En la 1303-a E_elsendo el la 25.02.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ ni felietone invitas vin al iu el la plej belaj palacoj troviĝantaj en la loko Kamień Śiąski, historie ligita kun nobela mezepoka familio Odrowąż, el kiu devenas la unua pola dominikana monaĥo, sankta Jacek (Jakvo). • En la komenca kulturkroniko ni parolas pri la […]

La 5-an fojon, la 19-an de februaro estis solenita la Tago de la Pola Scienco, kiu estis starigita en la naskiĝdatreveno de Nikolao Kopernik, nunjare la 501-a. Ĝia celo estas inspiri al la sekvado de polaj esploristoj kaj firmigi interesiĝon pri la scienco ĝenerale. La tago ebligis iom retrorigardi por konstati, ke en Pollando aktuale […]

Universitato de Maria Curie-Skłodowska en Lublin (la orienta Pollando) solenas en 2024 sian 80-jariĝon. En la programo de la porokazaj solenaĵoj okazos i.a. Kongreso dediĉita al Maria Curie-Skłodowska sub la titolo „Novumo estas la virino”, rendevuo de la diplomitoj, koncertoj. Aktuale en la universitato studas en preskaŭ 90 fakultatoj 16 mil personoj. La eventoj ligitaj […]

En la 1302-a E_elsendo el la 20.02.2024 ĉe www.pola-retradio.org:  Unuavice tutkorajn gratulojn kaj salutojn okaze de la daŭranta Semajno de Internacia Amikeco kaj pasonta morgaŭ Tago de la Gepatra Lingvo!! Hodiaŭ ni denove renkontiĝas kun la intrigo de la romano „Quo Vadis” de Henryk Sienkiewicz en la E-traduko de Lidia Zamenhof per ĝia 143-a fragmento. […]

La 2024-a jaro en la Biebrza-rivera Nacia Parko – en la orienta landoparto, estis proklamita kiel Jaro de panoramoj. Tiamaniere la organizantoj atentigas pri ŝanĝoj okazantaj en la ĉirkaŭantaj nin panoramoj kaj edukcele klarigas kiel tion influas la homa agado. Ne temas sole pri la rapidaj ŝanĝoj okazantaj antaŭ nia rigardo, sed ankaŭ pri tio, […]

La nombro de eksterladanoj aĉetantaj loĝejojn en Pollando konstante kreskas. En 2022 ili aĉetis 14 359 loĝejojn, do ĉiu sepa loĝejo en Pollando estis entute notarie vendita al eksterlandanoj. Inter la klientoj la plej mulnombraj estis ukrainanoj kaj germanoj. La nombro de ukrainanoj aĉetintaj loĝejojn en Pollando en 2022 kreskis je 40 procentoj kompae al 2021. […]

En la 1301-a E_elsendo el la 15.02.2024 ĉe www.pola-retradio.org:    Pasas 13 jaroj post la apero de la Pola RetRadio en Esperanto, la 15-an de februaro 2011. Tio estas la okazo tre resume retrorigardi al la pasinta historio, dum kiu nia Redakcio pretigis al la aŭskultantoj – en la kondiĉoj de grandparte sensubtena laboro – […]

Ne senkaŭze en la komenco de nia hodiaŭa elsendo tostefekto. Akurate antaŭ 13 jaroj, la 15-an de februaro 2011 aŭdiĝis la unua E-programo de la Pola RetRadio el Varsovio. La unua ekster la kadro de la publika Pola Radio. En ĉi tiu periodo ni emisiis 1300 programojn kaj bonvenigas vin hodiaŭ en la 1301. Antaŭ […]

„Mago el Lublin” de Isaac Bashevis Singer en la traduko el la jida aperis sur la pola libromerkato. Eldonis ĝin en la traduko de Monika Adamczyk-Garbowska la Loka Turisma Metropolitana Organizo Lublin. Ĝis nun la pola leganto konis sole la romanon en la traduko el la angla lingvo, kiu traduko estis adaptita al la usona […]

Nunjare Rzeszów, en la surdorienta Pollando, solenas la 670-an datrevenon de sia lokalizo. Lige kun tio la Fondaĵo de Lubomirski-princoj kunlabore kun la loka Oficejo de Artaj Ekspozicioj organizis prezenton „La moderna arto el la kolekto de Lubomirski-princoj”. Ĝi enhavas 52 verkojn de 20 artistoj i.a. Mark Chagall, Salvador Dali, Pablo Picasso, Andy Warhol, Banksy, […]

Inter la subjektoj kaj fenomenoj, kiuj pasintjare estis registritaj en la pola Listo de Nemateria Kulturheredaĵo troviĝas Ministaj Blovorkestroj el la Supra Silezio. La registro ligiĝas ne sole kun ilia ekzisto, sed ankaŭ kun la tradicioj, kiu referencas al la funkciado de minejoj kaj la regiona, silezia laboretoso. La registron subtenis la Muzeo de la […]

En la 1300-a E_elsendo el la 10.02.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ reference al nia arkivo ni memorigas la interparolon el 2009 kun la forpasinta la 2-an de februaro 2024 profesoro Wim Jansen, eksa profesoro de interlingvistiko kaj Esperanto ĉe la Universitato en Amsterdamo. La interparolo rilatas i.a. al lia oficiala parolado post la transpreno de […]

Komence de februaro 2024 venis trista informo pri la forpaso de prof. Wim Jansen, kiu en 2009 transprenis katedron pri Interlingvistiko kaj Esperanto ĉe la Amsterdama Universitato. Tiuokaze ni memorigas nian arkivan interparolon kun prof. Jansen, en kiu ni koncentriĝas pri ĉi tiu fako kaj lia inaŭgura parolado ligita kun ĉi tiu fako “Esperanto, lingvo […]

Nelimigita aliro al informoj povas ŝajni avantaĝa elemento de la homara evoluo. Tamen ni ricevas pli da informoj ol ni kapablas alifari. Kiel atentigas sciencistoj similan situacion la homaro jam frontis dum la industria evoluo, kiam enorman kreskon de la produktado de fero kaj kemiaĵoj oni traktis kiel nemalhaveblan por la progreso. Nun ni jam […]

Italoj omaĝis la memoron de la mortinta pasintjare 90-jaraĝa profesoro Michele Jamiolkowski, poldevena konstruinĝeniero kaj geoteknikisto, kies unu el la plej grandaj meritoj estis la savo de la Kurba/Kliniĝinta Turo en Pizo. Tiuokaze en la urbo estis malkovrita memortablulo honore al li; en Torino – kie li laboris kaj mortis en junio 2023 -okazis speciala […]

En februaro 2024 en Katowice – la suda Pollando – daŭras riĉa programo ligita kun la proklamo de la urbo kiel Eŭropa Urbo de la Scienco. Kadre de la planita ciklo „50 semajnoj en la Urbo de la Scienco” en februaro okazas Semajno de Montaro, Semajno de Amo, Semajno de Humoro kaj Semajno de Tri […]

Grand Prix de la 30-a Internacia Festivalo de la Kristnaskaj kaj Pastoralaj Kantoj en Będzin (en la suda Pollando) akiris la Militista Orkestro el Żytomierz. La festivalon partoprenis solartistoj klasitaj laŭ la aĝkategorio, laŭ la kriterio de duetoj, tercetoj, solvoĉaj ensembloj, ensembloj voĉaj-instrumentaj, korusoj kaj folkloraj grupoj. En ĉiu el la kategorioj estis atribuitaj premioj […]

Hodiaŭ la lokon de nia felietono pri koninda Pollando ni deziras destini por laŭvica kunfoliumado de la E-gazetoj, venintaj antaŭnelonge al la redakcio. Meze de januaro en nia redakcia poŝtkesto ektroviĝis la aŭtuna numero de „Israela Esperantisto” 2023. Granda surprizo, ĉar la lasta numero duobla veninta aŭtune kovris la duoblajn numerojn 174 – aŭtuno, vintro […]

La troviĝanta en Bjalistoko Memormuzeo pri Siberiekzilado ricevis la Muzean Premion de la Konsilio de Eŭropo 2024. La premio estas atribuata ekde 1977 fare de la Eŭropa Federacio de Muzeoj kaj estas parto de la prograno Premio de la Eŭropa Muzeo de la Jaro. Ĝi estas atribuata al muzeo, kiu donas apartan atenton al la […]

En la lastaj semajnoj de 2023 la Reĝa Kastelo en Varsovio aĉetis desegnaĵon de Rafaelo „Batalanto” kaj ĝiaj kolektoj riĉiĝis krome je du pentraĵoj de Agostino Tassi. La desgnaĵo de Rafaelo estas lia unua verko en la polaj kolektoj post „Portreto de Junulo” perdita dum la germana okupacio dum la 2-a mondmilito kaj ĝis nun […]

La Nacia Muzeo de Przemyśl-regiono (en la sud-orienta Pollando) posedas unu el la plej grandaj kaj plej valoraj kolektoj de ikonoj en Pollando. Troviĝas en ĝi verkoj el la periodo inter la 15-a kaj 20-a jarcentoj. Nun al la muzeo revenis – post la sesmonata konservado – la lastaj 34 ikonoj subigitaj al la konservistaj […]

En la 1299-a E_elsendo el la 05.02.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ ni proponas kunfoliumi kun ni E-gazetojn, inter kiuj estas la aŭtuna numero de „Israela Esperantisto”, la februara numero de „Novaĵoj Tamtamas” el Japanio, la februara numero de la ĉina „Penseo” kaj la premiera numero de la „Beletra Edeno”, neregula beletra revuo redaktata ankaŭ sub […]

En la 1298-a E_elsendo el la 30.01.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • La 26-an de januaro pasis la 95-a naskiĝdatreveno de Ada Fighiera-Sikorska, longdaŭra redaktorino de „Heroldo de Esperanto”. En 1994 ni faris kun ŝi en Pola Radio apartan interparolon pri ŝi kiel esperantistino, pri ŝi kiel polino fleganta sian nacian identecon, kio ligiĝis ankaŭ kun ŝiaj […]

La 26-an de januaro 2024 pasis la 95-a naskiĝdatreveno de Ada Fighiera-Sikorska (+1996), plurjara redaktorino de “Heroldo de Esperanto”, asistanta ĉe la kreiĝo de la E-redakcio de Pola Radio en 1959. Dum unu el siaj multaj vizitoj en la E-redakcio ŝi dividis en 1994 siajn konfesajn opiniojn pri sia identeco esti polino, esti esperantistino, aparte […]

