negeren viel. Wie Yassine Boubout zegt, zegt politiegeweld. Al jong, veel te jong, ervaart hij zelf wat het betekent wanneer een instituut misbruik maakt van de macht die haar gegeven wordt. En voelt hij de woede die daarmee gepaard gaat. Iemand die dan niet beslist om stenen te gooien maar bruggen te bouwen, doet meer dan we van een redelijk mens kunnen verwachten. En heeft altijd een plaats aan onze tafel. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/yassine-boubout Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken: Hoofdstuk 1: Meer blauw op straat Over de dociele houding van de politiek ten opzichte van de politie. Over het SRT team in Antwerpen en de ingebakken veronderstelling dat meer blauw op straat de veiligheid verhoogt. Over militairen op straat. Hoofdstuk 2: Foie gras in de studie Ons beleid is altijd een reactie op, een bestraffing, een indekken. We werken te weinig preventief. Over Community Oriented Policing en hoe dat eigenlijk veel beter werkt. Over de absurd korte politieopleiding in België. Hoofdstuk 3: Jagers en jachthonden Over etnisch profileren en het compleet gebrek aan erkenning van het probleem. Ondanks de positieve voorbeelden uit het buitenland. Over de politiemensen zelf, van goede en minder goede wil. Over de hiërarchische structuur van de politie en de zwijgcultuur die er heerst. Hoofdstuk 4: Dat is toch ook straffeloosheid Yassine vertelt over zijn eerste aanvaringen met de politie en het effect dat dat heeft op jonge leeftijd. Over het systematisch criminaliseren van slachtoffers van politiegeweld en de zwijgcultuur die er heerst binnen de politie. Hoofdstuk 5: Geen woord Een aanklacht tegenover de politiek die de problemen bij de politie niet aanpakt. Meer over de giftige dynamieken die de status quo in stand houden. Over rotte appels die het politieuniform niet waardig zijn. Over het zelfbeeld van de politie en de moeite die ze hebben met zelfkritiek. Hoofdstuk 6: Defund the police Yassine legt uit wat defund the police in de praktijk zou betekenen. Hij schetst een wereld met een politie die meer preventief werkt en geflankeerd wordt door andere organisaties. Een wereld die er veel schoner uitziet voor iedereen.

Dankzij jou krijgen onze gasten het publiek dat ze verdienen. Al bijna 150 gesprekken lang. Evenveel boeiende mensen namen plaats aan onze tafel. Nooit een routine maar steeds met meer vertrouwen. Maar plots zit je aan de andere kant. En dan. En dan is je eerste antwoord ‘Een beetje onwennig’. Want voor één keer zat Anthony aan dezelfde kant van de tafel maar in die andere rol. Socius vroeg ons om het verhaal van Zwijgen is geen optie te vertellen op camera, als gast in onze eigen studio. Eerlijk? Onze eerste reflex was om nee te zeggen. We praten niet graag over onszelf. Toch zeiden we ja. Gelukkig zeiden we ja. Dankzij de minzame Nicky Aerts konden we eindelijk onder woorden brengen wat Zwijgen is geen optie voor ons is. Wat het zou kunnen zijn, voor ons maar we hopen ook voor jou. Voor één keer een gesprek over ons.

De tijdsgeest is niet mild voor zij die van mening veranderen. Wel, tijdsgeest: De papa van Wim zat bij de SS, dat klopt. En Wim heeft zelf lange tijd doorgebracht bij het Vlaams Nationaal Jeugdverbond, ook waar. En ja, hij tooide zich daar met Nazi parafernalia. Maar Wim kwam door muziek op een heel ander pad terecht. Een confronterend pad. Een pad dat de wij-zij tegenstelling, de kern van zijn overtuiging toen, met de grond gelijk maakte. Het vraagt een moedig mens om dat te laten gebeuren en er openlijk over te vertellen. Zodat wij ervan kunnen leren. Maar nog moediger is het hoe Wim vandaag muziek gebruikt om van erfgoed iets inclusief te maken. Hoe hij met het hyper-populaire Boombal woorden zoals volksdans openbreekt, zodat 'Volk' niet langer aan de nauwe definitie van zijn vroegere vrienden beantwoordt maar aan de zijne. En aan die van ons. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/wim-claeys Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken: Hoofdstuk 1: Nooit meer oorlog Over de geschiedenis van de Vlaamsche beweging en hoe die tussen de twee wereldoorlogen vervelde richting facisme. Het verhaal van Wim's vader die uiteindelijk naar het Oostfront vertrok met het idee dat hij de Vlaamse strijd aan het voeren was. Hoofdstuk 2: Het voordeel van de duidelijkheid De morele consequenties van de collaboratie en de impact op een jonge Wim. Over het contrast tussen het beeld dat hij van zijn papa had en hoe de geschiedenis oordeelt over de Oostfronters. Over de holocaust en de eerste barstjes in zijn wereldbeeld. Hoofdstuk 3: Het was maar om te lachen Wim vertelt over zijn tijd bij het VNJ en het sluimerende racisme dat altijd aanwezig was, maar nooit expliciet werd. Over hoe je onder het mom van 'het was maar om te lachen' heel ver kan gaan, zonder ooit echt vragen te stellen bij het wereldbeeld dat achter die grappen zit. Over de parallel met Schild en vrienden. Hoofdstuk 4: De deradicalisering van Wim Claeys Over de 5 jaar waarin Wim nog bij extreem rechts bleef en steeds meer worstelde met het gedachtengoed. Over zijn uiteindelijke breuk en wat ertoe leidde. Hoofdstuk 5: Onze woorden Over traditie en het belang van een nieuw verhaal vertellen vanuit oude verhalen. Over woorden, zinnen, liedjes, dansen en kleuren die we associëren met foute ideeën, maar die we moeten terugclaimen. Hoofdstuk 6: Ik geloof hem Over Wim's liefde voor zijn vader en hoe hij vandaag, 20 jaar na de dood van zijn vader, het beeld van de SS'er verenigt met dat van de lieve papa.

't Is paradoxaal: om de wereld te veranderen hebben we overtuiging nodig. De overtuiging dat we de problemen zien zoals ze zijn. De overtuiging het begin van een oplossing te kennen. Want overtuiging geeft energie. Maar om iets te veranderen hebben we ook andere mensen nodig. En andere mensen kijken op andere manieren naar dezelfde werkelijkheid. We kunnen wachten tot "zij" hun bril afzetten en "onze waarheid" zien. Of. Of of of. We kunnen onszelf trainen. Trainen in het herkennen van onze eigen bril en wisselen met die van een ander. In onze PS-afleveringen praten we na over voorbije gesprekken. We leggen linken en zoeken metaforen die meer inzicht geven. Het is een heel kwetsbaar format, waarin we luidop proberen formuleren wat in ons hoofd nog niet helemaal afgelijnd is. Omwille van die kwetsbaarheid zijn onze PS afleveringen enkel toegankelijk voor onze mecenassen. Zij waren echter zo enthousiast over deze aflevering dat we ze voor het eerst met de wereld durven delen. We hopen dat jullie er van genieten. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/ps-we-hebben-altijd-een-bril-op/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken: Hoofdstuk 1: Kwantumtaal Over tovenaars en profeten en hoe we eigenlijk allemaal een beetje van beiden in ons hebben. Over een meer genuanceerde blik op technologie en hoe die tot een interessanter debat kan leiden. Over een kwantumtaal die ons uit de loopgraven haalt. Hoofdstuk 2: Wij zijn de pudding Over een brillencollectie die je de mogelijkheid geeft om op veel verschillende manieren naar de werkelijkheid te kijken. Over de crazy shit die je dan ziet. Over dat zonder bril kijken onmogelijk is en dat wie denkt brilloos door het leven te gaan moet overtuigd worden dat hij of zij een bril aan heeft. Over engagement binnen dat relativistisch kader. Hoofdstuk 3: Met hersenen en handen Over een nieuwe visie (uit de jaren ’70) op werk en handenarbeid. Over productiviteit versus werkvreugde. Over het fordisme en een utopische wereld waarin we cumbaya zingend met onze ouderen en kinderen op een veld staan.

Er zijn momenten waarop het leven een bult in jouw landschap plooit. Momenten van verdriet, tegenslag, boosheid. Ontroostbaarheid. "Dat gaat wel over", horen we dan. "Het wordt wel beter" ook. Of "na de klim komt een afdaling". Niet zo voor Marieke. Ze schreef met Bult een roman waarbij de personages - niet toevallig - bovenop hun Bult gaan wonen. In het verdriet. Om daar, in de verte, de schoonheid te leren zien. Marieke is een kunstenares. In de klassieke zin, zeer zeker, met een bewonderenswaardig palmares aan theater en tekst. Maar bovenal leerden we van haar de levenskunst: het vermogen schoonheid te voelen in onze meest kwetsbare momenten. Omarm Marieke. Het zal u deugd doen. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/marieke-de-mare Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken:

Niemand, waar ze zich ook op het politieke spectrum bevinden, pleit voor open grenzen, toch? Fout. Naima Charkaoui doet het wel. En niet omdat ze naïef is of wereldvreemd. Wel omdat ze een hekel heeft aan dooddoeners: slecht onderbouwde meningen die het echte denken belemmeren. Zeker als die dooddoeners nog eens doen wat ze zeggen: doden. Als je de temperatuur gradueel genoeg opbouwt, kan je een kikker levend koken zonder dat hij aanstalten maakt om uit de kookpot te springen. Zo ook laten wij ons indommelen door schijnbaar neutrale woorden zoals 'pragmatisch' en 'realistisch'. Woorden die eigenlijk voor weinig anders dienen dan het status quo in stand te houden. De dictatuur van de redelijkheid. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/naima-charkaoui Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken: Hoofdstuk 1: Disclaimers Over onze rol in het licht van de geschiedenis, de blinde vlekken en absurditeiten waar we ons vandaag nog niet bewust van zijn. Over het nut van disclaimers en de neiging om je standpunten voortdurend te omringen door kussentjes. Over hoe Naima zich actief verzet tegen die neiging. Hoofdstuk 2: De waarheid ligt niet per se in het midden Over polarisering en een sterk standpunt innemen. Over containertermen die het echte debat wegmoffelen en ons allen aan de oppervlakte houden. Over Naima's altijd aanwezige engagement dat uiteindelijk haar beroep werd. Hoofdstuk 3: Actief pluralisme Over Naima's frustratie met de kwaliteit van het debat, toegepast op het hoofddoekendebat. Over hoe we ook zouden kunnen omgaan met religieuze en culturele verschillen. Hoofdstuk 4: Sociaal verkeer Over populisme en andere misbruikte termen. Over het belang van semantiek. Over het verschil tussen bedoeling en effect in het racismedebat en de culturele verandering die we vandaag doormaken. Hoofdstuk 5: Niet in mijn naam Een interessante vergelijking tussen de wereldeconomie en de Carrefour. Over waarom we het idee hebben dat het geluk van anderen dat van ons in de weg staat. Over het belang van preken voor eigen kerk als aanmoediging. Over jezelf dwingen om niet meer weg te kijken en mee te bouwen aan een betere wereld. Over 'neen' zeggen.

We worstelen met de schoonheid van dit gesprek. Laat ons even uitleggen waarom? We spreken Rashif over kunstenaar zijn in neoliberale tijden. Over de kracht van perceptie. Over kwetsbaarheid en de risico's die je neemt door ze te tonen. Maar ook over het perspectief van de bastaard. Over een acteur zijn met zichtbaar andere roots, het belang van representatie en de rol die je dan door dit tijdsgewricht wordt toebedeeld. We denken dat hij bij ons over dat laatste liever niet had gesproken. Nee, we weten het wel zeker. Hij hoopte dat de start van zijn carrière als acteur het einde betekende van gesprekken over zijn afkomst. Dat blijkt, zo heeft hij ontdekt, onmogelijk te zijn. Je hebt jouw leven niet te kiezen. Rashif toont ons, met een ontroerende gratie, hoe weerbarstig die realiteit kan zijn. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/rashif-el-kaoui Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De neoliberale kunstenaar Over een veranderende kunstensector waarin het 'in dienst zijn' van een 'ensemble' vervaagt en er een nieuwe neoliberale kunstenaar ontstaat. Over hoe je enerzijds gedwongen wordt om zo te denken en anderzijds mee schuldig bent omdat je zo denkt. Hoofdstuk 2: Het kostuum Over perceptie en hoe de context alles bepaalt. Over onze aandachtspanne en onze vooroordelen en hoe met die kennis om te gaan. Over de rol van identiteit in het werk van Rashif en over de langzame aanvaarding van zijn rol in dit tijdsgewricht. Hoofdstuk 3: Wandelen op een touw Een heel delicaat hoofdstuk over ingeschakeld worden als acteur met zichtbare andere roots. Of om het vakje diversiteit af te vinken in het subsidiedossier. Over de permanente paranoia. En dat zonder namen te noemen. Over slachtoffers en daders. Hoofdstuk 4: Je nek tonen Over kwetsbaarheid als middel om tot een echt gesprek te komen. Over afgerekend worden op de poging en dat proberen op zich waardevol is. Over de voorzichtigheid van Rashif en een Freudiaanse verklaring daarvoor. Hoofdstuk 5: De bastaard Rashif vertelt over zijn jeugd. Over de niet meetbare factoren zoals de liefde van zijn moeder. Over zijn afwezige vader en wat dat met hem gedaan heeft. Over het onder ogen komen van zijn verleden dankzij de kunst. Hoofdstuk 6: Sense of belonging Over het bastaardperspectief en het omarmen van die tussenpositie. Nu l'un ni l'autre. Dat is het perspectief van de toekomst. We leven in een bastaardcultuur. Over de donkere kant en de zoektocht naar een sense of belonging. Hoofdstuk 7: Ma gij zijt ne goeie Over opnieuw datzelfde dilemma. Binnen of buiten? Woede of begrip? Over het belang van representatie en het erkennen van de terechte woede.

Marjan richtte mee Touché op. Een organisatie die gestart is met agressiebegeleiding voor gedetineerden. Haar blik op mensen in de gevangenis en bij uitbreiding haar blik op iedereen die door de maatschappij afgeschreven wordt, krijgen we ons leven lang niet meer van ons afgeschud. Dat is haar eerste cadeau. Het tweede cadeau is de ultieme droom van Touché: agressie in de hele maatschappij onder handen te pakken. Dat betekent allesbehalve 'onderdrukken' of 'uit de maatschappij krijgen'. Nee. Voor Marjan is agressie bovenal energie. De wil om te bewegen. Om de wereld te bewegen. En die energie, moeten we bovenal beter gekanaliseerd krijgen. Dit gesprek raakte ons zo hard, dat we beslisten het vier jaar na eerste uitzending nog eens naar jullie te sturen. Mis het niet, alsjeblieft. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marjan-gryson/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken: Hoofdstuk 1: Goesting Over hoe Marjan de overgang maakte van een half naar een volledig mens. Van een professionele psycholoog die vooral wil analyseren waarom iemand iets gedaan heeft naar een therapeute die mee mag denken met mensen over wat ze willen worden en hoe dat zou kunnen lukken. Hoofdstuk 2: Word je daar niet kwaad van? Over het ontstaan van vzw Touché vanuit een schrik om oude zagen te worden. Over het systeem en wat er mis mee was/is. Over kwaadheid als motor om in beweging te komen. Hoofdstuk 3: De muren Over de mensen die bittere comments schrijven op HLN en hoe we hun woede kunnen kanaliseren. Over de te hoge muren als verklaring voor onze binaire en oppervlakkige blik op gedetineerden. Het contrast tussen TV en het verhaal van Marjan over een project met de zware mannen van Oudenaarde. Hoofdstuk 4: Er is geen reden om iemand op te geven. Over de kwantiteit van gedetineerden die geholpen moeten worden versus de kwaliteit van de hulp die Touché biedt. De voortdurende afweging tussen impact en schaal. Over onze plicht om als maatschappij beter te doen.

