Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean.
Norteko Ferrokarrilla (2024/02/02)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
2/2/2024 • 53 minutes, 48 seconds
Nola aplika daiteke matematikako jokoen teoria onkologian?
EHUko Annick Laurellerekin aztertu dugu matematikako jokoen teoria onkologian nola aplikatu....
1/26/2024 • 54 minutes, 7 seconds
Linguatec-AI proiektua
Josu Aztiria (Elhuyar), Linguatec-AI proiektuaz: katalanaren, aragoieraren, okzitanieraren eta euskararen garapen teknologikoa adimen artifizialaren bidez. ...
1/19/2024 • 55 minutes, 3 seconds
Glutenak hestean eragiten duen inflamazioa ekiditen duen konposatu naturalaz
Ainara Castellanos eta Ane Olazagoiria EHUko ikertzaileekin aritu gara glutenak hestean eragiten duen inflamazioa ekiditen duen konposatu naturalaz....
1/12/2024 • 57 minutes, 47 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2024/01/05)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
1/5/2024 • 58 minutes, 26 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/12/29)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
12/29/2023 • 57 minutes, 37 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/12/22)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
12/22/2023 • 55 minutes, 29 seconds
Idoia Mujika: ibilbide zientifiko bat
Idoia Mujika Materiaren Fisika Zentroko komunikazio arduradunari elkarrizketa pertsonala egin diogu: ibilbide zientifiko bat....
12/15/2023 • 57 minutes, 12 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/12/08)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
12/8/2023 • 59 minutes, 3 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/12/01)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
12/1/2023 • 55 minutes, 9 seconds
Adimen artifizialean ideien arteko erlazioak gidatutako ikasketa
Gorka Azkune (Ixa taldea, EHU) izan dugu adimen artifizialean ideien arteko erlazioak gidatutako ikasketa iraultzaileaz hizketan....
11/24/2023 • 53 minutes, 30 seconds
Gaixotasunak eta margolariak
Oskar Gonzalezekin (EHU) aztertu dugu ea artista baten estiloa artistak duen daukan gaixotasunen ondorioa ote den....
11/17/2023 • 56 minutes, 25 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/11/10)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
11/10/2023 • 55 minutes, 19 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/11/02)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
11/2/2023 • 54 minutes, 2 seconds
Francesca Ferlaino, supersolidoez
Francesca Ferlaino Insbruck-eko unibertsitateko fisikaria. DIPCk antolatutako Passio for Knowledge kongresuan egindako elkarrizketa, supersolidoak egin dituen ikertzaile honi....
10/27/2023 • 55 minutes, 15 seconds
Eguraldiaren iragarpena eta dena ez da erlatiboa
Nola transmititzen da eguraldiaren iragarpena telebistan eta irratian? Euskalmeteko Onintze Salazarrekin aztertu dugu gaia. Gainera, Einsteinen esaldi batzuk gainbegiratu ditugu....
10/20/2023 • 55 minutes, 7 seconds
Ilargia
Saio berezia, ilargiaz. Itziar Garate (EHU): ilargiaren orbita konplexua. Txoni Matxain (EHU eta DIPC): kuantika eta Ilargia, erregolitoa. ...
10/13/2023 • 56 minutes, 58 seconds
Nobel sariak eta industraiko ekoberrikuntza
Aurtengo Nobel sariak aztertu ditugu, batetik. Bestetik, industriako ekoberrikuntzaz arituko gara: Teknikerreko Jon Ander Sarasua, IDEKOko Ibon Serrano eta BRTAko Jon Kepa Gerrikagaoitia. ...
10/6/2023 • 56 minutes, 23 seconds
Gorka Oriverekin, ''Salud Global''
Gorka Orive EHUko ikertzailea izan dugu "Salud Global" liburuaz; ingurumenaren mehatxuaren aurreko estrategia berriak aztertzen duen liburu argitaratu berria. Gainera, Nagore Rementeria eta Iñaki Leturia ere izan ditugu eta "Teknopolis" programak ETBn hasi duen denboraldi berriaz aritu dira....
9/29/2023 • 55 minutes, 36 seconds
Immunoterapia eta minbizia
Norberaren sistema immunologikoak tumoreen kontra egin dezan prestatu daiteke. Immunoterapia du izena, eta batzuetan funtzionatzen du eta beste batzuetan ez. Baina azkenaldian, indarra hartzen ari da tratamendu mota horrek. Donostiako Institutu Onkologikoko Olatz Olariaga farmazialariak eta Karmele Mujika onkologoak kontatu digute nola dagoen gaur egun tratamendu hori. Kontu handiz hitz egin digute, gehiegizko itxaropenak sortu gabe, baina aurrera egiten ari den terapia baten ilusioarekin....
9/22/2023 • 54 minutes, 24 seconds
3DMC metrologia-kongresua eta Erresistente dokumentala
Urtero ospatzen da 3DMC kongresua, metrologia industrialaren esparruan Europan egiten den kongresu nagusia. Aurtengo edizioa BIlbon hasiko da eta IDEKO eta Tekniker zentro teknologikoetan ere izango da. Metrologia berez neurketaren zientzia da, zehaztasunaren zientzia. Baina hori baino gehiago ere bai. Gurekin, IDEKOko Alberto Mendikute Garate eta Teknikerreko Unai Mutilba Larrea izan dira kongresua eta gaia bera aurkezteko....
