Brian Elstak is beeldend kunstenaar en illustrator. Hij maakt kinderboeken en graphic novels, maar ook videoclips, schilderijen, t-shirts en installaties. Opgegroeid met Marvel stripboeken en hiphop, ontwikkelde hij zich via de theaterwereld tot een multidisciplinaire verhalenverteller. Daarbij zoekt hij graag de samenwerking, Elstak is dan ook oprichter van het creatieve collectief LFMC.  Onder zijn vrolijke, dynamische tekenstijl gaan grote thema’s schuil, zoals ongelijkheid en black awareness. Maar hoe ziet die bewustwording er in zijn kunst precies uit? Sagid Carter is televisie- en podcastmaker. Samen met Shay Kreuger maakt zij Die Podcast van Sagid en Shay waarin ze wekelijks alles bespreken wat met popcultuur te maken heeft.

Historicus en hoogleraar internationale betrekkingen aan de universiteit Leiden Rob de Wijk is een van de meest prominente duiders van de Oekraïne-oorlog.  Samen met Arend Jan Boekestijn maakt hij dagelijks de podcast Boekestijn & De Wijk over de laatste stand van zaken in de oorlog. Zijn uitgesproken meningen stuiten niet zelden op verzet. De Wijk is ook directeur van de denktank HCSS en schreef verschillende boeken over grote, geopolitieke thema’s. Wat is de zin van oorlog en wat zijn de grote geopolitieke dilemma’s voor het Westen? Tim de Wit is presentator van VPRO’s  Bureau Buitenland en van de populaire podcast Europa draait door, die hij met Arend Jan Boekestijn maakt.

'Ieder mens heeft het recht op geluk.' Dat ongelijkheid diep in elke samenleving geworteld zit ondervind Amade M’charek, hoogleraar antropologie van de wetenschap, al op jonge leeftijd. Haar leraar op de Haarlemse basisschool geeft haar een huishoudschool advies. De leraar wil haar voorbereiden op een vroom leven als huisvrouw die haar man dient, zoals de islam dat voorschrijft. Maar Amade wil dokter worden! Vooroordelen en onwetendheid zijn vaak de oorzaak van een hoop ellende in de maatschappij, zo ondervindt M’charek als ze onderzoek doet naar de begrippen ras en identiteit. Op dit moment onderzoekt ze de gevolgen van de migratiecrisis in de Tunesische stad Zarzis waar ze in haar vroege jeugd woonde. Ze pleit voor een radicaal andere benadering van migratie. Het is geen crisis maar een chronisch probleem waarin de koloniale verhoudingen van weleer nog altijd doorklinken. Sophie Derkzen in gesprek met Amade M’charek in dit drie uur durend marathoninterview, over ongelijkheid, ras, identiteit en migratie. - Uur 2: (0:50:24) - Uur 3: (1:40:38)

Op 1 januari is Joris Luyendijk, schrijver en antropoloog, te gast bij Andrew Makkinga. Hij schreef onder meer over het Midden-Oosten, de financiële sector en populisme. Zijn boeken zijn in 30 landen verschenen en hij won twee keer de NS Publieksprijs. Dit voorjaar deed hij veel stof opwaaien met zijn boek De Zeven Vinkjes, over de privileges van hoogopgeleide witte mannen zoals hijzelf. Sindsdien is de ‘zevenvinker’ een algemeen ingeburgerd begrip geworden. ‘Hoe minder vinkjes hoe knapper je prestatie, maar hoe kleiner je kans op promotie’, aldus Luyendijk. Luyendijk schreef voor NRC, De Correspondent en The Guardian en was presentator van VPRO’s Zomergasten.     Andrew Makkinga is programmamaker, presentator en interviewer. Als moderator volgt hij maatschappelijke en politieke kwesties in zowel binnen- als buitenland op de voet. Hij staat bekend om zijn muzikale expertise en maakt jaarlijks uitzendingen vanaf het North Sea Jazz Festival (NTR). Recent presenteerde Makkinga een avond over wit privilege n.a.v. het boek van Joris Luyendijk. Ze bleken nog lang niet uitgepraat.

Sylvana Simons is parlementslid en partijleider van BIJ1, en voormalig televisie- en radiopresentator. In 2016 richtte ze de politieke partij BIJ1 op, met als doel een samenleving waarin gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid en solidariteit centraal staan. Dit jaar speelde ze een grote rol bij het aangenomen voorstel om excuses aan te bieden voor het slavernijverleden. ‘Dit is onze Nederlandse geschiedenis. Nog altijd actief verzwegen en actief buitengesloten van ons onderwijs.’ Eva Koreman is radiomaker, presentator en interviewer. In een van de Marathoninterviews uit 2021 ging zij in gesprek met schrijver Manon Uphoff. Koreman over Sylvana Simons: ‘Ze verandert eigenhandig de politiek in Nederland en schrijft daarmee geschiedenis. Dat ik dat voor een deel mag optekenen in de vorm van een uniek audiomonument, vind ik een enorme eer.’

Tim ’S Jongers is te gast bij Maaike Schoon in het Marathoninterview. Sinds september is hij directeur bij de Wiarda Beckman Stichting. Daarvoor was hij senior-adviseur bij de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. ’S Jongers ontworstelde zich aan een jeugd in armoede en onzekerheid en deed jarenlang buurtonderzoek naar wat er leeft bij mensen die in armoede leven. ‘Men gaat in achterstandswijken de pastinaak promoten, terwijl 90% van de kinderen niet ontbeten heeft’, aldus ’S Jongers.   Journalist Maaike Schoon is presentator bij Buitenhof en schrijft over economie en politiek voor Vrij Nederland. Dit jaar werd ze genomineerd voor de Sonja Barend Award, voor het beste televisie-interview.

Oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen is te gast bij Atze de Vrieze. Als er ergens in de wereld iets gebeurt, trekt Melisse erheen. Van New York na 9/11 tot het Tahrirplein, van de puinhopen van Aleppo tot de frontlinies rond Kyiv. En nu het geopolitieke geweld nadrukkelijker dan ooit aan onze deur klopt, is hij de juiste persoon om terug te blikken op het afgelopen jaar. Wat trekt hem toch elke keer naar die conflicten toe, hoe gaat hij te werk en wat zag hij in Oekraïne? Toen vorig jaar bij zijn vrouw Sigrid uitgezaaide borstkanker werd geconstateerd, maakte hij ook nog de podcastreeks Oorlog in je lichaam over de impact van kanker. Atze de Vrieze werkt sinds 2006 bij de VPRO, onder meer bij muziekredactie 3voor12 en cultuurprogramma Nooit Meer Slapen. Eerder ontving hij in het Marathoninterview burgemeester Femke Halsema, muziekmanager Kees de Koning, hoogleraar neerlandistiek Geert Buelens en columnist Arthur van Amerongen.

Beri Shalmashi is scenarist, regisseur en publicist, zij wordt geïnterviewd door Clarice Gargard. Shalmashi heeft Iraans-Koerdische wortels en volgt de huidige opstand in tegen de Islamitsche Republiek in Iran via haar persoonlijke contacten in het land. Zij duidt de ontwikkelingen in diverse radio- en televisieprogramma’s. Shalmashi studeerde in 2008 af aan de Amsterdamse Filmacademie. Ze won diverse prijzen, waaronder de Zilveren Camera voor Storytelling – met Big Village. Ze schreef columns voor onder meer De Volkskrant, is interim consulent bij het Filmfonds en directeur van programmabureau Avanti. Ze werkt aan de verfilming van Het huis van de moskee van Kader Abdollah. Clarice Gargard is publicist, film- en programmamaker. Ze schreef onder meer voor NRC, De Correspondent, Vogue en Vrij Nederland. Ze was programmamaker bij o.a. BNNVARA en de VPRO. Onlangs was haar documentaire Ga terug en haal het te zien op NPO 2. Haar interesses liggen bij (hedendaags) verzet, macht en onrechtvaardigheid. Dit is haar tweede Marathoninterview, in 2020 ging ze in gesprek met politicus en schrijver Tofik Dibi.

Astrid Roemer kreeg in 2016 de P.C. Hooft-prijs en in maart van dit jaar de Prijs der Nederlandse Letteren. Het was de bedoeling dat de uitreiking van deze prijs in oktober 2021 door koning Filip van België zou plaatsvinden. Het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie distantieerde zich echter van Roemers uitspraken pro-Desi Bouterse, en besloot dat er geen feestelijke uitreiking van de prijs zou volgen. Roemer houdt sindsdien de pers op afstand. Bij hoge uitzondering wil ze Nina Jurna wél ontvangen.

Jesse Klaver werd geboren als zoon van een Nederlands-Indische moeder en een Marokkaanse vader. Zijn grootouders -van Indische komaf - speelden een grote rol bij zijn opvoeding. Al jong is Jesse gefascineerd door de politiek. Een stormachtige carrière volgt. Eerst wordt hij voorzitter van Dwars, de politieke jongerentak van GroenLinks, in 2010 lid van de Tweede Kamer en vijf jaar later politiek leider. In 2017 boekt hij een ongekende zege voor zijn partij (14 zetels). In 2021 leidt hij een forse verkiezingsnederlaag en in de formatie dit jaar gaat het helemaal mis. Een beginnende samenwerking op links met de PvdA is voor Klaver het enige lichtpuntje.

Mathieu Segers (1976) is hoogleraar Hedendaagse Europese Geschiedenis aan de Universiteit Maastricht, de stad waar hij opgroeide en nog altijd woont. Van 2016 tot 2020 was hij decaan van University College Maastricht.

Raymond van het Groenewoud (Schaarbeek, 1950) is een Belgische zanger, gitarist en pianist. Geboren op Valentijnsdag in 1950, en dus werd hij in 2020 zeventig jaar oud. Raymond woont de eerste jaren van zijn leven met zijn twee uit Amsterdam gevluchte ouders in Anderlecht. Zijn beste vriend als kleine jongen is z'n teddybeer Winnie de Poeh. Op z'n zevende verhuist hij voor twee jaar naar Amsterdam met z'n moeder en stiefvader.

Manon Uphoff (Utrecht, 1962) is schrijver, scenarist en beeldend kunstenaar. Eva Koreman trapt de zomerreeks af met schrijfster Manon Uphoff (1962). Haar meest recente roman Vallen is als vliegen uit 2019 maakte grote indruk als een in de werkelijkheid gewortelde roman over het almaar groter wordende, pijnlijke verleden. Het boek werd door NRC en Humo uitgeroepen tot 'beste Nederlandstalige roman van 2019.

Clarice Gargard in gesprek met schrijver en politicus Tofik Dibi. Tofik Dibi (Vlissingen, 1980). Namens Groenlinks was hij tussen 2006 en 2012 lid van de Tweede Kamer. Sinds oktober 2018 is hij bestuursadviseur van het Amsterdamse stadsdeel Nieuw-West.

Atze de Vrieze in gesprek met labeleigenaar en hiphopkenner Kees de Koning. In de Nederlandse hiphopwereld overstijgt de naam Kees de Koning (Landsmeer, 1971) die van zo’n beetje alle artiesten die hij vertegenwoordigt. Slechts zijn voornaam is genoeg om te weten wie je bedoelt.

Eric Arends in gesprek met politicus Pieter Omtzigt. Pieter Omtzigt (Den Haag, 1974) geldt als de pitbull onder de Nederlandse parlementariërs. Ruim 17 jaar is hij al Tweede Kamerlid voor het CDA.

Hans Jaap Melissen in gesprek met onderzoeksjournalist en schrijver Linda Polman. Linda Polman (Amstelveen, 1960) maakte in 2008 internationale furore met De Crisiskaravaan, over de donkere achterkant van humanitaire hulpoperaties in oorlogsgebieden.

Sinds maandag 1 juni, Tweede Pinksterdag, is Ineke Sluiter de nieuwe president van de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, een exclusief genootschap van top-wetenschappers dat de stem en het geweten van de wetenschap in Nederland wil zijn.

Midas (eigenlijk Wandert) Dekkers (Haarlem, 1946) groeide op in Amsterdam, waar hij biologie studeerde. Als student begon hij te schrijven en al gauw publiceerde hij stukjes over dieren in onder andere NRC Handelsblad en de Volkskrant. Voor zijn jeugdboeken heeft hij onder meer drie Zilveren Griffels en een Vlag en Wimpel ontvangen. In 1985 schreef hij het Kinderboekenweekgeschenk: Houden beren echt van honing?

Karin Amatmoekrim (Paramaribo, 1976) studeerde na het Gymnasium af als letterkundige. Ze woont momenteel in Amsterdam en heeft romans, verhalen en essays gepubliceerd. Het autobiografische boek Het gym werd door pers en publiek juichend ontvangen. Ook De man van veel, waarmee ze het leven van Anton de Kom uit de vergetelheid haalde, kon rekenen op lovende kritieken. De totstandkoming van Tenzij de vader, een intiem portret van haar vader en haarzelf was basis voor De jacht op mijn vader, een documentaire van regisseur Gulsah Dogan die genomineerd werd voor een Gouden Kalf.

Boris Ottokar Dittrich (Utrecht, 1955) is politicus, mensenrechtenactivist en schrijver. Hij was advocaat in Amsterdam, rechter in Alkmaar en jarenlang Tweede Kamerlid en later fractievoorzitter van D66. Vanaf 2007 werkte hij voor Human Rights Watch vanuit New York en Berlijn, waar hij zich onder meer inzette voor de rechten van lhbt'ers. Een jaar geleden keerde hij, ook tot zijn eigen verrassing, terug in de Nederlandse politiek als lid van de Eerste Kamer.

Amper een jaar nadat Femke Halsema (1966) in haar memoires schreef dat haar vertrek uit de Tweede Kamer een definitief einde aan haar politieke carrière was, kreeg ze de burgemeestersketting omgehangen van de meest ingewikkelde stad van Nederland: Amsterdam.

Wat kan één mens betekenen in de strijd tegen klimaatverandering? Heel veel, zo bewijst Roger Cox (1967). Wereldwijd staat hij bekend als de klimaatadvocaat. Een reputatie die hij verwierf toen hij namens Urgenda in 2015 de Nederlandse staat voor het gerecht daagde, om de overheid te dwingen tot beter klimaatbeleid. De rechtszaak was de eerste in zijn soort, en werd door velen kansloos geacht. Maar de rechter gaf Urgenda gelijk. Inmiddels wordt de Urgenda-zaak in aanklachten overal ter wereld aangehaald om overheden tot meer klimaatactie te dwingen. Cox werd bij een aantal van die zaken ingeroepen voor advies. Dit jaar heeft Roger Cox namens Milieudefensie een nieuwe klimaatzaak aangespannen, ditmaal tegen Shell. In 2020 verwacht hij de olie- en gasgigant in de rechtszaal te treffen. Of ook deze keer David Goliath zal weten te verslaan – niemand durft het meer te voorspellen. Julie Blussé werkt voor de VPRO als redacteur en presentator van het radioprogramma OVT. Ze maakte eerder de podcast Tijdgeest, over vreemde ideeën uit het verleden. Ze praat met Roger Cox praten over waarom hij gelooft dat het recht een energierevolutie kan ontketenen, of hij zichzelf als klimaatactivist ziet, en hoe hoopvol hij is over onze toekomst op een steeds warmere aarde.