SchengenVisa Info pretigis la unian raporton 2023 pri la vivkvalito en Eŭropo. Kvankam la kontentonivelo estas malpli alta kompare al la donitaĵoj el 2019 ĝenerale la pritaksoj estas altaj. La esploro koncernis 83 urbojn en la Eŭropa Unio, en la landoj de EFTA (Eŭropa Asocio de Libera Komerco), Britio, Okcidenta Balkanio kaj Turkio. Dum la enketado […]

Biologoj el la Bjalistoka Universitato informis pri la unuaj testorezultoj kun nova plastfolio protektonta birdojn kontraŭ vitraj spacoj. La testado estis la rezulto de la kunlaboro inter la Fondaĵo Vitraj Embuskoj, la aŭstra organizaĵo BirdShades kaj la firmo Unidevelopment SA. La kolizioj de birdoj kontraŭ la vitraj muroj konsistigas globskalan problemon. Nur en la Norda […]

Centro de Kulturo kaj Arto en Vroclavo aperigis bildstrion de Juliusz Woźny kaj Martin Venter titolitan „Edyta Stein. Serĉante veron”. Tio estas rakonto pri katolika sanktulino, s-ta Tereza Bendedikta de la Kruco, proklamita kiel unu el la patronoj de Eŭropo. La naskiĝinta en Vroclavo (antaŭe Breslau) Edyta Stein pereis en la germana koncentrejo Auschwitz-Birkenau. La […]

Ekde la 1-a de januaro 2024 ekvalidis en Pollando plasta imposto. Ĝi celas limigi la foruzon de plasto en ĉiam pli granda skalo poluanta la medion. Butikumante aŭ aĉetante porciumitan manĝon kliento devos pagi de 20 ĝis 25 groŝoj pro ĉiu plasta pakumo. La imposto ŝarĝas unuavice konsumantojn. Tamen entreprenistoj devos realigi la jaran normon […]

Internacia Justickortumo alvokis pasintsemajne Israelon entrepreni ĉiajn necesajn paŝojn por neallasi la hombuĉadon en la sfero de Gazo. Oni ne devontigis Israelon al armistico. Pri la interveno rilate Israelon al la Kortumo en Hago direktis sin Sudafrika Respubliko. Post la verdikto ĝi esprmis la esperon, ke Israelo observos la verdikton de la Internacia Justickortumo kaj […]

En la 1297-a E_elsendo el la 25.01.2024 ĉe www.pola-retradio.org: Nian hodiaŭan felietonon pri koninda polo ni dediĉas al Michał Boym, mortinta antaŭ 365 jaroj pola misiisto, diplomato, etnografo, botanikisto, kiu pere de siaj pioniraj verkoj proksimigis Ĉinion al eŭropanoj, korektis misinformojn pri ĉi tiu lando i.a. de Marco Polo. En la komencaj kulturkronikaj aktualaĵoj ni […]

Sur la usona libromerkato en februaro aperos „Historio de la pola literaturo” de Anna Nasiłowska. La pollingvan version de la verko aperigis la eldonejo de la Instituto de la Literaturaj Esploroj de la Pola Scienckademio en 2019. La libro estis bone akceptita de recenzantoj kaj legantoj. Pasitjare ĝia aŭtorino ricevis premion de la monatevuo „Nowe […]

Ekde la 22-a de januaro 2024 en la roma baziliko de 12 Sanktaj Apostoloj funkcias ekspozicio „Memorbildoj. Labirintoj”, kiu prezentas koncentrejajn grafikaĵojn de Marian Kołodziej (1921-2009), malliberigito de Auchwitz. Ĝi estis organizita antaŭtage de la 79-a datreveno de la liberigo de la koncentrejo. La ekspozicio de Marian Kołodziej, plastikisto, teatra kaj filma scenografo prezentas la […]

Auschwitz-muzeo funkciigis novan retan librovendejon, kiu celas personojn intersiĝantajn pri la historio de la germana koncentrejo en la tuta mondo. La ĉefa interfaco – kiel ĝis nun – estas en la pola kaj angla lingvoj, sed la titoloj kaj priskriboj de unuopaj libroj estis prilaboritaj en dekkelkaj lingvoversioj. Dank’ al tio pli da klientoj el […]

Antaŭnelonge ni informis pri restaŭro de la figuro de Kristo por Boym-kapelo en Lvovo. Tiu ĉi historia manierisma tombokapelo de Boim-familio estis fondita de veninta el Hungario György Boym, komercisto kaj urbokonsilisto, sekretario de reĝo Stefan Batory. Edziĝinte al Jadwiga Niżniowska li eniris en la medion de riĉaj burĝoj kaj urbokonsilantoj de Lvovo. Hodiaŭ tamen […]

En la 1296-a E_elsendo el la 20.01.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ ni proponas la unuan en la nova jaro Trarigardon de la E-Gazetaro, en kiu ni foliumas la tri unuajn numerojn de „Kontakto” sub la redakto de Karina Oliveira kaj la 5-an pasintjaran numeron de „Esperantolehti” de Finna E-Asocio. • En la komencaj aktualaĵoj ni […]

La komencaj tagoj kaj semajnoj de la Nova Jaro estu – ankaŭ en la kazo de nia Redakcio – bona okazo reveni al bonaj programtradicioj, al kiuj apartenis la kunfoliumado de la venantaj al la Redakcio E-gazetoj. Eĉ se temas pri ĉiam malpli la presitaj revuoj tiu ĉi decido ne estas lastmomenta, kaj aldone spronis […]

Ĉiam pli ofte pacientoj ricevas la rezulton de radiografio surdiske anstataŭ pere de filmo, dume radiofilmoj daŭre estas uzataj en multaj sancentroj. Tiel ili disponas pri amaso da rentgenumaj, radiografiaj forfalaĵoj, kiuj – estas multe pli valoraj ol unuarigarde ŝajnus – pro la enestanta en ili arĝento. Oro aliflanke estas reakirebla el la elektronikaj forfalaĵoj. […]

Fine de novembro 200 lernantoj de la bazaj lernejoj el la nordorienta Pollando komencis okupojn en la Podlaĥia Infana Universitato gvidata de la Bjalistoka Politekniko. La senpagajn, okazantajn semajnfine okupojn partoprenos 50 lernantoj el la bazlernejaj klasoj ekde la 4-a ĝis la 6-a el la urboj Bjalistoko, Augustów, Bielsk Podlaski kaj Siemiatycze. En la ĝisnunaj […]

La transporta firmo de la itala Ĝenovo, AMT Genova subskribis kun la firmao Solairs el la apudpoznana Bolechów kontrakton pri livero de 112 18-metraj balgotrolebusoj, Trollino 18. La valoro de la kontrakto superas 100 milionojn da eŭroj. Tio estas la plej granda unufoja mendo de ĉi tiuj veturiloj. Antaŭ pli ol unu jaro la pola […]

La ĵurio de la plebiscito pri la Vorto de la Jaro 2023, okazanta sub la patroneco de la Konsilio de la Pola Lingvo, kiel la vorton de la Jaro 2023 agnoskis la esprimon „Artefarita Inteligento”. La Konsilio funkcianta ĉe la Pola Sciencakademio prezentas siajn opiniojn koncerne ĉiujn aferojn rilate al la uzo de la pola […]

Kvankam ni jam kelkfoje invitis vin gesinjoroj al la sud-orienta Pollando, por viziti diversajn interesajn lokojn neniam ankoraŭ ni vizitis unikan perlon de ĉi tiu regiono, la urbon Łańcut, prefere ĝian palacan-parkan komplekson. La plej malnova historio de Łańcut estas malfacile difinebla, sed la  arkeologiaj esploroj konfirmas, ke jam antaŭ 4 mil jaroj antaŭ Kristo la […]

Inter la 15-a de januaro kaj la 25-a de februaro pli ol 80 institucioj – muzeoj kaj artaj, esploraj kaj filmaj institucioj pretigis specialan kulturan oferton por la feriantaj infanoj kaj gejunuloj. En ĝi troviĝas plastikaj, dancaj, teatraj, historiaj, teksistaj, kaligrafiaj kaj fotoartaj laborrenkontoj. Krome en la oferto adresita al la feriantaj infanoj kaj gejunuloj […]

En 2023 la ekspoziciojn de la Reĝa Kastelo ĉe Wawel-altaĵo en Krakovo vizitis rekorda nombro da personoj, entute 2,5 milionoj. Por ili estis organizitaj 16 ekspozicioj, el kiuj 10 en Wawel-kastelo mem. La krakovajn ekspoziciojn rigardis 2,3 milionoj da personoj, la ceteraj vizitis 6 pliajn ekspoziciojn en la muzeaj filioj en la lokoj Pieskowa Skała […]

La loko Łańcut en la sudorienta Pollando unuavice vekas asociaciojn kun la 17-jarcenta magnata rezidejo de Lubomirski- kaj Potocki-familioj. Pli frue, inter la 14-a ĝis la unua de la duono de la 17-a jarcentoj ĝi estis rezidejo de Pilecki- kaj Stadnicki familioj. Ekde la pasinta jaro la Muzeo-Kastelo en Łańcut realigas la dujaran projekton „La […]

En la 1295-a E_elsendo el la 15.01.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • En la komencaj kulturkronikaj aktualaĵoj ni informas pri brila – laŭ la frekventeco 2023 – por la Wawel-kastelo en Krakovo; pri la realigita unua etapo de la projekto „La historio de la Malnova Kastelo – forgesita heredaĵo” en Łańcut; pri la kultura oferto por la […]

En la 1294-a E_elsendo el la 10.01.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • En nia hodiaŭa E_elsendo vi trovas, gesinjoroj la jam 142-an fragmenton de la romano „Quo Vadis” de Henryk Sienkiewicz en la E-traduko de Lidia Zamenhof. • En la komenco ni informas pri la 100-jariĝo de la agado de YMCA en Pollando; pri 2024 kiel la […]

Sciencistoj el NASA informis pri eksterordinara malkovro koncernanta elementon necesan por vivkreiĝo sur Encelado, unu el pli ol cent lunoj de la Saturno. La esploroj konfirmis krome, ke en la oceano troviĝanta sub ĝia glalcikupolo troviĝas mistera fonto de kemia energio, kio kreskigas la verŝajnon, ke la vivo povas tie evolui kaj daŭri. Tiu ĉi […]

En 2024 pasas la 300-a naskiĝdatreveno de granda filozofo, Immanuel Kant. Lige kun tio la vojevodiaj aŭtoritatoj en Varmio-Mazurio (la nord-orienta Pollando) decidis, ke la jaro estos ligita kun celebrado de la datreveno kaj la ligoj de Kant kun la regiono. La Jaro laŭ la decidintoj devus kontribui al la diskuto „pri la morala stato […]