9/15/2023 • 58 minutes, 30 seconds
3DMC metrologia-kongresua eta Erresistente dokumentala
Urtero ospatzen da 3DMC kongresua, metrologia industrialaren esparruan Europan egiten den kongresu nagusia. Aurtengo edizioa BIlbon hasiko da eta IDEKO eta Tekniker zentro teknologikoetan ere izango da. Metrologia berez neurketaren zientzia da, zehaztasunaren zientzia. Baina hori baino gehiago ere bai. Gurekin, IDEKOko Alberto Mendikute Garate eta Teknikerreko Unai Mutilba Larrea izan dira kongresua eta gaia bera aurkezteko....
9/15/2023 • 55 minutes, 31 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/09/08)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
9/8/2023 • 54 minutes, 18 seconds
Mitologia eta Zientzia
Juan Inazio Hartsuaga antropologoarekin aritu gara mitologiaz eta zientziaz hizketan....
6/30/2023 • 57 minutes, 30 seconds
Javi Aizpurua
Javi Aizpurua CFMko fisikaria izan dugu, Euskadi Ikerketa saria irabazi baitu aurten....
6/23/2023 • 55 minutes, 22 seconds
Pozoiak: fosforoa
Mentxu Aiertzarekin, pozoiez. Gaurkoan, fosforoa. El Testigo mudo liburutik....
6/16/2023 • 58 minutes, 35 seconds
Oinarrizko partikulen sekretu kuantikoak
Txoni Matxain (EHU) izan dugu, oinarrizko partikulen sekretu kuantikoak kontatzeko....
6/8/2023 • 56 minutes, 31 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/06/02)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
6/2/2023 • 53 minutes, 27 seconds
Nanofotonika eta ''Matematikari baten apologia''
Mattin Urbieta (EHU) CAF-Elhuyar sariduna izan dugu nanofotonikaz hizketan, elektroiak dantzan jarri argia harrapatzeko. Ondoren, Eli Alberdirekin (EHU) Matematikari baten apologia eta beste argitalpen batzuk aztertu ditugu....
5/26/2023 • 57 minutes, 28 seconds
Ikergazte eta Pint Of Science
IkerGazte kongresuaz hitz egiten izan dugu Olatz Arbelaitz. Gainera, Pint of Science ekimenaren berri ematera etorri dira Aitor Manteca, Uxue Aizarna eta Josu Ceberio....
5/19/2023 • 3 hours, 59 minutes, 56 seconds
Irakurketak nolako aztarna uzten du burmuinean?
Amaia Carrión (BCBL) irakurketak nolako aztarna genetiko uzten duen aztertzen duen proiektuaz....
5/12/2023 • 54 minutes, 54 seconds
Hegazkigintzako piezen estaldurak eta Fotociencia 18
Usoa Izagirre (Tecnalia), Jaime Ochoa (Cidetec) eta Jon Mabe (Tekniker) izan ditugu. Hegazkingintzako piezen estaldurak ikertzen dituzte, bakoitzak ikuspuntu jakin batetik. Idoia Mujika (CFM) Fotociencia18 argazki-erakusketaz aritu zaigu...
5/5/2023 • 58 minutes, 58 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2023/04/28)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
4/28/2023 • 56 minutes, 6 seconds
Olio-pinturaren kimika
Oskar Gonzalez EHUko irakasleak olio-pinturaren kimikaz hitz egin digu....
4/21/2023 • 58 minutes, 16 seconds
Pozoiak: Nikotina
Pozoiaz hitz egitera etortzen da tarteka Mentxu Aiertza. Oraingoan, nikotina....
4/14/2023 • 56 minutes, 41 seconds
Txanponak eta zientzia
Txanponei buruzko saio berezia egin dugu: mateterialak, balioa, historia, anekdotak eta abar. Esate baterako, azaldu dugu euro bateko txanponak urrezkoak balira, zergatik ez liratekeen erabilgarriak izango. Eta zergatik eskatu duten hainbat herrialdeek euro bateko billeteak egiteko. Eta 500 lirako txanponen istorio xelebrea, nabigazioaren zientziari lotua. Txanponak eta zientzia. ...
4/7/2023 • 52 minutes, 48 seconds
Adimen artifizialeko difusio ereduak irudiak sortzeko
Gorka Azkune (EHU, IXA taldea) izan dugu, eta adimen artifizialak irudiak sortzeko dituen difusio ereduez aritu da. Dall e 2 sistemaren azpian dagoen teknologia....
3/31/2023 • 55 minutes, 13 seconds
Kriptografiaren alde matematikoa eta ''Botanika emakume ilustratzaileak''
Bi gai izan ditugu. Batetik, kriptografiaren alde matematikoa EHUko Eli Alberdirekin. Bestetik "Botanika emakume ilustratzaileak" erakusketaren inaugurazioan izan gara komisarioekin eta egile batzuekin.