Pieter van der Wielen in gesprek met jurist/schrijfster Roxane van Iperen Roxane van Iperen (1976) is jurist en publicist. Ze schrijft voor onder meer Vrij Nederland, Het Financieele Dagblad, NRC Handelsblad, Het Parool en De Morgen. In 2016 was ze gastcorrespondent Brazilië voor De Correspondent en verscheen haar roman Schuim der aarde, waarmee ze de Hebban Debuutprijs won. Het grote publiek bereikte ze echter het afgelopen jaar waarin haar boek ’t Hooge Nest meer dan 50.000 lezers vond.

Kathleen Ferrier werd geïnterviewd door Tessel Blok. Hoewel Kathleen Ferrier van 2002 tot 2012 Tweede Kamer-lid was, kennen de meeste mensen haar als een van de ‘dissidenten’ die in oktober 2010 (samen met partijgenoot Ad Koppejan) tijdens een CDA-congres tegen samenwerking met de PVV in het beoogde kabinet Rutte 1 stemde.

Arnon Grunberg werd geïnterviewd door Carolina Lo Galbo. Arnon Grunberg (1971) is een van de succesvolste Nederlandse schrijvers in binnen- en buitenland, met een duizelingwekkend productietempo. Sinds hij met Blauwe Maandagen in 1994 zijn naam vestigde, volgden romans, essays, toneelstukken en columns elkaar in een rap tempo op.

Na een studie politieke en sociale wetenschappen was Max van Weezel (1951) ruim veertig jaar werkzaam voor Vrij Nederland en vervulde daar diverse rollen waaronder die van columnist, politiek commentator/redacteur en adjunct-hoofdredacteur. Interviewer Hans Simonse haalde Max van Weezel ooit naar de VPRO voor het programma Argos. Simonse was de afgelopen twee jaar hoofdredacteur van de VPRO-televisie en is tegenwoordig eindredacteur voor reisseries en documentaires. Ook trad hij in het verleden regelmatig op als interviewer bij De marathoninterviews.

Schrijver des vaderlands, Cees Nooteboom, gaat in gesprek met Carolina Lo Galbo. Begin 2018 verschijnt van de Utrechtse hoogleraar Neerlandistiek Geert Buelens (1971) een vuistdik boek over de jaren zestig, een werk waar hij maar liefst tien jaar aan werkte. Het barst bijkans uit elkaar van de kennis, niet alleen over literatuur, en ook niet enkel over Nederland. Elke relevante cultuuruiting uit elk denkbare land – van Brazilië tot de volksrepubliek China – passeert in zijn boek.

Geert Buelens is een Vlaams dichter, essayist, columnist en hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht. Begin 2018 verschijnt van de Utrechtse hoogleraar Neerlandistiek Geert Buelens (1971) een vuistdik boek over de jaren zestig, een werk waar hij maar liefst tien jaar aan werkte. Het barst bijkans uit elkaar van de kennis, niet alleen over literatuur, en ook niet enkel over Nederland. Elke relevante cultuuruiting uit elk denkbare land – van Brazilië tot de volksrepubliek China – passeert in zijn boek. Typisch Buelens, een culturele veelvraat die gelooft in het grote perspectief, iemand die met de juiste treffende anekdotes een belangrijke trend kan omschrijven. Zo schreef hij ook over de literatuur uit de Eerste Wereldoorlog en smeedde hij uit alle betrokken landen een beeld van optimistisch nationalisme, vooruitgangsdenken en natuurlijk ook pure wanhoop. Ook zijn vakgroep aan de Universiteit Utrecht zegende hij met de blik naar buiten. Literatuurwetenschap is onder zijn leiding geen studeerkamerwerk meer, maar een waardevolle manier om iets te leren over het publieke debat, over wat het betekent Nederlander te zijn en welke dingen ‘we’ met zijn allen belangrijk vinden. En dat ook nog eens met de buitenstaandersblik van een Vlaming. Atze de Vrieze werkt sinds 2006 als redacteur bij VPRO's muziekplatform 3voor12, waar hij net als Geert Buelens altijd een voorliefde koestert voor de vraag waar kunst en maatschappij elkaar raken en beïnvloeden.

Jolande Withuis (1949) is sociologe en schrijfster. Ze werd geboren in Zutphen. Op eenjarige leeftijd werd ze, zoals ze het zelf zegt, ontvoerd naar Amsterdam. Daar was een breder draagvlak aanwezig voor het door haar ouders fanatiek beleden communisme. Momenteel werkt ze aan een boek over haar vader en het Nederlandse communisme van de jaren vijftig. Dat boek komt begin volgend jaar uit bij De Bezige Bij. In de afgelopen jaren publiceerde ze onder meer de veelgeprezen biografieën Juliana, vorstin in een mannenwereld en Weest manlijk, zijt sterk over de verzetsheld Pim Boellaard. Daarnaast schreef ze over feminisme, de Tweede Wereldoorlog en zijn nasleep en vele andere uiteenlopende onderwerpen. Ondertussen hield ze er een excellente wetenschappelijke loopbaan én een goede naam als opiniemaker in de krantenkolommen op na. In 2003 verhuisde Withuis terg naar Zutphen. En op Kerstavond komt ze naar Hilversum voor het eerste Marathoninterview van dit jaar. Programmamaker Tom Klaassen is onder meer presentator van Vrije Geluiden, werkt sinds 2012 bij de VPRO-radio en volgt het werk van Jolande Withuis met grote belangstelling.

In het laatste radiomarathoninterview van 2016 gaat Marcia Luyten in gesprek met filmmaker Frans Weisz (78). Toen Frans Weisz en Marcia Luyten elkaar voor het eerst ontmoetten, bleken ze een onverwacht raakvlak te hebben: Limburg. Frans Weisz zat er als kind ondergedoken, Marcia Luyten groeide er op. Hij bleef het lang missen: de grote familie, de boerderijen het troostrijke Roomse leven. Na de oorlog moest Frans Weisz het lang zonder familie stellen. Als regisseur construeerde hij zijn eigen familie: een van acteurs op een warme, volle filmset. Hij stond aan de voet van de Nederlandse film; geen Nederlandse cineast schiep een omvangrijker oeuvre. Hij maakte naam met kaskrakers als De inbreker en Rooie Sien, ontwikkelde zich als regisseur van boek- en toneelstukverfilmingen, verfilmde boeken van Campert, Vestdijk, Mulisch en mindere goden van de Nederlandse literatuur. Zijn grootste succes behaalde hij met de verfilmingen van Voskuils Bij nader inzien en het toneelstuk Leedvermaak van Judith Herzberg; goed voor twee Gouden Kalveren. Vijftig jaar nadat hij hier voor het eerst aan begon, gaat hij eindelijk Het leven is verrukkulluk verfilmen, zijn zoon Géza in een hoofdrol. Drie uur lang met de filmmaker die altijd geroemd werd als 'de acteursregisseur die de mens achter de mens laat zien'. Over de mens achter de cineast die hij zo lang veilig verborgen hield.

Tom Lanoye (58) is schrijver, acteur, dramaturg, ondernemer en media-persoonlijkheid. Bram Vermeulen spreekt hem in Zuid-Afrika. Tom Lanoye, zoon van een slager en een actrice, groeide uit tot een van de meest invloedrijke intellectuelen van Vlaanderen. Als romancier, als satiricus, als theatermaker, performer en sinds de oprichting van Bloednoot – een band die nooit repeteert – ook nog als muzikant. Een literaire veelvraat die gehoord wil worden. Zelfs van zijn huwelijk maakte hij een mediagebeurtenis, in de hoop het taboe op het homohuwelijk in de jaren negentig te doorbreken. Zijn enorme productie en geldingsdrang in schrift, en op alle denkbare podia doen interviewer Bram Vermeulen vermoeden dat Lanoye naar een vorm van therapie zoekt. Daarover gaan ze praten in het Marathoninterview, dat bij hoge uitzondering uit Kaapstad komt: de uitvalsbasis van beiden.​

Frans G. Bauduin (1946) was tot 2012 werkzaam in de rechtbank Amsterdam, voornamelijk als strafrechter. In de jaren tachtig werkte hij ook op Aruba, in de jaren negentig bij het Joegoslavië-tribunaal. Hij ‘deed’ grote zaken als Ahold en Probo Koala, veroordeelde Volkert van der G. tot achttien jaar voor de moord op Fortuyn; Robert M., hoofdverdachte in de Amsterdamse zedenzaak, kreeg dezelfde straf plus tbs. Bauduin geldt als het archetype van de rechter: stoïcijns, kordaat, eigenzinnig, weloverwogen, bestand tegen publieke druk bij geruchtmakende strafzaken. ‘Als je een rechter moet boetseren, komt daar Frans Bauduin uit,’ schertste een advocaat. Hij is nu nog werkzaam als raadsheer-plaatsvervanger bij het Gerechtshof Arnhem. Eerder dit jaar was hij te zien in Kijken in de ziel, ook met Coen Verbraak.

Gloria Wekker (66) is emeritus hoogleraar Gender en Etniciteit. Ze legde zich toe op het Caribisch gebied, vrouwenstudies en klinische psychologie. In 1984 richtte ze samen met anderen Sister Outsider op, een actiegroep voor zwarte lesbische vrouwen, genoemd naar de essaybundel van feministe Audre Lorde. Sinds 2001 bekleedt Wekker de Aletta-leerstoel Gender en Etniciteit aan de letterenfaculteit in Utrecht. Dit voorjaar verscheen White Innocence: Paradoxes of Colonialism and Race, over de Nederlandse koloniale geschiedenis en geïnstitutionaliseerd racisme in de Nederlandse maatschappij. Wekker is bovendien voorzitter van de Commissie Diversiteit van de Universiteit van Amsterdam. Omdat de meeste studenten er wit zijn en de hoogleraren man, beval de commissie aan om actief mensen met uiteenlopende achtergronden te werven, desnoods op basis van quota. De UvA stelde een 'diversity officer' aan, verantwoordelijk voor meer diversiteit onder studenten, personeel en curriculum. Wekker vindt dat Nederlanders wegkijken van hun koloniale verleden en zich altijd onttrokken hebben aan een écht debat over racisme. Clairy Polak spreekt met Gloria Wekker onder meer over diversiteit, vooroordelen en onderscheid, culturele ballast en taal die daarvan een uitdrukking is.

Kristofer Marinus Schipper (82), ook bekend als Rik Schipper en Shi Zhouren, is sinoloog en antropoloog gespecialiseerd in het taoïsme. Kristofer ‘Rik’ Schipper werd geboren in 1934 in het Zweedse Järnkorg, uit een Nederlandse moeder en een Franse vader. Hij groeide op in Nederland, ging naar school op de Werkplaats van Kees Boeke in Bilthoven. Al vroeg ontvlamde zijn liefde voor Chinese en Japanse kunst, die hem na zijn eindexamen naar Parijs dreef, waar hij Chinees, Japans, Chinese godsdiensten en antropologie ging studeren. Begin jaren zestig ging hij voor veldwerk naar Taiwan, waar hij twee jaar later bij hoge uitzondering als westerling een belangrijk taoïstisch ritueel bij mocht wonen. Sindsdien is hij een taoïstische meester. Begin deze eeuw richtte hij met zijn vrouw Yuan Bingling in hun woonplaats Fuzhou de eerste bibliotheek in China op die gespecialiseerd is in westerse literatuur en sociale wetenschappen. Zijn meest recente passie is het bewerkstelligen van natuurbehoud in China op taoïstische basis. Behalve als bron van oude wijsheid, geldt Rik Schipper volgens interviewer Chris Kijne als de beste Chinakenner uit ons taalgebied en verre omstreken. Alleen dat is, gezien de geopolitieke werkelijkheid waarin we leven, voor hem al voldoende reden om drie uur met Schipper te willen spreken.​

Bram Vermeulen gaat in gesprek met schrijver Chris de Stoop. In Dit is mijn hof beschrijft Chris De Stoop (1958) de teloorgang van Doel, nabij de Hedwigepolder, ontvolkt geraakt door de havenuitbreiding van Antwerpen. Als compensatie voor het uitbaggeren van de Schelde moet eeuwenoud boerenland er wijken voor nieuw natuurgebied. De Stoop keek ook veelvuldig over de grens. In Vrede zij met u, zuster volgt hij de eerste westerse jihadiste die naar Bagdad reisde om zich daar op te blazen. Hij schreef ook over de eerste jihadisten die naar Syrië trokken. Het complot van België, dat deels in de Brusselse wijk Molenbeek speelt, gaat over de genocide in Rwanda. In Ze zijn zo lief meneer beschreef hij de internationale vrouwenhandel van binnenuit en veroorzaakte een groot schandaal in België. Het vervolg Zij kwamen uit het Oosten kreeg de Gouden Uil Publieksprijs.

Voor wie nooit oplet: Adri van der Heijden (1951) is schrijver. In 1978 begonnen als Patrizio Canaponi, bouwde hij aan een imposant oeuvre dat zich ook laat lezen als een literaire autobiografie. Hoofdmoot vormen de romancycli ‘De tandeloze tijd’ en ‘Homo duplex’, quasi organisch gegroeid en uitgedijd, vaak anders dan de auteur had gepland. Het ‘leven in de breedte’ (uit Vallende ouders) werd een begrip. Het lijkt een beginselverklaring, van toepassing op al het werk. Van der Heijden schreef ook requiems voor zijn vader (Asbestemming), moeder (Uitdorsten) en enig kind Tonio. De P.C. Hooftprijs volgde in 2013. Nu werkt hij aan een roman geïnspireerd op de vliegramp met de MH17, een eerbetoon aan Tonio en zijn in Oekraïne geboren schoonvader. Onlangs verscheen zijn roman De ochtendgave, die in zeventiende-eeuws Nijmegen speelt.

Judit Neurink (1957), journalist voor Trouw en De Standaard, schrijft vooral over het Midden-Oosten. Sinds april 2008 woont ze in het Koerdische gedeelte van Noord-Irak, aanvankelijk in Suleymania, daarna in Erbil. Daar heeft ze een mediacentrum opgezet, het Independent Media Centre Kurdistan, dat wordt gesteund door de Nederlandse organisatie Free Press Unlimited. Ze organiseerde er trainingen voor Koerdische en Iraakse journalisten teneinde de kwaliteit van de media en de democratie in Irak te verbeteren. Boeken van haar hand zijn Misleide martelaren (2005) over de Iraanse radicale groepering Moedjahedien Khalq; De bange stad (2009) roman over families in Bagdad; Mijn Iraakse familie (2011) over haar leven in Irak, De Joodse bruid (2014) over de laatste Joden in Irak. Dit jaar verschenen De vrouwen van het kalifaat en De oorlog van Isis.