Antaŭ 100 jaroj, en decmbro 1923 en Pollando kreiĝis la organizo Pola YMCA, dank’ al kiu pola junularo konatiĝis kun tiaj sportbranĉoj kiel retpilko, korbopilko kaj akvopilko. Young Men’s Christian Association (YMCA) – Kristana Societo de Junaj Viroj, gvidanta la edukankaj kaj protektan agadon por junularo kreiĝis en junio 1844 en Londono laŭ la iniciato […]

La fondaĵo Allianz ekzamenis la sintenton de junaj plenkreskuloj rilate al la komprenemo por senideco, t.e. vivplanado ekskludanta infanojn. La esplorado baziĝis sur 34 grupaj intervjuoj kaj 10 mil enketoj. Kiel oni ekscias el „Rzeczpospolita”, kiu publikigis la esplorrezultojn, la komprenemo por la plenkreskula seninfana vivo en Pollando estas enorme alta. Eĉ 86 procentoj de […]

La 2023-a jaron ne ĉiam ni rememoros pro ĝojaj okazintaĵoj, sed se temas pri la pola kulturo kaj ties populareco eksterlande, la pasinta jaro sendube apartenas al jaroj sukcesaj. Se temas pri muziko daŭran rekonon ĝuis la jam konataj ekde jaroj polaj operkantistoj Piotr Beczała kaj kaj Tomasz Konieczny – kiuj ienteralie triumfis sur la […]

La 6-an de januaro, dum la morgaŭa Epifanio tra la stratoj de 880 polaj urboj kaj ankaŭ eksterlande moviĝos Epifaniaj Paradoj. Akompanas ilin la slogano, „En trogo Li kuŝas”, kiu estas ĉerpita el la 17-jarcenta kristnaska kanto „La Nova Jaro hastas” kaj ligas al la 800-jariĝo de la kristnaska kripeto aranĝita la unuan fojon de […]

La 12-an fojon en Katowice (la suda Pollado) aperis „Kalendaro de Tri Religioj. Ĝi estas frukto de kunlaboro de kristanoj, judoj, muzulmanoj kaj krome sciencaj kaj kulturaj medioj. Ĝia gvidmotivo en la nunjara eldono estas „Scienco-Sciencistoj-Transcendeco”, kiu kongruas kun la agadoj de la urbo ricevinta en 2024 la titolon de Eŭropa Urbo de la Scienco. […]

En la 1293-a E_elsendo el la 05.01.2024 ĉe www.pola-retradio.org: • En la komenco nia Redakcio transdonas al ĉiuj Aŭskultantoj, Radioamikoj, Konatoj, Kunlaborantoj la novjarajn bondezirojn, de Paca, Trankvila kaj Prospera 2024! • En la kulturkronikaj aktualaĵoj ni informas pri laŭvica kalendaro de tri religioj eldonita en Katowice kaj pri la morgaŭaj Epifaniaj Paradoj 2024 i.a. […]

Ni prezentas sonscenon el la aparta programero dum la Torino UK per kiu la kongresanoj estis invititaj al Aruŝo. Programero memoriganta, ke la 31-an de decembro 2023 pasas la unua favorpreza aliĝperiodo. red. Barbara Pietrzak El la elsendo 30.12.2023 – 13′ 33″

La centro por la kosmaj esploroj de la Pola Sciencakademio kaj Light Polution Think Tank publikigis raporton pri la lumpoluado en Pollando. Kiel rezultas el ĝi super Pollando ne plu ekzistas la natura nokta ĉielo. La plej hela loka lokalizo estas la varsovia placo antaŭ la Palaco de la Kulturo kaj Scienco, kvankam la plej […]

La pola flugkompanio LOT akiris la 3-an lokon en la monda rangolisto de la plej bonaj flugkomanioj en 2023. La unuan lokon okupis Qatar Airways, la duan Eurowings. La monda rangolisto de la plej bonaj flugkompanioj kaj flughavenoj AirHelp Score estas publikgata ekde 2015 fare de la plej granda en la mondo firmao protektanta la […]

Daŭre en multaj polaj domoj kaj publikaj lokoj dank’ al la ornamitaj kristnaskaj pingloarbetoj regas la festa etoso. Kristnaskaj arbetoj akompanos nin dum la porokazaj renkontiĝoj, baloj kaj eventoj ligitaj kun la bonvenigo de la 2024-a jaro. Pollando apartenas al unu el iliaj plej grandaj produktantoj en Eŭropo, tuj post Aŭstrio kaj la skandinaviaj landoj. […]

Ĝis la fino de decembro en la Podlaĥia Muzeo de Bjalistoko estas prezentata la laŭvica t.n. historia vidindaĵo. La kampanjo „Historia vidindaĵo de la monato” estis inaŭgurita en 2021 kaj proksimigas historion de iu elektita objekto el la muzea kolekto, kiu en la ĉiutagaj kondiĉoj ne estas publike rigardebla. Tiu objekto ŝanĝiĝas ĉiumonate kaj estas […]

Muzulmana Religia Asocio en Pola Respubliko eldonis kalendaron por 2024, kies ĉefmotivo estas Bohoniki, la vilaĝo en la nord-orienta Pollando, kiu de jarcentoj vekas asociaciojn kun la tatara socio sur la polaj teritorioj. La kalendaro notas ne sole islamajn festojn difinitajn laŭ la luna jaro, sed ankaŭ katolikajn, ŝtatajn kaj familiajn. La kalendaron ornamas fotoj […]

En la 1292-a E_elsendo el la 30.12.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Per nia ampleksa sonsceno el la UK-o en Torino pri la kunsido invitanta al la UK 2024 en Aruŝo, Tanzanio ni memorigas, ke la 31-an de decembro finiĝas la unua favorpreza aliĝperiodo al la unua afrika UK de Esperanto. • En la komenca novaĵbulteno ni […]

En la 1291-a E_elsendo el la 25.12.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • En la hodiaŭa Kristnasketosa elsendo nia antaŭmikrofona gasto estas prof. Fabrizio Pennacchietti, kiu dum la antaŭmikrofona renkontiĝo, kiu parte aŭdiĝis en nia kongresa sonraporto el la komenco de aŭgsuto, parolas ankaŭ pri la graveco de Torino por lia esperantistiĝo kaj pri lia familio, en kiu […]

En la hodiaŭa Kristnasketosa elsendo nia antaŭmikrofona gasto estas prof. Fabrizio Pennacchietti, kiu dum la antaŭmikrofona renkontiĝo, kiu parte aŭdiĝis en nia kongresa sonraporto el la komenco de aŭgusto, parolas ankaŭ pri la graveco de Torino por lia esperantistiĝo kaj pri lia familio, en kiu Esperanto ne malgravis, eble eĉ estonte pli prosperos. Interparolis red. […]

Ĉiujare dum la sanktvespera tago antaŭkristnaska en multaj domoj oni ornamas la kristnaskan abion per la Bet Leĥema Stelo, koloraj paperaj ĉenoj, per la t.n. anĝelaj haroj (fajne tranĉitaj celofanaj folioj) bombonoj kaj ĉiujare oni singarde prenas en la manojn fragilajn, vitrajn, bele ornamitajn, plurkolorajn vitrajn globojn, kiuj pendigitaj sur la kristnaska abio kompletigas la […]

Ĝis la 25-a de februaro 2024 eblas en Krakovo, en la tiea palaco Krzysztofory rigardi la nunjarajn kristnaskajn kripetojn venkintajn en la tradicia konkurso de la urbo. En la 81-a konkurseldono oni premiis 11 kripetojn en la plenkreskula kaj junulara kategorioj. Dum la premiado oni konsideris la fidelecon al kripetfara tradicio, plenumteknologion, figurojn, dekoraĵojn, arkitekturajn […]

Eĉ 97 procentoj de poloj festas Kristnaskon, kio sekvas el la enketado de Preply. Por plimulto tio estas la okazo pasigi tempon kun la familio kaj tiajn planojn havas 9 je 10 poloj. Verdire, poloj ŝatas iom revi pri dumfesta eksterlanda „fuĝo” kaj tropikaj landoj (tion deklaras preskaŭ la duono de la enketitoj), sed reale […]

En la 1290-a E_elsendo el la 20.12.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Niaj hodiaŭaj aktualaĵoj rilatas al la antaŭfesta periodo en Pollando. Unue ni informas pri klientoj de Ryanair festperiode flugantaj eksterlanden, sekve pri la tradicia jam kampanjo de Caritas „Sanktvespera tablo” por homoj mizeraj, senhejmaj aŭ solecaj. • En la sciencbultena parto ni informas pri la […]

Polaj ornitologoj en la nuna jaro jam fine de julio konstatis la unuajn grupiĝojn de cikonioj kaj iliajn forfugojn al la varmaj landoj. Eksterordinare frue, ĉar kutime tio okazas nur meze de aŭgusto. Dume oni antaŭnelonge fotis blankan cikonion en la nesto en la loko Zębowo en la okcidenta landoparto. Evidentiĝas, ke tio ne estas […]

Ĉiujare en kelkdek polaj urboj ĉe la komuna sanktvespera tablo renkontiĝas personoj mizeraj, senhejmaj kaj solecaj kadre de la tutlanda kampanjo de Caritas Polska. Nunjare ĝi okazas en 90 urboj kaj la sanktvesperaj tabloj enhavos tradician menuon i.a. ruĝan barĉon, karpon kaj fastan brasikon. La partoprenantoj de la evento kundividos kunrompate blankan oblaton kaj ricevos […]

La flugkompanio Ryanair informis, ke en la periodo inter la 21-a de decembro 2023 kaj la 6-a de januaro 2024 Italio estas la plej populara flugcelo de poloj, kiun elektas 36 procentoj de la pasaĝeroj. La laŭvican lokon okupas Hispanio kaj Kanariaj Insuloj, kiun elektis 30 procentoj de la pasaĝeroj. 9 procentoj elektis Francion, sekvas […]

La pola fondaĵo WWF Polska dum jaroj realigis projekton revenigi linkojn en la regionon Mazury, en la nordorienta Pollando. Nun daŭras la programo de la revenigado de linkoj en la nordokcidentan landoparton. Lastatempe estis tie enkondukitaj tri laŭvicaj animaloj, tiel ke en tiu ĉi regiono vivas jam 79 linkoj. Kiel klarigas natursciencistoj en la norda […]