Hij zingt voor Het Zesde Metaal. Bij de eerste luisterbeurt ongevaarlijke liedjes die moeiteloos de weg naar het hart vinden. Genoeg om nog eens te luisteren. En nog eens. En nog eens. Om dan te ontdekken hoe Wannes niet enkel jouw hart maar ook jouw hoofd begint te koloniseren. Want achter de schijnbaar ongevaarlijke zanger schuilt iemand die begrijpt dat onderschatting een wapen is. Iemand die zalen vol bankiers de waarheid kan vertellen, zonder buiten gedragen te worden. Slim maar niet luid, de kracht van verborgen engagement. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/wannes-cappelle/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De woorden zijn met veel te veel Wannes vertelt over de gemiddelde West-Vlaming die niet per se kampioen is in het uiten van emoties. Over hoe hij zelf misschien wel een gemiddelde West-Vlaming was en over hoe hij geleerd heeft toch zichzelf te zijn in die wereld. Hoofdstuk 2: Wien es der hier de minst stoeren? Over de rode draad die door al het werk van Wannes loopt: Ontferm u, maak uzelf minder sterk. Want het is dat opbod dat burn-outs veroorzaakt, dat relaties doet stuklopen en dat oorlogen start. Hoofdstuk 3: De pluimen da’ ‘k van junder è afgepakt Over de minder mooie kanten aan de rise to fame en het overdreven zelfvertrouwen dat Wannes al heel vroeg had. Over de vriendschap versus de carrière, over soep maken en fuck de radio. Over een vader die met één zin zijn zoon de energie geeft om jaren te blijven vechten. Hoofdstuk 4: Ge zie min volk, dak u verheffe Over de blijde boodschap van Willem Vermandere en Messiaanse opdracht van Wannes Cappelle. Over een nummer dat al lachend de waarheid vertelt. Hoofdstuk 5: Met wa woorden op een bladje en wa noten in mineur Over de valse underdogpositie van de zanger en de macht die je hebt als je op een podium staat en de waarheid kan verhullen met akkoorden. Over de Romeinse redenaars die de kunst van het bekritiseren zonder gepakt te kunnen worden al beheersten. Hoofdstuk 6: Maar ‘k è altid de meeste marbels Terug naar de jeugd van Wannes. Over hoe zijn overlevingsstrategie in de jungle van de speelplaats tot stand kwam. Over jongens op zoek naar zichzelf in de fitness en over een mogelijk alternatief voor de oude beelden van mannelijkheid.

't Is goed te weten dat Jeroen tien jaar geworsteld heeft om Wil te kunnen schrijven, een boek dat de ambiguïteit van de mens in al haar smerigheid inleefbaar maakt. Tien jaar waarin Jeroen genadeloos naar zichzelf leerde kijken en een verbale geweldenaar zag. Een falend mens. Een proberend mens. We durven zeggen dat ook zijn andere romans de weke huid van de menselijke conditie aan de zon blootstellen. Geboren vanuit de wil om van de wereld een betere plek te maken is dit de vorm waarin hij beland is. Koel de spiegel voorhouden. Vertellen. Vertellen wat soms moeilijk is om te horen. We zouden die koele blik van weinig anderen zo vlot aannemen. Wel van hem. Graag van hem. Zijn koele blik komt met een warm hart. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jeroen-olyslaegers/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Ironie Jeroen praat over de kantelmomenten in zijn professionele leven. Over de postmoderne ironie van de jaren ’90 die hij van zich af moest werpen alvorens hij echt schrijver kon worden. Over het ontstaan van zijn engagement. Hoofdstuk 2: De constatatie van het miraculeuze In- en uitzoomen in tijd en ruimte met Jeroen Olyslaegers. Jeroen introduceert zijn vorm van spiritualiteit, hij verbindt een verstopte wc met de kosmische grap die ons bestaan is en hij schetst het existentiële berglandschap waarin we allemaal verdwaald zijn. Hoofdstuk 3: WIJ Jeroen schuift verbondenheid en verhalen naar voor als de medicijnen tegen alle grote problemen. Over klimaat en hoe een collectieve verantwoordelijkheid veel beter zou werken dan een persoonlijk schuldgevoel. Over de Europese Unie die vergeten is verhalen te blijven vertellen. Hoofdstuk 4: Mycelisch bewustzijn Over het oude en een mogelijk nieuw model van communicatie. Over netwerken van schimmels die ons anders naar onze eigen realiteit kunnen doen kijken. Over de invloed van de wetenschap op onze manier van kijken, over de fluïditeit van moraliteit en hoe die in Wil zit, maar eigenlijk ook al in het begin van onze literatuurgeschiedenis. Hoofdstuk 5: Moraliteit is een shortcut Over ratio en emotie en de overschatting van het eerste ten koste van het tweede. Over stemgedrag, ruzie binnen de relatie en het onbenoembare heden. Over de moraliteit die ons helpt om snel te oordelen maar niet om de complexiteit van de werkelijkheid te begrijpen. Hoofdstuk 6: Jezelf in the equation brengen Over de geschiedenis van de wrok die nooit ophoudt. Over onze erfzonde en onze voortdurende strijd met onszelf. Jeroen pleit in dit hoofdstuk voor radicale eerlijkheid (in combinatie met zelfliefde) en hij geeft het goede voorbeeld door die op zichzelf toe te passen. Hoofdstuk 7: Genadeloze spiritualiteit Het verhaal van hoe Jeroen van een kleine Jim Morrison evolueerde naar een voorvechter van het genadeloze zelfonderzoek. Over zijn hoogst persoonlijke vorm van harde spiritualiteit die andere, zachtere vormen niet veroordeelt, maar die wel nodig is om hem tot inkeer te brengen. Hoofdstuk 8: Zombieland Een mediakritiek die respectvol blijft voor de mensen die in de media werken maar de hele mediawereld wel vergelijkt met een zombiefilm. Jeroen is hard, maar biedt daarna een alternatief. Of hij practicet alleszins wat hij in vorige hoofdstukken preacht en neemt zichzelf mee in the equation. Hoofdstuk 9: Collectieve pijn Over een bijna bovenmenselijk begrip voor de haters. Over de pijn die eigenlijk niet zo heel verschillend is bij verschillende mensen en het fundamentele basisakkoord waarmee wel allemaal meetrillen.

We overdrijven niet graag dus overdrijven we alleen wanneer het terecht is: Maxim Februari is een beetje als een God voor ons. Al is het maar omdat hij veel schijnbare tegenstellingen schijnbaar moeiteloos in zichzelf verenigt. Wat dacht je bijvoorbeeld van een jurist, gespecialiseerd in regels, die als schrijver alle regels van de kunst, met succes, tart? Maxim zoekt, beschrijft en denkt over de plaatsen waar het in onze maatschappij schuurt. Tussen veiligheid en vrijheid. Tussen controle en spontaniteit. Tussen wetten en moraal. Mens en technologie. Verbeelding en realiteit. Een gesprek dat, zeker in deze tijden, jouw tijd meer dan waard is. Dus sturen we het, een jaar na het begin van de lockdown, nog eens uit. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/maxim-februari/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De ordelijke denker en de nette avonturier Over twee contrasterende verlangens die in ons allemaal zitten. Een verlangen naar orde en een verlangen naar chaos en vrijheid. Over leven op je pagina’s, over tegenstellingen die niet op te lossen vallen, maar die eeuwig aanwezig blijven. En een prachtige anekdote over de vermenging van fictie en realiteit in het leven van Maxim. Hoofdstuk 2: Gestolde ethiek We hebben de neiging om wetten steeds meer te verankeren en door de digitalisering steken we ze in code en maken we interpretatie onmogelijk. De kunst is schijnbaar een domein dat nog niet helemaal verstard is, de plek waar vrij denken en voelen nog mogelijk is. Toch gelden ook in die wereld een heleboel wetten die niet altijd wenselijk zijn. Hoofdstuk 3: Verzet wordt onmogelijk Verdere verdieping van de starheid die ons denken is binnengeslopen en het verlies van de moraal ten voordele van steeds beter gebetonneerde wetten. Hoofdstuk 4: Het lelijke brandblusapparaat Over de menselijke neiging om de wereld te vereenvoudigen en in modellen te gieten en die modellen vervolgens te verwarren met de werkelijkheid. Een mogelijke verklaring voor die neiging is ons verlangen naar veiligheid. Het wordt duidelijk dat een ver doorgedreven streven naar veiligheid iets fundamenteel menselijk vernietigt. Hoofdstuk 5: Nieuwe talen Over de rol van religie en wetenschap in de transformatie die we doormaken. Over hoe ontwikkelingen binnen de wetenschap ook tot culturele veranderingen en tot de creatie van nieuwe talen zouden kunnen leiden. Over de gevaren van ons leven te gaan inrichten met wiskunde. Het verdwijnen van de natuurlijke taal op juridisch en sociologisch vlak zou wel eens die hele domeinen overbodig kunnen maken. Hoofdstuk 6: Noblesse oblige Een analyse van de beschaafde mens, de mens die wel eens een boek leest, maar zich voelt vervreemden en zich machteloos voelt om iets te veranderen. Een moreel appèl aan deze mensen om zich vooral in hun werkcontext niet als halve mens te gedragen.

Ai ai ai. Wie met zijn vinger een beetje begint te duwen op 'circulair bouwen' merkt heel snel wat voor een pijnlijke plek dat is. Leren hoe circulair bouwen precies in z'n werk gaat, dat is alles ontdekken wat er momenteel misloopt in één van de grootste sectoren in ons land: den bouw. Gelukkig hadden we aan Lionel een zachtmoedige leermeester. Iemand die met minzame lach en zoetgevooisde stem sloeg en dan zalfde. De problemen schetste en dan de mogelijke oplossing aanbracht. Ons defaitisme begreep en ons enthousiasme aanwakkerde. Lionel richtte mee Rotor op, pionier in het circulair bouwen. En het is pas sinds ons gesprek duidelijk geworden waarom hij zijn goede luim nog niet is verloren. Lionel houdt oprecht van materialen en vakmanschap. Daar kunnen we van leren. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lionel-devlieger/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De inerte tanker Over een hypothetische schooldirecteur die een gebouw moet laten afbreken en graag bepaalde elementen gerecupereerd wil zien. Over diezelfde directeur die dan een nieuw gebouw moet zetten en graag gerecupereerd materiaal zou gebruiken. Over de obstakels die hij tegenkomt en de gigantische inertie van de tanker die de bouwsector is. Hoofdstuk 2: De coulissen van de maatschappij Over de afbraak van gebouwen in België en de zogenaamde recyclage van bakstenen en beton tot puin dat vandaag nul euro per ton waard is. Hoofdstuk 3: De democratisering van cement Over de rol van cement in het onbruikbaar maken van alles wat het aanraakt. En dat terwijl het een fenomenale hoeveelheid C02 de lucht in spuwt. Over de tikfout die dat mogelijk gemaakt heeft en de algehele spijtigheid van nooit meer te ontmantelen gebouwen. Hoofdstuk 4: De geschiedenis van hergebruik Over het hout van Europa dat we eerst opgebruikt hebben. Over de omschakeling van bouwen met the end in mind naar bouwen met superglue en het afschaffen van zorgvuldige afbraak onder druk van vastgoedprijzen. Deze geschiedenis vertelt Lionel aan de hand van het Manhattan van de jaren '20. Hoofdstuk 5: Handenarbeid herwaarderen Over de precedenten die ons tonen hoe het ook kan. Over de renovatiegolf die eraan komt en hoeveel hergebruikte materialen die zal bevatten. Over handenarbeid en de culturele switch die nodig is om de negatieve perceptie rond handenarbeid te veranderen. Hoofdstuk 6: Appropriate Technology Over de rol van technologie in de toekomst van de bouwsector. Over belachelijke innovatie die niet meer dan een statussymbool is voor individuen en instituties. Over manieren om de culturele shift te bewerkstelligen.

Glyfosaat. Monsanto. Genetische gemodificeerde organismen. We kennen maar twee soorten mensen die zich hierover durven uitspreken. Zij die te weinig weten en daardoor de complexiteit niet vatten. En zij die zoveel weten, dat ze geen enkele vraag uit de weg gaan. Geert De Jaeger is van de tweede soort. Hoogleraar Plantenbiotechnologie en Bio-informatica aan de Gentse universiteit en met zijn onderzoek ingebed in het wereldvermaarde Vlaams Instituut voor Biotechnologie. Gaat u even zitten? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/geert-de-jaeger Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Zeer coole machine Geert leert ons de beginselen van de moleculaire biologie. Genen coderen voor eiwitten. Eiwitten vormen coole moleculaire machines en de allercoolste is ATP-synthase. Hoofdstuk 2: We zijn als goden. Over hoe de mens eigenlijk al heel lang ingrijpt op het niveau van de genen, verteld via het verhaal van de domesticatie van maïs. Over de Europese definitie van een GGO vandaag en het politieke probleem dat daaruit volgt. Hoofdstuk 3: De tovenaar en de profeet Over de tegenstand en hun oprechte zorgen. De bezwaren tegen GGO's, van voedselveiligheid, over milieu tot de socio-economische zorgen vanuit de biosector. Het deconstrueren van de discussie. Hebben we het over een techniek of over een landbouwsysteem? Hoofdstuk 4: Glyfosaat, permacultuur en herbebossing Over herbiciden, de voor- en nadelen ervan en meer specifiek het geval glyfosaat. Over permacultuur en of dat ooit ons huidige landbouwsysteem zou kunnen vervangen. Over de perfecte mix tussen grootschalig en kleinschalig. Hoofdstuk 5: Ecopragmatisme Over de huidige politieke situatie rond GGO's en de mogelijke versoepeling die er zit aan te komen. Over de eerste kleine stapjes in die versoepeling die de publieke perceptie zouden kunnen overleven.

"Ik hoorde haar vlak voor de lockdown praten in De Studio en het ging door merg en been." Zo raadde ZIGO-fan Lisa ons een gesprek aan met schrijfster, kunstenares en mensenrechtenactiviste Fleur Pierets. Terecht: Fleur is gemaakt voor ZIGO. ZIGO is gemaakt voor Fleur. (Als je wil dat we mensen zoals Fleur het podium kunnen geven die ze verdienen, word dan Mecenas van Zwijgen is geen optie. Er bestaat geen andere weg. En elke bijdrage telt.) https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Met Fleur kan je over moeilijke onderwerpen praten. En het gesprek over de rechten van minderheden is moeilijk. "Jammer", hadden we bijna geschreven, maar Fleur zou ons tegenspreken. Want dat het een moeilijk gesprek is, is het bewijs dat er iets aan het veranderen is. Dat mensen die lang gezwegen hebben dat niet meer doen. Om de plek op te eisen waar ze recht op hebben. Luid, als het moet. Zeg nu zelf: wie zijn wij om daar iets tegen in te brengen? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/fleur-pierets Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De derde ruimte Wat is normaliteit? Bestaat die persoon die volledig voldoet aan de norm wel? Over een derde ruimte waarin je de norm in vraag kan stellen zonder je er compleet tegen af te zetten. Fleur leeft en werkt in die ruimte. Hoofdstuk 2: Van kwaadheid naar liefde Hoe ver staan we met de strijd? Wordt het beter of slechter? Een zoektocht naar de kwaadheid van Fleur en een voortdurende slingerbeweging tussen optimisme en pessimisme, van het diepste dal tot bij het sprankeltje hoop. En dat in 11 minuten. Hoofdstuk 3: We zitten er allemaal op te kijken Hoe passen witte mannen in het verhaal? Over intersectionaliteit en hoe dat net iedereen zou kunnen dienen. Over quota en de voordelen van sociale media. Over de vocale minderheid en het stille midden. Hoofdstuk 4: Luchtig activisme Over de impact van één individu en de daaruit volgende verantwoordelijkheid. Over een luchtig activisme dat verbindt ipv verdeelt. Over de afstand tot jouw activisme en de verantwoordelijkheid die bij je privilege komt kijken. Hoofdstuk 5: Whatever works Over de Stoïcijnen en het aanvaarden van wat is. En er dan iets mee doen. Voor Fleur gaat dit op voor het verlies van haar geliefde, maar ook voor hoe ze haar werk aanpakt. Ze erkent de messyness van de realiteit en zoekt naar positieve actie om er iets mee te doen. Hoofdstuk 6: Queer Een eerlijk gesprek over het nut van alle minderheden onder één paraplu te verenigen en de moeilijkheden die daarbij komen kijken. Over de vrijheid van de één en waar die eindigt en of de ander dan nog mag beledigen. Een voorzichtige uitstap over de rol van de comedian vandaag. Wat mag en wat mag niet? Hoofdstuk 7: Zo groots ben ik niet Over de tegenstand, over de strijd die niet los kan staan van de inhoud. Over de onmogelijke eis van de Voltaire quote. Over strengheid en de verantwoordelijkheid van de minderheden om elkaar te steunen in de strijd.