Max Welling is sinds 2013 hoogleraar Machine learning aan de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de Universiteit van Amsterdam. Volgens de UvA-persvoorlichting doet hij onder meer onderzoek naar ‘lerende systemen en hun toepassing bij de analyse van grootschalige datasets, hoe inzichten uit de neurowetenschap en de cognitieve wetenschap over menselijk leren kunnen worden ingezet voor computergestuurd leren, en hoe we machines kunnen ontwerpen die altijd blijven doorleren en de complexiteit van het interne model automatisch blijven aanpassen aan nieuwe informatie'.

Robbert van Lanschot doet alles wat niet van hem verwacht wordt. Hij werd geboren in Nederlands bekendste bankiersfamilie, maar werd hij geen bankier. Hij werkte eind jaren negentig voor Buitenlandse Zaken als rapporteur in Bosnië en Kosovo. Maar hij werd geen diplomaat. Nu noemt hij zich freelance journalist. Maar Robbert van Lanschot is vooral particulier waarnemer: van Somalië tot Libië, van Syrië tot zijn eigen land. Hij trok de probleemwijken in van Nederland om uit te vinden wat er mis is met de integratie en schreef het op in Café Mogadishu. Dit jaar publiceerde hij zijn tweede boek: over Westerse mannen op zoek naar Afrikaanse liefde.

Jan Swinkels (1950) werkt sinds 1982 als psychiater in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Sinds 2002 is hij als bijzonder hoogleraar Richtlijnontwikkeling in de Gezondheidszorg -een leerstoel van het Trimbos Instituut en het AMC- verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Swinkels is als psychiater gespecialiseerd in de behandeling van depressies. Volgend najaar gaat hij met pensioen. In het Marathoninterview van 27 december praat interviewer Coen Verbraak drie uur lang met hem. Een gesprek over de krochten van de menselijke geest, de drijfveren van de psychiater en mogelijkheden en onmogelijkheden van de psychiatrie. “De meeste dingen kun je niet veranderen. Daarom gaat het in het leven uiteindelijk om één ding: dat je leert te accepteren dat het is zoals het is.’

Noraly Beyer is geboren op Curaçao uit Surinaamse ouders. Zij was van redacteur/presentator van het NOS Journaal (1985-2009) en de Wereldomroep (1983-2008). Ze speelde rollen in theatervoorstellingen als Ajax, Hemel boven Berlijn, Medea, De Vagina Monologen en De Afscheidsmonologen en ze schrijft zelf ook toneelstukken. In 2009 ontving ze uit handen van Job Cohen de Cosmic Award voor haar rol als pleitbezorger voor meer diversiteit in de Nederlandse media. Ze was voorzitter van de Stichting Mai Nederland die zich inzet voor armoedebestrijding op Curaçao. Beyer kwam op haar twaalfde naar Nederland. Na de PABO ging ze in Suriname werken als nieuwslezer. Na de decembermoorden in 1982 kwam ze opnieuw naar Nederland. Door haar werk als nieuwslezeres veroverde ze een plek in de harten van de kijkers.

Tessel Blok ontvangt de schrijver/journalistAlexander Münninghoff. Een Russische gravin als grootmoeder, een schatrijke spion voor de geallieerden als grootvader, een vader bij de Waffen SS, een moeder die hem na de oorlog ontvoert naar Duitsland, waarna hij door de grootvader terug-gekidnapt wordt. Dat is het begin van het leven van Alexander Münninghoff (70), journalist, oud Rusland- en oorlogscorrespondent, Ruslandkenner en schaak-liefhebber. Een man met een verhaal, bijna te wonderlijk en te vol voor één leven.

Hij debuteerde met De provincie en schreef onder andere De regenvogel, De blinde passagiers, De droevige kampioen, Mijn kleine waanzin,Waarom elf Antillianen knielden voor het hart van Chopin en In het huis van de dichter. Veel van zijn romans zijn in diverse talen vertaald en verfilmd. Als schrijver heeft hij internationale faam verworven – The New York Times prees Jungle Rudy als een meesterwerk van verhalende non-fictie. Met Baltische zielen schreef hij een baanbrekend en grensverleggend boek, met De vergelding bereikte hij een breed en groot publiek.

Coen Teulings (54) is econoom en trad deze lente na zeven jaar af als directeur van het Centraal Planbureau. Nu geeft hij les aan de Universiteit van Amsterdam en Cambridge. Hij is de kleinzoon van Frans Teulings, vice-premier in het kabinet Drees, hij is zelf ook prominent lid van de PvdA. Opmerkelijk: in het verleden was hij communist. In de media wordt hij betiteld als ‘machtig man’ en ‘uitgesproken’. In 2013 ging het nieuws overwegend over de crisis: Noord tegenover Zuid in Europa en opnieuw enorme bezuinigingen in eigen land. Is de Europese crisis een economische of is het vooral een politieke crisis? Een gesprek met Coen Teulings over nieuwe kansen en oplossingen. Een econoom die affiniteit heeft met politiek, maar ook kan filosoferen over de morele aspecten van de crisis.

Carolien Roelants was dertig jaar Midden Oosten-redacteur voor NRC Handelsblad. Onlangs ging ze met pensioen, maar nog steeds schrijft ze een column over haar vakgebied voor de krant.

De controversiële kunstenares Katinka Simonse (1979), beter bekend als Tinkebell, maakte naam vanwege een reeks geruchtmakende kunstprojecten.

Joke van Leeuwen is schrijfster en illustrator. Eerst bekend als kinderboekenauteur, steeds bekender als all round auteur en dichter. Ze won dit jaar de AKO literatuurprijs voor Feest van het begin, een liefdesroman die ten tijde van de Franse revolutie speelt. Op de vraag wat ze met het prijzengeld ging doen, antwoordde ze droogjes: ‘Ik denk niet dat dat gevraagd wordt aan mensen die vijf keer de Balkenende-norm verdienen. Ik kan het geld goed gebruiken; ik ben zzp-er.’ Live vanuit haar huis in Antwerpen praat Djoeke Veeninga drie uur lang met Joke van Leeuwen over het altijd wisselend perspectief waarmee ze de wereld bekijkt, over taal, over kinderen, over het stadsdichterschap van Antwerpen, over haar optreden als cabaretière met een eigenzinnige vrouwenstem.

Vlak voor zijn 40e levensjaar begon Tomas Ross, in 1944 op een onderduikadres als Willem Hogendoorn geboren, in een explosief tempo misdaadromans en politieke thrillers te schrijven. Hij publiceerde in 30 jaar ruwweg 55 romans en 11 jeugdboeken, en ontwikkelde zich daarnaast tot een scenarioschrijver van films en televisieseries. Wat is er met Ross gebeurd? Welke bron voedt al die productiviteit? En hoe komt het dat dit oeuvre, dat hem meerdere prijzen heeft opgeleverd, sommige mensen zo tegen de haren instrijkt? Zijn het de samenzweringstheorieën die steeds weer in zijn werk terugkomen? Of is het zijn kritische houding tegen de Oranjes, die hem parten speelt? Het gesprek met Hogendoorn zal gaan over duistere zaken, over de verborgen wereld achter de realiteit van alledag, over zijn tumultueuze vriendschap met Theo van Gogh, over schrijven en misschien ook wel over de noodzakelijke relativering van een enigszins achterdochtig wereldbeeld.

De schaduwpremier wordt hij in Den Haag genoemd: D66-leider Alexander Pechtold. Twee keer viste hij achter het net: in 2010 kwam er geen paarse coalitie maar een kabinet met gedoogsteun van Geert Wilders. Twee jaar later hadden VVD en PvdA hem niet nodig om aan een meerderheid te komen. Althans: in de Tweede Kamer. Aan de overkant van het Binnenhof lag het anders en dus moesten Rutte en Samsom dit najaar met hangende pootjes naar hem terug. Geniet Pechtold van die machtspositie? En hoe slaagde hij erin van het zieltogende D66 een partij te maken die nu op 23 zetels in de peiling van Maurice de Hond staat? Wie is de politicus die eerst veilingmeester, wethouder van Leiden, burgemeester van Wageningen en minister voor Bestuurlijke Vernieuwing was en in zijn vrije tijd naar de Zangeres zonder Naam luistert? Op de avond voor kerstmis een gesprek met een overtuigde vrijdenker. Interviewer: Max van Weezel

Zijn boek over de moord op Theo van Gogh: Dood van een gezonde roker, baarde opzien in 2006. Vanuit zijn woonplaats New York, plaatste hij pittige kanttekeningen bij het lage land aan de Noordzee. In 2004 al werd hij als commentator 3 uren aan het woord gelaten door Djoeke Veeninga.

Op 2 januari 2007 sprak Aukje Holtrop drie uur lang met de schrijver van onder andere de romans 'Een vlucht regenwulpen', 'Het woeden der gehele wereld' en 'De droomkoningin'. Hij is bioloog, maar schrijft ook essays over de componisten als Mozart en Bach. Na afloop van de herhaling van dit gesprek praat Aukje Holtrop opnieuw met Maarten 't Hart. Samen blikken zij terug op hun onderhoud in 2007.

Frans Timmermans werd begin november 2012 minister van Buitenlandse Zaken in het tweede kabinet Rutte. Eerder was hij staatssecretaris van Europese Zaken onder Balkenende. Daarvoor was hij namens de PvdA lid van de Tweede Kamer. Ellen van Dalen bespreekt met de bewindsman de toestand in de wereld.

Dichteres en toneelschrijfster Judith Herzberg debuteerde in 1961 in Vrij Nederland. In 1963 verscheen haar eerste dichtbundel, Zeepost. Later volgden onder meer Beemdgras, Vliegen, Strijklicht, Botshol en Dagrest. Verder schreef ze de toneelstukken Leedvermaak en Rijgdraad, die beide werden verfilmd. Chris Kijne wil Judith Herzberg spreken omdat hij soms schaterend, vaak ontroerd en veelal instemmend haar gedichten, toneelstukken en verblijfsverslagen uit Israel zit te lezen en te bekijken. En graag het hoofd en het leven waar die uit voortkomen wil leren kennen.

Ze wordt door collega’s getypeerd als een gedreven vrouw met een missie die ze wel altijd op bestudeerde feiten baseert. Reden om eens diepgravend te praten met een uitgesproken forensisch psycholoog, Corine de Ruiter. Door Hans Simonse

Frans Thomése schreef zowel het keeltoeschroevende Schaduwkind als het droogkomische J. Kessels: The Novel. Zijn debuut Zuidland werd onderscheiden met de AKO Literatuurprijs. En met Grillroom Jeruzalem won hij eerder in 2012 de VPRO Bob den Uylprijs. Onlangs verscheen Het Bamischandaal. Hier vindt u de volle drie uren. Geïnterviewd door Maarten Westerveen

David Van Reybrouck, Belg, cultuurhistoricus en archeoloog, schreef hét boek over de geschiedenis van Congo. Hij richtte het burgerinitiatief G1000 op want hij wil onze democratie weer pit geven. In dit gesprek, zal Van Reybrouck ingaan op België, Europa, Afrika, Vlaanderen en meer. Waarom wil Djoeke met David Van Reybrouck het Marathoninterview doen? Omdat hij een geniale veelvraat is die prachtig spreekt en enthousiasmerend is in zijn afkeer van cynisme. Schrijver, dichter, archeoloog, cultuurhistoricus, betrokken burger.

Socioloog Johan Goudsblom nam in 1997 afscheid als hoogleraar van de Universiteit van Amsterdam. Zijn memoires verschenen in Tirade, het literaire tijdschrift dat hij mede oprichtte. Gesprek over sociologie, Norbert Elias, wetenschap, literatuur en het leven zelf. Interviewer: Anton de Goede

Koos van Dam wordt drie uur lang geïnterviewd door Djoeke Veeninga. Duitsland en Indonesië. Daarvoor werkte hij al als diplomaat in Libanon en Libië. Hij studeerde politieke en sociale wetenschap en leerde Arabisch. Zijn kennis van de taal en cultuur en zijn ervaringen in Noord Afrika en in het Midden Oosten maken hem een autoriteit in de beoordeling van de Arabische Lente dit jaar. Ook kent hij het land waar het maar geen lente wil worden goed: Syrië. Van Dam noemt de Syrische president Bashar al-Asad als oorspronkelijk “ een heel vriendelijke man”. Hoe die zich tot de dictatoriale machthebber ontwikkelde, valt te lezen in het standaardwerk over Syrië, The struggle for power in Syria. Van Dam schreef het boek in 1979, maar dit jaar verscheen de vierde en geactualiseerde editie.

Maaike Meijer (1949) is hoogleraar genderstudies aan de universiteit van Maastricht en de biografe van Vasalis. In de jaren ’70 stortte Meijer zich enthousiast in het opkomende feminisme en richtte met anderen de actiegroep Paarse September op. Zij sprak met Wim Brands.

Saskia Stuiveling (1945) is sinds 1999 president van de Algemene Rekenkamer. Stuiveling begon haar bestuurlijke carrière in de jaren zeventig als medewerker van de Rotterdamse burgermeester André van der Louw. Zij was staatssecretaris van Binnenlandse Zaken in het kabinet-Van Agt II. Ze leidde een parlementaire enquêtecommissie naar de RSV-affaire. In 1984 werd Stuiveling, opgeleid als juriste en bedrijfskundige, lid van de Algemene Rekenkamer, waar ze in 1999 president werd. Zelf zegt ze dat bescheidenheid haar tien jaar gekost heeft in haar carrière. Toch vervult zij al 12 jaar een van de hoogste bestuurlijke functies in Nederland. Clairy Polak is haar gesprekspartner. Het gesprek gebeurde op Radio1 in de avond van 27 december 2011.

Meindert Fennema schreef in 2011 een boek: ‘Geert Wilders, Tovenaarsleerling’ over een politiek fenomeen dat nogal wat stof doet opwaaien. Fennema vind dat ieder vogeltje moet zingen zoals het gezind is en deed dat tweede kerstdag zelf drie uur lang op Radio1 met Anton de Goede.

Jeroen Willems (1962-2012) was theaterman, filmacteur en zanger. In gesprek met Stephan Sanders

Zaterdagavond 24 december 2011 sprak Irene Houthuijs drie uur lang live op Radio 1 met de Amsterdamse wethouder Asscher over hoe hij bijdraagt(droeg) aan het bestuur van de hoofdstad van ons land.

Guy Verhofstadt is een Vlaamse politicus met een grote passie voor de Europese zaak. Vorig jaar verwoordde Guy Verhofstadt zijn bezwaren tegen de versnipperde Europese aanpak in het boek ‘De weg uit de crisis. Hoe Europa de wereld kan redden’. Hij richtte met onder meer Daniël Cohn-Bendit de ‘Spinelli-groep’ op die het supranationale karakter van de EU wil versterken en benauwd nationalistisch denken bestrijdt. Djoeke Veeninga geeft hem drie uur de vloer voor een Nederlands publiek.

Begin '80, vorige eeuw, stichtte ze met drie kompanen architectenbureau Mecanoo, het begin van een internationale carrière in architectuur, stedenbouw, landschap en interieur. Pieter van der Wielen praat drie uur met Francine Houben.