En la 22-a naskiĝdatreveno de edukado.net ni gastigas antaŭ nia mikrofono ĝian redaktorinon, Katalin Kovats invitante por ĝia zoom-a festo. Estas la okazo gratuli al Katalin Kovats pro sia nunjara distingo per la titolo Honora Membro de UEA. Ni parolas ankaŭ pri KER-ekzamenoj. Interparolis red. Barbara Pietrzak EL la elsendo 15.12.2023 – 13′ 26″

Polonezo, la tradicia pola danco estis lastatempe registrita en la Listo de la Nemateria Kulturheredaĵo de la Homaro de Unesko, kiu listo bildigas la tradiciriĉon de la unuopaj landoj kaj de la mondregionoj. La oficiala anonco okazis dum la 18-a sesio de la Interregistara Komitato por la Protektado de la Nemateria Heredaĵo en Kasane en […]

Preskaŭ 30 specialistoj kunpartoprenis la tradukon de Supraśl-kodekso en la polan lingvon, valorega dokumento de la slava literaturo, kiu troviĝas en la Monda Memorlisto de Unesko. Ĝi estas la plej ampleksa konserviĝinta dokumento en la cirila alfabeto el la 10-a jarcento, el la t.n. literatura skolo de la bulgara Granda Preslav, kiu en 1823 estis […]

En la 1289-a E_elsendo el la 15.12.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ ni gastigas antaŭ nia mikrofono Katalin Kovats el edukado.net, kiu hodiaŭ solenas sian 22-jariĝon kaj tiuokaze invitas por la naskiĝdatrevena zoom-a festo: https://edukado.net/novajhoj?id=898; Krome ni gratulas pro ŝia nunjara distingo per la titolo Honora Membro de UEA kaj parolas pri KER-ekzamenoj. • La komencaj […]

En la 1288-a E_elsendo el la 10.12.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • En la hodiaŭa elsendo ni prezentas la 141-an fragmenton de la romano de Henryk Sienkiewicz „Quo Vadis” en la E-traduko de Lidia Zamenhof. • Komence de la elsendo ni referencas al la porokaza rezolucio de la Pola Senato lige kun la pasanta hodiaŭ 75-a datreveno […]

Ĝis la 11-a de decembro 2023 okazas la 7-a Silezia Festivalo de la Scienco, kiu estos ligita kun la inaŭguro de la solenadoj Eŭropa Urbo de la Scienco 2024 – Katowice. La festivalo kalkuliĝas al la plej grandaj popularsciencaj eventoj en Pollando kaj en Eŭropo, organizataj de la altlernejoj de Katowice-vojevodio. La festivala programo antaŭvidas […]

Lastvendrede la Senato de la Pola Parlamento proklamis unuanime rezolucion lige kun la 75-a datreveno de la Universala Deklaracio de la Homaj Rajtoj agnoskante ĝian aktualecon kaj gravecon, traktante ĝin kiel fundamenton reguliganta la socian vivon kaj leĝdonadon. En la rezoluciteksto estas substrekite, ke ekde 1989 la jura sistemo de la Pola Respubliko baziĝas sur […]

Ekde la mezo de oktobro ĝis la mezo de januaro 2024 en la Nacia Muzeo de Varsovio funkcias ekspozicio titolita „Picasso”. Inter 120 eksponaĵoj – grafikaĵoj, ceramikaĵoj kaj ilustraĵoj troviĝas tiaj liaj verkoj kiel „Portreto de virino en ĉapelo”, „Faŭno inter branĉoj”, „Jacqueline leganta”. La ekspozicio estas realigata okaze de la 50-a mortodatreveno de la […]

En la varsovia Arkidioceza Muzeo ĝis la 7-a de januaro 2024 eblas rigardi pentraĵojn de unu el la plej elstaraj polaj simbolistoj, Jacek Malczewski. La ekspozicitemo estas „La vizio de Ezeĥielo”, ganda pentrista ciklo kreiĝinta dum la 1-a mondmilito kaj finita, kiam Pollando jam regajnis suverenecon en 1918. La ekspozicio ebligas enpensiĝi pri la historifilozofio […]

En la 1287-a E_elsendo el la 05.12.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • El nia arkivo ni memorigas felietonon pri la koninda loko Łagów en la okcidenta Pollando. • En la komenca kulturkroniko ni informas pri du interesaj ekspozicioj en Varsovio. La unua rilatas al la kreado de Picasso. La alia koncernas pentraĵojn de unu el la plej […]

En la 1286-a E_elsendo el la 30.11.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ nia antaŭmikrofona gasto estas pola esperantistino el Vroclavo, aktive partoprenanta la E-komunuman vivon vizitante plej diversajn eventojn dum kiuj ankaŭ ĉi-jare ni renkontiĝis, i.a. dum la Poliglota Renkontiĝo en la apudvarsovia Teresin. Tio estis ankaŭ la okazo iom pli ekscii pri ŝia esperantista vivo […]

Nia antaŭmikrofona gasto estas pola esperantistino el Vroclavo, aktive partoprenanta la E-komunuman vivon vizitante plej diversajn eventojn dum kiuj ankaŭ ĉi-jare ni renkontiĝis, i.a. dum la Poliglota Renkontiĝo en la apudvarsovia Teresin. Tio estis ankaŭ la okazo iom pli ekscii pri ŝia esperantista vivo kaj evidente konatiĝi kun ŝiaj opinioj pri la evento mem. Interparolis […]

La kronvirusa panedmio kaŭzis firman, negativan influon je la cerbofunkciado ĉe personoj pli ol 50-jaraĝaj haste akcelante malpliboniĝon de iliaj kognaj funkcioj, sendepende de tio, ĉu ili malsanis aŭ ne. La esploroj estis gviditaj de britaj sciencistoj el la universitato en Exter kaj la londona King’s College. La sciencistoj analizis testojn pri la cerbofunkciado de […]

Pola klerigministerio, la Nacia Biblioteko, Libroinstituto kaj Nacia Kulturcentro estas partneroj de la plej granda programo de la pola kulturministerio celita al la evoluigo de legado en la jaroj 2021-25. Al la Nacia Programo pri Evoluigado de Legado 2.0 engaĝiĝis laste polaj sportistoj lanĉinte la kampanjon „Legu kaj eniru la ludon”. Temas pri komuna entrepreno […]

La urbo Bjalistoko, la entrepreno Polaj Flughavenoj kaj la Podlaĥia Vojevodio kunlaboros pri evoluigo de la ideo pri la Flughaveno Białystok-Krywlany. En novembro la urbestro de Bjalistoko Tadeusz Truskolaski, la vojevodimarŝalo Artur Kosicki kaj la prezidanto de la entrepreno Polaj Flughavenoj, Stanisław Wojtera subskribis la rilatan intencoleteron. La urbo Bjalistoko kaj la marŝala oficejo rezervis […]

En 2022 pli ol 90 milionoj da eŭropaj hejmmastrumejoj havis ĉirkaŭ 340 milionojn da dorlotbestoj. Laŭ la pritaksoj en pli-malpli unu kvarono de la eŭropaj hejmoj vivas 104 milionoj da hundoj kaj 127 milionoj da katoj. Tiuj donitaĵoj elmontras la potencialon de la merkato liveranta nutroproduktojn por ili, aparte por hundoj kaj katoj. Pollando fieras […]

En la 1285-a E_elsendo el la 25.11.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Nia hodiaŭa felietono prezentas la silueton de la mondfama pola pentristino, rekonita kiel la reĝino de art déco, Tamara Łempicka. La populareco de ŝiaj tolaĵoj senĉese kreskas konkerante la publikon kaj gajnante kapturnajn sumojn dum la mondaj artaŭkcioj. • La komencaj kulturkronikaj informoj rilatas al […]

Nia hodiaŭa heroo, Tamara Łempicka – konata en la mondo kiel Tamara de Lempicki apartenas al la plej distingiĝantaj kaj popularaj pentristinoj, kies famo ade kreskas dank’ al famaj ekspozicioj kaj aŭkcioj en diversaj mondopartoj. Sufiĉas mencii, ke nur unu el ŝiaj tolaĵoj „Portreto de Marjorie Ferry” atingis en 2020 la prezon de 16 milionoj […]

La gotika kolegiata preĝejo el la 13-a/14-a jarcento en la svisa Friburgo fieras pri unu el la plej belaj secesistilaj vitraloj, kiujn aŭtoras pola pentristo, grafikisto, Józef Mehoffer. En 1895 la 25-jaraĝa pola artisto el Krakovo en spektakleca maniero venkis la internacian konkurson, en kiu rivalis 47 artistoj. La ciklo de liaj 21 vitraloj postulis […]

Unu el la patronoj de 2023, proklamita de la pola Sejmo, estas Jerzy Nowosielski, elstara pentristo, desegnisto, scenografo, filozofo kaj artteoriisto. Nunjare pasis la 100-naskiĝdatreveno de la artisto, rekonita kiel unu el la plej renomaj nuntemaj ikonkreantoj. En la Muzeo de Ikonoj en Supraśl apud Bjalistoko ankoraŭ ĝis la mezo de decembro okazas artaj eventoj, […]

Ekde la 7-a de oktobro ĝis la komenco de 2024 en la varsovia Reĝa Kastelo estas prezentata „Portreto de junulo” pentrita de Ticiano, unu el la plej famaj kaj elstaraj italaj pentristoj de la 16-a jarcento. La lanĉon de la publika prezento antaŭis speciala sesio de la Internacia Ticiana Komitato dediĉita al la pentrista tekniko […]

Niaj antaŭmikrofonaj gastoj estas la renkontitaj dum ARKONES, Francesco Maurelli kaj Sara Spanò el la entrepreno KOSMO, kiuj rakontas pri la projektoj realigataj kunlabore kaj favore al UEA. Interparolis red. Barbara Pietrzak El la elsendo 20.11.2023 – 16′ 27″

Sciencistoj el la Universitato en la sveda Gotenburgo kaj el aliaj esplorcentroj en letero publikigita en la periodaĵo „Science” (scienco), atentigis, ke minacaj substancoj en recikligitaj plastaj elfaraĵoj kreas riskon por laborantoj de establoj alifarantaj ilin, ankaŭ por la socio kaj la medio. Sciencistoj el Gotenburgo sekve de siaj analizoj de recikligita plasto malkovris eĉ […]