De staat van ons onderwijs en de impact van de energietransformatie op de internationale politiek. Daar konden we Philip en Thijs onlangs over bevragen. Zowel Philip als Thijs geven aan dat we voor het oplossen van sommige problemen op de grenzen van onze werkelijkheid botsen. Een werkelijkheid die bepaald wordt door de bril waarmee we kijken. En die bril is cultureel bepaald. Beseffen dat we een bril dragen is één zaak. En op zich al moeilijk genoeg. Maar als we echt de grote problemen willen aanpakken. Als we voorbij onze grenzen willen geraken, hebben we een andere bril nodig. Hoe begin je daar - in Gods naam - aan? Hoe verander je een cultuur? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/ps-hoe-veranderen-we-een-cultuur/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

In de meer dan honderd gesprekken die wij tot nog toe voerden, passeerde het onderwijs niet zelden de revue. Vaak als magische oplossing: De plek waar een extra vak, een extra lesuur, een ander soort leerkracht, gebouw of methode het verschil zou maken. En zo de kiem zou worden van een ander soort wereld. Hoe realistisch is die goed bedoelde droom? Philip Brinckman beantwoordt de vraag. Welbespraakt, gedreven en genuanceerd. Maar stellig. Met als mentale munitie zijn decennialange ervaring op wat de beste school van ons land genoemd wordt en de stapels literatuur die hij 's avonds, verblijvend in het appartement van 'zijn' internaat, verslonden heeft. Een dijk van een gesprek. Voor jullie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/philip-brinckman Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Plus est en vous Philip verzet zich tegen de beleveniseconomie die zegt dat alles leuk moet zijn en daarbij vergeet dat er meer in ons zit. Onderwijs moet dat in ons naar boven halen, zoals een game dat altijd net iets moeilijk wordt, waardoor je steeds je grenzen verlegt. Hoofdstuk 2: Kameel, Leeuw & Kind Philip vat Nietzsche samen: Kinderen moet leren als kamelen in een spoor lopen, vervolgens moeten ze leeuwen worden en zich verzetten tegen de regels, weg van het spoor hun eigen weg kiezen. Enkel dan kunnen ze Kind (met hoofdletter) worden en dankbaar en vol verwondering in het leven staan. Volgens Philip willen we vandaag de kameelfase te vaak overslaan. Hoofdstuk 3: De retoriek van het opklimmen De markt is het onderwijs binnen gedrongen en zorgt ervoor dat er waarde (lees: economische waarde) wordt gegeven aan richtingen. Het onderwijs is het slachtoffer van de problemen van de maatschappij maar wordt wel verondersteld al die maatschappelijke problemen op te lossen.  Hoofdstuk 4: De taak van het onderwijs Philip gelooft in het onderwijsmodel van Gert Biesta met de 3 pijlers: kwalificatie, cultuur en persoonlijke ontwikkeling. Die 3 pijlers moeten elkaar in evenwicht houden en nu is dat niet zo. Hoofdstuk 5: Mensen een plaats geven Philip zoomt nog meer uit naar de alleroudste functie van het onderwijs: mensen een plaats geven in het culturele verhaal dat verteld wordt. Religie deed dat, maar met de secularisering is er ook iets wezenlijk verdwenen. Hoofdstuk 6: 7x8=54 Philip verzet zich hevig tegen het zelfactiverend leren waarbij de leraar een facilitator/coach is die zichzelf moet wegcijferen en alles uit het kind zelf moet laten komen. Daar tegenover staat de leraar die weet wat hij de kinderen wil leren en ze zo efficiënt mogelijk daar waar hij ze wil krijgen brengt. Hoofdstuk 7: Het afstootplankje Philip heeft het over wat een leraar goed maakt. Een goede leraar is als een afstootplankje bij het verspringen, iemand waartegen je je kan afzetten om verder te springen. Dat is een moeilijk meetbaar iets, het gaat voornamelijk over passie en talent.

Als de wereld massaal overschakelt van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie, wat doet dat dan met de machtsverhoudingen in de wereld? Zeker als er landen zijn voor wie olie nagenoeg de enige bron van inkomsten is? Dat is, al een aantal jaar, de eerste vraag die ons bij het ochtendgloren in het hoofd schiet. Het blijkt een belangrijke vraag te zijn. En gelukkig hebben we een job waarbij we experts kunnen uitnodigen om belangrijke vragen te beantwoorden. In dit geval: Thijs Van De Graaf, schreef het eindrapport van het Internationaal Hernieuwbaar Energieagentschap, is professor in de Internationale Politiek én een begenadigd spreker. Begin 2021 met een perspectief zo breed en ambitieus als de verwachtingen die we van dit jaar hebben. Hoppaaaaaa! Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/thijs-van-de-graaf/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 0:00 Intro 03:30 Hoofdstuk 1: Energietransformatie Over het getouwtrek tussen de transitiebelievers en de fossiele lobby, goede gesprekken met mensen uit de fossiele brandstofindustrie en de harde feiten over de energietransformatie. 11:55 Hoofdstuk 2: Het verhaal van IRENA Over competitie tussen internationale organisaties, de pogingen van olielanden om zich klaar te maken voor de toekomst en de mogelijke gevolgen van een transitie voor landen als Tsjaad en Nigeria. 23:04 Hoofdstuk 3: We hebben dit al eens meegemaakt Over de oliecrisis in de jaren 70 en de complacency die daarna terug kwam, over het kartel dat in koloniale tijden de oliemarkt verdeelde en de daarop volgende assertiviteit van de olielanden. 31:25 Hoofdstuk 4: Saoudi-Arabië Over ons aandeel in het financieren van oorlog en terreur, over de banden van Iran en Saoudi-Arabië met het westen en Amerika. En over patatten. 38:17 Hoofdstuk 5: Macht en waarden Hoe moeten we naar het nieuws kijken? Hoe gaan we om met de hypocrisie van de wereldpolitiek? 43:27 Hoofdstuk 6: Het sociaal contract Het vervolg van de geschiedenisles over de nationaliseringen van de oliereserves in het Midden-Oosten. Het ontstaan van de oliemarkt en de daarbij horende bubbels. Over de gevolgen van die gigantische schommelingen in de olieprijs en over hoe Saoudi-Arabië langzaam zijn wereldmacht verliest en vatbaarder wordt voor revolutie. 54:17 Hoofdstuk 7: Hoe ons wel te verhouden? Over in hoeverre de resource curse te maken heeft met het koloniale verleden. Over de rol van het westen in die hele puinhoop en hoe ons dan te gedragen om alles wat minder puinhoop te maken? Over de gordel van instabiliteit, over Libië en Marokko. Over de tanende rol van het westen op het wereldtoneel en het gigantische potentieel van India. 01:02:04 Hoofdstuk 8: China Over dat land dat allerlei gemene dingen doet op het wereldtoneel en dan blijkt dat wij net hetzelfde doen/deden. Over de dominantie van China in de energietransitie en de laatste strohalmen van Europa om een rol te spelen. De hoofdrol is helaas al bezet, maar ze zoeken nog iemand om cafégast 3 te spelen... 01:10:43 Hoofdstuk 9: Kyoto vs. Parijs Over dwingend klimaatbeleid opleggen versus iedereen zijn goesting laten doen. Over hoe in het Parijsakkoord niet één keer de term 'fossiele brandstoffen' staat. Over de scharniermoment waarin we ons bevinden.

Enkele van de meest vermaarde wetenschappers van ons land mochten we dit jaar aan onze tafel verwelkomen. Om ons inzicht te geven in een wereld die vaak onbereikbaar, onbegrijpelijk en ontoegankelijk overkomt. De wereld van de wetenschap. Om alvast een ding te leren: onbereikbaar, onbegrijpelijk of ontoegankelijk is die niet. In al die gesprekken vroegen we ons af wat de wetenschap voor ons kan betekenen. Naast snelle toepassingen zoals vaccins, wordt er immers veel tijd besteed aan onderzoek dat schijnbaar niet tot concrete oplossingen zal leiden. Toch niet op korte termijn. Nochtans hebben we meer dan ooit oplossingen nodig. Voor problemen die groter zijn dan ooit. Reden genoeg om ons gezamenlijk de vraag te stellen: Zal de wetenschap ons redden? En hoe dan? Bekijk de aflevering hier: zwijgenisgeenoptie.be/hoe-zal-de-wetenschap-ons-redden Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Natuurlijk weten wij niet welke ervaringen jullie in het leven achter de rug hebben! Maar voor ons was een museum tot voor kort vooral gelinkt met het woordje Waarheid. Hetzelfde met wetenschap: Waarheid! Maar hallo daar Marjan Doom, curator van het Gents Universitair Museum. Marjan koos ervoor haar wetenschapsmuseum het museum van de twijfel te noemen. Qué? Twijfel is niet vrijblijvend, zo leren we. En wetenschap is bovenal een methode om tot Waarheid te komen, maar geen garantie. En langzaamaan dreigen we, als maatschappij, die methode dood te knijpen. De gans te slachten omdat we sneller onze gouden eieren willen. Dit is een gesprek dat je moet horen. Al is het maar omdat we samen met Marjan tot aan de grenzen van onze taal geraakt zijn. En het uitzicht daar schoon is. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marjan-doom Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Opgepast: populair, hypothetisch en donker drieluik! 1. We leven allen steeds meer in bubbels waarin we alleen bevestigd worden in onze eigen mening. 2. Binnenin deze bubbels worden onze meningen bij gebrek aan tegenstem alleen maar extremer. 3. We slagen er daarom steeds minder in het compromis te vinden. Het resultaat? Een machteloze politiek die niet de hervormingen kan doorvoeren die nodig zijn om de problemen echt op te lossen. Het tegenargument voor dit donker drieluik? Christophe Busch! Ex-directeur van Kazerne Dossin (Holocaust) en vers directeur van het Hannah Arendt Instituut (burgerschap). Niet met een groot plan. Niet met dramatische uitspraken. Niet met vingerwijzingen, zondebokken of dogmatisch denken. Wel met empathie. Empathie, gecombineerd met messcherpe analyses gebaseerd op een breed historisch besef. Wie zich zorgen maakt, mag dit niet missen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/christophe-busch Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Serge is er de man wel voor om het gevecht met het onmogelijke aan te gaan. Klimaatambassadeur voor Al Gore, mede-oprichter van Klimaatzaak, oprichter van Futureproofed Cities en sinds dit jaar - tegen wil en dank - ook in een gevecht voor zijn persoonlijke gezondheid verwikkeld. We spraken hem drie jaar geleden. Maar met het jaar dat hij achter de rug heeft en de vorderingen die Europa maakt in haar strijd voor een leefbaar klimaat, wilden we hem heel graag terug spreken. Serge, immer minzaam, stemde toe. En wij zijn dankbaar dat we ons gesprek met jullie kunnen delen. Zodat we hem samen met jullie een spoedig herstel kunnen toewensen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/serge-de-gheldere-reunie Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

"Denken op lange termijn" en "het toeval herwaarderen", het zijn pleidooien die we vaker horen. Maar al te vaak missen ze de inhoudelijke weerhaakjes om zich echt in onze breinen en harten vast te zetten. En ons zo te verlossen van de alles-moet-snel-en-zeker-dictatuur. We hadden klaarblijkelijk Karine Van Doninck nodig. Een van de meest toonaangevende en bevlogen wetenschapsters die ons land rijk is. Niet bang om te verdedigen wat kwetsbaar is (cool), om verantwoordelijkheid op te nemen waar roekeloosheid dreigt (dank u) en om ons woorden als weerhaakjes te geven. Opdat we niet zouden vergeten wat belangrijk is (ja!). Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/karine-van-doninck/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Hij zegt het schoon in het Frans maar we vertalen het graag even in onze moerstaal: "We worden vaker door wantrouwen bedrogen dan door vertrouwen." Het is een zin die op zoveel verschillende manieren de kern van ons urenlange gesprek vat. Thomas Leysen was of is CEO of bestuurder bij bedrijven als KBC, Mediahuis en Umicore. Organisaties die een verleden met zich meeslepen maar ook de kans bieden om op grote schaal verandering te bewerkstelligen. Organisaties die gezien worden als zowel de oorzaak als de oplossing. Organisaties die we met argusogen volgen. Tankers. Daar aan het roer gaan staan en die tankers proberen sturen richting "beter", vraagt een bijzonder mens. En de essentie van zo'n mens proberen vatten, leek ons meer dan de moeite waard. "On est plus souvent dupé par la défiance que par la confiance." Dat is gelukt. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/thomas-leysen Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Wat doet dat met een Thomas, ruim twintig jaar innig te mogen samenwerken met een van de slimste mensen die ooit op onze aardbol heeft rondgereden? En wat doet dat met een Stephen Hawking, om een jonge Vlaming in jouw bureau op bezoek te krijgen en te beslissen dat je met hem jouw ideeën wil delen, aftoetsen en vormgeven? Aan Stephen kunnen we het niet meer vragen. Aan Thomas Hertog wel. Zijn antwoorden deden ons hoofd tuimelen. Rond sterrenstelsels en zwarte gaten ver en dichtbij. Rond het nut van de wetenschap en het belang van doelloze nieuwsgierigheid. En rond de vraag die ons allen, van geboorte tot de dood, bezig houdt. Mag bezig houden. Welke plaats heeft de mens, in ons universum? Het resultaat is een gesprek dat nog lang door onze aderen zal stromen. Klaar voor jouw shot? Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/thomas-hertog/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (03:44) Hoofdstuk 1: Een nieuwe theorie (08:12) Hoofdstuk 2: Unificatie (21:35) Hoofdstuk 3: De mens terug in het midden (32:55) Hoofdstuk 4: Zalige magie (42:37) Hoofdstuk 5: Woordenboek (51:14) Hoofdstuk 6: Global conversation (01:06:36) Hoofdstuk 7: De ivoren toren (01:14:40) Hoofdstuk 8: Het verhaal van het donkere heelal (01:27:50) Hoofdstuk 9: Nieuw paradigma