Bas Heijne is bekend als essayist van NRC Handelsblad. Hij wordt door veel intellectuelen gezien als de lichtende gids in verwarrende tijden. Hij begon als roman- en reisschrijver. Sinds 2000 worden zijn essays regelmatig gebundeld uitgegeven, zoals De wijde wereld (2000) waarin hij hedendaagse fenomenen vanuit een persoonlijke invalshoek bekijkt en zo het leven op het breukvlak van twee eeuwen vastlegde. In 2003 vervolgde hij die zoektocht met Het verloren land, Opmerkingen over Nederland en in dat jaar debuteerde hij ook als toneelschrijver met Van Gogh. Twee jaar geleden presenteerde Heijne VPRO’s Zomergasten. Nu is hij zelf aan de beurt voor een gesprek over zijn eigen geschiedenis en achtergrond. Maar natuurlijk nemen we eerst het jaar 2010 met hem door, een jaar vol gekte en verwarring. Een serieuze oudejaarsconference van Bas Heijne, in gesprek met Djoeke Veeninga.

Tijs Goldschmidt is schrijver en gedragsbioloog. Hij publiceerde in 1994 'Darwins hofvijver, een drama in het Victoriameer' dat in vele talen werd uitgegeven. In 2000 verscheen 'Oversprongen. Beschouwingen over natuur en cultuur'. In 2003 volgde 'De andere linkerkant'. Over de rol van links en rechts in de evolutie.In 2007 volgden 'Kloten van de engel. Beschouwingen over de natuurlijkheid van cultuur', en 'Doen alsof je doet alsof', over de biologische betekenis van spelen en het spel-element in de cultuur. Als gastconservator van het Frans Halsmuseum stelde hij in 2004 de fototentoonstelling Wegkijken samen en schreef het begeleidend essay over schaamte en plaatsvervangende schaamte. Rik Delhaas spreekt drie uur met Tijs Goldschmidt over zijn ontwikkeling als wetenschapper, zijn schrijverschap en zijn persoonlijk leven.

Piet de Rooy (1944) is historicus, gespecialiseerd in de eigentijdse geschiedenis van Nederland. Gebrek aan tolerantie, religie en scheiding van kerk en staat, de oude waarden van de sociaaldemocratie, de cultuurgeschiedenis van de negentiende eeuw – het is slechts een greep uit de onderwerpen waarover hij schreef. Kortweg Nederland: wat iedereen wil weten over onze geschiedenis heette zijn bijdrage aan de in 2006 tot stand gekomen Canon van Nederland. Deze kenner van de Nederlandse geschiedenis wordt geïnterviewd door Jos Palm.

Peter Muller aka A.L.Snijders, schrijver van Zeer Korte Verhalen wordt drie uur Lang geïnterviewd door Wim Brands. Hij kreeg in november 2010 de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre. De ‘permanente fascinatie’ waarmee hij alledaagse onderwerpen beschrijft en die van zijn alledaagsheid ontdoet maakt dat de schrijver de prijs verdient, aldus de jury. Brands vraagt hem naar zijn Hoe, Waarom, Wanneer en Meer.

Hij werd bekend als chroniqueur van Nederland en vergeleken met Bert Haanstra. In zijn werk houdt hij de kijker als het ware een lachspiegel voor. In 2009 toonde Van Erp zich van een andere kant met de film ‘Angst’ waarin hij het dagelijks leven van mensen met een angststoornis registreerde. Lotje Ijzermans praat met Michiel van Erp over mededogen, ironie en een vleugje venijn.

Ger van Elk neemt in de kunst een eigenzinnige positie in. Ernstig, radicaal, geestig en altijd op zoek naar meerduidigheid. In zijn vroege tijd toont hij zich in installaties met tenten, acties, experimenten en samenwerkingsverbanden met collega kunstenaars, later combineert hij fotografie en schilderkunst en speelt daarbij een kwikzilverig spel met referenties aan de kunstgeschiedenis. Ger van Elk in gesprek met Anton de Goede.

Er zijn weinig terreinen waarop Hedy d'Ancona zich niet heeft gemanifesteerd. Ze zat voor de PvdA in de Eerste Kamer en het Europees parlement, was begin jaren tachtig staatssecretaris voor Sociale Zaken en eind jaren tachtig opnieuw minister in het eerste Paarse kabinet. Haar betrokkenheid beperkte zich niet tot een rol in het openbaar bestuur. Ze zette zich in voor de vrouwenbeweging, voor het recht zelf een einde aan je leven te kunnen maken, voor een Ander Joods geluid. Waar komt die gedrevenheid om op al die terreinen actief te zijn vandaan en wat heeft ze bereikt? Jeroen van Kan vraagt Hedy d’Ancona naar haar gedrevenheid om op al die terreinen actief te zijn vandaan en wat ze heeft bereikt.

Nieuwsgierigheid is zijn drijfveer en het SCP verschaft hem de wetenschappelijke kennis over de leefsituatie van de Nederlandse bevolking. Paul staat al sinds 1998 aan het hoofd van het Sociaal Cultureel Planbureau. Een typische Schnabel waarneming: wij worden hier steeds hysterischer. Luister hier naar het gesprek van Djoeke Veeninga met SCP-directeur P. Schnabel over de behoefte aan hoffelijkheid, over babyboomers en oud worden, de afbraak van de verzorgingsstaat en de geestelijke gezondheid van Nederland.

In 2010 werd het dertigjarig jubileum van de klassieke roman ‘Opwaaiende zomerjurken’ gevierd. Dat was zijn debuut. Daarna verschenen romans als ‘Cirkel in het gras’, ‘Hokwerda’s kind’ en ‘Mevrouw Len’. En nu werkt hij aan een nieuw boek, dat in het najaar zal verschijnen. Wim Brands in gesprek met schrijver Oek de Jong.

Op 17 augustus 1990 sprak John Jansen van Galen drie uur lang met de schrijver van romans als 'De herfst zal schitterend zijn', 'En joeg de vossen door het staande koren', 'De overkant van de rivier', 'Vera', 'Margaretha' en de bestseller uit 2008: 'Knielen op een bed violen'. Op 1 augustus 2009 spreekt Wim Brands met Jan Siebelink. Samen blikken zij terug op de verhalen uit 1990.

Op 9 augustus 1996 sprak Djoeke Veeninga drie uur lang met de schrijfster van o.a. de romans 'Brede heupen’ (1989), ‘In het land van Dutroux’ (2007) en de verhalenbundel ‘Kort kort lang’ (1996). Na afloop van de herhaling van dit gesprek praat Djoeke Veeninga opnieuw met Kristien Hemmerechts. Samen blikken zij terug op hun lange gesprek uit 1996.

Op 29 juli 2005 sprak Wim Brands drie uur lang met de schrijver van o.a. de historische romans 'Gewassen vlees' en 'Publieke werken'. Na afloop van de herhaling van dit lange interview praat Wim Brands opnieuw met de Thomas Rosenboom. Samen blikken zij terug op het ‘Marathoninterview’ van vier jaar geleden.

Hij studeerde buitenlandse betrekkingen, theologie en Europese geschiedenis in Amerika en verhuisde toen naar het land van zijn moeder. Toen hij zich in Amsterdam als migrant meldde bij de Vreemdelingenpolitie in een rij van bijna allemaal zwarte mensen, werd hij binnen tien minuten geholpen als de blanke met de privileges, en was onaangenaam verrast. In een gesprek van drie uur met Rik Delhaas gaf hij in 2008 zijn visie op de Nederlandse samenleving.

Na de vracht van “Twintig maanden knettergek” in de prachtwijken en een boek over “De verborgen kracht van migrantenvrouwen” is het al weer even stil rond ex-Abop bestuurder en ex-minister Vogelaar. In 2008 zong zij haar eigen lied in een lang interview met Max van Weezel, de man van haar goede vriendin Anet Bleich. geïnterviewd door Max Weezel

"Als ik nou echt guts zou hebben, dan liet ik alles achter en begon ik een duikschool in Egypte." Zo omschreef onze gast van vanavond in een interview zijn toekomstdroom, nu hij na 38 jaar afscheid heeft genomen van de strijdkrachten. Generaal buiten dienst Dick Berlijn. April 2006 trad hij af als Commandant der Strijdkrachten. Ger Jochems

De pioniersvrouw Granny in Texas in de eerste helft van de negentiende eeuw, de dwerg Lemmy in Duitsland in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog, Lucia, de eerste liefde van Casanova, die in het achttiende-eeuwse Amsterdam vanwege haar schitterend gebrek gesluierd door het leven gaat, Snaporaz, een beroemd Italiaans filmer in zijn laatste levensjaren in de jaren '80 van de afgelopen eeuw, en Kwasi, het Afrikaanse prinsje dat in 1837 aan koning Willem I wordt geschonken en in Holland opgroeit. Figuren die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Maar wel allemaal hoofdpersoon zijn in een roman van schrijver Arthur Japin. Djoeke Veeninga

Als jochie besteedde Johannes al zijn spaargeld aan een grondig onderzoek naar de kwaliteit der croquetten van alle banketbakkers in Amsterdam-Zuid. Zo kwam hij tot eten, smaken en proeven als levenswerk. Olaf Oudheusden die zich als kok voorbereidde op zijn journalistieke toekomst sprak met hem op eerste kerstdag in 2008.

De eerste Chinese schrijfster die inburgerde in Nederland kwam naar Maastricht omdat ze had gesolliciteerd als docente aan de universiteit. Met haar debuut “Het Lelietheater” startte zij een nog immer aanhoudende carriere met elk jaar een boek, vertelde zij in 2008 aan Djoeke Veeninga.

Fresco verliet de FAO in 2006. De Guardian publiceerde waarom: “Whatever is done now is too little and too late”. Maar ook buiten het Verenigde Naties platform, blijft ze zich inzetten voor beter wereldvoedsel. In theorie en praktijk vertelde ze in 2008 aan Rob van Hattem.

Agnes Kant was, na Marijnissen en voor Roemers, de fractievoorzitster van de SP, de grootste oppositiepartij in de Tweede Kamer. Kant is 41 jaar, ze staat bekend als een autoriteit op het gebied van de gezondheidszorg, ze is een dossiervreter, ze is ooit gekozen tot het meest aantrekkelijke Kamerlid en ze was kampioen 'vragenstellen' in de Tweede Kamer. Kees van den Bosch

Samen met haar partners in kunst maakte Marte vele monumentale kunstwerken als het vlaggenmonument voor het Amsterdamse AMC, polyester draperieën voor de Stopera, koperen gordijnen voor de Gasunie, een beeld voor het Haagsche Muziektheater, een acht meter hoge sculptuur voor de Universiteit Groningen. Onlangs nog onthulde Koning Beatrix een twaalf meter hoog beeld van staal, kunststof en bladgoud voor de Eemshaven. En nog heel veel meer. geinterviewd door: Chris Kijne

Ze heeft een paar bijzondere bijnamen: juffertje Stampvoet en Moeder Teresa. Die wijzen niet direct op een eenduidig karakter, maar ze kloppen allebei wel: naast een groot gevoel voor sociale rechten en gelijkheid kan ze een grote woede bij zichzelf oproepen als ze haar zin niet krijgt. Althans, als haar tegenstander in het debat niet wil inzien dat hij ongelijk heeft. In gesprek met Aukje Holtrop.

Eén van Neerlands bekendste deskundigen bereikte in december 2007 de pensioensgerechtigde leeftijd. En of je nou wilt of niet: in Nederland moet je er dan 'uit'. Maar wat als je dé deskundige bent? Bertus Hendriks, Midden-Oostendeskundige van de Wereldomroep, tevens veelvuldig geraadpleegd door NOVA, het NOS Journaal en Met Het Oog op Morgen, wil van geen wijken weten. Als mensen hem nog steeds willen hebben, is hij beschikbaar om de situatie in het Midden-Oosten te duiden. In gesprek met Rik Delhaas.

Maarten van Rossems kinderdroom is uitgekomen. Hij wilde als kleine jongen professioneel krantenlezer worden en met kranten lezen vult hij al geruime tijd zijn leven. De hoogleraar Geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht is al jaren graag geziene gast in nieuws- en actualiteitenprogramma's om over zijn specialisme, de Verenigde Staten, te praten. Al daalde zijn populariteit na 11 september 2001, toen ze in Hilversum en op de burelen van de landelijke dagbladen even geen zin meer hadden in zijn relativeringen en nuances. Maar inmiddels is het tij gekeerd en is hij weer in te huren voor feesten en partijen. Want naast zijn scherpe analyses van de slangenkuil die Washington D.C. is, staat hij ook bekend om zijn cabareteske uitspraken. Met Maarten van Rossem hoef je je nooit te vervelen. Dat zult u op deze eerste ochtend van het nieuwe jaar dan ook zeker niet doen. Djoeke Veeninga praat drie uur lang met de man in het zwart.

Ruud Lubbers, de op één na beste premier van Nederland (na Willem Drees, volgens Elsevier in 2005) is nog lang niet toe aan zijn pensioen. Met Chris Kijne bespreekt hij zijn toekomstplannen.

Ruud Lubbers, de op één na beste premier van Nederland (na Willem Drees, volgens Elsevier in 2005) is nog lang niet toe aan zijn pensioen. Met Chris Kijne bespreekt hij zijn toekomstplannen.

Neerlandica en columniste Marita Mathijsen is een vrouwelijke hoogleraar in Nederland. Helaas maakt dat haar, tot haar grote spijt, behoorlijk bijzonder. Nederland scoort nog altijd laag als het gaat om de hoeveelheid vrouwelijk topacademici. Maar Mathijsen is dwars door het 'glazen plafond' gebroken. Als hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde deed ze vooral onderzoek naar haar geliefde 19e eeuw, ze promoveerde op de ongepubliceerde brieven van humorist Gerrit van de Linde en publiceerde in een opmerkelijke reeks interviews met prominente schrijvers uit de 19e eeuw, zoals Jacob van Lennep - waar ze binnenkort een biografie over wil schrijven -, François Haverschmidt en Willem Bilderdijk. Die gesprekken werden in 1991 gebundeld in De Geest van de Dichter, waarvoor ze de Multatuliprijs kreeg. Wat allemaal niet wil zeggen dat Mathijsen in het verleden leeft. Harry Mulisch heeft ook haar warme belangstelling, maar dat is dan ook een 19e-eeuws schrijver, aldus de neerlandica. Die liefde voor de 19e eeuw komt misschien uit het feit dat Mathijsen in Limburg werd geboren, waar het rijke roomse leven zo alomtegenwoordig was en sterk aan vervlogen tijden deed denken. Ger Jochems, wil er alles over weten.

Eugène Sutorius werd bekend als de advocaat die in de jaren tachtig de eerste jurisprudentie over vrijwillige euthanasie in Nederland tot stand bracht, en daarmee een maatschappelijke discussie losmaakte die tot op de dag van vandaag voortduurt. Want nu de vrijwillige euthansasie wettelijk goed geregeld is, gaat Sutorius als voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde verder, en pleit hij voor een goede regeling voor het recht op zelfdoding. Sutorius is hoogleraar strafrechtwetenschap aan de universiteit van Amsterdam en raadsheer bij het gerechtshof Arnhem. In gesprek met Rik Delhaas.