La direktoro de la Ŝtata Muzeo Auschwitz-Birkenau, Piotr Cywiński estis distingita per la Oficira Kruco de la Ordeno de Brita Imperio. Li ricevis la distingon el la manoj de la brita ambasadoro en Pollando Anna Clunes kaj speciala sendito de la brita registaro por la aferoj de holokaŭsto Eric Pickles. Kiel substrekis ambasadoro Anna Clunes […]

Konforme al la pola Laborkodo laborantoj depende de la laborstaĝo povas ricevi 20- aŭ 26-tagan ripozigan forpermeson. Tamen troviĝas jam firmaoj, kiel Traffit, Bitpanda czy Syzygy Warsaw, kiuj rezignas pri forpermesaj limigoj. Pri laŭplaĉe longa forpermeso interesiĝas 60 procentoj de laborantoj. La labordonantoj 39-procente rilatas neŭtrale al ĉi tiu ideo, 37 procentoj havas pozitivan sintenon. […]

En la 1284-a E_elsendo el la 20.11.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Jam la plej proksiman ĵaŭdon komenciĝas la 4-a VK, kadre de kiu nia Redakcio invitas por renkontiĝo kadre de la Movada Foiro, la 23-an de novembro je la 11.00 kaj je la 20.00 horoj laŭ UTC-tempo. • Niaj antaŭmikrofonaj gastoj estas la renkontitaj dum ARKONES, […]

El nia arkivo ni ĉerpas fragmente el la interparolo de nia longjara aŭskultantino el Finnlando, Terttu Tyynelä, kiu kun Sirkka Mattlin, ankaŭ el Finnlando, gastis antaŭ nia mikrofono post la renkontiĝo kun aŭskultantoj dum la UK en Rejkjavivko, en 2013. Interpaprolis red. Barbara Pietrzak El la elsendo 15.11.2023 – 06′ 46″

La komencaj tagoj de aŭtuno tradicie vekas ravajn asociaciojn kaj logas pro bunto de la arbofoliaro, kiu perdante la verdan prezentas la tutan paleton de koloroj – ruĝaj, oranĝaj, flavaj. Ekzemple la fagofolioj alprenas la akroranĝan-ruĝan koloron, plej intensan meze de novembro. Nun de plimulto de la arboj la folioj forfalas, sed ne de la […]

Dum la kvar unuaj semajnoj post la premiero de la kandidatigita por Oskar-premio filmo „Kamparanoj”, baze de la romano de Władysław Reymont, la filmon rigardis pli ol unu miliono da spektantoj. Tio ebligas konstati, ke la surekranigita la 13-an de oktobro filmo estas nunjare la plej bona pola kinobildo. La filmon „Kamparanoj” reĝisoritan de DK […]

Pli ol 400-jara figuro de Zorgoplena Kristo estas la ĉefobjekto de la ekspozicio „Tio, kio ne estas videbla” en la artgalerio de la pola kulturministerio, prilaborita de la Nacia Instituto pri la Pola Kultura Heredaĵo Eksterlande „Polonika”. Ĝis la 25-a de novembro dum unu monato ĝi prezentas kulisojn de la konservistaj laboroj pri la figuro, […]

En la 1283-a E_elsendo el la 15.11.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Nian hodiaŭan felietonon ni dediĉas al la fago-arbaroj en la Nacia Parko de Bieszczdy-montoĉeno ekde 2021 troviĝantaj en Unesko-listo de la monda kulturheredaĵo. • La komencaj kulturkronikaj informoj rilatas al la postkonservista ekspozicio prezentanta la renovigitan de polaj specialistoj figuron el Boim-katedralo en Lvovo; al […]

Virtualaj renkontiĝoj, videokonferencoj, distanca reta laboro estis nia realo en la pandemiaj kondiĉoj. Kaj eĉ se nun denove realaj, fizikaj kunvenoj, kongresoj eblas ni aprezas la eblecon de hibridaj eventoj. Sed kiel ni funkcias en tiu nova realo, kiel funkcias nia cerbo? Profesorino Joy Hirsch el Yale-universitato kun sia kolektivo decidis esplori ĉi tiun demandon […]

La Nacia Pola Banko encirkuligis arĝentan kolektistan moneron kun la valoro de 10 zlotoj, dediĉitan al la ideo de la plej granda patriota manifestiĝo en Pollando, la Marŝo de Sendependeco el la 11-a de novembro. La kolektistaj moneroj kaj monbiletoj de la Nacia Pola Banko memorindigas gravajn eventojn, omaĝas polajn heroojn, elstarajn individuojn kaj aŭtoritatulojn. […]

Jam la 12-an fojon en novembro okazas la kampanjo de libera vizitado de la polaj reĝaj rezidejoj. Kadre de ĝi ili disponigas al la publiko signifan parton de siaj kolektoj kaj vizitadon de daŭrantaj en ili konstanataj kaj porokazaj ekspozicioj, partoprenon en specialaj programoj, kiujn tiuokaze ili organizis. Komence de la kampanjo siajn pordojn por […]

6 jarojn antaŭ la solenadoj, ligitaj kun la proklamo de la Eŭropa Ĉefurbo de Kulturo-2029 12 polaj urboj kandidatiĝis por ĉi tiu titolo. El inter ili la pola kultuministerio elektis kvar, t.e. Lublin, Katowice, Bielsko-Biała kaj Kołobrzeg. La titolo Eŭropa Ĉefurbo de Kulturo estas atribuata al du aŭ tri uniaj urboj, urboj el EOG/EFTA kaj […]

Jam la 12-an fojon en novembro okazas la kampanjo de libera vizitado de la polaj reĝaj rezidejoj. Kadre de ĝi ili disponigas al la publiko signifan parton de siaj kolektoj kaj vizitadon de daŭrantaj en ili konstanataj kaj porokazaj ekspozicioj, partoprenon en specialaj programoj, kiujn tiuokaze ili organizis. Komence de la kampanjo siajn pordojn por […]

En la 1282-a E_elsendo el la 10.11.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ ni referencas al literaturo en nia programo, prezentante la 140-an fragmenton de la romano „Quo Vadis” de Henryk Sienkiewicz en la E-traduko de Lidia Zamenhof. • En ampleksa novaĵbulteno ni informas pri polaj urboj klopodantaj pri la titolo de La Kultura Ĉefurbo de Eŭropo; […]

En la 1281-a E_elsendo el la 05.11.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • La hodiaŭa felietono de Michał Łabenda estas dediĉita al la kandidatigoj de poloj por la plej prestiĝa premio en la filma branĉo, Oskar-statuetoj. • En la komenca kulturkroniko ni informas pri ekspozicio dediĉita al Mikołaj Kopernik en la konstruaĵo de Curia Iulia  ĉe Forum Romanum; […]

Ĉiujare en oktobro komenciĝas la elekta sezono por Oskar-nomumoj, la premio de la Usona Filmakademio en la branĉo de fremdlingvaj filmoj. Partoprenantaj landoj sendas po unu filmkandidaton al la Akademio de Kinematografiaj Artoj kaj Sciencoj, kiu unue nomumas por la premio kelkajn el ili, kaj poste anoncas la venkinton. Kompreneble, informoj pri ĉi tiu branĉo […]

En oktobro okazis la 2-a Internacia Chopin-konkurso per historiaj instrumentoj organizata de Nacia Instituto, Frederiko Chopin. La unuan premion akiris Eric Guo el Kanado, la duan polo Piotr Pawlak, la 3-an egalrangan lokon gajnis Angie Zhang el Usono kaj Yonghuan Zhong el Ĉiinio. La konkurson povis partopreni pianistoj naskiĝintaj en la jaroj 1988-2005 baze de […]

En la historia kontruaĵo Curia Iulia – la iama loko de la senatanaj debatoj en la antikva Romo ĉe Forum Romanum – funkcias ekspozicio „Kopernik kaj la mondrevolucio”. Temas pri granda itala-pola art-scienca iniciato okaze de la 550-a naskiĝdatreveno de la astronomo daŭronta ĝis la 29-a de januaro 2024. La ekspozicio prezentas la mondon de […]

Antaŭ 120 jaroj la Nacia Muzeo en Krakovo riĉiĝis per kolekto de eksterordinaj numismataĵoj de grafo Emeryk Hutten-Czapski, kiu enhavas entute 11 mil objektojn. Tiu ĉi elstara sciencisto, kolektisto kaj bibliofilo postlasis krome interesajn kolektojn de grafikaĵoj, armeaj memoraĵoj, teksaĵoj, distingoj, ceramikaĵoj, vitraĵoj kaj riĉan librokolekton. Ekde la 20-a de oktobro 2023 en la Nacia […]

En la 1280-a E_elsendo el la 30.10.2023 ĉe www.pola-retradio.org: Antaŭ kelkaj tagoj forpasis prof. Erich-Dieter Krause,  konata germana vortaristo kaj leksikografo, akademiano. El nia arkivo ni elektis adiaŭe interparolon, kiun en aprilo 1999 faris red. Andrzej Pettyn interparolante kun li pri aperonta dum la Berlina UK  Granda Esperanta-Germana Vortaro. • En la komencaj aktualaĵoj ni […]

Antaŭ kelkaj tagoj (18.10.2023) forpasis prof. Erich Dieter Krause, akademiano, konata germana vortaristo kaj leksikografo. El nia arkivo ni elektis adiaŭe interparolon, kiun en aprilo 1999 faris red. A. Pettyn interparolis pri aperonta dum la Berlina UK lia Granda Esperanta-Germana Vortaro. taśma – Interparolis redaktoro Andrzej Pettyn El la elsendo 30.10.2023 – 09′ 30″

Sciencistoj delonge suspektas, ke la kosmaj flugoj povas influi la suprajn tavolojn de la atmosfero, t.e. stratosferon, kvankam ĉi rilataj esploroj ne estis/as facilaj. Entreprenis ilin scienca kolektivo sub la gvido de profesoro Dan Murphy el Purdue universitato kaj NOAA-agentejo. Helpe de aviadiloj flugantaj en la alteco de 19 kilomentroj super la Tero en la […]

La Ĉambro de Reprezentantoj de la belorusa Nacia Asembleo akceptis leĝon pri konscienclibereco, kiu reguligas la agadon kaj leĝan statuson de religiaj organizaĵoj. La enkondukitaj ŝanĝoj antaŭvidas, ke la religia klerigo devas esti gvidata nur en la ŝtataj lingvoj, t.e. ruse kaj beloruse. En julio 2023 en Belorusio estis amendita leĝo „Pri lingvoj”. La amendo […]