...
3/24/2023 • 57 minutes, 12 seconds
Kuantikari buruzko galdera filosofikoa
Txoni Matxain (EHU-DIPC) izan dugu. Kuantikak mundu mikroskopikoa gobernatzen badu, zergatik ez dugu begi bistan ikusten? Galdera filosofikoa!!!!!...
3/17/2023 • 57 minutes, 37 seconds
Telebistarako azpitituluak adimen artifiziala erabiliz
Maddi Mochales (Hamaika telebista), eta Igor Leturia (Orai), telebistarako martxan jarri duten azpitituluen sistema automatikoa adimen artifizialaren bitartez....
3/10/2023 • 55 minutes, 35 seconds
Psikofarmakoak gazteetan, 'Elhuyar' aldizkariaren martxoko gai nagusia, Ana
Ana Galarraga izan dugu, Elhuyar aldizkariaren ko-zuzendaria. Aldizkariaren martxoko zenbakia argitaratu da; gai nagusia aurkeztuko digu, psikofarmakoak gazteetan....
3/3/2023 • 57 minutes, 10 seconds
Bilaketa matematikoaren istorioak
Problema baten soluzioa eskuratzea zaila denean, edo soluziorik gabeko problema bat denean, matematikariek hurbilketak erabiltzen dituzte. Trikimailu teknikoak. EHUko Eli Alberdi matematikariak horri buruz hitz egin digu, eta kontatu digu haren ikasleekin egindako proiektu bitxi bat, soluzio baten bilaketa aukerak izugarri mugatzeko. ...
2/17/2023 • 53 minutes, 34 seconds
Emakumeak Zientzian
Otsailaren 11n Emakume Zientzialarien Eguna da, eta mahai-ingurua egin dugu EHUko Kristina Zuza fisikariarekin eta Eli Alberdi matematikariarekin eta Kardala institutuko Nadia Conlledo biologoarekin. Gainera, Veronica Gonzalez Espainiako Optika Elkartearen Emakumeen arloaren presientearen hitzak ere izan ditugu....
2/10/2023 • 56 minutes, 16 seconds
3D inprimagailuez
Dorleta Jimenez De Aberasturi eta Uxue Aizarna, CICbiomaGUNE, 3D inprimagailuez sortutako arteria funtzionalak. ...
2/3/2023 • 52 minutes, 26 seconds
Proteinen egituren diseinua eta antibiotikoekiko erresistentzia
Lide Arana EHUko irakasle eta ikertzailearekin aritu gara proteinen egituren diseinuaz eta antibiotikoekiko erresistentziaz....
1/27/2023 • 55 minutes, 55 seconds
Industria adimenduna
Jon Kepa Gerrikagoitia (BRTA) eta Eneko Ugalde (Tekniker) aritu zaizkigu industria adimendunari buruz hitz egiten....
1/20/2023 • 54 minutes, 9 seconds
Beiraren koloreak eta kroketaren zientzia
Oskar Gonzalez EHUko kimikariak beiraren koloreez hitz egin digu. Gainera, kroketaren zientziaz ere aritu gara. Kimika sofistikatua eta historia konplexua dituen eguneroko jakia da. Aralar tabernako kroketagile gorena, Arantxa Tolosa izan da gurekin. ...
1/13/2023 • 52 minutes, 24 seconds
Lemniskata
Urtarrilean, urtero izaten da matematikarako tartea Lemniskata taldean. Jose Luis Etxezarreta Lemniskatako arduraduna gurekin izan da aurtengo hitzaldi zikloa aurkezteko. Raul Ibañez, Luz Roncal, Irantzu Barrio eta Carlos Gorria izango dira haiekin....
1/6/2023 • 54 minutes, 38 seconds
Txatbotak
EHUko Gorka Azkune aritu zaigu txatbotez. Adimen artifiziala, solasaldiak makina batekin izateko. Nola simulatzen duten pertsona baten elkarrizketa, alegia....
12/30/2022 • 53 minutes, 53 seconds
Pozoiak: akonitina
Pozoiak bueltan dira gurean. Agatha Christie eta Mentxu Aiertza etorri zaizkigu irratira. Eta akonitina pixka bat ekarri digute. Hura eleberri batean, 4.50 from Paddington. Eta hau, irratirako saio baten proposamenarekin. Biak konbinatuta, istorio pila bat izango ditugu gaurkoan....
12/23/2022 • 54 minutes, 20 seconds
Onintze Salazar
Onintze Salazar Euskal,eteko meteorologoarekin bere ibilbide profesionalaz hitz egin dugu....
12/16/2022 • 56 minutes, 36 seconds
Exoplanetez
Itziar Garate EHUko astronomoak Gliese 486 izarrari eta bereplaneta bati euskal izena jartzearen aitzakia dela eta, exoplanetei buruz hitz egingo dugu....
Txoni Matxain (EHU eta DIPC) izan da gurekin denboran atzera egin daitekeen kontatzeko. Danel Solabarrieta Arrizabalagak (Elhuyar) Elhuyarrek urtero antolatzen duen Zientzia Azokaren aurtengo edizioa aurkeztu digu.