De Nederlandse Djoeke Veeninga sprak in 2007 drie uur met de Belgische Lieve Joris, die naar aanleiding van haar Congo boek in de Franse krant Libération ‘een van de beste journalisten ter wereld’ werd genoemd. Een gesprek over het leven ver weg en dichtbij. De Belgische schrijfster Lieve Joris heeft zich vanaf haar eerste boek op verschillende plekken ingegraven - het Midden Oosten, Hongarije, Afrika. Zo werkt de schrijfster: een tijdlang wortelen en goed om je heen kijken. Zo beschreef ze in haar debuut De Golf in 1986 al de door snelle economische bloei verscheurde Arabische wereld waar sommige jongeren in een behoefte aan vastigheid teruggrepen op een onbeweeglijk geloof - een thema waar de wereld nog veel van horen zou. In Het uur van de rebellen beschrijft ze de kleine geschiedenis van Assani, een Tutsi rebel, waardoor de grote geschiedenis van de oorlog in Congo en de buurlanden te begrijpen valt. Over één plek schreef ze tot aan 2007 nog niet: het Vlaanderen van haar jeugd.

Behalve als socioloog en historicus was J.A.A. van Doorn bekend als columnist. Bij NRC/Handelsblad, Trouw en HP/deTijd. Met scherpe, analytische en nuchtere blik nam hij de maatschappij onder handen. Toen hij met Heerma van Voss sprak, was hij al in de tachtig en onder behandeling tegen kanker. Maar schreef nog vlijtig verder, zoals het lijvige "Duits socialisme", waarin hij niet alleen "de triomf van het nationaal-socialisme" in de jaren '30, maar ook de ondergang van de Duitse sociaal-democratie in de krachteloze Weimar-republiek van de jaren '20 beschrijft. Een gesprek met J.A.A. van Doorn over verleden en heden, over zijn carriere en zijn persoonlijke biografie.

In maart 2008 nam Jozias van Aartsen het burgemeesterschap van 's-Gravenhage op zich. In deze functie houdt hij vrijwel elke week een belangwekkende speech. In 2006 was Jozias van Aartsen verdwenen uit de politiek, en daarna hield hij zich stil. In 2007 sprak hij eenmalig drie uur lang met Ger Jochems in de VPRO-studio. Onder andere over zijn politieke carrière tot dan toe.

Zij debuteerde met De Wetten en was het Filosoofje in Ischa Meijer’s Dikke Man. In november 2011 verscheen Logboek van een onbarmhartig jaar. Andere titels zijn: De Vriendschap, I.M., De Erfenis, Geheel de Uwe en Lucifer. In 2007 was zij, drie uur lang, gast van Wim Brands op de VPRO-Radio. Auteur van echt en onecht, van fictie en werkelijkheid. Haar laatste roman Lucifer, het geromantiseerde levensverhaal van componist Peter Schat, riep discussie op. Had de schrijfster karaktermoord gepleegd of juist de reputatie van de gepassioneerde componist in ere hersteld? Palmen zelf haalde Lucifer aan: 'Maar wat u in de war brengt, is nu juist de aard van mijn spel.' Een karakteristieke uitspraak van het Filosoofje (zoals zij genoemd werd door Ischa Meijer in de Columns van de Dikke Man): je bent wat je bent door wat je voor een ander bent. Een kind voor je ouders, een geliefde voor wie je bemint, een kunstenaar voor je publiek.

Boer, bioloog, rattenkenner, plantenkenner, schrijver, essayist en recensent Maarten 't Hart hield zich in 2006 met uiteenlopende zaken bezig. Zo sprong hij in de bres voor Lucia de B., de verpleegkundige die volgens 't Hart ten onrechte vast zat voor moord. Dan was hij lijstduwer voor de Partij van de Dieren, en kwamen er twee boeken van hem uit, 'Mozart en de anderen', essays over muziek en de historische roman 'Het Psalmenoproer'. Over zijn fascinatie voor de bijbel en dan vooral voor die dingen in de bijbel die helemaal niet kloppen of uitgesproken onaangenaam zijn en over zijn grote afkeer van orthodoxe protestanten, vooral ook in de politiek. Aukje Holtrop in gesprek met Maarten 't Hart.

Mevrouw Barend was jarenlang te zien op de televisie. Dat resulteerde in veel programma's en o. a. de Sonja Barend Award voor het beste televisie-interview. En zeen boek met de beste interviews die ooit op de Nederlandse televisie te zien waren. In 2006 ging ze met pensioen en toen werd ze langdurig op de radio geïnterviewd door Djoeke Veeninga.

Winsemius is een natuurkundige die manager is geworden. Hij houdt zich intensief bezig met twee grote problemen van onze tijd: De problemen in de oude wijken van grote steden, en op wereldschaal, het klimaatprobleem. Dit was in 2006 voor Kees van den Bosch reden voor een goed gesprek met deze onorthodoxe denker en duizendpoot.

Piet Borst wordt beschouwd als een van de meest vooraanstaande kankeronderzoekers ter wereld. De voormalig directeur van het Nederlands Kankerinstituut is in de eerste plaats onderzoeker en een erkend workaholic. Hij was in 2006 te gast bij Ger Jochems.

In 2006 sprak Chris Kijne met Bettine Vriesekoop over grote hoogtes en diepe dalen. Over tafeltennis, haar jeugd, de spartaanse trainingsopvattingen, de breuk met haar coach, de liefde van haar leven, het einde van haar sportcarrière en over een nieuwe journalistieke carrière in China.

Zaken waarin Gerard Spong optrad waren het ‘Octopus’-proces tegen ‘De Hakkelaar’, de zaak tegen voetballer Patrick Kluivert en tegen de arts die als eerste voor euthanasie werd aangeklaagd. Maar ook over Bouterse en Wilders komt hij scherp uit de hoek. In de zomer van 2006 legde hij een en ander uit aan Djoeke Veeninga.

Gerard Stigter, voor de lezende mens K. Schippers, ontving in 2006 de Libris Literatuurprijs voor zijn roman ‘ Waar was je nou’. Wim Brands sprak met hem.

Arend Jan Heerma van Voss, regelmatig interviewer in het marathoninterview, is bij zijn afscheid als radiochef zelf de ondervraagde. Zijn afscheid komt na 16 jaar functionele bemoeienis met de VPRO, als voorzitter van de vereniging en als hoofdredacteur radio. Daarvoor was hij hoofdredacteur bij het Maandblad voor geestelijke volksgezondheid en hoofdredacteur bij weekblad de Haagse Post. Drie huwelijken en wat scharrels, zo vat hij zijn carrière samen, en de scharrels zijn dan onder andere zijn gespeelde rollen voor radio en tv en de marathoninterviews. Djoeke Veeninga praat met hem over deze carrière, over de teloorgang van de VPRO in het publieke omroep bestel, over zijn liefde voor radio, taal en muziek, over verantwoordelijkheid en speelsheid en over de erfenis van de jeugd.

Herre Kingma twitterde ooit dat hij “iedereen met iedereen wil verbinden. Maar verbinden is ook verband aanleggen, dat moet wel op een schoon wondbed, dus eerst poetsen!” In 2005 sprak hij drie uur lang, en maakte schoonschip met Hans Simons op Radio1 bij de VPRO.

Prof. dr. Dorien Pessers besprak in haar aanvangsrede bij de Vrije Universiteit over de verschuiving van ‘Vadertje Staat’, de patriarchale, autoritaire, formalistische staat naar de communicatieve, faciliterende, gedogende, luisterende, responsieve en interactieve overheid als een ‘Big Mother’. En signaleerde gevaar! Reden voor A.J. Heerma van Voss om deze waarschuwing in drie uur radio nog eens door te nemen.

Wat drijft Thomas Rosenboom om zo diep de geschiedenis in te duiken en waar komt toch die fascinatie met uitwerpselen vandaan? Hij speelt graag met archaische woorden en zinsconstructies, neemt ons mee naar vroegere tijden en houdt ons geboeid zodat wij zijn boeken niet weg kunnen leggen. Rosenboom werd in 2005 door Wim Brands aan de tand gevoeld over zijn motieven. Gesprek met de auteur van de historische romans 'Gewassen vlees' en 'Publieke werken'.

In 2006 verdween Hannah Belliot uit het politieke speelveld van Amsterdam en kondigde aan dat ze zich weer met toneel zou gaan bezighouden. Het jaar ervoor was ze nog volop aan de macht in Amsterdam als wethouder van Zorg, Cultuur, Lokale media en Monumenten. Reden voor een goed gesprek met Djoeke Veeninga.

Vanuit Seoul: Drie uur lang durend gesprek met de voetbalcoach van Oranje, Zuid-Korea, PSV en nog veel meer. geiterviewd door: Jan Donkers Guus Hiddink werd, door de overwinning van PSV op Willem II in de strijd om de Nederlandse beker, in 2004 de succesvolste coach in de geschiedenis van het Nederlandse voetbal. Zijn collega-trainers waardeerden deze prestatie met de Rinus Michels Award, voor beste trainer van het seizoen, waarin hij met PSV niet alleen opnieuw de ‘dubbel’ pakte maar ook de halve finale van de Champions League haalde. Hiddink, geboren in Varsseveld in 1946, vierde zijn grootste successen als coach echter buiten onze landsgrenzen. Hij was werkzaam bij Fehnerbace, Valencia, Real Madrid (wereldbeker 1998) en Real Betis Sevilla. Maar vooral zijn prestatie als bondscoach van Zuid Korea, waarmee hij in 2002 de halve finale van het Wereldkampioenschap behaalde was sensationeel. Sindsdien wordt hij in het land als een ware halfgod vereerd.

Gesprek met Hans Boutellier, directeur van het Verwey-Jonker Instituut. Hij studeerde eind jaren zeventig af als sociaal-psycholoog aan de Vrije Universiteit op het onderwerp ‘jeugdcriminaliteit en heropvoeding’. Hij heeft zich sindsdien vrijwel onafgebroken beziggehouden met (jeugd)criminaliteit, veiligheid, publieke moraal en strafrecht. Boutellier publiceerde in 2002 het boek ‘De veiligheidsutopie; hedendaags onbehagen en verlangen rond misdaad en straf’. Sinds 2003 is hij algemeen directeur van het Verwey-Jonker Instituut te Utrecht. In 2005 sprak hij met A.J. Heerma van Voss.

Lang gesprek met de columnist en opiniemaker, die voorheen PvdA-politicus en voorzitter van de VARA was, Marcel van Dam. Elles de Bruin nodigde de oud-minister uit voor dit gesprek op de VPRO-radio.

Donner is vice voorzitter Raad van State oftewel Onderkoning van Nederland. Toen hij nog minister van justitie was in 2004 sprak hij langdurig met Aukje Holtrop over terreurbestrijding, irritante persmuskieten, geloof en politiek. Hij staat bekend als workaholic: vakkundig, intelligent en rechtlijnig

De burgemeester van Rotterdam was ooit een leergierig Berberjongetje dat via het beroepsonderwijs doorgroeide tot werker in de telecommunicatie en bij de radio in dienst kwam. Toen hij in 2004 te Amsterdam wethouder was kwam hij op de radio, en wel bij Elles de Bruin.

Drie uur lang spreekt Elles de Bruin met stedenbouwkundige Riek Bakker: aka ‘De Baas van de Maas’; ‘De Hollandse Stedendokter’; ‘De Nationale Weerstandsbreker’. Over haar diabetesavonturen, haar obesitas verleden en Ien Dales met als hoogte punt het beeld van een groepje vorstelijke dames in een afslankclubje in Hilversum, dat gezellig in het zwembad plonst.

Chris Kijne in gesprek met de negentigjarige Max Kohnstamm, een van de grondleggers van de Europese Unie. Kohnstamm stierf toen hij 96 was, maar zijn woorden uit het jaar 2004 zijn er nog, wijsheid om te downloaden! In gesprek met Chris Kijne.

Zijn boek over de moord op Theo van Gogh: Dood van een gezonde roker, baarde opzien in 2006. Vanuit zijn woonplaats New York, plaatste hij pittige kanttekeningen bij het lage land aan de Noordzee. In 2004 al werd hij als commentator 3 uren aan het woord gelaten door Djoeke Veeninga. Ian Buruma (1951) is een Britse schrijver van Nederlandse origine die tegenwoordig in New York woont. Een kosmopoliet die zich even makkelijk in Tokio, Hongkong, Londen, Berlijn, Oxford of Washington vestigt, zoals hij eerder op zijn levensreis deed. Tijdens die lange reis over de wereld ontwikkelde hij zich van reisjournalist tot essayist en schrijver van internationale allure.

Hij was een van de grondleggers van het paarse kabinet en werd daarin Vice-premier, namens de VVD. Later vervreemde hij van de liberalen omdat ze steeds minder tolerant werden. A.J. Heerma van Voss onderzocht de Dijkstal balans tussen links en rechts op 9 juli 2004.

Nelleke Noordervliet debuteerde in 1987 met de roman 'Tine, of de dalen waar het leven woont'. Een 'vie romancée' over Tine van Wijnbergen, de eerste vrouw van Eduard Douwes Dekker. Een vrouw die in de schaduw had geleefd van de grote Multatuli en het volgens haar verdiende om van grijzigheid en stof te worden ontdaan. In gesprek met Aukje Holtrop.

Al op de middelbare school richtte Wim de Bie met Kees van Kooten een cabaretgroep op, een samenwerking die ook tot lang na de middelbare school bleef bestaan. In gesprek met Arend Jan Heerma van Voss.

Drs. A. Hirsi Ali (1969) is lid van de Tweede-Kamerfractie van de VVD. Zij was eerder werkzaam bij de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA. In gesprek met Djoeke Veeninga.

Nadat kinderrechter Anita Leeser na vele jaren met pensioen ging, zocht zij uit hoe het verder was gegaan met kinderen die zij in haar werk had ontmoet. Haar zoektocht (en haar leven) werd vastgelegd door Loes de Fauwe in een boek dat verscheen in 2008. In 2003 sprak Irene Houthuijs drie uur lang met haar op de radio.

In zijn boek ‘Te wapen’ legt Mient Jan Faber uit hoe hij na lang pleiten voor ontwapening tijdens de Koude Oorlog, tot inzicht kwam dat gewapend ingrijpen soms wél nodig is. Dat was al begonnen begin jaren Zero en dat bleek tijdens het Marathoninterview in 2003 dat hij voerde met Rik Delhaas en waarin hij citeerde uit ’staatsgeheimen’

Hij groeide op met apen, zijn opa was baas van de Arnhemse dierentuin. Na school studeerde hij biologie en promoveerde uiteindelijk op het vergelijken van gelaatsuitdrukkingen bij mensen en apen. In 2007 was hij de man die kon uitleggen wat Bokito in Blijdorp bezielde toen hij uitbrak. In gesprek met Rob van Hattum.