De dek jaroj la Katolika Universitato de Lublin – la orienta Pollando – ebligas al malliberigitoj akiri superan edukitecon. Dum la nunjara akademia jaro 2023/24 la studojn komencis 23 personoj. Rekrutigo de studentoj okazas tradicie en la tuta lando, t.e. en pli ol 100 malliberejoj. La universitato proponas al ili bakalaŭrajn kaj magistrajn studojn pri […]

La germana versio de la bildstrio „Lupoj. Historiaj veraj”, eldonita de Moritz Verlag ricevis la premion EMYS pro la plej bona nefikcia libro por infanoj kaj junuloj. Aŭtoras ĝin Michał Figura el la Ekologia Subinstituto de la Biologia Fakultato de la Varsovia Universitato kaj Aleksander kaj Daniel Mizieliński, kiuj ankaŭ ilustris ĝin. La libro „Lupoj. […]

Antaŭ 115 jaroj en Bostono naskiĝis nia hodiaŭa heroo Korczak-Ziółkowski, poldevena usona skulptisto. Al Usono en la 19-a jarcento venis lia avo, grafo Ignacy Ziółkowski. Liaj gepatroj Anna kaj Józef kiam la knabo havis apenaŭ du jarojn pereis en tragika akcidento. La orfiĝinta infano pasigis la unuajn vivojarojn en diversaj infandomoj, estis transdonita al vicfamilio […]

En la urbodomo de Duseldorfo, Nordrejn-Vestfalio ĝis la fino de novembro nunjare daŭras jubilea ekspozicio lige kun la 30-jariĝo de la Pola Instituto en ĉi tiu urbo. La dulingva ekspozicio per 24 inform- kaj bildtabuloj gvidas tra temoj, kiuj difinas la ĉefpunktojn de la ĝisnuna laboro de la Instituto. Temas i.a. pri Arto kaj Dezajno, […]

En la 1279-a E_elsendo el la 25.10.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Ni prezentas felietonon dediĉitan al Korczak Ziółkowski, poldevena usona skulptisto, la aŭtoro de unu el la plej grandaj rokskulptaĵoj en la mondo dediĉita al la heroo de siuoj en la Suda Dakoto, Freneza Ĉevalo. • En la kulturkroniko ni informas pri la kandidatigo de la […]

Inter 326 proponoj el 38 landoj kandidatigitaj por la plej grava eŭropa arkitektura premio, European Union Prize for Contemporary Architecture – Mies van der Rohe Awards, troviĝas modernigo de la legejoj de la Pola Nacia Biblioteko. Jam la kandidatigo mem estas granda distingo, ĉar en ĉiu lando krom la landaj arkitekturaj institucioj kaj organizoj okupiĝas […]

Hodiaŭ antaŭ nia mikrofono gastas Geoffrey Greatrex, la prezidanto de la Kanada E-Asocio, kun kiu ni parolas pri la movado en la lando de la pasintjara UK, krome pri liaj profesiaj taskoj kaj la traduko i.a. en Esperanton el la malnovgreka de historio de militoj de Prokopio de Cezareo. [ta,sma] Interparolis red. Barbara Pietrzak El […]

“Klasika muziko spronas klientojn al pli facila akcepto de altaj prezoj, ĉar ĝi rilatas al lukso. Ni aĉetas impulseme, kiam ni aŭdas rapidritmajn sonojn. Se ni scias kiel muziko influas niajn emociojn, ni povas krei nian propran akustikan sukurilon, opinias doktorino Sylwia Makomaska el la Muzikologia Instituto de la Varsovia Universitato. Ŝi gvidas esplorojn psikoakustikajn, […]

Laŭ la donitaĵoj de la Krakov-regiona Turisma Organizo ĉi-somere oni notis 174-procentan kreskon de eksterlandaj turistoj kompare al la feria sezono 2022. Se temas pri la landaj turistoj en la regiono situacio estas stabila kaj temis pri 3,4 milionoj da personoj. La nunjara aŭgusto estis la unua monato, en kiu la nombro de eksterlandaj turistoj […]

La nunjara somera sezono elmontris, ke poloj efektive ŝanĝas siajn manĝokutimojn. Ĉiam pli ofte ili rimarkas ligon inter tio, kion ili konsumas kaj kia estas ilia bonfaro kaj sanefikoj. Laŭ la antaŭnelongaj ekzamenoj de la merkata esploraganetejo, Kantar Pl la somera sezono 2023 konfirmis la daŭran kreskotendencon de la konsumado de fruktoj kaj legomoj. Preskaŭ […]

Jam ekde la 10-a de decembro 2023 la pasaĝeroj de la Pola Fervojo PKP povos veturi rekte per la nokta trajno el Varsovio al Munkeno. La ĉefurbo de Bavario estas unu el la plej belaj germanaj urboj plena de atrakciaĵoj, aparte en la antaŭkristnaska periodo. La nova fervoja konekto el Varsovio al Munkeno kreiĝis kunlabore […]

En la 1278-a E_elsendo el la 20.10.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ antaŭ nia mikrofono gastas Geoffrey Greatrex, la prezidanto de la Kanada E-Asocio, kun kiu ni parolas pri la movado en la lando de la pasintjara UK, krome pri liaj profesiaj taskoj kaj la traduko el la malnovgreka de historio de militoj de Prokopio de […]

Al la temo de la Hodler-biblioteko, nun troviĝanta sub la protekto de la Pola Nacia Biblioteko en Varsovio referencas nia interparolo kun d-ro Mark Fettes. Unu el la ĉefideodonintoj de ĉi tiu entrepreno kompletigas niajn ĝisnunajn informoj per kelkaj nekonataj preparfacetoj al ĉi tiu entrepreno. Interparolis red. Barbara Pietrzak El la elsendo 15.10.2023 – 08′ […]

Ppompaj aŭ malpli pompaj arkitekturaj konstruaĵoj, kiel palacoj, teatroj, operejoj, preĝejoj, monumentoj, statuoj, fontanoj ornamas kaj plibeligas la urban spacon, jen revokante raviĝon jen starante kvazaŭ nerimarkite preter ĉiutaga hasto de la urboloĝantoj. Ili de jarcentoj estas la tradiciaj artelementoj en la spaco de ĉiu granda urbo, certe ne nur granda. Nian scivolemon elvokas ankaŭ […]

En la ĉefdomo de la Resurektista Kongregacio en Romo troviĝas riĉa arkivo kun korespondaĵoj kaj notoj de tiom renomaj polaj poetoj, kiel i.a. Adam Mickiewicz, Zygmunt Krasiński kaj Cyprian Kamil Norwid. La historio de la kongregacio, kies sidejo troviĝas proksime al la Hispana Placo, ligiĝas kun la historio de la tn. Granda Elmigrado el la […]

Nur komence de septembro pasis la Tago de la Nacia Legado, por kiu estis elektita la romano de Eliza Orzeszkowa „Apud Niemen-rivero”. Tio estis nur iu el la omaĝeventoj dum la Jaro de la Januara Insurekcio 2023, en ĝia 160-a datreveno. Meze de septembro en la Muzeo de Sinjoro Tadeo en Vroclavo – la sudorienta […]

En la 1277-a E_elsendo el la 15.10.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • En iu el niaj sondokumentoj el Torina UK ni parolis pri la informprogramero dediĉita al la Biblioteko Hector Hodler kaj ĝia nova sidejo en Varsovio. Al la temo de la biblioteko, nun troviĝanta sub la protekto de la Pola Nacia Biblioteko referencas nia interparolo kun […]

La 108-a UK en Torino estis la okazo gastigi antaŭ nia mikrofono konatan E-historiiston, d-ron Ulrich Lins kaj intervjui lin pri liaj aktualaj laboroj. Ili ligiĝas kun laboro pri faka artikolo por eksterkomunuma revuo pri iu faceto en historio de E-movado. Ĝi estas ligita kun du esperantistaj figuroj junaĝe ankaŭ komunistaj aktivuloj: Kurisu Kei el […]

Personoj, kiuj ekde la frua infanaĝo legas pro plezuro pli sukcese solvas kognajn testojn, karakteriziĝas – enirante la adoleksan aĝon – per pli bona psika sano. Tion konstatis esploristoj el Kembriĝo, Warwick kaj Fudan baze de esploroj faritaj inter 10 mil usonaj dekkelkjaruloj. Oni komparis donitaĵon pri infanoj, kiuj komencis la plezurlegadon inter la 2-a […]

Estas multaj kialoj, pro kiuj la homa ĉelo povas kvazaŭ freneziĝi kaj komenci senrege multiĝi kaj transformiĝi en malignan tumoron. La fumado, ekzemple, kaŭzas mutaciojn alkondukantajn al senmodera reproduktiĝo de ĉeloj. Krome alkoholo, troa sunefikado kaj pluraj aliaj faktoroj povas favori erarojn en la ĉela reproduktiĝado. Kvankam aĝo daŭre estas unu el la ĉefaj faktoroj […]

Ĉi-aŭtune en Internacia Edukcentro pri Auschwitz kaj Holkaŭsto komenciĝas edukprogramo por lernantoj el la lastaj klasoj de la bazaj kaj el la superbazaj lernejoj. Tie en oktobro kaj novembro ili partoprenos la muzeajn renkontiĝojn kun saviĝintaj viktimoj de la germana koncentrejo sur la pola teritorio, kadre de la projekto „Ke mi sukcesu rakonti al vi”. […]

Laŭ la plej nova raporto de la firmao Wedel „Monda kaj pola ĉokoladmerkatoj” baze de analizoj de la opinisonda Nielson rezultas, ke la pozicio de Pollando daŭre estas tre bona. La valoro de ĉi tiu merkato en Pollando inter junio 2022 kaj julio 2023 kreskis je pli ol 17 procentoj ĝis la nivelo de 10 […]

La plej granda nederlanda vendoplatformo Bol.com liveras i.a. centojn da libroj verkitaj de AI. Tio koncernas ĉefe turismajn gvidlibrojn, lingvajn konsillibrojn kaj librojn kun kuirreceptoj. Laŭ la radiostacio BNR post la analizo de unuopaj ĉapitroj tio estas evidenta. La Babilroboto kreas ne sole e-librojn, sed ankaŭ iliajn paperajn versiojn, kies prezo varias inter kelkaj kaj […]

En la 1276-a E_elsendo el la 10.10.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ ni referencas al varmaj someraj tagoj de la 108-a UK en Torino prezentante intervjuon kun d-ro Ulrich Lins pri lia prilaborado de la artikolo por la faka revuo pri iu faceto en historio de E-movado, ligita kun du figuroj siatempe ne nur esperantistoj, sed […]