We horen wel vaker dat we iemand "echt eens moeten spreken". Maar het is toch iets anders als die opmerking van Anneleen De Bonte komt, de vrouw die op onze laatste Zwijgen is geen optie Soiree een zaal van 500 mensen tot een staande ovatie bracht met een uiteenzetting over macht en verantwoordelijkheid. Nog iets anders is het wanneer de gast die ons aangeraden wordt, theoloog Bert Roebben, een boek geschreven heeft dat "Volharden in de broosheid" heet. Een boek dat er elegant in slaagt schijnbare tegenstellingen met elkaar te verzoenen. Moeten we voor onszelf zorgen of voor de wereld? Egoïstisch zijn of altruïstisch? Streng of vergevingsgezind? Een vat vol nuance, die Bert, stevig onderbouwde nuance. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/bert-roebben Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Angelique is van het slimste dat ons land te bieden heeft. Door Forbes bekroond tot een van de meest veelbelovende wetenschapsters. Van. De. Wereld. En vandaag coördineert ze het wetenschappelijk onderzoek bij het Europese Ruimteagentschap ESA. Het gesprek gaat breed. En diep: Van de absurditeiten in academische carrières tot de toerekeningsvatbaarheid van beruchte misdadigers. Maar wij leerden vooral dat wanneer wij, als mens of als mensheid, beslissen om op onze tippen te gaan staan, er wonderlijke dingen kunnen gebeuren. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/angelique-van-ombergen Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

We hadden niet eerder een gast aan tafel met zoveel ervaring in de culture wereld als nu met Sigrid Bousset. Cultuurministers adviseren, literaire festivals organiseren, in jury's zetelen, de Vlaamse letteren promoten in het buitenland, schrijvers begeleiden, ze deed het. Allemaal. (Echt. Zot hé?) Wat Sigrid in onze ogen extra cool maakt, is dat ze niet enkel met haar twee benen in de artistieke wereld staat. Ze staat met diezelfde benen middenin de realiteit, waarin het vinden van centen voor cultuur een behoorlijke hachelijke onderneming is. En ze blijft proberen. Bij ons geen stem die je niet moet horen. Sigrid Bousset. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/sigrid-bousset Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Er zijn er weinigen in België die zoveel aanzien en kennis hebben verworven over de invloed van technologie op ons leven als Katleen. Dat vinden ze niet alleen in ons landje. De wereld is het daarmee eens. Wij vroegen haar aan tafel om te weten te komen of technologie echt de wereld kan redden. Ons leven beter kan maken. Veiliger en vrijer. Vrolijker en vriendelijker. En als dat zo is. Waarom moeten we daar zo lang op wachten? Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/katleen-gabriels Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Er is iets met Benjamin. Hij maakt werk dat door zowel critici als de grote massa bewonderd wordt. Hij maakt werk dat slaat en zalft. Dat groots is en tegelijkertijd bescheiden blijft. Er is iets met Benjamin. Met de manier waarop hij met kunst de wereld probeert te veranderen. Met elk werk. Met elke voorstelling. Luister naar zijn woorden en het woord 'voorstelling' zal nooit meer hetzelfde zijn. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/benjamin-verdonck Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

In 2018 werd Damya door New Scientist - we lezen het wekelijks - uitgeroepen tot Wetenschapstalent van het jaar. Meer dan terecht, als je zoals haar veelbelovende resultaten boekt in het ontwikkelen van een vaccin tegen kanker. Onze verwachting was dat er achter de wetenschappelijke doorbraken een bijzondere mens moest schuilen. Iemand die de moeilijke vragen opzoekt en niet tevreden is met standaard antwoorden. Spoiler: we hadden gelijk. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/damya-laoui Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Drie jaar geleden spraken we Frans voor het eerst in een eenvoudig vergaderzaaltje bij Triodos, de eerste en voorlopig enige duurzame bank van België waarvan hij de oprichter is. Dat gesprek raakte ons zo, dat we hem in de maanden en jaren daarna meermaals te gast vroegen. Hij weigerde. Elke keer. "Ik heb niets te vertellen. Het is aan de jeugd nu." Drie jaar lang bleef hij weigeren maar ook volgen. Hij was op elke Soiree, ontving ons samen met zijn vrouw bij hem thuis wanneer we advies zochten en dropte regelmatige bemoedigende woorden in onze mailbox. "Ik heb misschien iets te zeggen", stuurde hij op 27 mei. Een week later zat hij in onze studio. Vandaag kunnen we hem delen. Eindelijk. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/frans-de-clerck Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

"Van nu af aan is vrijheid immers de regel en wat niet mag de uitzondering" mailde het crisiscentrum ons vorige week opgetogen. Interessant. Want. Beschouwen wij onszelf als vrij? Als dat zo is, welke gevolgen heeft dat? Of wat verandert er als we beseffen dat we niet helemaal vrij zijn? Helemaal niet vrij zijn? Willen we wel vrij zijn? Ja? Waarom? Meer vragen dan antwoorden. En zo hoort het ook. Bekijk de aflevering hier: zwijgenisgeenoptie.be/hoe-vrij-zijn-wij Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Elke regel waar wij ons in dit land - en in elk land, om volledig te zijn - aan houden, is met de pennentrek van een politicus tot stand gekomen. Elke regel. De regel die bepaalt dat een vliegtuig goedkoper is dan de trein: een pennentrek. De regel die bepaalt dat multinationals belastingen kunnen ontwijken en kleine bedrijven niet: een pennentrek. De regel die bepaalt dat er te weinig handen zijn in de zorg: een pennentrek. Is het dan niet meer dan logisch dat wij die vinden dat de wereld beter kan, wij die vinden dat de wereld beter moet, onze tijd en energie zouden spenderen aan politiek? En als dat het geval is, waarom doen we het dan niet? Een moeilijke, moeilijke vraag. En de start van onze vierde aflevering: "Moeten we in de politiek?" Bekijk de aflevering hier: zwijgenisgeenoptie.be/moeten-we-in-de-politiek Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

We weten niet waar jullie wakker van liggen. Klimaat, ongelijkheid, discriminatie of democratie. Op grote schaal - gaan we onder de twee graden opwarming blijven? - of in jouw eigen leven - ga ik het einde van de maand wel halen? In al deze gevallen is er iets dat ons bindt: we willen beter. En we geloven dat beter kan. Maar wat als beter niet lukt? Wat als de doelen die je voor jezelf stelt, omdat je gelooft dat ze terecht zijn, omdat je gelooft dat de wereld er een betere plaats van zou worden, onhaalbaar blijken? Wat als blijkt dat jouw geloof onterecht was? Een moeilijke, grote vraag. En daarom. De start van onze derde aflevering. Bekijk de aflevering hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/wat-als-het-niet-lukt Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Van links tot rechts, boven tot onder en zelfs in het moedige midden, overal horen we mensen over Het Systeem praten. Wat er allemaal mis mee is. Waarom het in de weg zit van een betere wereld. En hoe we dat vermaledijde Systeem kunnen veranderen. Maar waarom loopt er eigenlijk zoveel mis met Het Systeem? En wat kan je daar als individu aan doen? Heeft het zin om jouw tijd daaraan te spenderen? Dat blijkt potdikke geen gemakkelijke vraag. Eerder een grote. En dus uitermate geschikt om onze tanden in te zetten. Deze keer samen met Piet Colruyt, Ingrid De Jonghe, Patrick Doyen, Charlotte Prové, Koen Verwee, Paulien Verhaest, Hans Claus, Marc Cosyns en Dirk Bryssinck. Schone bende. Bekijk de aflevering hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/hoe-veranderen-we-het-systeem/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Ben je machteloos als individu? Waarom zou je een probleem willen oplossen als de rest van de wereld niet meedoet? Is het naïef om een steen in de rivier te willen verleggen? Of is dat schuldgevoel waar je mee worstelt terecht? Samen met Alexander Devriendt, Arnoud Raskin, Bart Weetjens, Dalilla Hermans, Marian Donner, Jonathan Holslag en Olivia Rutazibwa gaan we op zoek naar een antwoord op onze eerste Grote Vraag: "Zijn we druppels op een hete plaat?" Bekijk de aflevering hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/druppels-op-een-hete-plaat/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

De onderklasse heeft geen geld, de middenklasse heeft geen tijd. Het zijn dat soort schijnbaar eenvoudige uitspraken waarmee Meryem grote waarheden deelt. Ze tonen hoe goed belezen ze is en hoeveel tijd ze spendeert aan het nadenken over de problemen van deze tijd. We spraken met haar over onderwerpen die voor ons - en velen met ons - nog te nieuw zijn. De historiek van de islam, bijvoorbeeld, of de evolutie van het leven van gastarbeiders in ons land. Er bestaat geen slecht moment om uw geest te openen. Gewoon doen joh. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/meryem-kanmaz Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

De naam van Maxim Februari hoef je in Nederland maar voor de helft uit te spreken - je mag kiezen welke helft - en iedereen weet over wie je het hebt. Een autoriteit is het, toch wel. Met vlijmscherpe pen en doordachte stem draagt hij er bij aan het publiek debat. Zijn boeken belandden hier het afgelopen jaar op de stapel 'gelezen en goedgekeurd' en dus wilden we hem heel graag spreken. Over de onbestaande homo economicus, over technologie, over (hoe elitair) kunst (soms kan zijn), over noblesse oblige, over veiligheid. Over het leven. En hoe schoon dat is. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/maxim-februari Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De ordelijke denker en de nette avonturier Over twee contrasterende verlangens die in ons allemaal zitten. Een verlangen naar orde en een verlangen naar chaos en vrijheid. Over leven op je pagina’s, over tegenstellingen die niet op te lossen vallen, maar die eeuwig aanwezig blijven. En een prachtige anekdote over de vermenging van fictie en realiteit in het leven van Maxim. Hoofdstuk 2: Gestolde ethiek We hebben de neiging om wetten steeds meer te verankeren en door de digitalisering steken we ze in code en maken we interpretatie onmogelijk. De kunst is schijnbaar een domein dat nog niet helemaal verstard is, de plek waar vrij denken en voelen nog mogelijk is. Toch gelden ook in die wereld een heleboel wetten die niet altijd wenselijk zijn. Hoofdstuk 3: Verzet wordt onmogelijk Verdere verdieping van de starheid die ons denken is binnengeslopen en het verlies van de moraal ten voordele van steeds beter gebetonneerde wetten. Hoofdstuk 4: Het lelijke brandblusapparaat Over de menselijke neiging om de wereld te vereenvoudigen en in modellen te gieten en die modellen vervolgens te verwarren met de werkelijkheid. Een mogelijke verklaring voor die neiging is ons verlangen naar veiligheid. Het wordt duidelijk dat een ver doorgedreven streven naar veiligheid iets fundamenteel menselijk vernietigt. Hoofdstuk 5: Nieuwe talen Over de rol van religie en wetenschap in de transformatie die we doormaken. Over hoe ontwikkelingen binnen de wetenschap ook tot culturele veranderingen en tot de creatie van nieuwe talen zouden kunnen leiden. Over de gevaren van ons leven te gaan inrichten met wiskunde. Het verdwijnen van de natuurlijke taal op juridisch en sociologisch vlak zou wel eens die hele domeinen overbodig kunnen maken. Hoofdstuk 6: Noblesse oblige Een analyse van de beschaafde mens, de mens die wel eens een boek leest, maar zich voelt vervreemden en zich machteloos voelt om iets te veranderen. Een moreel appèl aan deze mensen om zich vooral in hun werkcontext niet als halve mens te gedragen.

We weten niet hoe het met jou zit, maar bij ons is de combinatie van het klimaatprobleem, ongelijkheid, discriminatie, vluchtelingen en polarisering - om er maar een paar te noemen - reden genoeg om ons af en toe persoonlijk stinkend schuldig te voelen. En toen was er Marian. Marian schreef het zelfverwoestingsboek. Een groot pleidooi om de verantwoordelijkheid voor alle wereldproblemen vooral niet bij onszelf (of bij andere individuen) te leggen. Niet alleen omdat het niet leuk is. Maar omdat het individualiseren van grote problemen een afleiding zijn van waar het echt schort. Hoger. Dit gesprek mag je niet missen. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/marian-donner Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Ze noemt haar eigen werk niet kwetsbaar maar het is toch via een genadeloos transparante inkijk in wat Julie meemaakt dat ze ons ook anders naar de wereld laat kijken. Of het nu met haar columns is in De Morgen of met haar theaterwerk. Of een namiddag bij ons aan tafel. Julie denkt over liefde. Over kunstenaarschap in tijden van besparingen. Over de wereld en hoe wij ons daartoe proberen te verhouden. Over mannelijkheid en vrouwelijkheid. En over liefde. En over liefde. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/julie-cafmeyer Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Rachida ken je waarschijnlijk omdat ze ontslagen werd bij Unia door de inhoud van een van haar kunstwerken. (Op zich is dat voor ons reden genoeg om iemand in 'zwijgen is geen optie' uit te nodigen. Maar we worden verwend, er is meer!) Intellectueel scherp en verbaal virtuoos. Het is een zeldzame combinatie maar Rachida beheerst ze. Een juriste met de pen van een schrijfster. Genieten en bijleren, dat zul je. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/rachida-lamrabet Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Charlotte is verstandig. Nog voor het interview waren we onder de indruk van alles wat ze geschreven heeft over stadslandbouw en korte keten, vaak gebaseerd op haar werk als onderzoekster. Charlotte is wijs. Niet Gents wijs, maar wijs zoals een uil dat is. Je weet wel: iemand die gigantische hoeveelheden informatie kan verwerken en op basis daarvan haar leven zo integer mogelijk probeert vorm te geven. Wijze mensen kiezen voor minder. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/charlotte-prove Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Uus is de enige interim psychiater van ons land. Omdat ze zich elke keer opnieuw inwerkt in een nieuwe omgeving, heeft ze een heel brede kijk op wat psychiatrie betekent en kan betekenen. Leerrijk. Uus moest op haar 27 eerst de verdwijning en vervolgens het overlijden van haar lieve broer Casper meemaken. Ze schreef daarover Casper, een rouwboek en leert sindsdien mensen - en de wereld - beter omgaan met rouwen. Soms schieten woorden te kort. Soms is zwijgen ok. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/uus-knops Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Luk was een topfiguur in de coulissen van de politiek. Bij de studiedienst van CD&V, waar hij het idee lanceerde voor quota op de kieslijsten, maar ook als vertrouweling van onder andere Wouter Beke en Marianne Thyssen. En nu is hij hoofdredacteur. Van Kerk & Leven. We praten met Luk over politiek. Een beetje. Waarom hij vandaag in die wereld niet meer wil vertoeven. En wanneer hij begint te spreken over spiritualiteit, over hoe het voelt om te geloven, over de verhouding tussen religie en wetenschap en over de jezuïeten, dan weet je meteen waarom. Luister hiernaar. Het gaat deugd doen. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/luk-vanmaercke Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Vuile lakens! Wie Anaïs een beetje kent, weet dat het de titel is van haar uitstekende podcast waarin ze ruimte maakt voor eerlijke gesprekken over seksualiteit. En naar nieuwe woorden zoekt om het erover te hebben. (Hashtag nodig.) Maar Anaïs denkt breed. Zo onderzoekt ze hoe de lichamen die we hebben onze levens beïnvloeden. Als ik op een onbewoond eiland geboren was, zegt ze, had ik mezelf nooit als gehandicapt beschouwd. Nu wel. Tijd om bij te leren. Mailbox dicht. Oren open. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/anais-van-ertvelde Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken (1:19) Hoofdstuk 1: De biechtstoel Over de vierde feministische golf waarin Anaïs en Heleen per ongeluk terechtkwam met hun podcast en boek. Over hun nood aan een andere taal om het over seksualiteit te hebben en de vaststelling dat meer mensen daar nood aan hadden. (15:19) Hoofdstuk 2: Handicap en burgerschap Over de geschiedenis van het lichaam als rode draad in de carrière van Anaïs. Over hoe het lichaam altijd aan de basis ligt van sociale verschillen en over hoe handicap het fundament zou kunnen zijn van een nieuw burgerschapsmodel. (26:36) Hoofdstuk 3: Mag je 'handicap' zeggen? Over hoe je je bewust wordt van de norm als je er niet toe behoort. Over de voor en nadelen van allianties bouwen rond de term handicap. Over een ruimere interpretatie van die term waarbij iedereen wel weet hoe het voelt om niet helemaal 'mee' te kunnen. (36:25) Hoofdstuk 4: De laagste lat Over het schrijnende beeld dat leeft over mensen met een handicap en de daar bij horende lage verwachtingen. Over Anaïs droom om meer bewustzijn te creëren en over hoe die droom helemaal niet zo ambitieus is (52:17) Hoofdstuk 5: Een nieuw collectief Over de zoektocht naar een nieuwe norm of juist naar het normloze. Over een nieuw soort humanisme waarin iedereen een mens is, maar er toch ruimte is voor de eigenheid van elkeen en de kakofonie die dat meebrengt. Over de spanning tussen het individu en het collectief. (1:00:11) Hoofdstuk 6: Eén strijd Over labels omarmen die anderen op je plakken. Over interne verschillen binnen die labels en hoe dat de strijd versnippert in vele kleine strijdjes. Over de valse tegenstelling tussen de sociale strijd en de identitaire strijd. Over dat het woord 'universeel' vroeger niet altijd even universeel werd ingevuld. Over de opkomst van groepsrechten. (1:12:51) Hoofdstuk 7: Vanzelfsprekendheid Over de wens dat de aanwezigheid van verschillende lichamen iets vanzelfsprekend wordt. Iets dat doorsijpelt in kunst, in media, in beleid, in de arbeidsmarkt, in de toegankelijkheid van treinen, .... Een veelkleurige nieuwe norm die tegelijk ook de druk weghaalt en aan iedereen zegt dat het oké is om anders te zijn.

