فیلم کوتاه «هزار و صد» از تازه‌ترین محصولات نمایشی ساخته شده در یک سال اخیر پیرامون اعتراض‌های معروف به «زن، زندگی، آزادی» است. فیلمی به کارگردانی و بازیگری شبنم طلوعی که روایتی است از روند بازجویی یک زن بازداشت شده در مراسم چهلم حدیث نجفی از کشته شدگان اعتراض‌ها. بیننده در فیلم «هزار و صد» روایت تلخ و نفس‌گیری از فشارهای همه جانبه نهادهای امنیتی برای اعتراف گرفتن از معترضان را می‌بیند. شبنم طلوعی از بازیگران شناخته شده سینما، تئاتر و تلویزیون ایران در دهه‌های ۷۰ و نیمه اول دهه ۸۰ است که سال ۱۳۸۴ به دلیل فشارهای روزافزون نهادهای امنیتی بر او مجبور به ترک ایران شد و فعالیت‌هایش را در خارج از کشور پی گرفت. او در گفت‌وگو با پادکست «صحنه» از مجموعه پادکست‌های رادیو فردا توضیحاتی درباره این فیلم داد و از جمله گفت فیلمنامه آن را یک کارگردان شناخته شده ساکن ایران برایش در همان روزهای اعتراض‌ها فرستاد و از او خواست آن را در خارج از ایران بسازد

آیدا کیخایی از بازیگران شناخته شدۀ تئاتر دو دهه اخیر ایران است که در تعدادی از نمایش‌های شاخص دهه‌های ۸۰ و ۹۰ خورشیدی مانند «یک دقیقه سکوت»، «خشکسالی و دروغ» و «نوشتن در تاریکی» به کارگردانی محمد یعقوبی حضور داشت. او به پادکست «صحنۀ» رادیو فردا می‌گوید محدودیت و ممنوعیت را هم در مقاطع مختلف کاری‌اش در ایران بارها تجربه کرده بود اما از زمانی به بعد متوجه شد «چیزهایی است که وقتی در ایران زندگی‌می کردم نمی‌فهمیدم چقدر اشتباه و بی‌عدالتی است. شاید باید فاصله می‌گرفتم تا چیزهایی را بفهمم و دیدم دیگر نمی‌توانم آنها را تحمل کنم. نمی‌توانم بگویم باشه چون می‌خواهم کار کنم اینها را بپذیرم و چشمم را روی هم بگذارم و نادیده بگیرم. دیگر نمی‌شد. اگر این کار را می‌کردم دیگر خودم نبودم و باید روی خودم پا می‌گذاشتم.» او الزام حجاب برای بازیگری زن ایران پس از انقلاب را ناشی از پذیرش آن در سال‌های ابتدایی تداوم فعالیت‌های نمایشی در ایران می‌داند و می‌گوید «نسل او با حجاب دنیا را دید و نسلی که حجاب را پذیرفت به نسل ما بدهکار است. آنها برای ما تصمیم گرفتند.»

در میان فیلم‌هایی که پس از انقلاب سال ۵۷ مرتبط با تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در خارج از کشور از سوی سینماگران ایرانی‌ تولید شده‌اند، فیلم «رها» یکی از متفاوت‌ترین نمونه‌هاست. فیلمی که مضمونی خاص و بسیار کم گفته شده درباره مشکلات زنان بازیگر ایرانی در سال‌های پس از انقلاب دارد و ردپای یکی از شاخص‌ترین و مهم‌ترین نام‌های ادب و هنر معاصر ایران در طرح ابتدایی فیلمنامه‌اش دیده می‌شود. شماره ۷۳۶ پادکست «صحنۀ» رادیو فردا یک گزارش تحقیقی است درباره فیلمی که چندان درباره‌اش صحبت نشده است. بابک غفوری‌آذر در این پادکست با شهره آغداشلو بازیگر اصلی فیلم «رها» و چند نفر دیگر آشنا به تولید این فیلم گفت‌وگو کرده و به اطلاعات تازه‌ای درباره روند تولید این فیلم رسیده است.

این شماره پادکست صحنه یادی است از عباس نعلبندیان، نمایشنامه نویس متفاوت تاریخ هنرهای نمایشی ایران در گفت‌وگو با علیرضا مجلل، بازیگر. آقای مجلل در دهه ۵۰ از بازیگران نمایش‌های اجراشده در کارگاه نمایش از جمله نمایش «هذا حبیب‌الله» نوشته عباس نعلبندیان بود و پایان‌نامه دانشگاهش را هم درباره آثار این نمایشنامه‌نویس نوشت.