Post kelkaj tagoj pasos la laŭvica mortodatreveno de nia hodiaŭa heroo en la ciklo „Koninda polo”. Kazimierz Nowak, ĉar pri li temas, ne estas vaste konata. Dume temas pri la pola mondvojaĝanto, agnoskita kiel la pioniro de la pola raportaĵo. Li famiĝis pro sia soleca vojaĝo al Afriko en la jaroj 1931-1936, dum kiu li […]

Somere en la Nacia Muzeo de Poznano estis prezentita ekspozicio dediĉita al la ĝisnuna kreado de unu el la plej renomaj en la mondo japanaj projektantoj Kenya Hara, aktuale loĝanta kaj laboranta en Tokio. De 40 jaroj li estas ligita kun Nippon Design Center, kadre de kiu li gvidas projektan studion Hara Design Institute. La […]

Kajero kun poeziaĵoj de malliberigitinoj el germanaj koncentrejoj, titolita „Kajero kun poeziaĵoj el Auschwitz” kreiĝis laŭ la iniciato de la Pola Instituto en Stokholmo kaj estis la unuan fojon prezentita dum la Librofoiro en Gotenburgo, okazinta lime de septembro kaj oktobro nunjare. La poezikajero enhavanta la manuskriptojn konserviĝis dank’ al la malliberigitino de la koncentrejoj […]

En la latvaj kinejoj la lastan tagon de septembro aparis filmo „Mia libereco” dediĉita al pola aktivulino en ĉi tiu lando. Temas pri historia dramo rakontanta pri unu el la plej gravaj figuroj en la tempo, kiam Latvio batalis por sendependeco. Latvio kandidatigis la filmon al Oskar-premio. Ĝia heroo estas Ita Kozakiewicz, establinto de la […]

En la 1275-a E_elsendo el la 05.10.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Nia hodiaŭa felietono pri koninda polo proksimigas la figuron de la pioniro de la pola mondvojaĝa raporto, Kazmierz Nowak, kiu en la 30-aj jaroj de la pasinta jarcento du fojojn transpaŝis – ĉefe bicikle – Afrikon de la nordo al la sudo, de la sudo […]

Dum la lasta ARKONES (15-17.09.23) inter multaj partoprenantoj de la evento en Poznano troviĝis ankaŭ Sara Spanò kaj Francesco Maurelli. Koincide dum ĉi tiu semajnfino pasis la sepa datreveno de ilia geedziĝo. Tio estis la okazo por ripeti gratulojn kaj bondezirojn por ilia daŭra kaj feliĉa vivovojo, sed krome retrorigardi por iom paroli pri iliaj […]

Misinformado, falsaj publikaj informoj apartenas al la plej grandaj defioj, kiujn frontas demokarataj landoj en la cifereca epoko. Sciencistoj atentigas pri tio kiel falsaj publikaj informoj influas la diverĝon de la valorsistemoj en la plej grandaj landoj. Por kompreni, kie kaj kiamaniere kontraŭbatali la misinformadon estas necesa komuna instrumento por mezuri la subiĝemon al falsaj […]

La iniciatita en Krakovo movado Pola Fumnebula Alarmo – PAS – membriganta 50 lokajn kontraŭfumnebulajn organizaĵojn – estis kandidatigita al la premio Earth shot Prize Awards, la t.n. Ekologia Nobel-premio en la kategorio „protektado de la medio”. PAS estis nomumita kiel la aŭtoro de la plej plej efika en la mondo socia kampanjo favore al […]

Morgaŭ, la 1-an de oktobro okazos la kvina eldono de Tago de la Pola Muziko. Temas pri socia kampanjo populariganta la polan muzikon kaj kreskiganta/kreskigonta la konscion de poloj pri la signifo de muziko por la evoluo de la pola kulturo kaj… mastrumado. La kulimina momento de la tago estos unu horo inter la 10-a […]

En la 1274-a E_elsendo el la 30.09.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Dum la septembra ARKONES inter multaj partoprenantoj de la evento en Poznano troviĝis ankaŭ Sara Spanò kaj Francesco Maurelli. Koincide dum ĉi tiu semajnfino pasis la sepa datreveno de ilia geedziĝo. Tio estis la okazo por ripeti gratulojn kaj bondezirojn por ilia daŭra kaj feliĉa […]

En la 1273-a E_elsendo el la 25.09.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Hodiaŭ ni gastigas antaŭmikrofone du esperantistojn. Unue nia gasto estas studento de la Interlingvistikaj Studoj, Fábio Fortes el Brazilo, kiu lunde kun nia redakcio faris rekonviziton ĉe kelkaj vizitindaj lokoj en Varsovio. Sekve Maciej Jaskot interparolas kun Rafał Darasz, la reprezentanto kaj estrarano de Pola […]

En la antaŭmikorofona renkontiĝo kun nia redakcio, eksa prezidanto de PEJ kaj nun ĝia estrarano Rafał Darasz informas pri la ĝisnuna kaj pliaj planoj de la pola sekcio de TEJO. Interparolis red. Maciej Jaskot El la elsendo 25.09.2023 – 09′ 01″

Lunde, la 25-an de septembro kun Fábio Fortes en Brazilo nia redakcio faris rekonviziton ĉe kelkaj vidindaj lokoj en pola ĉefurbo. Nia gasto dividas siajn impresojn pri ĉi tiu vizito en Varsovio kaj pli frua en Krakovo, aparte en la iama germana koncentrejo Auschwitz-Birkenau. Interparolis red. Barbara Pietrzak El la elsendo25.09.2023 – 08′ 24″

La varsoviaj kulturŝatanoj kaj gastoj de la pola ĉefurbo ricevis belan imformon de la Reĝa Kastelo, anoncinta por la lasta jarkvarono 2023 kvin novajn, portempajn ekspoziciojn. Jam komence de oktobro estos konatiĝi kun la „Genio de Lvovo”, 91 tolaĵoj el la Artgalerio de Borys Woźniacki kaj el la kolektoj de la Historia Muzeo de Lvovo. […]

La plej proksiman vendredon dum solena ceremonio estos venigita el Berlino kaj sepultita en Krakovo urno kun la postmortaj restaĵoj de profesoro Aleksander Brückner. Temas pri elstara pola sciencisto-slavisto, historiisto de la pola literaturo kaj kulturo, la estro de la katedro de slavistiko en la Berlina Univesitato dum 43 jaroj. Dank’ al li slavistiko en […]

La 19-an de septembro mortis en Valencio konata hispana movada organizanto kaj E-instruisto, kiu krom en Hispanio (Madrido kaj Valencio) instruis i.a. Esperanton ankaŭ eksterlande i.a. en la E-Studumo de la Monda Turisma Centro en Bydgoszcz, Pollando. En nia sondokumenta omaĝa rememoro ni citas lian saluton, eldiritan kiel la prezidanto de LKK de la Valencia […]

Simile kiel la homa haŭto cikatriĝas post tranĉo aŭ alia haŭtolezo, iuj malgrandaj fendoj en metalo, en adekvataj cirkonstancoj, riparas sin mem malaperante, kvazaŭ neniam estus okazinta fendo. Tiun surprizan kaj hazardan malkovron faris esploristoj el Masaĉuseca Instituto de Teknologio, sekve priskribinte ĝin en la periodaĵo „Nature” – Naturo. Grupo de sciencistoj el la landaj […]

La nederlanda KLM decidis grandigi la flugkonektojn el Amsterdamo al diversaj polaj urboj, ofertonte en la aŭtuna-vintra sezono 102 flugkonektojn semajne. Aktuale KLM proponas flugojn el la Nederlando al kvin polaj urboj – Gdansko, Poznano, Krakovo, Varsovio-Okęcie kaj Vroclavo. Baldaŭ la flugkonektoj grandiĝos je duono. Plimulto el la menciitaj flughavenoj havos po unu plia flugkonekto, […]

Laŭ raporto de la Eŭropa Parlamento sume ĉiuj uniaj landoj foĵetas jare 88 milionojn da tunoj da nutraĵoj. El tiu kvanto 8,8 milionoj da tunoj estas malŝparataj pro malbona interpretado de etikedoj. Tio sekvas el esploroj faritaj en 2019. Por plimulto de la konsumantoj produktoj post la finiĝo de ilia validecoperiodo estas nefreŝaj kaj estas […]

En la 1272-a E_elsendo el la 20.09.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Multan parton de nia elsendo ni dediĉas al la forpasinta en Valencio (19.09.2023) konata hispana esperantisto, aktivulo de la tiea E movado, Augusto Casquero. Krom organiza laboro li ankaŭ multan tempon dediĉis al la E-instruado en tiaj lokoj kiel Madrido, 6 jarojn en la Fakultato […]

En la 1271-a E_elsendo el la 15/18.09.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Nia antaŭmikrofona gasto estas prof-o Mark Fettes, kun kiu ni interparolas pri lia lekciado pri la E-Movado dum la aŭtuna – ĵus finiĝinta sesio de Interlingvistikaj Studoj; Pri la divido de la post-prezidaj, post-panemiaj kaj por-planedaj pripensoj dum la 37-a ARKONES. • La komencaj kulturkronikaj […]

Nia antaŭmikrofona gasto estas prof-o Mark Fettes, kun kiu ni interparolas pri lia lekciado pri la E-Movado dum la aŭtuna – ĵus finiĝinta – sesio de Interlingvistikaj Studoj; Pri la divido de la post-prezidaj, post-panemiaj kaj por-planedaj pripensoj dum la 37-a ARKONES, laboroj en CED kaj ESF kaj verkoplanoj. El la elsendo 15.09.2023 – 11′ […]

Ekde 49 jaroj en la loko Puszczykowo apud Poznano ekzistas Muzeo – Literatura Laborejo de Arkady Fiedler (1894-1985). Temas pri unu el la plej konataj polaj mondvojaĝantoj kaj verkistoj, kiu partoprenis 30 ekspediciojn kaj mondvojaĝojn. Ilia frukto estis pli ol 32 libroj aperintaj en 23 lingvoj en pli ol 10-miliona eldonkvanto. Post lia morto la […]

La kolekto de la Reĝa Kastelo en Varsovio riĉiĝis per la tolaĵo “Madono kun Di-Infano”, pentrita en Florenco ĉirkaŭ 1430. La verkon aŭtoras Paolo Uccello, unu el la ĉefaj artistoj de la itala Renesanco. Informoj pri la aĉeto de ĉi tiu unika pentraĵo estis anoncitaj komence de septembro dum la gazetara konferenco de profesoro Wojciech […]