...
11/25/2022 • 57 minutes, 51 seconds
Neuronak eta urrea
Ane Escobar, CFMko ikertzailea izan dugu, neuronez eta urreaz hizketan: neuronen aktibitatea neurtzeko eta kontrolatzeko proiektu ez-inbasibo bateko ikerketa da....
11/18/2022 • 49 minutes, 55 seconds
Digilab
Ikerlaneko Ion Etxeberriak eta Mikel Azkarate-Askatsuak inauguratu berri duten Digilab laborategi digital berriaz hitz egin digute. CFM zentroko Idoia Mujika, berriz, "¿Qué sabemos de...?" hitzaldi-zikloaz hitz egin digu....
11/11/2022 • 52 minutes, 49 seconds
Elhuyar 50 urte, programa berezia
Andoni sagarna eta Felix Azpiroz Elhuyarren sortzaileak elkarrizketatu ditugu, 50. urteurrenaren harira. Gainera, Elhuyarreko 4 langilerekin ere hitz egin dugu....
11/4/2022 • 58 minutes, 1 second
Ilustrazio zientifikoaz, Alain Sorazurekin
Alain Sorazu ilustratzaile zientifikoa da, eta estudio bat sortu du beste hiru ilustratzailerekin batera: Lanius Animatics...
10/28/2022 • 52 minutes, 43 seconds
La Niña
Euskalmeteko Maialen Martijak La Niña fenomenoaren eragina Europan nolakoa den azaldu digu; azken hiru urtez izan da la Niña Ozeano Barean. Fenomeno horrek planeta osoan du eragina....
10/21/2022 • 58 minutes, 21 seconds
Aran Garcia-Lekue
Aran Garcia-Lekue DIPCko fisikariarekin hitz egin dugu, haren ibilbide profesionalaz....
10/14/2022 • 58 minutes, 35 seconds
Patenteak eta beste balorizazio mota batzuk
Garbiñe Manterola (BRTA), Aitziber Aramburu (Tecnalia) eta Gorka Artola (Ikerlan). Laborategitik at: garapen edo produktu baten ibilbidea merkaturatzeko bidean. Patenteak eta beste balorizazio mota batzuk. Aurtengo Nobel sarien komentarioa ere bai....
10/7/2022 • 55 minutes, 22 seconds
Kuantikaren lilura gizartean
Jon Mattin Matxain (EHU) izan dugu kuantikaren lilura gizartean azaltzen. Gainera, Nagore Rementeria eta Iñaki Leturia ETBko "Teknopolis" saioaren denboraldi berriaz....
9/29/2022 • 57 minutes, 37 seconds
Picassoren ''La Vie'' koadro misteriotsuaren sekretuaz, Oskar Gonzalezekin
Oskar Gonzalez EHUko kimikari eta gure kolorezalea Picassoren La Vie koadro misteriotsuaren sekretuez aritu da. Zientziak argitutako misterio bat. Gainera, Elhuyar aldizkariaren azken zenbakiaz hitz egin dugu Aitziber Agirre zuzendariarekin....
9/23/2022 • 56 minutes, 13 seconds
Landare ezberdinekin egindako paperaz
Mentxu Aiertzarekin (Tolosako Paper-Eskola), Asturiasko "Eskulan" tailerrerako bisita bat: Juan Barbe papergileak landare ezberdinekin egindako paperaren ikerketa....
9/16/2022 • 55 minutes, 1 second
Sukarrieta
Sukarrietan, naturalki, ez dago suharririk. Hortaz, zergatik izen hori? Arturo Apraiz geologoarekin, Txoni Matxain kimikariarekin eta Mikel Gorrotxategi Euskaltzaindiko adituarekin aztertu dugu gaia....
7/1/2022 • 58 minutes, 48 seconds
Zianuroa
Mentxu Aiertzak Agatha Christiren beste pozoi bat ekarri digu, zianuroa. Bestalde, DIPCko Nora Gonzalez ON zientzia bideo lehiaketaren irabazleez aritu zaigu....
6/17/2022 • 56 minutes, 20 seconds
Euskal Herriko fenomeno meteorologiko lokalak
Euskalmeteko Onintze Salazar izan da gurekin, Euskal Herriko fenomeno meteorologiko lokalei buruz hitz egiten....
6/10/2022 • 54 minutes, 5 seconds
Orai, adimen artifizialeko langune berria
Elhuyarreko Josu Aztiriak aurkeztu berri duten Orairi buruz hitz egin digu, adimen artifizialeko langune berriaz. Aitziber Agirre Ruiz De Arkaute "Elhuyar" aldizkarik kaleratu duen zenbaki berriaz aritu zaigu....
6/3/2022 • 54 minutes, 5 seconds
Oskar Gonzalez, Van Goghen koadro baten ikerketa
Oskar Gonzalez EHUko kimikaria, Van Gogh-en koadro baten ikerketaz aritu da, bi koadro direla aurkitzeko. Elhuyarreko Danel Solabarrietak, berriz, Zientzia Azokaren jaialdiaz hitz egin du: urtean zeharreko lanen erakusketa publikoa Bilbon....