Meer dan honderd boeken illustreerde hij. Zijn eerste tekenprijs kreeg Peter Vos nog voor hij twaalf werd, zijn eerste publicatie was in 1947 in de jeugdrubriek van het blad 'De Fontein. In gesprek met Chris Kijne.

De dichteres Hanny Michaelis (1922 - 2007) vertelde Anton de Goede in de zomer van 2003, over haar bewogen leven, waarin onder meer haar huwelijk met de schrijver Gerard Reve in de jaren 50. Zij is zowel laconiek als ontroerend, en vol van de verfrissende zelfrelativering die we ook kennen uit haar poëzie.

Luister naar Wim Kok over Srebrenica en het fractievoorzitterschap, over allochtonenbeleid en het vervlakkend mediaklimaat, over Pim en over Paars, en meer. Arend Jan Heerma van Voss interviewt Wim Kok, Ex-premier, Ex-minister en voormalig vakbondsman.

Chris Kijne voerde in 2002 een gesprek met Derk Sauer. De man die in 2010 de NRC en Next kocht. Sauer, geboren in 1952, is mede-oprichter en directeur van Independent Media, uitgever van onder andere The Moscow Times en Russische versies van Cosmopolitan en Playboy.

In de dagen van Pim Fortuyn was hij politiek leider van de PvdA, en trok de parlementsverkiezingen van mei 2002. Na een enorme verkiezingsnederlaag trad Melkert terug als PvdA-leider. Op 30 augustus 2002, was hij in de VPRO-Studio en sprak Melkert lang met A.J. Heerma van Voss over een en ander.

Charlotte Mutsaers is beeldend kunstenaar en schrijfster die voornamelijk schrijft in het Vlaamse Oostende, waar ze een groot deel van het jaar met man en menagerie woont. Haar literaire werk werd achtereenvolgens bekroond met de J. Greshoff-prijs, de Busken Huetprijs, de Constantijn Huygens-prijs en de PC Hooft-prijs. Op 2 augustus 2002 sprak ze met Hanneke Groenteman.

Dit Afrikaner parlementslid draait mee in het Bloemfonteinse geruchtencircuit over fraude en corruptie, en denk vast nog wel eens terug aan Den Haag. Met een nog volkomen onbesmet blazoen gaf Carl Niehaus in 2002 een lang interview op 26 juli aan Rik Delhaas. Hij was net uit Zuid-Afrikaanse overheidsdienst vertrokken, naar het “avontuurlijker” bedrijfsleven. Carl Niehaus (Zeerust, Zuid-Afrika, 1959) studeerde theologie aan de Rand Afrikaans University tot hij in 1980 werd weggestuurd wegens het ophangen van posters tegen apartheid en voor de vrijlating van Nelson Mandela.

Elles de Bruin spreekt met Afshin Ellian over onder meer het Nederlands immigratiebeleid, over zijn jeugd in Iran, en over de vrijheid in Nederland die onderschat wordt. Afshin Ellian (35) vluchtte, toen hij zeventien was, voor de ayatollahs van Iran. Hij had zich met zijn vrienden in parken uitgesproken tegen het moslimfundamentalisme, of zoals hij het noemt `de politieke islam', en dat mocht niet. Daarna moest hij verder vluchten uit Pakistan, omdat dit land alle linkse activisten wilde uitleveren aan Iran. Vervolgens op de vlucht uit Afghanistan voor zijn eigen marxistisch-leninistische kameraden die hem uitstootten, nadat hij ze dictatoriaal en totalitair gedrag had verweten. Toeval en een flexibele Nederlandse VN-ambtenaar in Kabul brachten hem en zijn Afghaanse vrouw en kind in 1989 naar Tilburg-Noord. Daar hield hij zich lang stil, leerde Nederlands en studeerde af in drie studies: filosofie, volkenrecht en strafrecht.

Hij was een echte ouderwetse VVD-er: liberaal, deftig met een karakteristiek stemgeluid en mooie volzinnen boezemde hij ontzag in totdat het hufterdom de macht greep. Op 12 juli 2002 was hij al gepensioneerd, maar noch immer imposant en nog niet teleurgesteld door Trotse Rita of G. Wilders. Ger Jochems sprak met Henk Vonhoff.

Aukje Holtrop interviewde prof. dr. W.A. Wagenaar, hoogleraar experimentele psychologie, specialist in de werking en betrouwbaarheid van het geheugen. Het geheugen blijkt niet altijd even feilloos. Wagenaar heeft er veel over gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften en in dagbladen. Vanwege zijn kennis van zaken trad hij ook op als getuige-deskundige in veel beruchte strafzaken, zoals het proces tegen de oorlogsmisdadiger Demjanjuk. Op 27 april 2011 is Willem Albert Wagenaar overleden. In de NRC verscheen op 2 mei nog een laatste artikel van hem over Demjanjuk, wiens proces die week tot een einde kwam.

Arend Jan Heerma van Voss praat met Douwe Draaisma, hoogleraar psychologie aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Draaisma publiceerde "De mens als metafoor", over vergelijkingen van mens en machine in filosofie en psychologie (samen met Piet Vroon), "De geest in getal", over de beginjaren van de psychologie, "Het verborgen raderwerk", over tijd, machines en bewustzijn, "De metaforenmachine", een geschiedenis van het geheugen. In "Het Vergeetboek", probeert hij antwoord te geven op de meest lastige vragen over het fenomeen vergeten.

Hans Simonse in gesprek met prof. dr. H. Wijffels, die in 2001 voorzitter van de Sociaal Economische Raad was. Hans Simonse Wijffels, die eerder onder meer algemeen secretaris van NCW en directievoorzitter van de Rabobank was, vertegenwoordigt in al zijn functies het zogeheten triple p-principe: profit, people, planet. Hij is een van de voornaamste pleitbezorgers van het maatschappelijk verantwoord ondernemen en verbaasde - als oud-RABO-topman - vriend en vijand door op te treden als voorzitter van de denkgroep ‘Toekomst van de veehouderij’, die het inkrimpen van de intensieve veeteelt bepleitte. Wijffels, prominent CDA-lid, is ook lid van het bestuur van het Natuurcollege, een door prinses Irene geïnitieerde stichting die zich inzet voor een respectvollere omgang met de natuur.

Helga Ruebsamen: "Ik zit hier nu drie uur over mezelf te leuteren, dat is eigenlijk hoogst aangenaam en strelend voor het ego. Maar ik moet er misschien mee ophouden". Aukje Holtrop in gesprek met schrijfster Helga Ruebsamen.

Paul de multi-entertainer praat op vrijdagochtend 3 augustus 2001 met Djoeke Veeninga over de camping, faam, omroeppolitiek, zingen bij een leeg benzinestation, landmarken, gourmetten, liefde en nog heel veel meer.

Mr Ficq, de enige top 10 strafpleiter van Nederland die liever niet in de spotlights staat. Het woord is aan strafpleiter Bénédicte Ficq. Bénédicte heeft een eerlijke, verfrissende kijk op haar werk. Ze geeft duidelijke antwoorden op de vragen van Katrien de Klein. Bénédicte Ficq: "Mensen die iemand hebben gedood vertellen altijd verhalen waarbij je je ongelooflijk veel kunt voorstellen Hun zaken doen een groter beroep op mijn creativiteit als advocaat dan zaken van drugscriminelen. Die zijn vaak nogal technisch."

Ger Jochems praat met Ad Geelhoed (1942-2007), voormalig Secretaris-Generaal op de ministeries van Economische en Algemene Zaken en sinds 2000 Advocaat Generaal aan het Europese Hof van Justitie in Luxemburg. Een gesprek over de plaats van de 'Nederlandse polder' in het Europese landschap, over het niveau van het openbaar bestuur in Nederland en Europa en over Geelhoeds veelzijdige en indrukwekkende loopbaan als jurist.

Theun de Vries (1907): "Mild en wijs voel ik me helemaal niet." Geert Mak Op vrijdag 13 juli 2001 praatte Geert Mak met de winnaar van de P.C. Hooftprijs en de verzetsprijs; de schrijver Theun de Vries (1907-2005). Hij vertelde over zijn jeugd, de politiek, de oorlog en romans uitdokteren.

Abraham Peper is socioloog en was professor. Hij was burgemeester van Rotterdam, was getrouwd met Neelie Kroes en was minister van Binnenlandse Zaken en is lid van de Partij van de Arbeid. In 2001 was hij beschuldigd en werd later juridisch gerehabiliteerd en was hij gast in het Marathoninterview door A.J. Heerma van Voss op 6 juli.

Voordat hij als politicus actief werd had Cohen al een staat van dienst die een Marathoninterview rechtvaardigde. Aan de vooravond van zijn burgemeesterschap van Amsterdam nodigde A.J. Heerma van Voss daarom Job Cohen uit voor een goed langdurig gesprek op 29 december 2000.

Dichteres, vertaalster, recensent en popcriticus Elly de Waard was 28 juli 2000 te gast in het marathoninterview. geinterviewd door: Anton de Goede

Schrijver Rudolf Bakker was op 21 juli 2000 gast in de VPRO-radiostudio en voerde een gesprek met Jan Donkers. Bakker schrijft autobiografische boeken maar vooral onconventionele reisgidsen over het Franse platteland

Een gymnasiast die bij de socialistische jeugd ging, met zo'n rebel moest het wel fout aflopen. Ja hoor, hij werd vakbondsbestuurder! Van scholierenvakbondsoprichter klom hij tot FNV-voorzitter. Na een hartinfarct werd hij iets rustiger: voorzitter van de Taskforce Mobiliteitsmanagement en commissaris bij een bank. Ergens daartussen in juli 2000 sprak hij lang met Ger Jochems (die later met Lodewijk's opvolgster trouwde).

In 2010 verscheen de 'Lof der twijfel' van de Rotterdamse professor Anton Zijderveld, die zich via de cultuursociologie ontwikkelde van theoloog tot filosoof. Tien jaar daarvoor was hij nog niet gepensioneerd en sprak hij lang met Arend Jan Heerma van Voss over leven en werk, tot dan toe.

In zijn boek ‘De wetten der emoties’, dat in 2009 verscheen, gaat Frijda in op onderbelichte onderwerpen, zoals de aard van impulsief gedrag, het verloop van emoties in de tijd en de behoefte van mensen om het verleden te herdenken. Tien jaar eerder, op oudjaar 1999 was psycholoog Nico Frijda de marathon-gast van Arend Jan Heerma van Voss.

Op 24 december 1999 was econoom Sweder van Wijnbergen de gast van Ger Jochems in Het Marathoninterview. Prof. Dr. S.J.G. van Wijnbergen is al jaren verbonden aan Amsterdam School of Economics maar schuwt het openbare debat niet. Regelmatig is hij in het nieuws met prikkelende uitspraken. In gesprek met Ger Jochems.

August Willemsen was auteur en vertaler van Portugees en Braziliaans werk van onder andere Pessoa en Carlos Drummond de Andrade. In gesprek met Anton de Goede.

‘Lelijkheid, is het gevolg van gemakzucht en van niets anders. Lelijkheid moet verboden worden.’ Rudi Fuchs was lang directeur van het Stedelijk Museum te Amsterdam. Zijn columns, die hij schreef voor NRC en Parool, werden het boek “Recht op schoonheid”. Maar wat is schoonheid? Een vraag die tijdens het drie uur durende live gesprek aan de orde zal komen, evenals: wat hing er aan de muur in het ouderlijk huis van de museumdirecteur? En waarom wil hij zo graag bewonderen? Op vrijdag 23 juli 1999 zat hij aan tafel met Wim Brands voor een marathonsessie.

Ze is tegenwoordig fractievoorzitter PvdA in de Haagse gemeenteraad maar ze was ooit voorzitter van de Tweede Kamer, en ambassadeur voor het Openbaar Vervoer. Jeltje van Nieuwenhoven is een rode vrouw in hart en nieren. In gesprek met Arend Jan Heerma van Voss

Arion is een schrijver, die de provocatie en de tegenstellingen niet schuwt. Een gesprek over verleden en heden van de Nederlands Caribische banden, over goed en kwaad in de geschiedenis, over taal en literatuur, over man en vrouw, over zwart en wit. Frank Martinus Arion (1936) is de Curaçaose schrijver van onder andere de Nederlandstalige romans Dubbelspel, Nobele Wilden en De Laatste Vrijheid. Verder schreef hij poëzie in het Papiamentu. In 1996 bekroonde hij zijn, in de jaren 50 begonnen, studie Nederlands in Leiden met zijn promotie The Kiss of a Slave. Papiamentu's West-African connections. Behalve schrijver is Arion hoofd van het Antilliaans taleninstituut en de geestelijk vader van een Papiamentstalige basisschool op Curaçao. Mede door Frank’s inspanningen kwam er een slavernijmonument in Amsterdam. Djoeke Veeninga sprak hem op 9 juli 1999.

Ernst van de Wetering is hoogleraar kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, gangmaker van het Rembrandt Research Project en vooral een groot kenner van de schilderspraktijk in de 17de eeuw. Drie redenen voor Djoeke Veeninga om Ernst van de Wetering op 25 december 1998 aan een Marathoninterview te onderwerpen.

'Profit mag je als bedrijf niet vergeten, maar als je People en Planet veronachtzaamt, ben je ook de klos.' Aldus ondernemer en milieuactivist Wouter van Dieren. Deze duurzame meneer was op 1 september 1998 te gast bij het Marathoninterview. Hij werd ondervraagd door Anton IJdo.

In 1944, kwam hij als 23-jarige jongeman wegens verzetswerk in het concentratiekamp terecht. Daar ontdekte hij voor het eerst het noodzakelijke, levensreddende belang van aanpassen. Psychiater Andries van Dantzig sprak hierover en meer op 28 augustus 1998 met Arend Jan Heerma van Voss.

Cisca Dresselhuys voerde tot haar pensioen de hoofdredactie van het feministisch maandblad Opzij. 21 augustus 1998 was zij de gast van Sarah Verroen in het Marathoninterview. In dat jaar gaf Google op haar naam meer dan 6000 hits! Zo werd zij een BN'er.

Aan het begin van de eerste jaren van de 21e eeuw startte Isaac Lipschits (1930-2008) het Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland; een eerbetoon aan de in de oorlog omgekomen Joden uit Nederland. Hij en zijn jongere broer waren in 1942 door hun ouders in een onderduikadres geplaatst en overleefden als enige van de hele familie. Het Monument was zijn levenswerk. Hij werd op 14 augustus 1998 geinterviewd door Irene Houthuijs.

Surinaamse politicus en advocaat André Haakmat is in gesprek met Gerard van Westerloo. André Haakmat, in 1939 geboren in Suriname, kwam meteen na de middelbare school naar Nederland, waar hem een studiebeurs werd geweigerd omdat men hem een oproerkraaier vond. Hij trouwde met een Drentse en maakte carrière in de kinderbescherming, het onderwijs en de advocatuur. Kort onderbrak hij zijn loopbaan in Nederland om in 1980 terug te keren naar Suriname om een veelzijdige minister te worden: vice-premier, minister van buitenlandse zaken, justitie en leger en politie. Binnen twee jaar was hij terug in Nederland na een aanslag op zijn leven in 1982, een maand voor de december-moorden.