Pieter Boussemaere is historicus en doceert prehistorie en klimaat. Huh? Ja, dat leek ons ook een vreemde combinatie maar blijkt eigenlijk mega logisch. Pieter legt alle thema's die voor ons vervelend ingewikkeld waren - wat met kernenergie, bijvoorbeeld? - super eenvoudig uit. Huh? Ja, we begrijpen nog altijd niet waarom we het zo lang niet begrepen. We hadden blijkbaar een Pieter nodig. Dus nu ook voor jullie, een Pieter. En wat voor een. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/pieter-boussemaere Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Als we een reden moeten noemen waarom we Francesca in onze studio uitnodigden, is het moeilijk kiezen. Haar presentatiewerk voor sterren op de dansvloer - we zijn oprecht fan - of haar interviews op Kanaal Z - zeldzaam diepgravend - of, logischer misschien, haar activisme. Ze stond aan de wieg van Klimaatzaak en van G1000 en bezit de gave om de complexiteit van zowel het klimaatprobleem als de tekorten aan ons democratisch systeem helder te ontrafelen. Spoiler: Je wordt er niet minder boos van. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/francesca-vanthielen Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Randall is vooral bekend als huisillustrator van De Slimste Mens. Voor ons is het een wonderlijke kunstenaar. En de man die de beste cabaretiers van het land helpt om bijzondere voorstellingen te maken. Levenslessen, dat heeft hij ons gegeven. Hoe je vecht tegen cynisme als je opgroeit met een cynische blik. Hoe we politici hun menselijkheid kwalijk nemen. En over prutsen. En het waarderen van prutsen. Onder andere.

Een miljard euro wordt dankzij filosoof en econoom Loïc via microkredieten beschikbaar gesteld aan boeren in Latijns-Amerika, Azië en Afrika. Een miljard. En toch kwam deze ex-kabinetsmedewerker ons vooral vertellen dat de beste manier om zoveel geld zo breed te verspreiden is met de botten in het slijk te gaan staan. Te gaan kijken. Te ontmoeten. Te begrijpen. Eentje om in te kaderen.

Rashif beheerst als geen andere de kunst van het verzorgd en minzaam spreken zonder daarbij in te boeten aan oprechtheid. Wel integendeel. Hij wil zijn nek tonen, omdat hij anderen wil inspireren met zijn kwetsbaarheid, omdat hij wil geloven dat mensen niet bijten. Als acteur en auteur pakt hij de onderwerpen aan waar velen liefst van wegblijven. Omdat ze moeilijk zijn. Omdat ze grijs vragen in een tijd die enkel zwart/wit lijkt te belonen. Omdat het nodig is. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/rashif-el-kaoui Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De neoliberale kunstenaar Over een veranderende kunstensector waarin het 'in dienst zijn' van een 'ensemble' vervaagt en er een nieuwe neoliberale kunstenaar ontstaat. Over hoe je enerzijds gedwongen wordt om zo te denken en anderzijds mee schuldig bent omdat je zo denkt. Hoofdstuk 2: Het kostuum Over perceptie en hoe de context alles bepaalt. Over onze aandachtspanne en onze vooroordelen en hoe met die kennis om te gaan. Over de rol van identiteit in het werk van Rashif en over de langzame aanvaarding van zijn rol in dit tijdsgewricht. Hoofdstuk 3: Wandelen op een touw Een heel delicaat hoofdstuk over ingeschakeld worden als acteur met zichtbare andere roots. Of om het vakje diversiteit af te vinken in het subsidiedossier. Over de permanente paranoia. En dat zonder namen te noemen. Over slachtoffers en daders. Hoofdstuk 4: Je nek tonen Over kwetsbaarheid als middel om tot een echt gesprek te komen. Over afgerekend worden op de poging en dat proberen op zich waardevol is. Over de voorzichtigheid van Rashif en een Freudiaanse verklaring daarvoor. Hoofdstuk 5: De bastaard Rashif vertelt over zijn jeugd. Over de niet meetbare factoren zoals de liefde van zijn moeder. Over zijn afwezige vader en wat dat met hem gedaan heeft. Over het onder ogen komen van zijn verleden dankzij de kunst. Hoofdstuk 6: Sense of belonging Over het bastaardperspectief en het omarmen van die tussenpositie. Nu l'un ni l'autre. Dat is het perspectief van de toekomst. We leven in een bastaardcultuur. Over de donkere kant en de zoektocht naar een sense of belonging. Hoofdstuk 7: Ma gij zijt ne goeie Over opnieuw datzelfde dilemma. Binnen of buiten? Woede of begrip? Over het belang van representatie en het erkennen van de terechte woede.

Rutger Bregman schreef met De Meeste Mensen Deugen en Gratis Geld voor Iedereen de ene bestseller na de andere, is een van de meest invloedrijke stemmen in het publieke debat in Nederland en België en ging de wereld rond met zijn pleidooi voor een eerlijker belastingbeleid op Davos. Dankzij de hulp van David Van Reybrouck mochten we Rutger uitzonderlijk lang in onze studio ontvangen. We hebben elke minuut benut. Nu jij.

Hans Bourlon is CEO van Studio 100, het bedrijf achter K3, Samson, Plop en nog zoveel meer. Maar die beschrijving is even kort als ontoereikend. Een denkende mens, dat is Hans. Over de impact van zijn bedrijf op mensen. Over identiteit. Over migratie. Over het leven. Een luidop denkende mens. Dit is Hans.

Magaly Rodriguez Garcia wist op haar 14 al dat ze niet in Ecuador zou blijven. Het dorp waar ze opgroeide voelde te klein voor de ambities die ze had. En wat zijn we blij. Blij dat we haar daarom in onze studio mochten verwelkomen. Nooit eerder werd ons zo helder uitgelegd wat de impact is van het al dan niet erkennen van werk - zoals prostitutie - als 'echt' werk.

We spraken Stefan Hertmans kort nadat hij de Constantijn Huygensprijs wint voor zijn hele carrière. Klinkt vet, maar wat is die prijs waard, denken wij dan. Willem Elsschot, Louis Paul Boon, Harry Mulish, Hugo Claus, Annie M.G. Schmidt en Jeroen Brouwers wonnen hem eerder. Dat soort prijs dus. (Hallokes) Stefan schreef met De Bekeerlinge en Oorlog en Terpentijn boeken die ons wereldbeeld grondig verstoorden. We kregen hem ruim twee uur op bezoek in onze studio en daar deed hij het weer. Weergaloos. Met liefdevolle onverbiddelijkheid. Luister dit. Alsjeblieft. Luister.

Voetballer wilde hij worden maar uiteindelijk werd hij op zijn 18 de jongste imam van België. Wij begrijpen waarom. We zouden schrijven dat ons gesprek maar een beetje over religie is gegaan. We spraken over mensen verbinden, integratie, de kloof tussen arm en rijk en zijn opkomende trouwdatum. Hij zou zeggen dat we de hele tijd over religie hebben gesproken. Wij begrijpen waarom. Nu wel.

Moeilijk moeilijk moeilijk. Peter De Graef is een acteur, ja. Een auteur ook, ja. En een regisseur natuurlijk, dat ook, ja. Maar wat hebben we daar in Gods naam mee gezegd? Drie keer niets. Peter De Graef is een Mens met een hoofdletter. Luidop denkend, ploegend door het leven, met een liefdevolle blik op alles en iedereen die hem omringd. Slaan en zalvend. Een Mens waar veel van te leren valt.

Dimitri Antonissen wil polarisering de wereld uit helpen. Een plek creëren waar we stemmen horen die we anders niet horen. Ons uit onze bubbel helpen. Debat mogelijk maken tussen mensen die anders niet met elkaar praten. Dimitri Antonissen is hoofdredacteur van Het Laatste Nieuws. Dimitri Antonissen is een boeiende mens.

Hetty startte het grootste wetenschapsfestival van Vlaanderen, zit met Lieven Scheire in de Nerdland podcast en is huiswetenschapster in onze favoriet actua programma De Afspraak. Daar zit een lijn in: Hetty wil dat we meer over wetenschap en technologie praten. Want wat vroeger nog ondenkbaar leek - het DNA van mensen aanpassen, om maar iets te noemen - kan vandaag. Dat is mogelijks fantastisch en griezelig, aan ons om te beslissen. Wie willen we zijn?

Geen Vlaamse theatermaker kaapte zoveel prijzen weg op het fancy Fringe Festival als Alexander Devriendt met ontroerend goed. Zijn stukken fileren op een toegankelijke manier kapitalisme, democratie, discriminatie en zingeving en worden over de hele wereld gespeeld en bekeken. Dan komt hij aan tafel zitten en krijg je geen voorbereide preek, geen blinde overtuiging en geen ego te zien. Wel een mens die een ontwapenend eerlijke inkijk geeft in zijn hoofd. Een wonderlijk hoofd. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/alexander-devriendt Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 0:00 Intro 02:07 Hoofdstuk 1: De Rebel Alexander vertelt over zijn moeilijke schoolcarrière en het voortdurend botsen met de kaders. Over het nut van een kunstopleiding en de existentiële vragen die ontstaan wanneer alle kaders plots wegvallen. 06:30 Hoofdstuk 2: Een goede spreker zegt iets Over Alexanders tweede geboorte als kunstenaar. Zijn eerste misstappen en zijn eerste successen en uiteindelijk de shift die ervoor gezorgd heeft dat hij vandaag nog steeds stukken maakt. 11:34 Hoofdstuk 3: Een wereldbeeld verstoren Alexander vertelt over wat hij ziet als de functie van kunst. Over het gevaar van gerecupereerd te worden. Over choqueren en entertainen en hoe kunst probeert om de ruimte daartussen op te zoeken. 16:10 Hoofdstuk 4: Loopkes Aan de hand van zijn voorstelling Loop Station doet Alexander zijn theorie over de zinloosheid van het bestaan en de manier om daar mee om te gaan uit de doeken. En dat zonder religie. Het is een hoofdstuk waar wij keer op keer naar terugkeren. 23:41 Hoofdstuk 5: Tamelijk zot van nuancering Over nuanceren versus relativeren. Over meer weten, het opstapelen van tegenstrijdige kennis en de onmogelijkheid om dat op te lossen, maar door te leven wel verplicht zijn om te handelen met die ontoereikende kennis. De condition humaine in één scène met een zwerver.

Ze wilde gerust professor worden aan de universiteit van Portsmouth. Maar enkel als ze in haar lessen mag aantonen dat ontwikkelingssamenwerking een verderzetting is van ons koloniaal systeem. BAM. Vandaag is ze professor aan de universiteit van Portsmouth. Terecht. Hoe Olivia racisme, sociale ongelijkheid en onze koloniale geschiedenis aan elkaar verbindt, deed ons hoofd tollen. De waarheid is soms ongemakkelijk maar heeft zijn recht.

Jonas heeft met zijn app meer dan een miljoen maaltijden van de vuilnisbelt gered. Dat is een goede krantenkop maar wacht, het wordt nog beter. Jonas, die vroeger verkoper van kantoormateriaal was, heeft met zijn app meer dan een miljoen maaltijden van de vuilnisbelt gered en zijn draagvlak is inmiddels zo groot dat politici beginnen te luisteren. Nog eentje? Jonas, Jonas is een beest.

Hij toont ons de geschiedenis en helpt ons die te beïnvloeden. Zijn boek over Congo, de G1000, het boek Tegen Verkiezingen, Een Jihad van Liefde, allemaal David Van Reybrouck. Hij kwam op een zaterdagochtend bij ons langs. We hebben achteraf samen gegeten en daarna uren door de stad gedwaald om te bekomen. We gaan een paar moeilijke decennia tegemoet. Dat is jammer. Maar laat ons die samen, als een boeddhistische stormram, tegemoet gaan. Hoppa! Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/david-van-reybrouck/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 00:29 Hoofdstuk 1: Het Midden Over het boek dat David over de koloniale geschiedenis van Nederlands Indië heeft geschreven. Over een globaal en lokaal perspectief op de geschiedenis. Over de radicalisering van het postkoloniale denken en de verbrokkeling van het humanisme. Hoop voor de toekomst, begrip voor de woede en een ode aan Het Midden. 11:40 Hoofdstuk 2: Leef! Over het belang van mentale gezondheid en onze complete verwaarlozing ervan. Over yoga en geweldloze communicatie als middelen die David gezond houden. Over het uur nul van Davids leven, toen vijf van zijn vrienden omkwamen. Over hoe alles daaruit voortvloeide en zijn hele oeuvre één grote ode aan het leven is. 22:05 Hoofdstuk 3: Never never never give up Over kleine mensen en de grote geschiedenis, over de boeddhistische stormram en het geduldig blijven strijden. Over de urgentie van de klimaatstrijd en het engagement ondanks alles.

Vandaag graag een beetje tromgeroffel - dank u - voor Dalilla 'Truth Bomb' Hermans. We praten over moeilijke onderwerpen - racisme, verkiezingen, trollen, de zinloosheid van het leven - maar op één of andere manier is het de hele tijd leerrijk en plezant. De eerste keer spraken we Dalilla net voor haar deelname aan De Slimste Mens. Zenuwachtig, bedachtzaam, strategisch. Vandaag hoor je de echte Dalilla. Bevrijd. Van zichzelf en van de blik van de ander.

Weinig dingen zo geestig als klagen over de elite. Betweterige wetenschappers in een ivoren toren. Of dikbetaalde lobbyisten. Of wacht, nog beter: vieze vuile politici. Haaaa, heerlijk verbonden in de verontwaardiging! Edoch. Als het venijn uit het lijf is, komt er ruimte voor nieuwsgierigheid. En dan luister je naar Marleen Temmerman. Ex-politica. Deel uitgemaakt van de Wereldgezondheidsorganisatie. En ze verkoopt geen waarheden. Ze vertelt verhalen. Over wat er gebeurt als eenvoudige mensen proberen complexe problemen op te lossen. Samen. Omdat het moet.