5/27/2022 • 58 minutes, 4 seconds
Jon Villapun Arbide, Etxerreko putzuaz
Jon Villapun Arbide, "Geuria" aldizkariko kidea. CAF-Elhuyar kazetaritza saria irabazi du Etxerreko putzuari buruzko monografiko batekin....
5/20/2022 • 58 minutes, 58 seconds
Von Hippel Lindau
Amaia Antero, Von Hippel Lindau gaixotasun arraroak eragindakoen Sendabide elkarteko kidea, hemengo zentroetan ikerketa lerro bat abiatu duena....
5/13/2022 • 53 minutes, 33 seconds
BRTA aliantza eta Matematika
BRTA aliantza ezagutu dugu, hemen egiten den ikerketari laguntzen dion erakundea. Jon Kepa Gerrikagoitia, Garbiñe Manterola eta Ricardo Bueno izan dira gurekin. Matematikaz hitz egin dugu Jone Apraiz EHUko ikertzailearekin eta Idoia Marauri San Bicente ikastolako irakaslearekin....
5/6/2022 • 1 hour, 28 seconds
Ane Portillo Blanco, CAF-ELHUYAReko sari nagusiaren irabazlea
Banatu berri diren CAF-ELHUYAReko sari nagusiaren irabazlea elkarrizketatu dugu, Ane Portillo Blanco." Emakumeen libidoaren heriotza: Epaiketa garaia" izeneko artikulua saritu diote berari. Gainera, Eli Alberdirekin aritu gara EHUko argitalpen zerbitzuen 40. urteurrenaz....
4/29/2022 • 53 minutes, 36 seconds
Agatha Christieren pozoiak: eserina
Agatha Christieren pozoiak, berriz ere gurean, Mentxu Aiertzarekin. Eserinari buruz hitz egin dugu, Afrikako landare batetik erauzten dena. XIX. mendean, Europara ekarri zuten, eta gure programara iritsi da. BI eleberritan erabili zuen idazleak....
4/22/2022 • 53 minutes, 25 seconds
Neandertalak Barrikan
Bilboko Arkeologia Museoko Joseba Riosek azaldu digu nola bizi ziren neandertalak Aranbaltza aztarnategian, Barrikan....
4/16/2022 • 53 minutes, 23 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2022/04/15)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
4/15/2022 • 53 minutes, 21 seconds
Mitokondria bidezko tratamenduaren arriskuez
Irati Aiestaran (CICbiomaGUNE), mitokondria bidezko tratamenduaren arriskuez. Terapiak "hiru guraso genetikodun haurrak" sortzen ditu, gaixotasun mitokondrialen aurka. Erresuma Batuan baimenduta dago tratamendu hori. CICbiomaGUNEko talde honek aurkitu du zer arazo ekar lezakeen tratamendua....
4/8/2022 • 59 minutes, 2 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2022/04/08)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
4/8/2022 • 53 minutes, 38 seconds
Autoikasketa adimen artifizialean eta zibererasoen arukako ikerketa
Gorka Azkune (IXA taldeko informatikaria EHUn), autoikasketaz adimen artifizialean. Aitor Urbieta (Ikerlan), Lander Segurola (Vichomtech) eta Joseba Laka (Tecnalia), zibererasoen aurkako ikerketaz....
4/1/2022 • 56 minutes, 1 second
Espintronikaz eta matematikari euskaldunen topaketaz
Espintronikaz aritu gara Txoni Matxainekin. Teknologia berria ez, baina modernoa bai. Bestalde, UEU prestatzen ari den matematikari euskaldunen topaketaz aritu gara....
3/25/2022 • 56 minutes, 12 seconds
Atmosfera
Hauts-gandua aitzakia hartuta, atmosferaz saio berezia; nolakoa den eta zein abentura bizi genituen haren esplorazioan....
3/18/2022 • 48 minutes, 27 seconds
Kolore zuria: pigmentuak eta artea
Oskar Gonzalez kimikariarekin, kolore zuria hizpide: pigmentuak eta artea. Titanio zuria, berun zuria, zink zuria, kaltzio karbonatoa, zuririk zuriena... ...
3/11/2022 • 53 minutes, 52 seconds
Eneko Agirre, Association of Computational Linguistics erakundeko kide berria
Eneko Agirre, EHUko IXA taldeko informatikaria. Association of Computational Linguistics erakundeko kide egin dute (fellow). Mundu osoan 75 bakarrik daude eta Europan 15. Aitziber Agirre, "Elhuyar" aldizkariko zuzendaria, martxoko zenbakia atera berritan....
3/4/2022 • 49 minutes, 57 seconds
Aukeratu zure pozoina
Mentxu Aiertzarekin, Agatha Christie eta bere pozoien atalean, "Bost Txerrikume" eleberria: zikutina....
2/25/2022 • 54 minutes, 53 seconds
Metereologiari begira
Euskalmet-eko Onintze Salazarrek kontatu digu non eta nola gordetzen diren meteorologiako datuak eta zertarako erabiltzen dituzten gerora....