Op 2 januari 1998 was Hilde Verwey-Jonker de gast van Ger Jochems in het Marathoninterview. De Nederlandse sociologe en politica Hilda Verwey-Jonker was de oprichtster van het gelijknamige instituut. Mevrouw dr. Hilda Verwey-Jonker weigerde al in 1945 een politieke rol als excuustruus. Vanuit wetenschap en maatschappelijk engagement streed zij tot haar dood in 2004 voor elke minderheid die in de verdrukking zat.

Theun de Winter (1944, Badhoevedorp) is ezelherder, schrijver, journalist en dichter. Hij is onder meer bekend van 'Playboy' en 'Hard Gras' en was op 26 december 1997 in het marathoninterview de gast van mede-buitenmens Stan van Houcke. Naast poëzie heeft Theun de Winter liedjesteksten geschreven voor o.a. Maggie MacNeil, Rob de Nijs, VOF De Kunst, Rocco Granata, Liesbeth List, Clouseau en Wolter Kroes.

Jan van Kilsdonk (1917-2008) werd altijd Pater genoemd. Een roeping als voornaam voor een priester van de wereld. Op 26 december 1997 was hij te gast in de VPRO-Villa. Chris Kijne, die opgroeide met dominees, heeft hem geïnterviewd.

Hij was de cartoonist van onder meer de opiniërende redactie van het NRC-Handelsblad. Müller (1932-2006) had een uitgesproken mening over de wereld. Die hij messcherp uittekende. In 1997 gaf hij aan Chris Kijne uitleg.

Hoogleraar theoretische sterrenkunde Vincent Icke viel in voor een marathoninterviewgast die een halve dag van te voren had afgezegd. Het werd één van de meest legendarische gesprekken uit de geschiedenis van Het Marathoninterview. De interviewer van dienst was Ger Jochems.

Eerste Kamerlid en voormalig NOS-voorzitter Erik Jurgens was op 15 augustus 1997 de gesprekspartner van Arend Jan Heerma van Voss.

Ger Harmsen hing tot zijn dood in 2005 het marxistische socialisme aan, maar al in 1958 was er een breuk met de CPN. Zijn oud-partijgenoten wilden door zijn wetenschappelijk succes, niets met hem te maken hebben. Hij kreeg de bijnaam NATO-professor. In 1980 was een van zijn promovendi in Groningen: Pim Fortuyn, die later ook de linkse kerk de rug toekeerde. Op 8 augustus 1997 was Ger Harmsen, filosoof en historicus, de gast van Ronald van den Boogaard.

Op 1 augustus 1997 was journalist Johan van de Walle drie uur lang live in gesprek met Anton de Goede. Luistert u hier naar het Marathoninterview

Willem den Ouden (1928) is bekend tekenaar en schilder. Het Nederlandse landschap is zijn grootste inspiratiebron en thema. Op 25 juli 1997 sprak Jacqueline Maris - die zelf ook erg landelijk woont - drie uur lang met hem in het Marathoninterview. Luistert u hier naar hun gesprek.

Drie uur lang Bart Chabot live op de radio. Dat belooft wat. Op 18 juli 1997 viel Fons Dellen de eer ten deel om hem te interviewen. Luistert u hier naar het gesprek tussen de dichter, schrijver en biograaf van Herman Brood en Dellen.

Op 11 juli 1997 was het de beurt aan de internationaal vermaarde criminologe Josine Junger-Tas om zich te onderwerpen aan de vragen van Djoeke Veeninga. Junger-Tas richt zich vooral op jeugdcriminaliteit. Luistert u hier naar hun drie uur durende gesprek. In januari 2011 is prof. dr. Josine Junger-Tas is op 81-jarige leeftijd overleden.

Dichter des Vaderlands, avant la lettre. Rudi van den Hoofdakker was als psychiater, in Groningen, een nationale autoriteit op het gebied van depressiebestrijding onder meer door lichttherapie en slaapverschuiving. Maar vooral als Rutger Kopland, één van Neerlands bekendste dichters. Hij voerde een lang gesprek met A.J. Heerma van Voss.

Net na Kerstmis 1996 was schrijver, dichter, journalist en vertaler Jan Eijkelboom de vriendelijke gesprekspartner van Anton de Goede in onze studio. Jan werd geboren in Slikkerveer op 1 maart 1926 en overleed op 27 februari 2008 in Dordrecht als De Dordse Stadsdichter. Hij was intensief betrokken bij het Poetry International Festival.

Louis Tas was een van de eerste professionele beoefenaars van de psychoanalyse in Nederland. In zijn praktijk in Amsterdam kwamen honderden mensen - niet zelden kunstenaars van naam en faam - om in therapie te gaan. Chris Kijne draaide in 1996 voor dit gesprek de rollen om.

Thijs en Gerard De "beste politicus van het jaar 1991" werd vijf jaar later op 23 augustus geïnterviewd. Hij stierf in mei 2008. Zijn interviewer volgde hem, net zo onverwacht, in augustus datzelfde jaar. De toenmalige voorzitter van de PvdA-Tweede Kamerfractie (van 1989 tot 1994) en de gedreven journalist Gerard Legebeke vonden elkaar in hun betrokkenheid en voerden een mooi gesprek.

De Nederlandse schrijver, essayist en ex-journalist Jeroen Brouwers vertrok van Uitgeest naar Zutendaal in bourgondisch belgisch Limburg. Het was niet de eerste keer dat hij de benauwende Hollandse dreven achter zich liet. Een grote inspiratiebron voor zijn romans waren zijn geboorte en jeugd in Indië en de internering in gevangenkampen van de Japanse bezetter. Aan Sara Verroen legde Jeroen Brouwers uit hoe de peper in zijn reet terecht kwam.

21 was hij toen hij staakte tegen de schorsing van Joodse professoren en andere onderwijzers aan de Technische Hogeschool in Delft. 77 was Eduard Peter (alias Mom) Wellenstein toen hij op 26 juli 1996 Villa VPRO betrad voor een lang gesprek met Ger Jochems.

CDA-politicus René Smit was ten tijde van het Marathoninterview nog wethouder van Haven en Financiën van Rotterdam en veelbelovend inj het CDA. Hij werd daarna directeur-generaal Openbare Orde, Veiligheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Hij werd nu en dan genoemd tijdens kabinetsformaties. Werd in 2005 benoemd tot 2005 voorzitter van het college van bestuur van de Vrije Universiteit Amsterdam en de voorzitter van de Christelijke Hogeschool Windesheim. Een functie die hij tegenwoordig combineert met deelname aan het Innovatieplatform. In gesprek met Hans Simonse.

De wetenschapsfilosoof, emeritus hoogleraar ethiek aan de Technische Universteit Delft en ex-voorzitter van de VPRO, werd in 1928 in Den Haag geboren en stierf op 2 november 2009 in Waarder. Prof. dr. Joop Doorman sprak drie uur lang met Anton de Goede over zijn leven en werk.

Poncke Princen (1925-2002) liet zich, in de zomer van 1995, op 18 augustus, interviewen door Ronald van den Boogaard. Hem was het jaar daarvoor op humanitaire gronden een visum verleend door minister Van Mierlo. Dat was de eerste keer in bijna vijftig jaar dat Princen voet op Nederlandse bodem had gezet, nadat hij in 1946 vertrok naar Nederlands-Indië voor de eerste politionele actie, waar hij al snel besloot niet aan Nederlandse zijde aan de koloniale oorlog mee te willen doen.

Verhalenverteller Jean Paul Franssens kwam oorspronkelijk uit Groningen, maar was al jaren woonachtig in Amsterdam toen hij in 2003 overleed aan kanker. Deze schrijver en schilder werd op 4 augustus 1995 door Chris Kijne geïnterviewd.

Schrijver uit roeping en vertaler om het brood. Hij sprak, nog voor de helft van zijn oeuvre was verschenen, op 28 juli 1995 drie uur in het marathoninterview. De gesprekspartner van Nicolaas Matsier was Rudi Boon.

Ze schreef jarenlang voor de Volkskrant, het NRC Handelsblad en Vrij Nederland. Toen ze romans begon te schrijven, had ze daarmee veel succes, vooral ‘Voor Bijna Alles Bang Geweest’ en ‘Hart van Prikkeldraad’ werden goed gekocht en veel gelezen. Jan Haasbroek sprak op 21 juli 1995 met de journaliste en schrijfster Lisette Lewin voor een marathoninterview.

Winnie Sorgdrager (D66) was bijna een jaar minister van Justitie in het eerste kabinet-Kok, toen ze op 14 juli 1995 bij Joop van Tijn aanschoof, die voor het eerst en het laatst een marathoninterview zou doen. Sorgdrager had het niet makkelijk in Den Haag.

In 1963 de jongste minister in het kabinet-Marijnen en in 1989 één van de oudsten in Lubbers-III. Oud-minister van Economische Zaken Koos Andriessen kwam op 26 augustus 1994 voor een goed gesprek van drie uur. Het hoog bezoek werd in de Villa ontvangen door Hans Simonse.

Voor de komst van Martin Ros moest Vlaams geschut ingezet worden. Op 19 augustus 1994 viel Hugo Camps de eer ten deel de Nederlandse boekenwurm drie uur lang te ondervragen. Over zijn passie voor wielrennen, over de Tweede Wereldoorlog, waarom hij zich toch altijd zo opwindt, en nog zo wat. Het werd een ontmoeting tussen persoonlijkheden.

De betrokken journalist Max Arian, werkzaam bij onder meer De Groene Amsterdammer, was in 1972 mede-oprichter van het Chili Komitee Nederland om een te protesteren tegen de dictator Pinochet. Hij deed 12 augustus 1994 Hilversum aan voor een gesprek met collega Max van Weezel.

Op 29 juli 1994 was Ileana Melita (1931-2010), de mezzosopraan, tekstschrijfster, zanglerares en muziekmuze aan de beurt. Toen Willem Breuker stierf kwam hij bij de jazz-hemelpoort vast en zeker Ileana Melita tegen. In 1994 vertelde deze zangeres, tekstschrijfster en zanglerares over haar leven en werk. Zo sprak zij ook over de muziek die ze maakte met Willem en zijn Quintet. Daarmee geeft dit Marathoninterview een interessante kijk op het “Leuker met Breuker”-gevoel.

Anton de Goede had op 27 augustus 1993 de eer Heere Heeresma te ontvangen in de radiostudio van Villa VPRO. De schrijver die bekendheid verwierf in de jaren zestig en zeventig was zeer populair bij de provogeneratie, maar hij debuteerde al in 1954 met De Kinderkamer.

Haar ogen, die ogen, die kon je op de radio niet zien. Maar de grootste schrijfster van de twintigste eeuw en daarna was wel te horen op 20 augustus 1993 als gast in het Marathoninterview. Hella Haasse, praatte urenlang met Karen de Bok over haar toen al indrukwekkend lange en succesvolle carrière.

Arie Kleijwegt was op bekend terrein, toen hij op 13 augustus 1993 plaatsnam tegenover Ronald van den Boogaard. De oud-directeur Televisie van de VPRO had een jaar daarvoor het bereiken van de A-status van 'zijn' omoep en de gevolgen die dat had voor de zenderkleuring op de radio met lede ogen aangezien. Hij was één van de gezichten van de VPRO in de jaren zestig en zeventig, een rebel. Kleijwegt stierf in maart 2001.

Wat van Boven wordt gezegd, komt van beneden. Er moet toch Iets zijn… ethicus en theoloog Kuitert dacht na over de mens, het geloof, de kerk en het ietsisme. Daarmee opende de zomerreeks van het Marathoninterview in 1993. Piekeraar Ger Jochems sprak met Harry Kuitert.

Met het artikel ‘Zinvolle en zinloze filosofie’ in De Gids werd deze hoogleraar Algemene en Vergelijkende Filosofie in de jaren zestig bekend . Hij stelt dat (filosofische) uitspraken die niet te verifiëren zijn weinig waarde hebben. Op 11 september 1992 schoven Max Pam en Frits Staal aan voor dit uiterst helder gesprek.

Hij verzette zich tegen het in zijn ogen perfide strafrechtelijk systeem in Nederland, dat hij ooit in een interview “stiefkindje van de Inquisitie” noemde. In de gevangenis leren jonge misdadadigers van het vak van oudgedienden en zo lokt het strafsysteem meer criminaliteit uit. Hij pleitte voor het recht van gerechtigheid, een “voorwereldlijk” standpunt, aldus sceptici. Bianchi was ook niet onverdienstelijk als schrijver en dichter. Op 31 juli in het jaar 1992 was Herman Bianchi te gast in de Villa van de VPRO; zijn gesprekspartner was Ger Jochems.

Toen NRC en Handelsblad fuseerden eind jaren ‘60, werd Andre Spoor de eerste nieuwe hoofdredacteur. Na dertien jaar vertrok hij naar New York, liet zich terugpaaien naar ons land door Elsevier, vertrok daar met gezondheidsklachten en eindigde na nieuwe omzwervingen op een landgoed in Ommen. De verhalen van zijn avonturen zouden dagen in beslag nemen. Michal Citroen kreeg vier uur om aan zijn lippen te hangen.

Bessel Kok is één van Nederlands meest succesvolle ondernemers, ook al is hij genationaliseerd tot Belg. Luistert u naar het gesprek tussen Ton van der Graaf en Kok dat zij in de zomer van 1991 voerden.

Abram de Swaan, prominent socioloog en winnaar van de P.C. Hooftprijs, liet zich zelden wat gelegen liggen aan de grenzen van zijn vakgebied. Begin 2007 ging de hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam met emeritaat, zoals dat nu eenmaal gaat als je 65 wordt. De Swaan is een scherp analyticus van het tijdgewricht. Zo merkte opvolger Jan Willem Duyvendak bij De Swaans afscheid van de UvA op dat de Nederlandse verzorgingsstaat in verval raakte, nadat De Swaan er zijn wetenschappelijke belangstelling voor was verloren. Hier kunt u luisteren naar een vijf uur durend interview tussen Geert Mak en Abram de Swaan.

‘Nozem’, één van de vele geijkte uitdrukkingen, in omloop gebracht door Jan Vrijman, het zeer goed gekozen pseudoniem van Jan Hulsebos. De cineast Jan Vrijman werd landelijk bekend met het VPRO-programma Dag Koninginnedag uit 1957, maakte het legendarische filmportret van schilder Karel Appel en stond aan de wieg van het International Documentary Festival Amsterdam (IDFA), om maar wat van zijn verdiensten te noemen.

Hoe vat je Rijk de Gooyers leven in een paar zinnen samen? Niet, er is geen beginnen aan. Acteur, komiek, cabaretier, columnist, avonturier, schrijver, bakker, zanger, spion, reclamemaker, stellvertretend Bürgermeister, kroegtijger – hij blinkt overal in uit. In gesprek met Jan Haasbroek.