Youssef Kobo is zo heerlijk vervelend. Ambitieus op het randje van arrogant, overtuigend op het randje van drammerig, energiek op het randje van hyperkinetisch. Maar wie anders dan een vervelende, arrogante, drammerige en hyperkinetische idealist krijgt de grootste bedrijven van ons land zo ver hun deuren open te stellen voor jonge gasten die nog niet durven dromen? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/youssef-kobo/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:11 Hoofdstuk 1: Bring a folding chair Youssef legt uit wat hij doet met A seat at the table. Hoe de jongeren doorheen het traject steeds meer zelfvertrouwen ontwikkelen. Hoe vertelt over de kritieken van het middenveld en geeft wat kritiek terug. Hij praat over zijn eigen jeugd en de manieren om sociale mobiliteit te stimuleren. 10:14 Hoofdstuk 2: Roadblocks Over polarisering, over de dingen die je wel en niet kan veranderen. Over het politieke mijnveld waarin Youssef zich begaf en hoe alles rondom hem ineen stortte. 19:34 Hoofdstuk 3: Fuck ja Over de positieve reacties die er op ASATT komen en de sterke meewind die Youssef voelt sinds het project van start is gegaan. Over de toekomst en de geboekte resultaten. Een optimistisch bommetje.

Marc Cosyns voerde de eerste legale euthanasie uit in ons land en is zijn hele carrière lang een voorvechter geweest van patiëntenrechten. Voor zover de receptieversie. Voor iedereen die het soms moeilijk vindt te bedenken wat het juiste is om te doen. Voor iedereen die twijfelt of het juiste wel bestaat. En voor iedereen die dat inzicht soms verlammend vindt, is dit gesprek een bakkie troost. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marc-cosyns/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:31 Hoofdstuk 1: Patiëntenrechten Over de plaats die je als arts inneemt bij stervensbegeleiding en bij bevallingen. Over de rol van de arts en Marcs verzet tegen het paternalisme. Over vaccinaties en over hoe de kritische stemmen ook een plaats verdienen. Over commerciële belangen die ook een belangrijke plaats innemen in de medische industrie. 11:54 Hoofdstuk 2: Preventie vs. symptoombestrijding Over de rol van geld en de schade die dat vandaag doet. Over wijken en woonblokken zonder gemeenschappelijke voorzieningen en de schade die dat doet. Over het wijkgezondheidscentrum en het belang van preventiemedewerkers. Over optimisme en pessimisme en het basisvertrouwen dat je in je kindertijd zou moeten meekrijgen. Over onze neiging om altijd te laat te zijn. 24:07 Hoofdstuk 3: Ambetant manneke Over het contrast, bij Marc, tussen zijn bedachtzaamheid en zijn activisme. Tussen abstractie en de realiteit. Tussen denken en doen. Over zijn 'radicalisering' op het vlak van abortus. Over zijn eigen moraliteit die gevormd werd op basis van zijn gevoel in interactie met allemaal specifieke patiënten.

Wanneer we dit schrijven, is het gesprek met gevangenisdirecteur Hans Claus een aantal weken achter de rug. Maar nog elke dag is het aanwezig. Kleurt het de bril waarmee we naar onszelf en naar de wereld kijken. We zien ons betekenis kopen, gecreëerd door medemensen van wie we ons onafhankelijk wanen. Kritiekloos vasthouden aan een ideologie die zichzelf verkoopt als neutraal. Efficiëntie omarmen zonder af te vragen welk doel nog gediend wordt. Soms mag het een beetje schuren. Luister maar.

Het verhaal achter de crowdfunding van Charlie Magazine! Jozefien Daelemans brengt boek uit over de impact van het vrouwbeeld! Charlie Magazine zoekt partner om impact te vergroten! Meh. Niet onze stijl. Niet waarom we het doen. Waarom dan wel? "kei mooi, echt heel blij mee. Het geeft perfect de struggles weer waar ik en andere vrouwen mee zitten. Dankjewel daarvoor." Daarom.

De dag dat Cliff met zijn website begon, is de dag dat de drugwetgeving kans is beginnen maken op verandering. Geen ludieke campagne. Maar een titanenwerk om alle wetenschappelijke informatie over weed toegankelijk te maken. Een werk, lieve helden, dat je enkel gedaan krijgt als het welzijn van een geliefde ervan afhangt. Opgepast. Witteboordactivist.

Stel (gewoon eventjes mee gaan in het verhaal, dat is voor iedereen plezanter, echt), dus stel: de wereld waarin je leeft gaat kapot door een klimaatcrisis (klinkt absurd we weten het). De staat beseft dat (haha). De minister roept jou op om alle partijen die daar iets aan kunnen doen rond de tafel te krijgen en een plan op te stellen om die crisis af te wenden. Zonder verlies van jobs. Zonder de factuur bij de burger te leggen. En stel (opnieuw: voor iedereen leuker als je mee doet), stel dat je de taak aanvaardt. Nee, meer nog - stel dat het lukt! Aanvaard je dan de uitnodiging van twee clowns om jouw verhaal te delen zodat ze in andere landen ook eindelijk aan een plan beginnen? Jup. Result.

Een interviewer die een interviewer interviewt over interviewen, we hadden onszelf beloofd het nooit zo ver te laten komen. Maar het hart wil wat het wil en uiteindelijk is hij langsgekomen. Wa ne keirel. Er zijn zo van die mensen die, wanneer we vragen wat hen drijft, een antwoord geven dat op de hele mensheid van toepassing is. Joris is zo iemand. Kippenvel. (Echt, kijk maar! *toont arm*)

Koen Verwee was CEO bij de Persgroep, Een Hoge Meneer bij Telenet en is ook een papa die door zijn dochters aangevuurd werd om iets voor het klimaat te doen. (Bij mannen wordt daar niet raar over gedaan dat ze drukke jobs combineren met het ouderschap. Dat vinden wij dan weer raar. Enfin we wijken af. Ken je Keith Jarrett nog niet? Schandalig. Opzoeken! Terug naar Koen Verwee: ) Twee jaar lang heeft hij zich gestort op Sign for my future. En dat is niet gelopen zoals het gepland was. Wel. Wij hebben daar een heel schoon gesprek over gevoerd.

ZIGO 61 - Reünie Met Tobias Leenaert by Weddingstreet Media

Het verhaal van Apopo leest als een sprookje: Bart Weetjens traint ratten om landmijnen te ontdekken en redt duizenden levens. Zijn werk wordt bekroond door Ashoka, de Schwab Foundation van het World Economic Forum en met een Skoll Award voor sociaal ondernemerschap. Het maakt van Bart een van de meest bekroonde sociale ondernemers uit ons land. Het gesprek was fantastisch maar het gaat geen moment over Apopo. Dat hadden we zo afgesproken. Hoofdstukken 2:34 Hoofdstuk 1: Wellbeing Project Bart schetst het probleem: sociale ondernemers lopen veel meer dan anderen het risico in burn-out en depressie terecht te komen. Ze zetten de noden van anderen voor die van zichzelf en vereenzelvigen zich met hun succes en hun heldenrol. Ze vergeten daarbij hun eigen menselijke noden en dat leidt op termijn tot minder impact in de plaats van tot meer. 9:54 Hoofdstuk 2: Harde cash Over als pop op het podium in Davos gaan staan en applaus in ontvangst nemen van de rijkste mensen ter wereld, maar dan geen geld krijgen. Over de spanning tussen geld en goed doen. Over enkele succesvolle projecten die bakens van hoop zijn, maar dat eerder ondanks dan dankzij het systeem zijn. 20:59 Hoofdstuk 3: Dat doet wonderen Over de technieken en de praktijken die Bart probeert te introduceren in bedrijven. Ze zorgen ervoor dat werknemers als gehele mens aanwezig kunnen zijn op hun job en zich dus ook dieper tot elkaar kunnen relateren. Dat leidt dan weer tot meer geluk, meer samenwerking, meer effectiviteit, meer alles. 26:58 Hoofdstuk 4: Passie of obsessie? Over de titel van sociaal ondernemer en die criteria die Ashoka gebruikt om van iemand een zogenaamde 'fellow' te maken. Over obsessie en het gezonde alternatief passie. Over meer collaboratieve vormen van ondernemen en over de moeilijke vraag of Ghandi dezelfde impact had gehad als hij een meer gebalanceerd leven had geleid. 35:34 Hoofdstuk 5: Loslaten Over the one thing to fix. Als we het probleem van mentaal welzijn oplossen dan fixen we tegelijk ook alle andere problemen. Of dat is wat Bart gelooft. Over de praktische voordelen van het bewandelen van een spiritueel pad voor een ondernemer. Over durven loslaten. Over onze woede die we sluimerend meenemen in alles wat we doen en dus ook in het goede dat we denken te doen.

An Beazar wordt meerdere malen tot meest beloftevolle onderneemster gekroond. Met Enprove ontwikkelt ze software die topbedrijven helpt om geld te besparen door duurzaam om te gaan met energie. In lijn met haar twee masters - eentje als ingenieur en eentje als muzikant - heeft ze een zitje in de Raad Van Bestuur van Symfonieorkest Vlaanderen. Maar als ze Graaf Paul Buysse ontmoet, wordt ze afgewimpeld met de woorden “schoon meiske”. An noemde zichzelf geen feminist, maar is het door te ondernemen wel geworden. Omdat het nodig is.

Als topman bij Coca Cola ontdekte Patrick Doyen dat mensen veel meer willen betalen voor hun frisdrank als die verkocht wordt in kleinere verpakkingen. Meer plastic, meer winst. Vandaag staat Patrick aan de wieg van De Leiding: een bedrijf dat plastic drankverpakking overbodig wil maken, te beginnen in de horeca. Wat als de stroper boswachter wordt?

Ingrid Verduyn richt geen bedrijf op in de uitzendsector om rijk te worden. Wel omdat werk voor haar de meest krachtige manier is om kwetsbare mensen deel te maken van onze samenleving. Mooie woorden. De waarde van principes kan je afmeten aan wat iemand bereid is ervoor op te geven. Ook mooie woorden. Ingrid zal uiteindelijk ontslagen worden uit haar eigen bedrijf. Om dan opnieuw te beginnen. Zoals zij het wil.

Of er ruimte is voor jou in Brussel hangt af van hoe goed gevuld jouw portemonnee is. Pepijn Kennis zorgt er met Toestand voor dat leegstaande ruimtes in handen komen van diegenen die er het meest nood aan hebben. Al is het maar tijdelijk. Een heerlijk gesprek over constructief activisme. Live, op de trefdag van Socius.

We wisten niet dat het kon, maar Stijn Van Hoestenberghe kweekt met Omegabaars een duurzame en Belgische vis. Waarom kiest een dokter in de biologie voor een carrière als visboer? Niet om populair te zijn in ieder geval: Voor vegetariërs gaat duurzame vis niet ver genoeg, voor niet-vegetariërs is onbekend onbemind. Toch ploegt Stijn voort. Omdat hij net als ons gelooft dat elke stap in de juiste richting een goede stap is.

Tot de laatste seconde van ons gesprek lieten we de camera’s lopen. Een wervelwind was het. Van engagement, van overtuiging en hier en daar ook van oprechte verontwaardiging. Maar de resultaten die Ingrid De Jonghe boekt met TEJO staan als een huis: duizenden jongeren komen bij hen terecht op zoek naar houvast. En met zelfmoordcijfers die torenhoog boven die van onze buurlanden steken, zijn ze een onmisbare rots in de branding geworden.

Dat Theo een systeem heeft opgezet waarin burgers andere burgers uit de armoede helpen, dat is knap. Dat er op een paar jaar tijd al 369 duo’s gevormd zijn, maakt het indrukwekkend. Maar het wordt een onweerstaanbaar verhaal wanneer je weet dat Theo een paar jaar geleden nog aan het hoofd stond van een wereldwijd netwerk van bedrijvencentra. Een verhaal over ambitie en nederigheid. Over winst, maatschappelijk en financieel. En over de verkoperskunsten van paters. Niet te missen, deze.

Anneleen is een huisarts die zich inzet om ons financieel systeem gezonder te maken. In drie jaar bewijst ze wat gevestigde banken en verzekeraars altijd als onmogelijk hebben bestempeld: pensioenfondsen kunnen wél duurzaam. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/anneleen-de-bonte/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 2:25 Hoofdstuk 1: Spiegelstoornis Anneleen vertelt over haar leven als huisarts en de druk ze begon te voelen. Over incentives die verkeerd liggen en de voortdurende realisatie dat je een levensbedreigende fout kan maken. Over burnouts in haar praktijk en in de maatschappij. 9:31 Hoofdstuk 2: Droomhuwelijk Over de zoektocht naar financiering voor haar huisartsenpraktijk en de toneeltjes die door bankiers opgevoerd werden. Over de eerste nieuwsgierigheid naar haar pensioenfonds en hoe dat geld juist beheerd werd. Over waar penisoengeld idealiter in geïnvesteerd zou worden. 17:16 Hoofdstuk 3: Een nooit inlosbare schuld Over de absurditeit van ons geldsysteem en de onmogelijkheid om echt iets te veranderen. Over de designfout. Over verborgen rente en nooit inlosbare schulden en de link met burn-out. Over de absurditeit van het BNP als cijfer waarmee je je succes als maatschappij meet. 27:21 Hoofdstuk 4: Op mijn vierkante meter Over Anneleens planetaire visie en hoe die niet verlammend maar wel activerend kan werken. Over de mensen die ze in haar pensioenavontuur tegenkwam en hoe zij allen op hun eigen manier omgaan met hun verantwoordelijkheid. 33:15 Hoofdstuk 5: De culot Over de culot van Anneleen om haar in drie jaar tijd zo hard in te werken in een domein waar ze op voorhand niets over wist. Om daar tegelijk ook een positie te verwerven waarin ze de arbiter kan zijn die bepaalt of een fonds al dan niet duurzaam is. Over de data, de harde realiteit en over verder doen ondanks alles.

Vermarkting van de zorg. Innovatie in de zorg. Allemaal nieuw voor ons. Maar ook allemaal zo belangrijk. Blij dat we Ann Demeulemeester van Familiehulp en Paul Callewaert van de Socialistische Mutualiteiten heldere antwoorden kregen op onze domme vragen!

Zeldzaam zijn de mensen die erin slagen de maatschappelijke winst van solidariteit te bewijzen. Nog sporadischer de stemmen die niet hoeven te polariseren om te enthousiasmeren. En dan is daar Sofie Foets. Met Toekomst Atelier stampte ze een zaterdagschool uit de grond die jonge gasten uit Brussel helpt geloven dat hun bijdrage nodig is. En weet je wat zoveel deugd doet? Horen dat het werkt. Geniaal in zijn eenvoud.

Er zijn er die zeggen dat invloed uitoefenen op de politiek zinloos is. Daar beweegt niets. Problemen los je als burger beter zelf op, om vervolgens de druppel op een hete plaat genoemd te worden. Druppels op een hete plaat, politieke immobiliteit. Beide waar en ook weer niet. Met Rein van Vluchtelingenwerk Vlaanderen en Yves van CityPirates hebben we beide aan tafel en wij twijfelen niet meer: ze zijn beide nodig.

Sofie neemt europarlementariërs mee wanneer ze de vluchtelingenkampen intrekt om zorg te verstrekken. En politici die niet willen zien, zullen horen: van elk bezoek wordt door vzw Humain een verslag verspreid onder pers en politiek. Idealistisch, niet naïef. Het kamp in Duinkerke is er sinds 2005. Het kamp in Calais sinds 2001. Tijd brengt weinig raad. Terwijl we wachten op politici om meer te doen dan het beleid van een ander bekritiseren, behouden we als samenleving toch een greintje waardigheid dankzij vzw Humain.

We kregen Mohamed El Khalfioui (Kif Kif) en Bogdan Vanden Berghe (11.11.11) samen aan tafel. Het resultaat is een uiterst boeiend gesprek over media en het maatschappelijk debat, de rollen van het middenveld en of het onderscheid tussen links en rechts nog wel zijn nut heeft – spoiler: de meningen verschillen hierover al eens.