2/18/2022 • 52 minutes, 28 seconds
Emakume eta Neska Zientzialariaren eguna
Otsailaren 11, emakume eta neska zientzialariaren eguna: Maria Paulis, Polymat-eko zuzendaria, Olatz Arbelaitz, EHUko Informatika Fakultateko ikerlatzailea eta Idoia Mujika CFMko komunikazio-arduraduna eta “Emakumeak Zientzian” programaren sustatzailea....
2/11/2022 • 56 minutes, 20 seconds
Alan Turing matematikariaren ekarpena biologian
Idoia Marauri eta Jone Apraiz irakasleak "Alan Turing matematikariaren ekarpena biologian" izeneko hitzaldia ematen ari dira. Jose Luis Etxezarreta Goierriko Lemniskata dibulgazio-taldeko kidea ere izan dugu eurekin, hitzaldiaren antolatzailea.
...
2/4/2022 • 54 minutes, 3 seconds
Gaixotasun digestiboak
Gaixotasun digestiboek osagai genetiko bat izaten dute. Baina ez denek, eta ez beti. Eta ez da erraza jakitea nola eragiten duen aldakortasun hori. Koldo Garcia Biodonostia institutuko ikertzaileak korapilo hori desegiteko egiten du lan. Gurekin izan da irratian....
1/28/2022 • 55 minutes, 46 seconds
Neutrinoen detektagailu bat garatzeko proiektua
Leire Larizgoitia (DIPC) zientzialariarekin hitz egin dugu. Donostiako fisikari talde batek diru-laguntza handi bat jaso du neutrinoen detektagailu bat garatzeko ESS proiekturako (Suedian eraikitzen ari diren neutroien espalazio-zentrorako)....
1/20/2022 • 53 minutes, 59 seconds
LED, OLED eta QLED
LED, OLED eta QLED. Gaur, diodoen argiaren kuantikaz hitz egin dugu Txoni Matxain¿ekin (EHU-DIPC), eta azken ikerketen berri ekarri digu....
1/14/2022 • 53 minutes, 55 seconds
XXVI. denboraldiaren 18. saioa: 2022ko zientzia, anhedonia eta Salemgo sorginak
XXVI. denboraldiaren 18. saioa: 2022ko zientziaz, anhedoniaz edo musikak plazerik ez sortzeaz (Ana Galarragarekin) eta Salemgo sorginak....
1/7/2022 • 54 minutes, 29 seconds
Koronabirusen bilakaera, James Webb teleskopioa, teleskopio likidoa eta Munch-en Oihua
XXVI. denboraldiaren 17. saioa: koronabirusen bilakaera, James Webb teleskopioa, teleskopio likidoa eta Munch-en Oihua....
12/31/2021 • 58 minutes, 1 second
Olentzerok kuantika eta erlatibitateari esker banatzen ditu opariak?
Eguberrietako programa berezia egin dugu: umorea eta zientzia. Bi mundu ezberdin eta, hala ere, etengabeko kolapso batean daudenak. Elkarren arteko talka horren adibide asko ekarri ditugu gaur gabon gauari umore puntu bat ekartzeko....
12/24/2021 • 55 minutes, 1 second
Agatha Christie eta pozoiak: digitalina
Agatha Christie etorri zaigu Norteko Ferrokarrillera. Agatha Christie eta haren pozoiak. Irakurri al duzue Apointment with death? Hitzordua heriotzarekin, euskaraz. Irakurri al duzue? Heriotza horren hildakoa digitalinarekin hiltzen da. Mentxu Aiertza kimikariak azaldu digu zer den pozoi hori, eta nola erabili duen Agatha Christiek....
12/17/2021 • 54 minutes, 36 seconds
Pigmentu toxikoak (2021/12/10)
Margolariek historian erabili izan dituzten pigmentu asko toxikoak dira, metal astunetan oianrritutako substantziak direlako. Oskar Gonzalez gure kolorezalearekin haietako batzuei buruz hitz egin dugu gaur. Goya, Vermeer edo Napoleon izan dira gurekin elkarrizketan....
12/10/2021 • 55 minutes, 21 seconds
Norteko Ferrokarrilla (2021/12/03)
Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean....
12/3/2021 • 55 minutes, 11 seconds
Clariah
Mikel Iruskieta (EHU) Clariah azpiegituraz aritu zaigu. Clariah-eus Giza eta Gizarte Zientzietan euskara eta euskaraz ikertzeko aukera Europako ikerketa-azpiegituretan bultzatzeko egitasmoa da....
11/26/2021 • 55 minutes, 11 seconds
Big Science
Gorka Azkune (EHU) Adimen Artifizialean aditua, Big Science egitasmoaz. Baliabide gutxi duten ikertzaile askoren elkarlan....
11/19/2021 • 56 minutes, 51 seconds
25 urte
25 urte bete ditugu, eta, ospatzeko, saio berezia osatu dugu Txingudiko Ekoetxean, zientzia kanpotik ikusten duten gonbidatuekin: Xubane Uribarrena arraunlaria eta Andoni Agirregomezkorta aktorearekin....