بابک غفوری‌آذر در «صحنه» با مژده شمسایی به مناسبت انتشار نمایشنامه «مجلس شبیه در ذکر مصائب استاد نوید ماکان و همسرش مهندش رخشید فرزین» درباره بازی در این نمایش گفت‌وگو کرده است.

گفت‌وگو با بهرام بیضایی در ۸۵ سالگی‌اش هنوز اینجا با خودمان کابوس‌هایمان را داریم

در این شماره پادکست «صحنه» با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال ۲۰۲۳ با جمشید اکرمی، نویسنده و منتقد و استاد دانشگاه در آمریکا، مروری می‌کنیم بر سال سینمایی ۲۰۲۳ و مهم‌ترین فیلم‌هایش. آقای اکرمی از جمله منتقدانی است که نشریه معتبر «فیلم کامنت» آمریکا امسال از او خواسته در نظرخواهی‌اش برای انتخاب برترین فیلم‌های سال ۲۰۲۳ شرکت کند.

فیلم «آشیل» ساخته فرهاد دلارام را که در چند ماه اخیر در جشنواره‌های مختلف جهانی به نمایش درآمده، می‌توان نماینده دیگری از جریان غیررسمی سینمای ایران دانست. جریانی که بی‌اعتنا به موازین سانسور حکومت، تصویری از مضامین کمتر گفته شده در فیلم‌های ایرانی ارائه می‌دهند و با قدرت گرفتن از اعتراض‌های یک ساله گذشته، تبدیل به نمایندگان فعلی سینمای ایران در بسیاری از رویدادهای معتبر سینمایی شده‌ است. آن‌چنان که فیلم‌های مجوز گرفتۀ حکومت را در سطح بین‌المللی به حاشیه برده است. میرسعید مولویان، بهدخت ولیان و رویا افشار بازیگران اصلی این فیلم هستند که فیلمبرداری آن سال ۱۴۰۱ چند هفته قبل از آغاز اعتراض‌های سراسری در ایران انجام شد. فرهاد دلارام کارگردان فیلم «آشیل» در گفت‌وگو با پادکست «صحنه» از ساخت این فیلم می‌گوید.

یکی از فیلم‌های ساخته سینماگران ایرانی در دوره گذشته جشنواره برلین، فیلم «پری آبادان» بود. فیلمی انیمیشن ساخته سپیده فارسی که خارج از ایران ساخته شده و داستان پسر نوجوانی به نام امید را در روزهای آغاز جنگ ایران و عراق در آبادان روایت می‌کند. سپیده فارسی در گفت‌وگو با پادکست «صحنه» از این فیلم می‌گوید.

محمدمهدی دادگو از تهیه‌کنندگان فیلم «بانو» و مدیران پیشین بنیاد فارابی از داریوش مهرجویی می‌گوید

جمشید اکرمی، نویسنده و منتقد و استاد دانشگاه در آمریکا، از جمله منتقدانی بود که از اواخر دهه ۴۰ شمسی در نشریات سینمایی آن زمان تلاش کرد وجوه متفاوت آثار آقای مهرجویی را مطرح کند.

فیلم «اورکا» با روایت اتفاقاتی که برای الهام اصغری شناگر زن ایرانی افتاد، تصویر کم سابقه‌ای از نگاه محدودگرای مسئولان جمهوری اسلامی بویژه نسبت به زنان و مطالبات آنها ارائه می‌دهد.

ماه‌های پایانی زندگی روح‌الله زم، روزنامه‌نگاری که سال ۱۳۹۹ اعدام شد، در مستند «پسر مُلا» به کارگردانی ناهید پرسون‌سروستانی ثبت و روایت شده است. با او در این باره گفت‌وگو کرده‌ایم.

تقی مختار، نویسنده و کارگردان و روزنامه‌نگار، از کارنامه سینمایی فخری خوروش می‌گوید.

محمدعلی سجادی، نویسنده و کارگردان، با اشاره به تحولات ماه‌های اخیر در جامعه ایران، می‌گوید «سینمای ایران در یک حالت آونگی به سر می‌برد بین آن‌چه که باید باشد و آن‌چه که هست».