La diplomlaboraĵo de inĝeniero Jakub Zelka ricevis la premion Engineer 4 Science 2023. Temas pri konkurso por la plej bonaj diplomverkoj en la plej grandaj kaj plej gravaj teknikaj altlernejoj de Pollando organizata kunlabore kun tiaj firmoj kiel Intel aŭ Samsung Electronics. Inĝeniero pri biomedicino Jakub Zelka el Opole-Politekniko estis premiita pro la aranĝaĵo por […]

En Pollando kaj en aliaj landoj de la regiono kreskas inter la studentoj la populareco de la nederlanda lingvo. En Vroclavo funkcias Katedro de la Nederlanda Filologio, la plej granda en la centra-orienta Eŭropo. Tie la nederlandan dum la bakalaŭraj kaj magistraj studoj lernas ĉiujare inter 170 kaj 200 studentoj. Temas pri la sama nombro […]

Laŭ la raporto de Internacia Platformo pri Biologia Varieco kaj Ekosistemaj Servoj (IPBES) en la ekosistemoj de la tuta mondo estis konstatitaj 37 mil fremdaj specioj. Pli ol 3, 5 mil kalkuliĝas al specioj nocivaj, grave minacantaj al la naturo kaj la kvalito de la homa vivo. Krom dramecaj ŝanĝoj en la biologia diverseco kaj […]

En la 1270-a E_elsendo el la 10.09.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Nia sondokumenta parto rilatanta al la 108-a UK en Torino referencas al la dumkongresa debato pri spiritismo kaj migrado kadre de la renkontiĝo de Eldonejo Lorenz. Post ĝi antaŭ nia mikrofono gastis la preleganto, Paulo Sergio Viana, sed la temo de nia interparolo superis la […]

Fine de aŭgusto en la reta paĝo de la pola prezidento aperis invito por la nunjara eldono de la Tago de la Nacia Legado. Ĝi okazos sabaton, la 9-an de septembro kaj kiel legaĵo jam antaŭlonge estis elektita la romano de Eliza Orzeszkowa „Apud Niemen-rivero”. Tio estas la plej konata romano de Eliza Orzeszkowa, kiu […]

Nunjare Krakovo solenas la 45-jariĝon de la apero de la malnova ĉefurbo de Pollando sur la listo de la Monda Kulturheredaĵo de Unesko. La ĉefaj solenaĵoj disvolviĝos en la urbo inter la 7-a kaj la 9-a de septembto. La 7-an en la palaco Krzysztofory la estos inaŭgurita ekspozicio proksimiganta la laboron de la Socia Komitato […]

La turon de la Maria-baziliko en Krakovo denove ornamas la 17-jarcenta krono post la restaŭristaj laboroj. Ĝi pezas 350 kilogramojn, ĝia diametro egalas al 3,5 metroj kaj alteco al 1,2 metroj. La konservistaj laboroj koncernis ĉiujn elementojn de la krono kaj ŝlosila estis ĝia galvaniza reorumado, dank’ al kio la ortavolo estas pli dika kaj […]

En la 1269-a E_elsendo el la 05.09.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • La hodiaŭa sondokumenta retrorigardo al la 108-a UK en Torino enhavas la alparolon de Pascal Dubourg Glatigny kun interveno de Bernhard Tuinder dum la vendreda programero de la 108-a UK en Torino dediĉita al prezento kaj publika debato pri la transdono de la historia arkivo […]

La plej novaj ekzamenoj sugestas, ke la organo, kiun oni traktis kiel senutilan en la plenkreskula vivo tamen gravas. Kiel informis antaŭnelonge fakuloj en la medicinista periodaĵo New England Journal of Medicine ĝi havas ŝlosilan signifon por la ĝenerala sanstato de plenkreskuloj, por preventi tumorojn kaj eble eĉ aŭtoimunologiajn malsanojn. Temas pri timuso, glando de […]

La 4-a de septembro signifas novan lernojaron por infanoj ne nur en Pollando. Ĉirkaŭ 100 infanoj el polaj familioj komencos la novan lernojaron en la Pola Lernejo ĉe la Pola Ambasado en Romo. En ĝia programo la infanoj en la kompletiga instrusistemo akiros konojn pri la pola lingvo kaj Pollando, sendepende de sia lernado en […]

Ekde la lernojaro 2023/24 ĉiujare laŭvicaj jaraloj de lernantoj el la 4-aj klasoj de la bazaj publikaj kaj nepublikaj lernejoj ricevos senpage tekokomputilojn. Pri ilia aĉeto zorgos oficejo de la ministro pri informdiko baze de donitaĵoj de kleriginistro pri nombro de lernantoj en ĉi tiu grupo. Sekve la tekokomputiloj trafos al la lernejoj, kiuj transdonos […]

Venontjare komenciĝos la konstruado de la unua mara ventoturbina parko ĉe apartenanta al Pollando parto de la Balta Maro. Janusz Gajowiecki, la prezidanto de la Pola Ventoenergia Asocio asertas, ke la disvolviĝo de ĉi tiu energisektoro estas la plej granda entrepreno de la pola ekonomio post la dua mondmilito. En la polaj kondiĉoj, ĝuste ventoenergio […]

En la 1268-a E_elsendo el la 30.08.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • En sondokumenta parto rilata al la 108-a UK en Torino ni prezentas trivoĉan interparolon pri la nunjara rikolto de la Belartaj Konkursoj kaj riĉa kongresa programo de Bobelarto gastigante antaŭ la mikrofono la sekretarion de la BK-oj Miguel Gutiérrez Adúriz (Liven Dek) kaj Stela Besenyei-Merger […]

La Knabina Katedrala Koruso el Tarnów, la suda Pollando, Puellae Orantes prezentiĝos en septembro en Tokio, dank’ al kunlaboro kun la japana Filharmonia Orkestro Tama kaj ĝia direktisto Chikara Imamura. En la koncerta programo troviĝos i.a. „Missa pro Patria” de Łukasz Farcinkiewicz komponita por la 100-jariĝo de la revenigita suverenco de Pollando, komponaĵoj de Frederiko […]

Ekde tri jaroj la Kurpie-regionaj eltondaĵoj, kiel formo de la artmetio, troviĝas sur la listo de la Landa Nemateriala Kulturheredaĵo. Ilia origino radikas en la mezo de la 19-a jarcento kaj estas priskribita kiel la kapablo eltondi el kolora, brila papero ornamaĵojn kun flormotivoj, kun motivoj zoo- kaj antropomorfiaj el la natur-kultura ĉirkaŭaĵo. Al la […]

322 paskaj, kolorigitaj kaj diverteknike ornamitaj, ovoj el diversaj partoj de Pollando estis alsenditaj por la nunjara, 50-a eldono de la Tutlanda Konkurso por la Paskoovoj, organizata en Gorzów Wielkopolski – la okcidenta Pollando. Ekde la komenco, t.e. ekde 1971 oni celas popularigi la tradicion de la ovoornamado dum la Paska periodo kaj profundigi la […]

Lige kun la pasinta la 4-an de aprilo 64-a datreveno de la establo de la E-Redakcio de Pola Radio ni referencas al la unua jubileo, tiu de la unumila elsendo, aŭdiĝinta la 01.01.1962. Ni prezentas el ĝi la tiamajn salutmesaĝojn de Ivo Lapenna, prof. Tadeusz Kotarbiński, William Auld kaj Teo Jung. Referencas al la 64a […]

La 1235-a E_elsendo el la 05.04.2023 ĉe www.pola-retradio.org referencas al la 64a datreveno de la establo de la unua profesia E-redakcio en Pola Radio la 4-an de aprilo 1959. Ni omaĝas ĝin per ĉerpaĵoj el la unua jubilea E-elsendo de Pola Radio, 1000-a elsendo el 01.01.1962. Aŭdiĝas el ĝi i.a. la porokazaj mesaĝoj de Ivo […]

La 1234-a E_elsendo el la 30.03.2023 ĉe www.pola-retradio.org: • Proponas renkontiĝon kun reprezentantoj de la Kongresa Fako de UEA, Petro Baláž kaj Dorota Rodzianko, kiuj informas pri la stato de la preparlaboroj al la nunjara 108-a UK en Torino, kies 2-a favorpreza aliĝkotizo finiĝas morgaŭ, la 31-an de marto 2023. • En aktualaĵoj ni sciigas […]

Antaŭtage de la finiĝanta la 31-an de marto la 2-a favorpreza aliĝkotizo al nunjara UK nia redakcio interparolas kun reprezentantoj de la Kongresa Fako de UEA, Petro Baláž kaj Dorota Rodzianko, kiuj informas pri la stato de la preparlaboroj al la nunjara 108-a UK en Torino. Interparolis redaktorino Barbara Pietrzak El la elsendo 30.03.2023 – […]

Eĉ se la homaro kapablis jam deĉifri kaj kompreni iujn antikvajn lingvojn, ekzemple tiun, kiun uzis la loĝantoj de Babilono, tamen restas la defia tasko unuecigi, kohere prezenti fragmentojn de unuopaj tabuletoj aŭ fragmentojn de dokumentoj. Ofte ja temas pri nekompletaj trovaĵoj kun tekstofragmentoj. En tiu situacio la deĉifro ŝajnas io malebla. Multo ŝanĝiĝis dank’ […]

En Pollando ne malaperas tradicio. Inter diversaj kulturaj centroj ankaŭ en la nuna jaro, jam la 25-an fojon la Muzeo de Agrikulturo en Ciechanowiec – la nordorienta Pollando – organizis konkurson por la plej bela Paska Palmo. La konkursaĵoj estos prezentitaj al la publiko la plej proksiman dimanĉon dum la Palmdimanĉa procesio. Ĉi tiu regiona […]

Nur 34 kilomtrojn for de la centro de Varsovio troviĝas la urbo Góra Kalwaria (Kalvaria Monto), origine 13-jarcenta kavalira vilaĝo, sed ekde duono de la 17-a jarcento urbo, en kiu estis realigita plano de la tiel nomataj kalvariaj vojetoj, adaptitaj al la Pasionaj Diservoj. Post dujara paŭzo kaŭzita de la pandemio okazos tie denove la […]

Post la vizito en Pollando la prezidento de Ĉeĥio, Petr Pavel faris viziton en Germanio, kie li renkontiĝis kun kanceliero Olaf Scholz. Pere de sociaj komunikiloj la ĉeĥa prezidento petis la estron de la germana registaro transpreni la gvidan rolon en Eŭropo en la nova erao de interaciaj rilatoj. Petr Pavel certigis, ke Berlino povas […]