11/12/2021 • 57 minutes, 52 seconds
Pirokumuloak
Euskalmeteko Onintze Salazar, pirokumuluez: sumendiek eta sute erraldoiek sortutako hodeiak....
11/5/2021 • 53 minutes, 39 seconds
Nanopartikulak garuna ikertzeko
DIPC zentroak eta Columbiako Unibertsitateak lankidetza bat abiarazi dute nanopartikulen bitartez garuna ikertzeko. Aitzol Garcia proiektuaren buruetako bat izan da gurekin, eta aurkeztu dizkigu ikerketa-taldea eta proiektu osoa....
10/29/2021 • 56 minutes, 11 seconds
Kuantikaren egungo joerak eta "Iraganeko kimerak"
Txoni Matxain EHU-DIPCko Txoni Matxainek kuantikaren gaur egungo joerak zein diren azaldu digu. Elhuyarreko Manex Urruzola, "Iraganeko Kimerak" erakusketaz aritu zaigu....
10/23/2021 • 57 minutes, 41 seconds
Infragorria eta artea
Zer dago gorriaren azpian? Infragorria. Ez da kolore bat, berez, baizik eta kolorea ez den lehen uhin elektromagnetikoa, energiaren eskalan behera. Ez da kolore bat, eta hortaz, ez luke egon behar koloreei buruzko atal batean. Baina Oskar Gonzalez gure kolorezaleak topatu du arrazoi oso on bat infragorria koloreen atalera ekartzeko. Artean duen erabileraz hitz egin digu....
10/15/2021 • 57 minutes, 41 seconds
Nobel sariak eta pozoiak
Berri on bat: malariaren kontrako lehen txertoa! Horretaz hitz egin dugu, bai eta aurtengo Nobel sariei buruz ere. Gainera, pozoiei buruzko atal berri bat hasi dugu gaur: "Aukeratu zure pozoia", Mentxu Aiertzarekin. Gaurko aukera: estriknina....
10/8/2021 • 54 minutes, 7 seconds
Antenarik gabeko programa
Antenan ez garenez egon, "antenarik gabe" ideia hartu dugu gaitzat. The Sentinel, St. Matthew uharteko elur-oreinak, Arecibo, antenarik gabeko mugikorrak eta zuhaitzen hostoak. Asko dago kontatzeko antenarik gabeko programa batean....
Aste honetan, zientzialari handi bat: Isabelle Guyon. Adimen artifizialaren erreferente bat azken hamarkadetan. #BBVAfronterasdelconocimiento saria jaso du aste honetan eta gurekin izan da....
9/24/2021 • 54 minutes, 19 seconds
Zubi bat minbizia eta covid-19aren artean
Iker Badiolak minbizia ikertzen du EHUn. Pandemia sortu zenean, minbiziaren eta covidaren arteko lotura bat aurkitu zuten furina proteinarekin. Eta horri esker, covidaren kontra erabil litekeen medikamentu bat topatu zuten. Gurekin izan da Badiola ikerketaren berri ekartzeko....
9/17/2021 • 57 minutes, 6 seconds
LED bioluminiszenteak
Animalia bioluminiszenteen proteinak baliatu izan dira zientzian aplikazio askotarako. LEDak ere egin daitezke, baina arazo bat dute: degradatzen dira. Degradazio hori saihesteko ahalegin batez hitz egin digu CFM zentroko Idoia Mujika kimikariak. CFMko adituek, CIC-biomaGUNEkoek eta kanpoko beste zentro batzuetakoek Nuevo Horizonte saria jaso dute esparru horretan egindako ikerketarengatik....
9/10/2021 • 57 minutes, 6 seconds
Pandemia perspektibarekin ikusita
Denboraldiaren azken saioa. Ugo Mayor EHUko biokimikaria eta Ikerbasque ikertzailearekin atzera begiratuko dugu, COVID-19aren pandemia perspektiba pixka batekin aztertzeko asmoz. Mayor erreferenteetako bat izan da pandemiaren inguruko jarraipenean eta dibulgazioan....
6/25/2021 • 56 minutes, 20 seconds
Xanpainaren zientzia historikoa
Dom Perignon eta Clicquot alarguna. Ezagunak izenak. Xanpainaren munduko izen ospetsu handiak. Mentxu Aiertzak gaur bien historiak kontatuko dizkigu. Xanpaina eta zientzia historikoa....
6/18/2021 • 55 minutes, 7 seconds
Animalien koloreak eta eguraldiaren mitoak
Koloreak eta meteorologia, hori da gure gaurko saioaren laburpen azkar bat. Oskar Gonzalez Mendia eta Onintze Salazar Perez arduratu dira, hurrenez hurren, gai horietaz gure programan, eta gaur gurekin izango ditugu. Animalien koloreen kontuak eta meteorologiari lotutako mitoak gaurko saioan....