Is het goed veel te weten? We weten altijd te weinig dus elke poging dat te verhelpen schiet bij voorbaat te kort. En is het bij vele hedendaagse problemen geen vereiste deels onwetend te zijn wanneer we de illusie willen behouden ze te kunnen oplossen? Voor Koert Debeuf is het antwoord op bovenstaande vragen respectievelijk ja en nee. Voor iemand die weet wat hij weet, die reist zoals hij reist en leeft zoals hij leeft, vinden we dat merkwaardig. En schoon.

Alles aan het parcours van Geertrui is atypisch: ze komt als topjurist in de hulpverlening terecht, hamert op professionaliteit in een sector vol vrijwilligerswerk en zweet haar tegenslagen uit door met een gehuurd autootje rond te vlammen in het Atlasgebergte. Een atypisch parcours met atypische resultaten, want wat ze doet met Solentra is wereldtop. Goede start voor een beestig gesprek? Majaaaaa! Volg Zwijgen is geen optie: Nieuwsbrief ◆ http://zigo.tv/nieuwsbrief Facebook ◆ https://www.facebook.com/zwijgenisgeenoptie Website ◆ http://zwijgenisgeenoptie.be/ Word ZIGO Mecenas: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer

Het vervelende aan een rapper zoals Fatih: alle woorden om hem te beschrijven verbleken bij wat hij zelf op een beat heeft gezet: Ik praat niet over big booties, of poen pakken Ik probeer de maatschappij in mijn gedichten te vatten In de taal van het beton, 't echte harde harde leven Soms geven, soms nemen, soms lachen, soms wenen Ik wou liever delen maar leerde hoe ik stelen moest Wilde oprechtheid, maar leerde hoe ik liegen moest Wou de top zien, maar bleef oppervlakkig De trieste realiteit schreeuwde mij wakker Ik sprak politiekers, dieven en dopedealers Dokters advocaten, ziek-in-de-koptypes Ik ken mijne wereld man, ben van elke markt thuis Snap hoe willy denkt, snap hoe jamal peist Uit ‘Contradictio’. https://www.youtube.com/watch?v=4cIf_Sl53xM

Iedereen weet wie Nic Balthazar is. In Vlaamse kranten en tijdschriften zijn 4.739 artikelen over hem verschenen. Toch leerden we hem pas na dit 3 uur durende gesprek kennen. We denken dat het naastenliefde is. Waar anders haalt hij de energie vandaan om steeds weer te zoeken naar toegankelijke manieren om het grote publiek te vertellen wat we echt moeten weten? Wat levensnoodzakelijk is om te weten? Naastenliefde.

Elke pauze heeft betekenis. Elk woord is weloverwogen. Josse De Pauw zien spreken is achteroverleunen en overspoeld worden. “Als je erover nadenkt, is het feit dat we er zijn gewelddadig. Er blijven, zou gediend zijn bij zachtaardigheid.” We mochten met hem spreken over de plaats van kunst in onze samenleving, over macht, over twijfel en over zoeken naar verschillen in plaats van gelijkenissen. Het resultaat ligt ons zo na aan het hart, dat we moeite hebben om het publiek te maken. En toch.

Eind vorig jaar wordt een huis gekraakt in Gent. Bewoond of niet: de verwarring was excuus genoeg voor 25 hooligans om het pand na een voetbalmatch te bestormen. En Ankie ziet het live gebeuren. Met het gekraakte pand als achtergrond voeren we zes maanden later een lang gesprek over mensenrechten. Haar bijbel, zo zegt ze zelf. En zoals vele gelovigen, vraagt ze zich af waarom die bijbel niet voor iedereen heilig is. Word ZIGO Mecenas: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer

Wie een opleiding begint bij Rising You heeft 97% kans op een goedbetaalde job. Zo gegeerd zijn de kandidaten, dat werkgevers bereid zijn een deel van de opleiding terug te betalen. De kandidaten? Bijna uitsluitend vluchtelingen. De kweekvijver? Een Brusselse klimclub. En de man achter Rising You? Iemand die je gewoon moet leren kennen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/benjamin-gerard/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Nature Benjamin vertelt over Nature vzw en de klimkampen die hij geeft voor jongeren. Hij combineert probleemloos een avontuurlijk verhaal waar jongeren zin in hebben met de wollige theorieën uit de ontwikkelingspsychologie. Het resultaat is een cool kamp waarin je je eigen grenzen kiest, waarin conflict mogelijk is en waaruit persoonlijke groei kan ontstaan. Hoofdstuk 2: Zwarte sneeuw Benjamin vertelt over de beginjaren van Nature, waarin hij zichzelf niet betaalde en in financiële problemen terecht kwam. Tot er zelfs een deurwaarder voor de deur stond. Hoofdstuk 3: Geld en impact Over het financieren van maatschappelijke relevante projecten. Via de markt of via subsidie. Over de moeilijkheid om impact te meten. Over kwalitatief en kwantitatief bewijsmateriaal. Over hoe je iets als zelfvertrouwen moet meten. Hoofdstuk 4: Rising You(th) Benjamin vertelt over Rising You en het model dat hij errond gebouwd heeft. Toekomstige werkgevers en de VDAB betalen mee voor het opleidingstraject van jonge vluchtelingen tot hoogtewerkers. Winwinwin. Hoofdstuk 5: Dan kunt ge werken ook Over solliciteren, CV's en gesprekken en hoe het proces compleet ontoegankelijk is voor nieuwkomers. Over het potentieel van een manneke van 12 die helemaal alleen van Afghanistan naar hier komt. Hoofdstuk 6: Ge kunt dat niet neerschrijven Over de vooroordelen die leven over vluchtelingen en hoe die verdwijnen wanneer die gasten effectief komen werken en aan een lunchtafel zitten met hun nieuwe collega's. Over de eerste gast die Benjamin aan job hielp.

"We wachten niet langer." De vechtlust en vastberadenheid van een middenveld dat de oplossingen kent: Met Bie Vancraeynest van Demos en Landry Mawungu van Minderhedenforum.

Hoe maak je klein verzet groot? Het begin van een antwoord, in de tweede aflevering van onze middenveldreeks. Met Barbara Janssens van Netwerk Bewust Verbruiken en Dirk Van de Poel van TransitieNetwerk Middenveld.

Bleri spreekt rustig en bedachtzaam. Combineert het inzicht van een academicus met de vastberadenheid van een activist: schrijnende voorbeelden van een onderschat Brussel wisselen de maatschappelijke beschouwingen af. Deze man is niet stil te krijgen. En maar goed ook.

Als we de wereld willen veranderen, strijden we tegen systemen niet tegen mensen. Dat schreven we eind vorig jaar. Deze aflevering is daar het gevolg van. Peter Wouters leidt Beweging.net, het vroegere ACW. “Als je zoekt naar politieke invloed, zijn alle middelen goed.”, zegt hij. Ferm de moeite om met deze man eens over iets anders te spreken dan de Arco regeling. En Geert Six is hoofdman bij sociaal artistieke werkplaats en prijsbeest Unie Der Zorgelozen. “We zijn fantastisch lieve mensen, maar we missen ballen aan ons lijf om politiek invloed te hebben.”

Farah is niet in een kotteke te duwen. En dat is misschien best, gezien ze een interimkantoor voor vluchtelingen runt dat zijn oorsprong kent op de Gentse Feesten. Of toch 1 kotje dat haar past: van mensen die helder de oorzaak van problemen zien en niet te beroerd zijn daar iets aan te veranderen.

Met gas kan je duizend graden halen. Het is absurd gas te gebruiken voor de 70 graden die jouw verwarming nodig heeft. Gebruik gas voor industriële processen. Met de restwarmte kan je via een warmtenet jouw chauffage verwarmen. Het is niet dat ingenieurs de oplossingen voor het klimaatprobleem niet kennen. Eerder dat weinig ingenieurs de brug kunnen slaan met de politiek. Weinig, maar wel een paar. Zoals Bram bijvoorbeeld.

Haar bloemen zijn lokaal geteeld en worden met de fiets geleverd. De telers krijgen een eerlijke prijs en gebruiken geen pesticiden. Behalve het loon van oprichtster Paulien is alles aan Blommm duurzaam. Is goed doen voor de wereld ook goed voor jezelf?

“Je wordt geboren, je gaat dood en tussendoor probeer je iets te doen. That’s it.” Dat iets was bij Rudi ooit werken in een wereldwinkel. Maar vandaag zoekt hij de grootste gruwel op in een poging te begrijpen en ons daarbij te helpen. Nu was het aan ons om hém te proberen begrijpen. Niet simpel.

Deel 2 van de ZIGO Live over radicalisering met SP.A politica Yasmine Kherbache en de jonge, conservatieve filosoof Othman El Hammouchi. Vuurwerk!

De mama van een Syriëstrijder, een man die de Arabische lente 5 jaar ter plaatse volgde en een gevierd theatermaker die ter voorbereiding van een stuk diep in de wereld van het links extremisme dook. Als deze ‘ZIGO live’ over radicalisering niet de moeite is, ligt het niet aan het panel.

Ze is 21, studeert rechten en is net verkozen tot Young European of the Year. Drie jaar geleden wordt ze voorzitster van de Vlaamse Jeugdraad die adviezen formuleert over de impact van wetgeving op het leven van jongeren. Vier jaar daarvoor hoort ze haar eerst woord Nederlands.

Tot koning en koningin gekroond worden in Togo. Lachend een award in ontvangst nemen wanneer je randje failliet bent. Een winstpercentage kiezen voor dienstverlening aan de allerarmsten. Bert vertelt er laconiek over. En daarom komt het zo hard binnen.

“Wanneer je lacht, komt er serotonine vrij in jouw hersenen en dat maakt je ontvankelijk voor nieuwe ideeën. Een grap is nooit vrijblijvend.” Komt dit uit de mond van een wetenschapper, dan is er geen reden voor een interview. Maar wat doet het met een komiek om met dat besef een podium op te gaan? *De vorige versie was niet zo goed als ze kon zijn. Dus hebben we een nieuwe gemaakt.*

Hij runt met Boomtown het groenste Vlaamse stadsfestival. Zo groen dat er een ecologische bar ontstond die nu ook andere festivals groener maakt. Jeroen Vereecke is meer een doener dan een prater, maar voor ons wou hij wel een uitzondering maken.

We hadden met Dalilla graag besproken hoe je de maatschappij vormt met jeugdwerk, de sector waar ze met hard werken en zonder diploma naam aan het maken was. Maar het gesprek gaat over racisme. Moet over racisme gaan.  Binnen 10 jaar is haar zoon 14 en vormt de maatschappij waarin hij leeft zijn zelfbeeld. Dus probeert Dalilla met al haar kunnen om de kloof te dichten met het meest vermoeiende wapen dat ze bezit: begrip.

We zitten tegenover een man die vier weken eerder vader werd en nu beseft dat het doel waarvoor hij ruim 30 jaar vecht niet meer te halen valt. Wanneer die man dan beslist eerlijk te antwoorden op vragen dan is dit het resultaat.

Hij is de jongste Belg die ooit in Cannes gelauwerd werd en riep het publiek daar op niet voor Bush te stemmen, won filmprijzen met het pamflet The All-American Alphabet en maakte met Basta televisie die wetgeving veranderde. Waar is dat engagement naartoe? Een verrassend gesprek, waarin het woord defaitisme voor het eerst valt.

Een diepe duik nemen in het klimaatprobleem is niet meteen het recept voor een goedgemutste ochtend. Maar met Serge De Gheldere voor de camera klinkt die fossielvrije economie voor het eerst iets om naar uit te kijken. Iets waarbij we allemaal kunnen winnen. Het maakt het des te vreemd dat Serge onze staat voor de rechter moet dagen omdat ze haar klimaatbeloftes niet nakomt. Als iedereen wint bij een fossielvrije economie, wat houdt de politiek dan tegen?

Aline Muylaert ging aan EU commissie voorzitter Juncker uitleggen hoe burgerparticipatie hoort te werken. Met CitizenLab maakt Aline beschaafde politieke discussies onder burgers mogelijk. Online! Zot genoeg om tot ‘radicale vernieuwer’ bekroond te worden. Om Juncker een les burgerparticipatie te mogen geven. En om bij ons te gast te zijn.

Kurt werd bij Artsen Zonder Grenzen geconfronteerd met de grenzen van liefdadigheid. Als middelen schaars zijn, betekent het redden van één kind de dood van een ander. Dus dook hij de financiële wereld in om aan de bron te proberen de positieve impact van geld te maximaliseren. Met 500 miljoen euro. Hallo. Een gesprek met iemand voor wie morele dilemma's geen denkoefeningen zijn maar herinneringen.

Af en toe borrelt bij Liesbeth de aandrang op om een boze mail te sturen. Naar een bibliotheek, bijvoorbeeld. Omdat op een literaire avond alweer alleen mannen geprogrammeerd staan. Maar dyslexie zorgt ervoor dat tekst voor Liesbeth een slechte manier is om zich uit te drukken. Dan maar anders. In Gent zet ze met DOK het cultuurhuis van de toekomst neer. Een kritiek op en een afspiegeling van de maatschappij.

Marjan richtte mee Touché op. Een organisatie die gestart is met agressiebegeleiding voor gedetineerden. Haar blik op mensen in de gevangenis en bij uitbreiding haar blik op iedereen die door de maatschappij afgeschreven wordt, krijgen we ons leven lang niet meer van ons afgeschud. Dat is haar eerste cadeau. Het tweede cadeau is de ultieme droom van Touché: agressie in de hele maatschappij onder handen te pakken. Dat betekent allesbehalve 'onderdrukken' of 'uit de maatschappij krijgen'. Nee. Voor Marjan is agressie bovenal energie. De wil om te bewegen. Om de wereld te bewegen. En die energie, moeten we bovenal beter gekanaliseerd krijgen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marjan-gryson/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken: Hoofdstuk 1: Goesting Over hoe Marjan de overgang maakte van een half naar een volledig mens. Van een professionele psycholoog die vooral wil analyseren waarom iemand iets gedaan heeft naar een therapeute die mee mag denken met mensen over wat ze willen worden en hoe dat zou kunnen lukken. Hoofdstuk 2: Word je daar niet kwaad van? Over het ontstaan van vzw Touché vanuit een schrik om oude zagen te worden. Over het systeem en wat er mis mee was/is. Over kwaadheid als motor om in beweging te komen. Hoofdstuk 3: De muren Over de mensen die bittere comments schrijven op HLN en hoe we hun woede kunnen kanaliseren. Over de te hoge muren als verklaring voor onze binaire en oppervlakkige blik op gedetineerden. Het contrast tussen TV en het verhaal van Marjan over een project met de zware mannen van Oudenaarde. Hoofdstuk 4: Er is geen reden om iemand op te geven. Over de kwantiteit van gedetineerden die geholpen moeten worden versus de kwaliteit van de hulp die Touché biedt. De voortdurende afweging tussen impact en schaal. Over onze plicht om als maatschappij beter te doen.

We zaten 3 uur in de veranda van Walter Zinzen met - u raadt het - Walter Zinzen. De beste interviewer van Vlaanderen schreef ‘Mens, erger je’, een oproep voor meer engagement. Waarom zou je in godsnaam een oproep schrijven voor meer engagement?

Iedereen heeft een mening over onderwijs. En dus is het een geestig onderwerp om over te discussiëren. Als het nog eens zover komt, dan mag je hopen dat er iemand als Maaike Eggermont mee aan tafel zit. Maaike startte twee keer een eigen school op. De eerste keer moest mislopen om de tweede keer te laten slagen. De Sudbury School in Gent wordt verkeerdelijk een vrije school genoemd: er zijn weinig scholen met zoveel regels als Sudbury. Het verschil: de regels worden democratisch gestemd. Ook door kinderen wiens stem even hard telt als die van hun begeleiders. We vroegen ons af wat er gebeurt als je kinderen de absolute meerderheid toekent. En wat dat zegt over ons mensbeeld.