Jan Siebelink brak in 2005 op 67-jarige leeftijd bij een groot publiek door met het boek “Knielen op een Bed Violen”, maar bij de VPRO stond hij al in 1990 op 17 augustus in de schijnwerpers. John Jansen van Galen sprak vier uur lang met zijn goede vriend, de schrijver die op dat moment al - in kleinere kring - succes had geoogst met De Herfst zal Schitterend zijn (1980) en De Overkant van de Rivier (1990).

Aan bloemlezen heeft Louis Th. Lehmann een broertje dood. En omdat hij tussen 1966 en 1996 geen dichtbundel publiceerde en herdrukken tegenhield, was zijn dichtwerk, tot groot ongenoegen van de kenners, wat in de vergetelheid geraakt. Niet dat hij zijn leven daarmee in ledigheid doorbracht. Hij is jurist en archeoloog, schreef romans, essays, recensies en vertalingen. Daarnaast heeft hij jarenlang een muziekrubriek gehad bij de VPRO-radio.

Anglofiel en oud-hoofdredacteur van het NRC Handelsblad Woltz kwam in de jaren ‘80 graag met bolhoed en paraplu aan op de redactie van deze deftige courant. Hij maakte van zijn dagblad een echte nieuwskrant, met meer ruimte voor onderzoeksjournalistiek. Hij was op 3 augustus 1990 te gast in het Gebouw van de VPRO en Frenk van der Linden was zijn interviewer. Een jaar eerder had hij zijn functie van hoofdredacteur neergelegd. Een goed moment voor een uitgebreid gesprek over werk en leven. Dat natuurlijk na het marathoninterview niet ophield. In 1992 ging hij definitief weg bij het NRC, waar hij na zijn aftreden als hoofdredacteur nog aanbleef als verslaggever. In 2006 verscheen Post Uit De Oorlog, een jeugdroman, die Woltz samen met zijn 25-jarige dochter Anna schreef.

Een college in het (burgerlijk proces)recht. Daar valt het marathoninterview van journalist Hans Simonse op 27 juli 1990 met prof. mr. J.C.M. Leijten goed mee samen te vatten. De ontwikkelingen en procedures in het Nederlandse Recht passeren uitgebreid de revue. Maar nooit zonder de gedachten en gevoelens van de advocaat-generaal van de Hoge Raad der Nederlanden mee te laten wegen. Het blijft een mensenzaak – en mensen maken fouten. Ook die komen in het gesprek uitgebreid aan de orde.

Via Het Parool, Algemeen Handelsblad, Zo Is Het Toevallig Ook Nog Eens Een Keer (1963-1964) van de VARA en de VPRO-televisie, kwam hij bij de Volkskrant terecht, waar hij jarenlang zou werken en waarvan hij ook adjunct-hoofdredacteur werd. En dit alles zonder zijn studie Nederlandse Taal- en Letterkunde en Geschiedenis te hebben afgerond.

Oud-presidentdirecteur van de Koninklijke Shell, Gerrit Wagner, mocht zich tot de zakelijke wereldelite rekenen, maar ook in Nederland had hij veel macht en aanzien. Niet in de laatste plaats omdat hij na zijn pensioen in 1981, tijdens het kabinet van Van Agt, een commissie leidde die het land, dat in de grootste economische crisis van na de oorlog zat, weer uit de malaise moest helpen.

Lida Iburg ontving op vrijdag 25 augustus 1989: prof. dr. Hans Galjaard, hoogleraar en afdelingshoofd Klinische Genetica van het Erasmus Medisch Centrum en bekend van radio en televisie. In begrijpelijke en onderhoudende taal maakte hij het grote publiek duidelijk wat het belang was van wat hij in zijn laboratorium allemaal aan het doen was. Dat deed hij onder andere in talloze artikelen, maar ook in tv-programma's als Willen Wij Weten (NCRV, 1981), de film Erfelijkheid En Jij (1990) en samen met Paul Witteman in Alle Mensen Zijn Ongelijk (VARA, 1994).

Een filosoof betrad op 18 augustus 1989 de VPRO-studio voor het marathoninterview. Maar wel een filosoof die vond dat filosofie maatschappelijk relevant moest zijn. En een filosoof die het leuk vond om dwars te zijn, dingen te zeggen en schrijven die ingingen tegen de heersende stromingen. Een uitstekende gast dus voor radiohoofdredacteur Jan Haasbroek. Achterhuis werd in 1942 in Hengelo (Overijssel) geboren en studeerde Theologie en Filosofie in Utrecht en Straatsburg. Van 1973 tot 1990 gaf hij Filosofie aan de Universiteit van Amsterdam.

Te links voor het kerkelijk hoogleraarschap. Dat was lange tijd het oordeel van de synode van de Universiteit van Amsterdam over dominee Bert ter Schegget. De studenten werden aan de UvA al genoeg bekogeld met Marx om dat ook nog eens van Ter Schegget voorgeschoteld te krijgen. Maar voor de VPRO is niemand te links. Op 11 augustus was hij de gast van Hans Simonse in de villa aan de 's Gravelandseweg in Hilversum.

Voor het marathoninterview met pedagoge Lea Dasberg reisde VPRO-journaliste Harmke Pijpers af naar een dorp in de woestijn van Israël. De bevlogen zioniste was er enkele jaren daarvoor naar toe verhuisd om zich in te zetten voor beter basisonderwijs – en natuurlijk ook voor het bevorderen van de vrede.

Op 28 juli 1989 ontving Djoeke Veeninga hoog bezoek in de VPRO-villa: ‘de belangrijkste Surinamer van de twintigste eeuw’, Albert Helman (pseudoniem van Lou Lichtveld), had zich bereid gevonden zich vijf uur lang te laten ondervragen. De 86-jarige schrijver, dichter, journalist, Republikeinse strijder in de Spaanse Burgeroorlog, verzetsman in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog, ex-minister van Onderwijs en Volksgezondheid in Suriname, componist, organist en voorzitter van de Surinaamse Rekenkamer, die tijdens zijn enerverende leven in Suriname, Nederland, Spanje – tijdens de Burgeroorlog – Mexico, de Verenigde Staten, Italië en Tobago had gewoond, publiceerde nog altijd, vooral over Suriname.

John Jansen van Galen interviewde op 21 juli 1989 zijn vriend de schrijver/journalist/scenarioschrijver/vakbondsleider Rudi Frank Kross. Rudi Kross werd in Paramaribo, Suriname, geboren. Hij zou in de rest van zijn leven heen en weer worden getrokken tussen Nederland en zijn droom en liefde, Suriname. Max Kohnstamm is de gast van Chris Kijne in VPRO’s marathoninterview. Voor een gesprek over een negentigjarig leven dat begint aan de rand van de Amsterdamse jodenbuurt. Via Amerika in de jaren dertig, een onvrijwillig verblijf in Duitse handen in Amersfoort en St. Michielsgestel in de oorlog en het persoonlijke secretariaat van koningin Wilhelmina vindt Kohnstamm uiteindelijk zijn bestemming bij de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, de voorloper van de Europese Unie.

Goedgemutst en grofgebekt: Ina Müller-van Ast in gesprek met Ronald van den Boogaard. PvdA-kamerlid Ina Muller-van Ast (over het al dan niet gebruik van de puntjes op de u van Muller bestaat een door haarzelf gecreëerde onduidelijkheid) wist in de zomer van 1989 al dat ze na de verkiezingen niet voor haar partij in de Tweede Kamer terug zou keren. Allemaal “vanwege die rotrug”, zoals ze het zelf zei. Ze vond dat verschrikkelijk, maar zal na de verkiezingen van dat jaar misschien wel blij zijn geweest dat de PvdA nog altijd verstoken was van regeringsdeelname, want dat had ze toch graag meegemaakt. Altijd maar die oppositie…

Hans van Mierlo was in de zomer van 1989 de eerste gast van het seizoen. Henk van Hoorn ontving hem in de studio van de Hilversumse VPRO-villa. De oprichter van D’66 en oud-minister van Defensie (in het tweede en derde kabinet-Van Agt) was in de zomer van 1989 fractieleider van en Tweede Kamerlid voor zijn partij. Zijn grote wapenfeit – het tot stand brengen van de paarse kabinetten – zou nog enkele jaren op zich laten wachten.

Geen woorden maar daden. De lijfspreuk van de stad waar hij negen jaar burgemeester van was (1964-1975), was ook op hemzelf van toepassing. Wim ‘Dux’ Thomassen sleepte zijn stad mee in de vaart der volkeren. Onder zijn bewind werd Rotterdam tot wereldhaven en kreeg het een eigen universiteit. Economisch herstel was voor de sociaal-democraat, die de crisis in de jaren dertig aan den lijve had ondervonden, van het grootste belang. Hij kwam er aan het eind van de jaren zestig in zijn gemeenteraad mee in de problemen. Werkgelegenheid was er immers genoeg en honger was iets dat tot het verleden behoorde. De rijkdommen werden als vanzelfsprekend gezien. Met zijn vrouw An, die hij bij de Nederlandsche Bond van Abstinent Studeerenden – een geheelonthoudersvereniging – had ontmoet, vormde hij van 1932 tot hun beider dood in 2001 (zij stierf acht maanden na hem) een onlosmakelijk verbond. Dat wilde niet zeggen dat ze het altijd met elkaar eens waren. An stond bekend als links-radicaal, Wim was een tikkeltje gematigder. Op 1 januari 1988 schoof de 79-jarige oud-burgemeester bij John Jansen van Galen aan voor een vijf uur durend interview.

Jan Joris Lamers, toneelacteur, - regisseur en oprichter van onder andere het Werkteater en Maatschappij Discordia, was de enige gast in het Marathoninterview van 1987. Ischa Meijer en hij zaten op Eerste Kerstdag in de studio om vijf uur met elkaar te praten over een gedeelde passie van de heren: het toneel. Lamers had zich in de afgelopen twintig jaar als vernieuwer van het Nederlandse Toneel opgeworpen. Als zoon van een toneelspeler/journalist en een danseres kon hij haast niet anders dan zich op de in de wereld van het theater storten, hoe graag hij ook iets anders had willen doen. In de kerstvakantie van 1987 was het verleden, heden en de toekomst van het toneel in Nederland voornamelijk onderwerp van gesprek. Lamers zag de ontwikkelingen in de podiumkunsten met zorg aan. Een zorg die uiteindelijk bewaarheid werd. Geesteskind Discordia kreeg in 2002 geen subsidie meer van toenmalig staatssecretaris van Cultuur, Rik van de Ploeg.

Johnny van Doorn was een fenomeen met vele namen. Hij had er zich in de loop van zijn leven heel wat toebedeeld: De Nieuwe Mongool, Professor Eitje, Johnny de Bosduivel, Electric Goebbels, de Postseksuele Exhibitionist. Bekend werd de, volgens Simon Vinkenoog, 'meest moderne geluidsdichter' in 1966 onder de naam Johnny the Selfkicker en dankzij 'Poëzie in Carré', een legendarische poëzieavond die Vinkenoog had georganiseerd. De crème de la crème van de vaderlandse dichtkunst - Roalnd Holst, Claus, Reve, Mulisch - was daar verzameld. Daar bracht Johnny zijn 'oerdicht' ten gehore: een mengeling van klanken, die sterk deden denken aan het kabaal van vuurwerk en bommen. Later vertelde hij dat de bombardementen op Arnhem een diepe indruk op hem hadden genaamd. In 1986 was Johnny the Selfkicker weer Johnny van Doorn en legde zich toe op het schrijven van boeken, die in kleine kring veel bewondering oogstten. Daarin legde hij de tijdsgeest haarscherp vast. Met een zeker nuchterheid bezag hij hoe zijn imago van twintig jaar terug nog altijd bij jonge dichters en kunstenaars verder leefde.

Met zijn 41 jaar was Freek de Jonge met afstand de jongste gast in het Marathoninterview die de VPRO in de zomer van 1986 in de villa aan de 's Gravelandseweg in Hilversum ontving. Opnieuw nam Ischa Meijer de rol van interviewer op zich.

In 2009 werd een van de eerste Marathoninterviews teruggevonden. Met de Moskou kenner, topessayist en steeds rechtsere broer van de beroemde Gerard Reve. Journalist Martin van Amerongen voerde in 1986 dit gesprek met Karel van het Reve.

Kees Fens rookte vroeger dertig sigaretten per dag en las zes dikke boeken per week. Dat werd wegens gezondheidsproblemen allemaal wat minder - hij stopte met roken en het aantal boeken kwam vaak niet boven de twee per week - maar in de zomer van 1986 verschenen er twee maal per week stukken van Fens in de Volkskrant. Met Vrij Nederlandjournaliste Aukje Holtrop praatte hij vijf uur lang over het katholicisme, zijn ambities als jonge jongen en zijn grote passie: literatuur.

Marathoninterview zoals het marathoninterview bedoeld is. Boven het bericht van zijn overlijden in het NRC stond de titel 'Marathonspreker'. Prof. Mr. I.A. Diepenhorst was het type gast waar de marathoninterviews voor bedoeld zijn. Welbespraakt en voer voor de geschiedenisboekjes. Zijn zinnen waren onnavolgbaar. Het leverde spannende radio op: komt deze zin, die drie minuten geleden is ingezet, wel tot een grammaticaal en rationeel goed einde? In praktisch alle gevallen wel. In gesprek met Rob Klaasman.

Toen Hugo Claus op dinsdag 15 juli 1986 bij journalist en landgenoot Johan Anthierens aanschoof voor een interview van vijf uur, bevond hij zich op het toppunt van zijn roem. Zijn magnum opus, Het verdriet van België, was drie jaar eerder uitgekomen en had een aardverschuiving in de literaire wereld veroorzaakt. In de zomer van 1986 was al bekend dat hij er in november van hetzelfde jaar uit handen van koningin Beatrix de Prijs der Nederlandse Letteren voor zou krijgen, de belangrijkste literatuurprijs voor het Nederlandse taalgebied. Claus' werk kan - net als de veelzijdige schrijver, schilder, dichter en regisseur - niet onder één noemer gebracht worden, maar terugkerende thema's zijn de verhouding tot zijn ouders en Vlaanderen in en kort na de oorlog. Hugo Claus is een productief schrijver: zijn lijst van publicaties - boeken, essays, operalibretto's, gedichten, verhalen, filmscenario's en toneelstukken - is schier oneindig. Hoewel niet al zijn werken als pareltjes worden beschouwd is ook zijn prijzenlijst indrukwekkend. Hij is de meest bekroonde Nederlandse auteur en wordt al jaren genoemd als kandidaat voor een Nobelprijs voor de Literatuur.

Professor W. F. de Gaay Fortman was een 'progressieve confessioneel'. Op 4 juli 1986 nam hij tegenover John Jansen van Galen plaats, toenmalig hoofdredacteur van de Haagse Post, voor een vijf uur durend interview. De Gaay was toen 75 jaar en teruggetreden uit al zijn publieke functies.