6/11/2021 • 59 minutes, 26 seconds
Xabier Alberdi eta Elkano
Elkanoaren espedizioaren zientziari buruz berriz ere aste honetan. Itsas Museoko zuzendaria da, eta historialaria da, eta garai hartan zientzia eta teknologien kontuak nola aztertzen ziren kontatu digu. Hori, eta mito historikoen sorrera nola gertatzen den ere kontatu du Alberdik, Elkanoren espedizioari buruzko mito asko baitago....
6/4/2021 • 59 minutes, 42 seconds
Elkano, mundubiraren zientzia
500 urte dira Elkanoren espedizioak lehen mundubira osatu zuela. Abentura horren zientziari buruzko monografiko bat egin dugu lau aditurekin: Alvaro Aragon eta Lourdes Odriozola historialariak, Xabier Agote ontzigilea eta Naiara Barrado astronomoarekin....
5/28/2021 • 56 minutes, 9 seconds
Ardoa eta klima-aldaketa
Ardoa egiteko modua aldatu edo egokitu behar dugu klima-aldaketaren eraginez. Besteak beste, mahatsondoak ondo hazi behar dira klimaren egoera berrian. Eta zientzialariek badakite. Helene Sanchez Zelaia bioteknologian adituak artikulu bat idatzi du gaiari buruz, eta CAF-Elhuyar sarietan aipamen berezi bat eskuratu du artikulu horrengatik Neiker sariaren kategorian. ...
5/21/2021 • 56 minutes, 4 seconds
Natura behatzeko moduak
Nahia Seijas geologoak eta Iñaki Sanz-Azkue biologoak CAF-Elhuyar saria irabazi dute artikulu orokorren eta kazetaritzako kategorietan, natura behatzeko moduei lotutako lanarekin....
5/14/2021 • 57 minutes, 5 seconds
Ferrokarrilla laboratoriumean
Laboratorium museoan, Bergaran, lurrun-lokomotora bat dago eskalan eginda, eta funtzionatzen duena. Mikado 141 modeloaren erreplika bat da eta bi metro luze da. Grabagailua hartu eta bertara joan gara egileetako batekin egotera, Jose Mari Rubiorekin, eta Rosa Errazkin museoko zuzendariarekin ere izan gara....
5/7/2021 • 57 minutes, 6 seconds
Jabier Agirre medikua
Aurtengo CAF-Elhuyar sariak eman dituzte aste honetan. Merezimendu saria Jabier Agirre medikuak jaso du, urteetan medikuntzaren dibulgazioan egin duen lanarengatik. UZEIn urteak eman ditu, OEEko kidea da, Elhuyar aldizkarian kolaboratu du 200tik gorako artikuluekin eta eta adibidez Euskadi Irratian ere aritu da dibulgazioan. Berak ikusi du nola aldatu den medikuntza, dibulgazioa eta euskararen erabilera bera....
4/30/2021 • 53 minutes, 35 seconds
Ikergazte, 4. edizioa
Bi urtean behin antolatzen du UEUk Ikergazte kongresua. 2021ko edizioa, laugarrena, Gasteizen izango da ekainaren 9tik 11ra, eta dagoeneko zabalik dago izena emateko epea. Gu Olatz Arbelaitz Gallegorekin izan gara, kongresuaren koordinatzaileetako bat, aurtengo edizioaren berri izateko....
4/23/2021 • 57 minutes
Ahots sintetiko pertsonalizatuak
"Ahots sintetiko pertsonalizatuak, ahotsa galdu dutenei hitza emateko". Hori da Inma Hernaez Aholab laborategiko zuzendariak datorren astean emango duen hitzaldi baten izenburua. Horri buruz hitz egin dugu berarekin. Adimen artifiziala, ahotsa galdu dutenek nolabait berreskura dezaten....
4/16/2021 • 54 minutes, 13 seconds
Nanobotak gorputzean
CICbiomaGUNEko adituek lortu dute nanoboten mugimendua jarraitzea sistema biologiko baten barruan. Etorkizunean nanobot horiek, adibidez, medikamentuak eraman ahal izango dituzte gorputzaren toki jakinetara erresoluzio altuko medikuntza egin ahal izateko. Unai Cossio ikertzailea izan da gurekin eta kontatu digu nola lortzen duten robot nanoskopikoen mugimenduari jarraitzea....
4/9/2021 • 58 minutes, 15 seconds
AutoML, ikasketa automatikoa
Makinek ikasi egiten dute; hori da adimen artifiziala. Baina hobetu daiteke kontua. Horretarako, automatikoki ikasten irakatsi behar zaie. Horretaz hitz egin digu EHUko Gorka Azkune informatikariak, Automated Machine Learning (AutoML) ideiaz. Gaur egun, errealitatea da adimen artifizialaren esparruan....
4/2/2021 • 54 minutes, 56 seconds
Munch-en Oihua
XIX. mendearen bukaera. Espresionismoa. Existitzen den koadro ezagunenetako bat Munch margolariaren "Oihua" da. Baina benetan ez da koadro bakarra. Lau bertsio egin zituen. Eta haietako bi lapurtu zituzten. Oskar Gonzalezek kontatu digu koadro horien istorioak, eta haien kimikan ere murgildu gara....