Wanneer politici entertainend willen zijn om aandacht te krijgen, worden comedians maatschappelijk relevant. Het zou de Regel van Van Peel kunnen zijn. Bij ons moest hij niet per se grappig zijn. Dat levert een Michael op zoals je hem nooit eerder zag en zoals wij hem het liefst zien. Inhoudelijk, geëngageerd en buitengewoon scherp. Naar wat we horen waaien, is zijn Vlaamse versie van The Daily Show opnieuw afgeschoten. Volgens ons is geen TV bons zo effectief als een crowdfunding gedragen door alle kwaliteitsvolle online media. Wie registreert vlaamsedailyshow.be ?

Burgers activeren. Een taak te omvangrijk en de slaagkans te klein om eraan te beginnen. Toch hebben we met An Pauwels en Wietse Van Ransbeeck geen naïevelingen rond de tafel zitten. An werkt bij Curieus. En bij Curieus is geen middel te beroerd om hoop in de samenleving te injecteren. Uitverkochte festivals en straten vol deelstickers, het zijn maar enkele voorbeelden van een aanpak die werkt. Waar Wietse woont is het lastig om een actieve burger te zijn. De 19 gemeenten die samen Brussel vormen, hebben daar mogelijks iets mee te maken. Met citizenlab overtuigt hij wereldwijd steden en gemeenten om te kiezen voor digitale burgerparticipatie.

Caro Lemeire wil het allemaal weten. De geschiedenis van de wereldliteratuur. De basisprincipes van de psychologie. De kennis die via migratie ons land binnenkomt. Haar nieuwsgierigheid is zo’n drijfveer, dat ze beslist academische opleidingen te organiseren voor volwassenen en vervolgens ook nog vluchtelingen rekruteert als docent. En dat alles zonder subsidies. En het geestige is: ze vertelt het allemaal alsof het de normaalste zaak van de wereld is.

Hoe red je een ton groenten? Of sterker: hoe bouw je een merk dat honderden tonnen groenten kan redden? Je kan het niet alleen doen, dat gaat te traag. Helena Gheeraert is de max. Slim en bescheiden. van Vlerick student naar Proximus-trainee. Maar wie de problemen in de wereld serieus neemt, wordt tijdens het invullen van excel sheets snel onrustig. Vandaag is er Wonky: een dip op basis van perfect verse groenten die omwille van hun rare vormen normaal in de vuilnisbak zouden belanden. Rendabel is Wonky nog niet. Helena brandt haar spaargeld op als offer voor de misvormde groenten. Maar wij twijfelen niet: Helena zal groenten redden rendabel maken.

Je hebt geen auto maar je eet wel vlees? Wat?! Je eet geen vlees maar draagt wel lederen schoenen? Oei, je draagt geen lederen schoenen maar reist wel met het vliegtuig? Weinig zo dodelijk voor goede bedoelingen als de dwang om consequent te moeten zijn. Alexia Leysen eert met Dagen Zonder Vlees elk klein stapje richting een duurzamere wereld. Met ongeziene resultaten. Meer dan 114.000 mensen deden afgelopen editie met haar mee. En toch vraagt ze zich elk jaar af of het nog wel de moeite is om verder te doen.

Toen Jonathan Holslag een voorwoord schreef in het boek van Tom Van Grieken vroeg professor Jan Beyers zich af of dit niet eerder het werk moet zijn van een geëngageerde burger dan van een onderzoeker. Wij vroegen ons af wat het verschil is. Een blik op de Facebook pagina van Jonathan en je ontdekt dat het voorwoord geen toeval is. Het wemelt er van de discussies. Beleefde discussies. Tussen mensen uit alle hoeken van het politieke spectrum. We waren vergeten dat zoiets mogelijk is. En Jonathan doet lustig mee. Waarom? Waarom die moeite nemen en uit de veilige aula trekken om ideeën te laten neersabelen op Facebook?

Levenskwaliteit verbeteren. Niet helpen afkicken want drugs zijn ook medicatie. Niet aan de slag helpen want de psychiatrische problemen zijn te groot om te kunnen functioneren in een job. Levenskwaliteit verbeteren. En de schade beperken. Dirk Bryssinck legt de lat laag. Moet de lat laag leggen. De bezoekers in zijn Villa Voortman dragen allen het label van de ‘dubbeldiagnose’: zware psychiatrische problemen gecombineerd met een verslaving. Dat los je niet op. Elke dag de kracht vinden om de schade van onoplosbare problemen te beperken en liefde te geven aan mensen die ze nergens anders krijgen, daar moet je een moedig mens voor zijn.

Wat gebeurt er als twee mensen, die hart ziel en spaargeld inzetten om eenzelfde probleem uit de wereld te helpen, elkaar voor het eerst ontmoeten? Dat is de eerste Zwijgen is geen optie LIVE. Sophie Devolder is de vrouw achter Happy Kiddo: een kledingbibliotheek voor kinderen jonger dan drie. Met enkel eerlijk geproduceerde kledij die opnieuw kan dienen wanneer jouw kindje er alweer uitgegroeid is. Sarah De Wulf runt samen met haar zus Greet Again Again. Een speelgoedabonnement, omdat ze de bergen ongebruikt speelgoed niet meer konden aanzien. Een bijzondere ontmoeting met een bijzondere afloop. Een plus een is duust. Wil je zelf ook zo’n bijzondere ontmoeting bijwonen? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en weet als eerste wanneer we de volgende ZIGO LIVE opnemen. Opgenomen met steun van VRT Innovatie en Het Entrepot.

Zolang niet iedereen weet dat er in België een nationaal park ligt dat zichzelf op 3 jaar terugbetaald heeft, jaarlijks 13 miljoen euro belastingsinkomsten oplevert en 5000 banen schept, moet het verhaal van Ignace Schops verteld worden. Met 4 vrienden en een bak Duvel droomt hij het park bij elkaar om het pas tien jaar later verwezenlijkt te zien. Zijn doorzettingsvermogen wordt later beloond met de Goldman Environmental Prize en een plek in het Climate Leadership Corps van Al Gore. En dat voor iemand die zijn nachten graag spendeert in donkere vijvers, vissend naar amfibieën. Zijn geheim? Ouderwets bruggen bouwen. Tussen mensen die aan de oppervlakte politicus of activist zijn maar onderliggend allemaal hetzelfde willen: een wereld die er morgen beter uitziet dan vandaag.

Wanneer je ‘Piet Colruyt’ leest, blijft vooral ‘Colruyt’ hangen. Maar dit is een gesprek met Piet. De verschillen tussen voor- en achternaam zijn voor een buitenstaander slechts nuances. Voor Piet is het zijn hele leven. Ze zijn het beide eens dat bedrijven niet enkel winst kunnen generen voor zichzelf maar dat ook moeten doen voor de samenleving. Maar hoeveel winst is een bedrijf bereid op te geven ten voordele van de samenleving? Piet verkoopt regelmatig Colruyt aandelen om te investeren in bedrijven die tot het uiterste gaan om de winst voor de samenleving te maximaliseren zonder zelf kopje onder te gaan. Als Piet dat wil, ligt hij morgen te dobberen op een jacht in de Middellandse Zee. Het is zijn schuldgevoel over dat feit wat hem drijft om elke dag op zoek te gaan naar manieren om geld maximaal te laten bijdragen tot een betere wereld.

Nog voor de crisis uitbreekt keert Pascal zijn job bij de bank de rug toe. In een blog documenteert hij zijn zoektocht. Het eerste artikel ademt verontwaardiging, het laatste barst van de hoop. In de drie maanden tussenin beslist Pascal om met Annemie een boekhandel over te nemen. Bankier wordt boekhandelaar. Zijn omgeving kijkt argwanend toe. Tot op vandaag begrijpen zijn ouders niet wat iemand van een zekere baan bij de bank drijft tot een onzeker leven als boekhandelaar. Nochtans is het simpel. Hoop. Hoop dat een boek een mens dichter bij zichzelf kan brengen. En dat een boekenwinkel mensen dichter bij elkaar kan brengen.

Wij hebben een lijstje met criteria waaraan we elke potentiële gast voor Zwijgen is geen optie toetsen. Niet enkel praten maar ook doen. Kritisch zijn maar ook constructief. Niet polariseren maar verbinden. Bouwen aan een hoopvol alternatief. Iets te verliezen hebben. Idealisme durven verzoenen met pragmatiek. Een gast hoeft niet aan alle criteria te voldoen. Vaak zijn 1 of 2 vinkjes genoeg om een bewonderenswaardig verhaal te kunnen vertellen. Bij Jozefien zijn er alleen maar vinkjes.

Links of rechts, als we samen rond de tafel zitten valt het vooral op hoe hard we op elkaar lijken. Die overtuiging drijft Thomas om aan een conflictvrije politiek te bouwen. Bij zichzelf zag hij hoe partijpolitiek het slechtste in een mens boven haalt. Hoe eenzaam je als politicus bent. Altijd iets te verkopen. Populariteit boven alles. En dan ontdekt hij hoe een aantal dorpen in het Verenigd Koninkrijk rust en vooruitgang vonden door partijen en programma’s over boord te gooien en de deur wagenwijd open te zetten voor inspraak. Dat kan in Antwerpen ook, denkt hij. Met de Burgerraad creëert hij een oppositie die met vragen aan commissies het beleid probeert te sturen. Een voorbode voor de Burgerlijst waarmee hij in 2018 wil deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Warme of lauwe koffie. Niemand kreeg ons eerder zo enthousiast over samen wetgeving lezen op zondagmiddag.

Marckx vs Belgium. De rechtszaak wordt wereldwijd gedoceerd aan studenten recht. Paula, de vrouw die gelijke rechten afdwong voor bewust ongehuwde moeders. Een mens zou ten onrechte een mensenrechtenactiviste vermoeden in Paula. Maar Paula zelf niet. Van recht wist ze niets af. Straatsburg leek haar een soort klachtenlijn. Ze zocht het adres op en schreef de brief vanaf de keukentafel.  Marckx vs Belgium is een ode. Een ode aan de burger die op zijn strepen staat en daarmee het lot van honderden anderen verandert. Een ode aan al wie gelooft dat rechtvaardigheidsgevoel, pen en papier genoeg zijn om geschiedenis te schrijven.

Zes keer verkozen tot beste werkgever. Twee boeken geschreven om uit te leggen hoe hij die titel heeft veroverd. En nog doet niemand het hem na. De filosofie van Torfs is niet in een handleiding te gieten. Menselijkheid, eerlijkheid, veerkracht. De principes die de omzet van Torfs sinds het aantreden van Wouter verdertienvoudigden kan je niet faken. Het zorgt ervoor dat Torfs vaak besproken maar weinig gekopieerd wordt. Wouter is op twee fronten kwetsbaar. Als wereldverbeteraar, omdat goed doen voor de wereld extra kritisch bekeken wordt wanneer je tegelijk geld verdient. En als bedrijfsleider, omdat financiële toegevingen doen omwille van principes beschouwd wordt als naïef. Het kan Wouter nog maar weinig schelen. Voor hem is het bewezen dat bedrijven zich maar beter gedragen als verantwoordelijke burgers. Niet, in zijn eigen woorden, om volgend jaar meer te verkopen. Wel om er binnen 5 jaar nog bij te zijn. Torfs is verre van perfect. En Wouter bewandelt behoedzaam de lijn tussen zelfverrijking en idealisme. Maar wat ons betreft is het heel helder. We hebben meer Wouters nodig.

“Ik wil een website starten met uitsluitend onderzoeksjournalistiek.” Veel meer moet Tom Cochez niet zeggen om zot verklaard te worden. En toch verlaat hij na 10 jaar De Morgen om Apache op te richten. Een website. Met uitsluitend onderzoeksjournalistiek. Wat hij eerder netto verdiende staat nu onder ‘bruto’ op zijn loonbrief. En waar De Morgen eerder de rechtszaken betaalde die onderzoeksjournalistiek opleveren, gaat Apache nu mogelijks ten onder aan een claim van 350.000 euro. En toch. Tom is een stille mens, maar twee keer gaat het volume tijdens het interview de hoogte in. Wanneer hij vertelt hoe hij nooit nog ergens anders wil werken. En wanneer hij beklemtoont hoe zeker hij is dat Apache de rechtszaak zal winnen. “Zwijgen?”, zo zegt hij op het einde van het gesprek, “Ik denk dat we vooral nog dieper moeten graven.”

De belangrijkste vaardigheid voor een wereldverbeteraar? Inlevingsvermogen. Tobias Leenaert is als oprichter van EVA en bedenker van donderdag veggiedag een van de belangrijkste voorvechters van vegetarisme die ons land rijk is. Maar opruiende taal moeten we van hem niet meer verwachten. Hij begint als activist, protesterend tegen McDonalds, maar ziet gaandeweg dat woede en impact weinig met elkaar te maken hebben. Dat inzicht levert een aantal opmerkelijke uitspraken op. Hoe de sterk groeiende groep flexitariërs samen meer dierenlevens redden dan alle vegetariërs samen, bijvoorbeeld. Tobias weet dat flexitariërs geen vegetariërs worden door er harder tegen te roepen. De wil om minder dierlijke producten te consumeren is er. Wat ons rest is het uit de weg ruimen van praktische bezwaren. En dat lukt alleen samen.

Geen brandweerman of piloot, maar gevangenisdirecteur wilde hij worden. Dat is gelukt. Meer nog: met zijn vzw De Huizen probeert hij het leven van onze gedetineerden drastisch en blijvend te veranderen. Hans Claus komt uit een arm gezin maar kon toch studeren. Dat heeft hij te danken aan ons. Ons. Die groep mensen die individueel belastingen betaalt om er collectief op vooruit te gaan. En sindsdien heeft Hans een plicht. Om door te geven wat hij van anderen gekregen heeft. Om de wet van de zwakste op te werpen tegen de wetten van de natuur. Niet naïef. Eerder in het volle besef dat zijn werk makkelijk kapotgerelativeerd kan worden en dat hij in zijn missie evenzeer gedreven wordt door ijdelheid als door naastenliefde. Maar wel overtuigd dat de nalatenschap van een mens enkel de impact is die hij op anderen heeft gehad.

Arnoud Raskin leidt straatkinderen op met het geld van multinationals. En: Arnoud Raskin leidt multinationals op met kennis van de straat. Een held mogen we hem niet noemen. Een schone mens hopelijk wel. Een waarvan we op de terugrit zeggen: zo zouden er verdomme meer moeten zijn.

“Hard in haar menselijkheid” noemt Koen Vanmechelen haar. En dat is niet de enige tegenstelling die Anniek Gavriilakis, directeur van Bond Zonder Naam, typeert. Anniek studeerde af in de rechten maar is ervan overtuigd dat burgerlijke ongehoorzaamheid essentieel is in een democratie. Ze werkt dertien jaar bij Bond Zonder Naam maar wordt niet ontmoedigd door een maatschappij die steeds gepolariseerder lijkt te worden.

Emiel Goelen vond het ooit nodig om medelijden te hebben met Saskia. Boy was he wrong. Saskia is geen onderzoeksjournaliste maar een natuurfenomeen. Tussen 1 en 5 uur ‘s nachts staat haar gsm uit. Daarbuiten leeft en ademt ze jeugdzorg. We spraken met Saskia over een wereld die enkel in het nieuws komt als het te laat is. Een wereld die ze sinds haar eerste levensjaar haar thuis noemt.

Op “Zwijgen is geen optie” interviewen we mensen voor wie — welaan dan maar — zwijgen geen optie is. Engagement is voor hen geen hobby maar staat centraal in alles wat ze doen. Er bestaat geen beter mens om deze reeks mee te openen dan Murielle Scherre. Niet queen of porn Murielle, wel de moeder die zichzelf al 14 jaar een minimumloon uitkeert omdat ze weigert haar principes los te laten.